장음표시 사용
31쪽
CAETER i duo Paralleli, qui heinc inde ab AEquatore remotiores sunt, Polares idcirco dicuntur cae alter quidem Boreus, Arcticusque; auaet Austrinus, & Αntareticus qubd vicini sint ipsis Polis. Repraesentant autem in caelo duos Circulos, quos utrimque a Polo vincino tantumdem distare, quantum Tropicos ab AEquatore concipimus, hoe est gradibus a s. & minutis 3 I. Id nempe, quia Zodiacus ad AEquatorem obliquus ita attingit Tropiacos , ut ipsius Poli tantum necessario a Polis AEquatoris distent, quantuna Tropici ipsi ab AEquatore ; & aliunde concipimus circulos Polare is a polis Zodiaci circa Polos AEquatoris, seu Mundi describit atque ita quide
Iuxta Veteres, circuli Polares seu, ut illis seliis appellabantur, Αreticus, & Antarcticus) paralleli quidem AEquatori erant; verum chni possent paralleli innumeri intelligi inter aequatorem, & utrumque pol tum ducti; alii quidem semper apparentes circa polum elevatum; alii sem per occulti circa polum depresum; caeteri una sui parte apparentes, alia occulti ob horirontis interceptionem; ideo circulorum Folarium, alter
habebatur maximus semper apparentium, alter maxilnus semper occuli rum e variique adeo pro varietate altitudinis Poli erant, tanquam altera parte sui praeter- radentes horiZontem. Hac ratione Parisiis circuli Polares, hoc est tam maximus semper apparentium circa polum Boreum, quam maximus semper occultorum circa polum Austrinum, distarent a suo uterque polo .l. 3. gradibus, & 3 o. minutis.
De Coluris. SE u N τ u R Colliri , sev duo majores ex mobilibus Sphaerae cuculis, qui se invicem ad angulos rectos in polis mundi intersecan-
32쪽
ΛsTRONOMICAE. LIB. I. I9 tes, mobileis alios intersccant, & in quaternas parteis aequat is distin-- guunt.
Repraesentant vero in caelo duos circulos , quos concipbnus pari m do sese, & alios intersecare; ac ideo putantur i. M M, quasi matιIi appellati , quod nunquam neque int gre, neque uniformiter lupra horirontem
intellige obliquum, seu in Sphaera obliqua, de qua dicetur postea) appa-
Alter porrὁ AEquinoctiorum . alter Solstitiorum Iurus vocatur, quod prior per puncta aequinoctialia transeat, principia nimirum Arietis, ac Libiae: & posterior per solstitialia, priscipia nimirum Calacri&Capricorni. Designant vero Coluri in Zodiaco quatuor appellata puncta Cardinalia , Principium nempe Arietis, in quo dum Sol est, nox diei aequatur,& Ver incipit: Principium Cancri, in quo dum est Sol, maximus est dies, & incipit Astur Principium Librae, in quo dum est Sol, aequatur iterum nox diei, & Autumnus incipit 3 Principium Capricorni, in quo dum est Sol dies est minimus, & incipit Hiems. Huc spectant vulgata illa carmina, Bae m Solstitium fari ι , Cancer, Capricornus ', Sed nocteis aquant Aries , o Libra diebus. Notandum autem illud proprium Coluti Solstitiorum esse, ut Zodiaci Poli in eo designentur; scilicet ad duo opposita puncta, in quibus Polareis secat circulos, quaeque undiqtie a Zodiaco aequaliter distant.
Zo D i A C us demum est latus ille, & mobilibus caeteris superductus circulus , qui Tropicos heinc inde attingens , & AEquatorem oblique secans, duodecim figuris notatur, ac media in longum interstinguitur linea, quae Ecliptica dicitur; Sphaeramque in Boream, Austrinani- que parteis discernit. Repraesentat autem in caelo parem circuIum, latum scilicet, obliquumque, & pari livido sese habentem ad AEquatorem, & Tropicos; ac simi- . liter interstinctum linea vocata Ecliptica, insignitumque a1. Asterismist
33쪽
ro INsTI Tu TIONI s& distinguentem sit liter caelum in duo Hemispliceria , alterum Boreale, alterum Australe. Dicitur vero Zodiacus, quod huiusmodi Asterisimi ν-Aη- Ilium formis majori ex parte pingantur; uti & quod tales Aiterismi Signa dicantur, appcllatur Signifer; cum & a situs obliquitate non raro vocetur circulus Ooliquus. Caeteriim latus decernitur, quo dcum Planetae per eum moveantur, non omnes eandem teneant v iam, sed Sole quidem incedente medio, per lineam puta Eclipticam, caeteri obliquos ad hane lineam cursus instituant,& ob vias ab ipsa duobus in locis oppositis intersectas, nunc in Boream, nune in Austrum deflectant; illi quidem plus, illi autem minus; ac ideo sit eongruum isti circulo tribuere latitudinem, quae deflexiones has eom- plectatur; exsistenteis puta heinc inde sex, septem, octo, plus, minus
Sed de motibus quidem Planetarum dicendum erit expressus in s cedente Theorica parte; heic, propter illa, vae dicenda supersunt cirea Sphaericam, anticipandum est aliquid necessario de Motu Solis. Itaque, clim Sol abreptus a Mobili primo circuitum dictim ab ortu in occasum perficiat; ipse tamen interea proprio, lentoque motu remeditur, tenditque in ortum & oblique quidem , secundum Zodiaci ductum eo modo, quo nauta a navi abreptus incedere contrario motu, a prora nempe in puppim, potest. Lentum dicor squidem Sol non nisi unum proxime gradum hocce suo motu intra unuin diem,seu horas 2 q. conscit; neque circuitum integrum, nisi intra annum ab luit. Unde& sicut potest Formica, dum a rota abripitur, & centies, plumisque integre circumagitur, potest, inquam, ipsa interim opposito motu incedens unam integram circuitionem peragere: ita Sol abreptus a Mobili primo, trecenties sexagies, & quinquies circumagitur in occasum, dum interiin ipse semel proprio motu versus ortuin revolvitur.
34쪽
C et u M est iam ante Zodiaci Signa essenummi duodccim; En ve- ro quiliis repraesitari characteriinis seleant, tr Aries V, Taurus U, Geminia , Cancer N, Leoa, Vtigonr, Libratae, Scorpius m , Sagitarius . , Capricornus ' θ', Aquarius M, Pistes Η.Mos est, ut unicuique bigno attribuantur 3 o. gradus stametsi ipsi Asterisui inaequales inter se sint, seu alii breviores, alii prolixiores totidem entin gradus prodeunt, ubi s6o. dividuntur per I 2. . Inhium amem ducitur ab Ariete, hoc est a sectioήe verni AEquinoctii, . prope quaeu Arietis asterisinus fuit, cum ante bis mille annos circiter, . excoli in Graecia Astronomia coepit. Tametsi enim hic Astetisinus lentum Firmamenti motum , de quo dicetur postea, exinde iam recesserit, & totus penὸ transierit in locum, n quo erat asterisinus Tauri; ipsi tamen so. primi gradus retinent semper nomen Arietis, uti de sequentes so. nomen I auri,licet pariter asterismus
Tauri locum Geminorum occupaverit ;&ita de aliis.
Ex hoe autem fit, ut distinctionis gratia hi terdent gradus non asterismi quidem, sed Signa tamen Α rictis, I auri, Geminorum, Sc. t v centur,& dicantur praetcica Dod itemoria, qubd sint duodedar Lodia- ei partes. Dicitur veto Sol, aut alius Planetae, esse in aliquo Signo, cinnes sub. ipso, seu cum inter oculuin nostrum ac tale Signum iiii eipitur; Stellae, autem fixae, quae extra Zodiacum sunt, esse in eo Signo , seu pomis re serri. ad id Signum dicuntur, inter quod, & pinximum Zodiaci in eo tingit ipsas intercipi. Ex his Signis, V. , π, N, n,-dicuntur Borealia ui, 4 , ri
Prima autem quaeque horum ternionum v, N, α,- . dicuntur Cam, quod Sole in eas ingrediente anni Ten estates , Quadrantesqiae
35쪽
incipuat; iteretique Mobilia, quod tunc fiat qualitatum mutatis: Media vcro M, m, dicuntur dirum,bilia, quod tunc tempestates quas fixae sint; Extrema V, π, H, κ, Communia, comparata scilicet ad M ilia,&Immobilia; itemque Bicorporea, quod Π, & κ, duplicia ninnisesto sint; ex equo, & homine constet; me Spicam manu gestet. Sunt & vatiae praeterea de minationes Signis attributae , maximeque ab Astrologis: nam caetera inter accipiendo illa ab V , tribus quibusque intermissis, Y, st, . dicuntur Signa Ignea, Calida, Choletica; N, ite, v
Sic alia dieunt Masculina, alia Fceminina; alia Humana, alia Bruta ;alia Foecunda, alia Sterilia; alia Pulcra, alia Deserinia, alia Diuma, alia Noctilina, alia Planetarum Domos, alia Exsilia, alia eorundem Exaltationes , alia Casiis, & alia id genus complura, quae attii ere nillil est necesse.
Adnotare praestat Solem ingredi mense quolibet in speciale Signum, ut puta Martio in Y, Aprili in υ , Majo in V atque ita porro . quousque
Februario ingrediatur in Ut noscatur autem, quo circiter die hic ingressus fiat mense quolibet, notari carmina haec possint. Litar mentx latens insultat honorititi, horret Grandiagesta, harens infigm toti gistaris. Nimirum, si has i a. dictionea in a a. menseis sic tribuas, ut prima Mamtio, secunda Aprili, tertia Maio . caeterae caeteris ex ordine respondeant, i & attendens quota in Alphabeto se prima cujusque litera , totidem exso. imitates detrahas, numerus residum indicaba diem ingressus in Signum.
Exempli enim causa, quia Martio dimo Lipar respondet,& prima eiussitera L in Alphabeto decima est, sibtrahe IO. ex so. di remanenti. 2o. indicabunt Solem ingredi Signum Y die Eo.meniis Martii. Ac pari ratione sileta M vocis secunda H Aprili. moesti abit. I l. ex so. d tractis, Solem ingredi in E die Aprilis I9. Et non secus lintra N vocis estiniae respondentis Febrenio, saggeret, detralius ra. & so. Solem in κingredi die Februarii it. atque ita de caeteris. - Diqitigod by Corale
36쪽
. Si quaeratur suam in quo proxime radiati gradu sit Sol quolibet mensis cujusque die, nihil istud oportet , quam addere ad propositum diem numerum litera designatum. Nam si numerus quidem prodiens excedat s o.excessus unitate addita indicabit gradum Signi , in quod illo mense ingreditur Sol: Sin vero deficnt, ipseuiet indicinit gradum ejus Signi , in quod fuerit ingressus Sol amense usque antecedente.
Exempli causa, si quaeratur ubi sit Sol die Septembris 18. ad 18. adde 7. obliteram G vocis Grandia, respondentis Septembri, in Alphabeto septimam; prodibunt s s. detrahe s o. & excessus s. cum unitate, hoc est 6. indicabit Solem vertari in fradu 6. in quam illo mense ingreditur Sol. Et, si quaeratur ubi sit Sol die ejusdem mensis. r. Ad i a. Ude iterum
I. consurgerit 19. di hic numerus indicabit versari Solerti in i s. gradu in quam ingressias fuerit a mense usque superiore.
De Hiis qribustani in haraimellactis circulis, ut qui dici intur Vertiales, altitudiais, Distantia, Positionis, seu Domorum calestrum.
ΡR AE T E R circulos hactenus descriptos, intelIigi pocint in Sphaera, aut caelesti gloho catquq adeo etiam in coelo alij circuli , quorum crebra est apud Astroidim . mentis ; Me ro ide, ut non sint aliqui praecipui ex iis micenda. ' l l : ι j
Verticales itaque circuli dicuntur, qui per Zenim , seu verticale punctum, Sc per Nadis ipsi oppositum tranteunt 3 restaque proinde hortio tem secant. Solent auteni hi circuli Arabica voce Α rimullia dici. Clim huiusnodi vero cireuli secare horizonteminivimeri possint, ex quo a Meridiano squi pro uno venicalium habetur in ortum, occasumve disceditur; Primarius tamen Verticalis habetur is, qui transit per inters ctiones Horizontis & AEquatoris. Altitudinis circuli si sunt, qui supra hortiontem ac ipsi horizonti paralleli sumuntur; sensimque decrescunt, seu semper minores, minoresque sunt, quousque desinant in verticis punctum. Vocari autem & ipsi solent Λrabica voce Almicantarath.
Mos est utrosque hos circulos in ipsis, utinant, Astrolabiis, Pt
37쪽
2 ' . . .: I N i T I T u T I o N I si Maeriisver uesbitarit eis&possint intestigio sebiecto heseseli ite spluerae dimidium prout in plano persi ici potest repraesentante. Scilicet A B. est Horiron; C , Zmith; D, Nadir; C AD B, Meridia. nus t Cineti circuli a Zenivi in Nadir per denos horizontis gradus ducti. ipsi Verticales; ae in illis C E D, Verticalis primari r at FG, HI , &adii ad horizontem paralleli P & per denos gradus meridiani ducti , circuli
Distantiae circuli appellantur, qui ex maioribus cum sint, transeunt per duo Sidera, quorum proinde mutua distantia nihil aliud est, quana interceptus inter ipsa arcus alicuius huiuscemodi circulorum. Talem in schcinate praemisso possumus intelligere circulum ina gnum Κ L , transeuntem per M , stellam Pollucis, & N Spicam Virginis. Disitirco by GO le
38쪽
Α s T R O N o Μ I EAE. LIB. I. asAreus nimirum M N, qui so. graduum, cum dodrante est, ipsa est uellarum istarum distantia. Positioni sive Domorum caelestium circulos appellant tam HorIzontem, ac Meridiarum, quam alios quatuor eirculos, qui se invicem, & cum ipsis , ad communeis eorundem metidiani , ae tirontis sectiones inte secant; &, sex cum sint, ut totam Sphaeram, sic universum caelum distria buunt in duodecim parteis , quas Domos caelesteis appellant, quarumque sex infra, sex sipra hortiontem sunt. Prima autem habetur , quae est proximὸ insta horirontem ad ortum , diciturque de Horoscopus, & domus Vitae; Succedens inserius dicitur domus Divitiarum ; Tertia consoluens domus Fratrum S
39쪽
16 INsTI Tu TIONI sQuarta in in imo caeli domus Parentum; caeteraeque ex ordine, prout hinee duobus carminibus indigitantur, . Vita, Lucrum, Fratres, Genitor , Natique, Valetus, Uxor, Mors, Pieria, ct Munia, Amici, Inimici. Notandum autem hos positionis, sive Domorum circulos dividerem partes aequaleis , iuxta aliquos quidem, AEquatorem; iuxta alios, Zodi eum; juxta alios, Verticalem primarium.
Intelligere rem licebit ex apposito schemate ; in quo hemisphaerium orientale repraesentante, Α Β, est HoriΣon; C Α D B, Meridi nus ; ΑΕΒ, AFB, AGB, Positionum circuli ; IK, vel AEqiutor, vel Ecliptica; CD, Verticalis primarius; designatus autem domorum ordo, infia hortiontem quidem I. lI. III. supra vero X. XI. Xl I. cum& residuarum numerum, ac seriem oporteat intelligere in hemisphaetio occidentali. Praetereo placere quibusdam , Positionum circulos se intersecate
non qua dictita est, sed in polis Mundi; quo casu reiecto hortionte, adhibetur ad Meridianum quintus. ibusdam in polis Zodiaci ; quo casu reiecto etiam Meridiano, edhibetur sextus et ut domus semper sint
CAPUT XIV. 'sa Circulis itidem aliis , ut Declinationis , ac Latitudinis: ubi ct de Asiem fisne, ac LoMirudine Siderum. λ ΡR-c r P u a veris cognitu necessarii sunt, qui circuli Declinationis,& Latitudinis appellantur. lEt Declinationis quidem circuli si sunt, qui per polos Mundi dure, secant AEquatorem ad angulos rectos. Cum enim Diarum Declinatio computetur ab AEquatore, tendendo in polum Mundi alterutrum; perspicuum est Declinationem cujusque Sideris, alteriusve caeli puncti, nihil Me aliud, quam cujusque horum circulorum arcum , qui inter AEquat rem, de tale Sidus, aliudve punctum intercipitur.
40쪽
A s T R O N o M I c AE LIL I. a Constat autem Declinationem esse proinde duplicem; aliam Borea Iem, aliam Australem; prout scilicet id punctum, aut bidus ad Boream, Λust nve AEquatoris est. Sic in subiuncto schemate; cum Α B sit AEquator; C polus Mundi B reus , D Austrinus ; C A D B coturus Solstitiorum, C E D Coturus AEquinoctiorum; erunt tam ipsi Coturi, quam Circuli C F D, C G D, C H D, Ct D Declinationum circuli ; ac Stellae Κ Declinatio me Borea quidem erit arcus HK; Stellis L, Declinatio &Australis quidem arcus I L. Parique modo punctorum Solstitialium M, & N, Declinatio erit, Borea quidem B M , Austritia vero A N.