장음표시 사용
21쪽
Tu ingens Ili fatum es. Tu Illum ama pueris monstra su secare, Tu Ad
lefientem certum virtutis viam sequi docebis, Tu Illi rebus arduis exequem
is facem praeferes. Virtutem quidem
verumque laborem, sed etiam For
tunam non ex aliis quam ex Tepuer
istet. Te magistro sciet castra locare,
ordinare acies, frangere hostem, udes mel mi mei deditione capere, hieme
ct aestate durare sub pellibus, tran re flumina, ct nullo, si vincendum
est,uobice retardari. Ille autem ali
quando cum patre Seneni fimo Prim
ope Tibi granda supponet humeros; neque Is scuti olim Caroli Magni
nepotes dis ans et Imperium, sed
tuo bene institutus Magisterio parta
22쪽
EPISTOLA. partis addet, victoriin cumulabit v,
M Assi haereditatem, si per tuam
liceat fortunam, novis augmentis
ampli cabit. Haec tua mixtus Ili omist, haec tua felicitas Illi pollicetur
me inter orbis applausus hanc levem de meo publicae pratulationi comissam attexere, O tua pariter Ma fati
certum hoc summae venerationis se
sngularis observantia testimonium significare. Haec
In Domo Oratorii parisiensis 4. Non. Ianuarii, anno ross
Devotissimus ac fidelissimus Cliens εe Subditus, GERAR Dus Dua ors, Congregationis or torii D. N. It su CHRisT1 Presbyter, & in insisni Ecclesia Sancti MartiniTuronensis P positus de Sodobrio.
24쪽
ET s I Auctor nullam Praefationem suis operibus praefixam
voluit, me tamen hic paucis praefari oportet, non qui dem tam de hoc volumine , quam de Auctore ipso quem mors acerba in medio studiorum cursu rapuit. Neque puto ravabitur Lector scire quis fuerit Scriptor horum Ann rum, quam studiorum habuerit rationem, quod vitae genus egerit, & quibus ornamentis instruxerit animum i de his aluique ejus gestis breviter disserere institui. Carolus Coin tius ex piis honestisque parentibus, patre Claudio, matre Anna Petilpied Trecis natus est anno MDCXI. pridie Nonas Novembris, quo die celebris est in Ecclesia memoria Sancti C, roli Mediolanensium Archiepiscopi. Cum multas a puero ingenii dotes ostenderet, hunc inprimis pater educare aiberaliter,
atque inter plures quos habebat filios seligere quem disciplinis
imbuendum traderet. Ita Carolus Cointius prima studiorum rudimenta Trecis sub Professoribus publicis posuit. Tum, quoiani ain Remis florebant studia litterarum in Collegio P P. Societatis Jesu,quod ante aliquot annos Nicola Brularius Abbas Vallis Regiae fundaverat, eo a patre missiis est, ut industria Professorum , dc aemulatione discipulorum magis proficeret. Brevi Cointius conciliare sibi amicitiam Magistrorum ingenio , opera, labore, aliisque bonis artibus coepit I nam si diis animum serio adjungere, honoribus scholae praeire caeteros, praeripere aliis palmam, publicas laudes mereri, & in ludis solemnibus praemiolis, quae cotes ingeniorum sunt, palam affici. In his autem quae juvenis gessit diu immorari alienum ab instituto esse puto. Non possum tamen silere eum tunc temporis usum familiariter consuetudine Illustrissimi Principis Henrici a Lotharingi a Ducis Guisii, qui in eodem Collegio operam studiis ponebat; cumque is Clericum ageret, Eccleuasticisque abundaret reditibus , cepe Cointium rosavit ut suam sibi addictus sequeretur fortunam. Verum illi Deus saniora persuasit consilia: nam cum postea varia Gessii fuisset fortuna, multis suam vitam objecimet periculis.
25쪽
Ante aliquot annos erat in honore Congregatio Presbyterorum Oratorii Domini Iesu, auctore Petro Berullio, quem singularis virtus & lumina vitae sanctimonia ad Cardinalis dignitatem evexerant. Horum numero ascribi Coritius petiit icumque ingenio dc motibus polleret, haud dubitavit Berullius eum suo annumerare Collegio; atque ita Domum Oratorii Parisiensis Cointius ingressus est. Eodem anno Berullium ante aras de in ipsis Sactis mori contigit: tum Cointius sacrorum minister aderat, quod saepe solebat commemorare postquam Berullius e vita decessit. Cointius bene de pie peracto anno probationis, seu, ut vocant, institutionis, Vindocinum missus est, ut in minoribus Grammatices scholis Professorem agerex. Sequentibus annis humaniores disciplinas docuit: septem deinde annos continuos Rhetoricam Coim domi, Namnetis, Ec Andicavis. Hoc toto ferme spatio tem poris Historiae tum profanae tum Ecclesiasticae vacabat; dc quoniam Chronologiam-ec Geographiam sciebat esse duoluiiunx Historiae , his addiscendis curam inprimis adhibuit, unde postea severus temporum dc locorum exactor extitit. In Historia porro excolenda, his maxime operam collocavit, quae patriae usui essent. Iura itaque Regni dc Regum Francorum investigare coepit, quas rationes dc causas in vicinas aliasque provincias tam ex possestione quam ex jure Reges Christianissimi haberent. Et quoniam necesse fuit res dc negotia externarum nationum expendere, id magnis laboribus Somparare studuit. Sunt inter manus meas de his rebus Commentarii ex quibus nescio an diligentiam potius, an ejus laborem aestimem. Dum Rhetoricam Andicavis ageret annis M D C X L. M XLI. duas habuit, orationes quae cXtant, ex
quibus intelligere licet Cointium in his quae modo mem avi versatis sinum fuisse. Eo tempore Europa omnis bello deflagrabat: Sueci primum, tum Franci in Germaniam irruperant; iidemque Franci cum yax vis premebant Belgium; aliisque in partibus perstrepcbad vis ingens armorum. Postea, multis cladibus illatis, agi de pa- e pl/cuit. Locus agendae paci delectus Monasterium X estph lorum cum Ostiabrugo Venetus pacis conciliator fuit, cui Madjunctiis est Summi Pontificis Nuncius. Ed missi sunt a Regibus d Principibus Legati, qui contentiones regum nomin cum plenaria potestate componerent. Alter e Christianissimi Regis Legatis fuit vir Illustrissimus Abel Servienus: is casu ma-
26쪽
gis quam consillio Cointium itineris de Legationis suae sociuili habuit. Nam cum a Francisco Bursui nco tum Congregationis Oratorii Praerosito Generali petiisset Presbyterum, qui in Legatione conscientiam uxoris regeret, vir acutae mentis Cointium magnis idoneum negotiis Parisios advocat, agitque cum illo quasi non uxor modo sed Servienus ipse in ea legatione eius consiliis opus haberet: ita illi locutus profectionem facile persuasit. Coepta est anno MDCXLIII. X I ii
Calend. Novemb. cum Servienus cum rerum nostrarum p
ritis limum esse nesciret. Primo in Belgium foederatum itum est. In itinere Servienus saepe sermones serere de legatione sua, de rebus δί commodis regni & provinciarum juribus: dum quisque, ut fit, de his colloqui ardet, dc Cointius suam dare
symbolam, facta rememorare, conventa pactaque nationum, Regum de Principum foedera referre, annotam praesertim quae Francis usui sint, eaque omnia ex monumentis actis .
que publicis approbare, annum diemque Observare diligenia ter, dum de his haud dubitanter disserit, omnes eum admirari, & Servienus ipse eum deinceps non modὁ ut pium bonumque virum, sed ut eruditissimum maximo in honore habere coepit , atque deinceps in magnis dubiisque rebus consulere. Legatus aliquot menses in Belgio foederato permai si, & cum eo Cointius. Hagam Comitis venerunt IX. Caalcnd. Novemb. anno MDCXLIII. & anno sequenti Noni Aprilis Monasterium Westphaliae cum honorifico comitatu ingressi sunt. Quamdiu Cointius egerit Monasterii haud ce to dicam : legi aliquando Ephemeridem in quam referre solebat quae ad iter Monasteriense & quae ad negotia hujusce Legationis pertinebant; in ea vero de ejus reditu nihil scriptum reperi. Sed ex ea manifestum est cum Cointio communicatas fuisse res gravi illinas, neque enim aliter tot litteras, tot acta, tot rerum consultationes arcanaque consilia aut omnino in eam conj icere , aut fragmenta excerptaque exscribere, qualia quant,que in ejus Ephemeride me legere aliquando memini; & aliunde scimus Servienum de his quae Coiniatius sibi praestitit fuisse honorifice locutum. Non pauca certe negotia ad Cointium ex Legati mandatis delata, sc ab ipso pertractata sunt, quae postquam cognovisset re examinasset cum iis quorum intererat, ad Servienum referebat. Quod Colatio honorificum fuit cum Optimatibus de Primoribus de iebus Principum & Provinciarum iermonem habere, eas citiu
27쪽
partibus discutere, δί sub ejus fide & relatione sepe pronunciatum esse, id postea magnam illi cum his consuetudinem& amicitiam peperit. Magna inprimis illi cum Fabio Chisio familiaritas intercessit; hunc saepius convenire, cum illo sὰ pius colloqui solebat. Is primum missus est ab Urbano VIII
ad Colonienses, ut Nuncium Apostolicum ageret, tum ab eodem delegatus Monasterium, ut inter Imperatorem, Regem Francorum, caeteri sique Reges & Principes de pace concilianda tractaret: postea clim post mortem Innocentii P P. X. renunciatus fuit let Summus Pontifex, saepe ad eum Couitius misit litteras, de Alexander P P. VII. co enim nomine postea vocari voluit, vicissilia cum suis litteris honorare dignatus cst. Postquam Cointius Monasterii Vesti halorum duos tresve annos permansisset, & Servienum re M opera plurimum adjuvisset, nondum pacis negotio peracto, rebus tamen δίomnium alumis in paceian inclinatis , cum se opportunitas
tulisset, Parisios rediit. Pauld post Vindocinum missus est, ubi ver batur Celsissimus Princeps Dux Mercorius, qui posmea Vindocinensis fuit, ac demum S. R. E. Cardinalis. Is statim ejus alloquiis delectari coepit, saepe cum illo miscere sermonem , s epe ab eo sciscitari de potentia Principum E
ropae , de rebus Germanicis, de institutis provinciarum, de belli pacisque rationibus. Haec & alia eum rogare quae maxime Principem scire convenit, dc quorum Cointium apprime gnarum esse noverat. Tum forte in Collegio Vindocinensi erat adolescens nobilis, cui ingenium supra coaetaneos, judicium supra aetatem fuit. Ii ut peramans litterarum
erat, sub disciplina Cointii res patriae & populorum Historiam addi ere voluit, receptusque ab eo adeo profecit, ut in his etiam doctiores vel aequaret, vel anteiret , Magnifica deco Glebat Cointius praedicere: praesagium eventus comprobavit ; nam postea cum summos togae de urbis Magistratus
ex Regis sapientissimi judicio adeptum, atque iis muneribus praeclare perfunctum esse vidimus, A quotidie admi
Pauld post Parisios revocatus est, exinde AEdes Sammaglorianas habitare coepit, & serio de condendis Annalibus Ecclesiasticis rerum Francicarum cogitare: hoc consilium jamdiu conceperat animo. Legi epistolam quam ad Alexandrum VII. PP. misit simul cum uno ex Tomis Annalium, aiebat mittere se
28쪽
hoc ipsum opus de quo illi antea Monasterii mestphalorum locutus fuerat. Iam inde cum Rhetoricam doceret, siccum expendere coepit quam magnificae essent res Francorum , quam
praeclara tam in Ecclesia Gallicana, quam in Ecclesiis diti ni Francicae subjectis gesta client; tum reputans neminem singulari volumine scripsisse quidquam de iis, Annales edere constituit. Post iter Monasteriense cum Vindocini versaretur, ordinare materiam primum ccepit, tum serio scribendo in domo Sami gloriana appellere animum, exorsus Annales ab origine Regni Francorum in Galliis. Aliqui eum criminati sunt, quod ab iis temporibus secisset initium, omissis origianibus Ecclesiarum. Verum cum vir illustris sinus Franciscus Bosquetus, tum Pr. Hor Narbonensis , ac deinde Episcopus Montis pessulani hanc materiam pertractasset, δί se collectis
compluribus actis retractaturum promitteret; haud mirum est, cur Cointius actum agere noluerit, dc rem dom pertractatam iterum recudere. Adde quod Annales condere instituerat in honorem Francicae gentis. Cum variis temporibus
variae Francis fuissent provinciat, si se Galliarum finibus continuisset, omittenda tuissent quaecumque festa sunt in Germania dc in Italia a nostratibus dc populis qui Francorum
Imperio parere coeperant, dc multa adjicienda, quae nostra tium non erant, stat ad Burgundiones A Gothos pertinebant. Demsim animadvertebat Cointius obscuras esse nostrarum Ecclesiarum origines , pluribus involutas traditionibus aut
dubiis aut falsis, ex quibus expedire se haud erat facile sine offensa α Ecclesiarum & populorum, qui jam diu his imbuti
opinionibus, pro iis tanquam pro aris de focis certare non dubitant. His aliisque impulsus rationibus ab anno CD XVII. Annales suos incceptos esse voluit, quo anno arbitratus est coeptum a Faramundo Regnum Francorum in Galliis; eos
autem continuavit ad annum DCCCXLV. quo tempore
regnabant filii Ludovici Pii Lotharius Augustus, Ludovicus Bojoariae Rex, dc Carolus Rex Aquitaniae, qui Calvus postea dictus est. Historiam quadringentorum annorum dc amplius octo Tomis comprehendit, longiusque continua flet Annales
si longior illi vita contigisset. Multi saepe conquesti sunt qubdin longummimis opus protraxisset. Mallem sane in pauciores Tomos contractum. Si quis tamen rem attentius consideret; si multitudinem rerum, si Regum nostrorum acta, si Ecclesiarum dc Monasteriorum fundationes ec antiqua monumen'
29쪽
ta, si Episcoporum & Abbatum gesta, si Synodos & Con cilia, si quod cuique magnificum accidit, si Auctores quos
emendavit, litteras veteresque: hartas quas aut approbavit
aut rejecit, si quaestiones quas pertractatas & in modum dissertationum scriptas esse oportuit, & alia infinita ejusmodi insipiciet; is facile Cointium e cusabit, imo de laudare incipiet , quod ad summam singularemque diligentiam nihil relia
qui fecerit. Horum Annalium occasione aliquot cum viris doctis concertationes habuit, quarum unam aut alteram pavicis hic referam.
Prima concertatio fuit cum viris doctissimis Ordinis Sancti Benedicti. Cum enim D. Dacherius A D. Mabillonius legerent apud Cointium Regulam quidem Sancti Columbani diversam fuisse a Regula bancti Benedicti, neque ante octavum seculum permisceri conjungique coepisse, aegre id tu
lerunt , quoniam eo modo Cointius ex actis Sanctorum sui ordinis expu geret-multorum Sanctorum memoriam, quos
existimabant docti illi Ascetae fuisse ordinis Sancti Benedicti,
facta, ut credebant, conjunctione ordinum Sancti Benedicti& Sancti Columbant istatim post Matisconense Concilium, id est statim post annum DCXXV. Ne igitur egregia suae familiae decora sibi impune auferri sinerent, scripserunt adversus Cointium in Praefatione secundi faeculi Sanctorum sui ordinis. Cumque Cointius quarto Tomo Annalium his doctissime respondisset, iterum Cointium refellere moliti sunt in Praefatione secundae partis tertii saeculi, quo tempore novus accessit his commilito D. Philippus Bastidius, qui adversus Coii tium longo sermone de propagatione sui ordinis disseruit.
Cointius relictis duobus adversariis quos refutatos quarto Tomo credidit, adversus novum integrum ue adversarium omnia tela intendit, & Tomo quinto egregie cum refellere instituit : postea pugna conquievit , relicto posteris de victoria judicio. Sane Cointius Benedicti no Ordini aequior fuit quam Helisthenius, aut Pappebrochius, qui in actis Sanctorum Monasteria Sancti Benedicti A Sancti Columbani coaluisse non censent nisi post Synodum Aquis aranensem, anno scilicet DCCCXVII. Cointius enim, cum legeret in Synodis Germanica dc Leptinensi annis DCCXLIII. dc DCCXLIV.
de ea conjunctione actum fuisse dc in quibusdam Monasteriis Sancti Columbani jam antea lusceptam Sancti Benedicti R gulam, ex aequo rem xistimans circa initia saeculi octavi
30쪽
coeptam suisse Ordinum conjunctionem asserere haud dubitavit. Caeterum haec controversia amice peracta est, adeo ut
Dacherius de Mabillonius studio quidem ordinis id veritatis, Cointius solo amore veritatis, dc utraque pars sine obtrectatione decertasse videatur.
Altera disputatio Cointio contigit cum Francisco Chit- fletio Societatis Iesu, viro annis dc eruditione insigni. Controversia fuit de annis Dagoberti Regis. Scriptores antiqui sedecim annorum regnum ejus fuisse scribunt, sed an initium sumi debeat a tempore quo a patre Clotario II. Regno Austrasiae donatus est, an ab iplo patris obitu quo regere Imperium Francorum solus coepit, id vero inter doctos disputatur. Alii enim Dagobertum asserunt oblita anno
D C X X X U I I I. alii sexennio post anno DCXLIV. atque adeo de sex annis certamen est. Ante Hadrianum V lesium vulgo creditum est sedecim annorumi exordium sumi debere a morte Clotarii: ita censuerunt viri docti Sirmon
dus, Bucherius, Petavius, & alii. Hadrianus vero Vale sius, cam hujus Chronolosiae singula momenta in Histo ria Francorum expendisset, in Hermanni Contracti sententiam ire coepit, re cum eo scribere initium annorum sedeacim Dagoberti, non a morte Clotarii, sed ab Austrasiano ejus Regno fuisse. Eamdem deinde opinionem defendere, Mnovis fulcire argumentis aggressus est Cointius in Annaliabus Ecclesiasticis Francorum. Hens chenius in Actis Sanctorum, Dacherius & Mabillonius novis modis eam stabilire in Pra fatione seculi II. Sanctorum ordinis Benedictini. Res in eo statu erant, clim Franciscus Chi Metius ea de re Cointium aggredi instituit, & in sententiam, cujus Cointius cum aliis doctissimis viris assertor non auctor fuerat, dissertationem scribere. Ea res clim deinde relata fuisset aὸ illustrissimum Pa risiensem Archiepiscopum, ille pro sua summa humanitate quae cum singulari doctrina conjuncta est, dc cui inter in gentes Pastoralis ossicii curas initar oblectamenti est docto
rum hominum sedare contentiones, hanc litem Componere statuit. Jussit itaque utrumque adesse, ut auditis rationibus causam ex aequo judicaret: eo modo utrique dies dictus est,
habitaque collatio coram IllustrissimoParisiensi Archiepiscopo,
mense Februario, anno MDCLXXV. Aderant Reverendus
admodum P. de la Chaire Societatis Iesu, Regi a Confessioni bus, dc Reverendus P. Ignatius deSaillant, Praepolitus Ora-