장음표시 사용
281쪽
1ci AR N. V IN NIV spublicum. 33. eod. Et hoc est, quod generaliter desinit Ulpianus d. l. 7. f. generaliter. quoties pactum a jure communi remotum est , servati hoc non oportere . a iure communi, dictum videtur pro a jure singulorum & re cujusque privata. I.s unus. ap. I.pacta. q. eod. Et ideo si is, cui oppigneratur praedium,paciscatur cum debitore, ne onus
tributi praedii oppignerati agnoscat, sed ejus solvendi necessitas incumbae debitori, hoc pacto non convellitur forma juris fiscalis. I. inter debitorem. a. eod. quanquam quod ad paciscentes attinet justum , ac proinde serva dum est. l. epistola. sa. s. a. eod. l. vis. αμ. e. U. vel reliq. ix. Aliter haec cum Graecis explicae
Culac. liba. obf. e. a . res autem eodem
recidit. Similiter non valent pacta, quae.contra juris civilis regulas seu contra formam juris civilis aut praetorii fiunt. l. contra. aS. hoc tit. I. 27. de
νου. iuri veluti si pupillus sine tutoris auctoritate pactus sit, ne a debitore suo
petat. d. l. ag. aut si convenerit, ne omnino, vel ut longiore tempore dos reddatur. L a. l. Ia. s. r. l. licet. IS. de paci. t. aut si constante matrimonio vir &
282쪽
uxor paciscantur , ne ob res donatas ageretur. l. s. f. I. d. t. Item si quis cum aliquo paciscatur , ne ejus frater sit. Nam ius agnationis aut cognationis pacto tolli non poteli. Ius agnatronas.s . hoc tit. Conjunctio sanguinis necessaria est & naturalis conjunctio, quae ex voluntate arbitriove nostro non pendet. Quam ob causam Isocrates amicitiam consanguinitate potiorem esse dicebat, quod haec ανα κης, ex necestate, illa eo ex voluntate proficiscatur. Eademque. est ratio sententiar, si forte judex adeo excors sit, ut agnationem inter duos existentem ratione aliqua motus dirimat ; aliter atque si nullam inter eox agnationem esse pronuntiet, quo casu merito ius facit sententia & pro Veri tate habetur. l. r. in . l. a. L3.pr. deliba
agnose. Et in universum status hominis vel conditio persenae pactis mutari non potest. I. liberos. Io. C. de tib causa. Denique sicut pacto essici non potest. ut is agnatus sit, qui agnatus non est, nec contra et ita quoque ut coheres sit aliquis , cui neque testamento neque lege desertur hereditas, frustra cavemus. l. epistola. sa. tr. hoc tit. 3. Q lae
283쪽
Quaesitum est, an valeat convenistio vivo adhuc testatore facta, ne heres Falcidia utatur, & certam pecuniam , si contra fecerit, praestet λ Et Papinianus in I. quod bonis. II. I. I. adleg. Falc. Te spondet hujusnodi conventionem tanquam jueti publico contrariam non Va-lare. Qua eadem ratione nec testator
ipse olim in suo testamento Falcidiam prohibere potuit: quia nemo potest intestamento suo cavere, ne leges in suo testamento locum habeant. l. nemopotest. s s. de legat. I. Caeterum quoniam
iure novissimo testatori perminiim est
vetare, ne heres Falcidia utatur. Nov. I. c. a. putavit Cuiacius in Liactum.
o. hoetis. & cum Culacio Busius, hodie etiam vivo testatore privata conventione remitti Falcidiam posse, contra responsum Papiniani in c. l. quod
bonis. g. r. Mug. Falciae Quod probare non possum. Abutitur Cesacius ratione Iurisconsulti, dum eam nimis generaliter accipit. Quod potest fieri, inquit, testamento, potest & pacto. Verum est; sed id demum procedit mortuo testatore, cum jam hereditas aut legatum delatum est, aut saltem testamentum morte confirmatum, ut jam
284쪽
Dg PACTI s. amplius voluntas revocari nequeat.
. Haec enim est sentenria d. l. 6. sicut testator potuit testamento sito cavere, ne ab herede satisdatio legatorum nomine exigatur ita & post mortem testatoris legatarius , qui satisdationem exigere poterat, eam pacto potest heredi remittere. Neque vero cur olim heres Falcidiam .vivo tςstatore remittere non potuerit, haec ratio est, quod nec testator huic legi derogare potuit; sed haec , . quod eo tempore institutus nec dum heres dici potest, nec ullum plane jus ei natum est, cum testamentum pro libitu testatoris mutari queat: quae ratio etiamnum obtinet. Et sic omnino accipiendum, quod Iurisconsultus in L l. 46. ait licere sui ju-xis persecutionem aut spem fuluxae perceptionis deteriorem constituere. nimirum non juris prorsus incerti &
ruod in nuda atque imasinaria spe po
tum sit, cujus remissio jure nomo nullum momentum habet : sed juris aut jam delati, aut alias ita oblati, ut nisi die aut conditione differretur, statim illud agnoscendo acquirere possemus. Sane post mortem testatoris conventio facta, ne heres Falcidia utatur, M valet:
285쪽
166 ARN. V IN NIVS valet: eaque Ulpiani sententia est in L qui quod. o. ad leg. Faleid. & Marcelli in Asi patronus. ao.'I. I. de donat. confirmata a Iustiniano l. ult. C. adleg. Falcis ex quo loco apparet inter veteres etiam de hoc ipso dubitatum fuisse. Eadem ratione sanxit idem Iustinianus, ut siquis a patre certas reS p ecuniamve acceperit, .pactusque fuerit de querela in- ossiciosi adversus patris testamentum non movenda , hujusmodi pacto non prae TaVetur , possitque nihilominus non' agnitum patris judicium oppugnare : quamvis post mortem patris recte paciscatur de querela inofficiosi, quae jam ei nata est, non movenda, eique renuntiare possit. is quando. 3s.
a. is a. C. de in re additur & harexatio , quod filii meritis magis ad paterna obsequia provocandi sunt, quam pactionibus adstringendi. s. Hoc amplius putat Ant. Faber
non valere conventionem, quantum
vis post mortem testatoris factam, de remittendo legato aut fideicommisso conditionali. Valet quidem talis pactio, si transactionis causa facta sit aliquo accepto Vel retento. l. I. C. hoc tit. I. aa. C. de transact. Sed valere negat Faber
286쪽
DE PACTIS. Faber eam, quae fit gratuito & citra causam transactionis tantum animo Wremittendi. Et quaret quia,inquit, tale pactum destruit voluntatem testatoris , quarti ex contrario transactio praesupponit. facit Paul. .sent. I. g. rogati. Ego autem didici etiam gratis pacisci licere, L ct uni. aa. f. . hoc tit. l. eum proponas. 16. C. eodb Nec obstat, quod legatum aut fideicommisthmpendente conditione repudiare non possumus. l. si ita scriptum. s. g. I. delegat. 2. nam repudiationis & pacti diversa ratio est. Non repudiantur nisi quae jam delata sunt. l. is qui. Tr. I. nec is qui. a . in M. cum I.seq. de acq. her. LGlata. Isr. de verbIgn. Pacto remitti possunt, & quae nondum delata. d. l. ,
Qui repudiat,remittit in praesens,quod ei delatum est & poterat agnostendo acquirere. At legatum conditionale non desertur , ac proinde nec acquiri potest, quamdiu pendet conditio, mortuoque ante conditionem existentem legatario ad heredem ejus non transmittitur. l. . L s. f. a. quand. dies leg. LI. g.sim autem. 7. C. de ea c. tost. Qui autem paciscitur, potest etiam in futu- M a Ium
287쪽
268 - ARN. V IN NIVsxum remittere , scilicet cum legatum
vel fideicommissum deberi & peti posse coeperit. Qvj repudiat, dicit se nollexem, quae delata est, ad se pertinere: qui paciscitur,hoc dicit, se etsi post coepexit res deberi, tamen eam non petitu-xum. QAin nec repudiari potest lega- um, cujus dies nondum venit, licet cesserit, veluti si ex certa die nobis legatum sit. d. l. s. s. a. de legat.a. Goedia c. o. de contr. is comm. stip. n. O. Θ seq. post Alciat. Don. Θ alios ad d. l. I. C. hoc rati Zasius in I. 17. I. pen. hoc tit. etiam hanc affert rationem, quia repudiatio tantum nititur consensu unius , & e1hfragilis: sed pactum nititur consensit utriusque, legararii & heredis . .
s. De controversiis, quae ex testamento Oriuntur, placet non aliter recte transigi, quam inspectis cognitisque testamenti verbis. l. o. ubi Glossor DD. de transact. Unde quaesitum,an hoc ipso etiam prohibita videri debeat, gratuita de hujusnodi controversiis pactio facta ante tabularum inspectio
strensis Iason ; quorum sententia meo iudicio probabilior ; eaque defendituriis argumentis. I. Quia a. o. ubi transactio
288쪽
actio duntaxat prohibetur, aliquid singulare continet, ac proinde extendi non debet. 2. Quia potest quilibet legatum aut jus sibi delatum repudiare. 3. Quia inter pactum & transactionem in catu proposito magna d1fferentia est. quippe qui transigit, aceepto forte minimo pro magna summa , decipitur 9 cum utique VeIit habere, quod sibi ex testamento debetur et at is, qui
ultro totum remittit,non decipitur.
7. Huic quaestioni assinis est &illa, an quis alimenta sibi testamento relicta ex liberalitate donationis causa remittere possit, sive quod idem est, an gratis de futuris alimentis citra praetoris auctoritatem pacisci liceat, quamvis de his transigere sine praetore
licitum non sit. l. S.perroi. de transact. Et puto licere,idque ob hasce rationes.
i. Quia id nullibi prohibetur :est autem
tramactio ex genere prohibitorum. 2. Quia haec transactionis prohibitio est contra regulas juris communis ideoque non producenda ad consequentias. l. quod vero. I . ct seq. de I gib. 3. Quia nemo prohibetur , quod sibi relictum est, repudiare & contemnere. Et quaeso qua ratione quis im-
289쪽
x o ARN. V IN NIV spedietur , quo minus omittat & noripetat, quod sibi relictum est 3 Quid denique interest, utrum non petat prorsus repudiet ve, an remittat q. In pacto cessat ratio , quae in transactione cognitionem praetoris requirit, ne scilicet alimentarius circumveniatur: non
enim videri potest decipi, qui ultro remittit: sed facile decipitur, qui pro
alimentis aliquid accipit , & mavult aliquid integrum in praesens habere, α quam singulis amnis particulam. Visiun est voluntatem testatoris conservari ei, qui liberalitate ejus uti vellet, non qui contemneret. Non moVet, quod relatum est in d. l. s. s. si uni. 1s. derransact. non posse alimentarium inconsulto praetore fundum in alimenta oppigneratum liberare: Nam qui vult - alimenta persequi , sine praetore nihil facere potest, quo eorum conditio deterior fiat. In eadem autem l. 8.Asprε-tor. I . non de alimentario remittente , sed de praetore neglisente agitur. Porro pacta de re impossibili facta,aue quae turpem & inhonestam causam
eontinent, quaeve contra leges aut bonos mores fiunt, nullius momenti fiant. l. raitprater. 7.LA uns .ap. I.3. O .
290쪽
B E PACTIS. 27 Ihoe tis. l. 6. C. eod. l. generaliter. ao. is
seq. de verb. oblig. puta de furto faciendo . aliove quovis maleficio. Sed & siquis paciscatur cum aliquo, ne ob dolum sirum aut furtum teneatur, si postea admissiim fuerit, aeque reprobatur hoc pactum, cum magna sit illecebra
peccandi spes impunitatis. d. l.si unus. . Diversa causa est ejus pacti , quo
convenit , ut ne quod maleficium perpetretur. Cux enim de eo , quod legibus cavetur , pacisci hominibus, privatis non liceat 3 l. non impossibile. so. eod. Caeterum si ob eandem causam promittatur pecunia , nulla nascitur obligatio propter turpitudinem conis
ventionis. d. l. r. f. si ob maleficium. 3.
8. Inter pacta , quae contra bonos mores fiunt . memoratur & pactum, quo causidicus a litigatore litem redimit, ρ μοῖρα , st. quo convenit, ut is nomine mercedis certam partem ejus pecuniae, quae adjudicata fuerit, et, majorem aliquam summam in eventum litis accipiat. l. sumptus. 13. eod. l. 7. mandat. l. s. C. de posui. Nam
ejusmodi pactio causidicis calumniose litigandi occasionem praebet, iisque. V M atti-