장음표시 사용
471쪽
Temporis Prosthaphaereses, ad aequabilitatem inducendam necessariae, ab inaequali incessu Tertae ab Aphelio ad Perihelion, D inclinatione ab AEquinoctiis ad Solstitia, D vicissim, oriundae,liquidis demonstrationibus ostenduntur.
CUI Adnectuntur Solares Tabulae, ad Meridianum DERBIAE constructae , & probatissimis cum Ueterum tum et rc HONIS Observationibus comprobatae. In majorem Dei Gloriam, O S derasic Scientia profectum. LoNDINI, DPis Guti illi. MX Gova ID, Anno Dom. 36 a.
473쪽
Diei Solaris inaequalitas Astronomis ad unum omnibus, non
minimam quaestionem iecit, adeo ut missis veterum placitis. vix hujus aevi duos perinde de ea sentientes comperiamus. Negaverunt nonnulli dierum Civilium inaequalitatem . inter quos Demis Cri vim M & Witutam praecipui recensentur: qu rum adeo invalidae habentur rationes, ut vim responso dignas, ni qui in easdem radii iurarunt, ulli ducant. Accessit de Mendesinam suam qui opinionem fertur hoc carmine cecinisse. . In caelu par est hodierna erastina Amme Adnectit etiam in sententiae suae confirmationem Lunares Eclipses s. a suis Tabulis supputatas, huic suffragantes: rejicit tamen pletumque defectus a T ciis, observatos, ut quos non immerito suspectos habrat. illi enim,ut & alii plurimi recentius observati,si cum suis numeris co diramur, notabiles satis Tabularum hiatus ostendunt, qui aliquam Temporis aequationem omnino exigunt ' Diversas xv ri, Lonmomam, Lambergii, Murtia, & aliorum aliquot opiniones ultro missas habeo i quippe quas mei non muneris est evertere, easque recensere cum lotagum foret tum inutile. Meam propterea solummodo demonstrabo.quo facto, an sponte caeterae corruunt, penes Lectorem judicium erit.
Duplex est, atque a duplici causa (uti serie operis patefiet) oriri
possit temporis ciun inaequalitas tum aequatiae Nimirum vel ab emcentricitate Solis a centro Systematis terrestris i vel si inclinatione Axis Terrae ad eum, quocirca Solem fertur, Orbem magnum. Hanc, ab obliquitate Eclipticae, aut inclinatione axis, emergentem, omnes ferme Attronomi recipiunt. quam, eorum de more solito, successu operis comprobabo. litam, ab Excentricitate prodeuntem, vel omnino
rejiciunt, vel ea (tanquam demonstrationis minime compotes dum utuntur, abutuntur. Eam ego curpore quae natu prior est priori loco' . Lll et demo
474쪽
Joh Flamste editis de Inaequalitate
demonstratum ibo. Pauca tamen de Civili die praelibare necessum
Dies, Graecis hoc est, constans a die cum nocte artitaciali, triplex est i videlicet g :iaioreus , (seu ur malint Ptolemaici, Primi mobilis, Dderem, dc Solaris. I. Dies aequalereus est spatium temporis , quo plena facta est Equatoris revolutiο. Revolutiones autem aequatoris, quod spatiis semper temporis aequalibus peraguntur, quidni asseram Cessisse nonnullos in adversam sententiam non me fugiti ut nec quenquam lateat, eos minime assertiones suas liquidis di fidis demonstrationibus comprobasse; tales utique etiamnum desiderantur. a. Dies bydereus, est interstitium temporis quo punctum in aliquo Terrae Meridiano Fixae alicui obversum, diurna Terrae Turbinatione ab ea separatum, ad eam recurrit, & in ejus oppositione rursus sistitur. Fixarum motus annuus mihi est yo , ergo diurnus S V Iriv 8v vi 18vu 36viii Isi , quae in partes temporis resoluta, faciunt ob oo oo 'Do m 3 riv si v Is vi puri I sviri et ixi: Quamobrem si dies AEquatoreus est ad hor.dies erit Sydereus 2 h oo oo' oo U32 iv si v is vios u
Dies Solaris est tempus elapsum inter meridiem apparentem diei ali. ci, jurum, & meridiem proxime sequentam vi aut tempus quo meridianus terrae aliquis Soli praecise obversus diuina sua circumflectione ab eo
raptus, ad eum recurrit & iurius obvertitur. Attamen cum Terra quo iidie secundum successionem signorum promovetur, inde sequitur, Solarem diem medium tantunilcm aequatoreo longiorem esse, quantum exigit Terra ad arcum inaequatore projectum, motui diurno medio aequalem peragrandum. Lodiacum pertransit Terra diebus 36s, ho- .ris i , minut. y , unde diurnus motus medius deprehenditur sy M I v v q3: Tu et ivi 2 svii 2 iii, qui in partes temporis conversus iacit oh os s63 33 i Siv 3 sv o v I rivit unde sequitur& evin citur, quod ii dies aequatoreus sit horarum viginti quatuor, dies medius Solaris erit et ho3 s6 3; l Siv suos vi dis vii 3 viii et si vero dies medius M laris poneretur horarum viginti quatuor, tum lorct
3ydereus 23- 6-Dq-C -Sy-oq- 2-3o-3 s. Ob Solis autem a centro Systematis terrestris eX centricitatem, Terrae diurnus motus nunc tardior, nunc motu medio velocior redditur . de
proinde dies apparens longior nonnunquam, quandoque die medio brevior es icitur et quam inaequalitatem, ut & quantitatem disterenti. ae diei
475쪽
aequalis ab apparenti, sic a Schemate primo ad mentem Copernici delis .
Esto A n P N orbis magnus qiso Terra circa Solem ci sotannis sed . tur,.cujus sit C centrum, A Aphelion, vel locus Terrae in meridie diei alicujus quo Aphelio adjungitur, puta :b Junii. B locus ejus in meridie diei sequentis, A triatus Terrae meridianus, arcus A B, vel angulus A C B motus Terrae medius a meridie diei dati ad meridiem medium diei sequentis, L punctum in dato meridiano Soli obversum, quod dum Terra in iua Orbita promovetur ab A ad B, rapitur ditirna Terrae tur- binatione ab L per o in primo loco A, ad d in secundo loco B, quo o,
tento plenam Terra revolutionem circa proprium axem confeciste plane
videtur: propterea quod Meridianus Si ad secundum Ilium B, pridia me positioni ad A, scilicet ad A L factus parallelus est. Attamen apparens nec dum instabit meridies, donec idem punctumTerrae circum- gyratione deferetur ad e, ubi Soli, qui dies civiles moderatur, e regione obvertitur. Quod non idem tempus esse cum coelesii vel aequali meridie inde probabitur, non modo quod motum suum medium ultra ecbi- tam revolutionem Terra haud adhuc decurrerit, (etsi hoc proi surum se ciens foretargumentum, quin etiam quia motus diurni circa bolem &proinde recursus alictisus meridiani ad eum, sunt omnino inaequales nec similes esse post uni respectu cujuscunque puncti, circa qtiod non aequaliter incedit Terra, ut serio contemplanti vel e Schemate satis pateat. Meridies ergo medius, & tempus aequale, punctum motus medii respicit, & in subjecto exemplo tunc fit cum meridianus devolutus abe, appulsum dabit adf, ubi centro orbitae C recta opponitur, qui po-tita positione, motum etiam medium ultra revolutionem ad diem medium complendum debitam, erra volvendo ambierit. Arcus enim hvel angulus As, aequalis es angulo A CB Terrae motui diurno meis dio , quinetiam arcus,quem supra revolutionem Terra, vel meridianus in eat, prius devolvit quam meridies apparens efficitur, aequalis est angulo A , B motui Terrae ad Solem apparenti: unde patet, arcum es quem peripheria Terrae turbinantis inter meridiem apparentem & medium conficit, quique differentiam diei apparentis & medii indigitat, aequalem esse angulo , B C, ni mirem aequationi Orbitae, cuj :s propia terea prosthaphaereses in partes temporis resolutae, temporis erunt aequationes, per hunc. Anomaliae semicirculum (meridies quippe med us apparenti in eo utique sutaedis negativae,vel apparenti tempori su
Consimili modo, si Schematis adversas partee. dc terras perihelias spectamus f punctog, vel meridiano hesterno suo sit uia aeto Orallelo
476쪽
Joh. Flamste edius de Inaeqκalitate
Crasses o, simplicem unam revolutionem terram peregisse patet , vio. delato ad si, ubi centro orbitae opponatur, meridies medius fiet, quippe arcum g h , seu angulum et Nes aequalem angulo PE N motui Terrae diurno medio praecurrere. Adhuc tamen eo temporis abest a. meridie apparente, quo Terra Meridianum eundem ciscumvolvens sistet ad h. ubi Soli praecise opponatur. Unde liqim diem apparentem eanto temporis spatio medium superare, quantum Terra arcum h h decurrendo absumpserit, qui arcus aequalis est angulo C IT S prosthaphaeresi Orbitae vi quam ideo si in partes temporis resolvemus, Equ i cio temporis actumativa, seu tempori apparenti per hunc Anomaliae sta, micirculum, (quoniam in eo meridie medius apparentem antecedit addenda, proveniet. Nec quicquid de aequatione in hypothesi circulari probavimus, secius in Ellisnua eveniet: etenim ut inulla tempus medium cum motu medio eratrum orbitae respicit, in hac ita cum motu medio focum m
tus medii spes ibis i de prosthaphaereses Ellipseos absolutae in tempus' conversae, temporis erunt ex hac causa oriundae aequationes, juxta ut antea monstravimus adhibendae. Sed, ne quis putet excentricitatem in Elliptis hypothesi bisectam, esticere, ut non locum motus medii, sed centrum Ellipsevis, revoluti Mnes Terrae aequales spestu ent i contrarium a secundo Schemate exhi-
Aor i bebo. Sit A B P N A Ellipsis, qua Terra circa Solem fertur, cujus sit F lacus superior, ceu medii motus i S Sol in inferiore foco F S tota excentricitas dimidio secta a centro C. Apheli in de Iocus Terrae mpheliae A qua M A est meridianus Soli oppositus, qui Terra praetrediente in oriata ab A ad B, ubi sub nuricie dici sequentis deprehemditur, eius diurna turbinatione rapitur per LU i' loco, A, ad S in secundo Bi quo cum pervenerit, plenam Terra revolutionem exequuta est i cum nondum apparens fiet meridies, donec idem meridianus B Suel punctum in eo g, add decurreriti ubi Soli, dici arbitro apparentis, e regione rursus obbvertitur; qui arcus c d aeqxulis est angulo A S B Terrae motui diurno apparenti: Solarem autem hunc, ceu visibilem meridiem, coelestem aut aequalem non tae, inde probatur ut antea vi quippe revolutiones cujusvis puncti in superficie terrae ad Sotan, nullatenus aequales esse possunt, propterea quod. ob sui a centro motus medii excenti icitatem, anguli motuum Terrae, ad eum, vilibutium omnino inaequales, nisi an locis hinc inde ab Aphelio atqualiter distantibu , efiiciuntur. Par ratio vetat ne meridies fiat medius eodem puncto ad e, ubi centro Ellipse opponitur, provolutο, va iam neque respectu hujuri eadem de causa, re olutiones aequales esse possum. Patri
477쪽
ergo tunc solum fieri meridiem aequalem, cum Terra gyrando meridianum eundem ad g detulerit, ubi foco motus medii F objicitur, necnon .& arcum S gaequalem angulo decurrerit, qui aequalis est angulo FB teriae motui diurno medio, quem praeter revolutionem simplicem ad diem medium complendum debitam, ut Terra devolvat, lex
diei naturalis postulabit. Ast si aliquis etiamnum contendet, tempus medium, centrum Ellip- quo Excentricitas bisecta est, respicere. & tunc meridiem fieri
medium, cum meridianus terrestris ad oppostrem centri, nimirum ad ein nostro Schemate deferetur . oportet ut vel eidem centro motum' terrae medium referat x quod contra, sensus omnes effcier,. ut vix diamidiam, nedum totam in suis motibus deprehensam inaequalitatem teraras bear; vel alioquin iam uat, tardius ea Aphelim concitatius Pmhesiam,circuiremisi ; quo tempus quod eidem ambiendae prosthaphaereti secus necesse fuerit, . mora diu e revolutionis vel ejus acceleratione absorbeatur, de in ea inclMatur: ita eteium procurabili ut
eratrum idem respiciat, de optica ab M Excentrica aequatione , inclitissimo Eurialdo imporis dehinc mundae aequationi juxta praecepta impridem tradita adhibendae, sussiciat. Uerum liquidis prius argumentis hanc revolutionem inaequalem , quicunque eam asseris, ut d monstraret, quis fidem nostram ratibus placitis manciparemus, expe- etaverit, cum ae uum tum necessum duco; alioquin etenim si asserere et
sit sit ad demivirationem, pari nmtio assirmari potest tantam esse revolutionum hiaequalitatem, quanta est Ellipse-s absoluta aevatio, de proinde medium idem sub Orbe magno de apparens esse tempus. Quid quod de arguat; Terrae revolutiones aequales aliquod punctum peri, pretius spectare, de tantum ad retardari turbinationem . ad Pinhelion accelerari, temporis,. ut aequatio Orbitae prosthaphaerefrutique sit aequalis, diversae tammdenominationis ab ea, dec contrario, .ut Auihori olim, adhibenda.Attamen quandoquidem nullus etiamnum vel veri fimiles ad hane' opinionem confirmandam rationes attulerit . demonstrationi satius, quam incompertis paucorum commeruri adstipolari, necnon de ingeniosius longe duco. Temporis propterea genuinam hanc ab inaequali incessu Terrae enatam aequationem retineo i rogata tamen semper de
mihi reservata hanc mutandi sententiam liberiale, Jovis si quando, vel ,
Mariis circa sua centra inaequabiles experientur revolutiones , aut m - tuum Lunarium restitutio idem exigere comperietur.
Liquet ex antedictis, quod si Sol in ipso centro Orbis metril l caretur. nec ulla esset avis terrestris ad viam suam inclinatio, nullam
478쪽
fore tempoiuinaequalitatem i quin diem semper aquari medium apparenti. Porro, si holis a centro Urbitae nulla daretur Excentricitas, solita tamen maneret ubique Orbitae axis terrestris inclinati is nulla etiamsi temporis inde oriretur inaequalitas, qualis in superioribus ostendi- . tur, alia tamen ab eadem inclinatione, vel Eclipticae ad aequatorem ut mallent Ptolemaici enasceretur, cujus quantitatem & aflcctiones sic ab Analemmate ostendam.
i s P C F quadrans Coturi Solstitiorum, P Polus, A F radius ae- vatoris, C A radius .Eclipticae, A punctum aequinoctiale, vel locus dolis in principio Arietis sub mericie diei cujuscunque, S locus ejus sub meridie proxime sequenti, per quem si arcum P ΘΗ AEquatori per- 'sendicularem protrahamus, diurnum bolis motum exhibebit A Q. &rectam ascensionem seu arcum AEquatoris cum eo culminantem A B, qui cum crus sit alterum trianguli rectanguli A P B , nequit aequalis esse hypothenusa , h. e. motui A S. Propterea, liquidem aequatoris, ejusque partium parilium, aequabiles sunt &revolutiones. cae- rerum Sol Eclipticae partes aequales percurrendo, ad meridiem, cum fartibus ejus inaequalibus adpellit i consequiturvecessario, dies Solares inaequabiles esse; nec non,differentiam loci veri de rectae ascensionis silae in tempus conversam, puram dehinc emergentem temporis esse promstaphaeresim in 1' & tertio quadrantibus Zodiaci,(quippe quibus longitudo Solis ab aequinoctiali proximo parili arcu in aequatore projecto citius meridianum transit subducendam, in secundo & quarto (ubi juxta succedit tempori addendam apparenti, V.edium ut emergat et e. g. Sit longitudo Solis a primo puncto T, Ao o'-sy-ob', ejus
recta scensio seu arcus aequatoris cum eo culminans A B erit o '- scis . Horum differentia et si 'in tempus conversia et o C-I v - o Getantoque brevior die medio est apparens, quae propterea temporis est dehinc enascens prosthaphaeresis negativa, vel ab horis apparentibus squont,m Solis longitudo citius Meridianum stringit, quam parilis ar- cus in aequatore projectus tempus ut medium remiter, subducenda.Temporis itaque duas e diversis causis oriundas aequationes ostendi, quarum utramvis e Tabulis ad calcem operis dispositis, cum Anom lia media, & loco Solis vero, juxta Titulos ingressis, inspectione sola assequare : quarum summa, si ejusdem ambae sunt denominationis, vel disterentia si secus, temporis erit absoluta prosthaphaeresis, pro qualitate partis majoris, tempori addenda apparenti vel subtrahenda, tempus medium ut habeatur.
Tetioris aliter ablo rumtam prosthaphaeresim Absque harum partium coiijunetione, licet assequi: Etenim bolis ver loco a quibusvis T bulis
479쪽
bulis supputato, si abinde rectam sui ascensionem eruamus, ejusdem a media tectuscensione, vel quod idem est, a motu medio Solis a primo puncto Arietis disterentia, temporis erit aequatio absoluta vi quae, si quando motus medius major est vera rectastensiorie, subtrahenda; cum minor, addenda rempori apoarenti est, aequale tempus ut resultet. Et hane methodum modo demonstratum irem, ni satis e prioribus pensi. culatius consideratis peritis liquere crediderim, quod aliis ultro e se. quenti synopsi patefiet. n is uno omnes sermo Astronomi asseruere, quod Aphelio vel Perihelio Systematis Solaris, simulque Terra sub utrovis eorum in aliis quo punctorum Cardinalium versante, cessare Temporis omnem inaeis qualitatem, idemque tempus esse apparens & aequale.
Istud, secundim Tabulas meas tilares, Anno i 163 acciderit, &pt edens Solstitium Brumale Derbia celebrabatur die irum Decembris
Isth. 23 P. vi. . Pro erea buo idemus, quantum roreptae TDiamtime de Caralias . demovistia ben-aequationibus dissentiunt, Solis loca de ascensiones ad illem inde quemque quintum in vernale proximum seiuens itavinoinum supputavi i collectis etiam aequationibus maxime cuique Authori arridentibus, ct quo dilucidius errores innotescant, in sequentem Sympstin una transcriptis.
480쪽
Ioh. Flamsteediua de Inaequalitate