장음표시 사용
21쪽
uae ex jam recensitis pendent; paries corporis animans longi itinae quidem inter se differunt. Singulis etenim Irporis partibus propriae fibrae, propria vasia, proprii ervi competunt; utrum tamen sint, nisi in gradu, eae-em, an iecuS, inter PhJilologos nemo est, aut cui 1atisquet, quive judex idoneus esse potest. Longum vero P ad omnia, quae sunt talia, ut et parum certa, et a , de qua hic agitur, aliena esse videantur. Si ex experimentis jam satis constet, motum Vitalem . usquam locum obtinere, nisi iis in partibus, ad quas
emorum ramuli transire manifeste cernuntur; ibique itam, cursu horum non impedito, florere: contra vero
consitet, ipsas has partes vitalia longius edere signa stam desinere, si quid, quovis modo, Cursum nermorum npediverit aut obstruxerit: quin facultas ista, vel, si elis, vitae principium, de qua scripsimus, nerVosi ge-eri attribui debeat; longius in dubio haerere non PODimus. Natura vero ipsius facultatis latet, forsanque itebit. Pars ista, qua maxime viget vis vitalis, cor est: Θrdis autem motus, animali non solum inscio, sed etiam ivito, dum sacra famma illaesa et intacta corpori inest, Arabili et regulari constantia peraguntur. EX inde Ve-
non satis est causae, quamvis voluntas motuum mul rum rectrix ct domina, neque ullam in motus vitale
22쪽
auctoritatem tenet neque imperium, cur, nervis, ad haec munera obeundum, non opus esse, crederemus. Contra. enim nervorum ramillo S, cor, Nec Parca qUidem copia iadire, dudum invenerunt anatomici; et unusquisque qui vires nervorum atque natUras notas habet, si eoruncursum, quo minus ad cor adeant, interrumpat, satis vi.
debit rationis, cur signa vitalia longius edere non possint.
Dum solitis suis muneribus nemosum fungitur genus durat vita, floret et viget: id autem, quodcunque sit quod vim generis nervosi, quoVi S modo, imminuit, vitas vigorem, pro rata parte, frangere, Propria cujusque me dicorum experientia satis probat. Potestates nocivae quae in corpus graviter agunt, seu dotibus chemici, seu mechanicis praeditae sint, seu qUalicunque vi agendi aut natura gaudeant; si cuivis corporis parti admoveantur, ibi vis vitae adeo assicitur, adeo, scilicet, deficit atque languescit, ut pars, breVi. mortUa evadat. Pari similique modo, si, quovis casu, aut quovis si velis consilio, harum potestatum quae in corpus incumbunt quaeque in corpus, dum durat vita, continUo agunt, acti sit debilis, vel si omnino deleatur, aut si demque potestates ipsae submoveantur; aeque frangitur vita, labefacit, et fugit. Inde perspicuum est, vitam totius fabricae integram manere et illaesam; dum neque Coissum, piae caeteris Partibus, vi instructum vitali; ne
23쪽
I 7que Sensorium Commune, quod sons generis nervosi plane extitit; neque NerVa, denique, qui a cerebro undique per corpus propagantur; potestatibus graviter nocentibus, insolitaeve cuidam actioni, exponuntur.
Quoniam vitae principium ad Systema nervosum retulimus, et ei esse proprium, quantum in nobis fuit, ostendimus; locus nunc est dicendi, utrum singulae hujus systematis partes, sine aliarum ope, si a vitae edere possint, an, ad hunc finem, communi omnium partium opera opus sit.
24쪽
ERLet TABILITAs DE OMNI GENERIS NERVO SI PARTE NON AEQUE PENDET.
NIHILO incorporeo agente, multis persuasum est, nam tum esse nullum, nec esse posse; quod verum si sit, ii, qui motus corporis omnigenos, sive sint rati et constantes, sive arbitrarii, ab animo proficisci ponunt, late quidem a vero minime aberrant. Non rari sunt quidem
philosophi qui ita credunt; sed quid inde sequitur, id in
animum revocent et animadvertant. Inde, aut multum fallit judicium, consequitur; animum nulla propria sede in corpore contineri, sed omnem corporis Partem per I dere, ubique systematis sua munera peragentem. Limites materiae qua asssidue versamur, qUam quotidie videmus, quaeque omni sensu, qui hominibus a natura tributus est, percipitur, hucusque transgredi non Axsi; rebus reconditis, et nimis, pro humanis Viribu ,
25쪽
I9 arduis, relictis; Systema Nervosum, rem corPoream, nostrisque aequiorem viribus, studiosius ampliusque respiciamus. Ex experientia omnium fere medicorum, qui primoribus labris medicinam degustaverunt, satis ampla depromuntur documenta; quae, nervum, si ejus cursus sive ligando, sive premendo, sive denique incidendo, intercludatur, ultra interclusionis punctum, Usitatis suis muneribus imparem evadere, satis confirmant. Hoc enim, si accidat, ut sensus motusque omnis, sive sint ii quos excitat voluntas, sive ejus imperio qui non obediunt, statim deleantur, facit. Causa igitur vitae signorum, Ubique corporis, minime adest. Quocirca,
inde omni ratione concluditur; singulis nervorum ramiS, qui aut cor aut aliam quamVis corporis partem adeunt, omnino incisis; vitam, priore casu, toto ex corpore, POLteriore vero, ex ista saltem parte, motu cessante, deces
Si forte aliquis, omnes hos motus aequabiles, Tui rabilique constantia semper peractos, quique sola Vitae signa jure habentur, musculis tribuere velit; at nihilominuS tamen, nervos prius, ac musculi, rebus externis
imprimi; Inusculos ipsos sola nervorum ope in motum cieri; ideoque vitam in nervis, propria velut sede, PO- Pendam esse; non concedere nequit. Odores tetri quidam et ingrati, iis habitus delicatioris Syncopen indu cunt; atque idem quibusdam animi affectibus essici pos-
26쪽
se, notissimum est: inde parum instabile prodit argu
mentum, cur nervi aliud, ac vehendi solum impressiones munus sibi vindicarent. Cur enim a motu cor unquam quiescat, imminuta vis cerebri in causa est. Inde, ut nervi non solum ad musculos impressiones devehant, sec. iis vim quoque suam impertiant, necesse sit.
Commercium, cerebrum inter et extrema nerVorum,
omni impedimento expeditum, sensationi pariter, ac fibrarum corporis motui, admodum esse necessarium, ita constat, ut nihil clarius, aut luculentius esse possit. Exinde firmissimum fluit argumentum, cerebrum sedem esse alterius; alterius autem originem, unde vis, qua ipse perficitur, plane derivatur. Id vero, qualecunque sit, quo tale commercium, inter hoc organum et caeteras nervosi generis partes, obtinet; an vibrationibus, an potius fluido quodam peculiari, hinc per nerVorum CVrsum et illinc, quadam ex impulsu vi transeunte, absolvatur; natura alte recondidit, nosque anquirentes hactenus celavit. De tali re quaerere. nec ad rem nostram pertinet, nec ei aliquid, etiamsi ad liquidum explicaretur, lucis afferret. Nos certiores fieri, commercium, has inter partes, de quibus modo didium fuit. revera intercedere, utile est; etsi modum, quo fiat, in obscuro natura posuit. Ex his praemissis, non est sine summa ratione ut concludamus; vim seu energiam, quae singulis nervosi generis partibus competit, ad munera ejus obeunda non
27쪽
tis valere; et, quin cerebrum aliis corporis partibuς milium nusquam non praebeat, neminem esse, qui dulitare possit. Nonne, igitur, a vero deflexerunt, nonneationem deseruerunt, nonne denique spreVerunt experinenta; qui sibi volunt persuadere, animum, omnium, uae genus edit nervosum, causam in se continere; quiue simul arguunt, eum quidem, per totum corpus esse issitum, ita ut, ubique corporis, signa sui constanter ex-ibeat ῖ Cum autem, cerebro nullam opem ferente, COT- oris iunctiones dormiscant; ex hoc saltem, animum, si siti motus causa, isti organo insidere, indeque suum munus, bique corporis, nerVorum ope, peragere, etsi hoc minire ad verum accedit, probabilius esse videretur. In functines vitales imperium animalibus nullum datum est. Ve-intamen, ex motu Vitalium organorum cesiante, nerVis, apeditis; qui ea adeunt, quique in ea sese dispergunt, rebrum aliquid facere, quo hae peragantur functiones,tis apparui. Quomodo vero hae functiones, ad sua obe ada munera, si nihil obstat, quo minus cerebrum iis, ae-ae ac caeteris, vim suam impertiat, aptiores evadant; S omnina nescire, confitendum est.
28쪽
LRRITABILI ΥAS, NON ET ANIMO, SED EX STRUCTURA G NERIS NERVO SI PROPRIA, PENDERE VIDETUR.
J N irritabilitate fibrarum corporis viventis vitam tota esse positam; ipsam autem hanc irritabilitatem, quaten scire possumus, Sylleniate nervoso, primo velut fontamuere; singulasque denique, nervosae substantiae pates, auxilio cerebri negato, quo motus ciatur vitalnon susticere; pro virili parte ostendere, conati sumi An aliquid ulterius ξ Si irritabilitatis, seu istius fibraruanimalium facultatis, qua, si intulo admoto, naoveat propius ad primam causam accedere velimus: Restitit, quae, qualisve sit ejus causa; sive, scilicet, ab armo, sive a mente excelsioris ordinis et dignitatis, si denique, a felicissimo atomorum concursu, caeca soreffecto, proficiscatur; inquiramus. Cur, ex quovis atomCrum concursu, curve poti
29쪽
23α diversis inanimae materiae partibus, quae sibi invi-em forte occurrant, ita fieret, ut aliae alias impelle-ent, motusque inde exhiberetur; rationem perobscuram
se, quidem pertinacissimus quisque facile videbit,
onteque confitebitur. Sed qui fit, ut aliquid materiae xpers, quale ΠUΠquam Viderim VS, quale in animo nun-uam Conceperimus, qualeque nec ipsum, nec aliquidius sit nile fingere possimus, cujusque existentia omnino Tnoretur, effectum ederet tam mirabilem, qualis, inter Omineri motus corporis existimatur; si alicui res sit ex-licabilior, rationem propcnat, rem Ue perobscuram,t densa caligine obrutam, expediat. Sed, interea, ani'aadvertendum est; irritabilitatem, de qua quaeritur,rinime vitam constituere; minime motum esse; sed tanam istius particularum vivi corporis dispositionis effectum,ua, stimulo aut rebus externis iis admotis, movent: nihil nim movere in rerum natura, nisi alieno pulsu agitetur. n hanc rem propositam exponendo, si materiae transgre-iamur fines, ut in regione prorsus ignota erremUS, necesse 1: quod cum ita sit, nostram disquisitionem parum foretilem, parum fructuosam, nobis persuademUS.
Quicunque sit, qui animo irritabilitatem vult ascri-ere, fibrasque vi nulla, nisi quam ab eo deri Vant, gauere; animum ad id faciendum, cujus est omnino inius, nullo tempore non esse in promptu debere, uegare equit. Res ex regno minerali, quod omnino vitae ex-
30쪽
pers existit, aeque explicatu difficiles, quaeque aequeae irritabilitas seu vita ipsa, humanam cognitionem e humanum ingenium exuperant, visui nostro quotidi obversantur. Qua, quaeso, gaudere potestate magnetem oportet, quo servum eum petatῖ An mutua magnetis et ferri ad se inclinatio, minus, ac vita, mirabilis est
minusve inexplicabilis ὶ An iis animum, seu spiritum in
ferioris ordinis, summum Numen praefecit ' Vix prae sspeciem argumenti ferre videtur, naturam spiritu magnetem dignatam esse, qui, ferro non admoto, semper qUiiesceret. Si vero, hac opinione derelicta, quis Deunipsum, pro catasa, mUtuae, magnetem inter et ferrum attraetionis, habeat, et pro talis opinionis veritate, strenue et acriter pugnet ; animadvertat ille, hanc opinicinem nil magis ad inanimam materiam, quam adeam Vit: praeditam animali, et plantas, spectare. Fortasse ererectius est, et orbis dignitati conditoris minus alienum ita dicere; eum, scilicet, omnia primitus ita secat se, ut eorum structura inviolata et integra manente, tales, quales vidimus et monstravimus, species, et signa, constanter ederent. Sic ex ingenti dissicultate, et quasi inextricabili, nosmetipsos expedivimus; aliter enim, omne materiae inanimne, quas videmus, spe dies, spiritui tuenteas, et administranti, tribuendae essent; quoniam attracti et repulsio particularum inanimae materiae, nihilo, planiarum vita, vitaque animalium, iunt expli ab mores.