장음표시 사용
31쪽
a stiti itioni, siue nrandato parendii non sit. 'quod ipsum quo* Principe procedit: qui si quippiam mandet, quod bonis moribus, diuina &humana lege sit alienum, eius non lumnulla est necessaria obedientia,uerum etiam Princeps non ut ines Uini. detur digi auS, qui in optimorum Principum numero habea
, -- tur Quamuis ita y in Principe, qui legibus quidem Hlutus,
is ---- sed rationis tamen di stamine, ac naturali quadam iustitia con magnaest, quae illius maiestate ιν uelech sta, uel constituta, uel facta sunt, ea omnia Iegitima de quoO.extriis causa,&maiore quadam rationeconstituta esse, etiamsi cautissa nec expressa fit,nec appareat: tame si quid mandet, quod ad Acts er i κ. Publicam aliquam deformitatem, ueI tranquillitatis Christia noeperturbationem ostensionem*pertinet, ei saneobtempe- is praebeii. Flor in randum Omnino non erit. 'iscp non aliter, atque si nul Iacii mcausae cognitione,sed animorum Percussionibus, at*ira coirmandet, ut iudex aliquem patibulo statim afligere de beat. Cuius rei exemplum de seditione apud Thessalonicam rPU, c. ηοη exorta, in primis pulchrum aliubi narratur. Aliter at* si tu sta de causa motus,quaeuel durius,uel inclementius sunt prae asperide. η-.3. cepta, Sc humaniorem interpretatione habere possitiat, ea uslimitet,vel interpretetur. Cuiusmodi est,tex diuina Christia, prex b.imp. no homini omnem priuatam uindi fiam, caedem,atet hominiae M n. muci. dium plane adimit ciuilis tres siue interpretatione, siue
i. constitutione quibusdam in casibuc Sc nostri nobis uinicita,
i ci mi. C. de S uim ui repellere,etiam csdem atet sanguinem a nostris cor arcere permittitur. quod ipsum&inconsuetudineis e. pisi. Eiai conceditur. Habent ciusmodi Principum siue interpreta-ii δε tiones siue limitationes eam uim S potestatem , quam&reli- . quae constituti nes, ade6 ut etiam c5scientiam constringant.' Ergo ex his, quae breuiter diximus, apparet, &optimo cuicν Princi mi imperandi,&ciuibus obsequendi modum este prae scriptii: ut uidelicet ii qui Reipublicae praesident, aut urbium gubernaculaetenent,recte at legitime imperare,subditi uero . .i. modest parti e stiantine* talum pareant bene iust ac legiti, i ta s. in imperanum abicipidies magistrariti. sed etiam eum colant, arvisam. diligant,uenerenturiquando Apostolus hanc obseruantiam Ri Obiε requirit, ut quorum autoritate tranquillitas publica
recincturi pro ηstanquam regibus,& omnibus qui in a. sit. β. desii . sublimitate conmtutissint,supplices Deum quoque exorare uelimus. Qρ- P R I N
32쪽
L 3 3 v R P R I M V s. 23 PRINcI PII EssE, NON SOLUM CIVILIs VI tie contummonem societatem benigne amplecti, uerum etiam religionis uerae propugnatio nem suscipere. Cap. xl. Religio uera quid P. 1
Omnes ea conditione nascimis,ia Deum agnoscamus generdiu Ars ut Deum integra mente ueneremur.
Adsalutem nositam pertinet, Uteri ore Dominum Iesium Christum,ri, ceru
Principis esk,religionem ueram propagare ars propugnare. 'Religio iustitiae caput est.
Honestis publica praecipue retinetur religione Mera. Verus Dei cultus ex uera religione dependet. y onis quis propius ei Dei cognitionem accedit, quanto magis religionem ιι ram complectitur. i. Institutum maiorum de Deo colendo.
ii sapientis est,m maiorum instituta tueri, drsa a ceremma ejcere. 12 Quaeoptimi Principis fatiditiones sitim,debententia Augustini. ii Gristiani Imperatores qui dicantur,o eorum elicia qualia esse debeant. i Pro retinenda uera religione fortis propugnatio, etiam uitae dimicatio Principis clienda. ELIGIO uera cum nihil aliud sit, quam cul- tus diuinus, quo Deo pro nostra in illuobseruantia perpetua religamur : eaq; condi- muni muritione omnes nascamur, ut aeternitatis spe ac sensu comoti Deum agnoscamus generati γ b Odiam.
ei omni pietatis studio serviamus, eum J Pu, ra,integra,incorrupta in cnte ac uoce ueneremur: ς propterea ris Vis piaruod Apostolus scribat, ' ad salutem nostram pertinere, conisteri uidelicet ore nostro Dominum Iesum,&corde nostro iam. Ich ucredere,quddillum Deus excitauerita mortuis:pertinebit ad ad Romo. Q. Principis solicitudinem,ut rcligionem ueram,quae cum natu/ in a, rae cognatione coniundia est,propaget ato propugnet.' Sola inm i. ri 33. nenim haec spes aeternae uitae ac gloriae homini proponitur, ut abiectia mundi ac carnis spurcissima nequitia, totum se dedat ge. hb., .ia agnitioni Dei, atque iustitiae, cuius caput religio est,' ample, Di ' . ctendae. uelut Iacobus Apostolus praecipit, ut incolenda munda & immaculata religione, innocentia uitae, pietate*, δε - τη- ac commiseratione in uiduas & pupillos, se tueatur aduersus di mundi insidias.Nec ulla re magis quam iusto uero* Dei cui, adu inremes.
ω,honestas tranquillitasq; publica retinetur. 'Nam & Pythagoras uir doctissimus, tum demum omnia honestatis officia e 'Iλιι. ad dignitatem publicam referri,praecipue uero pietatem & rema ia is ligionem in hominum animis vcrsari dixit, cum illi rcbus diui; et itidi nis operam darent. Et Thales,qui inter septem sapientisssimuς Thales iudi philosophus est habitus, iudicauit, humanas actiones in uera zhoeta ossiciorum
33쪽
tiam maxime os sciorum religione,in colenda Sc ampledici da iustitia pietate, maximarum rerum gloria, ac laude expetenda maximEnae uindietae. retineri,si in animum inducerent, nihil fieri, cuius non testem ac uindicem habituri essent Deum : at Uunumquem P tanto propius accedere ad ueram Dei cognitionem, reuerentiam, 8c cultum,quanto purius religionem ueram coleret,retra fiasea Tradumbae rei, atqp tueretur. 'Est enim haec siue opinio, siue persitasio in , m p LM prirnis utilis cum ad retinendam uitae innocetiam, tum etiam citata excitandum in hominum animis castum sanctumo Dei cui . tum, qui cum uera pietate perpetuo est coniunctus. Valerius L M. M.sere sane Maximus 'tantum studium non tum seruanda uerum
etiam amplificadae religionis, maioribus nostris suisse si ibit, ut in Republica florentissima, ac omni laudis genere amue te, decem Principum fit a senatusconsulto singulis Hetruriae populis praeficerentur, qui proposita disciplina publica, omnia quae ad optimum castissimum Q deorum cultum pertino loe mli a se Di rent, diligenter retractarent. Et Cicero sapientis esse sci ibit, cum maioru instituta tueri sacrisceremoni j scpreti taedis, tui' is
etiam false superstitionis stirpib. eiiciendis. Ac proinde etiani Augustinus, in describedis optimi sive Imperatoris,sive Prina ι. IL,.iaci cipis suiletionibus at ossic as, refert, eos demum siue Impe, ia vi.Dei, p. 4. ratores, siue Principes scilices dictos Sc habitos esse, non qui diu imperarunt,aut quorum praepotentia hostium uis fracta, 'S in seruitutem reda sta sit: aut qui rebus prospere pre lare*gestis,in quadam animi traquillitate sint mortui: sed quorum
constante ac perpetua in patriam uirtute, uoluntate, aliu de uotione egregia c5seruata sit ciuium salus &Reipublicae traii 'quillitas: quiue uniuersam sitam uim ac potestatem ad uerum iustum in Dei cultum,eius agnitionem,reuerentiam, atque dileetionem conuerterun non ulla popularis gloris, non ambitionis,non uindicitae ambitione,sed aeterni regni cupiditate moti. Christianos,inquit,Imperatores dicimus, si potestatem ii suam ad Dei cultum amplificandum conuertunt: si Deum ti men diligusicolunt: si amplius amant regnum illud, ubi non timent habere c5series: si tardius uindicant, facile ignoscunt: si eandem uindi stam pro necessitate regendae tuendae Robpublicae, non pro saturassis inimicitiarum odius exercent, Scita Haec autem omnia cum ita,ut dieitam est,se habeant,cum cluselis uitae secietas,animorum in coniundito, etiam salus Sc dignitas Reipublicae praecipue retineatur uero iusto* religionis cultu, pertinebit ad optimi Principis curam atque licitudi nem,non selum omni uirtute, pietate, ac industria ciuilem sb-cietatem
34쪽
esetatem amplecti, uerum etiam religionis uerae sortem ac constantem propugnationem susciperenneain desendendax ac retinenda nec ullam uitae dimicationem,nec periculum sor Ruri initi inmidare. quando etiam iuste bellum ης insertur, qui uel Christianam tranquillitatem uera ch religionis maiestatem impηs esit iussiem inseditionibus perturbant, ues conspurcant haereseos deprauatione
lN REBvs PRAEc LARE' GERENDIs PRAECI pue retinendam esse animi magnitudinem at constantiam. Cap. XII. x Mettaeficius Principis uirtus, quivi v invia ripali nec metu'ηItur,nec debissitatur uitae Amicatione.
x Dissicile pe, in mum rerum tempestat borijublicie iduum tenere, emi
filum in portum collocarepse. 3 ta es communium Forum temporum Invitaris, ut qui Reipubliciemibenucula tractat,nec te habeat non Irim moribus, uerum etiam populi Iusticiolutas seruire. QM hi Republicaruber urtiti magnam butim consecuti iit. ς Mipublicaegubentacula maxime retinentur animi magnitudine, oequatim --: ρση,ciuilium.'ictionum aequalitate. ε Nihil aeclariusquam praesinti umorum iaminin exempli ingubernati Ropobra nullo metu, cicalamitate auifrangi, t tiberactari.
Iuravi πρ Principes semper finitabiti, qκi in rebus gerendis labori,
Gipericitio cesserunt. s Munitudo inimi omnibus istibus coii bussum Myrt laudem, Aboimi elatione 9 ma litudine abes dedet omnis temeritas. i. la impe semper adhibenti erit uestionum aequabilitas. ii Naturast, ut quo uiis elatiore est mim rufacilius dissolentiam, nimium. rodicvittat impellat r. . in Raegre hoc animi magnitudinemμctionum aequalitatem retinet, qui festis . cupiditatibus indulget utre euelit. is Nemecti animi marturin functionum, aequalitate, nihil utilitare magnum, aclisu iucundum ejepotem.
14 Pros abneas incolumitat epublicasonesu res uscipiens. AGNA est, atque excellens eius hominis uir, a' impubtus,cum laudis aeternitate coniundia, qui omnes aegras atque labentes Reipublicae partes pri m. f. e C.
in suam tutelam atque fidem suscipit: Qui ita
octo publico prospicit, ut nulla uitae dimica exi. elictricitione a Reipublicae salute defendenda amo. , ueatur.' Est enim in primis arduum Sc dissicile, in magnis re ii Sis. rum tempestatibus, Reipublicae clauum retinere, eum cn sis, erra M.ti t. M
a uum atat' incolumem in portum collocare posse. Et ea est morum deprauatio,& quaedam omnis diseiplinae ueteris pertur re προδibatio,ut qui uniuersam ingeni j vim,c5mentationem, at do ct ius usivit ad resp. gubernacula resersiis necesse habeat non i hiui. π
35쪽
trari. Iisse dicantur Bruti milli Decii Cur 3,Augustus Caesar e .
um qui pio uerus Auoustus,&innumerabiles alii, qui in Reipublice gu isaetati m bernaculi ita octo publico prosi erunt, ut nec, dignitate dimicatione publica, nec a rebus praeclare geredis unquam declinaucrinus iup v0 d uirtutem Reipublics uidelicet bene ac sancte reoedar, adfert cum ipsa illa animi magnitudodum etiam quς sdam imperiss ciuilium I functionum aequabilitas. Nessenim aliud uel praeclarius, uel excellentius Principis est ossicium, stri ibi viri quam ut praestantissimorum hominum,ueluti Tnemittoclis,
extri deex pt. celli,& aliorum exemplo, quos nulla uitae calamitas, quae inis
illiberaliter & indignissime inusta est,nullum exilii aut eri supplicium a salute &cura Reipublicae dimouere at*di uel si st- poterat, in dignitate publica quaerenda, nulla spe aut me P in labefactari,aut a suscepta animi magnitudine declinare u e d cffireptire lita quando hi semper segnes, molles,&plane ignaui habitasgi - Principes, qui in propugnanda Reipublicae incolumita te.labori ato periculo cesserunt: aut non eam ad res gerendas at Ialerunt animi magnitudine, luae omnibus sortibus&prses
conatibus suam λxtulit laudem at dignitate. Adli cismo i ita. et tamen animi siue elationem, siue magnitudinem , a qua abine que -- ' debet omnis temeritas,&morum licentia, accommodanda
Principi erit quaedam imperss, ciuilium' functionum aequa iubilitas,quae euicit, ut omnes qui se in Principis potestatem dedunt, eodem iure & aequitate, etiam iisdem uitae at* semctio-d Lim num legibus retineantur Hi enim plerun semper si uenatuis' 'c inristi uitio, siue morum deprauatione, ut quo quisci' elatiore est animo,hoc lacilius ad insolentiam,& nimiam imperandi cupime vias .ditatem impellatur. Et aegre hanc animi magnitudinem, pe iarandi. aequalitatem retinet, qui uel suis cupiditatibus indubget, uel aliorum offensionibus se permittit: aut sic sito iudicio adstipulatur, solus ut Princeps omnium este & haberi uelit. Quo etiam maior cura optimo cui*Principi adhibenda erit,
ut omnibus in rebus gerendis stiminam animi cum magnitu dinem adferee,tum etiam ossiciorum aequalitatem retinerer
lit: qua neglecta nihil honestate prsitans, uel utilitate magnit, vel usii iucundum esse potest. Insidere enim omnibus nobis, qui uel gloriae cupiditate trahimuriuel posteritatis sensu commovemur, uel in laude atque dignitate publica uersisi cupismus, haec sententia debet, utpro salute at* incolumitate pu/ 33
36쪽
LIBER PRIMV r. ii blica sortes labores suscipere, nullam uitae dimicatione, etiam mortem oppetere uelimus: quando hac Reipublicae cura abiecta at deposita, bruta & barbara est omnis humanae uitae secietas.
VARIATIO ET tN c o N s T AN TI A, SI c VT IN omnibus reprehendenda, ita in Principe praesta menda non erit. Cap. xI II. ι In inms e principibus inis imisper umbra fit in eadem ues cleper-- 'oferno rerum poscatiarum scimoist iis pleras immκtamla erunt. a Princeps quaesemel constitvit dein temerὸ coitu cis Volatio eorum qiae Deli 'vicipeta rura sint,plouester laurum, er
VAN QVAM mamus ille regendae ciuitatis princeps M. Tullius Cicero alicubi imbat, di non semper praestantibus in Republica g
bernanda uiris laudatam suissein eadem sen/ Q.mo..is. m. tentia perpetuam mansionem: sed cum maλ gna communium temporum iussit,m gna pis Mira uiuiuis rerum uarietas,incerticosiliorum exitus,flexibiles hominum, animi, 'idem semper spectari, ut ocium cum digi te amploctamur, non tamen idem dicere oportere: inPrincipe tamen uiro,uehementer absurdum,&p Euitiosum est, quae semele uel conuenerunt,uel constituta sunt,ea temer conuellere, uel ραν iis esuri
a immutare uelle moniam sicutin consiliis,&magnarum re et 'aga
rum consultationibus pleraque multa sitiat pro re ac cauta,uelaia,.pari. i.
tempori, uel necessitati tribuenda,uel ex maiore tu dIR:
37쪽
publicorutilitate immutanda: ita sanh, quaeiam antὰ singulari A animi prouisione ά Principe constituta sunt,eoru uariatio plena lauitatis est,&temeritatis. Nem aliud est, quod magis dosceat optimum Principem,quam ut in omni re g enda,consi-.liol captando,pri enim in 'is negoc Js,quae ratione, consensu,atque uoluntate semel sunt explicata, lare uelit constantiam: propterea quod omnis Principis uolutas eiusmodi prς- sumitur,qualis esse debennempe iuri,aequitati,legibus, at p dignitati publicae conformis. Ne aliud cam temerari tam* 4 indignum est Principis grauitateat constantia, quam aut leuiter ab is quae semel placuerunt, defleetere:aut temererem, stare,quae constituta sitiat. Siquidem natura nobis quaedam τsiue semina siue appetitus honestatis insevit: quibus commovemur, ut stabili at* perpetua uoluntatis permansione cuim sta,quae cum uerae uirtutis laude ac recte fustorum gloria sint coniunx' ample fit,in ηscp retinendis summam animi magnitudinem atque constantiam retinere uelimus. Et ipse ille oninium magnarum excellentium* uirtutum splendor at* pubchritudo,maxime in animi moderatione atque constantia enitescit: eam essicit,utin rebus florentibus ad nostram I uoluntatem amitentibus,dignitatem retineamus,neque frangamur
rebus asperis& aduersis. Et is demum uere rectus&lapiens uir dicitur,qui nec ficilῆ de naturae suae, animi Φ magnitudine atque constantia de acitur,nec a proposita& constituta animi suoluntate temere deflectit. Iustum,inquie Poet Cy tenacem propo in v Non civium ardor prava iubentium, 'Non vultus instantis oranni, Mente quatitsolida,nes usser Dux inquieti turbidus . driae, Nec fulminantis mama manus Iovis, Sifractus illabatur orbis, pauid ferient ruinae. Et quando Principis uoluntas,animicommentatio atque sentu deo aetio omnis huc defixa atque locatauidetur, nihil in sacere aut constituere uelit, quod non idem honestarati ny& fine citiusquam iniuriaatque laesione fustum est . proba aut si comHis ni sit,quam uel conuenti nis rides, uel constantiae ratio sustinere possit, ut uniuersiim illud errore,aut obliuione, aut adhibita aliena circumuentione magis admissum esseprssuim debeat, quari ut mutata uolui
38쪽
s tasAut inconstantia,quae leuitatem sibi comite habet, argui a vin il debeat: quado omnes eius actiones prssumptione iuris hanc
aequabilem temperationem,naturalem aequitatem prae se se opiti circa arunt,qubd nec iuri acqvilito,uarietate at inconstantia animis quicquam derogare, x necgratiam aut beneficium in alterius uri. Tuis εο laesionem at praeiudicium c5cedere uelit,ς manebit in ea sen tentia semper,nihil ut temere,& inconsulta ratione facere,aut iniit.., quς prudenter&benign sunt concessa,leuiter immutare aut Podvmpu, videriΦ se uarietati rerum ac coit filiorum dedere: sed eam constantis animi magnitudinem perpetuitatem* retinere uelit, x .cν 3. eiu
ut in omnibus ipsius consiliis,actionibus, at* Reipublicae gubernaculis,quae quidem cum honestate at* dignitate publica ζ --ba. sunt coniumsta, laudari constans ac perpetua uoluntatis Pe mansio possit. Nam ut Baldus is ibit,' cum in omnibus qui 'lis. doctrinae atque industriae suae ustim ad Rempublicam gubera
nandam conferunt, esse debeat quaedam uoluntatis rectae perii petuitas: tum uero in Principe, tanquam iustitiae iant praeci 4.as rq PMPue apparere oportet constantem uoluntatem. Ut quemadmodum ipsa iussi ita definitore Vlpiano, nihil aliud ii quim ι . - -
constans ac perpetua uoluntas, ius suum unicuique tribuens: ex .i ostiea .
ita Princeps,qui iustitiae praesidet,in omnibus suis actionibus esse debet constans, immobilis,& tanquam lapis angularis, uel ut Philipp.Decius ait, polus in coelo: propterea quod di- --.4 re orictum illud nemini magis, quam Principi conueniat,uidelicet,
Quae de Iabiis meis egressa sunt, non faciam irrita. Et Baldus ιολαφρα quo scribit, e eandem esse oportere uoluntatem perpetuam
Principi in rebus bene ac praeclarE gerendis, quae & iustitiae δε in . ιλ est, quae suum uniculo c5seruata uoluntate perpetua tribuit: ac proinde eundem quo* esse debere & calamum & linguam
3 Principis,ut idem ait. At*haec omnia cum ita ut dictum est, sinum. ι- α
se habeant,cum ea sit optimorum ciuium opinio, Sc certa quae ' dam derecti Principis grauitate at constantia sententia, ni- iam'. in inihil ut facere uel constituere in uniuersa Republica gubernan da, rebus p maximis gerendis praestimatur, quod non idem io.I. per rex. cum salute Reipublicae, cum dignitate publica, cum praestan tissimarum rerum laude atque gloria sit coniunetiam: ade6 ut ea ipsa, quae a Principe,cum clausura, Motu proprio,mandantur, nihilominus perpetuam hanc significationem, sentetiae pr humanitatem retineant ne cuiusquam ius laedaturii non com- f ιις sit rari mittet Princeps, ut temerὰ de uoluntatis suae sententia, graui tale, atque constantia deflectat. t ma ιτ α
39쪽
ssDE PRINCIPI g FVNeτIONE evnrGENWs Ilv MANV VM PAcIS TRAN VII. litatis appetens maxime sit,dabit operam Princeps,ut ιεc ciues, ecprouincias omnes placatas lia here uelit. Cap. π II M. Cisuos uitae remunctionem associnatem contineri pacer ubia c. Pacis nomm Adce hoe res ipsasalutius. Tro villainnihil' usia An tituenda folii Elaetumiditatem. Principis iam est is6'innae, ae facere, quia pace pauca est usti .
Deiluit incantur,qui pacissum m mes. Apostolus monet, iuracemos octinomam Omarimis triR ra inprimis eius Principisumus,cuius memet cogitarisoni sitis iamre 'pacem pasicam est contem. Coodorallacis ac temperantiae lita in Principeresuint. . iariterum institviis receptum est, M st cinis pacis cmemoda se uel Ium, ac luel rei truuntur,ea legitime, se ex rationabili cat a sim censeonin iio Exempla ah Olfue commines loci eorum quaepacis construo Julio 4- tim feri dicuntur.
xi Vt pax miseruetur,moderamen iure temtar.
in Retinentipuis causia Ibem Principest, eas ininias remittere, quaei irassi, Dis indigni me sunt inuti . Iis Mirar tui minori permittitur, ut pro pace publica priuilam hominin iniuis 'ris remittat.
a4 QMtenus bello inuecta damna illatae iniuriaeremitti uel uindicari debeam. is belli ini hosteditionis autor est,e sumptins Omnes eruers mere
ar In turpi promissoremelior est conditispotentis. is Humorumgenuspacis tr suillitatis ι rati immis Discordia reicio Inmabeluacis pestis. a. Deus siramgimeres Principes Prat,scipue temere det lasei onerim vent, Ut vellum inferum. ἰas Exempla eorum,sci proptermota estionem mstreμα extincti ri Paci publicae serviendum. M Reipublicae iserest,sine metu opem publicisiiij suci, oecommercisi vehereροβα- Dominus territorii damnis illatis tenetur, φάηοnpr 'exit, ut uae OGM Lriae itinera omnia tuta acrosancta esbem ab incursu. impetu latron Ges,V M ciuilis animorum conciliatio,atque uitae
societas praecipuE retin tur pace publicae cuius & nomen dulce est,& res ipsa,ut Cico rro ait, ' salutaris: nem aliud uel sumius sit ad a
constituendam solidam uitae iucunditatem, uel illustrius ad omnem magnaru rerum laupularii exose dem consequendam, ipsi illa tranquillitate publica: erit boni I, recti Principi in omnibus rebus ac causis hoc spectare,hociniinci . c. facere, hoc etiam ut fiat principere, quod cum pace ac salute qpublica est colunditam Nam&Dominus eos beatos,&Dei s
40쪽
Di v r R P R I M V s. 33 cZIos uocat. qui pacissent amantes.' Et Apostolus nos com σο monet, ut pacem cum omnibus ac sanistimoniam sequat nur, , , sine qua nemo uisurus sit Deum. Pulchra tamen, & in primis Misos p. a. illustris uirtus est eius Principis, cuius mens&cogitatio Om
7 nis in salutem populi,at pacem publicam est cdiecita: qui be nevolentia ac charitate ciuium animos in honesta osticiorum
religione,etiam obtemperadi uoluntate retinere malit, quam in L. L. Lia uindictae seueritate, uel armis compescere insistentes: qui de, in id β AUG. ni Q in omnibus uitae aetionibus non priuatam olfensi animi uindicitam, non caedem atin sanguinem, non agrorum depo- M. costor. Lb. pulationem, urbium* deuastationes, sed pace dignitatem publicam spectat,in ea in adsequenda& retinenda nec laboriS de aut .mae.. .s dissicultate deterret,nec uitae dimicatione labefaciatur. Hanc
eium pacis laudem atque temperationem in Urincipe requirit uisiori .flebis
Cassiodorus, ut paci atque octo, etiam dignitati publicae ser uire, seratum popillum pin amica animorum conciliatione, ' fide,atque charitate retinere uelit. Itaque & maiorum institu iis,& admirabili pacis publicae studio atque fauore receptum est, ut ad retinendam tranquillitatem publicam, quae nocetυ e Lirect innotissimorum hominum audaci ac petulanti nequitia nonnumquam turbatur, etiam ea tanquam redie& legitime sessita ad- δε uis .ermittuntur,quae alioquin iure ac legibus sunt prohibita. Iusti uir duin o tiores nemini suum adimere: sed conseruata aequalitate,suum cuique tribuere. LIPropter maiorem tamen utilitatem pubi , in εν. hoc cam,in qua Se ciuium fortunae sunt positae, permittitur, ut res. i Privatorum hominum auferantur: uelut alicubi Baldus asset rit, quod prouehendae pacis ac quietis ratione etiam contra
ius Limini fuerit, id haberi tanquam bene atque legitime fa/ ML M, c. ctavia ideo quod paci semper& ubique sit seruiendum.' Et no, tus est uulgaris hic uersus,
pax servetur, moderamen iure temetur. 2 afuit L
Pacti; & conuentionibus standum est. Si tamen as publica se . Romant. pax S tranquillitas perturbetur, seruandae non erunt, ne pri uatorum pacta utilitati publicae derogent. Adeo enim ma/ kgnum 8c fauorabile semper fuit retinendae ac conseritandae ι ι κε est,
pacis tranquillitatisci' studium, ut Principi etiam liberum at i iis que licitum sit, ea damna atque iniurias, quae in communium i vivit,iam ad
temporum conuersione , aut hostili incursu ipsius subditis ci uibus atque incolis illiberaliter & indignissim sunt inustae, nihilominus comparandae pacis atque concordiae causa remit 'o Atere. Neque hoc selum Principi, uerum etiam minori magi