장음표시 사용
41쪽
COMETAE ANNIO, I 8. 21xeos sub utraque altitudine disserentiam demum 13 cr. 6 sec. aequare subdistantia 6 semidiametrorum, scr. 19 sec. sub distantia semidiatrorumpo Atque cum interea quoque proprio motu Versus supremam contiguarum perfecerit, omnino illud spatiun totum parallaxi imputari non debet. Id enim ex loco ejus postriduano ostendimus, eo tempore 1 horarum spatio profecisse a gr. 33 scr. so ec unde motus hor. datur scr. duarum hor. a scr. Vides itaque plane hanc loci aestima tionem a motu cometae proprio abserberi. Quinimo ut paulo etiam firmius vestigia hoc in loco defigam, etsi per sola φαινα κενὰ hoc addo mihi quidem omnino non liquere ab humillimo situ, cum eo die cometa noster primulum videretur ex horizontis nebulis emersus, quidquam quo ad sensum evariavisse , quod ipsum utique in Lunae etiam a terris distantia tanta harum stellarum vicinia solo visu absque ullis organis facillime notari potuisset. Quanto enim horizonti fuisset proprior tanto humilius infra eas debuisset deprimi; quanto altior tanto sublimius versus ipsas attolli. Id vero nunc ut sit factum, neutiquam tamen ea analogia quam ista distantia post illabat; sed tantum, quam motus Velocitas pro dato temporis intervallo concedebat. Sed ne nimium presse istis pia, His insistam finga
42쪽
signando,, cum plus quarta parte intervalli confecisse sit sane pars tertia,essent ea I scrupula, motus cometae interea propemodum 1 scr. differentia fuerit scrupulorum 4 cr. ut nunc demus h scin circulo verticali assumenda, tantilla igitur esset eo loco parallaxeos in maxima de minima observatae altitudinis disserentia ut hinc Geometrica Via accuratam dis antiam eruamus, theoremation istud praeVium antecedat. Complementa altitudinum farum eam habent rationem quam ipserum parasiaxes id mero de ipserum suibus intelligatur. Ioannes De id operosius ad struit, nos brevius, succinctius idem demonstrabimus hoc
modo.Sit phaenomenon a terr centro semper aequaliter remotum primum in II humilius, tum sublimius positum in I, de jungantur ad locum spectatoris UE IE. Erit igitur in
triangulo UE A latus II ad AE, quemadmodu si1-nus UEA id est sinus UE O adsimum AUE. Et que madmodum latus IAad AE,ita simus EA idest simus II O ad sinum AlE quare ex aequo simus UE O ad sinum IIJ eam habebit ratione, quam simus ALIE ad
43쪽
sinum AIE. quod erat demonstrandum. Quamobre lata disserentia duarum parallaxium, cum altitudine apparente phaenomen sigillatim,dabuntur ipsarum parallaxes quoque sigillatim atque inde ipsius phaenomeni distantia a terris isto igitur sane ut parallax ian differentia fuerit scrupulorum,distantia a vertice in humillimo cometa situ 1 gr. 18 scr. in secundo, altiore 3 gr. 7. Ashmatur igitur simus primi 8ar. 19, secundi si zopi. Et fiat quemadmodum differentia sinuum ad corundem iammam, ita tangens dimidiae differentiae datarum pa
Dabitur itaque dimidia parallaxeian summarii set 33 scr. hinc differentia dimidia additat subducta dabit parallaxin 1 scr. 33 scr. sub altitudine visa 18 gr. 31 scr. ω scr. 33 sec. sub altitudine visa 6 gr. 33
Atque inde quoque cometae a terra centro distantia dabitur. Namque in triangulo AVE datur angulus externus Eo 1 gr. 33scr. desideo illi deinceps 11 gr. 7 scr. angulus parallaxeos AVE 13 scr. 33sec cum latere AE Quare per triangulorum doctrinam dabitur quoque latus V terra semidia
44쪽
metrorum iii l. Atque tanta fuisset cometae distantia, si in tanta stellarum vicinia inter trientcna sequadrantem solo visu discernere nequivissemus. Ego vero ne a quidem scrupulis nos hallucinatos contenderim. Spectaculum id nobis accidit jucundissimum, de quia cometa noster redi: ad supremam contiguarum ferri videbatur, libet experiri, quam prope ad eum accesserit. Sit igitur Epolus Eclipticae, Q suprema contiguarum cujus latitudo gr. 33 V longitudo in gr. 7; interscisti viae cometae Eclipticae in m 13 gr. 29scr. o ec unde Y datur 16 gr. 11 scr. Cum itaque in triangulo rectangulo OV dentur crura OV V dabitur quoque angulus ΟΥ gr. a. O scr.
angulus inclinationis viae cometae ante inventus est
64 gr. 3 cr quare DΥ angulus dabitur 7 gr. oscr. In triangulo igitur OB rectangulo data basi& angulo dabitur crus oppositum OB O gr. 3 scr. I sec. BY 8 gr. 39 scr. Σ3l. Hinc constabit BD ogr. 49 scr. 8 unde D distantia cometae supre- mae datur O gr. 11 scr. 23 sec. Et cometa eo die intervallum BD confecit exacte odit horarum spatio ut hora dimidia post meridiem istum locum alti
gerit, quo momento cometae suprema conti guassum centra Ia scrupulorum intervallo inter dunta
45쪽
C in N, P L PII. 29 duntaxat fuerint disjuncta Atque haec hactenus de cometae nostri motu loco dici a sussiciant supe est ut cauda situm quoque explicemus.
De caudas itu ei Amfusionis causae quo rundam sententia refutata.
APpianus in Mathematico suo Caesareo, δί
Gemma Frisius primi observaverunt caudas cometarum ultra ipse cometas in plagam a Sole aversam exporrigi. Ea fuit occasio viris doctis de cometarum genesii essentia accuratius commentandi. Vir nobilis Tycho Brahe id perpetuum esse negat, pro se advocat experientiam Mobservationes cometae illius anni 17 tot doctorum scriptis nobilitati, qui non partes Soli, sed veneri oppoutas spectarit atque inde caudae illustrationem ad venerem refert, quamvis ob imbecillam ejus lucem pedem retro referat, HSoli multo malit imputare quam veneri, ob nescio quas refractionum latentes causas Regiomontanus omnino fammam existimabat, quilevitate sua nostra consimiliter in sublime subvolaret, atque ad istum modum mensurae ejus rationem expressit. Alii etiam aliter, quos 3 omneS
46쪽
omnes referre longum esset. Ego quoque istorum studio incitatus, haud scitanter caudae positum observare institui, ut non haberem necesse alienis test ibus credere, quippe qui adubrat iis tanti mira culi quoquc evocarer, movebat me super caeteros Tychonis diligentia, b hac in parte fides. Itaque cum primum cernerem o novembris caudam a plaga Soli opposita declinare. scirem venerem a Sole longius abesse, non tamen e vestigio illius sententiae prima fronte mihi subscribendum existimabam. Interim caudae situm notabam,ut mihi planius de re tota constaret. Videbam rectam per vigesimam sextam, decimam quintam virginis eductam caudam fere mediam secare. Vnde ex utrius que longitudine de latitudine data non erit difficile lineae per caput cometae ita productae Eclipticae concursum definire in . I 6 gr. 19 scr. 3osec., angulum inclinationis ad eclipticam o gr. 3,scr. 3O sec. AtquiVenus eo die obtinebat 4 gr. 9 scr. cum latitudine austrinari gr. 16 scr. Sol autem - 7 gr. 1 scr. Vnde efficitur cometa nostri caudam initio ad amussim veneris stellam affectavisse. 1 cnim sub angulo inclinationis 1 gr. 3o scr. quem circuliis per dictas stellas eductus cum cliptica comprehendit, continues ad perpendicularem a venere in ecli
pticam demis una, illius hujus perpendicularis
47쪽
o No I II. Iintersectio incidet in punctum latitudinis 1 gr. 33scr. quam veneris stella tum duntaxat 3 scio excudebat quae tantilla ιο νήυα , caudae disserentia in istiusmodi platicis observationibus evitari vix potest neque omnino id magni refert. Iamobrem c ipso momento hanc comam solam venerem re- speci avisse planum est quod initio antequam ista ad numeros revocassem mihi verisimile non videbatur. Attamen interea iste cincinnus paulatim se ita composuit, ut Solem plane ipsum spectaret, quod tanto facilius notatu erat, quia venus Vespertina in dies longius a Sole abiret. Sed priusquam causa phaseos comarum explicare possimus, ipsus quoque locus qua in sede haereat antea crit indagandus. Si omninoli mites extremi tam essent no latu faciles inanium oculis expositi, quam caput ipsum, tanto facilior esset hu)us rei explicatio Talem erigiem ignis magnus ille Charmander in libro, quem de cometis composuit, ait Anaxagorae visum grande insolitumque caelo lumen magniti dine amplae trabis, id permultos dies fulsisse. Ta
lem quoque speciem ignis longi fuisse Callisthe
ne tradit, antequam Burin S Helicen mare absconderet Aristoteles autem ait, non trabem illam, sed cometen fuisse caeterum ob nimium ardorem non apparuisse sparsum ignem, sed procedente tem pore
48쪽
pore civin jam minus flagraret, redditam suam cometa faciem Vt ut sit, modo extremi limites adeo distincti apparerent multo expeditius hoc labore defungeremur, & ex eodem loco unius industria ejusdem sedes quoque deprehendi posset nunc autem paulo intricatior est ejus ratio, nec nisi plurium collato studio in diversis locis observantium veritatem assequi possumus Scopuli enim ad quos collineamus in caelo defixi sunt ipse stellae caelo coae-Vae.ita namque observamus caudae duetum an omnibus e diversis regionibus cam inspectantibus eodem momento easdem aflixas suo ductu designet. atque aha id genus, quae φανομενα in medi sunt posita,ri cuivis obvia. Id enim argumentum erit certissimum splendorem illum distulum, quam Oc mus comam in ipso aethere quoque consistere.Nota est ea opticorum distinctio, alia nobis in caelo rQφα m, alia καθ' - - videri hujus gencri sunt illa quae per se subsistunt, a nobis cernuntur ut Sol,
Luna sydera nubes Illorum autem κατ' εμφαιπνap
parentium sunt ea, quae opticam refractionis causam habent, pareba, paraselena, gemini, c tergemini Soles, ut historici loquuntur vel ea quoque quae per refractionem krcflexionem simul suae es sentiae causam trahunt, halones S irides, quarum discrimen non satis commode opticis cognitum existimo.
49쪽
existimo. Hujusmodi autem φάm admodum varias posὰ existere, ut etiam in directum exporrigantur, mihi non sit dubiu, saepius est observatum quamvis fere semper, in orbem diffusae appareant, in Sole frequentiores in Luna rariores etsi iridem Luna rem hoc continuo biennio bis visam meminerim anno, i, mense decembri circa plenilunium &1618 propridie Kal. Ianuarias a Lad 6 vespertinam dum Hagam iter facerem, iridem consimilem, gna cum voluptate spectavi Naueseri nostrates qui anno superiore fretum Davidis in America adierunt, memorant intra semcstreter a se iridem Lun rem in mari navigantibus visam Solares quinque imo sex ordine continuo parallelas aliquando vidi; nescio profecto quomodo hujus generis opticis nimium delecter, dabitur aliquando commodior occasio de his uberius, plenius commentandi. Haec inquami hujus generis omnia in aere nobis vicino pectari optica docet,i experientia confirmat. Sole gemini nisi in nubilo non cernuntur, quibus locis serenum est, nihil hujus videtur irides ita viciniae etiam sunt, ut cum manente locomaneant,
cum discedente discedant. Atque ideo jure merito
tantum κα- ς 'ασία. videri dicuntur, cum eo loco
quo apparent praeter rescidum aerem nihil invenias. Atqui caudam hanc cometarum appendicem non
50쪽
non in nubilo, sed aere videmus serenissimi de quidem tanto ampliorem, quanto aer ipse erit defaecatior. Et, quod rei caput est,omnes etiam locis diversiissimis eodem in caelo tractu, quemadmodum in earum descriptionibus apud Tyclaonem, Mestlinum, Rhotmannum videre est. Unde ciu-citur utique hanc appendicem comam non in aere κατα γαι in ira apparere, sed in ipso caelo καθ' on: Ραν existere. Etsi Cardanus istum cincinnum nobis e refractione radiorum solarium sola radiatione con flet. Nam cometae corpus ei tam densum ut illustrari; tam rarum porro ut radios queat transmittere haud aliter atque in globis vitreis, aut senum conspicillis,i convexis sphaerarum segmentis evonire videmus, quorum superficies a solis radiis illustrata, eosdem porro per suum corpus pellucidum penetrantes ad eundem axem refractos cogit adhaerescere. Haec quamvis Probabilia videantur, magnam habere inter se affinitatem, longissime tamen inter se distant, itane a veritate sunt aliena Radiorum enim tractus ille per vitream pilam ex obliquo inspectantibus nullus videtur, neque -mnino per naturam videri potest, nisi forte medium densius illustret, aut ab eo terminetur. Nam si illa optica vera esset, nihil utique causae dixerim,