De Aetna poemate quaestiones criticae

2쪽

SCRIPSIT

5쪽

0nam misera se habeat Aetna poematii interpolatorem temeritate scribarumquo neglegentia simul et inscitia multa per saecula foede depravati conditio critim, verbis dici vix potest. Quid quod nonnulli carminis versus tanta inquinati sunt corruptelarum Iabe, ut ingenio diu multumque exercitatis defessus desistas tandem

laboriosae pleno opere aleae ac desperes hic illic ut medicus de salute aegroti Sed ipsa illa incredibilis depravatio animum mirum quantum incitat ad indaganda genuina ita mehercle ut sere non possis non etiam arine etiam revom ad Aetnam tuam summa contentione emendandam di ultatesque sortiter de incendas. At vero antequam artis eritiine in Aetna emendanda exer-eendae solida struere aggrediar landamenta, panes mihi e ponendum est, quibus odiestas seminis Aetnae memoria ad nostram aetatem pervenerit. Ac primum quidem sciendum est eodicem solam Minam continentem hodie rursus nullum exstare, nimirum quia Aetna, de cuius auctore quid sentiam insta e ponetur, iam antiquitus recepta est in syllogis Vergilianam scribaremque calamis una cum ceteris illius collectionis arminibus

propagata. . Primo loco codicem nomino Cantabrigiensem saecula sere seriptum littoris valde perspicuis, cuius lectiones nonnullas, sed non omne primus vulgavit et Via ac ratione in usum vocavit anno

6쪽

latina tum de Aetnae emendatione optime meritus. Plenam Vero

Cantabrigiensis libri collationem uisoni debemus Anglo, qui in inas editione a. 1867 Cantabrigiae emissa vel minimam discrepantiam diligenter notavit et codicem ipsum p. 29 sqq. accurate deseripsit es et Ribb. app. Verg. p. 35 . Mina in Cantabrigiem, culicem et ipsum a Mimrone, sed in usum Ribbeckii collatum ita insequitur, ut inde a p. 62 usque ad p. 94 Aetna perscripta est, a p. 40 usque ad p. 6 culo p. 62 Aetnae habet inscriptionem et primos versus underiginti, p. 63-93 de sversus continent, ultima denique p. 94 sex versus habet et in seripi nem codicis autem paginas primas sis mi et medii aeri arminibus expleri satis sit commemorasse. dein anno 1854, qui supra commemorandus t Braxessis publiei iuris laeta est commentatio Bormansit, nae inscribitur collation des 167 premim vers sa in do Lucilius mior

me un agmen manuscrit u rum s est intellegendum nimirum fragmentum tabulens saeculi XI, quod accurato descriptum videas in Baehrentis, qui ipse a. 875 hanc membranam denuo contulit, appendice Vergiliana p. 10. 0rman8ius, cuius collega Polanius folia illa antea prorsus ignota casu aliquo reppererat, sodalis fuit academiae Regiae Belgicae, sed acute cogitare et iudicare numquam didicit, ita ut praestare rideatur verbosa istas atque in metuosas plerumque Ormansit adnotationes plane neglegere, cum praesertim sciamus ne ipsam quidem collationem satis a curate institutam esse: e. r. V. 19' , ubi quid

proprii boni haberet fragmentum tabulense, si re vera inesset, quod ernsdorsus coniectura restituit, tristem natorem funere matrem , Baehrentis apparatus recte nos docet minima recedere

Stabulensis libri memoriam a Cantabrigiens ceterisque libris omnibus. Idem de vers 116 dicendum, ubi dolendi' exhibet ειν mentum Stabula e non docendi'. His enim duobus locis Da mentum Stabulam mea gratia inspexit rogatus a me per litteras L. Desiste, director bibliothecae Parisinae. Displicet etiam hoc in Borinosis, quod nimis saepe vetem editorem laetiones ves

meros versuum semper Baehrentinos sequor. Disitia ' Coosla

7쪽

- 3 aneptissimas fastidiosa sere cura molestisque ambagibiis retractavit: mea quidem sententia veteres viri docti sero omnes, nam Ben, Iesum quis non exceperit - quamquam doctrina mirum plans in

modum abundaverunt, iudicii tamen non ea erant subtilitat atque elegantia, qua hodie miuntur viri docti unius e. r. a ui opera Aetnae emendati multo magis promota est, quam caligin sum rassi, Pithoes, inde rectit, einerit, mustare coniunctis viribus aeredit sane, quod inestoribus ille infinietus fuit subsidiis. Mn o Bormansit libram numquam vidit ob eamque ansam Stab lensis membranas nullam omnino habet notitiam Baehrens autem, recentissimus Minae editor, libri illius ad xv. 1-170 et 263-346 hie enim desinit fragmentum Stabula e varias lectiones

enotavit et critico apparatu inseruit. Versus enim, qui sunt 171-2580, vanneritat in codice ita, ut legi sere nequeant; φ. 26 et 303 hodie sunt abscissi.

Jam vero quae ratio inter edat inter Cantabrigiensem libram et agmentum tabulense, a curatius quam adhuc factum esse video, in animo est disquirere. Versus carminis nostri I in commune venit iam patri dextera Pallas in plerisque libris mss. deest exstat in solis codicibus C et S ita, ut anno demum huius saeculi 4 repertus sit omnino Versus 5 et si iusto ordine

collocati leguntur in C et S transpositi inter se in ceteris libris omnibus. Eadem est codicum S et C concordia in explendo fine versus 328 in saeculi XV codicibus plane omisso exhibet enim s.siponibus actus', S sipon', totius enim illius folii 98 margo

hodie abscissus est ita, ut abrepti sint exitus versuum 304-346; sed dubium non est, quin, si exstaret ille margo, rustulum ibus actio ibi reperiremus, tali autem, quorum haudes hoc exemplo dato patefiunt, rq veluti vocabulo revolutis coniectura substituentes interpolamentum addidere aestibus amnis'. Abstinuerent autem, quantum rideo, tali intea polamento Itali in versu 3, ubieeterorum odicum post vocabulum admotis lamna ita in Sce Miletur, ut aperiatur saltem emendandi via legitur enim in utroque libro

Versus 259-261 in libris praeter Gyraldinum, de quo in copiosius disserendum erit, omnibus post V 27 leguntur. Diuitia ' Corale

8쪽

.provocat admotisque tertia sidera signis', quod quomodo restituendum sit, hic non uramus: hoe loco nil nisi codicum CS artissimum conexum exemplis illustrare studeo ad evidenter persuadendum quam aptissimis. Versus 60, cuius nil nisi frustulum .et ne in ' superest inmeimstadiensi, Rehdigerano Arundeliano,

in in latiis servatus est: atque in bellandum quae bellandum mcuique potentia divum'. In fine versus ii quod Aldus recte supplevit non credat inanis', cum tamen plano non usus sit libris S non credit

inanis una mente exhibentibus, non civile explicatur aut enim Alesillae habes e lecturam aut usus est Aldus alio quodam eodie hodie deperdito, cui cum libris Martior fuit conerari. teri enim libri hoc lae aut lamnam praebent aut interpolati sunt in hoc modum quis enim non viderit illud'. quod igitur Mimro exoptata illa versuum incrementa solii deberi didit, nos meliora edocti Stabula em quoque membranam illius virtutis a Uespem esse cognovimus. Idem librorum; per latum ipsius carminis textum animadvertitur consensus omnia enim, et recta et salsa, utrique libro sere ubique communia esse sive qnsentientibus

ceteris libris sive dissentientibns cum sat ueniente doceat unaquaeque Baehrentinae editionis pagina, exempla enumerare facile supersedeo. Sed eave credas prorsus eandem esse librorum in memoriam: versus 40 nil nisi amare , versus 80 nil nisi prima littera h exstat inra haesit fortasse scriba in voce Tityon et ob eam causam toto versu in spatio vacuo omisso sine mora ad sequentem versum properavit. Versus 29 in Minitium tantummodo exstat .nam veluti sonat reliquo versu, qui in C misere claudicat, item omisso Versus 28 inra voce mens finitur Verba enim ca

minis haec est plane desunt. Versus 28 omissum est in Me

tremum vocabulum. Versus II et II in Siscribae neglegentia

in unum versum contracti leguntur

.esse sinus penitus, tanto lis mergere hiatu : aberraverunt nimirem seritas oculi a vers 11 ad sequentum versum propter similitudinem verborum emeram et in mergere'. Paucis quibusdam locis in eo inter se diis erant e libri, quod in alter

9쪽

membriuia scribae in diridendis verbis mirus animadvertitur

error', addito asterisco rectam lectionem notari :V. 4s ossa olimus cossa nolympus SV 55 flamma removet cflammare movet SV II4 inclusis olidum inclusi solidum SCorruptae in utroque libro lectionis exempla huc spectantia duo extant: V. 66 infert e inforte SV. 165 Ventosa qua quaeque Ventos aqua queq; S.

Particulam que S perperam addit in Versu 297 .urigmq; ' ,3 Εmea exemplum malo disiunctorum textus verborum praebet Helmstadiensis p poteri libri Italici in v. 385, ubi pro genuino stoeessata diu referunt speetacula venti legifur sic cessat ad vel a' iure ferunt s. v.' Sed talia in omnibus fere codicibus sat saepe occurrunt in nostro camine es v. 44d, ubi ager tuentos' pro rectokageret Ventos liabet , v. 563, ubi opera e pro continuato operae praebent omnes libri. V. 441 legendum maior refrixit' habet autem ἡmaiore frixit O , maior hixit Helmstadiensis. V. 374 bene

hquae rumpat iter', contra libri Italici quaerunt pariter'. V. 356 bene reposuit mirens humus exesta praedast'. minus excita predas habet . Litterula a verbi exesia male eum sequenti voeabulo eoniuncta in lassiensis librarius scripsit erit humust inredas'. V. 357 sum limus habetin pro recto sublimis'. V. 624 pro librorum textu nulli sparsura nullis pansura legendum. V. 6i5 virescera binae mala C pro recto viresque rapinis . . 644 iam olim illos seposuit seribendum esse Scaliger vidit habent

autem libri s posuit et ille se posuit'. contractione quadam rectum prodit v. 73, ubi petula in se contrahendum est in larinam Mulis' minus bene Itali coniecere petulans . V. 161 salleris et cum Gyrald in legendum, pessime fallere sed ' ceteri libri exhibenti V. 151 fla naeve ruit Gyraldini abiit in corruptelam flamma verrit'. Sed haec hic cum pulvisculo exhaurire non attinet, eum non sit rara ea res et occurrat in libris sexcenties. Disitia ' Corale

10쪽

perperam omittit in v. 293 . pulsata eadem vostula recte additur in v. 11 . venturisque contra liber C haec exhibet . irriguo pulsataque venturis' ' Cetera id genus etsi collegi omitto sunt

enim minutiae Mere viginti , quae item debentur solis illis duobus librariis, membranae C dic et membranae , quas ex eodem exemplari hodie deperdito descriptas esse luce est clarius. Est igitur in nostro carmine - nam de ceteris carminibus non

meum est iudieare Me loe - agmentum tabulens proprio pretio plane destitutum, nimirum quia adest cantabrigiensis in iversum plane geminus ac praeserendus etiam, quod inito si

plenire.

Attamen id ipsum, quod plane consimilem textum praebent libri oe, monet sine dubio, ne credamus ipsum scribam odicis rem agendum esse textus illius depravati, qualem legis iucantabrigiensi semo odicis c librarius quamquam non prorsus

fideliter expressit exemplar suum, tamen in univerimm munere suo sat bene functus est, nam perspicuae et eleganti scripturae operam dedit atque etiam ab exercenda arte critica plano abstinuit. Id igitur exemplar, quod ante oculo habuit scriba codicis C duplici

reet concluditur vitio fuisse insectum primum enim incredibiliscatuit copia depravationum, quales reserendae sunt ad neglegentiam et stultitiam scribarum, deinde autem idem ille librorem Sarchetypus manum passus erat correctoris cuiusdam , qui suo arbitrio, quae sibi displicerent, temere mutaverat nihil curans libri sui archetypum, uilis rei exempla infra tractabuntur. ΙΙic igitur

sui primus Aetnae carminis interpolator et, si excipis interim excerptorem Parisinum, de quo statim dicendum erit - simul vltimus ante Italos, qui saeculo XV renascentibus in Italia litteris furtivum emendandi negotium denuo suscepere. Est igitur codex

fidelis ni ita dicam heres interpolati codicis et crassa scribarem depravatione aspersi, sed nihilominus in maiore anninis parte exceptis nimirum versibus 138 Ior ubique maxime consulendus, nam eteris melior est sine dubio omnibus, cuius rei exempla afferentem conseras interim Minonem p. 30. Haud enim raro in solo cantabrigiensi genuina poeta manus intum servata est, quod non miraberis, si aetatem libri animo tecum reputaveris. Eundem sere secundae classis textum, quem cantabrigiensis