장음표시 사용
101쪽
legit talem , ut neque circumiretur ab hostibus , neque praeteriret adversarius quin ancipitibus locis premeretur : si dimicare eo vellet, non multum obesse multitudo hostium suae paucitati posset. VIII. Haec etsi Autophradates videbat, tamen statuit congredi , quam cum tantis copiis refugere , aut tamdiu uno loco sedere . Habebat barbarorum equitum viguit i, peditum centum millia, quos illi Cardaces ap- Pellant . ejusdemque generis III. funditorum . Praeterea Cappadocum VIII. Armeniorum X. Paphlagonum v. Phrygum X. Lydorum V. Aspendiorum & Pisidarum circiter III. Cilicum II. Captianorum totidem : excaecia conductorum III. millia, levis armaturae ma mum numerum . Has adversus copias spes omnis conlittebat Datami in se , locique natura . namque hu jus partem non habebat vieesimam militum . Quibus fretus , conflixit , adversariorumque multa millia concidit , cum de ipsius exercitu non amplius hominum
mille cecidisset. Quam ob caussam postero die etο-pbaeuna posuit quo loco pridie pugnatum . Hic cum
castra naovisIet , inferior copiis, superior omnibus prae liis discedebat , quod numquam manum consereret snisi adversarios locorum angustiis clausisset . quod pe Tito regionum, callideque cogitanti saepe accidebat. Autophradates eum bellum duci majore regis calanaitate quam adversariorum , videret, ad pacem atque amicitiam hortatus est , ut cum rege in gratiam rediret . Quam ille etsi non fidam fore putabat, tamen Eunditionem accepit, seque ad Arta Xerxem legatos
missurum dixit. Sie bellum quod rex adversus Datamen susceperat sedatum . Autophradates in Phrygiam se recepit. IX. At rex, quod implacabile odium in Datamen susceperat, postquam bello eum opprimi non posse ani
madvertit , insidiis interficere studuit. Quas ille ple-
102쪽
rasque vitavit. Sicut cum nuntiatum esset, quosdamsbi insidiari , qui in amicorum erant numero . de quibus quod inimici detuleratar, neque credendum , neque negligendum putavit: e periri voluit , ve um , falsumne sibi esset relatum . Itaque eo prosectus est in quo itinere futuras insidias illi dixerant. sed elegit ebriapore & statura simillimum sui , eique vestitum suum dedit, atque eo loci ire quo ipse con sueverat , jussit. ipse autem ornatus vestitu militari inter corporis euia sodes iter sacere coepit . At insidiatores , postquam in eum losum agmen Pervenit , decepti ordine atque vessi tu , in eum faciunt impetum qui suppositus erat Praedixerat autem his Datames cum quibus iter facie bat , ut parati essent facere quod ipsum vi di ssene Ipse Ut concurrentes insidiatores animadvertit , tela in eos conjecit . Hoc idem cum universi fecissent , priusquam Pervenirent ad eum quem aggredi volebant , confixi
Hic tamen tam callidus vir extremo tempoYe captus est Mithridatis Ariobarzanis filii dolo . Namque is pollicitus est regi , se eum interfecturtim , si ei rex promitteret , ut quodcumque vellet , liceret impune facere : fidemque de ea re , more Persarum , dextra dedisset . Hanc ut accepit, simulat se suscepisse cum rege inimicitias: copias parat, absens amicitiam cum Datame facit, regis provinciam vexat , castella expugnat, magna S praedas capit: quarum partem suis dispertit, partem ad Datamen mittit . pari modo complura castella ei tradit. Haec diu faciendo persuasit -- mini se infinitum adversus regem suscepisse bellum , cum nihilo magis , ne quam suspicionem illi preteberet insidiarum , neque colloquium ejus petivit , neque ineonspectum venire studuit . Sic absens amieitiam ge- Tebat , ut non beneficiis mutuis, sed odio eommuni quod erga regem susceperant, contineri viderentur P
103쪽
Id eum satis se eonfirmasse arbitratus est , tertiorem facit Datamen , tempus esse majores e Xercitus para - xi , & bellum eum rege suscipi. de qua re , si ei videretur, quo vellet in colloquium veniret. Probata re , colloquendi tempus sumitur , locusque quo convenireωtur . Huc Mithridates cum uno cui maximam habebat fidem, ante aliquot dies venit , compluribusque locis separatim gladios obruit , eaque loca diligenter notat . Ipso autem colloquendi die, utrique, locum qui ex i. plorarent atque ipsos scrutarentur , mittunt. Deinde ipsi suot congressi. Hic eum aliquamdiu in colloquio fuissent, & dioersi discessissent, jamque' procul
Datames abesset ; Mithridates priusquam ad suos perveniret , ne quam suspicionem pareret, in eumdem locum revertitur , atque ibi ubi telum erat positum , resedit , ut si a lassitudine cuperet acquiescere : Datamenque revocavit , simulans , se quiddam in colloquio esse oblitum . Interim telum quod latebat , protulit , nudatumque vagina veste te itῆ ac Datami vente aratait , digredientem se animadvertisse , locum quem dam qui erat in conspectu , ad castra ponenda esse idoneum . Quem cum digito monstraret, & ille conspie ret , aversum serro transfixit: priusque quam quisquam posset succurrere, interfecit Ita ille vir qui multos consilio , neminem perfidia ceperat, simulata captus
a Me priusquam scribamus , haee praecipienda videntur lectoribu 1, ne alienos morea ad suos reseranx
104쪽
st, neve ea quae ipsis leviora sunt, pari modo apud celeia, i, ros suisse arbitrentur. Scimus enim ,:musicen nostris.lmoribus abesse a principis persona i saltareietiam inti vitiis poni. quae omnia apud Graecos & grata ci laudo . digna ducuntur . Cum autem exprimere imaginem conin isuetudinis atque vitae velimus Epaminondae , nihil v la demur debere praetermittere quod pertineat ad eam dedi clarandam . Quare dicemus primum de genere ejus .e, diande quibus disciplinis , & a quibus sit eruditus i tuml, de moribus, ingeniique facultatibus , & si qua alia dia
i , gna memoria erunt: postremo de rebus gestis, quae, MPlurimis omnium anteponuntur virtutibus .
. II. Natus igitur patre quo diximus , honesta gen, iis re , pauper jam a majoribus relictus . Eruditas autem, sic , ut nemo Thebanus magis . nam & citharizare , &ii, cantare ad chordarum sonum doctus est a Dionysio riti qui non minore fuit in musicis gloria quam Damon , is, aut Lamprus, quorum pervulgata sunt nomina: canis is mina cantare tibiis ab Olympiodoro , saltare a Callii, phrone. At Philosophiae praeceptorem habuit Lysin. Tarentinum, Pythagoraeum : cui quidem sic suit de- , , , ditus , ut adolescens tristem & severum senemyomni-hus aequalibus suis in familiaritate anteposuerit: neis, que prius eum a se dimiserit, quam doctrinis tanto ania, tecessit condiscipulos , ut facile intelligi posset , pari
modo superaturum omnes in ceteris artibus .. Atque
haec ad nostram eonsuetudinem sunt levia , & potius contemnenda : at in Graecia utique olim magnae Iaudierant . Postquam ephebus factus est , & palaestrae daero operana coepit , non tam magnitudini virium servivit quam velocitati. illam enim ad athletarum uiana shane ad belli existimabat utilitatem pertinere . Itaque di exercebatur Plurimum currendo & Iuctandis, ad eum. finem quoad stans complecti posset, atque contendere .i, in armis Plurimum studii consumebat . ia a '.' III.
105쪽
III. Ad hane corporis firmitatem Plura etiam anIncthona actesserant. erat enim modestus , pruderiss gravis, temporibus sapienter utens , peritus belli , sortis manu , animo maximo : adeo geritati diligens , ut ne ν ioco quidem mentiretur. Idem continens, clemens, Patiensque admirandum in modum: non solum Popu- Ii, sed etiam amieorum serens iniurias: in primisque Comm isa cῆlans ς quod interdum non minus' prodostquam diserte die ei e . Studiosus audiendi . ex hoc enim a cillimo dis i arbitrabatur, Itaque cum in cireulum venisset in 'quo aut de republiea disput. retur , aut de Philouophia sermo haberetur , numquam inde Priu liuiscessit quam ad finem serim δε esset deductus . Pauper Ratem Edeo facile perpessus est , ut de repubfica nihil Praeter gloriam ceperit . Amicorum in se tuendo Caeruit acaltatibus tute ard alios subleuandos saepe sic viar' est , ut pollit judii ari , omnia ei cum amicis ει isse communia . Nam cum aut ei νium suorum aliquis ab host, ohus fuisset ea plus , aut virgo ami ei nubilis propriis .. Perlatem collocari non poliat, amicorum con ilium
habebat, di quantum quisque daret , pro saeuitatibusam per ba Ur eamque is intra ani cum saceret, Prius quam .cciperet Pecuniam , adducebat eum qui quaerebat , iaeos qui conserebane : eique ut ipsi numerarent , sacie-hat , ut ille ad quem ea res perveniebat , sciret , quaatum cuique deberet . - τρl V. Tentata autem eius est abstinentia a Diomedon te Cyzicendi . Namque is rogatu Arta x xi4 Epami-Nondam pecunia corrumpendum susceperat Hic magno cum pondere auri Thebas venit, & Micythum adolespentulum quinque talentis ad suam perduxit voluntatem r quem tum Epaminondas plurimum dilige-hat . Micythus Epaminondam eonvenit , & cauuani adventus Diomedontis ostendit. At ille Dionudonte
106쪽
a ego te rea in magἐν armi. Hune Diomedon cum roga a vet, ut tuto exire, suaque , quae attulisset j liceret efferre': Nus, inquit , faciam ι neque tua caussa , 'dii mea r ων eis peeuria ademta , aliqias dicat , ad mareaeptum pervense , quod delatum aeripere notat em . At quo cum quaesisset, quo se duci vellet , & ille Athenasi diceret , praesidium dedit , ut eo tuto perveniret. Ne- , que vero id satis habuit , sed etiam ut inviolatus in nati mem ascenderet , Per Chabriam Atheniensem , de quo κε suPra mentionem secimus , effecit. Abstinentiae erit, hoc satis testimonium. Plurima quidem proferre Posi sanina 4 sed modus adhibendus est : quoniam uno hoci volumine Vitam exeellentium virorum complurium i cos eludere constituimus , quorum separatim multisi millibus versuum complurea scriptores ante nos expli-
i U. Fuit & disertus , ut nemo Thebanus ei par esset i eloquentia e neque minus concinnus in brevitate r spondendi, quam in perpetua oratione ornatus . Hai buit obtrectatorem Μeneclidem quemdam , indidem Thebis , adversarium in administranda republica , -- eis exercitatum in dicendo , ut Τhebanum scilicer. Damque illi genti plus inest virium quam ingenii. Is quod in re militari florere Epaminondam uidebat , hor--eari solebat Thebanos ut paeem bello ane errent di ne illius imperatoris opera desideraretur . Huic ille , sal dis , inquit , verbo cives tuos , mo4 hos a bel Io auo eas . otii enim nomine servitutem concilias. ε nam paria
107쪽
tur pax bello . itaque qui ea diutina.volunt frui , bello exercitati esse debent . quare si principes Graeciae eia se vultis , castris est vobiis utendum , non Palaestra . Idem ille Meneelides eum huic objiceret quod liberos
non haberet, neque uxorem duxisset maximeque insolentiam, quod sibi Agamemnonis, bello, gloriam videretur consecutus a at, ille, desine, inquit, Meneeli- de , de uxore mihi exprobrare ; nam nullius in iista re minus quam tuo uti consilio volo . habebat enim Me
neelides suspieionem adulterii. quod autem me Agamemnonem aemulari putas , falleris . namque ille cum universa Graecia vix decem annis unam cepit urbem tego contrat eT una urbe nostra , dieque uno , totam
Graeciam , Lacedaemoniis fugatis , liberavi. UI. Idem cum in eonventum venisset A rca dum, petens ut societatem eum Thebanis & Argivis facerem contra Callistratus Atheniensium legatus, qui.eloquen. tia Omnes eo praestabat tempore, Postularet ut potius amicitiam sequerentur Atticorum , & in oratiori a
multa invectus esset in Thebanos & Argivos , in eisque hoe posuisset animadvertere debere Arcades , quales utraque ei vitas cives Procreasset , ex quibus de ceteris possent judicare : Argivos enim suisse Orestem ει ΑΙ cmaeonem , matricidas : Thebis Oedipum natum , qui eum patrem suum intersecisset, ex matre liberos Pr et ea siet: huic in respondendo Epaminondas , cum de ceteris perora siet , postquam ad illa duo opprobria pervenit , admirari se dixit stultitiam rhetoris Attici , qui
non animadverterit, innocenteS illos natos , domi se
tere admisso , cum patria essent Pulsi , receptos esse ab Atheniensibus. Sed ma Xime ejus eloquentia eluxit Spartae , quo eum omnium sociorum convenissent Ieg et , coram frequentissimo legationum conventu , si e Lacedaemoniorum tyrannidem coarguit, ut non minusina orationa Ope I eorum c.ncusserit, quam Leuctri ea
108쪽
pugna . Tum enim perfecit, quod post apparuit, ut auxilio sociorum Lacedaemonii privarentur iant i. VII. Fuisse autem patientem , su orum que injurias serentem civium , quod se patriae irasci nefas esse dueeret , haec sunt testimonia . Cum eum propter invidiam ei ves exercitui praeficere noluissent , duxque esset de Lectus belli imperitus , eujus errore eo esset deducta rea illa militum , ut omnes de salute pertimescerent , quod Io eorum angustiis elausi ab hostibus obsidebantur ι deinsiderari coepta est Epaminondae diligentia. erat enim ibi privatus numero militis. A quo cum peterentό-pem , nullam adhibuit memoriam contumeliae , & ex. ercitum obsidione liberatum , domum reduxit incomlumem . Neque vero hoc semel secit , sed saepius maxime autem fuit illustre , cum in Peloponnesum exercitum duxisset adversus Lacedaemonios , haberetque collegas duos , quorum alter. erat Pelopidas , vir sor. eis ac strenuus . Hic cum criminibus adversariorum omm ne a in invidiam venissent, ob eamque rem imperium his esset abrogatum , atque in eorum locum alii praeto res successissent; Epaminondas plebiscito non paruit , idem que ut facerent, persuasit collegis , di bellum quod susceperat, gessit . namque animadvertebat, ubi id fecisset, totum exercitum propter praetorum imprudentiam , inscitiamque belli , periturum.. Lex erat Thebis quae morte multabat , si quis imperium diutius re tinuisset quam lege praefinitum foret o Hanc Epaminondas cum reipublicae conservandae caussa latam vide ret , ad perniciem civitatis conserre noluit , & quatuor mensibus diutius quam populus jusserat , gessit impe
VIII. Postquam domum reditum est , collegae ejus hoc crimine accusabantur . quibus ille permisit ut o Innem caussam in se transferrent, suaqueto pera factum inuenderent , ut legi non obedirent Qua defensiona L 1 illis
109쪽
illis perieulo liberatis , nemo Epaminondan responsurum putabat, quod , quid diceret non haberet. At ille in judietum venit, nihil eorunt1 negavit quae adversarii erimini dabant , omniaque quae collegae dixerant , eonsessus est , neque recusavit quo minus legis Panan subiret: sed unum ab his petivit, ut in periculo suo
Hae eum dixisset , risus omnium eum hilaritate cooris
avis est ι neque quisquam judex ausus est ferre suffragium . Sie a judicio capitis maxima discessit gloria .
IX. Hic extremo tempore imperator apud Mariti- meam, cum acie instructa audacius instaret hostibus ,. cognitus a Laeedaemoniis , quod in ejus unius pernicie , patriae sitam putabant salutem , universa in unum impetum fecerunt, neque P ius abscesserunt quam magna
eaede iacta , multisque occisis , ipsum Epaminondam pugnantem , sparo eminu Percussum concidere vide
110쪽
runt. Huius casu aliquantum retardati sunt Boeotii: neque tamen prius pugna e cesserunt 'uam repugnantes profligaerunt. At Epaminondas , sum animadverreret , mortiferum se vulnus accepisse, si inuique , si serrum quod ex hastili in corpore remanserat , extra xisset , animam statim amissurum ; usque eo retinuit , quoad renuntiatum est vicisse Boeotios . Id pinquam divit: Satra , inquit , vixi , invia ira enim mortior. Tum ferro extracto confestim exanimatus est . T e X. Hic uxorem numqu3m duxit . in quo cum re prehenderetur a Pelopida , qui filium habebat in farimem: maleque eum in eo patriae consulere diceret , quod liberos non relinqueret: vide , inquir ne tu Pe jus consulas , qui talem ex te natum relicturus visu neque vero stirps mihi potest deesse . namque ex me na- tam relinquo pugnam Leuctricam , quae non modo mihi superstes , sed etiam immortalis sit necesse est . Quo tempore , duce Pelopida , exsules Thebas occuparunt sae praesidium Lacedaemoniorum ex arce expulerunt x Epaminondas , quamdiu facta est caedes ei vium , domi se retinuit , quod neque malos defendere volebat , neque impugnare , ne manus suorum sanguine eruentaret : namque omnem civilem victoriam funestam putabat . Idemque , postquam ad Cadmiam pugnari cum Lacedaemoniis coepit, in primis stetit. Hujus de vir tutibus vitaque satis erit dictum , si hoc unum adjunxero , quod nemo eat inficias , Thebas di ante Epam non dant natum , & post ejusdem interitum perpetuo alieno paruisse imperio : contra ea , quamdiu ille prR- fuerit reipublicae , caput suisse totius Graeciae Q Ex quo intelligi potest, unum hominem plaria quam civita