De Othone et Vitellio imperatoribus quaestiones

21쪽

eum in g0ntraria S partes disserere n0n Ρ0SSent, RedeSSerunt, quamquam Oth0 per litteras flagitabat, ut duees rem in discrimen mitterent. Intellegis igitur Τacitum nune recte dicere p0tui SSe sen0n ut ad pugnam, Sed ad bellandum pr0laeti, quae Verban0n SatiS eXplicarentur, si iam Betriaci e0nstitutum esset Padi et Aduae c0nstuenteS petere.')C0nsilium inierant duces, Sed qu0 l000 Via P0stumia decederent, ut viam, quae crem0na Brixiam dueit, attingerent, de hac re eos di8Sensi SSe exi Stim0. Titianus enim et Pr0eulus c0nSilium depiSSe Videntur,

Padi et Aduae reeta via) aberat quemque PaulinuS et Celsus

maxime id in eum ducebant, ut inde ad Viam, quae inter Cre-m0nam et Brixiam erat, exercitum ducerent, denu0 deliberatum eSt. ε)'ὶ Hae re qu0que dem0nstrari p0test, Betrinei e880 00nstitutum pr0elium 00mmittere; quam Sententiam iam supra pr0tuli.' Haec qu0que sententia Heraei est cf. Ρg. Ib adn. 3. Neque tamen Kraussi0 assenti0r, qui l. l. Ρg. 48 dicit: Nee est, tu id addubitemus, quin Τitianus id egerit, ut un0 die ad e0nfluentes

22쪽

Nam Paulinus et Celsus, ne l0ngiuS pr0ssederent, reeu- Sabant et explicabant, quam pericul0Sum ne pernici0Sum Τitiani et Pi 0guli c0nsilium eSSet. Τitianus autem et Pr0guluS, dum 80rum Sententiam rati0nibus refellere n0n p0SSent, imperabant, ut URStrn pr0m0Verentur, qu0d ut facerent, etiam ab Oth0ne impulsi sunt, qui sane Numidam equitem miSerat. ' Put0 qu0que Oth0nem certi0rem factum de c0nsili0 in catris ad quartum a Betriae0 capt0 hunc equitem misi 88e atque ade0 a d itian0 et Pr00ut 0, qu0s in e0nSiliis inferi0res eSSe audimuS, Stimulatum eSSe, ut per nuntium flagitaret, ut reS in diScrimen adduceretur. Sed aliud restat. QuaeramuS Bun0, num gauSae eXStent, quibus dem0nStrari p08Sit, quare l000 ipS0 Sedecim milia paS- suum ab e0nfluentibus Padi et Aduae distante Suet0nius Paulinus et Marius Celsus via P0stumia decessuri et in viam Crem0na Brixiam ducentem pr0fecturi Sint.

Vium') fere n0vem milia passuum a q0nguenti Sus Padi et et A duae viam P0stumiam seindere. Qui stuViu8 0riginem habet pr0pe ad Viam, quae inter Crem0nam et Bri Xiam eSt. Iam intellegis, Paulinum et Celsum tutius ab impetu h08tium iter faeere n0n p0tuisse quam Secundum stuVium. Sed hic quaerat quispiam, gur J stellus duces e0nfluenteSPadi et Aduae petitur0s esse tum tradiderit, cum inde Sedecim milia pa8Suum abessent, praesertim dum iam in eaStris ad quartum a Betriae0 p0Sitis e0nfluentes petere e0nSilium

videtur.

') Τaciti verba huc referenda haec sunt II, 40: Celso et Paulino abnuentibus militem itinere fessum . . . obicere hosti . . . . TitianUS et Proculus, ubi consiliis vincerentur, ad ius transibant. aderat Sane citus equo

Numida cum atrocibus mandatis, quibus Otho increpita ducum segnitia rem in discrimen mitti iubebat. 3 Conferas chartam a Kieperto in corp. inscript. lat. V, 2 lineatam.') Nomen huius fluvii Delmona est; es Caria 4 090grasea de Hegno Lombard0-Veneto C. 6. 1833.

23쪽

Finem harum de Oth0ne quaesti0num ita laetam, ut n0nnull08 l0008 asseram, quibus dilucide dem0nStrari putemd agitum in Oth0nem infestum fuiSSe. Atque Ni 88en h) primus e0ntendit Τacitum de Oth0ne

Mihi autem Τaeitus in describend0 Oth0ne eandem fere Viam eSSe ingreSSus videtur quam p0Stea in rebu8 gestis Τiberii enarrandiS. Quae enim benifieia Oth0 et in singul0s h0mines et in rem publicam uniVerSam c0ntulit, est partim Simulata partim metu 0rta eSSe diguntur. A li0 autem m0d0 4 acitus de Vitelli 0 existimat; qui si c0ntulit beneficia in aliqu08, ab Tacit0 lau-

Credidit enim Tacitus, in Oth0ne Vir0, - quem seperdessem ann08 m0derati0ne atque abstinentia singulari ε) Lusi-

24쪽

dem m0reS eSSe, ad qu08 iuVenio et luxu et m0ribus diss0lutis imperat0ris Ner0nis illectus erat. Sed iam exemplis utar. Seriptum Videmus apud Tagitum I, 71: Oth0 interim e0ntra Spem 0mnium n0n deliciis neque desidia t0rpeseere dilatae v0luptateS, di8Simulata luxuria et cuncta ad de00rem imperii 00mp0Sita; e0que pluS Drmidinis adferebant falsae virtute8 et Vitia reditura. Τradit tum e0dem capite, Oth0nem, cum Mari0 Cel80 110n m0d0 ign0Ssseret, Sed etiam eum amicum sibi adiungeret, nihil aliud petivisse nisi elementiae titulum. Atque n0tandi sunt hic du0 l00i, quibus Oth0 eum Vitel

Legimus apud Τaeitum ΙΙ, 31: minus Vitellii ignavae V0luptates quam Oth0nis stagrantissimae libidines time-brentur . . . . VitelliuS Ventre et gula Sibi inh0nestus, Oth0 luxu Saevitia audaeia rei publidae exiti0Si 0r dueebatur. Quae autem flagrantiSsimae illae libidines fuerint, n0n Rudimus; quibuS rebuS p0pulus c0mm0tus Sit, ut 8neVitiam Oth0nis timeret, n0n traditur. Plutarchus hin narrat, Oth0nem matris et ux0ris Vitellii patr00inium SuSeepisSe; d agituS autem dum mem0ret, Oth0nem Vitellii neeessariis nullam iniuriam feci Sse, tum huiuS rei cauSam his verbis addit 1, 75 : Vitellius litteras ad J atianum fratrem Oth0nis c0mp0suit, exitium ipSi fili 0que eiu8 minitanS, ni iu-c0lumes sibi mater ac liberi servarentur et Stetit d0muS utraque, Sub Oth0ne incertum an metu: Vitellius vict0r clementiae

gl0riam tulit. Intellegis igitur, Vitellium laudari, Oth0nis

autem elementiam in dubium V 0gari. Qu0 iure 3 nam mult0 antequam Vitellii epist0lae ex Germania inferi0re ad Titianum adveniSSent, Oth0 BedeSSari0S eius interficere p0tuit.

De initi0 Oth0nis imperii Τaeitus I, 46 tradit: 0mnia deinde arbitri0 militum acta: praet0rii praefect08 Sibi ipsi

legere. Τum autem audimus, Galba imperat0re alterum praelaetum Pl0tium Firmum Oth0nis parteS iam Sedulum eSSe,

25쪽

alterum Licinium Pr0gulum versatum eSSe in , intima familiaritate Oth0nis. Oth0nis igitur amicissimi neSei0 qu0 paet0 iidem militum fuisse videntur. Qu0s Vir0s du0S ab Oth0ne praet0rianiS primum designat08, tum ab iis legi 08 eSSe 00ntend0 atque put0 J aditum verba se0mnia deinde arbitri0 militum steta 110n Scripsi 880, nisi in Oth0nem infestus fuiSSet et 0ra-t0rii 0rnamenti genuS SectatuS eSSel. 'Denique mihi n0tabile videtur e88e qu0d capite II, 9500ntinetur. Dicit enim Τaeitus: et libertus Vitellii Asiatieus P0lyelit08 Patr0bi0s et vetera 0di 0rum n0mina aequnbat. Τum tradit: at misera civitas e0dem ann0 Oth0nemVitellium pa88a inter Vini0s Fabi0s Idel0s Asiati e08 varia et pudenda S0rte agebat. Intellegis, un0 ten0re Oth0nem Vitellium et e0S Vir0S,

sit, Galbam vel dicam familiareS eius tantumm0d0 uSque ad diem 15. Januarii rempublicam admini StraviSSe, - Oth0nemqu0que familiaribus p0SteStatem permiSiSSe.

At mihi Oth0 mult0 praestanti0r quam Galba et Vitellius 0b id ipsum fuisse videtur, qu0d ip8e, n0n Vinii Fabii, Ieeli Asiatici rempublicam admini Strabant.

' Asser0 alterum Ι0eum, ex qu0 intellegi maxime p0test, I apitum pr0pterea a ver0 deflexisse, qu0d 0rat0rii 0rnamenti genus sectatus esset, Lρgimus enim II, 17: Aperuerat iam Italiam bellum, qu0d transmiSerat . . . ala Siliana null0 apud quemquam Oth0nis fav0re, nee quin Vitellium mallent, sed l0nga pax ad omne servitium fregerat faciles 000upantibus et meli 0ribus ineuri080s. Huic l000 ex 0mni parte repugnat, qu0d Tacitus is ala Siliana I, 70 tradidit. Ististit enim, Silian0s desecisse ab Oth0ne et transisse in Vitellii partes, qu0d eum Oth0nis ignari, tum Vitelli 0, sub qu0 pr0e0nsule in Africa stipendia fecerant, 0bstricti erant.

26쪽

Est apud Suet0nium in vita Vitellii e. 4: A. Vitellius L. filius Imperat0r natus est VIII Kl. Oetia vel ut quidam VII Id. Sept. Drus0 Caesare, Ν0rban0 Fing00 00nS. Ex qu0 intellegitur, cum dissensisse a uet0res de Vitellii die natali, tum Suet0nium die 24 Sept. natum eSSe impera-

Neque ver0 Cassius Di0 n0n Sumpsit, die 24 Sept. Vitellii diem natalem fuiSSe. Qui dies quamquam a CaSSi 0 Di0ne n0n n0minntur, tamen rati0ne facile effiei p0test. Seriptum enim apud Di0nem legimus 65, 22) Vitellium quinquaginta quattu0r ann0Set 0ct0ginta n0vem dies vixisse. Necatus est Vitellius die 22. Dec. i)Qu0dsi de h00 die 00t0ginta n0vem dies deducimeS, diem

') Dieit enim Dio 65, c. 22. Vitellium νιαυτον ημερων δεκα αποδεοντa regnasse. Imperator autem Coloniae Agrippinae salutatus est die

2. Jam Τae. Ι, 57). Quod si de h00 die decem deducimus, accipimus diem 22 Dec. Huc accedit, quod apud J0sephum bell. Jud. IV, 11, 4 scriptum

videmus, Vitellium octo menses et dies quinque imperasse. Otho autem, ut supra demonstravimus, die 17 April m0rtem sibi conscivit. Quem ad diem si octo menses et dies quinque addimus, eundem diem 22 Dec. accipimus. Tillem0nt l. l. pg. 622 N0t. 4 incertus est, utrum Vitellius die 20 Dee. an duobus vel tribus diebus p0st mortuus sit. Meri vale l. l. pg. 469 Vitellium die 21 Dee. trucidatum esse statuit: Peter l. l. pg. 49 utrum Vitellius die 21 an 22 Dec. interemptus sit, dubius est. Vehementer autem Bechuris l. l. pg. 64 adn. 3 errat, cum ostendere c0netur., Vitellium die 17 Dec. interfectum esse; qui error eo factus est . qu0d XV Kalendas Januarias Tac. h. III, 67) diem 15 Dec. esse putaret. ) Ηic dies eo efficitur, quod script0res antiqui, ut Suetonius et Cassius Di0, diem natalem non diem primum anni novi esse existimabant.

Sextus igitur et quinquagesimus Vitellii aetatis annus incipit die 25 Sept.,

27쪽

Atque etiam quicunque Vitellii res geStaS pei SeripSerunt, quin Vitellius die 24 Sept. nasgeretur. I10n dubitRVerant. Η00 l000 0ritur quaeSti0, utrum Suet0nius et Cassius Di 0 et ii viri d0eti, qui e08 secuti sunt, in err0re VerSati

planum laetam, fieri n0n p0sse, ut Vitellii natalis die 24Sept. fuerit. Qu0 dem0nstrat0 nihil aliud restat nisi ut Vitellium die 7 Sept. in lucem editum eSSe 90nnmuS. Ad id autem, qu0d pr0p0SuimuS, 00mpr0bandum SingulaS res inter Vitellian08 et Flavian08 gestas in Singul08 dies

Quaesti0nem meam ita inStituam, ut incipiam a die, qu0Vitelliani cum Flavianis apud Betriacum decertaVerunt. Haedpugna vel diebus 26 27 Oct. λ) vel 28 29 Oet.' 00mmiSSa eSt. Quamquam in medi0 relinqu0 e08 die8, quibuS pugnatum est, tamen h00 l000 die8 28 29 Oct. Sum0, qu0d quaeSti0ni meae iniquissimi Sunt. Atque primum quidem qu0 fere die Caedina dux Vitellii

n0n die 24 Sept. Sed exemplis utar. Imperat0rem Augustum die 23 Sept. natum et die J 9 Augusti esse m0rtuum traditum est Suet. Vit. Aug. c. b, 100; Cassius Di0 56, 30, 5j. Praeterea apud Suet0nium legimus 0. 100)Augustum Septuagesim0 Sext0 aetatis ann0, diebus V et XXX minus m0rtuum esse. Qui numerus dierum V et XXX effici n0n potest nisi ita ut diem 23 Sept. n0n diem primum septuagesimi septimi anni, sed ultimum septuagesimi sexti anni diem putamus; nam mense Augusti dies du0decim Augustus n0n vixit; huc adde viginti tres dies Septembris. Di0 Augustum septuaginta, quinque nuΠ08, decem menses, viginti Sex dies vixisse trapidit. Qui dies viginti sex ita efficiuntur, ut imperat0rem mense Sept. non

0em 23-30), sed septem dies 24 - 30) et mense Augusti undeviginti dies

28쪽

26 Τae. h. III, 15). PrimuS autem Ver0na pr0fectu S erat, ubi certi0r factu8 eSt, cum Caecinam, qui milites impelleret, ut a Vitelli0 defigerent, in castris ad Tartarum p08itis ste. III, 9)VInctum eSSe, tum legi0nes Vitellianas gastris relietis Η0stiliam, inde Crem0nam iter feci SSe. Qua de re Primum die 25 Oct. d0ctum eSSe iure c0ntendere mihi vide0r; nam p0St hunc diem de pr0diti0ne Caeetnae certi0r seri n0n p0tuit, quia et iter apparandum et militibus prima luee diei 26 Oet. Ver0na pr0pterest pr0sissiSeendum erat, qu0d haec urbs a Betriac0 l0ngiuS quadraginta milium paS

Itaque statuimus Caecinam die 24 Oct. milites perm0Vere, ut in Verba VeSpaSinni iurnrent, U0natum e8Se.

Qu0t autem dies intersint inter illam Caestinae pr0diti0nem et eum diem, qu0 Caestina cum Lugili 0 BRS80, Ravennati classi praep08it0, Secretum Patavii c0ll0quium habuerit Τae. II, l00), nunc mihi inquirenti 00nSta re Videtur, Cae

dum pr0pe Patavium adeSSet, Sed ad Aquileiam QRStra p0Su-i8Set. Η00 qu0que ex Τaeit0 h. III, 6 0Stendi p0test. Legimus enim, Ant0nium Primum Altini, quae urbS abest ab Aquileia Sexaginta quinque fere milia paSSuum, praeSidium reliquiSSe, cum classem Ravennatem a Vitelli0 defeci8Se n0ndum audi

Recte igitur e0nicere p0SSumns, vel e0dem die vel die antequam Primus Altini castra p0suerat, claSSem defeeiSSe et in parteS Ve8paSiani transiSSe. Quin autem du0bus vel tribus diebus ante defecti0nem classis Caedina et Bassus Pata-Vium e011Venerint quis est qui dubitet 3 Nam n0bis qu0quee0gitandum e8t, BaS30 primum PataVi0 ad glaSSem redeundum, tum militum anim0s ad pr0diti0nem ine linand0S eSSe. Ex qu0 intellegitur, du0bu8 Vel quattu0r diebus antequam Primus Altinum Venerat, sePata Vi Secretum U0mp0

29쪽

quam multi dies neeessarii fuerint, ut Ani 0nius Primus Altino Ver0nam perveniret et inde Betriaeum pr0ficisceretur. Atque primum quidem Primus Altin0 Patavium venit, quae urbes absunt fere triginta milia pasSuum. E0dem tem-p0re AteSte in partes Vespasiani transiit, ubi PrimuS eerti0r factu8 eSt, c0h0rtes Vitellianas ad F0rum Alieni caStra p0Su-i8Se. P08tridie luce prima a Flaviani S illae e0h0rteS 0ppreS-

Deinde Patavi et militibus pauet dies ad quietem dati

ste. III, l0 00nstituit. Sed milites du0bus e0ntinuis diebus sediti0nem fecerunt et detrectaverunt imperium Tampii Flaviani, Ap0nii Saturnini dudum c0BSulnrium. Atque etiam in castris Vitellian0rum tumultuS 0rtuSerat. Caecina enim, cum anim0s militum ad defeeti0nem 80lliditare Studeret et iam n0nnull0s e0mm0visset, ut iurarent in VeSpasiani Verba, a ceteris, qui Vitelli0 fidem SerVRVerant,

30쪽

d. 24, 23 Oct. tumultuS militum Flavian0rum. d. 22, 2I Oet. litterarum inter Primum et Caecinam

Venerunt.

Intellegis igitur, inter defecti0nem elassis et Caecinae pr0diti0nem du0deeim Vel tredecim dies intercedere, qu0d quieunque res geStas Vitellii usque ad hunc diem diligentissime perSeeuti Sunt, ut 0pin0r, n0n 00niecerint. Atque Τaeitus ipse id qu0d 0stendi refellere Videtur. Legimus enim h. III, 13): At Caecina defeeti0ne claSSis vulgata prim0reS centuri0num et paue08 militum, ceteris per militiae munia dispersis, Seeretum ea Str0rum adfeetans in prin0ipia V0cat ete. Praeterea HSt apud Τacitum III, 36: Atque illum Vitellium) in nem0re Aricin0 deSidem et ma- centem pr0diti0 Lucilii Bassi ad defecti0 classis Ravennatis pereulit, nee mult0 p0st de Caeetna adfertur mixtus gaudi0d0l0r, et deSeivisse et ab exercitu Vinetum.