Roberti Bellarmini ... Solida Christianae fidei demonstratio. Opera V.P.F. Balduini Iunii Ordinis minorum, ex eius operibus controuersiarum desumpta

발행: 1611년

분량: 403페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

391쪽

Prob. . ex Patribus. αδ,ex pietate eorum, qui Ecclesias aedificaueriint:nam praecipui eoru fuerunt quatuor;Costantinus, Iustinianus,Carolus i Magnus,& Carolus I V. Constat aute, Constantinum sanctu Imp.fuisse; min Calenchbio Graecorum eius nomen inter Sanctoru nomina habetur, dc Patribus paseim san stus,& beatus appellatur.Similiter Carolus Magnus t ' quam stactus colitur,pretcipue Pari uis,& Aquisbani,& ab omnibus nis oriacis mirifice laudatur. Iustinianus,excepta haeresi,in qua incidit in extrema aetate,laudatissimus Princeps fuit. Carolus I V. quoq; optimus,& religiosissimus Princeps fuit. Multas item aedificauerunt & ornauerunt Basilicas mi-ctissimi Pontifices, Iulius, Damasus, Leo, Symmachus, & alij, qui & ante

mille annos floruerunt, & vere Lancti scriptorum omnium contensu habiti sunt.Non est autem credibile,ita pios Priticipes,tum Ecclesiasticos, tum politicos,in eiusmodi opera conspirare potuisse, si ea Deo non placerent. Prob.6. Rationibus. l. Ratio ex magnitudine Delmam domus,quo maiori Principi aedificatiir,eb debet esse maior. Quis autem Deo maiori Quare Sal λυγι ' mon: Domus,inquit,quaad carecupis,ma nas;magninenim Deus nostra super Om sinos. 1. Ratio ex ip genere operis: na extruere Deo spleiadidum templu,est ex genere suo actus duarum excellentiu virtutu reli onis,& magnificentiet: proinde bonus ex genere suo. 3. Ratio;quia non soluest actus illaru virtutu, seditiam est exercitium,&signum aliarum. Nam,qui magnificum templum erigit, fidei suae magnificum testimonium edit, &charitatis erga Deum; nec

non pietatis,& gratitudinis. Et quia pecuniae silmmopere diligi solent, qui liberaliter eas ad honorem Dei expendit,indicat, se diligere vere Deum super

omnia. . Ratio ab utilitate. Nam templum magnifice ornatu multas habet utilitates. I. Attrahit homines facilius ad res pias, quq in templis gerui ruret nec enim obscura,& sordida loca frequentantur libenter. a. Conseruat m testatem Sacramentorum,&reuerentiam, quae rebus diuinis debetur: nam, quando videmus altare splendidum,& ornatum, facile erigimus mentem, Mcogitamus, magnum esse Deum, cui talia exhibentur: & e contrario facithcontemnitur.'uod sine apparatu proponitur. 3. Iuuatur pietas,& deuotio maxime simplicium, quorum maximus est numerus. . MaSnifica templa diutius conseruantur,& magno splendori sunt ciuitati. Multitudo quoque aureorum,& argenteorum vasorum,saepe fuit saluti toti Reip. dum in communi captiuitate, frane,aut peste,thesaurus Ecclesiae multis millibus miserorum opem tulit,ut quasi in id tempus diuinitus datus, & conseruatiis videretur. 3. Ratio a contrario. at Ecclesias vastaverunt, aut diripuerunt set

I per sacrilegi,&perditi habiti sint. Vt patet de Balthasare, Heliodoro, An- , πώ ,. MQςhο-QUO tempore etiam Iulianus Apostata iussit diripi templorum orn metita,&praecipue cra vasa,mox quaestoriesis per medium diruptus expirauit, & Iuliani Avuncultis a vermibus corrotus interijt. Leo etiam, filius Constantini Copronymi,cum abstulisset a templo insignem coronam, quam Mauricius Imp.donauerat adornatum templi, mox sensit in capite suo ignitos carbunculos,& inde concepta febre arcientissima perij t. . Propositio: AE care, vel ontare templa, licet topus pium, omen eis odi opus exissecta circamn tiaramμ ὲ vitiari. Prob.

392쪽

LIEER sEPTIM VI. Prob. iram quatuor circumstantiae praecipuae sunt,*x quarum de isto malueri omine templa: nimirum tempus,modus ocus,& persona. Na inprimis, quando quis tenetur iuuare proximum,ac praesertim parentes, aut filios. de non potest simul prouidere proximo,& donare templo, tum non recte iacit, si neglectis parentibus, vel proximis, aedificet templa. Ait enim Dominus Misericordiam Mis,ct nan sacrisicium.Et reprehenduntur Pharisaei,qui docebant om r. . filios milias offerre templo donari cum detrimento parentum. Patet id etiam ex Paulo, qui docet non esse facienda mala, ut veniant bona. Denique,' 'ex praxi Salii horum,qui tempore magnae necessitatis pauperum confluunt calices,& vendiderunt. Quantum ad locum,cortum est,non omnia loca aequalem ornatum requirere: nam in magnis urbibus,ad quas multi confluunt, splendida templa esse debent. At in locis desertis, ubi Monachi fiat versiuatur,non Videtur conueni. re et tot sumptus fiant in aedificiis templorum. Quantum ad modum, peccatur.ctim ornamenta templorum sunt vana, ac potius curiositati, quim religioni deseruientia. Q ntum ad persolum peccatur,quando quis supra sivum statum.& conditionem vult orirare templa. Namsi, qui paupertatem profitentur, dc victum ab aliis emendicant vellent qdificare templum niarmoreu,& auro,ac gemmis ornare, etiamsi forte possent eleemosynis hinc inde eonquisitis id facere,tamennon deceret eorum professione Μagnificetia enim non est Monachorum, sedPrincipum-

m ijs, quae referuntur ad templa.

D Rimo reseruiuur ad te la benedictiones aquae,salis,cinerum, cerei,&Gx de quibus sit I. propositio: Diudicuntaraqua, olaum, anis,cerri,Mnere rami, 'similia. Prob. Lex Script.quae continent exemplum, & documentum- Exemplum est Domini,qui panes nulltiplicaturus aspexit in coelum,&bene- Mau. t ..dixit eis,&ea benedictione nulltiplicauit. Certe,quod Do minus fecit, argui non potest. Documentum est Pauli: omnis cmuuν Dei bona est, ct nihil Mikω, dum,quod cum gratiarum actumupercipiar. Sanctificatur im per Ferbum Dei, or σν

rinnem. In quem locum Chrysostomus,& Lheophylactus scribunt, ApostoluIoqui ex limothesi: id est.omnis ouidem creatura bona, & munda est, tamen etiamsi esset immunda,facile posses eam sanctificare adhibito signo crueis, Moratione. Si ergh res immundae cirrctificantur per signum crucis,& oratione, quanto magis res alioqui bona fient meliores,dc sanistiores per signu crucis,

& orationem Prob. I. ex traditione veterum.

Propsi. a. Rest ad effectus sevomaturaus efficio ri,ct significandas,utimur aqua, rebus beradictione costreatis. Nota,illa omnia,quet diximus, nedici in Ecclesia propter tres fines. I. Ad significandos spirituales effectus. Na cineris aspersio significat innitentiam;palmet,victoriam;ceret Paschalis,resurrectio

393쪽

&cunandos morbos: ut ex precibus patet,quibus consecrantur. Verum est tame,quod non operantur intali liter,sicut operantur sacramenta. tu, quia vim habent eiusmodi res non ex pacto Dei expresso,sicut sacramenta; sed ex precibus Ecclesiae, dc deuotione utentium' tum etiam, quin aliquando no expedit nobis,ut liberemur vel a morbo, vel a Daemonis vexatione. Prob. propositio quoad istum tertium effectum. I. exemplis Script. Nam aquae,super quas maledictiones a Sacerdote pronunciatet fuerant, si ab adulteiara epotae fuissent,mox ventrem eius inflari, bc femur putrescere faciebant. Aqua cineribus mixta dicebatur aqua expiationis, eaque mundabatur Bam Iudaei,non quide a peccatis, sed a legalibus sordibus;vr Apostolus dicit. Simi- Ru Iiter,Eliaeus ad sanandas aquas miraculo adhibuit fatem .Et ad curandam le- Naaman Syri adhibuit aquam Iordanis. Apostoli Vngebant,oleo, dc aegri curabantur. Prob. I. exemplis Patrum. Reseruntur 1. ad templa Peregrinationes: de quibus dicimus, quod peregrinationes ad loca canistatuit, dc religiosae; ut Concilium Trident. docet. Prob. I. ex Script . Deus instituit,ut omnes filii Issaei ter in anno ad tabernaculum et templum Domini peregrinarentur; quod praeceptum studiosὶ seruabat Helcana,& Anna uxor eius; nec non Christus ipse cum matre sua, ia- i, α Iosepho. Gentiles etiam veniebant adorare in Ierusalem propria religione Afri relicta. Eunuchus AEthiops ex longinqua regione veniebat adorare in Ieru--.aeis salem. Paulus ipse festinabat in itinere, ut in Ieru suem faceret Pentecosten. Prob. a. ex Patribus. 3. Ratione sumpta ab Utilitate. Nam tria bonape- regrinationes afferunt. I. Cedunt in honorem Dei,& Sanctorum no memo- crem. 2. Sunt opus poenitentiae,& satisfaistionum,quialaboriosum,& poei le. 3. Augent deuotionem, nam praesentia loci sancti, vix dici potest, quatum incutiat horrorem,quantam excitet reuerentiam. Et licet ubique sint aliqua sanctaloca; tamen saepe alibi sunt loca sanctiora, ad quae utile est peregrinaritvelsinon sint cuictiora,sunt tamen alia ab his,quae in noli a patria inueniuntur,&ipsa nouitas iuuat ad excitandam deuotionem. 3. Agendum est de votis, quae Sanetis nuncupantur: nam certissimum est, posse aliquo modo Sanctis vota nuncupari. Et prob.testimoniis veterum.

Nec obstat, quod votu sit actus religionis soli Deo debitus ; qualis est etiam iuramentum, & sacrificium. Nam vota fiunt Sanctis, non ut sunt creaturae quidam rationis participes, sed ut in eis Deus habitat per gloriam, ita ut vota, quae dicuntur fieri Sanctis, fiant Deo in Sanctis: quomodo maledicta in Sanctos dicuntur blasphemiae, quia Deus in Sanctis maledicitur.

De Festis diebus.

abis. is msio licet Christi uis, Sasbasbain Iudeorum, aut alias fretrix Tsanienti reteris obseruare. Prob. l. ex tribus locis Pauli: Alius iudicat dismister dum,asim is M ommmdum. Id est,alius putat, unum diem esse s uactum, alium Disiligod by Corale

394쪽

LIE E SEPTIMUS. 33s

sium prophanum: alius verδ omnes dies putat esse aequales. Et: Duι- t..tis,s-amri; timeo νos, nefrustra laborauerim in vobis. Et: Nemo vos iudicet C mi. a. in cibo , auι in potu , in parte dieι sisti.Adeo enim Paulus reprehendit aperte Sabbauit obseruatores, ut Ebionitae propterea non reciperent Paulum, sed Cap.ro. Apostatam esse dicerent. Prob. a. ex Concit. Laodiceno, ubi anathema di- epist. 3citur ijs, qui Sabbathum colunt, atque in eo vacant ab operibus. Prob. ex S. Gregorio. . Ratione: quia Sabbathum erat pricipua cς- remonia Iudaica,& praecipua figura Testamenti veteris: Aut Neomeniae,aut Sab- Coug. 3.bathorum, qua sunt νmbrafuturorum, corpus autem Christi. Igitur, ubi Christus venit,Sabbathum neces larib finem habet. Propositio a. Festa claristianarum non solum ratione ordinis, est politis sed etiam ratione Ῥster celabrantur Juntque dirast ii ver aliis sanctiores, o sacrariores,cν pars quaedam diuini cultus. Prob. I. ex die Dominico: iram illum omnes celebramus, tam nos, quam aduersarii. At certum est, diem illum celebrari in memoriam

re irrectionis Domini. Prob. a. quia alioqui tollendi essent dies solennes, οἱδε citi Natalis, Passionis, Resurrectioiris, Ascensionis Domini,& Pentecostes, quod i ἰώ. de Apostolica traditione descendere,& in tota Ecclesia seruari, docet August. α aduersarii etiam coli volunt. Nam, si soli1m ratione ordinis seritaretur dies illi, temere fuissent constituti. is enim est iste ordo, ut inter diem Passionis,& Resurrectionis, n5 sit, nisi unus dies medius: inter Reirrectionis, dc Aste-sionis sint quadraginta' inter Ascensionem.& Pentecosten sint decem: inter Pentecosten,& Natalem sint plusquam sex menses' Deinde ; Cur seqitimur lunam in festis mobilibus inueniendi si Item, cur habent ilia nomina, Pascha, Pentecostes,&c. si nihil sacrum significantφ Denique , Patres di serte docent, festa illa celebrari ad significanda mysteria redemptionis, & ea externo ritu

repraesentanda. Prob. 3. ex eo, quod dies selli a Patribus dicuntur sancti, cri, m3stici,& religiose colendi: quaecum ceteris diebus non sunt communia. Prob. . si solum ratione ordinis distinguerentur omnes dies festi essent equales, nec unus alio maior,VI a esset ratio celebritatis Omnium. At no ita est. Prob. s. Obseruatio festorum, quae prεcipitur ad cultum Dei pertinet: nam Ea-io. est pretceptum Dei,&prii'ceptum primae tabulae. Sed illud preceptum est aliquo modo naturale, & ad nos pertinet. Ergis etiam nos habere ciebemus alio uos dies, quorum obseritatio ad cultum Dei pertineat. Non habemus autem

alia festa. quam diem Dominicum, Pascha, Pentecosten,& similia. Ergo horti obseruatio est cultus Dei, & sancta, & religiosa. Licet enim determinatio huius, aut illius diei sit facta ab hominibus,tamen ipsa substantia selli imperata est 1 Deo in I. tabula. Prob. 6. ratione alia: Christus nascens consecrauit locum, id est, praesepe: moriens co secrauit crucem: resurgens consecrauit tumulum, unde exiuit: cur non etiam consecrauit tempus, id est, dies illos, qui-

bus natus,vel passus,vel redditus fuit nobis deuicta morte Cur pret ceteris locis sanctus ille vocatur, ubi Dominus resurrexit; & prae ceteris non erit dies illa sancta,in qua resurrexit' Praeterea; si templa, & altaria dicuntur domus Dei, & loca cancta,quia Deo sacrata sunt, scilicet, ut in i jς colatur Deus; cur non etiam sancti, & sacri erunt dies, qui cultui diuino secrati sunt φPropositio Obseruatiocinorum dierumfesoram rest pracipitur in Eccla' ege

395쪽

386 DE ECCLE si A TRIUMPHANTE

Obligante in conscientia, etiam cura contemptum, is scandalum. Nota I. Lege Asta-rrim duo pretcipi: I. ut omnes iliter lilii Missae facrificio. a. ut vacent ab opere ieruili. Nota a. opus seruile posse tribus modis accipi. Quaedam enim suiu opera, quibus homo seruit cupiditatibus tuis, nimirum peccata.Echaec non dicuntur proprie seruilia, sed metapliorice tantu: non enim sunt propria seruorum, sed communia omnibus, bc maxime diuitibus, Sc nobilibus, qui aliis dominantur. Neque prohibentur haec sipeciali pretcepto, sed omnibus praeceptis simul: Alia opera sunt, quibus homo seruit Deo ; ut immolatio sit crificii, oblatio thuris,&similia. Et haec ita ieruilia lunt, ut sint etiam re galla : nam seruire Deo, regnare et . Et haec non modo non prohibentur, sed etiam praecipiuntur maxime die testo. Alia sunt, quibus homo homini seruit qualia sunt quq per selpectant ad eos,quos proprie vocamus sesuos: qualia sunt omnia mechanica artincta, agricolaru Labores, & simili Et haec proprie seruilia dicuntur,& prohibita in testis intelliguntur. Nota 3. quod, licet sola illa opera per se proh iciantur in sestis,tame iustis

de causiis quaedam spiritualia, & liberalia etiam interdicuntur; dc quaedam corporalia,ac seruilia permittunt ur. Liberalia,quae prohibentur in Attis,sunt quatuor: mercatum facere, agere caussas, ius dicere, & iuramentum solenne in iudiciis praeitare, nisi ob cauisam pacis, vel aliam necessitatem. Corporalia, quae permittuntur, sunt etiam quatuor. I. Ea, quae ad opera relisionis, vel spirat italia per se ordinatur. Hoc modo licet infeliis campanas pulsare, et olim licebat mactare boues, ct oues ad Lacrificia. Sacerdores iii templo Subbarbum vi lant, o sivie crimine sunt. Sic etiam licet scribere in ordine ad intellectum, vel ad parandam lectionem,uel concionemr no tamen licet transscribere sine necessitate libros lucri gratia. r. Opera illa pet mittuntur, quae Vel proprie, vel aliorum saluti necessaria sunt; ut est labor pharmacopolarum, chirurgorum, coquorum, S c. Quomodo etiam I udaeis in Sabbatho licebat educere lumen ta de fovea, si forte cecidi flent, Sc ducere ad fontem ad bibendum. 3. Opera EPraelaris concella. q. . Opera, qtiae ex consueti idine tactamur licita. Nunquae nim Ecclesia tam se itere pretcepit vacare ab opere, quam leX Iudaica. Et ratio est: quia vacatio apud Iudeos erat figura futuroruniri figurae autem debent exoactae esse, alioqui non bene significant. Nostra autem vacatio, etiamsi interdusignificet aliquid futurum, tamen non est hic eius prqcipuus finis, sed, nomimpedire opera spiritualia Prob. propositio I. omnibus argumentis, quibus alias probauimus, Eccle-sae pretcepta obligare in conscientia. Prob. a. Iure diuino praecipitur. ut aliqui dies sesti observentur; & tamen nulli sitiat certi dies a iure diuino determinati. Ergo debuit in Ecclesiae potestas determinandi certos dies, dc obligadi ad eorum conseruatione: quia alioqui non seruaretiir ius diuini . Si enim determinatio Ecclesiae non obli-sar, poterunt fideles non seruare diem Dominicum, nec Pascha, nec alia sesta indicta,&proinde nulla.Nec enim ulla alia festa sunt,quae seruari possunta festa enim debent esse comunia toti Ecclesiae multa autem pos teste comunia, nisi quae a publica potestate indicuntur. Prob. 3. Mardochetus,& ceteri Iudeti 'cum Regina Esther instituerunt festum,quod Deus no priceperat, & obligauerunt

396쪽

Ergo idelicebit Ecclesiae.Nam tota caulia,cur credant hqretici,no licere Ee cleis obligare fideles ad istam sestorii obseruatione,est.qilia Deus haec festa in particulari non praecepit. At nec pretceperat sestu illud Sortium,quod Mardochetus instituit. Prob. . Antiqua Ecclesia festa cu imperio indicebat: nec fuit

ullus unquam pretier haereticos,qui eiusmodi praecepta reprehenderit. Propontio φ. Non tenemursestis diebus ex pracepto partisviari ad non peccanta, sine adactum conmitanis, vel dilactionis Dei. Prob. I. quia ius dilii nusolum prῆcipiebat abstinere ab opere seruili:,eccata autem non ibiat opera seruilia, nili metaphorice. a. Ecclesia determinauit tempus,&modii obseruandi ius diuinum de obseruatione pretceptorii. At Ecclesia nusqliam praecipit actus illos internos. 3. Id habet comunis sensus fideliu . Actus ille internus est filiis huius prercepti: non aute finis, sed media proprie imperatur. s. Cultus internus pretcep tus iam erat in I. mandato mam hic est ordo I.tabulae: in I. pretcepto madatur cultus cordis,in a. cultus oris, in 3. cultus operis. 6. Prqceptum de colendo Sabbatho est prqcept ii religionis. ar contritio est actus poenitentiq.no religionis. 7. quia alioqui esset valde noxiu, tot festa multiplicare: esset enim tendere laqueos ani imbus. De Dominica die tria dicenda sunt. I . de antiquitate. Nasine dubio festu Dominicae est antiquissimum omnium Christianoru festorii. Nam Eccletia Christiana proprie coepit in die Pentecostes. Tuc enim impletis omnibus mysteriis redemptionis promulgatu fuit publice Euangelium. Post huc aute diem coeperunt omitti festa Iudqoru,& eis substitui festa Christiana. Primus autem dies festus occurrens sine dubio fuit Dominicus: nam sestum- talis Domini, &Paschae, quae antiquissima etiam sunt, non nisi post aliquotmen es occurrerui. At testiantur autem huic antiquitati I. Script . cum conarenisseimus ud frangen uin panem. Et: Per unam Sabbathi unusquisque apud se re-Vna ,&c. Priorem locu de die Donainico exponunt Chr3 sostomus,& Beda. Posteriorem omnes interpretes Grqci, dc Latini. Christus et i adicitur resurrexisse una Sabbathorii:at costat eum resurrexisse die Dominico. Praeterea; C5stat, Paulu multis Hebraii nis abundare: est autem Hebraismus frequeti simus,dicere unu pro primo. Denique Paulus arguit Colossenses, & Galatas seuerissime.quod Sabbathu,& Iudeorum festa seruaret: quomodo ergo credibile est,eum seruasse Sabbathum Iudaeorul habemus & aliud testimonium: uolo nes fui in hiritu in Dominica die. Qitem locu de nostra Dominica exponuntiare omnes. Denique; Habemus testimonia Patrum antiquissima. 2. Dicendum est de ratione institutionis.quae fuit,ut succederet Sabbatho. Nam ius diuinu requirebat ,ut unus dies Hebdomadet dicaretur cultui diuinorno aute conueniebat,ut seruaretur Sabbathum. Itaque Sabbathii ab Apostolis in die Dominicii versum est. Ut aute intelligatur, quam recte id factu sit, notandum est, Sabbathum fuisse sessu antiquissimum, & prqstantissim apud Iudaeos, dc ideo solius Sabbathi mentionem factam in Decalogo. Erat autem Sabbathum festum excellentissimum: quia, cum omnia sesta celebrentur vel in memoriam beneficii praeteriti, vel ad significandum aliquid futurum,Sabbathum tautroque excellebat. Nam, quantum ad praeteritum, colebatur in memoriamprimi, dc communissimi benefici j,id est,creationis mundi.

397쪽

tantum adfuturum,Sabbathum erat figura trium beneficiorum Dei, ad quae omnia alia reuocantur. I. Figura fuit in seni allegorico quietis Christi insepulchro Vt enim Deus quieuit Sabbatho ab opere creationis; ita Chri-mb. 4. stus quieuit Sabbatho ab opere redemptionis ,ut Apostolus obseruauit. a. Figura fuit in senili tropologico quietis mentis humanae ab operibus seruilibus peccatorum. Iudaei enim, dum Sabbatho otiabantur,significabant venturum esse tempus gratiae, quo liberati homines per Christum a seruitute peccati, quiete,&otio sipirituali fruerentur. 3. Figura erat in sensi anagogico quietis fatiliarum animarum, quam post mortem in sinu Abrahae expectabant. Iam verb propter has ipias caussas deducitur,ut post Christi aduentu Sa bathum mutaretur in diem Dominicum. Nam quantum ad memoria praeteritorum Dominica dies longe excellit Sabbatho. Nam refert nobis memoria Natalis Christi, & Resurrectionem ei Lisdem,& aduentiis Spiritus s. quo die quodammodo nata est Ecclesia. Nam Christus die Dominica natus est: vi patet,quia illo anno currebat littera DominicalisB;vt omnes Mathematici do- . cent,&potest ostendi in Cyclo litterarum Dominicalium retrocedendo: c stat autem litteram B. haberi die XX V. Decembris,quo die Christus natus estia. Quod autem idem Christus resurrexerit die Domini a,ex Euangeliis costat. Quod denique aduentus Spiritus S .fuerit die Dominica, patet,quia fuit in die Pentecostes, id est, quinquagesimo die a Paschate, qui necessario est dies Dominicus. Itaq; Dominica dies repri sentat nobis natalem diem Christi,&Eeclesiae,& Christi non simplicem, sed duplicem. Repr sentat etiam memoriam creationis mundi non minus,qua Sabbathum: nam die Dominica cetpit mundus fieri;imo eo die sunt factae omnes partes mundi principales,coelum,terra, Angeli,lux,&c. Quantum ad futurorum significationem Sabbathum plane cestare debuit,quia omnia, quae per Sabbathum significabantur futura,ia sunt compinta, nam Christus iam intepulchro iacuit,&quiesanimorum in Deoia. agitur. porrue quies sipirituum detrunctorum in sinu Abrahae, iam est mutata in gloriam,&beatitudinem;& nunc non amplius expectamus simplicem illam quietem, sed quietem gloriosam. gloria autem melius significatur per die Dominicam. qua per Sabbathum. 3. Dicendu est de ritu Dominicet.qui erat quadruplex. I. Conueniebant in Ecclesia adlectione, concione,facrificiu,communionem,&c. 2. Vacabant ab operibus seritilibus. 3.Non ieiunabat . . . Nossetflebit genuased precabatur states. Nondii aute sunt quingeti anni,ex quo hic ritus cessauit: nam tres priores adhuc in uniuersa Ecclesia obseruantur.

pascha significat transcensione Angeli,& quas fallum super domos Iudaeo-E-. la. rum,ut patet ex ratione. Nam,Vbi dixerat Moyses: Est enim Phaser subiungit rationem: Transibo enim per terram Au pii nocteilla,ct percutiam primogenita A Pptiorum. erit autem sanguis vobis insignum in adibus vestris. 9 videbosanguine o tram, bo vos,nec erit in vobis plaga.Verumtamen hoc ipsum nomen etiam traducitur

ad alia tria significanda. I. Significat transilitionem Angeli. 2.Ipsum Agnum Paschalem,qui per immolationem transibat de vita ad morte. Vnde diciturr . Dua aa. Necesse erat occidi Pascha. 3. Transitum populi, quia illa ipsa nocte liberatus a tyrannide Pharaonis transiuit per mare rubrum,ut iret in terra promissionis.

398쪽

LrηER SEPTIM V . , 'Porrδ hxe ipsa quatuor sunt etiam apud Christianos suo modo, id est, vi exemplaria illorum tΗorum. Nam Angelus transiliens, & occidens primogenita aegypti,& saluas filios Isirael ,est Christus magni concilii Angelus qui,

cum transiret de morte ad vitam,saluauit omnes, qui eius sanguine aspergedierant,relictis ceteris in manu vastatoris. Agnus Pasclialis idem est Christu, pro nobis immolatus. Christum enim repraesentarui Agnus,& Angelus: quia Christus occidi,& occidere debuit. Agnus autem occidi poterar, sed no occidere: Angelus occidere .sed no occidi .Transitus per mare rubru significat tra- situm populorii per aquas Baptismi:&ideb in Pasichate olim ordinarie baptizabantur Catecnument. Deniquefestus dies illorum, nostrusestu figurabat. Pentecostes meminit Paulus: rem besi usque ad Pentecosten. Et: Festinant, , ivt si quo modo post. Pentecosten ageret Drosolymis. amuis non sir omnino certu, act. ao. an loquantur hae Script .de Pentecoste Didaeorum,an Christianorum: tamen Epiphanius exponit de Pentecoste Christianorum. Ηnefas. Septuagesima, Sexagesima,& sequentes dicuntur non a numero diem, sed a numero Dominicarum. Voluit enim Ecclesia ante Dominica Passionis pr mittere r. celebres Dominicas, quibus reuocaret nobis in memoriam spiritualemnostram captiuitatem sicut per Dominicam Pasisionis,& sequentem,

commemoratur redemptio a captiuitate.

De festis Salictorum,pium,& bonum esse, colere festos dies, cile demonstratur auctoritate,&ratione. Auctoritas est totius Ecclesiae Catholicae, quae omni tempore id seruauit. Rario fundatur in diuinis litteris: Festi dies rei'E' instituuntur ad diuina recolenda beneficia .ut patet de festo Sabbathi,& festo Sortium apud Iud os,& de festis Domini apud Christiata os . Sed no est parui Dei beneficium,beata consummatio alicuius Sancti, & praecipue per martyrium inde enim datur toti Ecclesiae militanti exemplum fortitudinis,&vnus

nouus patronus apud Deum: datur etiam toti Ecclesiae triumphanti nouum gaudium de accessione unius ciuis: denique tunc agitur nouus/ &persectus. triumphus de diabolo. Confirm. Nam omnes causast, propter quas homines etiam profani celebrant festos dies,concurrunt in obitu Sanctorii. Homines e, im festa celebrant ob diem natalem Principum: item,obalsumptionem alicuius ad summam aliquam dignitatem. denique ob partam victoriam.

. De Vigilii tendum, quod in profestis magnorum dierum consiueuerat Ecclesia vigilare,& ieiunare:& in primis vigilia Paschet,quet nocte pretcedere

Dominicam resurre bonis agebatur,celeberrima semper fuit. Ceterum quoniam paulatim occasione nocturnarum vigiliarum abusus quidam irrepere coeperant. vel potius flagitia non raro committi; placuit Ecclesiae nocturnos ,

conuentus, & vigilias proprie dictas interimere, ac solum in ijsilem diebus celebrareieiunia.

399쪽

INDEX CAPITUM

PRIMAE PARTIS

' Fundamenti Christianae fidei.

De Ucrbo Dei.

CAp. I. De numero, dc auctoritate iacroru m l ibrorum. I L. De variis editionibus sacrorum librorum. II L. De Verbi Dei interpretatione.

LIBER IL

De Christo, capite totius Ecclesiae.

r. De diuinitate Christi. I I. De vocibus quibusdam in diuinis. II L. Ostenditur clistinctio Personarum. IV. De Incarnatione Christi.

L IB E R III. De Romano Pontifice.

F. odnam sit optimum regimen 1 l. Debeatne Ecclesiasticum regimen esse Monarchi myII I. Fueritne Apostolus Petrus Ecclesiae totius caput, & Princeps loco Christi,ab ipsis Christo constitutus IV. An B. Petrus Romae fuerit, ibidue Episcopus existens mortuus sitIV . Romaniun Pontificem Petro siccedere in Ecclesiastica Monarchia. v I. De nomine Antichristi: &ansit unus homo, an genus hominum VII. De tempore aduentus Antichristi, & mortis eius. VII UDIomme kroprio,gente.sede,doctrina, miraculis,regno, & proeliis I x. De Ecclesiastica iurisdictione Pontificis. X. De potestate temporali Pontificis. x I. De translatione Rom. Imperii,

LIBER

400쪽

De Ecclesia Militante r

r. De nomine Concilii, origine,&partitione. I I. De caussa filiali,essiciente, materiali,& formali Conciliorum III. De auctoritate Conciliorum absoluta. IV. De auctoritate Conciliorum comparata ad alia. fidei principia. V. De nomine, & definitione Eccleuae. VI. De qualitate Ecclesiae. I 1. De notis Ecclesiae. VII L. De nomine Clerici, & Laici. I X. De institutione ministrorum Ecclesiae. X. Dedistinctione ministrorum Ecclesiae. XI. De caelibatu Sacerdotum. X I L. De temporalibus bonis Clericorum, M libertate Ecclesiastica. X LI L De origine, ratione, & varietate religionum. T I V. De Conciliis Euanfelicis. xv. De Votis Monasticis in genere. x L De Votis Monasticis in particulari. X V LI. De iis, qui vota monastica suscipere, ac nuncupare possunt. . XVIII. De Eremitis. x I x. De habitu, &tontra Monachorum. x X. De bonis Motrachoraim. xx L De ipsa politica potestate. x xI L De officio potestatis politicae in rebus politicis. XXIII. De ossicio potestatis polit ae in rebus Religiolus.

LIBER V. De Purgatorior

ti ostenditur Purgatorium esse. I L. De persbnis,quibus Purgatorium conuenit. III. De loco;& tempore Purgat Orij. IV. De poenis Purgatorii. V. De suffragiis, dc funere destinctorum.

LIBER VI. De Indulgentijs.

I. De nomine Indialgentiae,*Iubilat. II. . An sint Indulgentia

SEARCH

MENU NAVIGATION