Malachias illustratus, seu Novo commentario analytico, & exegetico ad planiorem sensus evolutionem elucidatus ... : cui accedit dissertatio ... de situ Paradisi Terrestris

11쪽

CULTO IUBUS PIIS E CANDIDIs

MALUTEM

ccipite nunc, quem ad prophetarum TRIADEM complendam proomiseramus , Malachur illustra tum , Viri optimi simulque consi lii nostri rationem expendite. Ut Puospplogus noster Propheticus pleniori coruscareς lumine, vaticinia Malachiae, Prophe ararum . . ultimi, ad institui, nostri continuationem, elucidata demonstrata prioribus adjicimus quo reneas, qu1 methodo vias Dei fata populi Israelis exposuerint Prophetarum, V. . primus, intermeatus, &ultimus. sin primo exhibuimus loco, uti doctrinas Propheticae gymnasium aperientem, ac in reipublicae theocraticae initio gentis hae finem praecinentem et idque carmine, fidelissimo huic populi Duciis magistro diviniti tradito: r spiciebam enim canticum illud, non solum ut Theologiae Propheticae rudimentum , sed dom L Pr

12쪽

WR AE WA TIO. Prophetarum subsequentium cynostram, ad

quam omnis prophetia ulterior, antequam admitteretur, exigenda fuit, continens: quo vias Dei cirra ecclesiam, in terris militantem atque ab hostium conatibus liberandam, juxta temporum seriem quam accuratissime expositas, Se gravissimos disciplinae propheticae articulos quasi compendio delineatos animadvertebam. Hinc secundo loco adjunxiimus Habatulum, ex choro Prophetarum . . intermedio unum , qui corruptissimo tempore exilium p puli castigandi VChaldaeorum manu e terrisancta expellendi praevidens, hinc tentationis gravitatem , illinc populi electi conservati nem ac reductionem in locum suum taedixit. ac variorum certaminum ecclesiae N. . ex tum, ad causta Deiri ecclesiae triumphum praeordinatum, ad vivum depinxit id agens, ut spes lugentiumri horridum illud fatum captivitatis Babylonicae metuentium ante diem mali erigatur,4 multis argumentis ex caten1 viarum Dei

decretarum conlirmaretur.

Nunc tertius accedit, Malachias, chorum Prophetantium sub V. T. claudens, ac praese ii volumine vaticinia omnia, ecclesiae Iudaicae

scriptis voluminibus tradita, obfgnans qui populi reducis,4 restaurati cum esset haud imm bile

13쪽

hile membrum, eundent de rebus nonnullis ne-eessariis ultimate monuit. Maxima est inter hos tres.quoad modum prie-

dicendi convenientia singuli enim populum Israeliticum re, ciunt, tanquam sub V.T. oeconomiapiarium carnalium vmnero se mixturi e stque aggrava tum, ut pars sincera sere a reprobis obruatur. Hinc tot querelarum caussae,, suspiriorum argumenta, 1 lugentibus in populo adtribunal Dei delati; qui improborum numero de potestate accrescentium, studia perpendentes, rider& gentis exstinctionem metuinant; eo quod in gravioribus tentationibus fidem suam haud esse eluctando suspicabantur: quod, rue inter horrida Dei judicia serte varios ob defectus lugentes etiam poenis reprobrorum implicarentur ad finem usque, Deo iram suam ingentem ingratam effusiaram comminante.

Singuli Deum considerant, ut in tribunalis sedentem, ac judicia sua praeparantem astrici simul etiam justorum, filii sui caussam tanquam justus Judex vendicaret. Quare elega te pingitur , ut ante judicium populi ingrati

decretorium salutares electis repurgationes moliens, eorundemque a reprobis separationes promovens, quibus pars sincera ultimi excidii malis eximatur. Ta

14쪽

tercedente fato ob foederis Dei constantiam Gludi posse indicant: bre enim ut corruptissimis tempore magnus ille electorum Redemptor fidem suam Praestet,ac post illatam 1 reprobis necem , ex sponsione suscepta pro electi feren, dam, cum vita gloriam reassumat, thronumque regni occupans, hin suos colligat in populum, illinc scelestos ex regno suo excludati, adjuncturus semini Abrahami separato gentes, benediactionum Abrahae cohaeredes , quo damnum eX-clusbrum largissime compenset quandis Deus Pater interim severissimas excidii poenas supra partem degenerem effunderet Quibus addunt tamen populum regni Christi non niti post varia certamina ingressuram in illam nequi 1 quae posteritater partis induratae iratia exclusis De iterum conciliatam exhiberet. Haba ut, quos Moses tradiderat doctrinae propheti Cae articulos, nova luce illustravit, atque prima repurgarionis populi, per Chaldaeos faciundae diligentior expositione auxit illamque a secund1 genti Judaicae e purgatione ita distinxit , ut quilibet videret reproborum partem maximam ii prima gladio exscindenis dam, dum optimi in Babyloniam abducti,

15쪽

gratia Dei confirmati ac conservati post annos

LXX reducerentur in alteri vero per vocationem electorum ad novum populum constituendum reprobos scelestos ac pertinaces ita venire deserendos docet , ut post separationem credetulum in Christum constituendi sint irae divinae objectum exemplum adeo ut hostes regni Christi, ad eorum imitationem se ecclesiae opponentes , in similia tandem inciderent judicia idque duraturum donec tota terra cΟ-ram Christo rege , tot judiciis a Deo justifi- Cato, obmutescat. Malachias, tandem post primam repurgationem peractam prodiens, exponit secundam, ad quam venturum primo Legatum prodromum, Q vestigio secuturum Christum Dominum praedicit. Quod ut evidentius teneatur, qualitatem temporis quo Christus post praeambulonem seu veniret a corruptis populi sententiis .moribus sconfecto errorum catalogo illustratri totamque rem secundum capita ac- euiationum is varias classes ordinesque re rum pertractat. Dein modum, quo secunda repurgatio electos a reprobas seperaret, atque ab omni eorum-commercio drsjungeret seori co exponit Poenas, quas singula classis apostatarum, a sile des clantium daret, ex sen-

16쪽

defensonis credentium turbam adversus ulte, riores oppugnationes corroborat unde conia cludendum relinquit, Deum constanti amore

semper prosecuturum semen Jacobi electum. gratiae suae & regni Christi haeredem designatum, atque ex judicio excidii, super populum

carnalem decreto , liberaturum me cum puniendis pereat.

Hisce scripturae propheticae partibus illustratis, cum historia implementi collatis, habebit lector attentus Pilos piloguisbi in hac doctrina praesucentem,ipsumque ad pleniorem ex reliquis Prophetarum scriptis lucem

hauriendam manuducentem. Ita fidem, quam amicis exteris feceramus state lucubrationum nostrarum specimen a nobis postulantibusIliberamus, quo nostram commentandi ration&na methodum expendant, & si ista placeant, sequantur: ita studium S liter.rum exegeticum, praeprimis propheticarum promovere, earum que studiolis opitulari non cessamus muneris uostri esse existimantes, ut talentum a Deo, bis concessum, qualecunque illud sit, non de sed iamus, sed in communem ecclesiae aedificationem impendamus. As dii si latino idiomate haec loci exponi

17쪽

PRAEFATIO.mus, qui anteriores nostros labores vernaculo edideramus sermone, multos ex contribulibus nostris audimus obmurmurantes, d nos tantum non convitiis petentes, quod, quae Belgis nostris spes de edendis sermone vernaculo pro phetis minoribus facta erat, eam praescinda musa quodque Psalmorum opus, aliquo usque provectum, ita intermittamus, ut de ejus con- summatione multi desperent. Culpam hac vi ce , si quam commiserim in hisces, Benevole Lector, deprecor, ut aliquid meo condones genio, qui non patitur, ut diu in eadem oberrem chordae, oro rogoque Laborum mutatio mihi animi est refocillatio Conabor aestinc istos placare quiritantes, nimium protractam operis suscepti suspensionem abrumpere, rediturus ad meditationum in Psalmos continuati nem,sDeus vitam & vires concedat,corporisque valetudo animo ad labores prono respondeat Quod vero methodum nostram hermeneutiacam, in resolvendis Prophetarum scriptis commendatam, hisee speciminibus, latino idioni

te illustrare de confimare susceperim, id in exterorum gratiam, hoc flagitantium, partim se .ctum est, partim quia eo idiomate in privatis collegiis erant dictata, ac minori labore justis sitis amplificationibus adornari poterant.Quan- do

18쪽

PRAEFATIO. do Prophetas minores edere cogitabam ant hac, eos analysi resolutos, strictioribusque noe.

tis illustratos, mittere erat animus. Verum hoc consilium mutatio stationi. laborum it crementum interruperunt , cum studiosoxum utilitati hicubrationes nostrae erant attem p randae. Hinc in alias meditationes nos pertraxit Tyronum ratio, quae nobis alia Theologiaca, in scriniis latentia, extorsit, nec non an

lyses in omnes libros . . historicos, Jobum, Proverbia Salomonis , scriptaque Prophetica Jesaiae Danielis, ac Hoseae. Omitto epistolas aliquot Paulinas, quas nostramethodo illustratas etiam cum discipulis nostris communicavimus. Inter tot curas nata sunt, quae Vernac

lo sermone typis exsculpta dedimus. Num igntur neglecti muneris sim accusandusis etiamsi omnem fidem liberare nequeam, tu ipse B L. arbiter esto. Quamdiu vita de vires perstant, ab exasciandis meisscriptis aut dictatis non ces.sabo , interim eam postulans equitatem , ut secundis curis justis amplificationibus debitum concedant tempus , neminemque solum pluribus suffcere fimul agnoscant Sin Deo visum fuerit interim telam vitae nostrie abrumpere, ibi subsistendum jubet pietas,ubi Deus, summus rerum arbiter, laborum terminum constituit. Valete.

19쪽

PRIVILEGIE .

Commentarie ove de Prophetie va Malachias, et en an hangisse vanisenipe Dissertatien, asses in ' Lati in begre pen in Uee Stukhen in Quarto, at Naar reet excessive on hoste en rooten arbeyt illwas gedaan, n tot volvoeringe de selve, noch e groote somme