장음표시 사용
2쪽
potestate Principis In Repti blica bene ac sancte V rcnda,libri duo
IACOBO OMPHALIO AN DERNACEN- si Iureconsulto autore. COESSIT BREUIs ENUMERATIO EORVM PRIuilegiorum, quae sibi fiscus sumit, ex optimis qiribus, auis elotibus, legum interpretibus collecta, tisthaeo de telis autore.
Cum Caes Maiest. gratia 5 priuile gio ad quinquennium.
4쪽
sto Praesiit, quod sibi ueteres homines ingenio & doeti ina abundates propo/situm esse uolueriint dignitatis utilita. tisin communis retinedae, idem ut hoc nobis in laboriosissima uitae ratione, et quadam etiam communium temporii confusione,cum iis commune, aut non omnino alienum este possit. Illi enim ab omnibus cogitationinibus,ad una Reipub.salutem couersi, hoc spectare at* intueri,& ed cursum suum ditinere selebant,ut quod filutare maxime* optabile omni b. eslet,ocium cum dignitate amplexarentur,aut in publicarum rerum procuratione ita uersarent,ut &ocio prospiceret, et in magnis Reip.tempestatibus, portum in quem eius nauem salua 8c incolumem eveherent,sibi designa rent. Nam Sc magnus ille Reip. gerendae princeps, P. Scipio, huc morem sibi retinuisse dicit, ut & in ocio de rebus bene ac praeclare geredis cogitaret, & in negocris ita teperata ratione haberet, nihil ut temere aut periculose ageret. Et Chrysippualia atw diuina mete prsditu,ὲ Reip. administratione magno pere deterruit, quod longa animi prouisione, mentia ac dilia gentia, iam anth cognouisset,perdifficile esse in rem urbium gubernaculis,qus nouis subinde motibus ac temporii conueritonib. perturbant,eum tenere cursum posse, Ut uel speratu Oocii fructu uel negocioru dignitatisin portu c5sequi posset. Vt enim magnoru hominu est, uice publica cdmoueri, patriae gubernacula sibi deposcere,pspicere ocio comuni: nem solii uim litatib. ciuili, sed & populi uel moribus, uel si spicionib.seruiare,propterea qd ex omni humano opere longὲ dissicillimii sit, Rei p. claui urbium * gubernacula, in quibus flexibiles ciuiuanimi ato uolutates sunt,traetare ita perbeati habiti sitiat senper, qui in rempublicarii gubernatione eii cursum tenere potuerunt,in cuius tranquillitate, sine ullis uel rerum uel temporum asperitatibus consisterent: uel eum Ochfriictum iucundissimu sint adsecuti, ut publicis sunctioni b. exempti: omnem uitae cursum at indus aecurriculum ad literarum dignit xem traducere,earum que monimentis rerum gestarum riam posteritati contestatam relinquere potuerunt. At no in
bis in maiore rerum dissicultate, etia ingenij a doctring p
5쪽
pertate optare magis,u sperare licet eiusmodi ocq ratione.Nanein ingenii,necp prudentiae satis ad res gerendas, quam ma gnitudo inligne animi robur,prsclaram uirtutis indolem, magna reris cognitione, requirit,adserre potuimus: Sc liberatia maiore Reipub.cura at custodia,ita octu amplexari nequimus,ut illud propter naturae nostre tarditatem, etia disciplinsomnis inopia,ad literam dignitate,qus sola nos quibusda quae
si uirtutis stimulis ad memoria nostri sempiterna incitat, tra ducere queamus sed cum naturae te et ratio,qus animi excessitatem nobis attribuit, nos c5moneat,ne mollitia corporis et laborii fuga fractii uitam cum corpore dimittere,sed potius nimo recordari &meminisse uelimus, non ad octu nos & corporis uoluptates,sed ad gloria at dignitatem natos esse cum
ignaui, segnis & prope ingrati sit hominis,nihil operu, nihil industrie, nihil facultatu in utilitatem iam unem conferre: uoluimus, nulla re alia nisi comuni uirtutis uoluntate comoti, praestantissimoru hominu exemplo conformati,quicquid re liquu esset uel aetatis uel temporis, quod nobis in nWocioruni magnitudine' perexiguit c6tingit , uniuersum illud ad recolendaea studia sumere,qus et ossicioru diuilium actionii prsceptae
copIe fierentur,& cum eoru qui in Reipublicae procuratione uinantur utilitate aliqua essent coniueia:praecipue uerd principes uiros,in maiore aliquo potestatis arbitrio comonerent.
ne sitis cupiditatibus magis, in Reipublicae utilitatibus,digni talisty stivire uelint. Nam etsi omnes, inquib. uirtutis indo Ies aliqua reside maxime comouentur ossiciis, ne* ullus smacior doctrinae capus est,aut latius patet, quam qui ossiciora, aquib. costater,grauiter,honeste in uiuendi precepta ductitur. ratione explicat:& natura ipsa adfert, ut quam reru progres siope ac laude uite disnitas costituitur,quibus artib. ee comparentur,in iis plurimu industris et laboris ponamus no tamen alios perinde,atch principes uiros, ad quos Imper 3 at Resp. gubernacula deferuntur,spectareato intueri oportet,sd unuquem*deceat, qua uim prestantissimaru reru mens humana contineat, quale iusin officiu in amplectenda 8c retinenda ciuilis uiis consediatione esse debeat.Siquide M.Tuli. Cicero scriptureliqui inter multa preclara maioru institit in , quibus imper a maiestas florete Rep.mirabiliter aucta,et grauiskeius ritinis costimata est,huc more ualuisse semper,ut ciuilis iurist
cognitione,quae summo in honore perpetuo filii,&ossici orii desti iptiones,tanu qusdam Resp.sundamenta principes uiri in sita possessione retinerent Et magnora hominu qui et natura moderati,et doctrina optunam . tiust ijssimi eruditi Propria
6쪽
Ppria sunt opera,omnia honoris ato dignitatis sundameta iniusticiae cultu sine qua nihil laudabile este potest,iacta atm collocata habere, tenere animo ato memoria ossicioru omniu descriptiones. omnes eade iuris squitate cocinere in Reip. administratioe,in qua.
no imperadi potestas sed ratio et diligentia dominari solet,nihil a-ibem autetia nimium populare ac disset utu facere: sed eam tenere. grauitate, quae nec gratia nec odio uarietur,sed coseruetur sqtiabilis: in procuratione muneris publici oculos,manus at mentes ab omni appetitione et detractione alieni cotinere, id caput est in eo seruatione ossicioru omni u,qua aliis uitae uirtutuQ leges praeserisbuheside quo cu summa integritatis at* cdtinentiae laude tenere: quado eis q hoc sibi sum ,alioris ut mores corrigat,aut ab at is , ossicioru ratione reposcuωgnosceduplane n5 erit ii qua in re ipsi , ab religione ossicia declinet. nem enim perniciosior Reip. pestis in- serri poterit, a principii uiroru inteperata uiuendi ratio: opterea qd sicut eoru cdtinentia emendari & corrigi ciuitas tota solet, ita et infici eoru uitiis. Iram etsi magna Principu uiroru aut eoru qui sibiResp.gubernacula deposcut,et appetui ultro, novalde multos inuenire licet, qui ita sint morati ita animo & uita constituti,ita ad omne uiri te,dignitate &gloria nati,ut ratio,ut Reip.dignitas,ut
disciplina publica, iudiciorumin seueritas in hac deprauata morulicentia postula qui ossicii at potestatissus amplitudinem no im perandi licentia,sed lege viis ossicioruin ratione certa esse iudicet: qui & ipsi legib.bonis obteperent,& stis decretis pareat: qui in tu, re publico dicendo, id quide aequaliter Ac.seuerh omnibus dicem du est,& cuius custodia urbiu praesidia sunt costituta, eam adhi
ant& rauitate et constantia,quae nobisiugratis,ueru etia suspicioni resilai:qui deni* tales se in Reipub.administratione gerant ac
praestent, ut nulla in eis uirtus desiderari poseit: quotiens tamen optimoru Principii ossicia animo at memoria coplector,totiens tua mihi Reuerend. Cessitan agnara uirtutu exempla ad quaruae
mulationem optimi cuius Principis ossicia e gaspropono inutanda:ut quemadmodu Phidias Mineruae simulacrii facturus exi, mia aliqua imaginis speciem at idea, ad cuius similitudine penicii: tu et manus suas dirigeret,sibi Dposuisse dici et Heracleotes xis in depingenda admirabili Helenae pulchritudine, ad exemplli uirginum se coso auitiita et ego mihi in describenda optimi Principis functione atin potestate una tua Re. Celsit
ceu quodda Imperii ueteris exemplu,antiquitatis imaginem,etra/rum Reip. columen proposui essingendit: ut traducta ueluti in me moria excellentium uirtutu tuarum imagine quid in publicis rebaunuque p,in cuius custodiaRespub.posita esset, maxime deceat.
quo actionu uittam instrumentareserre, quid intueri &spectarera at 3 debeat,
7쪽
debeat breuib. his,tis pindoeiis comentariis describere.Tu enimo nobilissima splendidissima in herosi maioruin familia natus,a tatis primς decursum no in uoluptatu blanditiis, quib. delinita Sccorrupta adolescetia, omne eruditionis elegantia racile deponere
solet: sed in prs statiss. artiu scientia at* do na trasmittendu esse existimauisti. in ea * tanta praessione, cum inditistione animi, tu uerbprsstabili naturae ingen a , bonitate secisti,ut n5 solum in ea, qua omnes qui in circvfluente laude at* uirtute uersant, mirabiliter afficiunt, scientiae uidelicet cognitionis cii piditate & quadam persectione acquiescere sed logius etia a humans uiis ratio lubrica
postulat, de nominis aeternitate, spe atm animo cogitare uoluisti Quae magnaru reru spes adeo in T.C. n5 fefellit,ut etia omne omniu expectatione superauerit.Tantu enim ea uers,grauis ac solidae glorie sensum cspit,nihil ut cit ea c5paranduesie,sed in ea retineta presentis uite uoluptates parui ducendas esse existimauerit. Tua illa excelsa et alta ingenii uis, qua nec labora contentio fragere,nec occupationu occursatio debilitare, nec reru quae petebant dissicultas insperatae laudis desperatione traducere potuit,in eam uirtutuomni u magnitudine progressa est,ut nulla ea obliuio sit obscura
tura. Nihil largiri homini diuina prouidelia,nihil c5ple times humana itideri potest,qd non in admirabile naturr tus excellentia sit collatu. Prruidit hoc Om.Max. Pontifex, ius sani tis no magis induetione animi at uolutatis,quam uirtutu tuam magnitudine comotus , R. Ceis. Tua ad summu honoris gradu ecclesiae* regends culmen prouehere uoluit. Sensitide et Imperatoria Maiest. qus magnu te et excelsum prssule ad omne laudadam rerulaudem at gloria contendente sic amplecti ut magnu Christianae Rei p. prssi diu in tua fide at procuratione ponere uideat. Agnoscut hoc omnes, qui c5muni uirtutis uoluntate comouentur: quom lata est excellentiu tuaru uirtutu admiratio, ut dignitati ac gloris tus mirabiliter faueat. Ergo cu haec quae describimus officia propria sint in ' tu ac principii uiroru,quoru in numero in T. C. merit6 habe in ea fit literarii dignitas, quaeda tanqua maiestas, ut principita Diris, et iis qui in circussuente Iaude atin gloria uersant, more maioru instirebi debeant: cu & mihi in hac ingen a seminae tenuitate qu edus sit magnus alios patronus, ad depellenda nouitatis inuidi alienae in industriae obtrectatione,ea Q sit mora tuoru facilitas et admirabilis qusda gratia.qus et nuper in comitiis Nure . mirabiliter me assecerit, et nue sibi cu omni obseria alia arer obsequendi Moluntate plan habeat deuinctu, benignE saciet in T. ut has nostras lucubrationes in sua fide at tutela sutapere, me p sibi conramendatu habere uelit. C H R Is T V s QT.C.Reip. incolumem at siluam conseruet. Datum Coloniae,tertio Cal.Iul. Anno xx s o. CAPITA
8쪽
c Apiet A LIll Rr p Rint P Riscipis finitione atque potestate.
mitiganda ii Primopuloni partes ais ossicia praefinx
Prin ranae inperare, ciues parDe ais acti tus et meum,suhiumcommus rene 3 nes,qui respulguseriis latractane s inopis mutiomemeti Mipraesum,p-- De Principis potessare reue trestentiem Laesi lex oratio naturatis dum, non aurem siluesed iuranduse PrincipioAmporandia in 's,s irae eum Dei Principis actiones omnes in bone raptissibile non pugnane to ea ρναοue defixas ais eoae aras Use bines desse.nonsolum ei multae eonis, oportere sinonem, societae nigne ampleo, An Princeps'ebone sis pulli, uiolinuro etiam retron a uerae propugnatio Ge,m ipsius eausa ius secte possit. σnem fusi eme re An sintentio Princeps pis eossientiae In resurpraeviregerendis, praeci uereti, faetaeriam etsisretueritara πίem. nendam earumima ista se asseon dicerepostis σmniam in An dictamsintentiam Princeps interpreta Variario a meon mia,sicue in omnisus vi, corrigere, rescindere, aduersus eam H Aendenda, i in Princi praesine vestisinonem in intersitare, et elusimodi damneris quaedamatae stituereposite sc genus binarium pacis manu uates Posia ne Princeps poenam uel durius uel
Verisinem in omnis risus ae ea lanae Su ne Prine textra territorium ius Leemei messectandam esse istes a ti,impune non parendum au meipis mansueta rear sisera Mum t niussum Prinops auri sine ea alii Amsamo excitari HS mereminet 14 Imperysior nisine maximeretineri in Principis motusam iuga erga batiatur is ripis eum sapietia, tum ne sitia, etia Principis mandarum an iustam metum ii Neomisare inaudendis populiquerela ad ratri lusinem eorrigendu morigo malis, Sisnein Principumi Licinudiseremia
10쪽
consulto autore. HUMANAE Ac TION Es o MN Es c VM VOLVNotate&potest te maxime constent,diligeriter prouidem dum Principi quid uel uesit,uel possit. Cap. I. x Actiones bum e omnes ex uolintate opotestae deprederima Nemo illud amittis in quod non ante indusione γ uoluntate mimi impeli trur,aut cuius est ciens potestatem sibi non sumat. a Voluntas nihil aliud,nisicum ratione appetitus. 4 Princeps linga animi prouisionepertractarum habere debet, quid is urbium P. benis Istractandis aut Melit,aut pora. 1 Legiso minis potestas aequiparant Q. 6 Lex certa σξIetua regula est iusticis iniusti. Is potest te inin quae in hac rerum uersitate geruntur Stimeo ordianae sunt. l s Hoc umquemq.st redegere conmerit, non quod libido sed pia ratio ca, Mnestas suadet.. s Caput in libet antis est, decere quoi stamus.
semia iuris aequalitate suum cuique tribuunt. ii vera at sexcet sui republicaguberaranda κοluntas est,commoueri crepublica.ia Destrittio εκ iam rectorum in rempublicam octiciorum.13 Non tira micilis uoluntas P debet, quam legis, quicum Principis uolantis confertur. a Qi pietatem verecundiam,exillimationem nosi, laedunt, i contra mores bonos funt,eanecfacere nosposse credodum est.
is sapientis uiri esse, non 3 diraeue i,Mq-dlex, quod gitas, quodnligo postibi cogitareat ficere. is Vtilem spialitinam de moribus de in Eone, potestate Principis.. 1 Principis uoluntas plerossemper oratione habetariis Principis male acta omnia Dei iudicio constringuntur. ιν Quae utilitas sit huius doctinae de Principis sinctionertis potestate. UM ACTIONES humans omnes ex adn.inc uoluntate&potestate propedeant, eacpsit utriusque horum cognatio, deitati Baula ut neutrum sine alterius ope aloebe, ι- uerbum. neficio uim tuam explicare,autulum eomm a dehullum retinere possit, ' propterea δε quod nemo, qui quidem bonis ratio . . . . feta. nibus ac mente praeditus sit,illud adigreditur, in quod non ante uolunta i te & induistione animi impellatur, aut cuius essesedi potesta mor eo bolo. tem non habeat.' Voluntas autem, definitore Cicerone, 'non a aliud ἱ no lib.