M. Fabii Quintiliani Institutionum oratoriarum libri duodecim, summa diligentia ad fidem vetustissimorum codicum recogniti, ac restituti

발행: 1629년

분량: 1385페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

1071쪽

putastis, non intra verba modo, primumque promissum steterite sed penitus animis, ac mente impetralle videar. Reliqua adeo longe a suspicione affectatae tyrannidis aberunt, ut propius spectent ad posteriorem temporum poenitentiam. I.acrymas quidem meas , si hic in iudicio temporibus etiam in hac pace tranquillitate degendum est , eum sint exoraudi adhuc animi, multorum sustinenda malignitas. haec mihio mota arx sedit. An ego postlim non flere, quotiens cogit quos habuerim parentes , quam domias famam , quas spes adolescentiae id licite meritate , damnandis cupiditatibus. euerterim, visentio, n perpetuum y N; hil est enim quod ae-cu atqr meus simulatione quadam. ad ea quae praeteriere, Obliqae in hi ignitate Ubiicere conetur. Ego me fecisse quod nollem, &lcio, iudices. &eonsi reor: &quamdiu vixero, seniper huc animo tota mente inhaerebit. neque enim illas . qya Aetetigerant suspiciones , pertinere ad praesentem defensicinem puto: secur ssima iςipubo nec qu d illud fuerit, an alienis euoiditatibus 9bstiterim , dum meas simul omnia ista ab rit esse credo. , eo tempore quoanter me Remque pub.

conueuit,ut haec omnia memoria: exciderint, ut non ad leges,

non ad ψὸium pertinerent: tutac crate laudabatis. Sed quem. adu 'dum apud vos mode ationisumam consecutus sum, ita apud mei ρsum. Haec quoquegrauis verecundia animo

fuit, quod videbar hoc fecisse tanquam moderator. ideoltea Z .satellitesngc0nt xi ad ρrma habui ante diui iam Pecuniam aliquid inter amicos eontinui 3 Qii l obiici mihi

Potest in futurus a,cum praesertim affectatio tyrannidis mul- ..ta erimina.& quae coniectura colligi oporteat, verum maes- festa deprehendati paret, inqirit, cupiditas tua: flens enim iuxtadream Si coanterer depositae potestatis illius poenitentiam , dicetiem tamen aliud esse aflectare tyrannidem, aliud cupere. Velum qid signi, quid argumenti istae lacrymae ha hecit .ss ae miratur aliquis hominem ' Sed iuxta arcem sens. . Nam ego posshm continere lacrymas , quotiens il-

Ium locum video , a quo tam libe pter descendi 3 Illic mihi, succli rit, infamata a lescentia: quotiens arcem vidi, succurrit inde has nimicitias. Sero me. accusatores, deprehendi itis. Quant m me putatis fleuisse antequam descenderem

istius enim affectus argumentum lacrymae habetur. Caeterum

1072쪽

Crectioris an istu lunt istactantina, fletus, rem illi, fatigari Tu id mihi criminis eius argumentum Vis Videri, cuius desperatio est. Quaero enim ex

te, unde istum fletum putes ' Nam si affecto, si spero, si rediturum me ad ea,ex quibus inutius descenderim , puto : quae causa lacrymarum est Si vero hoc est quod animum meum torquear, quod ex illo fastigio dc scendet im , quod ex aequo vivam, quomodo assectare possum, quod scio mihi non pos

se contingere Eodem reuoluatur oratio necesse est, unde coepit. Ego publicam appello fidem, quae inter piratas sacra est . quae intera imatos hostes inducias facit e quae deditarum ciuitatum iura conseruat. Qualecunque istud est . promisistis,censuistis,ae de me quidem nihil. M hi enim iam taedio vita est i iamque hae lacrymae quotidianae accesserunt prope ad vota mortis. Illud videte,an si aliquem Reipub. error, aut fortuna. si quem aut consilium aliquod aut temeritas miserit, detis hocum poenitentiae, permittitis emendari. velitis meliores sieri ciues.

CCLXVIII. Orator, Phi ophus.

Contendunt Orator, Medicus . Philosophus de bonis patris, qui testamcnto eum haeredem reliquerat,qui se probasset amplius prodestu ciuibus . i

is DECLAMATIO.

LEx contentionis, & formula , oc omne praescriptum ex

testamento pariis pendet: cuius vis non est ea, ut quaeratur quae professo ex nostii hi ipςciosis ma siquanquam sic quoque vincerem θ sed quae ciuitati si utilissima. Nihil est

uigo quod ingenia iactent , nihil quod ex acimo suo tantum rcfelant. Quaeritur quis omnibus prosit. sit Philos piliares summa ad paucos pertinet. Sit Eloquentia res a mirabilis: non pluribus pro uest, quam nocet. Sola est Medicina, qua opus sit omnibus. Es patrem quoque nostrum id Voluisse , ut hanc quam in contentione reliquiste videtulpartem, quodammodo ciuitati daret, manifestum est. Non sibi uti lusimum, non amicis utilissimum , non de patre optime meritum , prcprie quid ferre ex testamento suo volui qui fuerit utilis ciuitati. Ergo &α qualiter ad omnes Mediana

1073쪽

minum , quam medicina. Rei qua conseramus. At mihi primum ag/ndum est cum fratre Pihilosopho , cuius ego in ho- diei ii. cootentione propositum mirari satis non possum. Nihil enim vadetur habere Philosophia praestantius, quamq' odH odios contenta est, ampliores opes non desiderar. Nam

si cupidit ites easdem, quas caeteri habent : non video quid i

prosit. Neque me praeteri tria dices, quam multa dici aduersus hanc professio oem ab his toleant , quorum libertatem nouimped unt perlonae. Qu ppe hos illi & vanos vocant&otio sos, & in ambitum iolui ii, contra quem maxime disserere vI- .dentur, ali gatos Mibi cum fratre quaestio est. Haec ergo le- uiola dixiste satis est, Philosophiam non esse necessariam. E- ἐν go autem mores nasci puto, Sc propriam cur usque naturaeVIr- tutem. alia forsitan discantui: quaedam experim emis cognoscenda sunt. Boni mores constant voluntate. Ii patere di- uersis uti iusque partis exemplis potest. Nam & optimos viros citra philosophiam suille constabit. 3c studio Ibs sapientiae ' . usque ad ultima exempla scelerum nequitiaeque venisse. Nota enim, ut opinor, ex litorum scholis abstine luetiam didicereFabritii, Curii: nec mi mortem contemnerent, Decii consecuti

sunt. nec vetera horum explicando monumenta tulit ciuitas populi Rom. liberaiores Riutos, tulit C. millos antequamulta istius artissimulatio irri petret. Iam vero si ex diuerso intueri placeat, quis ignorat ex ipsa Socratis quo velut sonte omnis philosophia manasse crediturin schola, euasisse tyrannos &hostes patriae suae Non eli igitur necessaria pilii sophia. Atqui enim ut studio perueniri ad sapientiam possit: via tamen

eius incerta est.Nanque ut omnes in unum philosophos contraham, non tamen inter eos constare potest, quae poti illinusecta discenda nobis: quibus praeceptis parendum sit. Pugnat inter se,atque dissentiunt:&perpetuam hanc per saecula hiemtrahunt. Aliis summum bonum, voluptas habctur. dam id in nuda virtute posuerunt. Nonnulli miscere illa conati

sunt, atque confundere : &ex bonis corpori si assimique & eorum quae e X tra essent, adfinem vitae beatae peruenita Te

existimauerunt. Delectauit quosdam modus hom in urn. Iam vero quanta.circa deos pugna Quidam nihil igi sine pio H

dentia credunt. Alii curam de oriim intra sulcia contine u . ' , Quidam in totum deos sustulerunt. Qui Jam cum hic ora hescunt, cura vacare Itique dixerunt. Hi nus λὰ ad mla mira-

1074쪽

bus ossiciis credunt. Quosdam videas odio pecuniae ferri ri 'dos expositosque, veluti ad prouocandas calamitates. Sunt qui voluptates non animi modo, sed etiam coaporis , inter praec: pa ducant bona inibus credam quibus accedam' qmcquid probauero plates negatum sint Nec porro quaecun que praecipiuntur, stare possunt. Ergo & non necessariam esse

philosophiam, &dissici lom electionem esse dicimus : aequet ater ipsos etiam plerosque philosophos constar vix posse percipi. Neque ego ignoro esse quosdam, qui quanquam nomen Sapientiae facile atque auidi vis edixerimj dederunt: tamen quidam sapientiam ex tabulis Reipub. tunc, & inter eos qai

studuerunt, qui elaborauerunt, nullum adhuc inuentum esse confitentur verumtamen ,ut aliqua etiam devniuerso Ioqua 'mur: quis usus ipsorum vitorum ZMilitiaene utilis ciuilibus officiis 3 Quid in his deprehendas. praeter Vctam stontem εἰ pereetuum otium . & quantam ex arrogantia auctoritam tem 'Verum sint ista ut dicitur magna. Ego hae et ad formam legemquepaterni testamenti vo eo. Qiyd ciuitati promsuntὶ Amputant vitia. Nimirum nemo uxu ipsus est, nem' pecuniae cubilus. aec aeThisbsophό dixisse satis est. Transeamus ag Otatorem : quΘili in elligo fiducia eloquentiae ad

hanc descendisse causam. Multum se valete in iudiciis pumtant: rapiunt malas alis uando cauas. Eis de si ustitia va- Ieat, quid est eloquentia 3 quid ergo ciuitati conserunt 'I laenim sane remittamus: omne circa verba studium, & cum rerum 'atura beneficio suo ita homines iti struexem, ut nulla res non voce explicetur; s peruacuum quendam in exorarido laborem. bodem redeunt omnia. Qilid ciuitati profuisti 3 Advocatione tua de sensus est aliquis e l laesus qui ex diuerso rat. Eripuisti periculo reum. vhdesci an nocentems Innocentia 'urdein persevalet. Damnatus est aliquis a cusante te. descio an eloquentiae vitium sit 'Quid ego se priuitis loquor ' Ciuitatum status scimus abbrac tribus esse conuersos: siue illam Atheniensium ciuitatem quondam late principem intueri placeat, accisiis eius vires ammaduertermis

vitio concionantium t siue P. R. statum excutere voliteri

mus , nonne grauissimas seditiones , nonne tu: bidiitimas contiones eloquentis mus quisque habuit: Nonne ill Grac-ehi ad euertendam Rempublicam, hisveluti armissu cc ncti,

ccesserunt Qu. dego dicam, quantum ciuiriti profueUt 2 loquea

1075쪽

DEcLAMATION Eς. 283 Ioquentia sibi nocuit.' summos utriusque partis oratores videamus. Notine Delia osthenem illum oppressum veneno suo scimus3 nonne Ciceroἡemm illis in quibus tqtiens placuerat rostris poenae suae expositum' ' Haec dixisse satis erat. Nam si eiditati nihil villi tuis afferunt hi cum quibus contendi: fatis erat , r 'li urn esse me tolum. Aliqua tamen de Medicina dicam. non mehercule iactandi mei causa, sed commendandae artis ipsius, cuius auctores ante Omma aceepimus deos : si uec t max mereor 'vilia e infirmitas hominum haberet adiumenta aliqua, atque stila ia, siue tantum huic arti tribuere maloies, ut eam vir creder ni Lumanis potuisse ingeniis inueni- xl. uue ipsa medicina pelle sacrum est. Contendamus Cinea-hud securos. ssquems quό sabsit omnibus) iubila deprehen-

clitantus an mam sua vuln era curana sunt' an illam qua debilitati Vce uiritur 3 remouea medicinam. tu philosophe conis Iolaberi s Olica nomi num oenus est. qui lex11S, quae aetas,

tiotiis, ut primum ostendam habui se pecupiam, quam deponerem. De hoc nemo dubitat : diues fui. Etiam si me cupiditas amici ad duos seruos redegit : aliquando tamenarum erabar interprincipes huius ciuitatis. Et vesciatis pecuniam

1076쪽

cuniam non satis esse, patrimonium in eum detinet, simum, si mancipia, si vendita esse omnia, si in pe .uniam redacta constabit: superest ut deponendae pecuniae habuerim causta ia. Fuisse me in metu sortianae huius, qua patior, mani- fel tum est: mihil mi nus futile rationis, quam ut mecum pCcuniam serre in liquere omnibus credo. Nec illud tantummodo dico, ac persequeretur tyrannus, ne quis itineris casus au ret. 'e sugientem onus ipfrm gi auare r. Potestis aliquid at- iam ex ipso fugae comitatu co ligere : ne seruos quidem arri-plius quam duos duxi. Deponendi fuit ratio. Proximunti est, ut quaeramus, apud quem deponendum fuit. Apud ali- .' iem in ciuitate, quis amicior mihi, in quo plus esse fideie xistimaui Hoc probandum diutius taret, nisi sciretis coα- stitati uter omnes. Dicat iste quam multa volet aduersus Ἀ-mam, dum tamen cooster nil aliud esse istam , qaam sensum ciuitatis Si ab uniuersis tamen ad singulos voca inuri& tyracinum testem dabo. Illum quidem neque ego laudo: sed ipsa vi-ictia eius, ipsa sc clera facient huic rei auctoritatem, ubi pecuniam credidit esse. Qui quaerebat non dubitauit, ut torto tibi Sperneganti non crederet e vi quaestionem usque in liberos millitaretur Sed in tormentis inquiti perseueraui. Quam honeste feceras, si redderes. Sed & liberi per seu exaruiat. Nais Sctu fortasse propter illos perseuςrasti. Neque ego dubito, quin prius istud a fide se eeris: sed peniale ut sic di erim) docuit

patientia. Indignum putasti tam multa passum esse propter alienam pecuniam. Illud certe manifestum est, hinc tibi venire fidite iam negandi, quod negasti. Si tortus honestes, mihi illa sussic exent, Pecuniam hahuii: deponere debui: apud neminem ab um deponere illa ruit qhyi .. sciunt serui mei. Mutasti animum post istud tormentum. Si tamen tibim gnum videret 'ri cito; mentis est mome)ntum : & isti torquerentur.

Rem quidem. acho miseram : Oo in qWaestionem cia indices mihi ter hesed qui propter hoc serui sunt, ut torqueantur. alio in non eram i m ingratus, ut io hoc nomia: adhuc eos det nerem, qui me eum inli fuissent. Iustinebis igitur tormenta fi telissimi coiiuxeh; sestinoitis quaestionem opti

me incliti : s dignoscite, F cilius est egestatem ferre in hapnatis. Mς onerat Raaiorum qi rum dignitas, onerat prioris consuetudo Vitae, onerat ς 'an 3 fama: εἰ omninobi innocentia mea quaeritur. In debitam pecuniam ab amico peto . α

1077쪽

DEcLAMATIO Nas. χειν hinc potissimum quem calui in larer, elegi: cum si effodit, si ab se ondit, cum si hic vere pauperest, ne damnato quidem sim recepturus. Rem inci edibilem & in qua me dementiae crimiqe damnari necesse est. Ante omnia perdidisse ille omnem pecuniam dico, ne diue, cile possim. Ideo demum men tior, ut mihi cum duobus servis tertis si tamen quaestioni superfuerintl vivendum sit si mii s. soli, qualis in exilio fui, qualis cum tys annun fug r Hi Ego ii calumnior amicum meum, grauiorem poenam ferre non positam perdo quic quid peto. Ecquam causam irascendi cibi habui quid tantum malefecisti mihi , ut ego non sim tormentis :Istius conis tentus: Scio dici simile aliquid etiam ex parte diuersa. Quem sibi usum fore pecuniae dicet I Ante omu a hoc dissimile est et quod paupeia alioqui, &duorum liberorum patri quae res acerbiorem paupertatem L. 3t tamen secreta pecunia de abdita affert securitatem. Nam ut post sitiones non pares,

ut iam Aiam ni,n emas , nou , a Xiore habites domo, aduersus it unam tamen tutus cs : tibi pecunia hoc praestat, ut sis pauper secutus. Adit e illi d quod tu de longioribu , ic n)poribus cogitas. In summa, si vincis, aliquam iamen potes lye istare rationem. Ego cur litigem, quid est ut aliquid ause rati λ Qui habes nisi de potitum Ego me, iud ces, hanc pe- cuci iam pe .didisse scio Nam ut damnetis, quo mauus mittam 'perseuerabit enim in ista sinitatione homo, quem nec tormista vi certint. Omnis i ais huius causa mihi in hoc est, ut defcndam pudorem meum. Tu tamen inueni. Vbi perdiderun nescis quaere . hi sciui a rite non reccilc Iu ut hi coci- scii sunt omnium: hi niihi irascipi fiunt, si tot mentis. sine causa offeruatur. ' Non est tam in aequum, comparati fidem totiueiuortim. Ex . itera palselideri ingenuit orti sunt, ex altera parte Ierui. Non facit illa ies peltinaciam, sed cauissa in citie n. HI. Ego quomodo dico peIleueia1ti , ut pecuniaria iucr .ceres: spectasti seqitantia tempoza, spectasti luci iam Sic tu dic , Serui mei quul spectatura sunt 3 quid i x hoe conlequentur Et vos quidem Tyrannus ut parcissit melo inquar)d: misit: tu arbitrio tuo torque ; quicqMihi passus es, quicq id adiicere inueni cndae veritatis gratia soles, adhibe dum spirit si rit, dum loqui poteruot. Quaere an n gent: αsi per eueraucrint, aude dicere, Hominus in tormentis solet:

1078쪽

ea se suspendit. pater ali eram eduxit ad magistratus, o prae cepit illi, ut mortem raptoris optaret. Adolescens putauit ieam esse quam expuerat: duci eum iussit magistratus. Postea compertum est, quod accidi siet. Accusatur pater, quodcλuia mortis faeris.

F A cI L rs hin promptu ratio ιHhui eni, quoheriinet adfectum pocultentia, quoaepertinet adaquilatens. Nisitaminetiam iure risend:tur, verendum erit ne illum sente uices damnent. Diligenter ergo pugnare circa luem debιbimus. Ersane periores in controuersia , partι ortus te' - 'oto es relinquant. Diusio pene hocproprium habet, neruos rontreuersia: es secundum meu ' civ fiu qdem prastari declamatio debis. Namsi uehu

na, eum demum teneri hac lageoqui idem commiseia. quod si occidisset. Neque enim grauius quicquam aduersus eum qui sua manu inter fecerit , constituere potuit legumlator, quam

1079쪽

Dac LAMATIONE O 287 quam aduersus eum qui causam praestitisset. Ergo 8t smilitudine poenae, etiam crimen par exigere debetis. Hoc quo pei tinet ne existimetis veram illam esse finitionem , quam lars diversa codiplectitur ut per quemcunque steterit, utiomo occidatur, si cotinuo causa mortis suisse videatur Alioqui ista ratione, & ille qui nocentem accusauit, causa mortis fuit: Zc ille qui testimonium in reum dixit, etiam si verum id fuit, caula tamen mortis habeti potest: δι ille qui adulteros marito prodidit , causa mortis haberi potest : de ille qui sceleratum produxit in publicum. Cur igitur hi accusati ista lege non potiunt' quoniam non per ipsos,tantum steti: equoniam iure peii' ru nt hi, quibus mors allata est. Sed hanc par tem reseruemus. Intelim videamus quid sit causa MoRT I s. N bs id dicimus causam esse morus , quod gomini mortem attulerit, quod si tum millis extra accidentibus causis noxium fuerit, quo homo periturus fuerit, etiam si nillil ipse fecisset. Id qubd dicmius tale est. Iniueo dae sum res ipsae, quae in ci1men deaucuntur. Produxi fili an ad magj- stratum i qusd hoc ad infe lep dan3 per se pertinex mortet in Praecepi ut mortem optarer Detrahe quod ille raptor esset detrahe quod Sc lex raptorem interfici iubet: detrahe quod filia mortem rastoris optauit: iesum quod ego feci, mortem

dicuntur a me, ab illa dic egentur: op aui mo tem . Lysim in men hoc nocuisset, si adueisus aliqm fecissem ' quem ILbet apprehendi ex turba eircunstantium credite: hirius moristom optauit : num occidetur Irion, ut opinor. Non ergo ipsxoptio tu causa morti, est . sed ii propter quod optio valet. Tatativi his defensione Miu mea: dc, ut dixi, sententia quoque accusatorum secura. Qgid mihi accidit supra haec unum adhuc patiocinium. N on enim hoc tantum dico:

1080쪽

18s M. FAB. Qv INTILIANI si ille non rapuisset causa mortis non fuissem : sed illud

iam, si filia mihi non paruit Tet, caussa mortis non sciss-o .HῖC si non iure occisus esset, si errore tantum perruet , dce mi Nunc illud utique interm p&:pa item diuersam conusniat necessie est, non posse euaccusari, qui unus vel attulerit mo tem nocentis, si erit unus ex lais de quibus paulo antei quebamur: vel acini ator, vel te itis. vel iudex, vel index. v - deamus igitur an iure raptor sit occi us, cisic agair u tanqua adhuc vivat. tanqua ad huc de eo quaeiatur, an Oic: di tapro - rem oporteat. Non educo alreram ii iani ad magistratu :H-hil ut opter, praecipio Filia mea vitiara est: ob hoc petit dico raptorem occidi t)poitere. Ne citatam nitor alia χq, late, .ut dicam, quod iustum sitieuin qui intulerit inius iam, in t sici, cum petierit ita quaeae cepit de iure ipso loquor. 1 rge

comprehenti. In est, ut RAPTA RAPTOR tk Mi RTEM, v Et NUPTIAS OPrET; ut opinor, una causa Iegis Euius :t, ut de rapto te lecu udum v Cluntate D raptae constatuere tu . Alioqui multa accidere possunt, pro Pte quae rapta non pice. fingamus' itiata in esse eam, quae loqui non possiti : nam im pune inicui. nascerit, quoniam miserae fecit Z nutum neni peeius aut vult uir, i ut aliquod signum animi intueti oporteter. At id non est op t o, nec satis vel bale is explebuntur. OcFideretur tamen ra, tor, si id velle rati tam intclligeremus. Fin- .gamus valetudinem consequiu tam raptae', ut eae duci ad ma

giniatus nim posset: deerital qnrd leg .vindicati tamentani tanto magi, po ec, quod credib lectit etiam ipsam vale- tudinem ex iniuria ii. m. Quod si non utique ex his ma- inifestum est vocem rap .ae exi poneret, sed solam vi lun- 'tatem: videamus tam vitan quae rapta est. mori rapto timvo

luetir. Plusne vobis vide. etur, iudices, si apud magistra. rum locuta ess t . quam quod ad me giitratum ut nite non ausa est, quod oculos suos osse dere circunstantibus, o stendere luci non potuerit Ipsi a manu vitam inde punivit. Davi res: oce det pili: s qirae propter hanciola-t riam petit. duoium est , scilicet, quid fictura fuerit, si v xilliu Rapcorem ergo perire oportiri t. lam forti ter dico . quid inter est quomodo per erit ξ cur ergo si hoc modo pote rat occidi salso alteram fit a m eduxit D ee:em, Luctus confundere Iiceret dolor suadebata ignosceretis tamen : ni Sc mihi ne

cessarium consilium praesensimulta dedit. Duas filias habue-

SEARCH

MENU NAVIGATION