Dispvtatio Philosophica, De Distinctionibvs

2쪽

REVERENDISSIMO AC ILLUS RISSIMO

PRINCIPI, DOMINO, D. BER HARDO

DIE N HEI M. religiosissimae Nemetum Ecclesia Antistiti, meissenburgens Praeposito dignissimo, Imperialis Camerae Spirae Iudici aequissimo,&c. Domino ac Principi suo clementissimo S. Aturam, rerum omnium moderatricem, ac prouidam utilitarum opportunitatumque commmnium, Princeps euerendissime ac Isi risiime, mirabilem quendam erga patriam amorem, mo talium animis indidise , fortisimorum virorum praeclare facta , satis attesantur. 22uid enim Publium Decium, Romanum consulem ut caeteros omittam , qui nec pauci nee ignobiles 2 vitam qua charius hominibus vix quicquam esse flet, assernari coegit ' Patriae charit, Ham cumbe o Latino,positis apudVeserim uium castris,partem suam imelinare, ress Romanaspen iampro rata es concisas iaceremideret seipsum es Latinos hostes Di,s manibus deuouir, ae protinus concitato eouo impetu in hostes facto, salutems triae ingenti ora strage,suis vulneribus, sanguine, morte propria, recuperauit atque resiluit. Huc etiam praeclara ista vovertinet, sesempiterna Gmoria digna Lacaenae, cuius Cicero in Oseulanis meminit,

quaecum filium in praelium misi stet est interfectum auisset.

1ccirco, inquit,genueram,ut spei, qui pro patria mortem non dubitaret occumlere. Sed, cumpatriae tantus amor nobis in

geniimst, an in eos qui eandem sertam tectam nobis confer uant tuenturque.sudium nostrum ero 'cium nusium erit 'Sane debet esse quam maximum. Si enim eorum virtuti, qui suis laboribus, curis, vigil,s, patriam vel pepererunt vel au-

3쪽

xerunt, omnipietate se osci atisfaceregessi in Ie enim

Poeta, Aeneam suos compeliantem introducit - EgregiaSanimas, quae sanguine nobis Hanc patriam peperere suo decoratc supremis Muneribus. verisiimes dictum Misiost; Non minor est virtus, quam quaerere parta tueri; Cui quies dubium esse poterit, qui patria etiam Seruatori- huic tutoribus, omnia debeamus r Voluit huius rei magnumstecimen Pop. Rom. in tauint. Fabio Max humando enitere. Nam cum iste quinque consulatibus ingenti Reip. Rom. eo modo admin stratis,ab hominibus demigrasset, certati umptus contulit, quo maior aeseciosior eius huneris pompa duceretur. Nunc vero, quanta tu solicitiasne, industria, prudemtia, labore, Episcopatum Spirensem patriam meam char Lmam, totvam annis conseruaris ac tutatus sis, Princeps Reuereniussime aeus, risiime, eum in omnium ore versetur, ignorare nemopotes. Haec igitur causa satis iusta mihi Ua es, eur has meas de distinctionibus poli ophorum theses, amplissimo tuo nomini nuncuparem,non quodiam magna est insigni doctrina .u abundantes esse arbitrarer, aut tanto verborum nitore os lendore laboratas, ut in tanti Principis nomine apparere possent,sedquo prosummis benefici,s,quibwpatriam meam niuersam ornare es locupletare pergis grati etiam mei animi muscationem aliquam darem, praesertim eum quam beneuola in te voluntate nives tuisubditi essent Imtis intellixissem. DEVS Opt. Max sua gratia es benignitate ita te complectatur tueatur , ut non modo nos Spirenses, sed Germania uniuersa diu te forentem orineolmmem fuisse gaudeat. Vale, misceburgi, ex Κιhaneo,

M. Septemb. t uno Dome Isso.

Reuerendisi ac Illustriss C. THumillimus Cliens, Ioan. Strechius Udenhermensis.

4쪽

AD INGENUUM

ADOLESCENTEM,

siano, Francone SS. Theologiae auditore. Iccinepra reliquis, Musarum munere, Strecli, Fulge 'Si al, celsior ire parasi Gnidum cerne amplexu digni me, nec non, Vincisimyrto tempora, colu omari Τuo cyreaea, quibus dominatur Iuppiter, arua, Liqueris, es Sophici caperis esse chori. ridita ubi Astrorum sensi rimaris acuto, Unde fretum refluat, terra velunde tremat. Onthia cur lateat vetitis moesta capillis, Irua Iuba auricomum,stratione UM.

5쪽

Num tangisentis emisi rore metatis ρ sque DEI V tu, feruida corda regi 'Vt Iunonis auis selgatas explicat alas, Ingeni, varias tu quaeque pandis opes. Ergo, haud immerito vocitaris Strechius ergo, Conueniunt rebus nomina saepe suis.

t acte animo sudbs temet seruat secundis, Et praesime sacro pectore, maius opus. Virtutem exerce, Euidenim submersa tenebris Proderit 'stio Phoebus, Pierides iubent. 2 ambras reticet, vers non tenHin arcus, Eua rasionepote utilis esse Z Vale .

6쪽

SYNOPSIS DISTINCTIONUM, TOTA HAC

DIs PUTATIONE EXPLICATARIM.

Numerica. Specifica. Generica.

Aristo . Ex subiecto, Vel materia. telis,

Distinctio-ς

num aliae Secundum formam. Secundum modum. . Secundum actum iotentiam. Realem.

Nominales, qui Rationis.

satentur Formalem, sed in diuinis duntaxat.

Rationis. Ex natura rei Formalem.

Aliorum. Scotistae, qui . mealem.

Philoso inumerant. phorum, qui sunt, Vellassentialem. subiectivam. Obiectivam .Realem,

'Rationis.

Thomistae, quorum .alij agnoscunt, Realem. . . Ratiocinantis. Rationi 1 Ratiocinatae.

Realem. Formalem. Ratiocinantis.

Rationi 1Ratiocinat

8쪽

DISP UT AT IONIS, DEDISTINCTIONIBUS PHILOSO-

SE aliquas rerum distinc tones, apertum lante omnium oculos, positum est. Quanti vero harum cognitio iacienda sit philosopho, Socrates, qui Vt ait ca) Cicero, primus philosophiam deuocauitera lib. s.Tusculi coelo in urbibus collocauit, satis apud Platonem, quaest. in byPhaedro testatur, dum sic inquit; si quem offendero,qui scita circa finem.

tecuapte,Vnum multaque positi discernere hunc a tergo tanquam

Deum consector.Quid ergo distinctio sit, quaenam eius genera, diligentius explicare conandum est.

Sed cum distinctionis cognitio, ex identitatis notitia, facilius innotescat quid identita sit,aduertamus oportet; hanc vero Arist. sc sic describit Identitas, essinitra ipsius esse plurium, vel eorum qita ut phI pluratumratur; ac si dicat, est aliquorum circa aliquod esse indiui- ' ρες sesio Etenim cum pluribus commune quippiam est, tum eius ratione, eadem dicuntur; ut quibus una communis natura, illa specie eadem sunt. Dicit autem ist. plurium, vel eorum, quar plura muntur quod aliquando in rebus ipsis plura non sint, ea, quae tamen non secus, ac ii multae sent, eadem vocantur; sic Socrates sibi ipsi idem appellatur. III. Ex hac identitatis descriptione licebit hane colligere definitionem distinctionis Distinitio. ei diuisio, in quodam esse, plurium, vel eorum, qua vipturasumuntur; ut illa dicantur distincta, quae in aliquo esse non conueniunt. Sic homo & equus se habent i& Socrates,a solute consideratus, &quatenus post, de seipso, enunciatur homo enim xequus v. g. naturam eandem specie non habent: Δ crates, quatenus de seipso dicitur, esse quoddam rationis, sibi vendicat, quod simpliciter Mabsolute spectatus, non participat. Vnde, priora illa, in aliquoreali, at posteriora ista, in aliquo rati ni esse, non conueniunt, quare: differunt.

9쪽

IIII. Ne autem, de distincritonibus acturi, consus dli indistinctei omnia dispergamus primo loco, quibusnam distinc ionibus. usus fuerit Arist. tum quibus alij; tandem quibus utendum sit, quantum quidem fieri potest, breuiter, clare, & distincte docebi

mus.

DE DISTINCTIONIBUS ARIST ET PRI-mum, de identitate sedistinctione numerica,

specifica se generica.

Identitatis Vistin Tionis numericae, speciscae, genericae, cap. 6 saepius commeminit Arist. Primo enim Topic dysic ait. Idem e tripartito distributum est; aut enim numero, aut specie, aut gene- φ re idem soliti sumus dicere. Numero quidem eadem sunt, quo

secunda A. rumin nomina plura, res eadem est, ut vellimentum vellis. metaphys. t. 33. Speciei autem eiusdem sunt ea quae multa sunt, neq; specie disse ς-p- runt; ut duo homines, duo equi. Itemque eiusdem generis sunt ' ' illa, quae eidem generi subijciuntur, ut homo & equus. e Mener, Pin. d. s. re vero differunt, quorum non est communis materia, nec gen ν t. 9 c. . sum ratio ad inuicem, quorum alia figura categoriar. Ibidem, sydi- sec. a. metaph. uersa specie dicuntur, quaecunque cum eiusdem sunt generis, non, δ. me /phyi sunt subalterna,&c. Quaecunque vero multa go numero sunt, ma

Lis , - teriam nabent identitatis si stetia analogicae, non raro meminit. DE IDENTITATE ET DISTINCTIO- ne ex subiecto.

Subiecti nomen, pro omni eo accipi potest, quod alicui subiicitur, siue materia sit, siue forma, siue ex utraque compositum s& siue id quod recipitur forma sit substantialis, siue accidentaria, siue solum essendi quidam modus. Et in uniuersum,quandocunq; ra. met phys ut ait i Comment. Unum se habet ut deserens alterum Vt delatu. ψ '' tunc, Malterum subiecti, alterum, adiuncti vel sormae locum Obtinet. Ergo,Vbi quippiam visibiipsi subiectum concipitur, ut ensquaens est, v. g. ibi utriusque identitas intelligitur ubi num vni substernitur, ibi etiam unum subiectori unu sorma est; quod si unum

10쪽

sinum duobus subiici dicatur.ut cum idem &calidum est & dulce subiecit identitas, formarum vero diuersitas distinctio admittenda. Si duo sibiecta.&sua sub forma quodlibet concedatur, subiecti formae quaeda est admittenda multitudo tarietas. Vnitate Midentitate subiecti locis quam plurimisutitur Arist. ex quibus nullo negocio intelligetur, quidnam ex ipsius mente, dedistinctione ex subiecto, sit dicendum. Aliud hJ enim, in k i. physi. auquit, album est, aliud musicum ratione; idem tamen est utrumq;. Rp. a. Idem inquam, Subiecto, ut D. Thom. in uer explicant, tostillos alij. Alibi vero si posse aegrotare,&posse sanari,eadem non ι 3. phys. t. io.

sunt sed subiectum horum unum est&idem. e. a. itet s.co.

Huc ergo identitasvi distinctio ex materia, referri potest, cu-- phych Q 6-ius mononnunquam Arist. facit mentionem. R. ea niti t.

t. de anima. t. 3 cI. item l .

DE DENTITATE ET DISTINCTIONE metaphys t. 24.

secundumformam, modum, actum c. 7. s. olentiam sum secunda. v II. Formam accipimus pro quacunque sue ea realis sit, siue etiam intentionalis physica vel metaphylica, qua ratione 4 ipsa desiniatio, forma est. His autem modis, secundum eam, identitas consi deratur. l. Maxime illa eandem formam habent, quae cum res una eademq; sint, diuersa solum sortiuntur nomina. utensis & gladius vel etiam ea, quorum unum est alterius definitio, quo pacto homo. animal rationale, eandem formam habere dicuntur. II. Ad hanc identitatem illa accedunt proxime, quaecum distincta sint eadem tamen numero sorma gaudent; quo pacto plures eiusdem hominis partes,in ratione quadam diuersae, una indiui sibili anima rationali, informantur. Sic Arabica illa intelligentia assistentri plures homines seuerentur,si reperiretur. III. Post haec. sequuntur duo vel plura eiusdem speciei indiuidua quod enim una Meadem sit eorum definitio forma etiam quodammodo eadem dicentur. IIII. Tandem illa quoque eadem hoc pacto ex . eolligitur hoe istimari possunt quae eandem quidem, ted secundum elliandi mo ex Aristo t. de dum, aliam atque aliam sormam habent, ut artifex, qua est talis p/Nib' - , de

di res arte facta myQua enim forma, res artificiosa fit, eadem P: 'artifex, sed modo longe dissimili. ii metitia