Dissertatio chronologica de calendariorum in imperio nostro hodie usitatorum structura atque defectibus, quam supremo numine assistente, et amplissima Facultate Philosophica consentiente, in illustri Salana publicæ eruditorum censuræ submittent præse

발행: 1665년

분량: 61페이지

출처: archive.org

분류: 축제 & 제례

51쪽

periodo eo annorum ut ita stacio Uoo annorum I. Itanor mu-nitatibia creperint Epacta, sicut a tot annoram inter vulgo to/un tibω anticipavit. Verum postea in gratiam quantistu anni

Gregoriani ob omissonem scilicet diei intercalaru in quibusdam ann cente imis, omnes actas unite mutilanda esse statuerun/,tit . p. IV. telegimus. Et per banc compensationem inter .

dum Epacta praecedentibu proximis annis usurpata porr in usia manserunt interdum quoque semel jam praetermissa pacta adsum redierunt. Et quia incenturiis non aspextilibvisio communibi, plures dies interealares omittkntur, quam 2 'o annorum statio anticipat, sit ut opilunia CycIca antererrant Apronomica,

adeos Astronomica raraeiss contingant quam Cacsica. e curii sim quia anni oo Gregoriam tribin diebu sis minores annis OoΤalianu caesi exactu 3οo annu forma Gregoriana dies mensium duo bis diebus citius exhibet,quam Iuliana a very yso annorum statio non duo in anticipat diebus, sed unὀmntum ii eride IT amis, o e secundum Gregorianos hodie postponitur, cismin annis Ialia. nis anticiparit. Et hae postpositio subduct calculo inνenitur ira: Iuia i annorum stacio Usunt Inationes,ut testatur experientias

mi postpositio Post amorum Gregorianorum staciori respl. pli,iI l . Si ulterius calculum subduxeris, deprehendes stario Dri; annorum per integrum 2 nationem, h. e. asti ra H. I. se posis p tum iri. I. Ir. Hanc iam aequationem ad subsequentes applicare annos, est totum artificium anima quasi Calendarii Gregoriani. Verum in ipsa hac applicatione error, F. o.

huius Cap. enumeratus, est commissus dum nempe a currentes Epactas, loco odierum , continue abso e ulla re ductione,usurparunt, quando novilunia exactis annis . praeia. determinatis fuerunt postposita,unam Epactam cur-

tentem post aneram annis illis postpositionis assignarunt,

52쪽

Zita principalem postpositionem et Dierum. Ia Η l. 8ae. tanquam integrae filationis, sitiae postpositio, latri praeed. dictum, post annos 577i; finitur, iisque exactis prima Grirens Epaeta nerum allunii debuisset semper tamdiu retardarunt,donec oniai acta quae non diei integrae, sed tantum Iam 4 t. c. respondet etiam per integrum diem in usu permanserit. Quasi vero ovilunium nolens volens o istarum currentium Epactarum inem exspectare, neque etiam citius, quam ultima aeqire diu, ac praecedentes squarum quaelibet jam tum plus justo temporis tu cursu suo absumsit)in usu remanserit,eontin ere deberet Cum potius currentes isti Epacta tanquam characteres nota Novihini se cundum ipsum cursum suum instituere deberent. Est hune errorem ipse Ciaνiu agnovit,quem etiam emendare fuit conatus , iit videre est apud ipsum in Calend. cap. D. Verum, cum C ritu hic Dactarum cum ab AEquationu, tanquam opus infallibile ac aeternae veri ratis , ani tum fuerit promulgatus, ideo errorem praedictum ex Tab. AC uat noli ejeeir; sed regulam tantummodo quandam interimisticam, itomodo nempe futuris annus, ubi error factus fuerit maxim notabilis, mr alternam omissionem unitu Epacta currentis Epactae in ordinem redigi possent, construxi t. Nihilominus tamen error praedictus in Tab AEquationis hucusqtie resides s. tr. Et haec sunt vitia illa potiora. Minora, aliasque irregularitates tum de ea, quae ex Cyclo praedicto com sequenter fluunt, inconvenientia circa celebrationem Paschae contra decreta Patrum,non attingemus , quippe quae

ex dictis facile judicari possunt. Videatur Iaeobus Elir

dius in Calendam Intermedio cap. II. V. VII s XII. Tum&in Append. Cap. I. de II. ubi inordinatos terminos Paschales

ductu Cycli hujus actarum contingentes prolixius examinat.

53쪽

TRADENS MODU M CONSCRIBENDI LIBELLUΛI, CALENDARUNOMINE HODIE VENIEN

TEM.Lon e alia olim Calenaearii erat facies, aesti die Antiis quitus enim Calendaria ac Fasti, quae de Diaria appelIare

licebat, libelli erant, quib/u quapubsica qua privata, de die, in diem inseribi solebant. Erat tamen inter haec tale discrimen, quod Casendarium significaret Metam futura negotia continentem; asi verycomplecterentur' stia suis diebis inserta risiaria rundem de utroque promiscue dicerentur. Successu autem temporis haec tria ita confundi coeperunt , ut significarent libellum continentem nomina,vel ApostoIorum,ueIaliorum Sanctorum Martyrurindeque Ecclesia bene meritorum,quorum Christiana cohors memoriam certis diebus partim s lenniter partim pia recordatione obire Iebat. s. a. ocile autem Calendarii nomine venit liberus, qui non mutum festa; verum etiam allapartim ad te in partim adeata motum facientiae nonnultas etiam praedictiones profogica

continet. Ut adeo in triplici differentia sint ea, quae hodienum calendarium continet nempe I. Chronologica, II. in pronomica, de III. Aprologica. s. , Chronologica quod spectat,1 seraque primam statim occupant faciem, iunt Anm Epotharum, ad quos Calendaria construuntur. E. g. conscripturus Calendarium in annum subsequentem, licas, quod ille stanniis anato Christo 1666 A condito mundo Forsu Ab tirbe condita et is aerae Hispanicae 7o Periodi Iuliana 6;7s. c. qiribus pro Iubitu tuo plures ex historiis depromtas addas. Hoc tamen observes,ut illas Epochas, qua alia,quam Juliana,anni sorma utuntur, in Iulianam commutes, juxta doctrinam CD Onologicam de Combinatione Docharum Rarillime illarum s

uiam Calendariographi servare solent.

54쪽

s a I. V. H. invenies,quod futuro anno sita . tam iuxta V tiniquam opum Calendarium sayΘcia Solaru,qui iuxta g. ια . II in utroque Calendario est 2 p. Cui numero in Tab Lι7. U. II posita respondet G proclitera Domini lime eis Henduνii de in Tas. I. 9. 2 p. II posita, itera C pro litera Dominicali Calendari Gregoriani. q. clus sacI.irum , qui juxta Vetu Calendarium ex i. p. I. in q; iuxta μνum vero ecf.- ρ. IV. est a . q. Cycia Indictionum b. e. Systemais annorum Solarium spe trium Iustrorum Romanorum, pe ocuὸ in orbem recurrens, ad stantiquitus ordinatum , ut pensionum certarum tempora subditis Romanis innotescerent. HuJus Cyclii time rus invenitur juxta Versiculos hosce: Si per quindenos Domini ipseru annos Ex tribus ad unctis Indictio erra notatur. H. e. Adde ιθ ternarium annis Christi,quia Christus natus dicitur eo anno,quo Indictio erat '. a. hSummam coissectam disia de per 3s, h. e. per integrum circulum, cfresiduum indicabis indiactionis numerum. Auodsi nihil remanserit, is adyum debent. E. g.

subsequente anno i 666 facta additione & divisione, restant', numerus Indictionis quaesitus. s. s. VI. Distantia inter Festum Natipitis pracedentis

anni, c, diem onerum exclusipe, seu ad Dominicam minquagesima,

vel Epo Mihi quod nos solemus lingua nostra dicere: Zaeis: ii Mephinaciten und Zagna dat quam infenies ita: r. Aquio,

e g. futuri angi, te in Paschatis,4 in venies ex Cap. II. f. apσ3o quod iuxta calendarium vetus Pascha futuro anno incidat in is April. S l Veteris juxta Gregorianum vero ex Cap.IV. g. id. a . crisa in diem I A ril. D. N 2. Inquire, inquamnam Septimana finiam incidant Calendae Januarii, vel Festum Circumciissionis Dominicae, quod exinde habebis Euilibet annus inchoais tur ab A. s desim in AE; Si iraque inveneris literam Dominicalem, facile d prehendes etiam diem Circumcision , numerando literas eistro nouum fini diei tribuendo, donec ad Aserpeneris quem enim diem istud A designabit ea Circumcisioni dicabituM. E. g. futuri anni liter Dominicalis iuxta Vetus Calendarium erit G. Dico a it

55쪽

itaque est dies O, F dies D, E dies , Ddies al, C dies LB dies P, A dies P. Ergo hoc anno juxta Vetu calendarium Circumcisio incidet in diem P. Iuxta Norum Calendarium suturi anni litera Dominicalis erit C. mico ergo im est dies φ, voles B, Adies . , Ergo Circumcisio iuxta Mnum talem Zarium incidet in diem m qui/m nactu factis , inquire ex

cap. III. i. quot dier a Calendis Iare, ad Dominicam Septuagesimae interci tantur, e g. suturo anno iuxta Vetus Calendarium squia Pucha celebrabituris Aprilis ab hoc si retronumeres o septι- manaιφν os diei, reperies Domin cam Septuagesima incidere in 1.

Febr. a Calend. Ian. ad ii Febr. in quem incidet Dominica Septuagesimar,sint diesql. His adde et i nempe dies, quibus Festum Natiν iratis antecedit Calendas Ian. cc a quibus Dominica Septuagesima Dominicaminumquagesima antecedit 4 habebis 61 dies quibus perra divisis , prodeunt I septimanae, sodies istantia inter Festum Natινmtis hujus anmo Dominicam a uinqua. resimae, seu Vo Mihi,anni subsequenti quaesim. Si pro Nos Catonis dari supputes,habebis distantiamIeptimanarum io, cfaeierum I. Nota annus fuerit Sissextilis, intercalaru diei etiam habenda

venieratio. Ient huic pagina etiam adjici explicationes cataracter ina,quibus in progretur Autores usuri sunt. g. Reliquum Calendarii a pagellis continetur, ita ut singula pagitia ingulum portet mensem civilem, quo,

rumuies.siligit latina deorum scribuntur ' Hoc tamen probe obserra dum , ne pro Bissextili anno communis apponatur. 1di. autem diei primum adscribitur Pascha, tui iuxta calcula milli debetur e .g. futuro anni ecundis Calendarium Vetuae

addi- is pri Abhinc cmper omitto 6 dies retro,scrib hue nomina septimanarum suo ordine praecedentium Pascha, donec ad Dola unicam Se,ptuagesima perveniam, iuxta p. ia tunc inim revolvo pagellas ab initio, totque dies omitto initiales, itot diebus anticipat feria Circumcisionis proxime sequentc. a Dota inicam, c. g. futuro an uxo lenaeartum Vesus, diebus ri quia . Jan. ad in diem P. Nume

io proinde dies o successive scptimo die adscribo Dominia primam post Enipha: ias, sic consequenter, donec ad

56쪽

ad Dominicam Septuagesimae iterum perveniam, ex s.ci . cap. II. Dominica, si quae est inter Circumcisionis Ipiphaniae festum , Dominica post festum Circumcisionis indigitatur. Futuro anno nulla est. Rursus post Festum Paschatis eodem pacto suas Dominicas insero, juxta I. cit. g. 7. Hisce peractis porro inscribenda veniunt Testa immobilιa,m Anni Tempora, quae quidam ad immobilia, quidam ad mobilia Festa referunt. Priora poteris desumere ex Canone Romano,qui omnibus Breviariis est praefixus, vel, ut communiter facere sole fit,ex alio Calendario, sicque pagellis hisce in se ere. uatuor Anni Tempora vulgo uatember dicta,Concilium Mogunt iacum,an nollet celebratum, ex constitutione Callisti Papae , qui sedit anno risi, sanxit, tit duo priora a duobus festis momlibu Dominica nempe Quadra-tesimae uentecostes posteriora vero duo a duobus festisnrmis, Exaltatione Crucas, in Septembri, auctae, in Decemb. pendeant. Proximus enim, qui haec festa sequitur dies

uiter .anni tempora numeratur.

g. . Tandem Dierum Canicularium initium finis in Calendariis nostris quoque solet adscribi. Dicuntur autem his nostris temporibus Caniculares Et anni dies , quissus uterque Canis, Maro re Minor, Cum o oriuntur. Terminos alii assignant alios. Convenientissimum autem eorum,quemadmodum etiam hodie fieri solet, statuitur initium ingressus S in Sh e finis exitus ejusdem ' Et sic ortus Cosmicus canis minoris pro principio , ortus Heliacus canis majoris pro fine ponitur. A quo tempore in Veteri Calandiri non multum abeunt termini hoc versiculo notati:

Mur armos Genu GT, Cavaeam Laurentius assert.

Margare bis cnim festum cadit in IIDhir urentii vero in to Augusti fit ingressus O in Cti Iubi egressus vero Augusti

Veteris Cis redarii. Qui in calendario Novo eosdem dies observant,Politice potius, quam Astronomice, tempus Canicula Dum definiunt.

f. s. pronomica quod attinet, ea a Calςndari raphis integre ex Ephemeridibus solent exscribi Proinde con

57쪽

stripturus Calendarium, nisi ipse hunc laboren apgi edi, di illa Astronomica supputare velis, compares tibi Ephemerides summi alicujus Mathematici quae ad tuum usque annum ultra sunt computatae. Hodie in subsequentes annos a curatas habebis Ephemerides Iob. Heckeri usque ad annumisso Vel etiam Argoli usque ad annum 7oo, continuatas; ex iisdem ergo poteris describere motum planetarum ceorundem aspectus, vel pro singulis mensiibus tantum, e pro singulis diebus, ut tibi complacuerit. Verum longitudines, sive, incrementa decrementa dierum, itemque en pus ortus Moccasus Solis, aliarumque Stellarum, ad illum Horizontem,in quo degis, cogerri ipse supputare. per proprium abacum investigare. uJus processus,quia tempus&charta non patiuntur; tum etia,ne Sacra haec omnino divulgentur, praecepta dare nolumus. Videatur interim origanus in introduct ad Ephemerid Part. I de Tempore Cap. V. WVLUnde autem rustici quidam, aliique vix literis adspersi , reductionem hanc edocti fuerint, merit5 quis mirari posset. Sed non est,quod miretur,ipsis forsan ad manus est alicujus

eruditi viri Calendarium , quod ad eundem Horiaontem, vel tamen non procul ab eodem remotum, constructum est,

ex quo tuto ad aliquot annos eadem describere possunt. Tum iactenus Laurentii Elchstadii Ephemerices ita fuerunt comparatae, ut ne quidem festa computare ipsi necessum habuerint. . . f. o. prologica tandem, quod spectat, sat multa,tanquam proprius ex ipsorum Calendariographorum cerebello prognatus scelus,Chronologicis astronomicis ex Ephemeridibus exscriptis , in eodem libello ut plurimum continentur. Autores tamen, qui eadem ponunt, non immeritis distinguuntur in Saniores in Vulgares Etenim Saniores tantum ea repraesentare solent, quae meteora, vel eorum nauta'

tiones, 'uicquid exinde dependet, respiciunt. Vulgares ero, ut qui magis curiosi videri volunt, etiam Statum Re rumpublicarum , inuicquid hic mutationum contingere potest ex astris, respiciunt; stequenter tamen sub involu-

58쪽

cris,uerbis ambiguis,&admodum generalibus prognosticis

dis in Cap. de morbis , omnes morbos a capite ad calcem Mecitan

Zi,&similibus, plures pagellas replent. Horum imposturam, an artificium, satis detexit Celebratissimus noster eigelius in Dec. Temp. pila Part. U. Cap. VII. Nommnfugit ginitinin SalcnNrmastita qui videatur r

Circa Σκaestionem:

Quomodo Calendari eme im

uti accuratioribus videatur instituenda

RFpertis tam crassissimis utriuscrue Calendari dissentientis erroribus, non immerito quis Autorum de e rum emendatione,atque inter ca unione desideratissima stabilienda, pestiret audire consilia. Haec qui desiderat, potest prae aliis legere aureum istum libellum , saepius iam citatum,Celeberrimi nostri eigelli, Speculum nempe Temporis Civilis, ubi praemisso tum tenerali de natura temporis, turl specta It de variis anni politici formis , notis characteribus Chron ologicis discursu Parte II Cap. IV. I. s. 5. 7. 8 9. ua sparsim Gregoriani Cycli Epactarum emendationem subitantiit tum per integrum Cap. V. ali rum Autorum de emendandis,uel etiam, te novo constituendis Cyclis,consilia a fert exarminat. Nihilo nus tamens. I Cap. IV. ntillum Cyclum,ntillam Periodum,etiamsi inis geniosi excogitentur, motibus Solis 'na accurata, commoda serpetua ratione conciliandis, sum cere, pr nunciat. Quapropter per integrum Cap. VIII suadet, uti neglecta methodo Cyclica in computandis Pleniluniis P schalibus, nam horum gratia, in Periodis, sive Cyclis Veterum,partim emendandis,partim constituendis de novo laboratum est certus minime fallax calculus astronomicus assumatur. Ut autem omnes Temporum Computatores conveniant in uno , cita sesta Christiana unanimiter e si

59쪽

dem tempore instituantur; suadet, ut Computatoribus illis ex Decreto publico,pro fundamento, proponatur I)Quan titas M ocha anni Solaris. Ubi tamen distinguendum esse existimat inter annum Politicum acclesiasticum. Et Politici quidem anni formam optimam judicat iam a multis receptam Gregorianam; Uic statim unus esset Stylus in In eicio nostro, in tota fere Europa Ecclesiasticum vero

annum ideo distinguit a Politico , luia vix Politicus dari potest, in quo fixus Equinoctio Verno possit assignari locus; ideo per calculum astronomicum praedictum inquirendum venit Equinoctium, ita ut post illud,secundum Concilir Ni canitin Ecclesiae Statuta,Festa rite ordinari queant. Et hujus anni Ecclesiastici Quantitatem constitui posse judicat ita, ut una a Clarissimo quodam Astronomo,ex observationibus hactenus deducta,assignata quantitas vel specialitera inter Tychonis detrahe,& Riccioli, assignatas quantitates media proportionalis assumatur. II hQuantitas apochamensis Synodici; ubi iterum inter Tychonis de Braheri Riccioli quantitates mediam eligendam censet. III. Cap. IX.

suadet, ut his quoque addatur meridianus Tabularum tan

quam primus communis Circulus Terminalis, a qua dierum initia computari possint. Eundem circulum cum suae utilitate citato loco pluribus explicat ad quem libellum, quia tempus charta labori nostro finem imponere jubet, Benevolum Lectorem,amandamus. Tibi autem, Arbiter Evi pro concessis viribus sit lausin sempiterna gloria,

ERRATA EXTANTIORA.

Z LI.rossin. a. legervarias. I. a. in.6.lege I pridie. U.ILI.2.lin. N.pro Macrobio, Censorino. I./o.lin.st lege abiectis. F. in I. lege per 28. I. v. in laterculo in. IIege et a Martii Cap. y I. .sin. . lege propius.

60쪽

COROLLARIA.

I. Calendarii Emendationem ad solos Pontifices Romanosse Iine, Pontificii hactenus nulta firmo probarunt argumento. u. Observatu etiam decent me Regulis Concilii Nicaeni, nihilomis nus Pascha Judaeorum omninὰ epitare impo bile R. i II. Tempus et Us ecies manti magnitudini contradistincta. IV. Cum dicitur e Aliquod temporusacium; qi ritur,ans locutiormpropria pr. a ritur, an asinis in an in mutationem Rerumpublicarumd imio ae doctu Oin I GUILIELMO Meirmem Phid σα. Theolog Studioso, Inquiliniae amico suo dilecto de his primitiu Philosophicis animitus gratulatur

J C A si Boives Med. D. ΥEmpora qui varient,meidner, monstiare laboras; Tempora mox cinget noster Apollo tria.

Colers,Amice,aggrederis negotium laudabile, in cui te consecravit Hactenus omnis cogitatio in studiis tuis, Qv tibi non dedecori;

Sed maximis honoribus,

Cessura praedixit sagax Minerva, Adiutrix tui in tuis functionibus Sedula provida. Haec tibi quoque in praesenti negotio Felices concedet progressus, Quos animitiis tibi apprecor, quin feliciores cum exitu prosperrimo l 4 5κ.Pereximia is Polit moln.RD

Pondenti Felicite acalamat

M. Marcus Timaeus. Quae Caesar Bruxit,quae constantinus adauxit Sacratis festis, quae temerarius ausus

Cretorii Papa penitus convertere nixus,

Tmp-,qui public proponis discutienda,

SEARCH

MENU NAVIGATION