장음표시 사용
421쪽
modo habet quaternariorum rationem,adeo ut disiratur critis in die 3 . Et in quibusdam codicibus fiuittitur 3 I. ut antea a I. Potuisset hac addi 37. in quem in terdum quanquam raritis incidit iudicium: sed habilpotius quaternari j rationem. Vbi ad o. peruenit Hipp. nullum praeterea diem criticum numerat . quilis finis est misborum acutorum, & initium longurii.
Horum omnium dierum criticorum causas & ratio.
nes si quaeras nihil agas: cum sit obseruatio tantum.la his enim Aphor. docet Hipp. partim ex obseruati0nt,
partim ex ratione: at in Epid. ex obseruatione tantuni non etiam ratione.Sudores igitur & excretiones ossi nes, ut haemorrhagiae, vomitiones, deiectiones, urInr:
item& concoctio & abscessus si evenerint diebus his criticis,& signis coctionis vel manifestae rei persedet
Praecedentibus, bona sunt: quia morbos iudicant Ssoluunt. Morbi acuti de peracuti iudicantur pere crς tiones, ut diximus: morbi ver b longi per concoctio nem vel abscessum. Addendum tamen magna rate aut subaudiendum: quia fit interdum, ut illi iusti Centur coctione vel abscessu,vel utroque hi vero tost gi excretione i quanquam rarius) ut videre est rebica quartanam solui quandoque per haemorrhagiam. Pieriim qui sudores eueniunt secus quam diximus, dic
bus scilicet criticis, significant laborem, hoc est, testa symptomata ut deliriu de longitudinem m.
dc recidiuam. si mutatio sit bona, ut ea quae ni Mi critico & praecedentibus signis coctionis, oportet ogrum liberari morbo, aut certe leuius habere V ait si quin non erit bona mutatio, verbi gratia udie fiat,omnino liberabitur aeger, aut leuius habeni contra si moueatur 8.etiamsi videatur liberatus xg
Agre soluetur morbus,& siet recidiua. Intu per o0 2
422쪽
dum, si adores& alias excretiones prodesse in morbi declinatione , obelle vero initio, non alia de causii, quam quia morbus illic coctus , hic vero adhuc crudus illic vincit natura,hic vis morbi. SCHO L I s.
OClauum prognosticum crisis persecta, aut imperfecta
in febribus acutis futura per Νήores. Acuti enim morbi juam habent crisin per aliquam copiosam euasi alionem, aut per insignem abscessum: Copiosa autem euacuatio illa multiplex er aluum,vomitum, vi inm,sanguinis orem a naribus,aut Otero aut haemorrhoidibus, ct sudores. Et quial crisiis nulla futura est laudabilis, nis die flat critico , his no i tantur dies critici, qui crisin per sudores faciunt laudabile. Tales autem impares sunt, ct ad tricesimum usque quartsi
numerantur. Primus autem omnium est tertius non quartus,
num morbi MutiAon quarto die iudicantur,sed indicantur. Qua enim paribus diebus accedunt, paribus iudicantur: qua vero imparibus,imparibus ' febres vero acuta quatenus bialios,imparibus diebus mouentur,ct in parox nost criscum autem sudores manant diebus indicantibus,non criticis, laborem significant,&diuturnitatem morbi,ob nimiam hu- moris crudi abundantiam: quin etiam recidiuam ob superm
H qm coc mi i. Nam iudicatoria non iudicantia aut sunt funesta, aut cσrte finistra iudic'. DE SUDORE. Vr huc 2 sequetra phorismos,qui desudore siunt alte
ros mytomaticaru excretionu,de quib' hic agitur enere intedigas, reuocada tibi in memoria tota udoris ratio.
423쪽
tim vivento motκ confertim in aquae flectem p r cutem e rumpens. Cuius materia triplex est. Aut portio tenuior ta
menti tertia concoctionis, eiusque seri: aut serum huthoruisti Aut resolutio ceu cogiquatio pris prii sitimique alimenti singularum partium. Proinde pudoru materia non em erab habitu corporis, sed sepitu ab interno manat corpore. Qui insanis erumpit sudor: aut alimenti est soboles. Sic enim apud Hippocratem 'hor i. lib. huius multus smnus per somnum factus cibo copiosiore covim ori sisti cat.
Aut ad potum largiorem consequitur. sic enim qui exercitatione vel Solis ardore exaestuat, uidum liberalius , bat, mox totus sudore diffluit. Aut manat a sero copiose, quod Oehiculum est alimenti, eiusdem generis, cum eo quilvirinam vocant. Sic enim ubi copiosior est orinis, exim aut pene nulla estDdoris materia: aut ea si nequeat i sensu transtiratu vacuari, set per poros cutis crefertinerumpere, relata in oenvi per quas in habitum corporis defata uerariorinae copiam maiorem esciet. uigi in Cis
sudor emanaae,vel vitiorum humorum, set proprii humili partium insoboles. Qua sit , si in aegris tria θdorum I
nera liceat agnostere: υnum a vitiosis humoribus, in τρηὸ Aut visceribus, aut habitu corporis collectis, prodiens. aliserum , ex reflutione ceu colliquatione propri, alimenti προtium , cuiusmodi accidit tum hecticis , tum paulὸ ante m 'tem : qui diaphoreticus appellatur. Tertium, ab expres43ς humidi nativi, atque alimentari, earundem partium H
a dolore atque agitatione stirituum , qui ob id , sutor
expressionem nominatur. Sudoris autem cuiuslibet cassis
424쪽
s meuto calida ac humidasint non sicca. Sicciorabis enim per aetatem,aut per morbum,ut hecticis, , quibus iecur vellien inaruit,Uel magna obstructione,velsirrho induruit, vit in Dilropedin ictero aut cachexia,ntilla vi postunt,ne peisebres quidemsudorem induci . Ut nec iis, quibus habitin comporis e it restigeratus, velut hydropicis. Hi namque prppter huius caloris imbecissitatem maximam ac siccitatem hepatis sudare nullo Modo possunt , etsi uniuerso corpori humor a unde suppetat . Duabus his causis,raritas corporis a
cedat oportet, qui enim cute sunt densa a Dra,inepti sun ad sudaudum. Varia autem sunt di erentiae sudorum in a tris alius sidor est uniuersalis, qui a toto emanat corpores morbumque totum corpus obsidere signi sicat: interdum oepartem corporis sic enim in pleuritide, phrenitide, dolore capitis,il lore 'cholico, aliisque morbis particularibus Fudos toto corpore ginuit. Alius es partieularis qui materiam morbi sitam in ea parte a qua emanat, aut ad e, aut adfuisse . aut futuram indicat:aut sanὲ qui citra materiam
morbifleam,circa ceruicem, stontem; caput, thoracem apparet: qualis in morituris a morbo acyto flet prodire ab imbecilla retentrice,ct res,lutione virium,qualis fudandi rasitio dicitur. Aliussudor est calidus, alius stigidis salidus sudor ' set a sehementi motu , vel ab humoribiis calidis vel ab aestu interno, si in ardentibus febribus i sel a permistione humoris feruid vit bilis. Sudor calidus ex se nihil istri iudici, portendit.Frigidus sensemper aliqui mali pris it: nam ses materias uiditatem,mel calidi uatiui extinisionem significat.Q fit,st in mitioristbre morbi longitu inem,ob mater id stlgiditate in acuta τε ὸ momtem adsimmam virium imbecillitatem , natiuique caloris ex citionem,minetur. Proindefrigidus illes, gor , qui cum deliquio accidit quem antiqui madorem , non Ddorem sa
425쪽
existit, quod corporis partes externae, ob sanguinis otuum circa cor retractionem refrigerata sunt. E ch sis lasso genere olsudor ille diaphoreticus nonia natus: item os
dor ille epidem iusispe silens qui aliquando in talia ri mum,postea in Germania grassatus e M Interdu apparet δε- dor frigidus in accepionibus febrium intermittentium,qaucorpus antea refrigeratum est, ex quo nil mali expectanire. Alius sudor paucus est,alim multus'. multus insensi clusius a lsomnum,uel copiosum alimentum, Vel humorum copiam arguit. In aegro acuto morbo laborate,vel a copia o tennitate humoris,vel a facultatis retentricis imbecillitate, vela Ureta cutis raritate,vel a colli quatione habitus corporis, mela viribus robustis,ut qui per crises accidit, O post balaena est modicam me citationem,ortum habet. VI mulini β-dor copiam humorum arguis si praecedetibus1ignis coiit io die critico prodeat, bonus. Si initio morbi,set ante cri mvel coectionem humorum prosiliat , magnam humorsim plς-mtudinem, indeque morbi longitudinem, cum vires robii tu i sunt:cum vero exoluta mortem praenunciat. Pasicus utor, i vel humorum paucitatem vel materiae cruditatem, lem adinem,cra riem: Uel meatuum constipationem, quam Wrt succi must ,cr ,lentique aut atrophia,refrigeratio, rast bties, siccitas ct astringentia induxerint: set facultat i is carne expultricis infirmitatem,ctretentricis robur in κήt
Alius sudor salsus,alius amarus, alius inlidus. Quis est βpra modum pauca enim salsuginis ct amaritu nimiparticeps esse debet naturalis sudor,quemadmodum Ορην sanguine Oehementer aduri a vehemeti calore. Sι marνii copiosioris bilis admixtionem: Si dulcis seros in farissi' pi pidus,plus ij horis pituita quam bilis obtinereindicat M'Itius dbr mitis ainuauis, alius acer ac saetidus prst qualitate, quam natura sudoribus excludit : ut en 13ρ
beneolens bouam humorum temperiem Azn 'ς,
426쪽
SEC Tio Q v ARi A. ΣοαDxandri sudore historiae testatur, qui gratu spirabat odores
ita eorum qui succorum vitio laborat,vi leprofrum scabia lubbrantiu is impuduorum hominum sudor, maleolens, ca-coc mia se putredinem qua in venogenere existit,testatur,parum tamen mali portendit sudor maleolens qui ex a-xillis emanat, minus verὸ cum ex iis pedibus. Quanquam omni sudori id comuniter accidit,ut cum refrigeret Arima- tu odorem statim acquirat . indicio sunt, qui sudantes pectus denudat quod accidit quia sudor quadiu calidus est, regitur adhuc a calbre naturali, refrigeratus Uero, eo destituitur,
quare putrilagine quanda facile suscipit, sesimul odore pratium que prius non reddebat. Alius sudor es tenuis ct aquosus,qualis bene Salentiu ut plurimir es: ssique tenisu in compore humorum multitudini declarat: nisi ob coprictione Ocntu densitate tenuis exeat. alius crassus, qui vel meatuum amplitudinem,uel humorum crassitie testatur. Alius visci diu qui vel materiae paucitat vel Oscosam materia,vel reflurione proprj vltimst alimenti singularu partium,aut
earundent colli quatione . cuiusmodi accidit tu hecticis, tum paulo ante morte. Infebrib. aut e triplex notatur sudor,ίel periodicvi,velfymptomaticis vel criticus. Periodicus insolaintermitteme, aut cotinus coniuncta thmitertianis uH- tum naturam refluit, ct copia humorum atq; contumacia
indicat frigidus materiam frigidά, ct morbi diuturnitar ercalidus calidum ct mitiorem febre ostendit. Sudor aute crἰ-ticus in febre oontinua his notis cogusitars coctionis notis antegregis incidat,si die critico oe vigente natura, sina corpore drauat,si ita moderatus sit ne vires dissoluat ehi
que si febris inde O omnia symptomata musci. Eius signu
s ut destritim incresente accesilone, partium extimarum calor ct robur, sapor quidam calidus per cutem ei μmpens, qui ante non fuerit, tum pulsus τndosus O valde mossis, ut expurgata aluo sua das , ct iaIn vacuata cra Dre,
427쪽
HIPPOCR. APHOR niorbi materia Vel mi sine sanguinis, vel purgationemel quam tenuem per corpbris summa di pet. Hic autem fere primum incipit a capite, ac deinde e reliqhis etiam partibus sensim emanat. stomaticus duplex, amotu Morbi staffra tentata crisi: , a resolutione partium litaravi cari raritate cutis oe virium imbecillitate. Is omnes hιbet natas critico aduersas,quὸd non robore naturae, sed vel eadem irritata ob humoris copiam ct acrimoniam vel imbecilla Mim retentrice facultate excitetur: Fnde am iἐρ quam ἐφ δρω ς,τocatur ab Hippocrate. a P Η ο R. XX TVII.
Si d. ras stigidi cum acuta fbrefacti, mortem: cum Ri-
tore autem longitudinem morbi significant. T Rigid us sudor manifestus est medico , non tamen X semper ςgro, ut quis pe prae colore corpuS nudet. Si itaque sudor is appareat, dis inguere oportet, ut 6-cit Gai. Siquidem apparet vel toto corpore, vel in pedibus tantum & manibus,vel in thorace,vel circa ca-Put,faciem,ceruicem. In quacunque corporis parit moueatur, malus est. Sed deterior est & perniciosior in partibus superioribus, ut capite, ceruice, facie, M. thorace: quia tunc expectatur syncope d est,praecep
virium lapsus. Ac hi quidem sudores non solum suspfrigidi,sed etiam tenues. Verum tamen etiam sumi Periculosimo semper sequitur: Sudor calidus est,erg bonus. Saepe enim in morituris ut aliquando inis. viginti quatuor horas sudor quidam subcalidus &tγnuis, qui diaphoreticus est,exit, Qui paulatim refrigς
428쪽
Sic TIO Qv ARTA. 2o3tatus perseuerat ad mortem. Iam verb febris acuta hic dicitur,quae celeriter percurrit uniuersalia sua tempora. Neque intelligitur continua, ut vult Putasius ex testi irronio lib. 1. Epid. clim hoc in lib. no sebris acuta, sed se bris acuta continua definiatur:& ob id tertiana est acuta, etiamsi non sit continua. Fiunt itaque in acutis Dbribus sudores illi scigidi, quia sui vult Gal. tanta est humoris crudi & fiigidi copia quae in venis
putrescit, unde calor ille internus ingens, ut neque a calore nativo, neque a se brili possit incalescere. Prae terea quemadmodum glacies quantumuis fundatur in sole, incalescere non potest cita de humore illo crudo a calore fibrili fuso & liquato censendum: unde colligitur caloris natiui extinctio, & pr. aeterea retentrix facultas exoluta. Eadem ratione in ora secus ac desudore frigido Vbi spiritus frigidus aegris exit per nares & os, iudicamus mortem esse in propinquo: quia 'in indicio est calorem natiuum extingui, unde etiam
extrema frigent. Quod si ij sudores stigidi manent
cum Abre mitiore, neque ita vehementi & acuta, significatur longitudo morbi: si quidem vires satis sint, quae morbum longum sustineant. S C Η ο L I A.
Nonum progηsuum sudari uidia huiu res enim cum
sior, sic pi scieri in Ῥenis totoque hisitu corporis consepti in aqua speciem per cutim excretiones: fluta res sunt i in illis nulla qualitatis,nec quantitatis nec excretionis modi ratio desideretur, hoc est, si tu morbis, coliti is notis antegress incidunt,si die critico ct vigente natura
toto corpore di aut si calida sint,non stigidi, si febris iisdeest omnia symptomata mitescant: Siu ab υna harum condimrime de ciax Magis aut minus lethales. Proinde cum sudor
429쪽
H 1 P P o C R. A P H o R. res non modo in intermittentibus , sed ct continuisse ibis erumpanti si frigidi illi in febribus acutis excludamur, mortem portendunt indicant enim caloris natiui extinctione. In mitiori serὸ siue illa intermittensfuerit, tue continua, morbi longitudinem: ob materia contumaciam ct copiam. AP Η Ο R. XXXVI 1 I.
GVa parte corpo=is sudor est, ibi morbum esse Ueis
II lud est in laudibus sudoris, ut aeger sudet per Uni
uersum corpus. Aliquando tamen ut ubi est crudi ias sudor mouetur in solis cruribus, capite, &c. iiii. est morbus illic est naturae pugna aduersus morbum Quod si febris sit salutaris, & die critico moueatur sudor,ubi hic coeperit a loco affecto, ac reliquis deinceps partib. vicinis,fiet ladem per uniuersum corpui Natura enim primum euincit materiam crassiamquη est verbi gratio inin capite, dcinde robustior facta, Vi cta scilicet ea materia, aggreditur eam quq est in tho race,& reliquis partibus corporis, est enim febris petr totum corpus, atque ita liberatur aeger. Fit autem sudor vel propter multitudinem materiae, vel reten' ricis imbecillitatem, vel ob robor nat arae in ea parῖς in qua sudatur. Bonus est si fiat a robusta natura, di critico praeeuntibus signis coctionis: alias malu infiduAX CHO LIA.
Di imam prognossi cst, de digno enio partis assecta exsu stre Si. n. in morbu sudor sit portio tenuior hβρορ'
430쪽
Sac Tro Qv A R T A: ro ris morbis i in vaporem cotiersi υnde sudor erumpet,ibi humorem morbi ι um delitescere necesse est. dia parte igitur corporis manat sudor, ibi m rbus essesignificatur. Is autem sudor qui morbum signiscat,nonsudor est criticus , sed potius
simplomaticus. 9 qui toto morbo etiam tutermisonis aut remissionis tempore oritur paucus ct tenuis bel toto corpore, Oel solum circa caput se thoracem , aut etiam flum circa fontem qua udandi ratio εφίδρωσις dicitur is quidem noumodo inutilissed 9 calamitosius,cum in morbi sniuersi comporis,tum etiam partium ingularum,u ua a cruda materia popia ct imbecillitate retentricis prodeat. A P H o R. XXXIX.
' T qua in parte corporis calor aut fidus est, ibi morbus est ΕXtra febrem qi inna sentitur in aliqua corporis parte color aut frigus ut in crure,in brachio2 ibicit intemperies, aut maligna quaedam materia. Cuidam planta pedis adeb incaluerat, ut sibi deuri pars videretur. Calor is nullis remediis poterat placari quia, apinor ob cutis densitatem,nihil exhalare pol set9iel scarificatu & transpiratione faciliore tandem euasit. Sic in febribus aegri sentiunt interdum calorem vehementissimum in thorace , in ventre , hypochondriis, lumbis ubi ceratum Gal. adhibemus ad Iefrigerandum in capite, ceruice,&c. hinc quum quidam sentiret magnum incendium in extrema cer CC,