Tractatus de morbis mulierum, in quo solida theoria, praxi certiori & experientiis, comprobata complectitur. Accedit Catalogus cronologicus medicorum, quorum scripta de iis morbis extant. Auctore Joanne Astruc ... Gallico sermone conscriptus nunc Lat

발행: 1767년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

201쪽

T R A CT AT Us o E MORBIs MULIERUM. VII. Tandem Highmotus ham vasa observavit sese in uterum producentia mulieris cujusdam menstruo tempore emortuae , longiora ipsa ego vidi su stantiam placentae ingredientia in muliere quadam nono gestationis mense obita; tandem hususmodi observationes nihil habent, quod distentiat ab ipsa natura, suxta quam canalis dilatabilis, qui humore turgeat, etiam produci dein rergo in utero sunt admittendae r. venae, quae internam tunicam matricis perfodiendo trans ipsam aperiam tur sine Iaceratione , dc per Patula ora , quae sunt foramina ab Anatomicis conspecta, sanguinem fundant. E. venae, quae ad angulos rectos a truncis discedant , ex quibus lentam , atque inopem derivationem sanguinis fieri observamus. 3. Venae , quae affluente sanguine turgentes Producunturi prout dilatantur, extra uteri substantiam prosiliunt, in placentam inseruntur, ibique cruorem fundunt, sed segniter , & modica quantitate, ut necessium est. En tertius graisaeus ad veritatem; quoniam nuper descriptae venae sunt appendices venosae , si ve ricales, quas nos admisimus, & in omnibus functionibus , & affectibus uteri maximam partem habent. VIII. Hujusmodi appendices venosae, sive melius venae coecales commercium ipsae solummodo sinunt sanguinis materni cum se tu; perperam enim plerique Anatomicorum putarunt, arterias este, quae hoc absolverent. Omnis sanguis ex utero erumpens in menstruis, graviditate, atque Iochiis a m raminibus exit, quibus uteri tunica perfoditur , de omnia hujusmodi foramina exigua i

iidem vasa brevia sunt, quae ventum a propaginibus Propinquarum venarum, ac proinde venae revera sunt, quae matrici sanguinem venosum tantum afferunt, quod collimae cum a. & I. animadversione. Non inficiabor enim injectio sper arterias uteri in uterum per foramina internae tunicae transire, sed segnius, de dissicilius transferuntur, quam si per venas intromitterentur; quare apparet non immediate per ipsas arterias pergere, quia nec inum est antea, quod subeant extremitates capillarium arteriarum , & venarum , ut tandem grandi rem truncum venosum ingrediantur , ex quo appendices venosae oriuntur, quae injectam materiam per sua foramina efffundunt.1X. Multo minus sententiam eorum amplecti debemus, qui reciprocam circulationem voluerunt intra matrem , & laetum per propagines arteriarum uterinarum cum propaginibus venae umbilicatis anastomosum more coalitarum , tum per ramificationes arteriarum umbilicalium cum venis uterinis , ut cruor utrinque jugiter circumagatur. Sed non modo hujus connubii uteii cum placenta desunt observationes, verum necessum esset, quod arteriae uterinae producerentur magnopere intra placentae substantiam ad inveniendas propagines

venae umbilicatis, cum quibus coirent i insuper quod ramificationes arteriarum umbilicatium ex parte placentae arteriarum divisiones perquirerent, quod impossibile est, cum utrumque vasorum genus inaequabiliter per uterum, atque placentam distribuatur, ut vix unquam hoc connubium oriri possit. D. Mery hanc opinionem prosecutus est in Opustuli Aeademiae seientiarum an. XToll. ablato , sed ipse, qui erat a secretis, summo cum polleret sensu, dum hi oriam huiui anni depromebat p. 36. impossibilitatem hujus hypothesis noluit reticere: ust meruerilivae, ait ipse , qu a uti tout a si recrem p en tui-meme, ause si bien he que rest se eous a uti animal, it 3' F palse Hister uae partie uoam in e , qui a r uvisse avs etraitemest , elle a ' ev puisse delacter sans auru e

strati m.

202쪽

DIssERTATIO I. igo X. Praedam singularis observatio D. Mery in hanc sententiam traxit . . .,, Mulier quaedam circa finem graviditatis a letali casu occubuit ; reperiae M sunt plures sanguinis in ventre collecti lagenae, de vasa omnia sanguinea,, exinanita , infans mortuus erat, sed citra conspicuam laesionem , vasa ta- men de in ipso vacua penitus erant, placentae corpus adhuc cohaerebat cum, , interna uteri facie, ubi nulla apparebat sanguinis extra vasatio. D. Mery ex his concludit, sanguinem metus, cum haud posset in vasa matris tranure, in abdomen migrasse per arterias umbili cales , quae in venas uterinas ipsum attulerant. Primo hoc itinere consecto deduci posse sibi suadet , arterias uterinas similiter sanauinem fundere in venas umbilicales , quod recia procam circulationem constituit intra matrem , ev metum . XI. Sed facile est explieare observationem a D. Mery allatam, absquequo hunc futilem circulum admittamus. Appendices itaque venosae , sive venae cales , quae nexum faciunt, nullis instruuntur valvulis , ideoque potissimum valent sanguinem ex placenta in uterum, de ex matrice in placentam ducere prout maior erit ex alterutra parte impulsus. Plerunque sanguis ex venis uterinis in appen lices, de ex his in placentam lente progreditur , segniusque

quam si e placenta in uterum veniret , ut pro laetus nutritione requiritur , sed contrarium eveniret in observatione D. Mery , quod absurdum videtur. venae uterinae non amplius valebant ad impellendum sanguinem, sed ex parte Placentae, tum ob proprium elaterium , cum ob comprellionem uteri maxime Poterant ad sanguinem quaquaversus impellendum , vel in vacuas uteri venas transducendum, donec fuisset in fetu cruoris portio, in quo casu nulla accid rei in ventrem matris effusio, ut ipse animadvertit.NII. Reliquum est dubiolum tollere eorum, qui non concedunt , matrem foetiai praebere sanguinem venosum, spissioremque pro subtiliori, de arterioso. Attiali iam superius ant,nadversione a. & S. aliquas rationes , quae huiusmodi circulum rite a natura sancitum esse confirmant. Addam, nihil mirum esse, foetum a matre per venam umbilicalem sanguinem venosum recipere omnino similem illi, quem ex reliquis corporis partibus per venas recipit. At si hujusmodi rationes quibusdam non satisfaciant , ipsi pro libito potiores in v niant ; mei respectu cum semel quid mihi persuasum est, haud cunctor fina.des, ese remotiores causas investigando, quae interdum captum nostrum prael

reunt. O) Ciceronem itaque prosequor, qui simili occasione ita locutus est,

Nan quaero cur, quoniam quid eveniat tutellaeo . . . Hac sum contentus , quod

etiamsi quimodo quidque sat ignorem, quid par intelli eo. En vobis elucidationes, quas debebam dubitationibus celeberrimi Uam vi centi; si unquam mea secunda sorte valerem ipsi appendices venosas in utero persualere , usumque a me sancitum pro explicatione sunctionum , quae sunt muIieribus propriae,

DI D

203쪽

rso, . TRACTATUS DE MORBIs MULIERUM.

DISSERTATIO II

in fingit Auctor eruicat quas am animadversiones philologieas ad hae sua

attinentes, quae in Diario Literario ad. 1 62. repertae sint.

atuor priora volumina husus operis in lucem prodierunt anno I 6 r. Diarium Literarium ipsa annuntiavit mense Septembris ejus lem anni t Auctores vero huius Diarii duo specimina hujus operis praebuerunt , alterum mense Martii, alterum Decembris eiusdem anni ; in his speciminibus multis me extollunt laudibus, pro quibus maximas refero gratias ; sed inter laudes prioris speciminis criticas quasdam animadversiones reperi, summa tamen humanitate exaratas, ut me illis magis adstrictum teneam. Hujusmodi censurae tamen medicinam haud respiciunt; versantur ipsae circa quaedam puncta philologica, quae retro relinquere postem sed cum ipsae aggrediantur effata , quae vera credo, idcirco pro veritatis amore ipsa tueri satagain . Et a potiori articulo initium faciens,

Hic articulus respicit aetatem Ioannis Lernelii , qua pollebat anno I xy8- obitus sui. Attingebatne ipse tunc I a. annos, aut Sa. vitae suae 3 Quaestio parvi momenti est, sed tamen pluries fuit exagitata. Prior opinio sulcitur I. testimonio Guine i Plautii Dritoris Facultatis P risiensis, qui cum Feraelio inter eosdem parietes decem annos vixit ad moristem usque , de postea ejusdem Therapeuticam impinguavit , septunum potissimum librum notis auxit, totumque opus Lutetiae Parisiorum edidit 136 T. Hic Medicus satis husus rei instructas in vita, aut melius in laudibus Fernelii , . asserit, ipsum aves vitae suae TX. obrasse, quod testimonium. nullam contradictionem admittere videtur. 2. In Plantio aliud testimonium reperitur non minus ineluctabile et Femelius, ait Plautius, advocatus est Medicus Henrici II. dam annum lue agebat aer tis suae 6o. Ergo non obierit anno aetatis suae SA. ut alii perperam autumarunt. 3. Plantius refert in . specimine vitae Fernelii sequentia, anecdoca rLitteris incubuit vatu jam rasaei . Dum Lutetiae morabatur is febri quartana correptus est, qua crudeliter, deita diu conflictatus, coeptum studiorum Curium interrumpere, utqtie salubrioreis aere frueretur, solum vertere Cogitur.

Parisios demum reversus, studiisque coniectis , is philosophiam ia Gymna-

sio Barbarano publice profiteri decrevit , . . . . quoJ Curriculum sumna , cum laude absolvit . .

Hic diu Mathesi, de Astronomiae operam dedit, a quibus vix distrahi poterat .

neque post susceptam medicinae lauream, quamvis pater enixe ipsum hortaretur. Medicinae studuit per integram quadriennium , & facultate accepta post biennium gradum Doctoris adeptus est. Plantius tempus minime inflicat horum a necdotorum, sed aliunde ob librorum. tituIos scimus ; Arnelium duo opera Astron dimica edidisse ; alterum 1 3 26. in fol. sub tirasi Manae Maerra is, ast M. Caseis brumaeia a iam M. I Ago in v I - . Me apuI. Colines Parisitorum: i inpressum . .

204쪽

Tandem se imus ex fastis facultatis Parisiensis , Arnelium suam licentiam

Ubtinuisse anno IS 28. i 32'. & Doctoratum accepi ste postremo horum annorum. Si applicabimus has notiones opinioni eorum, qui annos 32. in morte an-mo as 38. hQuisse putarunt; juxta ipsos natus estet anno tyo6. ergo circa vi. gesimum, aut vigesimum Primum annum humanarum litterarum studia explevi stet, quod neque illis contingit , qui completam educationem prosequuntur. Fernelius enim bonis ca) & subsidiis denudatus sero se studiis dedit ,

imo studiorum cursum intercepit ob febrim quartanam rebellem , neque Iitteras expedire potuit nisi circa a . aut s. aetatis annum , Nempe anno X Slo. 1ssi. Quomodo enim valuisset opus Astronomiae exarare anno i 326. Zo. tantum annum attingens Et alterum ejusdem heciei anno 1328. quo tempore medium tenebat tuorum studiorum curriculum . Quomodo medicinae licentiam sumere armo IS 28. ad 22. aetatis annum pervectus, nondum expeditis humani ribus litteris , potuis et praesertim cum non sinerent in facultatem admitterenis 36. aut o. annos natos . Insuper cum quadriennium studiorum necessarium sic ante admissionem , hac de causa reverteremur ad annum 18. aetatis uae , ubi primum grammaticae Consulebat. Haec omnia haud conciliantur cum oPinione eorum, qui Fernelio annos II. vitae concedunt; conveniunt tamen perfecte cum illis , qui ortum habuisse ruistant anno I 86. Obiisse vero Ta. aetatis suae. Tunc humanitatem , de I hilos, phiam anno Isio. & IS I. aetatis suae 2 . aut Z3. compleverit, & publici juris fecerit primum opus Astronomiae anno' o. secundum , an. E. di Facultatem Medicam aetatis anno q2. ingressus fuerit. Quare quadriennium medic rum studiorum praemiserit juxta horum temporum usum idoneum. . Maioris momenti tamen rationes sunt quae ab obitu Femelli desumuntur,

sed non sunt reticendae illae Gulielmi Cappellani Doctoris Facultatis Parisiensis ad quem miserat Julianus Pomerius ejusdem facultatis Doctor , & Fernelii

discipulus consultationes aliquas Fernelii , quas Capellanus edidit an . Is 8 Ade in epistola Pomerio dicata Fernelium Fenem vocat pari ratione, ac Scaev Ia a S. Martha appellat primo libro elogiorum , quod optime convenit homini

cuidam obito anno Ta. non vero sa. aetatis suae.

Non inficiabor tamen, allicientes Adversarios duas rationes in medium adis ducere , a ream ex fastis Parisiensibus desumptam , alteram ex ejusdem epitaphiis . Ad priorem quod attinet oblectionem usus invaluit in Facultate Parisienis si , quod Decanus conscriberet, quidquid majoris momenti ad Facultatem re tineret . Antonius Dumur , qui Decanus erat in morte Feraelii, laudes tanti viri in fastis sequenti ratione exaravitis

G Die ad. Aprilis II 38. magno ordinis nostri , de totius Galliae imis commodo obiit clarissimus, ac doctissimus vir Joannes Arnelius , Regis,, primarius Medicus , in cupis locum suffectus est vir eruditistimus , de prudentia spectatissimus Ioannes Capellanus . NuIIa fit mentio aetatis Femelii e sed post assi paginas ad calcem narrati nis

ca Certum est, Laurentium Ter Ilum Patrem Ioannis suisse ex monte Didor. ubi Filius ortum ha--ie , ex quo loco Claromontium profectus est , ubi cauponis ossicium exercebat in popina, quam in nos uelimabat. vide Simeon. Appleme Maem Hotiraa Bet Da-- p. v. die.

205쪽

is, TRACTATUS DE MORBIs MULIERUM.

nis hujus Decant alba reperta est pagina, in qua Guido Patinus Decanus amni 163 o. hac usus occasione optimum censuit tequentia propria manu inserere.,, Magister Ioannes Fernelius Claromontanus Bellovacensis, Chiistiani sunt Gallorum Regis Henrici II. Medicus primarius, omnium a Galeno,, Medicorum praestantissimus & scientissimus , homo summo suo jure Gabis licus Hippocrates dictus, vir bono publico ad omnia natus , Philoso-o i lius, & Medicus acutissimus, & solerti stimus, Scholae Medicae Parisienis sis singulare lumen, ac decus eximium, elegantioris medicinae a domuta in , di profligata Poenorum barbarie Auctor purissimus , summo hum D me gentis detrimento, maximo ictius Galliae luctu , aeterno omnium bo-

norum metu rore , moritur Parisiis, die 26. Aprilis, anno Christi Salva-M toris is 38. aetatis 3 a. immoriali vita dignissimus. Jacet in aede Deo sa- cra sub invocatione divi Jacobi de Macello , iuxta chorum. Quiescat in is pace vir innocentissimus, eloquenti stimus, ac eruditissimus. Tibi vero . , Lector , adveniat, quod ei optaverit . , Quantum scire hominem divina potentia vellet D Ollendit te iis, Ferneliumque dedit. o Mqrens , ac dolens, vivasque lacrymas profundens in tanti Archiatri popularis sui memoriam , mortalitatis memor , quasi iusta ei persolvens

si scribebat die Mercurii T. Iunii anno i 6si. Guido Patin , Bellovacus, A Doelor Medicus Parisiensis, & saluberrima: Facollatis Decanus, post ardiis nos a morte Joannis Fernelii ps. Ex his patet, descriptionem Decani post mortem Arnelii in ea dignitate

constituti necdum indicare aetatem Iernelii . Guido Patinus enim ps. annosa morte Fernelii ea affert, quae in hoc articulo observantur, quae pro temporis vetustate minus fidei merentur. Sed miror profecto, Guidonem Palinum magni facere acta Facultatis, quae nihil comprobare poterant , quia ab ipso erant exarata, tamen eorum testimonio usus est in epistola ca) quam mi sit ad M. A. F. D. M. videlicet ad M. Andre Foleonet, D eur Mediein, Lugdunum p . Aprilis Idi T. cum apud te (b edantur opera Fernelii, au ipse , rogo, iacerrorem emendare velis, in quem inciderunt editores Ultrajectini , qui asserunt ( c Femelium Ta. anno vitae sua obrisse , quod falliam est . . . . Dinplex habemus erroris testimonium , alterum ex actis Facultatis , quae pervolvi in

meo Deca natu, ubi legitur , Fernelium occubuisse M. Aprilis III 8. anno aetatis suae s A. alterum desumitur ex epitaphio, quod extat apud S. 1aconum ....

ubi rariter colligitur, obiisse anno aetatis suae s a. Consului & ipse acta Facultatis, ex quibus collegi, qui I Patinus addiderit, cum Catalogum Chionologicum , qui est ad calcem Tom. q. huius operis, perfeci ad obtundendas rationes , quas deducebant ex actis a Patino exaratis. Non abs re usu sum sequenti vocabulo, ipsum nempe acta rum vovisse, quod erate indieabat indolem laboris Patini; sed hoc vocabulum valde displicuit Auctori Diarii, eiusque acrem censuram mihi attulit . M Dominus Affrue , ait ,, ipse, qui haud ignorat , quanti facienda sit auctoritas actorum , haud sese ex-M cusabit, hanc propositionem serperam attulisse; propria enim dubia facile H decla-

a 3 et vini. i. Fpist. iis . tb Lugduni . se me editio Ultrajectina est anni i s s. in . ubi geo sunt editiones praecedentes Parisiorum.

206쪽

DrssERTATIO I . r sis deeIarare potuisset, acta societatis pervolvendo , in quibus testimonia conse- cutioa singulorum Decanorum conlpexisset. Consilium Auctoris Diarii sum prosecutus, Ac consulendo acta Facultatis , animadverti, Guidonem Palinum plura addidisse, manu propria 26. paginae vost ea , quae Antonius Dufurtius Decanus in morte Arnelii scripserat ; com venio enim cum censore circa modum investigandi acta Facultatis , sed in

his circumstanctis citra mendam usum esse crederem eo vocabulo, nempe Guia donem acta tantum recognovisse. Si huius expressionis censorem taedeat , qu Iem quaestio mereatur, me edoceat; sed sinat me Parvi facere circa hoc aucto citatem actorum Facultatis nostrae.

Quod respicit epitaphium Fernelii , difficilioris est indaginis . Fernelius

enim tumulatus est cum conjuge apud S. Jacobum Ecclesiam suae Parceciae , Sarcophago inscripserunt epitaphium tractu temporis Iam deletum; sed D minus Uillanus, qui paucis ab illinc antris lassoriam Parmetae S. Iacchi edidit,aeest alii r p. II p. de lio . hanc epigraphcm in Bibliotheca Civitatis reperiris s. uenti ratione elucubratam.

-gist re Corps de noble Homine & Sire M. Jean tamet , en son,, vivant Docteur en Medecine de premier Medecin du Rot Henti II. quiis trepassa Ie Mardi 26. Aurit, Ity i. dc Demol le MagdeIeine Turnebue,, se O Fem me, qui trepana Ie Io. jour d Auru , Dieu Foureux Nihil loquitur in hoc epitaphio de atate Fernelii a sed in eadem Ecclesiavrope tumuIum aliud extat epitaphium aenea tabula incisum, eleganter exarataeum , de nuperrimis cistia excustam , ubi circa finem Romania litteris appocet Fernelium vixisse annot y2. En vobis epigraphes exemplar.

D. Immortali , Opt. Max, & Christo Iesu Hominum Salvatori sacrum. Ioanni Arnelio , Ambianensi , Henrici II. Galliarum Regis Consili

b, rio Sc primo Medico, nobilissimo atque optimo; reconditarum de pe*iis tus abditarum rerum scrutatori Sc explicatori subtilissimo i multorum in is Iutarium medicamentorum inventorii verae germanaeque medicinae resti-

tutori; summo ingenio, exquisitaque Doctrina Mathematico . omni ia,, genere Philosophiae claro; omnibus iugenuis artibus instructo i temper tissimis , sanctissimisque moribus praedito; socero suo pientissimo Phili-,, bertus Batjotius , supplicum aibellorum in regia Magister , inagnique R gis Consilii Praeses, affinitate gener, pietate filius, inceretis posuit. An-,, no a salute mortalibus restituta , M. D. L VIII. obiit a s. die Aprilis , M M. D. LVIII. vixit Annos LILMirandum est , duo epitaphia diversa ejusdem personae uno loco inspicere , modo in tabula aenea parieti adhaerente, modo lapidi sepulcrali inscripta et Prima tamen eleganter est exarata, fic elogium Arnelii valde aemulatur a Da-aino in actis Facultatis insertum ex commissione Philiberti nepotis Fernelii , astrue de Morbis Mulierum . P. II. N . quodia a Certum est feminam Fernelii Meubuisse paueis diebus ante mortem coniueis, quare poni de . bet liti tempus ad M. Aprilis iis 8. quamvis in epita hio observetur ara. Aprilis is sv. quia tune a Num annum computabant postridie Paschatis, Ae eum noe sestum eo anno ro. Aprilis occurreret, a inscripserunt Usi. quamvis revera annus is38. Percurreret . ut hodie computari latet.

207쪽

ao. TRACTAT Us DE MORA Is MULIER DM Ruod a Trino in volumine g. hujus operis p. 32 l. sed in utroque casu deceptussam. Ita notus enim , qui inscriptionem decrevit gener erat i ernet ii , t inscriptio vetustior videtur Guidone Patino, quoniam Iacobus de I reuit eam refert iocuo Theatro antiqvitatum Par sensum impre so 16 Ia. . et q. a I p. 86S. sed quo, niodocum sue res se habeat, hoc epitaphium iit c usa est erroris communis circa aetatem Fernelii; quare tot Auctor s , qui iis o usii sunt, de ipse Guido Patinus qui incontulte suffieabat, decepti s uat: et, It i nen huius inscriptionis a ctorita dein Parvi saetio , ut nequeat a: is avertiones in contrarium institutastillo modo serfringere, censerem em .i l .lius cnorem inscriptioni inesse , de loco dixit tineos 32. lagi opoiteat et a e t I a. ut ipse Isayle ca) meam sententiam Prosequutus est, quamula acta Facultatis non pervolverit, quae mulis tum luminis mihi praebuere.

Non cunctabimur diu circa reliquas Auctoris Diarii animadversiones . Diu

enim in Catalogo Chronologico tom. . p. 3o I. in secunda epocha I bctoriae Medicae, de Scientiarum partes de scientias apud Christianos decidissse, de a Iud Arabes transitu: n fecisse, in quorum florenti imperio usque ad annum Ho. viguerunt. In hoc nihil asserui, quos universali Historicorum consem si non confirmetur, ut supervacaneum censeatn verba facere. Non inficia r. Carolum Magnum conatum esse in propriam ditionem scientias reducere , sed id incassum tentavit. Bella enim civilia, quae regnum perverterunt utriusque Ludovici filii, nepotisque ejusdem , de Normanorum irruptiones pristinam ignorantiam revocarunt. In his quatuor saeculis nullum reperitur opus ex Chri stianis; multa opera medica ex Arabis exarata observantur, neque ullus Medicus celebris apud Europeos viguit et inter nostros Reges scimus , Carolum Calvum Medicum habuisse natione Judaeum, di nomine Sedeciam , qui Regem veneno e vivis abstulit. Auctor Diarii contrarium sentiti putat ipse, medicinam floruisse apud christianos floruisse etiam tunc temporis , quod tueri conatur testimonio M stemri Litteraria Gallorum , quam pervolvit: in ipsa reperit, Monachos quosdam uti Gerbertus , deinceps Pontifex sub nomine Silvestri II. Fulbertus , &Abbonus, qui de medicina nihil scripserunt, sed aliquas formulas retulerunt in eorum monasteriis longa traditione servatas i omnibus respondeam , ipsummittendo ad eandem historiam litterariam in tom. s. p. 66. Crederem medicinam omnino jacentem, si similibus Medicis tantum gaudetemus: quoad Joannem a S. Amano, & Petrum Aponensem , quos Auctor affert , nihil ipsi ad rem suam faciunt, cum vixerint XI. saeculo , ubi medicina jam restituebatur.

Diximus iam initio secunda Epochae Medicae, quod notiones hujus artis,

quae apud Arabes existebant , sensim translatae sunt anno II oo. in Regnum Neapolitanum, & apud Uolcas Arecomicos, qui cum Saracenis com nercium agebant; hac enim de causa vetustiores Europae facultates insurrexerunt , illa

208쪽

siempe Salerni, b Monspessulana, ex quibus locis medkina per reliquam Europam migravit , & nova gymnasia instituta sunt. Vetustas, quam Facultati medicinae Monspessulii tribui , displicuit Censori

nostro. Etenim concedit ipse que la Dicte ne aes Arabes ait N) e eun=e a' a. b. d Nos lia villa de Mompellier, si yeut-etre bien HI aurera abant qu' elle pe-hetrat dans ses aut res, sed ut si Arabum doctrina in praesenti quaestione a medicina distingui posset, putat ipse quod ne s ensuit pomi deIa tout que

Durs qu' a Mon e cier, b m me adant qu' elle se fui Has ratie deflvi ro Glayee det Prefcpurs publicI. Patebit sequenti artieulo doctrinam Arabum circa medicinam, & medicinam ipsani, idem esiste, de inutilem, futilemque esse distinctionem , quam censor praebet. Agitur enim, an Mon spes ullum prima suerit urbs , in qua medicinae

edocendae incubuerint, vel si medicina doceretur tune ., v I a..tea etiam apud

Parisienses, di si origo Facultatis Lutetiae antecedat illam Monspessulii. En vobis quid afferri possit pro praeexcellentia Monspessulii.

I. In hac Civitate anno rao o. gumnasium erat celeberrimum , in quo medicina tradebatur a paucis Medicis, qui a Gulielmo Civitatis Patrono sollicitationibus, aut Iubricante auro hanc exclusivam docendi facultatem obtinue rant. Sed cum hoc Monopollum famam gymnasii , proseeiumque civitatis laederet, Guillelmus idcirco filius Methildia promisit publico chirographo Civitatis incolis anno II 8o.. ca amplius havit com ncurri prece aliqua , vel pretio, seu soliteitatione alleuiv I personae ad arctandum Praeceptorum numerum in Seholis Monspectu lanis, sed quibustrumque libuerit , quieti move, uni evmque fuerint, se esse permissurum confirmavit, itemque proinissa servare successori jussit suo . r. Hae schola paul Io post determinatam formam suscepit a Bulla Cardinaliet Conradi Episcopi Portuensis , & S. Rumnae Legati Sanctae Sed is in Oecitania

eontra Albigenserum decimo sexto Κalendas Septembris anno IZZo. Haec Bulla confirmat Magistris facultatem docendi, candidatos inquirendi , qui Dia rus fieri velint, ut si docendi munere potis sint , ad Episcopum Magalonae mitterentur, ut reciperent hanc facultatem; inhibet reliquis omnem facultatem. Ergo medicinae gymnasium aequo, dc legitimo titulo erectum est , cuius rei duo extant testimonia publica , alterum in Archivio Episcopi sui radicti , alterum in illo Facultatis. Hanc Bullam confirmarunt anno Iaso. Cardinalis Guido Papa Episcopus Soranus Lenatus A. S. dc nova i EST. Alexander IU. Papa , pluresque deinceps successores sui , de Reges nostri suis chirographis . Bullae Cardinalis Conradi th Lectores taederet , sed pauca reseram , ubi vetustatem' gvmnasii Monspessulani ipsa in si eat . Sane cum dudum Medi- , cinalis scientiae professio sub gloriosis profectum titulis in Montepessiilano claruerit, floruerit , dc fructuum fecerit ubertatem, multipliciter in diversis mundi partibus salubrem . g. Facultas Monspessulana est prima ubi Anatome fuerit tradita . obibnuit pro hoc anno is 66. a Ludovico Andegaven si Praetore Provinciae E N a . cuia

209쪽

rss TRACTAT Us DE MORE Is Met LIERUM. cultatem Iiberandi reum mortis , quod pluries confirmatum fuit imposterim . . Facultas Monspessulana prior fuit , quae viridarium simplici uin posuerit cum Praeceptore pro Plantarum ostensione . Professorem elegit Hent cus IV. anno I s& viridarium I egium sequenti anno conditum fuit. s. Tandem Facultas esusdem Civitatis prima fuit , quae Chymicam publieci doceret, qua de causa Ludovicus X lv. aavo I 6I . novam Cathedram Instituit, & Proses brem, atque ostensorem de hac re statuit. Uno verbo Medicinae Schola Monspessulii subiistebat Coo. aut pcredi. abhino annis; in Facultatem vero publicam erecta est a divo IZ2o. Medicina pia iter tradita est , de servantur catalogi praecipuorum Doctorum , qui in ipsa Unia

versitate docuerunt . Tandem multis abhinc armis singulis annis Anatomem Bolanicam , Chymicam de r. celeberrimi viri Prosessores erudite tradunt

Hujusmodi sunt tituli antiquitatis Facultatis Mons es,ulanae , expectabo a Centasore suos , de me ipsi yictum dabo, modo satis ostendane, medicinam alibi, quam Monspessulii anno ire o. doceri per publicos Professores.

Auctor, sive Censor nostra redarguit Facultatem Monspessu fanam, quod Ar bum medicinae nimis adhaeserit : H Commercium Alabum , ait ipse , cumia Provinciis Meridionalibus , eorum notiones statim attulit , medicina e is rum proinde exculta , & tradita erat Monspessulii . . . En vobis , aieta ipse , origo Scholarum Monspessulii , & constantis adhaesionis pro Arata bum doctrinI Jam descripsimus medicinam Arabinn , & superius vidimus pag.

Guidonem Palinum de barbarie conqueri Arabum , quos P vos vocat qu ties enim plures redarguerunt Medicos Monspectu lanos , Arabum doctrinam , atque praxim prosecutos, dum Graecorum estuta parvi faciebant ; selhuiusmodi sunt inanes accusationes , quae facile seque inibus animadversi nibus tolli post unt. I. Barbaries , quam Medicis Arabibus tribuunt , minime ipsis convenit rin propria lingua enim eleganter scripserunt i Avicenna Praesertim optimo sylo conscripsit . & barbaries potius Traductorum redarguenda videtur , qui neque Arabum neque latinam linguam , neque medicinam noverant , ut in singulis lineis sensum perverterent. 2. Medicina Arabum , quam descripserunt ex Graecis Auctoribus , mis' leno potissimum , de HippPcrate erae deprompta , quorum Agabes versi nes frequenter citabant e facile est de hac re certiorem fieri, quisque volu rit Arabes Auctores , aut Medicos pervolvere , qui ante restaurationem linguae Graecae in Europa scripseruix, Arabes transducendo . In hoc numero reponi possiunt Nicolaus Bertrutius, Ber nardus Cordonius , Joannes Platearius, Ualescus Tarantinus , Marcus Gait maria &c. qui omnes Hippocratis , &Galeni auctoritatibus fulciuntur 3. Quidquid medicina Arabum fuerit tunc temporis . tum in facultate Mon

essulana , tum Pari tensi simus vigebat : nullus , quod ego sciam , Medicus

uius Facultatis tunc latis sit , praeter acobum de P tibus . Edidit specimen medicinae Arabum sub hoc titulo : Explanatio in Avicennam una cu/ra textu i stur a vicenna a se ext anato , argve eraesito I Lugduni I 63. Videri po-- test

210쪽

rum e quales erant enim libri , qui tuno in facultate Parisiensi adhibebat tur 3 D. Chomel catalogum eorum exhibuit , in quo (b recensentur Isaac in Joannitius, Humanus vocatus , Avicenna , Rharis, de reliqui Principes Medicinae Arabum , quibus addi potest Constantinus Poenus Religione Christianus , qui II. saeculo in Italiam transducius Monasterium montis Caslim ingressus est ibique plura Arabum opera latine vertit , inter quae Unit Icum Isaaci , quod diu ipsi tribuerunt. d. Haec consuerudo specialis haud erat Facultati' Parisiensi , Se Monspessit. Ianae , sed reliquis Facultatibus communis Arabes perlegendi et afferam Iani Cornarii testimonium, quod reperitur initio praefationis , versionis suae latinae Pauli AEginetae et agens enim ipse de anteacto medicinae tempore sic ait et M Praelegebatur Avicennae, qui Princeps totius artis habebatur , dc appellabatur . Praelegebatur Rhagis , de praesertim nonus iplius ad Abnandorem Re-- gem liber, in quo absoluta curandorum omnium morborum ratio propo-,, ni serebatur. s. D. Chomel proseisto testatur olim in Facultate parisiensi declara me adhorismos , de reliqua Hippocratis opera , itemque eadem perlegebantur in gymnasio Monspectu lano ; sed huiusmodi opera , quae tunc temporis extabant , hava magis valebant libris Arabum , quia versiones barbarae erant ex ipsis Arabum versionibus Iatine redditis, ut ex Melchiore A lamor c co , , aeque vitiosi , , Hippocratis exigua mole libelli habebantur, corruptissimi , de barbaris limi, H qui interdum etiam in scholis . . . praelegebantur. 6. Sed tandem cum studium linguae praecae apud Italos, de Gillos circa finem Meuli 13. invexisset, pIures Medici Hippocratem , de Galenum ex grae- eo idiomate in latinum verterunt , idcireo in Medicos Graecos sedulo incubuerunt, de in utraque Universitate ipsos magni fecerunt, ut conspici potest ex operibus exaratis Post hoc tempus, a medicis, qui tunc viguerunt, , medicinam docuerunt. Huiusmodi sunt Fontanonus , Jubercus, varandaeus, Hu-ehesis, Ranchinus , R i verius. Probabiliter huiusmodi Medici partim Parisiis , partim Monspei lilii detenti fuerint, ex quibus migrationibus minus na- durae studuerint , quae ipsis majores , utilioresque notiones suppeditasset

Postremae animadversiones fortasse suspicionem inducerent , ne nimium Mondentilii Facultati faverem, quod falsum est cum Parinensem aeque magni faciam: ad Medicinam enim primo incubui Monspessulii , ubi gradum Doelouris suscepi ;. dein per octos annos lectiones perlegi D. Chiraci , dum ipse eum Duce Aureliae in Italiam, & Hispaniam profectus erat; denique ipsi per

decem annos prosessorio titulo sum substitutus; ingratus enim essem, nili magnopere huic Facultati deberem i nihil minus tamen Parisiensi adstrictus teneor ; me cum honore , & summa necessitudine novi Collegae acceperunt , quae totidem vincula sunt validiora, de recentiora recordationis meae . Insua true de Morbis Mulieri . P. II N I per

a 3 Ih catalogo primorum Medicorum Regum Galliae p. a. di i ..ibi Det. aa . . etitia Iani cornarii ..

Disiti ori brum Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION