Institutio astronomica iuxta hypotheses tam ueterum quam Copernici & Tychonis dictata Parisiis a Petro Gassendo. Accedunt eisdem varii tractatus astronomici...indicabit

11쪽

Dudo deductim iηaudo. Ex quo fit, utribi hane ope am tantὸ Meutias efferam, quanto de iis rebus est, quas Tibi jucundas coagnitu perspexi. Sane 2 tametsi aliud nihil, quam rudimenta artis coutineat ; nihilo tamen miniὶs Nibi futuram esse gratam conjicio quὸ ipse quoque non dedigueris a i haec interdum descendere; quodque qualiscumque ea st, mea sit, 2r astu alio edito fine, quam quo publice aistatam voluisti; ut nempe, si qetidienti habeat fora tisique adeo 'licissit rodesse quamsturimis possit. uuippe, licet non pauci exstent hoc de argumento 2 libri, ω commentarii

octissimi; non desunt tamen, iuipraeterea informationem quandam requirant, quae aliquanto accommodatior nondum initiatis, ac rudioribus, neque brevitate obscura, neque prolixitate importuna fit: ω capitascientiae praecipua non scutiat quidem ,sedat-

tiugat tameit.

Non is ver)propterea sum, qui ejusmodi hanc esse refitear. Nestorsiampronum editam, quo gratificari discentium volui um, ne aut multitudine, aut caligine rerum obruerentur, in eo fui, ut concisὸ quidem ,se quam tame otuiperspicue, omnia enunciain rem. Feci autem, non movi quodspeaat adPtolemaico S ema, vulgarem-ve Spothem, cujus tum Sphaericam Doctrinam, tum Plaκetarem Theoriam duobus Libris complexus sum : sed etiam quo spectat a Sustemata, Spotheseisive minas vulgareutam coperηici, quam Ochonis, quassingulari Libro exposui; votis eorum facturus satia, qui me impense ae iis rogaraκt, expeti rantque, ut coVererem, ac meo modo dicerem, quae aut dissumsaat confustas aυ aliis tradi existimarent. Et quidpiam-nepraestiterim, greale ab usi uerat praesumptam , i videriηt , dixerintque: mihistidere ,st ibi κηi prober, str fuisse ex bae opeLa Qκoficar,ut Tibi obsequentisimus,lta observantissimus Tui. Rive, E. H INENTI SsIME CARDINALIs, magno Ecclesta bono,

12쪽

LIBRO RuM ET CAPITUM INDEX

LIBER PRIMUS.

De Dalma Dbarica. sphaera sit, & ex quibus constet. De voeato Caelessi Globo, quatenus idem eum ' De repraesentata in medio sphaerae Terra.

IIC'. H.

De Circulis Sphaerae, ae primum de Horizonte.

rip. XIII.

De altu quibusdam in Sphaera intellectis Circulis, ut Pia dicuntur vertriscales. Altitudinis. Distantiae, Positionis. seu Dom-n caelestium. 3 p. XIR De circulis itidem aliis, ut Drelinationis. M Latitudinis: ubi di de AL

p. x HDe triplici positu Sphaerae, Recto, obliquo, Paralleso.

De Climatibus, deque varaetate Incolarum Terrae propter Parallelos. 3 4 Cap. XVIVDe Crepusculis. quae ad horizontem in quovis Sph prae situ visuntur. 3 6 p. XIV. De Maiorum Sidereorum Refractionibus, quae ad horizontem maxime

contingunt.

LIBER SECUN Du S.

De Doctrina Neorica. p. I. Phaenomenis variis, quae secundo nMobilium Theoriae - I casionem secerunt. 3 6 p. 'r L Uaria genera Hypotheseon salvandis, sive explicandis hujusinodi Phaenomenis. 19 p. III. Hypotheis Ptolemaica, seu commisi, quae est per Eecentricos, M εpi' Flos. GDissilired by Corale

13쪽

IH Da Theotia Solis. ινσυ. V. De Theoria Lunae. 7s p. VI. De Theoria trium superiorum Planetarum, nempe Saturni, Iovis, MMartis. 7 scap. VII. De Theotia duorum Iaseriorum Planetarum, 'aeris nempe, di Merineussi. 78. Cv. VIII. De Theotia Firm1menti, de super-exstructi unius, aherius. ve Cry

ciametrub vera Μa nitudo.

LIBER TERTIUS

Cap. I. Gap. II. p. III. Vos imitatus pernicus in Systemate confingendo fuerit. Ity Quo pri inde situ, atque ordine Terram,sideraque habuetit. ix s 2ujulmodi triplicem motum Telluri attribuerit. II. p. IV. ri mobrem de motu , quiete ve Telluris, aut Siderum, fiamdum

p. R. Quae visae magis congruae rationes ad adstruendum motum Telluris

is i

14쪽

INSTITUTIONIS

15쪽

nunturae rivuli , ct orbes, iuxta quos moreri Sidera probabile sit, ad basi iura, qua obserrantur, qualia obser mar, appareant. Praetereo autem siubinde condi quas Tabulas recant Astronomica : Abacas nimirum exprimenteis numeris , notiste Arithmeticis ea Tempora , qua

Praetereo ct ex Tabalis Ephemeridas , seu Diaria parari , qsta videlicet certis motuam , atque temporum constitatis init , exhibeant quibuι in Calo locis Sol, Lima, cateraque Astra diebis singulis=ηι , ac iηter se covi

rentur.

. Poryo cum astronomia pars sit nacipua Cosmoiraphia, spe detineatia is Mundi; sicque nihil possic grue de Cato, ac Sideribis dici, aut intelligi, nis habeatur Systema Modigenerale ob oculos; ideo subjiciendam heic Sch ma, quo disy iopartium Mundi, Falis vulgo ct conripi, ct tradi solet, re

praeseruetur.

In ipse, quern Orbiculam νides intimam, Terra, ct Aqua globum refert; succedentes duo circuli aerem, o Ignem qua duo Esementa seu riora sunt, praesentant. QCirculi undecim sequentes Causandecim mobileis exhibent; septem scilicet Planetarum proprios, dictosque Luxa, Mercuri, Veneris, Solis, Martis, Iovis, Saturni: unum Stellarum Inerrantiam, quod idcirco Aplanes , ct fimamretum dicitur: duos Custallinos, ita dictos,qu.d,cam ni ἄναεροι, expertes Sideribus , scisi ratione pellucidi sint; ac unum denique Supremum, ipsum qu/que ἄναφρον, o Primum Mobile appellatum. Dica vero inbiliis Calos; quia Theologi duodecimum ipsumqua Immobile flatuunt, calam videlicet Empyream, quod Fr Mentium beatarum sedes, o habeatur forma exterius quadrata, quod Ciritas μηcta iη secat si descri in quadro dicatur. Numers, ordinique Calorum memoria tenendis conferre potest haedisticho, Luna, & Mercurius, Venus, & SOL Mars, Iove, Satur, A

17쪽

Itq utraque compendis duri, quonis opera pretium esti ni imprimis cognosure,oeta receptiuis oleis sinu iis,qua D stema Mundi, cujusemodi est mox ante descriptum, supponit et eapropter id duobin exsequemur Libris ε, in quorun Primo trademis ea, γε ad Doctrinam Sphaticam, mSecundo ea, qua ad Theoricam flectant. Subinde vero, quod percelebria jam eraserint duo alia Systemata, unum COpernici, alterum Erabei, quorum utrumque nobileis fautores adipiscitur: idιὸ Tertium Librum, plasi avendicem aliquam hisce attexemus: μιιεν

AEDiuilired by Corale

18쪽

INSTITUTIONIS

LIBER PRIMUS.

in ex ordiendum initur a doctriira Sphaerica sit; ' supponendum est Spliaerae nomine intelligi heic Instrumentuin illud vulgare, & mox sprout repraesentari in plano potest) exhibendum, quod ex variis, circulis, armillisve constans, & axe, cum globulo in medio, trajectum, usurpari solet tum Machinae Mundi, tum ccelestibus motibus, ac praesertim Prumo, seu diurno representandis..' . Naessenii uni quidem Globulus ille, qui sustentur in medio, Terram in centro Machinae Mundanae constitutam referirc trajicientis axis extrema , super quibus fit convolutio , duos res ini Polos, sterum quidem Boreum, alterum vero Austrinum voca-γs , filer quibus tota Machina caelorum eo volvitur motu , qui spa-o horarum 24. peragitur , di ut Latinis dicitur diurnus , ita Graecis quas , quod diei ,& noctis spatium complect

Ae non est quidem Sphaera eontexta ex tot orbibus, quot ante descrimmus caelos r sed tota tamen caelorum silues intelligi potest ex hac simplii circulorum eompaginer quatenus ut ista movetur superpolis Sphaera-

19쪽

s INsT 1 Tu TIONIS Nimirum tametsi inferiores caeli s cialais motus obeant, quibus se In ortum velati subducant, idque fixumum eum circulum, qui mox dicetur Zodiacus: omnes tamen impetu uno a super-exstante Primo mobili versus occasum abripiuntur, circumducunturque inter idem tempus, hor rum nempe Σ . Unde & fit, ut quae in ipsis constituta sunt sidera, dictis oriri, & occidere, seu ire, redireque appareant ; &' qui ipsis imprimitur, motus Raptus appellitetur. Supponit intelim hic Raptus esse debere omneis caelos non modo per spicuos, sed etiam contiguos, sol dos, ac duros; & sidera ipsis haererer ut scilicet sines possitit abripi. Quod utcumque verum reipsa non sit; ad-' mitti t.iinen, ut Hypothcsis explicandis motibus potest. Ad circulos Sphaerae quod spemi, si distinguuntur numero decem ε, α ex ipsis sex dicuntur Majores sive Maximi quatenus eorum quilibet Sphaerain in duas parteis aequaleis dispescit; Horizon puta, ac Meridisenus, intra quos immobileis reliqui volvuntur; ac praetere a AEquator, Co-lurique duo, & Zodiacus, seu circulus latior , secundum cujus medium ea ducitur, quae di appellatur Ecliptica linea. atuor autem dicuntur Minores, quatenus eorum quilibet Sphaeram divididit in duas parteis inaequaleis; duo I ropici nempe, & duci Polares; qui etiam una cum AEquatore ideo Paralleli vocantur, qubda se invicem undique aequidlitent. Nd obitet Zodiacum circulum esse latum dixi, supponi esse reluquos indivisibileis concipiendost utcumque in , aera tales non habeantur , quod tales parari, coinpingique non valeant. Concipiendos autem addo, quatenus illi non oculis, sed urente sela percipiuntur choria te ta-

naen excepto cum eos in caelo requirimus.

Et sunt alii quidem praeterea in caelo intelligendi cireus; sed de illis erit posterius dicendum. Adnotandum hete , Quem vis circulum dividi selere in gradus, sma parteis aequaleis s6o. & quemlit et gradum sibdivisum intelligi in 6o. particulas , quas Prima Minuta , & Minuta etiam limpliciter v cant et ac pari ratione , piae inque quodlibet Minutum pilavim subdistinctio intelligi in oo. vocata Secunda ; quodlibet secundiunin 6o. Tertia, de ira deinceps, si quid opus fuerit, in arta, --

suo moh etiam diνiso Dis in Aoras is solet Hota subdividi in