장음표시 사용
31쪽
dae eductione vel temone, id est xi ' per Σ1'' usque
in ipsum Cometam Et in recta linea inter ultimam caudae ursae maioris, Meam quae antepenultimam in cauda draconis antecedit, quae est quarta a fine.
Videbatur tamen paulum quiddam altior versus boream positus, quam linea prima Haec ita notavi quia noctis initio Luna jam pu b j stellarum minorum luminibus officiebat sit claritate. Nam ad decimam usque vespertinam nullum cometae vestigium in caelo videram: lora, post mediam noctem nubes etiam, sed minus densae per intervalla ejus conspectum eripiebant, ut observationi
vix esset locus, donec post tertiam totum caelum nubibus obtegeretur. Denique adeo obtusiis erat Cometae splendor, ut observationi non esset idoneus. quod utrum ab ejus desectu an vero a nubium rariorum incursi evenerit, vix scio. Nam etiam
stellarum quartae magnitudinis in illa mundi plaga, quasi per nebulam, erat conspectus.Si cui libeat ex
Cometae viai harum interfectione,aut ex ipsarum communi sectione locum Cometae poterit explicare. Si omnino forte res ea tanti videatur. His ita constitutis cometae motus tempore inte
medio in suo circulo, quem semper maximum descripsit,i quo loco eclipticam porro intersecet haud dissiculter invenietur. Sed ut
32쪽
Sed ut de Cometae moti velocitate nobis constet, primum ex data longitudine per calculum antecedentem quoque patium maximi circuli inter has epochas interjem ex suis principiis deri vabimus, ut quantum inter proximas quasque intersit nobis constet. Et quidem aprima observatione nostra quam dec instituimus, ut vel hinc collato calculo constet nos in tanto intervallo haud multum propemodum dixeram nihil a vero motu abivisse divellos. Sit enim Epolus eclipticae, locus Cometaeci decembris, i locus cometae ad 11 Decembris: quamobrem ex longitudinis utriusque differentia datur angulus BED41, 2, 43, ex complemento latitudinis crura ED 7s, 8 Eius gr. 16 cr. 1 sec. de inde basis BD 16 gr. 31 scr. Sit secundo D iterum locus cometae decembris, clad diem I decembr. dabitur itaque angulus BED ex longitudinum disserentia 2 gr. 43. 38. crura autem Ein 1, 8, E 48 gr. 1 a scr. o ec ex complemento latitudinis , atque hinc basiis BD a s ,
Tertio, sitim locus cometa 1 decembris, craeius locus 3 decembr. dabitur itaque an ulus BEDe longitudinum differentia 1 gr. 39 scr. crura autem
33쪽
C Aim P a SQ 8. I Item ED 'gr. 1 scr. 2 sec. EB agr. 16 scr. io soccxcomplemento latitudinum unde basis BD a bitur motus cometae vir. a. scr. Vides itaque differentiam inter motum a Pad I, ad 13 Decem bris huic admodum esse assinem,etsi mihi observa tio es ' Decembris plane in hoc negotio nullius sit ponderiS. Quarto sit D locus cometae ad diem x B ad 1 Decembris, dabitur itaque angulus BED e longi tudinum disserentia 6 gr. 38 scr. 3 sec. crura autem EB 1 gr. 16 scr. a sec. ED 48 gr. 11 scri rosec. titudinum complementis atque inde dabitur basis BD Σ3 gr. scr sec. motus cometae a I ad 1 decembris. Verum operae pretium est hos motus unico conspectu ante oculos spectandos pro
aiiada Decembris gr scr. 4 sec. Hinc lapsus diei 1 manifestus est.Nam eo biduo chorarum spatio portuit Cometam consocisse G gr. 1 scr. atque ideo toto biduo isto , gr. osc. quod λογώ mm esse evincit intervallum a Pad i de C cembris
34쪽
cembris, quo non amplius integris gradibus sino ulis diebus cedunt, quod vero allidere motus a 3 ad 14 arguit,illinc enim elicie duntaxat . 7. Rursum ab eodem i3 ad diem Σ deprehendes motum diurnum vix fuisse 1.1 o. Ita enim fere omnis cometalentescit eundo,ut initio velocior in fine fiat tardior. Quamobrem circa initia sui ortus vix existimo hunc cometam 3 gradus confecisse. Ego quae ad hanc rem conferre arbitrabar in medium protuli, etsi diei undecimae observatio hic nullius admodum debeat
esse momenti, quae adeo enormiter contra antecedentium c consequentium dierum leges peccet. Superest ad extremum ut nodum vel locum eum inquiramus, in quo hujus Cometae circulus eclipticam intersecat,i angulum inclinationis ejus Verum cum in observationibus nimium propinquis e re minima in istis maximus error possit obrepere, non immerito hunc scopulum viri summi semper declinaverunt,4 eas observationes demum idoneas censuerunt, quae notabilem haberent distantiam, quorum consilium nos hic quoque sequi oportunum videtur Assumamus itaque diem 13 44 id enim spatium satis amplum huic negotio est id, neum. Sit in diagrammate antecedente B locus cometae ad diem 1 ad diem 13. Iam ex antecedentibus constant latera hujus trianguli, quare
35쪽
angulus quoque BDE dabitur 33.16. o. cui equalis est qui ad verticem HDQ Quamobrem in triangulo rectangulo HDQdatur H D latitudo cometae
ad istum diem 8. 7. o. cum angulo adjacente, datur itaque crusrecti H 2s. 7. s. angulus inclinationis D QI 6 .a..ueo.& basis Dd, distantia cometae anodo sui circuli eclipticae erat eodem momento I. so. Porro autem clim puncti longitudo, quae a quadrangulo EDH definitur, data ut gr. α 1, detur jam H Q segmentum
eclipticae in consequentia 1 47 21 dabitur longitudo puncti in mi gr. scribo sec. Monet me hic locus cometae ejus qui anno I o mensibus septembri, Octobri in caelo fulsit dum enim ad versaria mea excutio casse aliud agens in eum incidi, nam vix memineram quod duntaxat eas observationes latiore specie ἡ φανόπινα instituissem. Ego istum primulum observavi anno 16o Gregor septembris a. hora, uespertina sub cauda uris majoris haud longe ab informi illa clara tertiae magnitudinis. Inde, octobris vespertini '' in recta linea cum tribus stellis serpentis ophiuchi infra ri- istum. tantum distabat ab earum infima, quantum prima a media.Terti eundem notavi octob.rs vesperi ante septimam infra duas illas,quae in manu ophiuchi spectantur, erat autem in medio inter i harum
36쪽
harurn novissimami claram tertiae magnitudinis in renu ophiuchii, sed ita tamen, ut ab acta manu ad Mus renu linea tantum distaret,quantum illae mmanu inter se. Haec ita is ψάτω tunc annotaVl exuuibus liquido constat istum cometam qui secundum signorum successionem ferebatur u tramiti ductu continuato clipticam incidisse pauculis gradibus ultra novissimi cometae nodum. Atque haec de cometae motu ita dictai demonstrata sunto: superest ut ejusdem a terris distantiam explicemus.
Cometam hunc longissime supra Lunam Terris remotumfuisse, ob parallaxis
summam exilitatem. CAP. IV. Cometam hunc longissime a terris disjunctum, trames sui cursus quem constantisima ductu est permensus argumento sit. Nam haud secus atque planetae omnes, suum quendam maximum circulum proprio motu descripsit nihil vagum aut inconstans in eo a quoquam est deprehensum,semper sibi similis, ab eo tramite quem semel institerat, nusquam dilexit, quod sideris maxime est proprium. Quina motus tarditas si tamen ille quitaquam
37쪽
quam habeat ponderis eum quoque supra Lunam longe submovendum arguit.Id enim ita in planetis experimur, ut quo quisque a terris absit proprius,
tanto concitatiore motu feratur. Nam primis dic-bus non multo amplius 3 'μ' graduum intervallo ab ips,confectum supra ostendimus, quam elocitatem paulatim imminuit, haud secus atque planetae lent,antequam ad extremos evagationuna limites deveniant, ubi stare nobis videantur. Sed ista ut probari possint, tanquam vero assideant, ita invitumi relu stantem cogere non possunt, aut scrupulum omnem eximere: Quamobrem a Geometria nobis ad hanc rem argumenta erunt mutuanda, observationes huc nobis advocandae, ut quid illae nobis addicant radiois pulvere explicemus. Motum cometae a diei 3 decembris hora m tutina i ad horam diei sequentis constanti cal culo ex accuratissimis observationibus derivato an te invenimus 1 gr. 3 sic hoc autem est patium horarum Quamobrem eo tempore, horis cedunt 1 gr. 28 scr. ut proxime. Rursum si conferas spatium temporis a i ad a decembris cum inter
medio motus intervallo, deprehendes singulis die bus credere 2 gr. io scr. sic a secundo ad 3 dcccmbris, invenies quasi Ir diurno motu peragravisse. Summa huc redit motum cometae a summa sua ve- 3 locia
38쪽
locitate in dies aliquid remisisse, atque hanc extre
morum comparationem, saltem rudi minerva arguere temporis intermedii velocitatem, nec posse longe abest a vero. Hoc ideo dico, ut etiam illis satisfactam, qui argumentorum necessitatem, aut observationum veritatem non satis perspiciunt.
Ego tres illas pos te mas ξιιm is ob diligentiam
oportunitatem certo scio libuit tamen etiam huic sententiae confirmandae illa veris proxima hic assumere. His fundamentis subnixus planetam hunc longissime supra Lunam constitisse planum faciam. Principio ex antecedentibus jam nobis constat hujus cometae longitudinem 3 decembris hora ima tutina fuisse ii 1 gr. 2scr. 1sec Latitudinem Boream 4 gr. 7scr. Osec. Quo momento proxima erat jnferiori duarum in dors Bootis continguarum, cuius locus ex Tychone datur in vi 18.16 Lat. Bor. 1 gr. II scr. Superioris earum etiam locus i 17.17ἱ lat Bor. a. 3si ubi mihi illud ante omnia notandum distantiam utriusque harum inde dari gr. 1 scr. 1 sec. distantiam supremaei cometae . r. 13, infimae cometae O gr. 3 sci. Praeterea cum ad
condictam horam i die i decembris altitudo inferioris contiguarum hic fuerit 38 gr. 31 scr. ejus. dem altitudo hora, ' matutina 'gr. 33 scr. Certe utroque temporis momento cometae altitudinem
39쪽
quoque non admodum aliam, sed primo etiami aulo minorem fuisse opoituit. Hinc igitur paral-
axis explicandae rationem sumemus. Primum enim canonion constituemus ad utramque altitudinem, quantum ad datam a terrae centro distantiam iis locis parallaxis evariatio ejus situm disso care potuerit. Distantia a terrae centro inis, semidiametris aestimara, ad datam altitudine arat x, A
Sit A terrae centrum, E statio obse vantis, AI distantia cometae a terrae centro,I complementum altitu
dinis Assumamus distantiam Iprimum semidiametrorum Io, sitque IE angulus primum complementum altitudinis 38. r. hoc est 1 I. 28. secvndo 33 27. complementum altitudinis 16 33. Ex his datis quaeratur angulus AIE, quae est differentia an
gulorum I EO MIA O visi, veri Cum in triangulo rectilineo IAE dentur latera IA AE cu angulo EA, ista
40쪽
ni Eo externus datur sis ecies anguli AIE, quia
acutus est labitur quoq; ipse AIE . . s. Atque ita ista sermula hanc tabellam constructa exhibemus. Quamobrem si iste cometa tantum decem terrae semidiametris ab eius centro suis et dis)unctus,ut1-que differentia inter primam secundam observationem debuit intercedere I gr. i scr. 23 sec. atque tanto altior in secunda observatione visus fuisset quam in prima atque ideo, etsi toto eo tempore statim stetisset,ut Plautus loquitur, jam longe supra supremam continguarum apparere debuisset, cum intervallum inter ipsam, cometam secundum primam observationem visum fuerit untaxat secundum abacos astronomicos . et 23. itaque inquam longe supra supremam contiguarum apparuisset,si statuamus distantiam hanc in circulo verticali tantum aestimandam. Sed cum cometa novis limo observationis momento risus sit nobis inspectantibus, de oculorum judicum in tanta vicinitate consulentibus, non plus quadrante spatii inter ipsas contiguas interjecti confecisse,vides utique disterentiam parallaxiu, ut omnia sint ex voto, non majorem esse potuisse 12, 13, aut I scrupulis, ut ut omnino cometam immotum sedibus suis infixum stetisse concedamus. Quod si in caeteris