장음표시 사용
11쪽
aliud fit,nisi cum ratione appetitus: ipse etiam potestas perpe , tuo referri debeat ad id, quod 3c legibus permissum,& cum
honestate publica coniunctum est: 'debet alare omnia reditis & integer Princeps longa animi prouisione, ingenio at memoria pertractatum habere, quid in magna rerum potestate, in urbium gubernaculis, in republica gerenda, uel uelit, uel possit. Nam quemadmodum legis & hominis potestas aequi- ς parantur, 'rex autem certa ac perpetua regula est iusti at* in- ου iusti, quae tanquam regina diuinarum humanarum Q rerum, cunctis reipublicae gubernaculis prs sidere debet: hoc est,definitore Cicerone Aecti praeceptio, 6c praui depulsio, cuius maiestate omnia, quae in hac rerum uniuersitate geruntur, le/oitime&ordinate fiunt. 'Et ipsa etiam potestas, non ad mo- rum licentiam,sed decorum illud,quod Ῥοεε tali appellatur, 8c in quo omnis uite actionum in honestas uersatur,referri debeat, auere ante omnia debet Princeps,&quicula preipublicae oubernacula sibi deposcit, ne quicquamuci uelle, uel potuitv uideatur,quod non ide iure,legibus, at aequitate comprobari possit. Hoc enim unum quem p de honestate 8c satu, a te publica solicitum spectare, hoc intueri, in hoc uoluntatem potestatemin omnem defixam at* locatam habere oportet, non quod libido, aut ina potens ac deprauata animorum percussio suadet,sed quod cum decoro am honestate puNica est coniunctum: quando caput,ut ille ait, cuiuslibet artis est,de, scere quod facimus. & hoc demum licet, non quod uolumus, sed quod honestum est. 'Adeoin meminisse, α animo recor is dari eum, qui reipublicae gubernacula tractat,perpetub oportet,non quod ipse aut uelit aut possit,sed quod leges suadeat: quae conseruata iuris aequalitate, suum cui tribuunt, sine cuius p laesione, aut iusta indignatione. Et eademum uera 5c re iacta est in administranda α gubernanda republica Principis uoluntas, reserente alicubi pontifice Gregorio, commoueri in uidelicet salute ac bice publica, omniauits studia at instrumenta ad utilitatem communem referre: talem animum atouoluntatem in alienis dissicultatibus gerere ac praestare, qua Iem unusquis in suis necessitatibus retinet: habere inconsilio iustitiam, aequitatem, & receptos populi mores: & quod nobis fieri nolimus, id es is non facere: aliena damna,aliena lucra, nostra esse credere, nihilo humani a nobis alienum este existimare, ut ethnicus Poeta est. Nec sta esse debet Prines, upis uoluntas,quam legis, quicum consertur: quae hoc iubet, Quod licitum, quod honestum, quod cum salute ac dignitate reipu
12쪽
reipublicae est coniunctum. quando, ut Paulus Iurisconsul
34tus est,t quae laeta pietatem,existimattionem,uerecundiam nosti ana laeduiu, aut contra bonos mores fiunt, nec facere nos
posse credendum est. Et recepta est uera haec, magnorum' hominum iusta sententia, boni uidelicet, atque sapientis uiri esse,non quod ipse uelit sed quod lex, quod aequitas,quod re is ligio postulat cogitare atin facere. Ac proinde cum utilis lis & in primis salutaris disciplina sit de moribus, de sun stione, ac potestate Principis, cum ad retinendam reipublicae tramis quillitatem,tum etiam salutem communem: neque maior illustriorcp studiorum nostrorum est ustis, quam qui ad res praυ clarE gerendas resertur, uoluimus breui tantum oratione de currere, quae ad iunctionem potestatem* recti Principis pertinerent: non Q omnia eius ossicia describere uelimus, quod immensi proph operis est,& a nostro instituto prorsus alie num: sed quod spes nos teneat,simplicem hanc nostram annotationem in corruptissimis his moribus,& languente atque prope deposita omnis disciplinae ueteris religione, ηs nonni hil profuturam qui sibi imperi j,urbium, ac rerum gubernacun la deposcunt. Nam et si Principis uoluntas plerunque semper pro ratione habeatur,' nein actionum sitarum es 3 quam Deors rationem reddere cogatur, cum tamen omnia eius malὲ acta
t; Dei iudicio at* uindicta constringantur, ' utilis in prinus est haec de Principis lanetione atque potestate domina.
13쪽
,γ Abimelech taesta dominant libido. is Nabuchodonosior 3κales si ages commiserit. i, Nihil acerbius,quam ex vitiosi Principis arbitrio propendere. li, Anacharsis philos bri Ammum reipubucae prasidim in Principe prudentep κἰt.1i lattacus philosophus imperii perpetuitatem retineri dixit Principis prudenticii Socrates eius imperium fm O stabile es,e dixi qui suis animorum percissionibus imperare,o' ciuium charitatem retinerepos et.
ElpVBLICAE salus uniuersa cum in optimi Principis tutela, fide, atque custodia defixa isit, atque collocata, quem ideo Dominus Deus, imper' atque urbium gubernaculis priciacit, ut iustitiae praesidens,h bonos uirtu atis praemio, malos uer6 atque nocentes car inuc, in I Q - cere,crgastulo,atque supplicio coerceret, cum praeclarae lau- sdis, ac peratae elicitatis sit, eum sibi optimi Dei clementia, populiin sustragatione reipublicae gubernacula deposcere, ε. ' In communi uirtutis salutis p uoluntate perpetua commo
his et Lia via tus,ocio publico prospicere,gloriae ac laudi seruire labentem orit. σφ- ac prope cadentem rempublicam suscipere at* fulcire, etiam eius clauum inragnis tempestatum fluctibus, ac c5munium
do inc .Lr a temporum commotionibus ita tenere hielit,ut ciues omnes ii
natum este gaudeant cum denique eius, qui ad gerendam ςdc gubernandam rempublicam accedit,uirtus S quedam anic t x fomst, omnibus grauioribus uitus vacui excelsitas,non huma ita sed diuina prouidentia detur, propterea quod omnis ini- σιμ mr perii potestas atque principatus ex Dei uoluntate propen δε mei buri. iacar, non iniuria Deatam atq; inclicem eam rempublicam cli inprimip er in cimus, citi prudens S rectus Princeps praesideat. Nam sicut γnulla uitae humanae iucunditas, nulla ciuilis coniunctionis Ati miliis per Ra cietas nulla reipublicae tranquillitas ciuium Q salus, nisi opti
m. a 2 & moderati Principis ratione atque prudentia retineri po
d iis a b. d. si test : ita perpetuo uotis omnibus optandum erit, eum ad rei. publicae gubernacula accedere poste, qui eius partes Omnes δ' 'a' - , ἡ. saluas Sc incolumes este uelit propterea quod dominus Deusti t. de pax. con- pro immeiasa Sc admirabili iudic a sui magnitudine eiusmodi a Principem regundo populo nonnunqliam proponat, cuiussi lilii. in rene. aspera Sc implacabili naturae saeuitia, populi iacinora, 8c pro-: ώιὼΣ-Rbiec2d p nequitiae uel diuexentur, uel bonitate at cle,
14쪽
metitia ad ample stendam Sc colendam uirilitem ii excitetur, quorum est studiit actiow omnis cum laonestate publica con- 'iuneta. 'Sic enim seuerissime comminatur, ei se populo, qui ex omni flagitio Sc peccandi nequitia concretia S est,propone NOHi. Exod ..
re ac dare e smodi Principem uelle . qui & puerili impotentia laboret, & plane sit est minatus, ad uindicanda uidelicet .
peccata turpiter admissa. quando propter Pharaonis inexple b premere tinctio bilem l utendi famem atq; cscitatem omne primogenitum inii terra Aeoypti percussum eli: & propter admissam Dauidis M. expissim. turpitudinem atin scelus, percussa ex populo sunt septuagim lita uirorum milia'Sic quo p contra Dominus ad excitandam 4 x.Rena . plebis falutem eos Principes reipublicae bene ac sancte regen odae, pro sua erga nos clemcntia proponit,qtii uerae & aeternae gloriae sensu dueti, oninem animi curam at cogitationem iii salutem populi, acrempublicam augendam Sc co seruandam conferunt: qui optimorii Principum, ueluti Ioseph Aegypti
praesecili, Moses, Samuelis, Salomonis, i Ezechiae, 'Ioab& Abisai, aliorumcin exemplo atin consorinatione impulsi, pro incolumitate plebis, ac rei publicae salute omnia studiose, pie, i
s ac sortiter egerunt. Et quanto illustrior admirabiliorcpcius ieii uirtus, qui & uice publica comoneri, Sc ocio publico prospicere, omniaq; uitae instrumenta ad laudem atque gloriam .
publicam referre, etiam pro communi salute in magnam uitae dimicationem descendere uelit: tanto beatior eliciori ea metari idem m. respublica habenda erit,cuius custodia omnis in optimi principis potestate est posita. quando non desuris magni artium copi eis si proselibres, qui allerunt,aliquanto satius commodius in esse, i quamlibet seruitutem subire, ain mortem honestE Opperere, et inrita Diicquam impii Principis legibus constri istum aliquem teneri.' LQuorum sententiam non plane a ratione semotam at negle stam esse, docet crudelissima impietatis exempla: Pharaonis, ι Μviib. δε αμ s qui languentem & desertum populum Israeliticum in latere io& luto demersum impie diuexauit: item Adonisedech, qui re ipse rei preges septuaginta ad instar canum, amputatis eorum manibusir ac pedibus,seruire mensae coegit.' Et item Abimelech qui do iaminandi libidine inflammatus, γos. uiros fratres suos uno in is lapide trucidauit.' Nabuchodonosor quosp,cuiuS furore e thia. .. ertinistiatin interempti sunt omnes Babylonis sapientes.pPoterunt infinita alia cum ex sacris,tum quom prophanis historius exempla adduci quibus comprobari possit, nihil scxliciuSRO ., si , cestirentius* eius reipublicae statu dici aut fingi posse, qui in optimi Principis trusa at* fide sit positus: contra nihil acerbius, ν o .erti
15쪽
Aracboctu philosophis reipub. filiae in princia his pruintia positam essedaxit. miraei philosi,pbi firmentia de faelicitive resp. iudicia sociinu de imperi perpet
magis* seruile at* abiectum esse, quim ex illius arbitrio pen is dere, qui Princeps malus est. Itaque Anacharsis philosophus in
summum rerum gerendarum praesidium,atcp reipublicae salutem in sapiete, integro, ac longo rerum usu exercito Principe collocare uoltiit. Et Pyliacus philosophus eam rempublicam a beatam esse scribit, cuius gubernacula is Princeps tractaret, qui morum ac uitae innocentia qui animi magnitudine atque constantia, qui uirtutum omnium cultu atque dignitate caeteros facile omnes in honesta ossiciorum religione retineret.Sicut& Socrates, eius imperium firmum,stabile ac diuturnum is esse dixit, non qui ui aut metu, sed charitate ciuium principa- itum teneret: & asseetionibus suis iam ante imperare, etiam MIrjs obedire didicisset. Vt hinc non obscuresi queat,beatam ac so licem eam rempublicam este, cuius gubernationem inte
ger & rectus Princeps sibi sumit.
DE PRINCIPIs Eric ELLENTIA ais dignitate. Cap. I ii. vi Homo animal providum,multiplex, agax,c timeterum rationis e consi
a Homo rationecaeteris anu-rtibuspraesta.
3 Homo cuius muneris efficiens causia in hoc lacer edit risit. Α In Principe loqua Deo mortali reflere debet lannao stras consilioraram.s Princeps qvibus virtutibuspraeditus se debeat. 6 Natura in hominum sumos inludit mentis celeritam π rationem. unus homo rationepraestat, eum caeterae beluae adpastum sint abiectae.s Homo ratione σ mente praeditus,cognationem quandam cum Deo habetis Nihil tam regium desublim quam laudi ias dii nitetipublic eruire. io Magnorum est hominum, quae ad reipublicae splendorem, imper amplitus nempertinent,non sol non re sire ei ultro appetere,ensibi dviscere. xi Nemo ad Deum propius accedit, quam uir bonM. in Princeps rectus . iustus, batius.13 Nulla uel resfublica,vel politis sinetusti Principis moleraminere litui potest.
14 Qitare Principes reipκbucaegerendae propositis insidesententia Solomonis. is Apostolus Paulus smbit, Principes ideo reipublicaepraesiectos Ube, ut bonis ad gloriam malis atq: nocentibus ad uindictam,c peccati poenam sintdati. ,σ Quo illustrior est Principis dimitas atquetotest sin republici roe diligentias iomnes eiuspartes insuam fi dem ais tutelam si cipere debet. ii lajorijsiunt homines,σquorum mentes illiberales uoluptates perusiantur, ειά nihil cogitationis in rempublicam conferre volunt. is Principibus aisfortibus uirissiemper pulchrumsut, in regenda ciuitate consilla magnum,beneficiogratum, fama gloriosium se.
VAM rerum laudem atque pulchritudinem in 'homine cernimus,quem magnus ille & immortat is orbis conditor Deus, praeclara admirabial sty conditione generari uoluit, ut animal illud sprouidum, sagax, multipleX, acutum, memor, plenum rationis &consilii, ut Cicero ait, 'caeteris animantibus in
16쪽
LIBER PRIMVς. γε bus inter in egregie antecelleret: neque ea soldira mente, an ita a iηiii. ae
ratione, atque Prudentia uinceret , uerum etiata Diuellige,
rei se ad apprehendendam agnitionem Dei, ad capesselidam Amon. Cresia rempublicim, S omnium magnarum rerutVloriam atque 3 dignitatem natum,& in hanc lucem editum es le ' eandem nos inis. d. e.et in iusti & redii Principis excellentia admirari debemus: quem ideo diuina prouidentia ad impernamplitudinem, reipubli- σι ιε. σιη esplendorem, ad salutem & incolumitatem ciuium gigni &4 consormari uoluit,ut in eo tanquam mortali quodam deo re- ῶ sui, sideret firma quaedam&constans consiliorum ratio, animus Cisa se .celsus &eredius in rebus pricctare S sancte gerendis, amor reipublicae, studium uehemens humanae societatis, ciuilis H.ia exserit. 1 coniunctionis iustitiae fidelis custodia, aequabilis cum diuini '
rum indefessa patientia, firma & stabilis rerum aduersarum, B t. in exilii, doloris atque mortis contemptio: qui longa S sagaci animi prouisione octo publico prospicere, dignitati publicar c si κοι
ac laudi seruire qui ciuium res,fortunas,salutem,incolumita tem insuatiitela, fide, atque custodia retinere: seditio rum Wis BG.ine. hominum vim atque flagitia a sanguine,ceruicibus & caede ci 'uium arcere: qui labentem ac ruentem rempublica aduersus is binia, auomnem impetum fulcire atque munire, senatus amoritatem, dici
iudiciorumin seueritatem defendere atque propugnare pos sit: qui denique quam uim prs stantissimarum rerum mens hii s.c. mana,&doctrinae studia complectantur cognoscere, causas se
rerum 3c cosecutiones uidere, similitudines transferre, disiun 2ρM.treis.σω coniungere:&eam denique rerum omnium, quibus haec uniuersitas retinetur, moderationem aptam adhibere queat, ut cuctis suus honos,sita dignitas,sua salus sine ulla animi con MN.,rm si M. turbatione, in quadam floretissimae reipublicae tranquillitates constare possit. Cum enim ipsa illa rerum natura in hominis col.1.PGp De tanquam precellentis animantis animum celeritatem mentis,&rationem insuderit, citius beneficio &cineris beluis, quae 7 ad pastum abieciae sunt,praestare, &quandam sibi similitudi,
s nem atque cognationem cum Deo sumere posset: cum nihil iώ- .hiaciris tam regium praestans, ac sublime sit, quam laudi, gloriae, at* b, 3-Levb- tauti publicae seruire, excitare afflictos, dare salutem, propugnare laborantes 8c oppresses, in eadem iuris aequalitate om, e epit lintervix. nes retinere: praesertim cum magnorum hominum sit, 'quae ad Reipublicae splendorem, imperii maiestatem, salutem ple- ν--.f-mbis pertinent,non selum non recusare,sed ultro appetere,at sibi deposcere, neque ullum dimittere tempus de Reipublicae εχ a , .eia.
17쪽
salute cogitandi cum denique nemo propius ad Dei maiesta. artem accedasiqui in uir bonus,qui do strins studi is,& urbium regendarum peritia, etiam honorum & imperi j amplitudine, tanto caeteris hominibus prcclarius praestet quamo homines nos inseriores sumus Dei rationibus: is autem sit Princeps, re iadius praesertim,& iustus: facile intelligitur, quata eius sit cum Praecellentia,tum ster6 dignitas. Cuius ita magnus Sc necesta i rius est in urbium rerum in gubernaculis usus, nullus ut Reis publicae status florens ac Pelix constitui,nulla ciuilis uitae contui ustio retincri, nulla politia in his corruptis ac deprauatissi mis moribus humanis, sine redii & moderati Principis pru-
--.ε. . dentia uel extare, uel conseritari poterit. Itaque& Solomon i testatur, Dei erga humanam naturam clementis prouidentia
facitum esse,ut imper 3 urbium* gubernaculis praesessiti sint reges ato principes, qui intelligerent in Republica bene & prie clarii gerenda nδn fortunam, non libidine, non temeritatem, sed rationem Sc diligentiam dominari oportere: qui scirent salutem populi, atque dignitatem publicam, supremam legem esse: quiWaegras, languentes, & prope depositas Reipublicς
partes omnes in suam tutelam atque custodiam suscipere,&ad Romo. i. ea sortiter propugnare posset. Et apostolus Paulus scribit, prin is
, IJ . N p testates ideo Reipublics gubernaculis prssectos
esse, ut Dei uidelicet ministri es lent omnibus iis qui recite uia ς uerent,heneci' agerent, in gloriam: at is uero,qui se flagitiis de Misue derent,in uindictam, atque peccati ultionem. Itaque quo ma ista Le-ior illustriorq; eorum, qui in regunda Republica principes sunt, gloria, 8c potestas est, etiam augustius officium, hoc .eris d. aui. maiore cura S selicitudine in hanc diligentiam incumbere debet quisquis sibi Reipublics gubernacula deposcit, ut in ea
Misis..is Q sancite, iuste, atque innocenter uersetur, ut uice publica com moueatur, Ut omnes ciucs eodem iure atque benignitate reti.
f. m. v. s. nere, necp ullam de Republica benemerendi occasione ne L. pere uelit. Nam sicut ignaui, segnes, de inglorii sitiat homines, i S quorum mentes nulla honesti cupiditas,sed uoluptates mals peruagantur, qui Reipublicς studium omne deponunt: ita Principibus atque sortibus uiris semper pulchrum sint, in re- is penda ciuitate industrium, consilio magnum, beneficio gra tum, fama gloriosum esse &haberi.
NON AMBITIONE, SED VIRTVTE H O N oin tres principatus*acquirendierimi. Cap. III l. - x Umine nos adsolidam gloriam excitari. x Nihil miriosius honorum ambitione.
18쪽
ν Virtute proxime ad Des immortalitatem accedimus. 6 Ambitiosiussi perplures per extimescit semper aliauidposcit.. Q smilla moueturiis, necfubuenita nita,nrecinerui uoluptas mala, eos sepe nimia illaborans potniatis. ambitio insciam rae deprauatis
s Paulus apostolus uelat,ne branis cupis es uelimus. 9 De cile est obnu gloriae cultum aeqvibilii miteperatione retirici epolle. Mast iam o Meile ammtionem, notam, contentionem, o qua bum ita mens sici me impellat ei res iniustis.. ii Qui per ambitionem probos mularint, ii inpotestae coisituri, Mideam ibi temperare pollisit. ii Ab jcienda Omnis animi mollities,er nimia illa bonorum ambitio. ia Flonores alit: principitus Rirtut epotius,quia ambitione acquirengnobiserint. IIRTVS sola cum sit,qugaeternitatis sensit nos ad solidam uitae gloriam excitat, quae omniaque in captum humanum cadere possunt, sua constantia regit,atque gubernat: que nec Populari oratiota commouetur, sed intra se po/ M. tepudiatis. ita,casus humanos, & quoscun* rerum suc acessus parui cit: contra uerd, cum nihil perniciosius sit honorum ambitione,&quae unumquemque, gloriae praesertim Gu.ia--- cupidum, ad res iniustas facillime impellit: ualde cauendum
Grecto moderato* Urincipi, α optimo cuique, ne ambitio- irilis clime ne potius, quam uirtute honores potestatem magnam ac-3 quirere sibi uelit.' Nam cum omnis potestas atque principa tus praeclarum atque praestans donum Dei siti Dei autem do b, ηna atque bene sicia omnia non ambitione, sed animi integrita, te, uitae* innocentia sint acquirenda: longe semper praestat cos x ere, ras uirtute,qua proximEad Dei immortalitate accedimus, quam ambitione honores potestates acquirere Fit enim plerun- mrerier . que semper, ut qui ex honorum cupiditate atque ambitione Propendent, eorum a filo omnis plena sit dissimulationis&falsae gratiae: quando qui ambitiosiis est,non intra se constituitur, sed emerendi fauoris causa omnia sua studia, atque uitae . Te et
instrumenta ad eorum precipue arbitria consorina quorum u.
ε se sperat sustragatione adiutum iri posse. Semper pavet, sem- . per extimescit, semper aliquid exposcit, ' nihil ex animi senten Linia- e diatia, sed contra naturae impetum cuncta faciens. Quibus prae, 'esse assectat eis humilitatem desert:& quibus imperare cupit, inhiatria eorum se uoluntati seruiliter dedit, assurgit,blanditur assentatur. Vitium in primis et 8c detestandum,& sugiendum, cuius Ez I
animi excelsitas non aliare magis, quam uirtutis amore com in .s
' moueri debet. Nam quos nulla permovet libido, quos non ita' ab 1ubuertit
19쪽
subuertit auaritia, quos non dele fiat ulla uoluptas mala, eos saepe nimia illa honoris atque potestatis ambitio in edissi. γἀ Rm liuiit inam naturae deprauationem con incit Commonet* seuere apostolus Paulus, te inanis gloriae cupidi essici uelimus, b Ad Gιι.ε. prouocando uidelicet, atque inimice insediando: sed ut chari, statem potius mutuam in humilitate atque obedientia exerce, re uelimus. Et quado in primis arduum ac graue est, animum , gloriar imper ach cupidum in ea moderatione tenere posse, ut 4 labb. te. aequitatem seruet: propterea quod Cicero scribat, omnino miserrimam esse ambitionem, honorum contentionem, facillime* ad res iniustas eos impelli, qui gloriae cupidi sunt: a 1 . cictis etiarn eos qui per ambitionem se probos esse simulauerunt, in Rhetor. Ualde aegre posse in potestatibus sibi temperare : ab acienda' Gq. sanὸ erit omnis animi mollities,&nimia illa honorum mere. δε
tui. IZ l.s tricula ambitio: quaerendi P Principatus atque Uignitates om ia uirtute potius,quam priuati honoris cupiditate. 'Pos Ieserri Principem malum, quam eum qui rectus Sinteger sit consiliarios autem habeat uel malos uel assentatores. Cap. V. a QM ReipublicaeIn desidet, aut fit optimus Princeps, aut confidiarioshabeam
malis,nea. allentationi obnoxios.
a valde optandum, Principem in guberarati Republica eum tinere in m pesse, in cuius p reuitate collocari Reipublicae lalus posit. 3 si Princeps non omnino optimus sit, proximus graius est, eiusmodi eius consili nos ille aut omnes cimes in eadem aequitate retinere uelint προ t. 4 Principis potestas omnis in manu Dei est. x rancipis bomer recti partes ars οβcia qualiasint. 6 hmius quoque est, magna contentione omnes laborantes Reipublicae partes msaam tutelam alis custodi I cipere. Exempla elidi oti Gioram optimorum Princitum. s Quales c siliarios Moses reridopopulo praefeceritis baiolariatis cienda. ao ut optimus in Republica gubemanda Princeps Ie,aut bonos, ab omnis sp ratione alienos consiliarios habere velit. 1i Tolerabiliorem Reipublicaestitum esse,cui Princeps maluspraesideat, stam cin ius confitia'sint mali ac vitiosi.ia Antigoni regis in depellenda assentationepulcherrimasententis. 33 Rex aut ranceps non regula editant, ministerest ne horuim , In Reipublicae gubem lis a gressi erant,qui consilio priam , cc conti . nentia plidum rigere postat.
' ALDE, L pro Reipublicae salute magnopere expetendum est ut qui Reipublicae gubernacula tra stat Princeps fit bonus: aut si optimus es
se non possi consiliarios habeat nec malos,nec assentationi obnoxios.' Vt enim perpetuo o i
ptarem eiusnodi Principem populo praefici, in quo summa animi
20쪽
animi prudentia apparere possit, qui in dignitate publica, in rebus ben4 atm praeclare gerendis, in gubernanda Republicaa eum tenere cursum possit, in cuius perpetuitate salus ciuium collocari queat: ita si Princeps naturae siue tarditate,siue asipe aritate impeditus,eam animi cum prudentiam,tum magnitudinem, grauitatem item & constantiam, quam salus publica maximam requiri adferre non posse proximus gradus follicitatis erit, extare eiusmodi Principis consiliarios, quorum fides, religio,seueritas, continentia, & aequabilis animi lenitas nulli 3 gratiae, nulli odio, nulli assentationi obnoxia, & Principis sui consilia atque res omnes prudentia regere,& aequitate mode- ιrari, etiam populum in officiorum religione retinere possit. Hanc enim solicitudinem &diuinae&humanae leges a nobis cim zume requirunt, ut Reipublicae praepolitus Princeps, cuius pote, stas omnis in manu Dei est, uelit esse uir bonus, metues Dei, e Mi M. amans patriae atque salutis communis,in quo non proni ad lio Om primi.
centiam mores, non audax temeritas, non ullum arrogantis
sortunae impressum uestigium reprehendi possit, scilicet qui utilitatis communis studio ille stus, omnes aegras atque labenc tes Reipublicae partes in suam fidem atque tutelam recipere, de singulari animi magnitudine eorum resistere uelit audacis, qui scelere atque immani impietate ciuium tranquillitatem seditiosis sectionibus perturbant. Eiusmodi Principis exempla γ extat in Ioseph Aes 3ti praesectho, in Mose, in Samuele, Da dinde. SalomoneJ Ezechia,μpraeclaro informatore omnis recti Principis Ios pliat,' qui eius,in cuius cura atque licitu/ fs dine resideret Resipublica, partes esse uoluit, Deum uidelicet fideliter & toto corde timere, lites & populi controuersias legibus atque aequitate definire, uniuersum in populum in mo- irum modestia atque uitae innocentia retinere.Et Moses, quo h N i. . e saelicior Reipublicae status retineretur, ex omni plebe uiros seniores,cipientes,& Deum timentes,qui & ueritatem ample Drara. Priuaeri
fierentur, Sc odio haberent auaritiam, iudicia redia facerent, omnia denique consilio ac prudentia gubernarent, elegit: ut, hoc instituto probare satis posset, nihil praeclarius aut prae stantius in Reipublics' laude at splendore esse,quam ut Prinio ceps ipse omni laude cumulatus, aut consiliarios habeat nec malos,nec assentatores. quando &Plutarchus scribit tolera i divo eii biliorem Reipublicae statum fore in Principe malo,quam ubi boni Principis consiliam mali essent,atque uitiosi: Propterea e stio. quod sacilius unius hominis peccatum,& naturae deprauatio: corrigi possit, quam multorum. Et Antigoni regis prudem b 1 tissimi