Iacobi Brocardi Partitiones oratoriae, quibus Rhetorica omnia Aristotelis praecepta breuiter, & dilucidè explicantur. ..

11쪽

INDEX Quomodo de nobis ipsis modeste dicendum. et 34 Quomodo Argumentatio varietate Altinguenda.

Errata.

Pag. 42. l. ultima. hostes pag. 78. l. prima qui in nobis pag. 9o. l. 8. Cum quibus . pag. 96. l. 2. amentis. pag. Io .l.2Ο.a Rege capiatur . pag. II 3. l.26. rei nota pag. I I9.l. 8.communis. pag. I IO.l. 3.acnon soletim quae.

CLEMENS VALVAs s O RIVS

OV A' Aa multa Aristoteles tribus Rhetori

corum libris crem rebenderit, Index quiadem uel prolixe pollicetur. Quam vero breuiter, ac dilucide eadem illa Iacobus Brocardus uir singulari doctrinae,atq, modestia praeditus bifce Partitionibus Oratorijs explicuerit, hoc ego ominni uobis ratione confirmare possum. Sed nihil est, quod uos morer, cum Iectio ipse praesto sit, quae omnia per se mirundam in modum praestare videtur.

12쪽

IACOBI BRO CARDI

RICORUM ARISTO T. Ad Petrum Andream codego rum Ferrarienon.

is V M Nouentam ob pestilenisi tum concesssem, ibis nonniabit oti, quod non item alias concesumsuti, daretur, nolui illud perire : stricta exigui uidereis. - tur fore temporis, nec librorucopia adesse ut quos vellem ego fructus ex studiis ultrarum perciperepossem, ames Rhetoricorum Aristotelis breuem, facilenis do inam Ioannes lacobus Pisanus eximia spe, ac excellenti ingenio Lexpetivisset,partitionem more Tulliano iii ratn praeceptorumfec in bim ediscendis me ei dum praebui. Quae quidem praecept quoniam proin per breuitatem commoda, atque tum ipse fatis ρπJc perspicua, tum propter ordinem dilucida,ad morianis insignia usu sunt, edenda existimavi. ggain antea Paraphrasis quoque nostra in eius

stri Joris artem Rhetoricam in manus bomina Meneritinam ut omittam id feri exemplo summo-m trorum,qvi eadem narie tractaueruntiua in

ρη ut is laboris ut urbitror patebit utilitas. Videa

13쪽

Videretur autem huic libello fieri iniuria ni,cum tua opera paraphrasis in lucem prodierit, i e saltem in tuo nomine appareret, er mei summi eraga te amoris, tuorum s in me meritorum accederet testisaee uiro optimo singulari, virtute praedito inscriberetur. δε qua νιdem plura,ad te praesertim,impedit pudor, er breuitas huiusce instia tutae inscriptionis non sinit: et qui te non norunt, nimis multa, qui uero norunt, nimis pauca me dixisse arbitrarentur. Osemadmodum igitur ego Nouentae nunc inter duo fumina deambulando. nunc ad pontem fedendo, n c sub procera parari

liisdifusa ramis populo stando quibus ex Iocis mulierta iuniores agri Patauinis Gustando feta

runt palman solebam Ioannem Iacobum interrogare: ita iam ipsum uicsim me interrogantem, eum libitum fuerit, licebit attendere.

14쪽

DIALOGUS PRIMUS

PRlMO ARISTOTELIS

posse de quacuns re proposita sidem facere. I. P. ris quae sit Quomodo fit Adess s. B. Argumentando, Cr disserendo. I. P. Dialectici est de quacunque re propost tu dissereres idem iam est et Oratori ergo idem erit Rhetorica, cr Dialectica: nec duae , sed una tantummodo illarum uidebitur esse ars. I. B. Idinime id quidem. tametsi enim babent communi genus de qualibet re disserendi, parte tamen differunt, ac specie. I. P. Expone igitur uim Oratoinris, Cr quid simile habeat Rhetorica cum Dialco Rhetoricastica, quidque differat. I. B. Discrimen istud pri S Dialectimum est , ipserum argumentatioημm: Pgmμis C divit

enim ex eodem omnes emanent foute doctrinae, re. Dialectica tamen accurate concludere, magisseruditorum intelligentium requirere uidetur: Rheri

15쪽

Alterum discrimen. Tertium discrimen

is a RHETORICAE torica uero ad popularem intelligentiam, conrmurinemq- sermonem inuenitur accommodatior . nam satis nouimus oravita, Entismema, Cr omnino arrigumentationem Rhetoricam , quantum fieri ab Oratore potest consuetudinem quotidiani sermori ius imitari: ollogismum uero modos conclusi, irrum eruditis, tantummodo notossectari. Deminde res se , quae argumentatione a Dialectico concluduntur, ipsis quidem Doctrinis rerum conistinentur, longaes a communi sensu sumuntur, qua uero ab Oratore , minus doctrinam redolent, maximeq; communem hominum opinionem attinaegunt. ut ostendemus, cum de ui argumentationis agemus. Tum uero ubi de probabili agitur, Oraritor nomen suum retinebit, tum scientia adbibiata ratiocinando, tum quae uoluntas, ac libido surae

ferit asseverando: at Dialecticus, ni ipse fucustari te tantummodo de quibus scientiam habuerit raatiocinabitur, atque studio uincendi ductus , quisenon fuerint , esse tamen ine probabilia su dere conabitur , suum istud nunquam fatis Iais udatum amittet , ac Sopbistae omnibus inuisum

nomen inueniet . nam clim causam aliquam eritiam mulam in foro persuastris Orator, non a guetur deinde partes Oratoris non praestit se, dum clim ageret, eo quo uoluerit, voluntates

16쪽

inpulerit. at, quae dialectice in ipsis scienti si putantur ,in medio posita relinquuntur, ut ap 8,s quocunque tempore arguantur: Simiηle uero rhetorica cum dialectica id primum baisset, quod ipse quoque uersatur in disputandi ruistione . deinde eundem esse intelligitim ipsim cum Eclectica rationem disputandi. tum pariter deprcunque re proposita disserendo fidem facit. Etenim sides, quam parit oratoris dictio, arguis mentatione si . nam id poti fimum ab oratore exigitur, ut in iudicijs aliquid probet, aut fuis tum esse, aut non factum in senatu futurum, cui non futurum; esse, aut non esbe, ubi laudabit,int vituperabit . atque tria quidem in ipsis tuis kijs Jectantur ex , iudex, is, qui causam diiscit . ac , si omne iudicium ex ipsis pendet Iegiis tri , quae quod uenit in iudicium , quale, erstantum censendum sit, praescribunt ι iudex uearo ipsarum legum minister sit , er quicquid ruris in quaudis causa sit, ex ipsis proferat leo

Iibus: reIinquitur tantummodo oratori probrare aliquid factum esse, aut non factum; futurum. t non futurum; esse,aut non esse.ac optima quiisdem ratione id comparatu est, ut iudex ministersit legum,non author iuris 3 er omnis quaestionis,pae in iudicium uenit, quae natura,quae ratio sit,

ipsis definiatur legibus: quandoquidem facilius νηπm vel paucosquam multos prudeles inuenias 5 er

Rhetoricirde Dialecti

ca tribus rebus esie

inter se similes. Prima similitudo.

17쪽

Altera siis militudo. Tertia similitudo,

a 8 RHETORICAE er prudentius definiuntur, quae longo tempore considerantur: er scriptores lagum de uniuersis, σfuturis controuersijs loquuntur,in quibus diiudicandis non contingit ob uarios animi motus aut gratia, aut odio moueri,aut ob suum aliquod commodum, er emolumentum ab aequabili iure rece dere. Nec iam est alia oratoris,er dialectici proabidi ratio. fides enim, quae fit ab oratorcest probatio quaedamiaec uero probatio est rhetorica ratiocinatio, quae cr ipsa eadem est cum Hilogismo dialectico. doctrina autem Hilogismorum,aut locta dialectis aut parte illa pectatur, qui quibus rebu π quam multiplici connectendi ratione cocludendum si docet. ac si Jectemus rationem ipalius argumentationis concludendae, cuiusnam auterius unquam artis, quam unius dialecticae eam

esse putabimu3s quam quidem quia a dialectica sumit orator, rhetorica dicta est pars dialectisces; quamuis,ut diximus, quantum potest orator illam ad consuetudinem reuocet communis sermoanu θ sin illa, quae in argumentationem inferretur, quae item ars est, er facultas dialectici uera, σnecessaria intuendi, eadem erit cir oratoris pro is

babilia coniectura pro piciendi. Si iam haec ita se habent, illud per se sequi uidetur, Rhetoricam pariter de quacunque re proposita fidem posse fuiscere. qua enim arte res omnes probarcer persuaderi possunt, res itidem illa omnes sita eundem artem

18쪽

PARTITIONES. istra uenire dicendae sunt. Ut uero banc commune En,quam habet rhetorica cu dialectica uno uerisbo ante oculos poneret Aristoteles,dixit rhetoriae criti αντ οφον esse dialecticae. ἀντίτμοι aiunt qui

nim fiunt res, quae a dialectico probantlir, Cr ab oratore persuadentur. nam res aeque omnes utricipe fiunt propositae.mutata uero, cr conuersa diaestione ut alter uera, et falsa subtili cocludendι ratione acutifime expediat, alter argumentatione illatos admotus animorum, ex ad uulgi sensus ingeniatur accommodatio nunc dialectica, nunc oratoria , altera alteri reipondens uis disserendituri. I. P. cum ea uim oratoris facultas habeat,

u per ipsum de quacunque re positi fides fieri,

innum semper persuadebit orator s I. B. Quamin i s quidem ipsius fit eiusmodi uis, non tamen femper persuadet.nam interdum res ipse,de qua agrotur,non satis Arma suppeditat argumenta: aut uitis auditoris,non is, qui deberetur,tribuitur asseu M. Quare munus,ac officium oratoris ea re de si . hiatur,ut dicere positi de quacuque re ad persuadendum accommodate, uti medici officium,no est

sanitatem praestare: sed quoad feri posti ea af

ferre quae ad unitatem restituendam faciunt. I. P. cum deinde dixeris oratorem nomen suum retinere tam etiam, cum ea, quae uere probabilia non βοt, persuadcbit; atque uideamuε detrimenta

19쪽

ao RHETORICAE non modica ab oratoribus interdum rebus puὰblicis importari , num praestaret eloquentiam Rhetori, e foro explodi s I. B. Minime quidem . es ae utilit. nonnula ea male utantur, non tamen ob eam edusam statim est e ciuitatibuε exterminanda .

id enim non fit suo uitios sed hominum perpe

rum ea utentium . nam er vinum, vires, ualeaetudo, diuitiae, er quae sunt talia, nunquam mariti dicuntur, nec reisciuntur , propterea quod interdum aliqui ipsis mali utantur. immo ueis romultu, illusqi maximas affert recte ea vistentibus utilitates eloquentia. Per ipsam enime fam nostram, aut alterius tutari, uerit is' tems iudici declarare poterimus, quod ni fisat, er reprehensione digni inueniemur,er varia erunt subeunda incommoda. etenim uera se proabare oratoria fucustas pollicetur. Si iam fiden de scientia aliqua, cuivi quidem periti simus,friseere voluerimuη, unde erit nobis facultas id ais genia,ns ex communibus dialecticorum, er oriratorum artibus f annum deinde praeelarum

est babere facultatem in contrarias partes disseis vendi quod quidem dialectica, er rhetorica Laeti faciunt uis teneamus, quomodo id fat. er β quisquam contra nos perperam bac ua.

teretur fucustate, eiuε positam orationem reis futares adde uero, cum turpe sit corpore non

posse sibi auxilio esse': oratione non erit item

tura

20쪽

turpe , quae est magis propria hominis, quam

usus corporis s Tenenda igitur est haec uis, erratio in unaquaque re intuendi, er inueniena di, quid insit probabile ad usus transferen D. est enim res praeclara, er maxime oppora tutia eam fucustatem habere comparatam, qua quidem de quavis re proposita ad persuadenis dum accommodate postis dicere a. P. Τene qua dixisti de ui oratoris , sed antequam distribuas praecepta rhetorum , illa duo prius uidentur quaerenda . Primim ,si ea est uis oratoria, qua de quavis re proposita dicatur , quare ars in rebuε tantummodo Drensibus exposita est s deinde eum rerum forensium ea ratio, Crnatura sit, ut prope omnia sint incerta,uariori babeant euentus, quomodo in ipsis constituetur ars , quae quidem est rerum certarum , Crnunquam fallentium s I. B. In rebus formissibus ars dicendi exposita est ; quia ex ipis sis uidetur eloquentia sua duxige principia,Cr progregiones ; nec ulla res est alia, in qua summa dicendi uis magis uigeat , seipissams, quanta sit, declaret: er cuius in foro

commendabitur eloquentia, is, quae nouerit caeterarum rerum quaecunque illae fuerint, elooquenter tractare similiter poterit. Est uero ars rhetorica: quia, tametsi res forenses ex iis

sint, quae ferη feri solent, uarios ly videantur

b iij habere

Vis oratoris. Cur praecapta Rhetorica rebus tantum Brensibus

accomm

dentur.

An Rhetorica sit arc