장음표시 사용
181쪽
TRAcTAT Ut DE MORBII MULIERUM. i imagnam, Mi Surae, aphtae , & rhagadia papillarum oculis se offerunt, quare facile r cognoscuntur, & distinguuntur . Casus vero papillae faciIe prospicitur in alte dendo abscessum, aut cancrum, simulque rhagadia circa basin papillae nata. Causa vulgaris horum morborum est acrimonia salivae , quam infantes in pluribus circumstantiis acquirunt; interdum etiam insantium saliva viro venereo inficitur, quod gravioribus morbis occasionem praebet , sed id satis patet infantis corpus invelligando, praesertim circa os, ubi morbi indicia apparebunti Quoad mulieres , quae , etsi non alant, iisdem morbis Iaborant , similibus remediis ipsis mederi necessum erit absquequo aegritudinum causam inquiramus. Progno D . Morbi papillarum, quando a simplici causa procedunt, nempe a salivae acriis monia infantis, ceteroquin bene constituti , periculo vacant , modo saltem haud negligantur. Sed quando a Celtico viro ab infante communicato procedunt, pro luis v nereae symptomatis haberi debent , citoque nutricibus frictiones mercuriales sunt administrandae , ut ipsae , puerique convalescant. Quoad papillae casum pertinet, praeoccupari poterit scimuris medendo ; sed quando abscessus, aut cancer ipsum promoveat , nulla ratione impediri poterit.
I. Si excoriationes , aphis, & rhagadia inflammatione , dirisque cruciatibugvexari videantur, X. Uenam secare necessum erit, partem affectam aequali parte Iactis , & decoctionis altheae fovendo, cataplasma deinceps ex mica panis, di lactis applicando. a. Dolore & inflammatione imminutis, papilla decoctione hordei , aut hyperici abstergi poterit, pauco addito etiam melle rotato leviter partem humectando. 3. Post hanc Iotionem papilla cum oleo cerae, aut vitelli ovorum Eric o
linienda pulverem gummi tragacanthae aut sacchari inspergendo , vel si melius arrideat, linteola his substantiis imbuta applicando.
. Interdum sumunt folia Cerauit Robertia ut, eaque conterunt in mortario marm Ireo , donec in pultem reducantur , qua papillam circumcingunt , aut
eiusdem succo expressio pulvillos imbuunt, papillae applicandos. v. Ut apposita papillae medicamina ibi persistant , mamiliaris fovea adhibetur galeri more , ex cera, aut plumbea lamina consecta ; hususmodi instru- inrnta ex stanno etiam fuso reperiri solent , sed nimis premunt . Necessum
est, quod pelvis huius exigui galeri satis lata , & profunda sit , ut papillam
amplectatur , & remedia applicanda complectatur . Identidem quando mutatur apparatus, abluitur liviuestu Idi instrumentum , quot suo loco retinetur opeconprimentis fasciae. 6. Quando hi morbi amplius non suppurant , ut siccentur, aqua calcis abluuntur , vel obteguntur linteo resina alba , einplastro cerussae , aut pon
182쪽
seIIatori , ut lac deflectat , neque aegrotantem mammam insere at , ubi plu
II. Si vero animadvertamus aphtas , & rhagadia tanta saevitie pollere, ut erodant, atque perfodiant papillam cum periculo casus , hoet detrimentum praeoccupari oporeebit, filamenta applicando , sive splenia imbuta pauco unguento bruno leniori, confecta nempe ex admixtione suppurantis emplastri , vel decem , aut duodecim granis praecipitati rubri, cuique semis dracnmae additis , donec progressus erosionis intercipiatur , ex tune vulgaris methodus erit protrahenda . III. Si vero ob indaginem nutricis, ela infantis papillae affectum a lue ceItica derivare cognoscamus, post venae sectionem, purgationem, atque balnea, frictiones mercuriales erunt administrandae , ut ipsa , atque infans convaIescant. Hae frictiones tamen pauciores, eae per vices distantes esse debent, ne salivationem moveant; quatuor enim, aut quinque unciae unguenti ex partibus aequalibus axungiae suillae, ev mercurii extincti confecti adhiberi solent. Iv. Casus vero papillae haud averti potest quando ab ablaestu , aut cancro areolam intus erodente procedit: melius se habet aegra quando papillae casus a rodentibus aphiis , aut rhagadiis pendet, quia huJusmodi ulcera facile di primuntur, & si unquam ceciderit papilla , partem affectam vulgari methodo pertractando, cicatrix facile obtinebitur. Demum ut quae dicta sunt, recolamus , spes est impeIiendi casum papillae quando ab aphiis , dc rhagadiis ipse dependeat i aliqua sei levis ima spes superest , si ab abscessu casus derivet ;nulla est spes papillam recumeandi, si cancer ipsam destruxerit. U. Quanto papilla ex parte tantum destruitur , quod sub aphiis, & rhagadiis tantum evenit, eam lugendo producunt , quod interdum obtinent , sed cum omninta ceciderit , mamma nullum amplius usum habet, sed sensim compingitur , reliqua vero mamma ingrandescit ita , ut rutriundem lactis suppeditet , quantum ambae simul praestiti sient. vidi enim ipse altricem, quae ex uniaca mamma bene constitutos infantes ubertim alebat.
solidiorem cibum neque perferre , neque subigere potis est ; circa sextum mensem enim juscula propinari possunt, iusculorum vero quantitas , & consistentia augentur, dum decimum mensem versus progreditur, de ab hoc te re ad decimum octavum transitus fit , ubi pro quotidiano alimento juscula exhibentur : imo panis excoctus praebetur, ut infans sortiori nutritioni assii eccat , quae Iactis usum subsequi debet . Igitur iuxta naturae ordinem nutrices multo lacte turgere debent pro integra infantis nutritione ad sextum usque mensem; pro imminuta tertia parte ad duodecimum mensem , de dimidiata saltem, donec infantes ablactantur. Cum mulieres itaque Iactis copiam suppeditare nequeant, huic nutrimento necessariam , morbus est non nutricum rem elu, quae plerumque sanam vitam ducunt , quamvis Iacte deficiant , sed infantis ergo, quem alere destinatae cum suerint, impotes evadunt i pari enim det causa
183쪽
iro TRACTAT Us DE MORBIs MULIERUM.
causa sterilitas , quae nullum affert mulieribus incommodum , imo in hoc statu melius se habent, juxta naturae leges tamen morbum facit , quia non imis plent ipsae functionem , cui erant dicatae. Haud facile est determinare Iactis copiam in nutricibus necessariam , quod variat pro diversa infantium voracitate , ut nutrix pro quodam infante lacte de ficiat, pro alio exuberet; quare nihil decerni potest, sed facile innotescet , quando infans Iacte deficiat ob consumptionem, carnium mollitiem , Iacta di , sugendique voracitatem laeeum qualitatem , ventrisque intumescentiam , quae signa omnia mihi latine scribenti hic indicare supervacaneum videtur eum in diagnia jam fuse, lateque repetantur. Causa ,
vidimus superius capite r. hujus libri , Iac esse portionem chyIi , quem
primae viae sanguini suppeditant, cum quo circumactus ipse perficitur , & tandem in mammis deponitur , atque in lactem vertitur. Hujusmodi conditiones confluunt ad productionem , & copiam lactis , de nisi defectu alterius harum
conditionum lac in nutrice, ceteroquin bene constituta, deesse poterit; quare causae omnes deficientis lactis ad tres sequentes referri poterunt. I. Nutrices parum chyli sanguini praebenta. Quando suapte natura cibis parcunt. a. Quando debili stomacho a natura donantur , ut alimenta imperfecte digerant , parumque etiam a multis comestis cibis chyli hauriant. 3. Quando ob ventris lubricitatem cum laecibus partem chyli amittunt. II. Nutrices nonnullis evacuationibus sunt obnoxiae , quae chyli portionem demunt, iam in sanguinem transacti. a. Quando praeter morem nutrices copiosa iundant catamenta . a. Quando albo, continuo , & uberrimo fluore nutrices laborant.
3. Quando iugi sudore, noctu praesertim , ipsae madescunt. q. Quando denique lactando concipiunt, quia tunc chyli portio , quae in lac converti deberet, vasa Iactea uteri intrat, & nutritioni cedit embryonis, in nutricis gremio contenti, & haec magis obvia est causa defectus in nutricibus lactis. III. Nutrices Iocali vitio quanJoque in mammis laborant, quod impedit ,
aut retardat lactis secretionem . i. Quando corpus mammarum naturaliter exiguum , de complanatum sit ,
ut mammae exi Ies vix a reliqua thoracis carne distinguantur. a. Quando corpus mammarum aetatis ergo compingitur , ut in utero tunc pariter evenit; quare nutrices quadragesimum annum attingentes, minus valent iis, quae viginti, aut viginti quatuor annos non superant . s. Tanaem quando corpus mammarum glandula quadam, aut tuberculo demturpatur , vel saltem cicatrice ab abscessu relicta , ut ex his comprimatur mammma , de lactis circulus retardetur.
Si harum causarum quaelibet Iactis quantitatem imminuere valet , haec diminutio eo grandior erit, si plures si inui concurrant , quod evenire potest , &frequenter evenit,umptomata is i
Non sunt inquirenda binplomatae in mulieribus , quae lacte deficiunt, im
184쪽
Ling R I v. CAPUT X. irgquibus tantum habetur angor consticiendi morientem infantem ob Iactis in I iam inutiliter sugentem . sed potius in infantibus , qui hac inopia laborant, ex qua aegrotant, veniunt symptomata perpendenda . g. Inopem lactis copiam recipiunt, quare emaciari debent.1. Nutrices in supplementum lactis multum Jusculi praebent , quod cum de bilis stomachus non ferat, in intestinis stabuIans adstrictionem facit. s. Adstrictionis hujusmodi consequens est , intestina tumefieri . ex quo durities , atque tensio abdominis venit. . In hoc casu fames, quam patiuntur , & abdominis tumor, Laevi sunt crueiatus , quibus valde lacessiti infames parum , vel nihil somni capere valent , pervigilesque perstant. s. Materies in intestinis infantium cumulatae distensiones, atque Iancinati nes parere debent; quare colicae producuntur. g. Huiusmodi intectinorum colici dolores saevi ita quandoque apparent, ut spiritus animales cerebrum versus repulsi in varios musculos in qualiter erum. pant, quos valide contrahendo convulsiones , aut motus convulsi vos pariunt. i. Materies in intestinis detentae exponuntur calori imi ventris ut dolor augeseat , de illae facile acescant, ideoque si qua portio in sanguinem tram. Leat, leviores horripilationes, sed frequentes cum febris accestibus oriri debent. 8. Quandoque hujusmodi materies acescentes fermentando solvuntur quod aegris puerulis per aliquot dies levamen a sterc sed eadem phenomena facile reproducuntur, modo causa producens non subsiciatur. Diae uis is Si nutrices prudentes fuerint, ipsae monere debent propriam Iactis defiet, tiam , ne sanitatem infantis laedant; sed contra nutrices mercenariae propriam conditionem diligenter abscondunt, ne lucrum amittant, & illa, quae proprios insantes alunt , diu producunt lactis nutritionem cum Pro rerum inopia ait
rum alimentum Praebere nequeant.
Sed citra nutricum monita, facile cognosci potest lactis deficientia vi plura
enim dantur certa indicia et mammae enim nunquam plenae . de solidae apparent, sed fugiter molles, flaccidaeque . Infans, quamvis omni vi sugat, tamen , ut facile patet, parum lactis ingurgitat. Nunquam vero expunctio Oritur , quia nulla contractio in mammis excitatur, ob quam lac jacuIetur, ipsumque sine labore puerulus hauriat. Infans emaciatur citra morbi indicium. Ipse famem patitur, nunquam lacte abundat, ut recenter nati MIent , quia munquam satis pro nutritione lactis sumit . Uenter in puerulis male altis magnus , tensusque est , atque constipatus , ut tertio , vel quarto quoque die tantum excernat. 'Separata vero per alvum kex neque Iutea, neque mollis est , ut quae a I acte procedit, sed dura, compacta, pene Cretaceas di colore cinereo donata , quod ostendit . ipsum a sumptis iustulis originem ducere. lici dolores vehementer interdum infantem vexant, qui motus convulsio hos excitant , ab epilepsa non admodum diversos. Tandem puer nunquam vel raro somnum capit , frequenter magitatur , avit febris accessibus sine manifesta causa corripitur.
185쪽
TRACTAT iis DE MORE Is MULIERUM. Proge s. Si nutrices alicui detrimento exponuntur ob lactis defectum , hoc necdum a 2fieientia lactis derivat, sed a causis , quae ipsam esti Iunt quarum non rietiosae ualde sunt. Sed ostensio incommodorum , quibus nutrices la-' eientes sunt obnoxiae , ad hoc caput numme aetinet damnum tamen
eum ret uai, in nutricibus defectum gravissimum est.
Desectus susticientis nutritionis maciem inducit, cui, nisi medeatur , cona jusculorum usu prohdit , in iniis iuppla-m' tum exhibitorum venae cavae compressionem inducit , atque immimiguinem reducem, atque lympham ab extremitatibus redeuntem , ac proinde
et oi uel, itiente: emeiatu , quos alvi adstrictio excitat, saepe codavulmsi vos motus, epilepticos interdum movet, qui plerunque hac aetate mali omi- etlantes, qui moderatum Iactis desectimi perserre valent , nunquam i men eam c uam debebant magnitudinem attingunt; sed exiles perstant, quia ob nutritionis deseelum paries exsiccatae, & induratae nimis, pro incremento
unius mensis, quia lacti tunc juscula nondum substitui possunt , quae neque stomachus digerit, nec intestina excernunt sed progrediente aetate puelluli &iuscula digerunt, & Iactis desectum ferunt citra gravem noxam.
I Inter scriptores Materiae Meilicae plura recensentur gala tophora remedia, futilia tamen quae muliercularum tantum credulitatem fovent. Unica meth Ius enim lac in nutricibus augendi est causas amovere , quae ipsum immi
' si ho Tha. F quod ' omedant, ipsas ad hoc hodi
tari oportebit exhibendo nutrientia alimenta, ut iuscula oryrarum Cum Iacte, hordei &e. cibos aromati Zando. ut movea ur 3p xi v '' i- in ilias C. a- nne lactis a debili stomacho originem trahat , qui imperfecte au
rumvirum' 'i exhiberi possunt aliquot cochlearia rnabarbari, i . aut g a meoinci Peruvian , vel drachma semis confectionis hyacinthinae, aut athermeta Tandem si nutrices laxo sponte ventre gaudeam , ut pluries vi die se Iam petant, qui fluxus multum Iactis demit, exhiberi oportebit drachmam se aut duplex cyathus infusionis terrae ia metae. ir Aci lactis defectus ab albo fluore, mensium suppressione , aut sudoribus' rite ndeat remedia convenient e. v. operis indicata.' Otiri a s ores tamen noetiarnos attinet, ipsi frequenter febrim lenta praehu an sed raro liuiusmodi nutrices advocari solent Nihilo tamen minus iis ri lentae appropriata exhiberi poterunt , sed magis obvium est , ' i huti; ees in hoc statu concipiant , & hac ratione dimisiam imminu
'' 'ae .uod ad mammas transfertur, absquequo ipsi mederi lammam Disitirco D, Co Ie
186쪽
L I E E R I v. C A p U T X. IpsIII. Tandem si nutrices mammis donentur exiguis, & compIanatis , si compore glanduloso, aut scirrhois mammarum deturpentur , si cicatrices superis sint veterum abscessirum, quae volumen imminuant . triplex hujusmodi casu incurabilis est, neque a remediis aliquid est Derandum . In hujusmodi circumstantiis sanum erit consilium nutricem mutare , sed si mater ipsa infantem alat, neque uberiorem nutricem inveniat , ipsa edocebiatur , qua ratione suppleri possit laetis defestus, nempe exhibendo parum lusculi, aut laetis vaccini cum decoctione simul hordei soluti . In progressu tuta Cula tum copia , tum densitate augeri poterunt ad duodecimum usque mensem, ubi lac amplius propinare supervacaneum est.
De pravis in nutrieibus lactis qui talibus. Non modo requiritur in nutricibus lassiciens Iactis copia , verum quod ipsum bonae indolis sit. Hoc in altricibus seligendis sedulo perscrutamur, sed crebro decipimur, vel Iac, quod primum optimum videbatur , ob
casum fortuitum , aut pravum regimen nutricis deterioris indolis evadit ;quare nunc indaginem aggrediemur pravarum qualitatum , quas lac freque
ter contrahit, re ipsis medendi rationum. Deseriptio.Lac,ut optimum sit, album esse debet, homogeneum, modicae consistentiae, dulce, & gustatu gratum, ex quibus concludendum est, lac vitiatum esse , si ipsum appareata. Nimis liquidum, solutumque, a. Spissum nimis, aut viscosum. s. Salsum valde, aut acre, . Acidum , aut acescens , s. Biliosum insuper, parumque amarum as. Reliqua vitia, quae in lacte animadverti possunt, nempe grumi , color caeruleus, aut luteus sui generis sunt, sed ab allatis vitiis dependent, ut infra videbimus: idcirco de quinque primis vitiis acturi erimus tantum , quae reliquas pravas laetis qualitates complectuntur is use I. Lae suapte natura in mulieribus serosum est primis praesertim a partu mensibus i quod necessarium est, ut proportionale evadat leviori nutritioni , di debili stomacho infantis recenter nati. Haec qualitas Iactis ab eo tunc dependet, quod secretorii meatus corporis mammarii , cum valde extensi sint ob copiam lactis post partum affluentis , sinant cum lacte transitum multae lymphae , quae imminuitur , prout meatus illi coarctamur . Lae pariter eadem de causa in juvenibus nutricibus magis serosum est i in ipsis enim partes omnes
magis extenduntur , meatusque magis permeabiles sunt, ut non modo lac ubdirius sit, verum maiori lyinphae copia onustum.
Serositas itaque Iactis vitiosa est, . cum nimia is , ut in sequentibus cassibus observatur.
I. Quando nutrix cum debili stomacho parum admodum comedat , ut parum chyli sanguini, parumque Iactis proinde mammis praebeat , in quo cas
Irmpha laetis defectum impiet.
187쪽
1. Quando ipsa multum bibat, aquae, praesertim, quae chylum serosum , &Iae ejusdem indolis praebet.
s. Quando nutrix poris secretoriis corporis mammarii valde latis natura liter gaudeat , ut lac Iumen eorum non implens, cum ipso multa lympha transeat. II. Lac minus abundat, & plus condensatur prout a partu distant feminae , donec circa decimum octavum, de vigessimum mensein lac omnino abeat. Post febrim lacteam , pori secretorii paullatim in corpore mammario coarctantur, donec naturalem angustiam sumant, idcirco minui lactis, sed purioris quotidie secernere ipsi debent, quia non amplius relinquunt spatium pro lymphae introductione, quare in diem illud inspissatur. Hic status sensim augetur u quedum Iactis secretio deficiat , quod vigesimo mense plerunque evenit. Lac sponte spissum magis , minusque abundans in nutricibus annosis observatur , quia in ipsis aetas omnes fibras , & canales constipando , poros secreterios mammarum pariter occludit, qui renuunt secretionem Iaelis , dc lymphae in eorum lumina intromissionem, ut in ipsis Iac minus abundans, misesumque sit, quam in juvenibus nutricibus. Certum porro est, lac naturaliter inmissari , prout altrices a partu distant, de in vetustioribus , absquequo spissitudo excludat nutrices aetate constitutas , in quibus lac vetus est. Scimus deinceps Iac spissum infantibus ad ultioribus magis convenire quam serosum e ergo Iac spissum non semper peccat , nisi quando certam spissitudinem attingat, quod in senioribus feminis contingit , in quibus lac vetustissimum est , aut in nutricibus helluonibus, quae crassioribus vescuntur cibis, multumque vinum hauriunt, tum in illis, quae Iaborant,
atque sudant, ut dispersa sanguinis serositate , de illa Iactis minuatur. III. Gustus salsus vitium laetis jugiter est, quod variat pro diverso sanitatis gradu altricum.
Haec qualitas laeti communicatur, quando salitos cibos nutrices frequenter comedunt, vel sanguine pollent sponte acri, dc salso. Iv. Idem pariter est de aciditate laetis, quae m1gis periculosa est , quo sensibilior fit. Tribuenda videtur digerendi infirmatae facultati, quibus fiunt obnoxiae ob debilem stomachum , tum esui fructuum acidorum , aut acerborum, tum vini acescentis potui. U. Gustus amarus, de biliosus Iactis vitia magni momenti sunt. Haec nutricibus obvia sunt, quae veteri butyro, aut oleo erancido alimenta condiunt, simulque allium, caepasque edunt, bilioso temperamento donantur, iracundae sunt , aut hepatis laborant obstructionibus , ut impedita bilis secretione, sanguis , atque lac ipse inficiatur. VI. Tres posteriores laetis qualitates sunt ingrumatio , color caeruleus , &Iureus , quae ab aliquibus ante allatis qualitatibus dependent , idcirco lac grumosum fit, quando acida, quibus oneratur Iactis floccos inspissant e caeruleum evadit quando lactis elementa intercipiunt obscurae lymphae mole lae haec commixtio exilissimoriun elementorum lactis albi , de lymphae fuscae caeruleum habitum praebent, sed hac miscella in grumato Iahe , nimisque semroso accidit . Tandem luteus color a bilis admixtione dependet . Ulteriorem ergo non postulant haec tria vitia explicationem , cum a superallatis causis dependeant jam satis explanatis.
Nihil nutrices patiuntur a pravis laetis qualitatibus, sed infantes vario gramdu, & modo patiuntur. 1 Lae
188쪽
L i ii E R I U. C A P U T X. tyr . Lac serosum convenit in tibus recenter natis, de videtur narii sui uita eorum indigentiis, lac post novum partum serosum reddendet eois venit ipsum parater infantibus constipatis iamdiu spisso , aut vetesi pes eis, in quibus dentitio segniter fit. Generice lac serosum quamvis parum nutriat, satis tamen valet , modo copiosum sit , & infantes sal riorem dure, vitam , quia ab ipso alvus metur . Usus ergo serosi laetis necdum nocet nisi modum excedat, ut pro summa liquiditate infantes minus quam par est alapr erram si aliquid ipsis exhibeatur, quod alio humores distrahat 'II. Lac nimis missum deleteriae semper indolis est i infantes consti eis DColicas affert , quae super convulsiones excitant, sanguinem, humorelati ecernendos in istando, hepatis, aliorumque viscerum insertus gignit subs quentium morborum Causa lympham condensando glanduIas lymphatici, et
mefacit, tandem humorem sebaceum indurando crustas lacteas si v oes, Machores facit. alvi Lac arescens in stomacho maiorem aciditatem acquirit, chvlumolis diignit intestina lacessientem , ut vermina, di inappetentiam pariat. Tam
em merax, hoc 'tem inducit, quena fibris subsequitur plue
donec pereat infans ob pravam chyli qualitatem. P vri a Tandem lac bili sum calefacit , di perturbat infantes , fluxum ventriabiliosum cum torminibus parat, pruritum eruPtionem miliarem de herret manducit s a quibus febricitat, consumitur . petiique nutu, . hq ri mn Diagvasit. Facile distinguuntur pravae in nutricibus Iactis qualitates I. Nudis oculis recognoscitur nimia serositas, aut spissitudo Iactis haut hoc melius innotescae , aliquot guttae insperguntur sculo plano eum svix inclinato speculo fluxerint, Iac nimis ferocm suerit a riverticali speculi positu guttae deciderint, missum valde lio est si '
lac pollere solet consistentia, quando medium stet et , taeta es
ut serosum , neque segniter ut spissium Iae rhoaui . mi uin/nter IUN. Lyc salsum , acre , acidum , biliosum, amarumque esse ductus demonstrat; sed pro maiori certitudine aliquot guit; eiusdem n oeui
Pertingulum narium, &-commoue: do illo es et S
ein unti ibi si nul lam guttae impressionem faciant. lac dule noculum lacessiat, ipsum profecto salsedine , aciditate, aut bilio intemetri facile peccabit, eoque magis quo irritatio vividior fuerit. Specialiter veramus, si lac in acidum tendat, cochlear exiguum repIendricte redietum. que accenso carboni exponendo , si lac figatur , acidum meritctis proprietas apparet, quando linteum album ipso madefit de dei, ne Omnes hae pravae Iactis qualitates communes sunt nutricibus ouae ocist mnoeptionem, adhuc tamen natos alunt: multum tribuendum videtur cramo
189쪽
prs TRACTAT Us DE MIRE Is MULIERUM.
Tandem infantis indoles potissimum est qualitatis lactis indicium. Si infans bene valeat, pinguescat. de Iaudabiliter alvum excernat, lac bonum erit; contra vero deleteriae indolis , quando sine causa mani festa tabescat; tunc symptomata i atque foeces satis demon strant, morbum a deturpato altricis latice
Quantum laetamur de optima altrice , tantum tristari debemus de infirma nutrice plus , minusve pro variis laetis vitiis. I. Lac serosum bonum p Ierunque est usque ad nonum , aut decimum mensem , praesertim cum ipsum foveat dentitionem; post hoc tempus tute Iuscula desectui Iacticinosae nutritionis substitui possunt et quare modo lac omnino his
rosum non appareat, neque infans pertinacem ventris fluxum patiatur, fruis straneum erit altricem mutare.
II. III. IV. U. Lac spissum , salitum , acidum, amarum , atque biliosum reapse insalubre est; quare modo labefaelari infans incipiat , statim nova fel . latori est exhibenda nutrix. Animadverti , Iac valde spissum omnium pelli.mum esse, praesertim pro junioribus, qui nondum susticientes habent digeren .
tes vires e minus patiuntur infantes ultra decimum mensem.
Ptavae lactis qualitates in nutricibus tum remediis , cum regimine tolli debent. I. Si lac serosum valde fuerit , fructus, dc legumina recentia erunt inter dicenda , nutritionem consistentem magis exhibendo ex jusculis , o Eis, gramnis, ovis &c. consecta, minus aquae , di aliquantulum Tini propinando , raro vero irrumando, ut vasa lymphatica corporis mammarii moram gerendo, va leant lymphae portionem demere, quae in Iacte exuberat. II. Contra vero si lac spissum nimis se praebeat, erunt nutrici leviora alimenta exhibenda: parum carnium , multum leguminum recentium, fructuumque maturorum, vinum penitus interdicendo, aquam commendando , & ut saepius mammas praebeant, hortando . III. Si lac acre, & salitum suerit, non erunt amplius nutricum cibi sale condiendi, minutalcula salita, aut praeparata nunquam permittendo, legumina tamen solventia , & simpliciter condita , fructusque maturi, tandem vespere aliquot cyathi Iimoneae exhiberi solent. IV. Si lac acre videatur, omnis leguminum, fructuum acerborum , viniscet erat interdicendus usus , parum carnis exhibebitur , multum jusculi ory-Zarum, granorum, di . Permittendo , imo proderit biliorium ante prandium drachmam semis sumere corticis Peruviani.
. Si lac biliosum fuerit, erit nutrix leniente purganda: verum ipsi exhibete fas erit decoruim ex semis Iibra carnis vitulinae confectum, in quo ebullierint soli a cichorei silvestris, acrimoniae, pimpinellae , nasturtii aquatici dcc. adipis triginta granis terrae foliatae tartari. Mane ieiuno stomacho etiam post decocti haustum duodecim grana rhabarbari cum confectione hyacinthinae utilia evadunt. Si hujusmodi remedia , atque optimum regimen pravas laetis qualitates co rigere valuerint, simulque infans pristi nam valetudinem acquirat, non erit contemnenda altrix; sed plerunque specie valetudinis decipimur, Nerunque Iuvarnutricem cominutue, Praesertim si valida adsit suspicio, ipsam jam concepisse.
190쪽
Auctor inetur DPma Appendicum, ra vermicuZarium uteri adversus dubitationes
nonnullas celeberrimi Vari tetenti. leberrimus 'e-Suvieten, Medicus primarius Imperatoris , de Imperatricis Reginae, illustrator Aphorismorum Merhaavii , qui hunc commentando completum medicinae cursum expedivit, mihi summum honorem attulit visimiae de hac mea elucubratione verba faciens occalione perscrutationis tamentorum periodationis, ibique allicientibus laudibus me magni facere ostendit, cum nihil maius sit quam laudari a laudato viro, quod profecto m reri concuperem, sed meeum satis habito, ut hujus sapientis Medici summae humanitati laudes omnes tribuendas esse recognoscam. Postquam ipse fastus est, explicationem nostram de menstruatione admodum
ingeniosam esse, addit speciali quodam dicendi modo , oui multum debeo , suspendere judicium (a adhuc debere , cum mea explicatio supponat in uteri
textura conformationem quandam, nondum Anatome satis demonstratam. Nihil novi attuli circa structuram matricis in capite t. prioris voluminit praeter duas sequentes observationes et altera quod intra interiorem uteri tunicam , dc muscularem innumera reperiantur vasa vermicularia , sive lactea , circa vasa sanguinea contorta , quae Post varias simul communicationes intimam tunicam per iant, de in uteri cavitatem per excretorios ductus, ad singulos glomos vermicularium pertinentes secretum lac effundant; altera observatio est, quod inter easdem tunicas consertissimae reptent venae meeales , sive appendicesve nota, quae a propaginibus venarum uteri venientes, praesertim ubi simul per anastomoses coeunt, directe versus interiorem partem uteri procedendo , tuis
Hae appendices , aut venarum extremitates ad libelIam faciei uteri internae aperiuntur, sed Froducuntur, de pendulae , atque patentes evadunt tempore menstruationis , eoque magis tempore graviditatis, neque iterum corrugantur,
nisi post lochi a. Ex his sanguis menstruus fluit, ex his cruor foetum nutriens erumpit, ex his tandem rubra lochia prosiliunt primo puerperii tempore. Dubitationes enim celeberrimi Uan latenti alterutram harum observationum aggredi deberent; sed vix credendum est , ipsum ambigere circa existentiam vasorum vermicularium, aut lacteorum . Haec vasa nudis oculis se offerunt in uteris omnium quadrupedium, modo circa finem gestationis aperiantur ;ipsa iugiter reperi in di siectis uteris vaccarum , hircorum , vervecum , canum , felium , dcc. Me non latet, plures Anatomicos idem necdum observasese, sed cerium est , Ruisebium ipsa vidisse, atque descripsisse Thesa r. anat astrue de Morbis Mulierum . P. II. M miri
a 3 sie releberrimul Alrrae , qui Meentissime de hae re stripsit, eandem sententiam amplectitur . ei liret menstruationem a plectet a partieulari dependere , lieet alio modo explicet . de eredat sanguinem menstruum ex uteri venis prodire, per quasdam appendices venosa i quas carea ea vocat , livae in extre-s svis eorrugatae tanguini viam occludunt, tempore vero mensi mi iluoris ab urgeate anguine acevmulato in titerinis vasis aperiuntur S sanguinem dimittunt Quamvis valde inae iosa ad haee explieatio videatur , liceat mihi pace tanti viri . ex euius eruditissimis seri piis me plurima didiei se gratus recordor ) suspendere j die tum , evm aliqua saltem supponat in uteri fabrica , qua