Jus canonicum universum clara methodo juxta titulos quinque librorum decretalium in quæstiones distributum, solidisque responsionibus, & objectionumsolutionibus dilucidatum cui in hac novissima editione accessit tomus sextus complectens Tractatum de

발행: 1742년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

C. Vt II. Alia Dubia circa Subrnationem Rescriptorum, &c. r.

tum parii late cujuspiam Ecclesiae. seu loci, non valetis sit fiat mentio elui dem, saltem per clausulam generalem erogatoriam. ebstantibusflaturas, b consuetudinis bat cinrariis. Ita desumitur ex e. Co Uirutus i'. h. t.¬at Abb. ib. n. 6. - . ubi addit, quod sibi atratum sit j i arumst iam de juramento habeat fieri mentio. Pirhinr b. t.'. Tet. dc alii. Ratio est: quia mens Pontificis non est, velle derogare laudabilibus locorum conluetudinibus . vel

statutis, nisi id exprimat text. erar. e. i. de ciet. Di 6. Concorsit aliquibus at h. t. in 6. n ut talibus coniuetudinibus, & Statutis per Reseriptum derogetur, inserenda censetur clausa derogatoria: obstantibus effusdem Melese Wrrilegiis , consuetudinibus , vel flamis , Mamerto, confirmatione Apostolica . veiqua me irmitate a r. ratis. Hi ne desectu talis clausulae cessatur in c. Consistutura p. h. t. Rescriptum Bene fietate, quod suerat

impetratum non iacta mentione de cedito numero Canonicorum. vii per Statutum juramento firmatum, dc a Romano Pontifice confirmatum, constitutus fuerat. or Caeterum, quon a m omnia in impetratione aliorum Rei eriptorum, dispensationum, atque concessionum ex Limenda sint. ex propriis locis, atque considerata qua a te cuiuslibet negotii de lumendum erit. Generaliter

id solum dici potest eum Glosia in c. D Osirit. V.

vacaret de conee T. Pr.eMed. ad hoc ut Rei eriptum non sit vitiosum, non solum ea, quae juris lunt, narranda rumile, sed etiam ea, quae sunt facti. Nam ut silia Glvis

ire e. litteris. V. Littera b. t. inquit ubi nJue t lem quis veritatem tacuet , qua exple sa Papa litteras non dedisset vel saltem non eodem modo . nec absque aliqua limitatione. ut addit Covarruvias l. t. Var. It solvi. e. EO. v. dc Sancher cit. disp. 2 i. e. t t. cum aliis

Rescriptum inutile si . er Quaeritur v. Utrum Mutu; propri ut tollat vitium subtertionis in Rescriptis 3 Ubi sciendum , cuia impraeseri satum per Asotum m iam intelligantur Litterae, seu Rescripta Summi Pontificis, in quibo . haec clausula. m

tu proprio, inserta habetur, prout liquet, si motu pr priam de Praebens. in s. ibi: Motu quo ue proprio ture Ibsim ratio fieri censeatur . eum Me expresse cautum fuerit in ea. Et hoc adeo verum et . ut quando princeps exis primit, se motu proprio concedere, dicatur motu proprio concelsiue , quamvis e stet hujusmodi gratiam fui isse a I ostulante petitam . Glossia in I. e. Si motu propris. V. expresse. Menochrus de Arbitrar. Iudit casu 2St. n. Tq. Barbola ausul. Ip. n. 6. citans Alios. Licet enim pratia ab impetrame iuerat petita tamen per clausulam istam

lignificat Princeps . te non illa petitione . sed proprio motu, seu i pentanee, ae ex mera liberalitate sua, sui se sed usim ad illam concedentem . sicque haec duo non repugnant . Qtiin etiam idem operatur Motus proprius ad instantiam partis concessus, ac Motus proprius extitera Principis liberalitate procedens. Barbola ch. Η. 6. O . cum aliis. His praenotatiget. I Resp. I. Motus pmptius sve clausula Motu pratris in Releriptis Pontificiis apposta, supplet vitium suor

ptionis ex taciturnitate veri necessario exprimendi proveniens . Ita Doctores universi , uti teliatur bancheae l. 8. de Matr. disp. et t. n. I. idemque patet ex cit cap.

Si motu prore i C m. si Romanus q. de Praebend. ubi valere dicitur 'misio de Beneficio, cuipiam facta per Papam Motu proprio, etiam non habita mentione de B nesciis prius peripium obtentis, quaecunque ea sint, requantatamque: cum tamen alioquin . sive lectulis Motu proprio, taciturnitas prae habiti Beneficii quantumvis modici inducat vitium subreptionis, ac nullitatem pr

vitionis. ut a. e. Si motu pro'i .eton Et hoe extenditur etiamsi haee clausula apponatur a Legato redis Apotholicae; ut docet Gloila communiter

recepta, r. vlt. V. Mentis de pse. Legat. ta in ac traditi arbosa sic. cit. n. t .citans alios: in hoc casti tenet collatio secundi Beneficii, non obstante taciturnitate alterius. Jam praehabiti et quamvis Provisus ambo Beneficia( si tamen caeteroquin sint incompatibilia simul retinere non possit. sed ex eis ligere teneatur, quod maluerit re in

re, cum Gratia T. in me scrip. tuo. ac loquendo etiam de priori catu, tradit Glo a in m. e. Si motu proprio V. B uestum. Si quidem pei talem clausula in . a . vel eiu legatu non censeturd is hiate in pluralitate Benefici ruum. c. Noa poto l. a Tractena. Ino. Ius can. Anael. M. . Tom. I.

Ampliatur quoque hie effectus Motus proprii, ut lini eum habeat non solum in Beneficialibus, se.l etiam in omnibus Rescriptis, seu Concestionibus gratiosis; adeo ut in his pariter purget taciturnitatem, licque tollat vitium subreptionis. ia non est dare rationem diversistatis. dc ubique gratia pendet a mera voluntate . ac liberalitate Princiris. Felinus in I. c. ad avrer n. f. b. t. Re buisus ire Praxi Beneficiorum t. de Mandatis Apostolicis s. Motu proprio esse' et s. Barbosa rat. claus T'. n. i . Rei p. II. Dantur nihilominiis nonnulli casus in qui- tos bus clausula moti. proprio non firmat gratiam concessam;

idque ob desectum voluntatis ex parte Principis gratiam concedentis. Ita Abbas, Felinus . Menochius, dc alii in progressu itandi, qui proinde hactenus dicta in cass-bus illis limitanda censent. Imprimis itaque Motus propHus non prodest, quando fit cum expressione muta false, sive dein talis causa suerit antea per supplicantem allegata sui in reptione conting t. prout hane quidem Doctores disti unt aliubreptione per solam veri taciturnitatem commissa, atque istam graviorem aestimant, iuxta dicta u. Is s.) sive otus proprius inim expressione cause salse der Principem sisnte, ae nemine alio petente, si ue avique viatio subreptionis . concessus st: Abbas ine. circa n.

'u a, dum princeps, puta Papa. exprimit causam con celsi a se Motus propriis de causa finali, seu motiva; sermo est; non demere impulsiva, juxta dicta n. is . eleso cognoscit ut intentio eius. quod nolit con cedere ra tiam eiusmodi di causa a se expressa non subsit: et go tunc Motu et proprius nihil operatur: alioquin enim

firmaretur gratiam contra intentionem concedentis et

nobis ex appositione caulae jam patefactam, quoa est

abluidum.

Secundo Motus propr ut non firmat gratiam quando rutaeetur inhabilitas personae . pro qua scribitur: ut si pr vis ut in Beneficio patiatur deiectum Natalium, vel vitiu n corporis, aut sit bibamus. sve carens legitima

aetate , vel alias irregularis . Nam clausula motu proprio non supplet tales desectus , neque enim ipsa continet dispenitationem super inhabilitatibus . seu desecti.

bus personae. Glo La in clem. Si Romanui . V. Validam de Praebens. Fesinus ire. e. n. p. Menochius , ubi fu-pra. n. 8 r. - I a. bancher d. disp. ai. n. M. Balbosan. I S. dc alii.

Solummodo nota, quod in tali casu vitium personae Us non possit obiici per viam subreptionis ( nam persona nihil petiit, seque subreptionem non commisit ; sup ponit enim , quod Motus proprius sponte , ac nem bne petente, per Principem fuerit expeditus sed tantummodo poterit illud opponi per viam jurist quia nimirum personae talibus desectibus laborantes . Iure communi sunt inhabiles ad e sequendam hujusmodi gratiam . v. g. Beneficium Ecclesiasticum ; neque vi memoratae clausulae Motus proprii reperitur facta eum ipsis dispensatio aliqua . Eelinus , Sauchea . ubi

supra

Tertio clausula Mota proprio nihil operatur in praeiu- 2oyd eium juris tertii ; ac proinde non firmat gratiam . euando tacetur qualitas respicient ius tertii e utputa, li Papa cui Fam Motu proprio conferat Beneficium, quod ei juris patronatus. dc de hoe nulla fixi Mentio. Abbas ine. Ad aures n. s. de ibi relinus s. g. h. i. generaliter do cens, quod Motus proprius non tollit ius quaesitum alteri in re, vel ad rem . Barbosa est. Claus py. n. iv. R

Ratio est; quia Papa non censetur velle praesudicare imri tertii. nisi id exprimat. e. mvis F. b. t. iv d. junctis dictis lup. n. ii T. Ac proinde Motus proprius non fi mat gratiam in praeiudicium terin . quando nullade hoc fit mentio: idque non ex desecta sub emonis(h mi in locum non habet . ubi Princeps gratias P me. ac nuleio petente concessit ista quia non apparet de vo uniam Principis concedentis: nam Prinreps in dubio, et nisi aliud exprimat , non praesuinitur velle pras dicium

tertio sacere, ut dictam . . - --

Plura alia clausulam Motu proprio . eiusque euecias aio concernentia. videri possunt apud Rebusim in cit. e. De

182쪽

luam arit s. Mesu propriat, ubi quadraginia septem eiu vili vivi clausulae peroidinem reseri, actostmodum sexdccim enuinerat calus, in quibus ipsa n il operatur. Eandem clausulam una cum luis effictibus. fuse explicat Barbosa in cit. Crausula Ist. Per totum.

s. IX.

De Erroribus , & Rasura rescriptorum.' 3υM MARIUM.

Era Error sitinita ii manifestus vitiat Rescripti m. . ais Idque ob praesumptis em, , ais Dummo error ille non si omisi vo Imb. ais Nec aliunde appareat de Veritate Atteraru es Ap

et is Ratio disparii tu later Me, is res,ipta Apostolica.

tu Tmumestis, em aliis Instrumentis . error lativitatis non prae udicat. ais Error in nomina, vel Pronomine . non vitiai Testa. mentum vel iam dispositionem, conset de corpore. Idque varie extenditur. Ibid. et is Secus, sister talem errorem dispositio reddatur laecerta . Etiam Rescrista nou vitiatitur per errarem in Romi ne , quanas constat de empore. et II Error tamen in nomine Diriosi vitia I Rescriptum ;cur 22 Et quae si diuersa ratio de errore in vomine Roma , ae Diae e M. cuando iraemet Tovi fere traiiam eo ced t. Func monobest erroria nomise Durres, si constet de eorpore. 22 Rasura, ves cancectatio is Iocos specto, vigiat Restria tum . is estis Iostrumentum. ars Leeur ectui rasuva, quis., sdii s 'at rasura in narration facti, et et h

ara Vel scriptura eis a maria se em Notarii rescripta

fuerit et 28 cautela notabilis eirca Me adhibenda.*-ct si id, FAescriptum. HIaliud Infrumentum, in qua

rasura ex it. adtac ela sum exhibeatur Ordinario.

MIM Post Ferae o. rasuram non facile solent re ui 1

cur P Ibid.sso Vel cisa reperiatur penes adversariam

2 si int corroboretur ster vivam vocem testium FRasura, vel cane emis praesumitur facta ab eo emtiquem reperatur Ia rum extum,nis Fractur oppo iam.

M OUaeritur I. Utrum error latinitatis vitiet Rescri- I ptum, vel Testamenta, aut publica Instrumenta Resp. I. Manifestus erior latinitatis vitiat Rc. scriptum i ase; dummodo non sit omino levis. Patet

hoc TE c. Ad audientiam ii. h. t. ubi Pontifex inquit bus uteris , quoniam manifes in eretinent ia constructioclemccatum , fidem re nolumus adhibere . Et adaitur, sum. Nam . si error latinitatis foret distillabilis, aut posset adhuc salvari per subauditionem, vel quand/m uguram, non vitiaretur Rescriptum. Ahbasiacu. c. Ada clientiamn a. dcibilet nus v.3. 3 seq. iunoecim modis limitat allegatam t ecretalem iuncta Gitas. nc. Foras Parte oblata de Verb. His ubi varias tales figuras explicat. Accedit ratio quam ponit Glossa a. e. audient m.

V. Manifestum. Quia Rescriptum Domini Papae transit

per multas manus . magnaque maturitate decoquitur:

ergo veti simile non est, quod ex tam multis, tamquci doctis ossicialibus nullus viderit , patentem, simulque ravem Vrrorem latinitatis, aut si vidit, ipsum reliquerit incorrectum. Unde oritur praesumptio, R scriptum adeo vitiosum pro eisisse extra voluntatem Papae; di b io falsificatum esse.

Additur noranter in Conclusione . dummodonMA-nis olens. S. coi enim dicendum est de tam levi errore ut puta deiecta unius litterae . vel syllabae: nam talis fac iri

tua subterfugit oculos plurium: prae .criim stavioribus

negotiis distentorum, ac proinde non vitiat Rescriptum; ut e. Ex parte ii. de Fid; Instrument. ubi Rescriptum Ap solicum, pro eo, quod is hae dictioue spoliaeuat, rao, deerat. declaratur vitiosum non esse. Concortat textus iat. Qui habeat J. de Manumisi testament . ubi in casu, quo tellator manumissurus servum, quem unicum habeat . vocavit eum crasticum , cum appellaret ut crastmus: respondetur Nibuobeste, quod insualis errasset.

Unde Battolus in Summatio ibidem inquit error iis s A

laba non nocet.

inimo, quamvis manifestus latinitatis error praeia tis sumptionem pariat de falsificatione litterrarum Apollo-licaruio. ut dictum e eam nihilomimis esse praesumptionem iuris tantum, & quamdiu aliunde de veritate litterarum non apparet: probabile censet Engel t. n. is. Et lavet textus in I. II uas. F. Uerilaiff. de e e. Praefissi

tibi dicit ut e Veritas rerum. erroriburg arum non vitiatur.

Et consequenter, ubi aliunde apparot de veritate Liti rarum Apostolicarum, ejusmodi error latinitatis, qui ob defectam seript is . ac nimiam occupationem . negotiorumque multitudinem, aliquando irrepere posset, non sitiabit Reseriptum Apollo licum . Nec obstante verba Ct. e. Ad auiuentiam b. t. ibi: Dium re nolimul ad bibere. Nam haec procedunt. quandiu aliunde non apparet. Litteras et se legitimas, ac veras Reip. n. Loquendo nihilominus de Testamentis . du ris aliis Instrumentis, v. g. contractuum . quae alicui Tabellioni sinere rasione alior in ossicialium Curiae scribenda committuntur. &in quibus proinde error latin blatis ex vitio scribentis sacilius ita epere potest, non Prmiudicat eiusmodi error reliquae ei: 'sitioni. ita Glossa'. incit. c. ad audientiam Abia n. I. Felinus A. . ct alii passim . Idque patet ex L Errore C. Testamen .uia Summarium se habet: Error scribentia, veri uti non na. cci a ideo, si apparet de votaetate traclioris, Acet pererrerem stra emis scruta non fuerit, hae tur proscripta . Accedit ratio cuparitatis inter scripta Apollo lica, dc arpans tumea ita Notario tui ne quia haec non transeunt per tam multas in anus . se ut Re cripta ; ac proinde saeulius in illiis potere iraepete alia latinitas, aut alius error. Equum proinde eit . ut talis error instrumentum rumuit:et. neqcede salsitate ius pectum reddat, quandiuem ero u ii iussicienter apparet de voluutato seliantis, iuve disponentis. aerit ut I . Quid dicendum de errore in nomine, vel rigpronomine, di an vitiet Reseriptum , vel alia Instri m. nta 3 Resp. l. l. rror in nominet, vel pronomine, non vitiat I cstamentum , vel aliam dispositionem, dummodo conii et de co pore , sive de quo censerit estator, aut disponens. Ita communis: ecnabetur tacitum ti xtu claro: l. Si in nomiete . c. dae Te se. ibi; Si in vom xe , ve pronomiae, seu cognomine, seu agnomine Tectator erraturat, nee tamen de se e senseri . incertumst, erre bustus,novin bito cit etvritati. Ubi Glossa finalis hoe i tum extendit ad errorem nominis Legatarii .F. Siquit mn im IV. de Leg. uem ad errorem in nomine rei legatae. dummodo ipsa caeteroquin non ambigatur, L Si Forti- .iarum C. de Ledat. Item ad errorem in vocabulo circa rem petitam in sufficio, si de corpore conveniat. l. Ide I omponius F. Cum in rem s. de Rei vendie. ubi Barto-

Ius hoc ipsum extendit ad errorem in nomine Iudicis. Concordat t. Si quis is fuadiuuasi bili de Legatis I. I. Demo fleam s. de condit. se demonstrat. Notanter alitem additur , dummodo constet de eo ora rio Namsi per talem errorem reddati it dispositio inceria , ita ut propter errorem in nomine (puta, quia plures tali nomine appellantur; non appareat, de quo ip. sorum fuerit intentio disponentis . nihil valet, d. I. II Pomponius. F. D. - . Si in nomine iuncta Glossa M. c is Testam . de civicordatutis per ipiam adductis. Quis enim hominum stante tali incertitudine poterit divinare de vera mente disponentis illis p. it. Proxime dicta procedunt etiam in Rescii-ptis, adeo ut ista non vitientur, neque invalida reddati . t ut per errorem in nomine, vel cognimine commissum, si contiet de corpore, sive periona, pro quasvat conce sa. ita Felinus is c. Signorante a. i. h. t. Sanchea Itb. g. de . Iair. disp. 2 i. n. s . citans alios , idque probatur a s mili Per textus n. ti . iam allegatos . A ratio ei : qui

Rescriptum nouecnceditur propter nomen, sed propter perta

183쪽

q. IX. De Erroribus, & Rasura Reseriptorum. 1 p

resionam supplicantis . di qualitates ipsi intrinsecas .er

go . quando constat de Perlona. e vique preces verat a te nituntur . non est, cur obstet error in nomine, c. Inu

ilaea; ia 5. de Ureb. reti objicies nihilominiri maioris claritatis gratia. Error in nomine Dioecesis vitiat Rescriptum I apale; ergo e

iam in nomine, vel pronomine i mnetrantis. Antecedens propter errorem mnomine Dicecem cassatur stelcriptum, quod fuerattentum contra vitiam Dum is Rhemensis, cum idem vitus non de Rhemensi. t d de Leodienti Dice si existeret: ubi proin uminatium inquit. Rescriptum impe

eratum Oxtra Amiuem auere ut Darinis , non extenditur vaso aeme Udtm nominis ali. rtut D ircos . Rei p. Hoc imprimis accidere ex eo. quia in ta: casu non coni at de corpore pertanae . contra quam impetratum est Ret criptum; cum non raro contingat. plures eod. in nonii ne adpellari, simulque non praeiu matur error in circum l. riptione personae. Abbas d. c. sevisante num. i. sun iaGlossi ibid. V. Neu de Rheme s. Unde . ne tales litterae adeo incertae trahi possent ad plurerum perionas , merito contra husui modi melcriptum( utpote quod non extenditur a perlona ad perionata potuit periona alterius Dum cci ii excipere: ean praesumatur tali se impetratum, atque datum, non contra ipsam, sed contra aliam per I nam i cificatae Di excetis .aret I einde, ac magis generaliter respondetur, essed vera iam rationem de et rore in nomine personae, de cuius co pote constit. &de errore in nomine Dioecesis, quando per Rescriptum fit delegatio caulae . seu cuipiam demanis uatur jumidictio, aut executio Rescripti Ap ,i olici; ut a

Clitio et t. c. Significante. Nam error in nomine non est causa finalis . ac motiva coi cedendi tale Rescriptum: b re tamen error in D cmesi, utpote qui luit causa, cur Pontifex ad Indicem huius Dicet elis salto expresse . & non additis consuetis sau ulis deroesitorii , Rescriptum dirixerite ii enim Papa icivisset. vltum triana oratum esse de Leodiensi Dioecesi . iam lion Rianiensibus. sed potius Leodiensibus Iu aisibus causae eiul modi cognitionem demenduli et . vel tulterii non tali mode ac fortia a Rescriptii in dediiset , ieacia in clau: ita deronatoria die tarum ece. ac promae talis error intrinsece re lubstantialitera cit Reicriptum. Quinimo illud est nullum, non tam

ob errorem in nomine I lodice sis, quam ob v luiuatis ex Drie concedentis: siqv dem Rescripta, quae continent de te fata me in causatum, regulariter concedi non tolent. niti adniadices delegatos is: ra Dioecesin Rei existente , aut tali a non nisi cum clausula derogator adietarum; cum alioquin Reus extra suam l im sua trahi

non poli tui traduas dietas. c. 28. h. t. imo nec ultra unam dietam, prout Iure novo limitatur in c. Staistatum II FAEum vero eos in s. Layinanire d. cap. cacten. I. b. t. P. rhinin eo. . u. i& alii

et aa Additui notanter, Dando per Rescrimum se delegatio eausae iri. Nam . quando ad praeviam stipplicationem

parti si piamet Pontifex gratiam concedit. v. g. actualitercu .ii aliquo di pennindo, jam coni at de mente concedentis . ac proinde non obeli error in nomine D meesis licui me iri pronomine , dummodo constet de corpore. Ratio eli: quia tone i apa intendat gratiam concedere propter alias rationes in supplicatione ex pretias, aveoque inde pendenter a Lino. sive nomine Dioecesis , scque errorem modi nullo modo es causa motitia, seu finalis danditate Rescriptum. Gobat tra. X. Theo I. Experimeret. U. I l. dc iuvet Felinus incit. c. Significanten. a. di ibi Abbas n. q.

h. t. post Io: Andream distinguens. quod avt ex resta vero Di erasi Orator L iteras habui illat(intellige cum iis clausulis is tuae erris non debet vitiare, se coa at de corpore; prout accidit in praesenti casu. exm a vero D; eces scit ras non habuisset, dc iam irror bast vita re, ut fit in priori casu.ra et Quaeritur lit. An, ecquando rasuravit et Rescriptum vel alia In lirurnenia P Resp. Rasura . vel cancellatio litat ei aru in m loco caeteroquin suscepto , gignit praesumptaemem talsitatis . adeoque Rescriptum, vel aliud quodcunque instruinentum hal ns rasuram in loco ius; o, tanquam salium atque invalidum rejici potes . nihilquepto t. Ita coi amunis; dc patet tum exe. Licet. S. Iuncta

talos a. V. Te e de Crimi'.DI Pe. Ieter dilectos d. s.

5 d contra et Fidei Virument. c. Cum erim i . de Prrat

sus can. A u. I. Ite T. Lleg. ac praesertim ex e. Cum vinerab Uir . de Re k of d mib. ubi in facti contigentia quoddam im rumentum ille Hersuper Amarem serapturam. rasuram iocoset pectoractam, ubi videlicet anetotatio temo ra rece Getur, ad Laciendam fidem reputatur esse invalidum , utpote de jure suspectum. Dicitur notanter . Rasura in eo suspecta. Ode. Ubi hin et astandum . quod Deum spectu imprae tiaria .ri eenseatur esse, quaendo in verbis dispositivis tacta est litura. Abb e. Petiti. m. t. de Fide Instr. Icelo is fav. grveste I Requi haia rateris Collationum n. ss. Et hine rasura intelligitur facta in loco suspecto qundo elisacta in ea parte Rescripti

vel In thrumetiti, unde potissima ipsi .is vis, ac mota desuper quaestio dependet. Alioquinent m. si ratura reneriatur in loco non sub sta ira ali adeoque nec tu pecto. hescripturi Apostolicum idcirco non redditur vitilatum. GlolLs . it. c. cum venerabilis de Rela. domi,. oc alia Gloss. in L Educto p . Vatiatum C. de edicto disi. r. t I dc ibi latonae. t'. ubi hoc exemplifieat de rasura in exordio, vel 'lati ne Notarii: si ve . ut inquit Abh. e. n. t. in narratione Rhiclipti, vel privilegii. Matc.. Probat. Cones. IMI. R. p. dc communis aliorum. Idque patet eae e. Ex Att. g. de Fid. instr. ubi. cum quaedam litterae arguerentur falsitatis, eo quod in narratione facti ablata miliante respondit Pontii ex quod propter abrasionem tuam tuum udicari alsae non possu*t me etiam haberis pectae. praesertim, cum Privi. Ieria in possessionibur hoc, in hominibus possessionum . ut explicat Glois alia ditur is litterae in narratum factae (, erratum possunt ineu anter abrad . Ilaec ibi. Insuperdat an .rrq Regula patitur quasdam limitatio. 22snes. Et primo quidem, quando rasura est modica, seu paucarum litterarum non mutantium ordinarium sensum.. ascardus, . t. n. io. Engeth. t. n. l . vel quando ex

Praecedetitibus ac sublequentibus verbis, aut aliis hujus modi Reseriptis, sive imrumentis satis appareat. rasuram sulpectam non et . nec aliter teribi debuisse. Glossa'. d. e. Cum venerabilit de Reliras domib. Iason eis. n. I'. ex alii. Caeterum, quaenam rasura fit modica . di quando sensus rectus percipi paleat. Iudicis arbitrio relinquitur, qui illud ex qualitate abrasionis, di contextu verbo

verum loquendo de litteris Apostolie s istud est speciale, quod si coni et . abrasionem quantumvis modicam in eis factam ei se ab imp. trante. vel uteri te; ipsae reddantur sal , ilice radens esticiatur saliarius, ac excomismumcatus. Gloilatve. tacetve . renuem de crimis. f. F. silanus rete. Ex eo se editia vu. g. eod. Citans plures alios, atque hoe intelligens, etiamsi foret ratara unius

syllabae, unius litterae . vel puncti. Deinde limitatur dicta Regula. quando scriptura a prata in parte caeteroquin substantiali. ita bene rescripta fuit, ut parte cognolcatur. id manu eiusdem N.,tarii s ctum est. Iason sic. cit. post Glona in ind I. Edicto, vers I rimafigura i artolum. &a ios; quamvis Abb. Panoram it. contrariam tenent me. c. Cum tenerab=AIn. 8 de Re eo quod nonnulli rest riantur l. lentes adultem

rare, atque exacte imitari aliorum scripturam. Ut i litur talit scriptura, quae in loco caeteroquinta, Ira stantiali per ipsummet Notorium abrasa suit, di supe inlcripte, vel etiam cancellata, ab omni falli praetam-mione removeatur; expedit adhibere cautelam illam , quam tradit Abbas ibid. de Malcaria. eit. Coetis. I 6 I. n. II. citans alios, ct allegans consuetudinem vulgo

receptam: Ut videlicet Notarius in fine ieripturae, de ante subscriptionem Instrumenti , atque appositionem sigilliat telletur, qualiter ipse abrasit tale verbum in tali liuea, vel fecit talem lineam in margine; quia tunc rasura illa non oberit, cum in tali casu, diem habeat, &testes: seras, si non eget tam talis attestatio perbis rarium de ejusmodi vitio, vel esset facta in margine, aut pol stubscriptionem, quis tune die, & testibus careret Mastardicit. a. p. pol Metolum LM tinuim x C. de Tot meat. juncta Addi t. Margin. Paul um de Castro, i Meium,

di Aug. Beroum tu fit. r. n. 38. - v. t. de alios.

Tenio limitatur Regula, quando Reseriptum. vel tas aliud Instrumentum adhue elausum. Ac signatum, cOram Ordinatio exhibitum fuit: quia tum rasura, si qum apparet, potius in Cancellaria praesumitur facta, qaam ab impetrante. Quomodo enim impetram illasio Si illo.

184쪽

idio Lib. I. Decr. Tu.

ac litteris nondum apertis, eadem sacere potuisset Enget, rit. num. r . post Ioan . Honorium b. t. hac potissimum ratione potest salvati hodierna praxis vicariorum, di Deleratorum Papae , propter rasuram etiam in dispositivis, i modo in Data . non sola nisecile ejusmodi Bullas l)ontificias rejicere et nam , ut observat Ibrrus Corradus Ah. T. Praxis L Unnsa tonum, na. II. Litterae Apostolicae , antequam ad plumbum ab ipsa Cincellaria trant mittannu , per Ciniatis ad hoc deputatos possunt abradi, atque immutari prout juxta mentem summi I'ontificis , cujus Cancellana dicitur organum, opus sitierit i prout furibus declarat luem l yrahus corr.dus cit. 23. T'. addens, istud jam diu in mellari ad pollinica permitti ob ingentem numerum negotiorum. Quarto limitatur. si scriptura, vel instrumentum rhPeriatur penes meum ad veriai turn, dc Iudex ipsum cogat exibere instrumetitum id judicio. Quia tunc non vitia. tur in mei praejudicium, imo ei et aestatur intchra fides in omnibus, in cuibus pote(Humi sensus ex tali instrumento haud obstante , quod habeat rasuram in loco subsiti titiali et praesumitii: enim, quod adversarius tam dot se fecerit. bi quidem abrasio, sive cancell*tio, vel additio praetum iiii satia ab eo. penes quem reperitur in strumentum . nisi oppo: tu in proletur, set. L Mastorem juncta Glossa, ct Dii. ib d c. ad Iet. Cornel. de Falliis Iason in I. Siveut h. p. C. ei estomen. Atqui non debet alis teri per alterum in qua conditio interri, debit s.f. ce Reg. Dr. ac proinde ratura per adversarium meum tacta. mihi non micebit. Jason Md. LEdacto n. l'. c. edicto sisti didrian. to exd. Mascardvsar. 22. & alii, dis i Quinto limitatur . quando : nitrumentum, in quo re

peritur ratura, eorroboratur per vivam vocem testium, Q. vrh. de Instrumentora m cautela aeu. Ist. Ubi re. ecta prius opinione eorum, qui in isto casu

unum testem sitificere dixerunt, ponit quasdam alias limitationes memoratae Regulae, ira minus notabiles iqua: proinde hic omittuntur,

s X. De Expiratione Rescriptorum ob inor.tem Concederitis.

Rescripta iustitiae expirant morte concedentis regressi mn item, quando rei non amplius es integra. II Ea expirant etiam re integra, Met Delegatus en rei mortem Deligantis . seu emcedegras ACcriptum. 2s Dummoda no coireurret simul error commuηII .

Is Resempta iustitue re integra expirant etiam cesatiore eis ipsius raucedentis, sta Deligantii, per renu .ciatnnem, vel dispositisnem. sas . , t modum incurrat excommunica tiovem, vel suspensionem et set Quando rei desinat esse interm y Refertimur tres circa hae sententis. est Uires desinat este integra: 'queperpetueturvator Re 'rapti ad lites. requirit r. ac tu it citatio par tis ante obitum concedentis facta.*gs i o iaque probatur.

Delegato emadiatam ese, tametsi haec ad partei dum pervellerit. t et Tromovitur embuis io amia contra bane sententiam ex et Relatum i'. de Ossie. Delegat.

eonei mitim d. c. elatum&CGratum etin eod. eum emam impugnationibus.

et 8 Eaepeditior responsa isset et, priorem Decretalem coraret per myteriorem. et ' Solvuntur ratio ex in opposum

iso Rese lyra gratia. Im ad B, kla . non expirantnetorte conradent i etiam re intera , euando rant,

nent Gratiam Mim etsi Seor, si contiveam Gratiam faciendam. aia D Darita. mer Gratiani lactam, faciendam.

III. De Rescriptis.

ass Rescripta, quae cevsantur eontinere Gratiam facta mis quae faciendam ' Et num .se Te es nim , si sint concelsa in favorem aliorum. Ibia. ets commisso. 've facultat cuipiam persona, at cori mun tali respectu ariorum indeterminate danda ce setur continere Gratiam factam .iss laque prebatur s36 Si autem commissae, sivesaeuhasmD-em tertii m eae uit cum determinatione certae Perme . rursurerum . inguens m. as 3 riam . , ipsefuerit executor necesserisI, pratia emistur Iam Iacta in favorem tertii. 33 5ecus , quanoo commistario ita est executor vo et Nut: quia tunc Onyetur iratia facie D. et ' Ratio assiparitatit inter utrumque casum. so Rescriptum gratiae concessumsubria sura, Usque ad beneplacitum nostrum, expetat moerte conce pira.*ιi Et quid F merte concederetis communiter ignorata' cesserat ne vatio ad executiostem Rescripti Aescriptumgratissum eo cessumsub clausuL. Ustae ad beneplacitum Sedis Apostolicae. Donec revore

cavero c. durat perpetrae, donec rexocetur. ad 3 Hec expirat morte coacedentis,

aeritur l. Utrum Rescrinia iustitiae, seu ad lites, et set

moric concedentis luperveniente expirenti Re I. Certum est,qihi Rescripta justitiae, seu ad lites. re adhuc integra expirent morte concedentis; non item, quando res non amplius et integra . Ita commutunba tuique clare declium quoad utranique partem in c. I cet uadiove sta de O c. delegat. ibi: inquisioni tua tal terras avsimas, quia, urisdictione a suo sibi eo eradet gata, eo vivente uti non Oeperat; quia mandatum hocm vi re integra morte ma Materii expiravit, non habetio reo cium iudicandi: F vero ante mortem illius iresdictione uti caperat demandata . vicet suas b, imus poterit adit plere. Concordate. Relatum I p. die. Gratum To. de . N. D Iegat. c. amvis eod. ivg. FLEOt ema f. de Iu rij d. omn. ud. cum similibus. Et quidem adeo verum est; quod per mortem conrem dentis . seu Delegantis . te in te ra expirant Rescriptati astitiae, ac iurisdidio delegata , ut hoc procedat, etiamsi eligatus mortem Delerantis ignoret; adeoque non valet i rocessus pollia per ipsum formatus. Abbas incit. c. Gratum a. io. De g. Speculator tit. de Madice inferato. I. Rest tui redi. . deuiator tit. de Ara-Frim. d p. 22. n. s . in sy dc alii. Siquidem Jura Dioxime allegat loquuntur ina uincte: unae nec nos erit n- tuere debemus inter ieientes, et ignorantes Dio

Dele antis. Accedit, quod jurisdictio nondum ci .aciter transierit in t et ex tum re adhuc integra, seu amte illius de O . Delerati in s. sed potius effectualiter adhue existat penes Delepantem : unis de non mirum, quod hujus morte expiret, tametsi istam Delegatus ignoraverit. Sola vero ignorantia non potest tribuere jurisdictionem non habenti, arg. . Privatorem c. de juri M. Omn. Iudic. Intelli,e, quando solus Delegatus ignorat mortem

Delegantis, neque error communis concurrit. Secus quippe videtur dicendum . si omnibus passim talem mortem ignorantibus . concurrat simul error communis, i m tunc ivoceisuq ex tali communi errore inchoatus, ct ell*s valebit, eo quod error communis ius attribuat, ut L BarbariusC. de Ose. Trator. dc notat Sanchex loccit. Num v. ac Layman in Q e p. Gratumnum. 3. post Flamin. Parisiumlib. p. de Re rimar. Aenesi. ampliat. q. quidquid contradicat Abbas, ubi supra n. I S. iv r i. citans pro te Bariolum I. Et qi a num. t s. f. cle Iurisdict. oma. ivdie. quorum sententia duntaxat proecedit secluso communi errore , de quando solus I

legatus ignorat mortem Delegantis, allia eam passim

scientibas.

Rel p. II. Rescriptum iustitiae, frat de iurisdictio de- as siegata, re integra expirat etiam cessatione reicii ipsi Delegantis per renunciationem, vel dispositionem. aut translationem ad vitam Dignitatem . ita Ancharamis tu cap. Gratum isse deos . De erat. Battiaus in L More majorum nu. is sis ne tum M. Ome. Judie. Saneheae Id. g. de Matrim. disp. 28. num. s. & alii. Siquidem eadem

est ratio de cenatione ossicii dictis mota facta, ac de

morta

185쪽

β. X. De Expiratione Rescriptoriam ob mortem, ciet rs t

res antea non pervenerit. Ira

iurisdiatio Deli ramis ; ae 'tanta uix bdebet te adhue integra juraesa

. n. is &Miri Id dei uini rini priniis ex ver. - cit. G atram, dum ibidem itator: atrinis , urata prvm Misaei e m. n. pondonanduit impae postea tabi at ut . milia mussuli j xit an meclarii prevenerim l

i seu ricesi erit litterarum am citis: emae egotiiim iiiiiiiiiiii immis a. Qitra enim pri ha hon extinruitur Juricii Q edit ratio et cui te, non amplis, censeat inrevia De antis. et ii suo tune impediatur exercitium suae iu- talus Iudicis iniri te cita ait enim dii mer

ex inmunicatimnem, vel c

vales Rescripti ad lites, ae urissimo Megara. M M renis morte concedentiscem tutex ire; Ce insitanaee , ac mustum inter Doctores com msi iram aliqui vil ut res non amplius dicatur integra .lic me pereri dia uuii di det ara seu Rescriptum 1lites equitant praeviam lit se restationern, ' -- sy c destres. Alii vero requiri, ac, se retiant ei abonem. uem et . . Alii ran misistis eae volunt quemeimque achini Judici quo ut uti, ne sibi deserata ante mortem Ita minis uti co , mis iurisdictionem alteritu -- . aut No i muccando, sive limumili mi exercendi est ita Mamvis non uis secura chario Drarum, a Nisique s . . iiritSt Onulis ;& ' m tenet Gio .e. t. --mi, ac nonnulli alia. Ad qua tionem vides A

us 3 Resen I. Ut m desinat esse uium, ficti e perpetitetur vator Rescripti mi ines, di jurisdictio g ra requirituracii ficit citatio partis per Deleratum ante iam' o mcedentis seu Deleganfis i ta .reta Abbm m n. is. f. - , mihi iv. 5 antatas A

sentetulas.

uisiorem es Le Sinis, Apost expiret . si ame

s sic in citatio per i da iam non praecessiit e

emeti declarat, quod re pr u e M integra:

e a partes. caedis Der eos nondum ro

RCn. II Nihil unus ad conita valorem Re scripti sumtis, haut stanto concedinati morte, atqne

iusdam animos dic rarietati praesererunt, Ut lis tamen in/xsta ne et .mn eotin lationis te id expis cur st admutinula . ut uinis et aereat. 12. i. o . bi M. Opormis viam , quanti fieri est, nim tribus concinare, c. cum ea iam s.

dam---ua cito ira; ut . s. h. s scolis. r. Secumium canones aut humere sotam Cimtionem si ante mortem Mandator; ad perpetua vin Ressionum . seu turilaictionem des ruin, ut die Mum eia. Haec re sicipatum rosi multur: tam quia utraque ariegata Decretalis ab itur secundum Canores cum quaelii rixarim ei natu asummo Pon si ueCorporis Iuris canonici inserta. itim vis quod secum, dum Leges requiratur iitis contesta, perpetuandam

Dei se incit ei a dis ae L irxdcitantinus Din. i. & Ba a mim. Mnestea A se Arare m. S. ad. io requidem alii volum. unum textum vile sui Plenum per alium, atque ivriori levia iubaudi a esse ly -xinis i mii I. uerus IV. volueritinere .cuod res desinat redintegra , maxime per litis emte stadione . quamvis etiam per citationem inter aene delinat .mverum haec rei sio travem ex ch pastut instant m et quia Lucius Papa in m. O.

auerum , ex ac D ne prMeden re irique aperte excludit dictam suppletionem res sum auditum ly Maxume. Alui nix, ut reseri Barbos. d. e. Grammat a s mante citata Castulaeua posse conmidari , prius, ae aetatum procedat quando Delmatiis eritumac piemantium iis morte Delegantis; posterius veto ne p. c. Gratum procedat, qualido inieratus nondum hise

186쪽

X. De Ex Nitione, Rescriptorum ob Mortem, Zcet

fame, veta 'non expuam per morem Cincedentiae misII. Qiundo CD n eratia, siri commissio, vel multas concesa suit tentant in lavorem alteriuspe et . ut pura ad dispensandum lio, ad provisendum Q. , io, timc rii 'quenauni est, atque attena um, utrum ipse sit' ramiti r necessiri t gratiar Mnsiliandatum exe mei, di talem gratiam, si prese, editate nitantur, nimum volunt ii iis .asi. Et quidem ii si executor necessatim, iusius exesui

mi iam coimita precum veritate( puta , si dicat ut e in cum I a. Frisideat Cara debea ius, ua fauovem ) tunc eiusnodi ginis cenim . Dii iactam rivorem p tri, ficum rumpemmor te concedentis; re ipsi Commiliario iolum intulitatur in io si veri, ne mi atque executis talis . , si vi erit preerumni veritatem tali ain. e. timent

stcrioribus verbiseriam imo hi Comelusionis asserim.Altera, soram tenes et i de asi Menorei de str . Iudie. lib. I . q. . n. ir. citans nimmunem aliorum contra Bariolum, probatur eo quia r orationem requiritur actus rivus contra i u is non habetur per iolam mortum incedentis. Namat est . volunt em cestites, aliud, rara revocare prius fit per moltein, qui, immemit voluntas imis nis, L. . Acatim ierius autem requirit iactum quoidam, nempe expleuioneini eis, evocationis. Meno.

m. n. p. cum alus,

De Renunciatione , ac Revocation e Rescriptorunt.

iuri, ' Abbas AE'. is u. dicentes rLitterasmonitor, .prie edorm mma rimas. acquiratur ius impetranti, non qui deni quoad . um t rem, sive Ecclesiimperitain, ius agendi, ct implorandi ossicinni Iudicis ad piosequendam gratiam Rebuit ritu. 6 Mandavis posse meis fit. V 'ria si san. heau. 3 de M v. As it. a. v. et alii ab tacitati.as Secus dicendum, qua Commissam illecti executor voluntarius, ut a, si in rescripto, seu litteric Apo stolicis ipsi escatur: si preses cuis rara, cor eras Cala, aeris ; sexpedi mi,. Nam Marietatis nondum est tam Ptineam, se prini uni cienda salo Coimitatio, si voluerit , aut expedit te si caverit, at mi evilaum reconcedentiae pirat, de perit, re ui gratia est nondum ille in tant a Dcae executione processit saltem vocando pane in , Myscendum de Mecum vetitate, ut pote qui actu, cor remo et citationi in eo levariosa, i Idque tot uni clare haut ex iam c. e

i'steriori casu uallum adhuctusparti qua itum fuit, ais imis libera restanti Aposto' et exemtio relinquitur inbatque artatrio delerari Committarii ; in priori

vim cani, de quo n. praee. itante precum veritaten

parti gratiani petenti ius fuit qui strum, saltem laesi eum, ct implorare imo iam Superioris: si dele ae Commissarius, haudobstanter rum retitate, noli cli retardaret, gratiam sibi con m Mus . Attius e formiter dictis. sive distinguendo benetinter Waliam m ptimum nrte an , plures textus iuris se e concordantur, qvi caeteroquin videri posivat

a, uve gratiae illae, quae ruerunt concesse tub claruula et

SUMMARIUM.

sa Pre uia i est . id fieri passe ista tali s

gratio, avi periri qui tui I Utrum Rescriptori te im malo possit. ac quis reii 'Dre ' R 'L Quandomo trium ten

--.sit in lavorem totius impetrantis. eertum H, Q - sit ei lem rei anciate: nant ibet licit a est pira suo , et M.q e prole introducta iunt, ret maiciam tu remae Foro O LSi quia in ea. st a- m s. Apactis. Et hoc procedit, etiamsi emanasset rescriptum motu proprio rancinisad privatam alii cujusum talem : adhuc enim is pote Menunciare lavori sibi saeron que cost eodem uri, uti suos ab Cc A Mi A; tu

di ora rvm n ruris usque ad be 'eplacitum stati meis avorem duorum, vel plurium, tune quilibet potest. m. , domereriem ero, i harusnodi et rarentiri are, uatenus continet lavorem suum, dei pium Papale, de quaecunque gratiacone la ubes 'nolita

sula, a s beneplacitum no rum, per mortem coace

emiis ipso' Coitat. Ita omnes DI h Aetareo sede in in . a. Si ratusta. bin is Si auidem per

itumconcedentis, eclambecepi atutu ipsius omnino inguitur; proiit ibidena minitur Ponti . Nesattaniens anchra v. i. de uisei p. a r. n. μῶ- talis Alberi eum t Sisinter. deo'. et M. Salios, quod si morte concedentis, ut puti Pori eis. re est ut si timorata, procedatur ad executionem gratiae siet is, maturius, quae per imus obitum expir .esia, . idae ei didi execurio; nam communis erro x tribol

lab elausula, usque albemo ei iis sedit caepe eae, vel frena cavero, aut huius molli durat per tua, nisi a Concedente, vel saccessis plius revocetur ii eripitat morte concedentis. Ita rami nis. Et si iidem prior

taei tabem alterias, ut j. e. diligenti Ataro eam pet. Si autem renunc addo simul laederetur cavor tertio non cessus, tunc estiui uiguta illa: vii enim sustertio jam fuit quaesitum, renodi potestimpetrans renunciare, ne laedatur iis retrii in itineontra L Ide in emnet g

an tra' 'rivore Mesciat si inlirius . Aut insterti non m QR quaelitum . quia nempe non apparet uentem Ulula illi in aequitia tempore Intis neque intere i t praei latior mori in inde tunc io obstante litius tertii contradici one , potest inii et stati re imo remanctare. Declaratur hoc exemplo iis usitato. Si v. n. Ecclesiae

Metropolitanae ad imas tali i initan iam danim fuit privilegium , quod Cipitulum una cum Suffragi is oli--Metropolitanam, pini Cvitulum tenunciare privil

C. antra uani eo utatur: ira ex quo utebatur privit gio, aut illud 'Cruravit Sasemneis, mplius cir nunciare nia potest ab us sumnaneorum concensuaret, Lautasseati f. -Dim 'acri ac notat Innocen-

187쪽

tento, ii rei lare, eoque nrat uti, usque ad in ut torto ete. Nam quando risci prem e navit m

pubi , licet, euius instanti in . non sui sthi in alvi s invere tor renunciare. Unde, rescriptuni nivi latur siti in latis .. Ecem ., es reli mi, ad bo ui cta tune, P enta eini Asinam: imo pro in usus tu ves rei cad bonum marinune postri ceptastati incitationis tactae per dicetis. etiam initito a et D potest sudex pio dele. licet amye rarat . ita AM L. . in mi o&Felinii , viis prosequi ne oti tuo . aut etiam sis trivi iri, m . Et quidem prior pars i utitur ex Octi qui, quantumcunque con micat . g. c '. ita Ad te. e. i. io & Fesinu ni t m . Ex quid merior pars tequi itur ex lictis quin misi quin i di eausa it Laici isti atrii, sistrenda commixti vi etiain est piatnaei leui ira Papae imittis . tatem late loquendos ergo i petrans eidem sidere immetare ante quantumcunque conmicat . t. . A g. Hi autem A O R. t. dici Me risco I . 'e' Ituo etiam an e ntation.ein non poten imprimitar

ad exivendum 'viare ante pressen tuu non; . ae proinde potest per .iudicetn

in ante istam nullitas alterinjus laedatur eae tali , nam G. quod est ei dicesunt in i orem publiciu reti iust privato quilibet iren in va- a privatis ramunciair non potest . it. e. nun tione,&im, et uis Reus iuste inqueri r . -t Feso compit. 'ameonem amis. Felin M, Actori et cripio mira ipsum impetrato non ur ; quia

nemo invalia agere coin litur. D. Q uem ista tui lav. Alterapars est tmno nullos Doc 'res, qui volu msit, Dod imit praetentatum semel Pteari trium huius possit amplius eidem Leti 'male , sed rescripto uti valeat e tr impetiantem

A brem, licet hie sit invitus, vere notis; it alio

Vnti quia tempure maeientarionis litterarunt/Amio licarinn, atque ex harum receptione iacipit inludi Iudicis legati c. Sum eo ra. s. Ak A. semermetitiam tacta semel earum Italici praesentatione. litterae censem tur tactae communes utriqueparti. Butrius is . Expinietis olim 3I. b. proba diras est, quod usque ad actum qitatio. aeri ut III Qua t. ne revocentur rescriptae eptit ei p. I. Rescii prufeneratini reu Ut r dupliciter cite videlicet, Me prese. Et quin Atacite revocati perconcessio m. alia uo rescripti, drando est prim etendum priori contrario. vel tim de hac tacita re e trione ubera iam dictamnest supral, t. s. iv. precer vocantur, quando i inceps, sive Papa, veri,is claris. rim,eat scri . mandata, livvratias a se oritis mcas iuppi antibus idque pomimum accidere solet, quando Datiae, in v ntiae . si v c cessiones elusino.

di, quae per uin aui quando 'eimportunitatem peten- itinim obtinentur, seu potius extorquentur immitini edis c ea . . . b. t. in s. lionis actus vli I. revo eivit omitri indui tentias. Ac concessiones . a M. vel

nil cimicem fictae ponit Actor res exino suadun- si is Ante sordiis, quibui Cl eis. mT M privata utilitate tento renuntiare, ii velit .R,. atri beneficimini, sui ubi filii iothri pere ita venti, est iram Dia ante citationem mitis critum est poeni- uviuit Psyiis x iis hiumur. . di a proposita in Libello actione desisteret Podc aedia ur marteria, mimium euous postea utque ad C stationem litis, dummodo Act, min ter D. rerum raeli sti. eivom penses hin a Reo citato iactas , -- , uolt, i e eo . pariter linum est, renunciare ripto iustitiae ante inta, Retinatio in in eqt est futi inestum, de principium e mirii iurisdictionis nis. Ac antequam, superveniente inurie Dele Uin. mi, tum veluti re initata ex ret. e.1 ret tin illo Atqui ad citationem mitium live res, non potest iudex procedere invito Actore, hius i. ore restilliptum tali concelsum ara. e. quod ebo vitam si is ret D ino. 'L se e C. de raris. Et per hoc patet ad summentum contrariae sententi. n. prae relate . Admet noranter, pro Aa re eum ei iuro O .ettitio .

R. p. II. Umpi,&qua atione reserim iustitiae, set in Milues, postat revocari ad incedeme, sicque expiatendi, i ius larabitur infra tu, et'. de O . potem auia M. ubia agetur decessatione icti Iudaei, si M.

legati. Simili ver . an. es qua ratione amittantur. m. Fient, atque revocentur rescripta gratioci. sive pio ' non uium, ves actum mi trarium. Ma

net, nasum . sive datareum superveniens, per taptum te serias . celiati em cavsae. vel alia con tali ratio. inmodius, a 'ne ev pro stadicitur Uo. de rara u, tui. D. M 'i,--ec pira et rini sata. - . Ibi in tur

De Consuetudine.

Uinvisum est hactenus de Iure ripio, quod risistit in Constitutionibus, dcan restriptis meritot jum reo Iure ivm pto. quod e sistit in Consuetudine. Caeterum set enim Titulum ob noteriae ambitu nem. O A statem, expedit maioris claritatis graio in

De natura , dc divissime Com

suetudinis .sUM MARI UAL

Hae praeret et generaei.

188쪽

j. I. De natura, &Divisione Consuetudinis. 133

,que a reaaitionabur. a Traescriptione. Et xv. seqq.consuetudo neqvit induci a particularibus persem, ne tamea Praescriptio.ia Ex tua acqvarit publies, ex hac privato

Haec sit eum damno usius. io tuero alterius , pila. cum aequali damno, vel Iucro omnium. Ibid. s Ad censuerusinem nou requiritur Titulast.26 Consuetudo es favisabilis , praeseriptio odiosa,ay Et qualis eouese tu a fit favarabi s. 8 iaciae dicerentiae inter baue, Praescriptionem.

et OUaeritur l. Unde derivetur . di quid si Consuetu. I do m. I. Oidiendo a nominis etymologi aitans dicitur a xvibo consucsco,tive Coetsuefario. hoeeli simul ec Iaep ut facet, quia videlicet non ta- ducitur . nisi a maiori parte Communitatis, simulaci mpius actum frenu niantis. ii bumitur autem coniuetudinis vocabulum generatim tripliciter, ut notat Bartolus in I. Deqvibur F. Veniamuae C. de Legib. I rimo pro assuefactione hominis prout suis mitur l. Siservui plurium . de Ligat. I. ibit Ante ometia ipsi eatris familias eo uetudo exquirenda . Sed haec acceptatiosearum facit ad propositum: suo modo conveniti pus etia in animalibus irrationabilibus , erout sumitutia F. Parvonum . Institui. Ie Rerum diviFo a. tia et Iabis autem animalibus, quae ex consuetudine abire via redire A. Secundo & magis ad propositum nostrum , accipitur Consuetudo pro I acio, quod inirequentatione Quum , vel morum alicuius communitatis colisit ite et Cons...tudo tali et accepta, nemp oro ipso inet usu, sive frequemtatis actibus aluuiust opuli. seu Communitatis, dicitur esse uec in consistere; ut e. t. de Coesi M. in s. ac notat vallensis h. i. s. i. n. r. Et haec est via ad Contuetudinem juris illi eo declarandam.s Tertio tandeui Consuetudo imitur pro Iure quod ex ejusmodi diuturno utu, dc t equentatia actibus naseitur. Et consuetudo hoc letiori modo accepta dicitur Iut nonscriptum, iit habetur s. Ex me Sripto. I stitui. str. nat. gem.-- I. ibi. Ex 'stu Drapto ius vegit.

quod usus approbavit: nam istuturai mores consensa utemtium comprobati AI einetv u. Et cre consuetimiae taliter Nupta loquimur in promitto: sicut dc alias in dubio nomen consuetudinis intelligitur de C milietudine Iam praeleripta, seu sumeta Prosurei nam hamiola ptoprie, dc abioline dicitur Coni uetudo. per textum notabilemiae. Cumana so. de Election. ac notat Abbas s. d. h v. q.

post Io. Andream lason I. De quibus aeu. Ie Ogib.,

Malearidissis de Pro/ationibus, Concl. I a. nu. l . citans alios

c Resp. II. Consuetudo hoc tertio modo accepta . aliunde non est, quam Ius moribus cons itutum. Et dentur ab Isidoro . relato meaa. s. s. l. aliter: Consurat uda est ui quoddam moribus insitutum, quod pro seges scipietur cum deficit lex. Ubi particula ida . eum deficit lex vel pote it innitti cum I ngel b. t. a. i.& quibusdam aliis; vel cum vallensi b. t. s. t. n. a. intelli penda est. quoa deficiat Lex, quando vel omnino non est lata. vel quando est ambigua, aut quando est inutiliter posita, neque moribus populi accomodata et juxta quia pinitia Consuetudo dividitur in eam, quae est praeter legem , dc quan iecundum legem . ec quae est contra lege in , ut mox amplius dicetur.

r Quaeritur I otuplex sit Consuetudo P Resp. I.

Conluetudo generatim accepta juxta omnia quatuor cautarum genera varie potest dividi: dc imprimis quidem ex parte finis . sive effectuum per ipsam intentirum, dividitur Conluetudo in eam, quae est secundumi Acm, praeter legem, dc contra legem. Ita communis ratio est, qu a finis . atque effectus primarius coni ii tudinis, quandoque est interpretari legem iam conis driam . quandoque jus novam constituere, di quand quc legi tam cccidita: derogare, aut eandem penitus tollere . Atqui ex hoc oritur tria esse membra datae divisionis, prout patebit inductione . atque explicati ne singulatum membrorum. Siquidem

8 c. onsuetudosecvadam legem est illa, quae legem jam praetexistentem supponit, eam lae vel deducit in usu n . vel

si ambigua est. interpretatur. Vale hae 2 iut novum non constitute . sed aut dubium intern elatu . iuxta L. si interpretatioM. f. de Legib. ibi : Optima erum est leo tum inter ei consuetudo. ivos ipsum habri ut dilecturr h. t. Aut ius praeexiliens confirmi , dc ad a. vat ducendo illua in opus, juxta illud can. I. d:st.

Leges foemantur , cum moribus utentium comproba TIMConcordat c. Sopitae de L ensibus, ibi: Iole utique vidimus . intemio em tuam sure communi praederesserum

tuoram consuetudine adpuvari. uamquam hic posterior effectus ipsi mellegi, rite promulgatae Pollux conveniat squam consuetudini , eo quod ad intriniecam legis consti. tutionem, dc infirmitatem ejus e sentialem, non requiratur pop*u acceptatio. vel conluetudo ipsam in pra-xim qeducens. licet per hanc accidentaliter perficiatur, ut jam alibi dictum. consuetudo praeter legem quae de furit coia : utiva di- cituri est illa, quae reperitur in casibus ritis. quia Iure communi non iunt decisi . Unde huius Consuetudinis munus est, constituere ius novam ubi lex deficit. nulla posita suit : eaque non minus in conicientia, quam in foro externo obligat; cum dem operetur imotus. atque expressus consenius, i. De quibus f. de L i. h. ibi: ud eum uiri oportet . quod moribus , consuetudine introductum essi c. N. m quid interest fus, agio P

pulus v. aetatem fuam declaret, an ratas ipsis r concomattextust. Cum quia f. Si certum petatuae; ubi Summarium se habet quod apitur tacite . pro expresso habetur.

Tandem os uraudo eorum legem-di Defuetudo , io seu Covsuetudo leti contraria apeellatur est illa, qua lexicripta, vel usu nunquam recipitur, vel jam recepta denuo contrariis moribus tollitur , usuque longaevo abro

gatur. Et de hae fit mentio in cap. tia. h. tiri ac de ipsa , qjutritae requisitis, in progressa praecipue agetur. Nee dicas: inseriores Apa non possunt condere le- rigem, sive Statutum cout ea iacros Canones e. cum imferior Is . de Malom. y obed. cum si in libas; ergo nec inducere consuetudine n contra eos: dc consequenter nulla datur coli suetudo contra Canones. Resp. enim neg. conlequent. Disparitas autem inter legem , de consuetudinem. ab inhioribus contra Canones inducem dam. hae: est: quia in priori casu penitus deest conten,

sus iunicipis, seu Papae; idque praecipue propter peri

culum animarum, ut Tu. X. De Codis itutisnitat s. a.

8 i. fusius dictum est. Secus est i- eonsuetudisne, caeter uin tamen rationabili: nam quia lex tot ordinatur ad bonum commune subditorum, si longaea perientia, optima rerum magi: ra, constet; Legem sive Canonem a Subditis non observari, sicque eam non e se moribus hominum accommoniam, imo p tius deservire ad laque unx conscientiarum , quam ad utilitatem bul litorum e tunc a Legislatore bubdit rum infirmitati condescendente, eenietur per con furn saltem tacitum, atque legalem, denuo revocari; eum fit dei tituta fine suo. Iuxta cap. t. kt. Cum con

cordant iis . Unde in tali casu , re melius perpensa.Privati seu Subditi non tollunt Iegem Superioris; sed hanc tollit ipse Superior contentum praestando talico Psuetudini ae Iure communi statuendo, quod per nistrariam consuetudinem rationabilem, & legitime raescriptam, possit tolli Jus positivum humacium. Abbaacap. l. num. . de Tret D pace; atque amplius dicetur infra s. s. num. I o.

Re ib. I l. Insuper Conmetudo ut sie rationem materiR radividitur in Canonicam, de L ivilem. Siquidem, consuetudo est ius non scriptum habetque vim. dc rationem legis ergo, scut sera ratione diversae materiae, circa quam versatur. recte dividitur in Ecclesialaeam. ct c ivilem, ira de consuetudo . Caeterum Cevsuetudo Pelefiastica . sive canonica est , quae circa materiam spiritualem , seu Ecclesiasticam versatur. Cmsit amtem, quae circa materiam temporalem . seu si intem ad rectam gubernationem Reipublicae, circa rea

profanas occupatur.

Ex quibus deducitur, quod non detur tertiummenla tabrum , videlicet consuetudo mixta r ut si Oenei, Acraici. in eadem re conveniunt: Nam vel talis spost ad materiam spiritualem. servaturque tam a Clericis, quam a Lateis. quatenus sunt Christiani, dc vocatur

189쪽

Lib. I. Decr. Tit. IV. De Consuetudine.

r qualis est consuetudo servandi dies Festo in hetiorem Dei. & ac huiusmodi.vei contreetudo illa est de remere prosam. dc pertinen-ve ad dommune bonuin politicum, gubernati em Reipublicae . sve Civitatis; & absolute voca-2M O b: quia custoditur etiam a Clericis, non qua- enus sunt Clerici, sed quatenus I uiri oves, di membra Communitatis. Suarer, . de Leg. cap. s. nu. i. I'ii rhing. h. i. v. T. ct alii. ia Resp. III. Rurius Consuetudo ex parte causae e - .eientis leti juxta diversas Communitates, a quibus Oretum habet, dividitur in generalissimana , generalem, pecialem. dc ipecialissimam. Ita Hostiensis in Summa n. ii. b t. Et quidem consuetudore irreansna est, quae non rantimi in aliqua Civitate, vel Provinciae sed in toto Romuno imperio, v l universo orbe Christiano obti-

dc pio intervatur. Tales sunt onsuetudines

Duo . c. onsuetudines illae Ecclesialtim . de quibus in Elae Fasticorum dist. ii. t is o ut vio quae non omnes Christianos

nec uetum Romanum it mrium. sed certam aliquam Proviociam ob tiingit. Et de LM. oni tudine generali fit mentito c. Cum Ecclesia de Elebis r. me. Petitarum demetiarii. - Pa.Y.i iubi Abhas v. breviter inquit:

cto minorem recipiat dubitationem . quam Conta ludo. Illae siquidem . eum jam sint solemniter pi

hlicam, probatione amplius vix indigent: erant ravero magna plerumque est dissicultas in probandam suetudine . nam ob plures conditiones ad consuetudianem requisitas. de quibus in progressu . Glossa me in cap. vlt h. t. optime notavit, quod dii de fit no-bare consuetudine. Tertio disserunt: quia Consuetudo causatura consen- ita tacito; Lex vero, de Statutum a consensu expresse. ut l. De quibus c. de Leg. Tacentur alias differentiae Dosim excogitabiles . ac minoris momenti.

Quaeritur IV. Quomodo Consuetudo differat a Tra- et2 ditionibus Resp. Differre potissimum per hoc, quod Traditio supponat ius antiquum, dc potius vices promu rationis subeat; ut patet. in illis I raditionibus, quasci ea Ius Divinum, de Sacras Leges, ab Apostosis perpetuo consensu Ecclesiae accepimus . Secus fit in Confitetudine, quae regulariter constituit novum jus. En

Quaeritur v. Quomodo di at Consuetudo a Praescri- etsptione, Resp. Plures passim a Drri differentiat . Primo squidem, ac principaliter disse runt. quod Consu

tu do non misit indixi a particularibuq sversonis: Secus consuetudo dea cratis dichur, qvs servatur in una Tratim est in praescriptione quae eadit inter privatum . dc prucia. vatu in . Le hane eisse substantialem diis uentiam. traditi mei alit appellatur, quae in aliqua Ur M. Abbas in c. vlt. n. U. h. t. Geminianiri Coum. ias. Ibo pago, aut villa habetur: ec de hac fit mentio e. Ue- elar-i in 'ine. dc Card. Tulchus At. C. Coael. Sol. Emnienter i s. d. Iureiurand. ibi. . seeundum vestr.e civitatis gel b. t. v. s. dc alii. onsuetudinem. Item L in terram C. de . E F. privat. Secundo distarunt; quia Consuetudo tendit ad indvi et O f. Venditor F. Si constat f. Communes abibi. cendum ius commune , seu universaliter omnes affi-

Et hujusmodi consuetudo speetalis praevalet generali, eiens in loco, ubi viget ' Praescriptio autem respicit eique derogat , quando lunt incompatibiles , juxta acquisitionem iuris in particulari. Per hanc quippe ne-; . Iuris in s. Genera per speciem demetatur . mini aequiritur jus, nisi illi, qui per se vel per alium. Aut, fi se compatiuntur. tunc mu suetudo generalis debito tempore uius est. Consuetudo erant raneminem recti sit interpretationem a magis speciali. Card. Tu - exeipit , dc extenditur tam ad utentes, qua D non utenis setius Vit. G. coacI. 3 o. in . si . Barbosa amomat. tes: ipsa enim est jus non scriptum universaliter consti. Io . num. s. , tr. tutum, dc habet vim legis, qualis debet esse commuis xy conssetudo sper alisma vocatur illa, quae servati com nis, e. Erit autem Iex . . d. b l. i. β. de Leg. Unde sumit ab aliqua minima parte populi: puta. ab aliqua paucis loquendo , o Consuetudine aequirit imblico, Communitate impersecta, vel a patresamilias . ut i. ex praeseriptione acquiritur privato. l Iostienssia Si femur plurimum F. D. f. de Let L .FL-marat. de Consuetudine n. 13. Card. Tvlchas eis. CONL - . iae. Et ista parum dei ivit ad propositum et haec Soi. e. i. Fagrianus yR c. Venetrabiti a. et s. de Ceo bu , , enim ius non tacit scum non procedat a majori parte citans alios. Item. Praescriptio fit eum damno uniux.Comni uilitatis 3 ita duntaxat praesumptionem inducit, di lucro alterius: onsuetudo autem eum aequali dam- eui statur, nisi contrarium probetur per Leg. c t. juncto no , vel lucro omnium. Unde si agatur de tollendori se studiis-e. Mandata de praesum . Hostiensis iste, ius uni, dc acquirendo alteri, dicit ut praeseciptio. non

est avin. II. coniuetudo et qua inquam hi trermini non raro promiscue

, a Rem tu Ulterius Consuetudo ex parte causae so - uiurpentur. Card. de Luca Discursi s de A isdictio emalis divi litur in iudieialem. dc extra jusiciale n. - n. 28. citant alim situs i,t. de Leti, i . nam .suit. acalii. Et quidem Iert o m Plaeseriptione contra ius requiritur titulos . et stud, nuncupatur, quae pluribus ientcntiis con- dc bona fides. c. Si distenti i . Praescriptiomb. ae suo formibiis tu , , t eodem cautar in genere prolatis, ob i- loco a nPlius dicetur. Econtra ad Consuetudinem nonnuit in ita io: ideth, quando ad minus bis pati tormiu requiritur titulus; nullo enim Iure hoe cavetur, imo te. . Miratum suit circa causas si nites in iudicio contra' potius oppositum innuitur: eo quod consuetudo in jus dictolita in ira decennium. Glossa mi Deqvibui . F. iuve- quoddam moribus constitutum. quod habet vim legis.,e ista di ibi Bartolus i. as odii vero quando' sicque ad eam lassiciat voluntas .ec tacitus utentium eo eueis uti dum eam, ecquandoque unx aram fuit iudi- tantus tempore a Iure defintio continuatus. Abbus ectatum, holla taeitur consuel ud , lato sau - cum de con ' Hostiensis, ubi supra . Drbosa, in C lectanei, ad rap. si iudies in contrais Sio T. MAE, Fcorat a coquetudo ex vh. n. 2 l. b. t. citans Alios. An autem ad inducendam issi, est illa. quae longo usu populi extra iudi- Consuetuditium requiratur bona fides insta n. t r. rcioni inducitur. seqq. examinabitur.

i. aertior iti. a ratione Consuetudo disserat a Le- arto differunt ex me quia Consuetudo est sev bu, de Statuit se Rei p. Differre in multis. Et primo rabilis, Praescriptio autem odiosa . lagnanus in cap. quidem: quia Lex, vel statutum . est jus scriptum; Venerabia n. 26. Ceu M. Card. de Luca de Servili Consuetudo autem, jus nou scriptum. Hoc tamen opor- libus, tristum et s. v. s. id detumens exeo: quia Praescritet intelligere in iano lenivi nam non repugnat consue- ptio rejicis priuatum; Consuetudo autem ius publitudini quod ex post facto inscripturam redigatur: prout cum, seu universale, proportionabiliter, di discreti vera. Feudiae adhuc hodie dicitur coniuetudinarium, acquirendum. haud obstante. quod in Corpus suris Civilis stredactum. Ceterum hoc , 'Rod consuetudo sit favorabilis, aTboiscit ergo,qmia conluctudo in primo lui exordio. non seque extendenda, intelligendum est de illa, quae non ex scripto, vel praecepto alicujus Legislatoris, sed ex est contra jus, neque in praesudicium tertii: qualis proeula dc moribus utentium descedente, neque postea tam inde, utpote nemini praenidicans, extenditur ab uno quam nova Lex per aliquem Legis atorem sit praecepta casu ad alium, r. c. coniuetudo, i l. Iano etiam Lex dicitur Ius scriptum, non quod seriptura De quibur s. ue Leg. Et si deest propria . attenditur si deessientia Lenis . cum sumciat, s ad mandatum Le- quae estim locia vicinis. e. Suster eo de metuat. Omi. a gislatoris promulgetur voce praeconis: sed ad ditaren- quae instatur . Ios. amplius dicetur . At vero Contiam Consuetudinis. & quia Lex communiter statim a tuetudo contra sus commune e stati ii juris, et tantum principio solet redigi in scripturam. habet de potentia, quantum de usu do actu; adeoque

se Secundo differunt, quod Leges, dc Statuta, in siis ultra id, quod actum est, non extenditur, Litolus ia

190쪽

sIJ. De Constitutionibus ad iisuetudinem requisitis c. i 3

Auth. Oui rem D. 8. de Sae . Mese Masrardus de conis. I . vallensis b. t. I. I. Pithing rea. n. I . di alii . Quod ipsum observat Fa

licet aliari coniuetudo sit favorabilis . dc extendenda . Me tamen esse verum in materia noci multum Praeiudiciali; alias secus. O Ditarunt ulterius . quia Coniuetudo erronea nihil iuvat e siquidem ad eam inter alia requiritur , ut ex certa sitientia, di nonremerrorem sit inducta. juxta communiter receptam Glossam D. e. p . V. Legitime h. t. Econtra praescriptio erronea valet , quia ad hane suci Titulus putativus. Rursum disserunt , quia Praeieriptio ea actionis, seu petitionis exclusio. Conlaetudo vero est actionis, seu iuris aequisitio. Tacentur aliae differentiae levioris momenti . Quas tum Clossa sic. c.

tum valle a b. t. 6. α alii Doctores passim

afferimi

De Conditionibus ad Consuetudinem reis quisitis , de cum primis de ejus rationabilitate .

sUM MARIUM.ti, credulanes eonsumitati fures a Glissa requisitae

so Omnes uia re uuatur ad duas. nempe an coasa

iud. iis ratis bilis , is legume prascripta .

si Ia declarando, qua consuetudo generatim censeatur rariovabitu, nec ne, variant Doctores . Et num.

is Minui requiritur ab ab et iovem , quam ad introducti v - juri . 36 feram uias est consuetusi . eme Iuri illatur. i. aut Divino adversatur.3 aut a Iure canonaeo reprobatur.38 Uet peccandi licentiam, seu occasionem 'abet .ss Aut tam commum pernia a es. a.'coatraria Co'saetudo, possunt simia esse rationabitis eae a verso respectu. i an haec HI uia in parite dari consuetudo fit a nab iis, nec ne, Iudicis arbitrio rela aquitur. a Ad Me disiaicandum . quid Iudeae attendere Abeat P 3 Ia dubio praesumitur consuetuda rati a III. Tribui modii po est bi re ere consuetussint. 3 Si vi repro transuetudinem vi corrupte Iam, O feturipo regionabilia, ac ratio tempore induci mo . 6--va super eniat ea a totam iniquitatem , qua prius ei inesse videbatur.

test induet tempore ordi claris. 8 Limigatur hoc. ' mira tamen consuetudo mimeni rinis postmodum indis . sci contraria quorundam D stram satratia quoad

priorem partem refert r.

st cucula Mibuoria ivducenda cossuetudinis nequit erri ad solos Iudaees.sa Alia auorundam mactis non pes abuti circa Me.3I Ox derogatoria eo suetudinis sub clausula . Nulla obstante concordant. . rauit consuetudines ' semea. Da futurar. Ei v. seqq.s Sorimur objectio, 3 3- . eadum de consuetudine immemoriali fliscritie. s CL aenam generatim conditiones ad lingitimam Consuetudinem uirantur Resp. LConditiones ad consuetudinem legitime intro- durendam requisitae , praesertim ut ipsemet prejudicet

JMI communi, plures solent adduci; ut videre est apud citatam Glossam D. c. iat. h. t. ubi ferme decem, vel

undecim huiusmodi conditiones distinguit, atque ea diis versa textibus Iuris probare nititur. Resp. II. Nihilominus ejusmodi randitiones vel re so

vera non sunt necessariae ad indurendam legitimam eonia suetudinem, vel commode reducuntur ad duas illas conis ditu,nes quae referenturiae. c. vir. b. t. ubi dicitur, quod

Consuetudo non deroget Iari naturali, ae Divino. nec etiam positivo humano . nisi fuerit Mimabia s. legitime praescripta . verba pol eriora citati Capituli sie linant. Licet etiam longaeva Desuetudo non se in is aveboritas: non tamen est v que adeo votaera. tit vel Dei porsitivo debeat prelu tum penerare, visi fuerit ratis ab ias, ' isitime praeseripta. Hare ibi et neque in re dissentit Glassat .cit. eo quod in fine videatur recedere ab aliis conditionibus prius a se enumeratis, de solum exigere rationabilitatem , dc cursum temporis . sive quod consuetudo sit praeseripta . Itaque praelatas duas conditiones prae caeteris examinando , di alias interim di

ferendo.

-ritur II. Quaenam Consuetudo generatim cer tseatur esse ration iis, di quae irrationabilis 3 Resp. I.

Citra hoc magna reperitur Doctorum varietas, atque sententiatum diversitas in declarando , quaenam consuetudo censeatur rationabilis . & quae irrationabilis; uti videre est apud Glossam cap. ult. V. Rationabilis. &Abbatem f. h. t. Suarea Lib. I. de Oxib. eap. s. Sanetheg Iib. I. de Marrim. disp. . num. I di alios. Et quidem . Impri trium varrus Confit. I. de Cen .vv. I . di non. 3 nulli alii, quos refert Scincheaeeit et . illam solam conluetudinem , ajunt, centeri irrationabilem, ita ut 'praeseribi non possit, quae . juri naturaliter aut Divino advertatur. Sed haee sententia non placet , cum etiam Consuetudo illa , quae a bacris Canonibus reprobatur ut corruptela , sit irrationabilis, de nunquam oraescribi possit; quamvis ex objecto non pugnet cum Iure na turali , aut Divino , quinimo Per privilegium Summi Pontificis possit subsil ere, ut intra v. 6s.-seqq. dicetur. Unde cu. cap. ult. h. t. notanter dieitur. Consu

tudinem vi Iuripo tivo, (humano oraequae item reveret. debere esse rationabium, mrod ulti mum superillae appeneretur . si omnis ea consuetudo centeretur rati libi- Iis , quae Iure naturali , aut Divino non adversitur; nam quod nulla consuetudo valeat contra Ius naturale. cc Divinum, ibidem jam in prioribus verbia definitum erat.

Alii volunt, tune Consuetudinem censeri rationa- IIbilem, quando de eadem re , de qua est consuetudo, jus auellet lex, si qua constitueretur. In toti mutata. Rationem dant: quia consuetudo instar legis est . de habet viin legis ex tacito consensu, ergo , ut sit rationabilis. debet esse de re honesta, de utili Reipublicae .

non minus, ae lex. Ita Sancter cit. lib. I. de Mat . disp. q. n. a . Calli Palao pari. i. tract. s. Asp. I. punct. a. s. i. num. i. Bonacina, Barbola, pluresque alii. verum haec responsio ., quamvis caeteroquin sit bona . videtur explicate rationabilitatem consuetudinis per aeque o

scutum: illico enim reddit quaestio, quaenam tax generatim censenda sit rationa dilis. Unde dimissis hisce opinionibus, simulque elatius. Resp. II. ta consuetudo generatim loquendo est hvm I

quae vel Iure naturali, aut inrino adveriatur, vel a Iure Canonico reprobatur , vel peccandi licentiam . aut occasionem praebet ; vel illa ratione communi utilitati perniciosa est: quae vero in nullo h

rum deficit, censetur rationabilit . Ita Suarea I. T. de Mib. cap. s. n. i . Aetorius par. i. Ab. s. cap. II. q. s. Layma f. i. tract. q. cap. 2 . n. . det plu-ees alii, quos citat.

Ratio posterioris partis est. Quia illa, quae nec Iuri Isnaturali, aut Divino adversantur, neque a Sacris C nonibus reprobantur dec. jam se iudifferenter habent. ut occurrente aliqua causa , sive pro bono Communia ratis, possint per legem, aut consuetudinem constitui. dc multo magis per hanc tolli . seu abrogari . Dicitur notanter , musto magis et nam ad Iaris introductionem requiritur , ut positive ad publicam utilitateniconferat; ad ejusdem vero abrogationem vi contra .riae consuetudinis sufficit, ut haec eommuni utilitatimui adversetur.

Prior vero pars probatur inductione . Et quidem is Consuetudinem illam, quae Iuri naturali , aut Divino

SEARCH

MENU NAVIGATION