Malachias illustratus, seu Novo commentario analytico, & exegetico ad planiorem sensus evolutionem elucidatus ... : cui accedit dissertatio ... de situ Paradisi Terrestris

21쪽

Ad eximium . tate, Eruditione venerandum

ωProfessorem optimum , incomparabilem, cum suum Commentarium in Proph tam ederet. GRrande Decus Patriae, quis non mi tur ametque Et celebret genii munera scra aui. 'Terreni alii inmigιlant vir corpora euram, Tu raras animum restigione pium Thesauras adii, ae argenti pondus , ct aurii - μων ut tu summipondera sancta Dei. Monventu as ratrum , artusque sororum B dimi Christiadum colu Iugoque remunt. Hi se se uni rictae pietatis amantes, uos errare probas , fulmen hypocristos. O quam fel ces , qui te doctore docentur, His aperis fontes tu salientis aquae. Hae praesas , obscura pie mysteria pandis, Ineiacando mones , discutiendo doces. A non ore doces tantu- s, pustica promis Scripta quibus gloria magna tibi. eximiam sudio vigilique paratum ouppeditam aegris pharmaca certa animis. Me opus angelicum duce quo sera turba piorum Contra vita hoses exerit arma truces: Ex

22쪽

i Exerit arma ambus Iu ossernere possit, Salsis cae de quempia cura teneri Christi perge greges commissos , iuere Pastor, In coelo merces te recisse mainet: Prasiloqui se in dri . . . ni bii per ae-m IUt cunctis pandas sequenda Dei. II e pedem , votirique imploro Iehovam. I Meuiaternum, pro pietate decus tau voveo sint grata tibi Clarissime T PULI votis tanGm consequar istac fa es Haec paucula omni animo, omni qua affectu Professisti suo fidelissimo i studiorum su rum fautor benignissimo , usque ad aras colendo, de se optime merito, indiesque merenti posuis

. . . .

23쪽

INTRODUCTIO

In Librum

MALA CHLE

L ONOMA ΠΟΙΑ Malachiae. g. r. -- voce Malachial aut Malem chi contineri voculam ' - ,

quae eangelum 8 legatum notat, inter Philologos constat. Nec dubium , qui ex antiqua radice 'INP in lingua Α- rabica adhuc in usu derivanda sit, quae mittendi significationem exercetra unde derivatum hoc ex prima &genuina potestate legatum seu nuntium significare , atque hinc ad angelos translatum non adeo exprimeret turam angelicam, quam eorum munus, tenendum est: qui legas Dei audiunt, eo quod sunt spiritus ministr torii, qui ut futuris salutis haeredibus inserviant a Deo mittuntur , laganturque inter homines Hebr. I: I . g. a. Nomen, quod in codicibus Graecis Malachias legitur , in exemplaribus Hebraeorum hodie scribitur Maleaehi neque ratio, quam cedit Lud Ca-

salus , multum a vero abludit quod scilicet Graeci nomen Dei ad compositionem pertraxerint ut saepius

24쪽

saepius in nominibus propriis verbi gratia in nominbbus Obadias, Zacharias , aliisque similibus spectare licet Hebrari vocula 'NPPbod pentheticum adjucientes, terminationem gentilitiamin nominum propriorum potius amarunt quam terminationem etiam multis nominibus propriis ussitatam , observamus qualia sunt. Gen. 9. Caris. II. Levi Merari 6.C Miggi Schuni. Eri Arodi Ares a . Naphthali. Gun infinita alia, in catalogis genealogicis obvia. g. 3. Quando Q vocabulo Maleach cap. I: I. consilii divini in hac prophetia conscribenda & promulganda minister designatur, dubitant Interpretes, num ut apsentivum , an vero ut proprium nomen accipi debeat ξLudovico Canesio nomen est videtur appellativum,

qui reddi jubet Νm a per manum nuntii mei,

non vero per manum abacti ad quam conjecturam firmandam animadvertit, haud alibi in toto Veteri Novo estamento hujus Prophetae nomen occurrere. Idem visum fuit Lx Interpretibus , qui λα τλαγγαs αυτ reddunt, id estper angelum caut nuntium sevum; nam Graeca vox αοελος saepe etiam in generetium is minisrum significat. Verum potius hic proprium nomen esse agnostendum ex nominorum propriorum termination hic adhibita dicendum ex prae primis cum id finale hoc loco significationem prima per . sonae exercere non possit, ubi de Deo sermo est in teratia personas non enim quadrat versio, prolatio verbιye- Bovae ad I raelem per manum nuntii est quae causa est, cur Lxx, ut voces contextui respondeant, affixum tertiae personae substituant, vertentes per nuntium suum.

Fateor in N. est nomen Prophetae cubi aliquid ex hoc libro citatur non adjici, id quod striptoribus N. Τest satis familiare est ast eo non obstante ex ipia libri

25쪽

IN MALA ONIAM

hiscriptione constat quam nec versio utcunque sequitur jamdiu ante tempora N. est. prophetam

nostrum eo nomine distretivo notatum tuisse inter J

daeos.

g. . Nomen Maleaehi Prophetae nostro proprium

igitur censentibus alterum succurrit dubium, an non bunominis tuerit , arque haec denominatio non potius cognominis vicem impleata Qui attendit ad hujus nominis significationem, eamque nimis stricte congruerer praesentamita , in stena vitionis oblato, quam ut Mrentes ejus in nominis impositione de rebus istis cogutare potuerint , orte non praeter causam existimabit virum Dei non ab utero tulisse hoc nomen , deum muneris prophetici susceptione illud a Deo accepisse , ut esset m-mos non ejus, quem ut Dei legatum Christo praecursurum praedicere jubetur. Quo posit0 pro cognomine censeri debebit, loco nominis substit to , quo solo postmodum apud populium inclaruit, quodque nornen a parentibus immutum obliteravit, quippe , qui hoc titulo Israeli commendatus , sub e dem quoque gratus , atque cum fidei subjectione receptus fuit ab omnibus4 in solo hujus nominis usu profitentes ad quid mussius fuerat a Deo. Sane in hac visione ita spectandus venit hic noster , ut qui legari Dri futuri Christi prodromi vicarium egerit, a que ejus munus praeoccupare in populo jubetur. Cons.

g. s. Inquiritur tandem etiam , num in ista nomenclatura magis angelsi, an vero potius legati ex hominubus obtineat significatio e Prius volunt Patres, qui hanc prophetiam angeli fuisse opus volunt aut quia gelum ei comitem tuisse in muneris sui exercitio conjiciunt, quocum ipse familiariter egit volentes, ut ipse a pro-

26쪽

propterea tanquam angelus sit spectandus r quamvis e. tiam alii sint, qui eum angelum fuisse cognominatum existiment, quoniam praestantioris formae honio fuit,& suavissimis instruetiis moribus, iisque plane angelicis, ut Epiphanius rem exponit. Verum nulla suffciens causa est , cur ad haec confugiamus , cum prima vocis significatio ut vidimus legat m noteto atque hoc sensu etiam alibi hominibus applicetur hoc enim titulo Haraa Propheta ornatur Hag. I. 3. nec non Pontifex Maximus cmia. a: . Imo cum ratio istius cognominis videatur fundata in prodromo Christi, qui hietanquam alter Elias promittitur , quique foret homo a Deo Legatus ut domino templi Megato foederis viam praestruat quem Deus in hoc oraculo vocat legatum sum Mai. 3 i. evidens, cst hunc nostrum nomen hoc a legatione Dei accepisse , a quo ad praesens oraculum scribendum & cum ecclesia communicandum electus missus fuit Patres autem, qui ad naturam anis gelicam respici putant, huc adducti sunt ex prava versionis graecae qua utebantur occeptione , quippe I gentes, τλαγγα λυ- , ut quasi de si improprie dicto intelligebant non attendentes etiam hoc vocabulum graecum nonnunquam simpliciter nuntium signi

ficare.

II. Ruis fuerit huius oraculi mininio p3. I. Rigenes , notante Hiero mo in ea fuit sententia, oraculi hujus ministrum fuisse non hominem, sed angelum, humana sub specie conspicuum quasi beatorum illorum caesitum aliquis cum nocverbo Iehovae coelitus delapsus humana forma visibilis

27쪽

I N MALACHIA M.

bilis viro cuidam innominato , aut viris Synagosae magnae mul congregatis, vel etiam toti populo in concione apparens , hoc Dei consilium exposuerit illudque a quoquam exceptum conscriptum , iii canonem

librorum divinorum fuisse. relatumri non aliter ac An

teius Domini nu Npu adscendisse dicitur de

Gileale in Bochim totum popul m Mocutus. αδ arx cujus sermo abhinc conscriptus , cibi locorum verbis sanctis insertus est. Verum huic sententiae locus opponitur Grachidis hominis non ita longe ab co tempore remoti , qui E HU49:13. duodecim prophetarum ossa optat ἀναθαλ-λειν ἐκ του τοπου αυτῶν pu lare ex loco suoci supponens omnes mortuos atque sepultos esse in spem beatae resu rectionis. Duodecim Prophetas dum in contradistimetione ad Iesaiam Uercmiam, Ezechielem comm morat, saneseos respicit, quorum scripta in unum iu runt compacta codicem , inter quos a prima antiquitate Maleachi computatus est ultimus. Neque ullibi in libris cononicis , aut eccletiasticis tale quid memor tu , quod tamen non fuisset omissum , si modo tam extraordinario Deus cum populo secundi templi gin

Forte in eum sensum quoque inductus est Origenes, quod Judaei, qui Prophetarum sepulchra ornabant st clios , nullibi ostenderint hujus nostri monumentum sscuti nec author cipporum hebraicorum , quem edidit Cl. Hottinereus ullibi sepulchri cjus fecisse mentionem cemitur, scet alias insepulchrorum propheticorum locis assignandis satis sit accuratus. Verum casusis fortuna

effecerunt forsan, ut hujus monumentum fuerit occuli

tum , quod etiam aliis accidit a quales , sunt De mos , Micha, Naham, quorum sepulchrain cippi ab isto scriptore non notantur. A 3 Quid

28쪽

ε INTRODUCTIO

Quid si in communi monumento virorum synagoga magnae fuerit conditus , atque ira non distinctius a relia quis Sumta argumentum a flantio auctorum nihil probare in tali causa. , a Iudaeorum doctores , qui hunc nostrum inter homines non solum recensient , verum eundem etiam inter viros Synagoga magnae reponunt , admodum, riant. I. Communis sententia , quam Paraphrastes Chaldaeus exprimit, quamque ex patribus Hieronymus M AEgustinus sequuntur , Ezram fuisse revelationis hujus ministrum , tradit. Verum nulli bi Gras ut Pr phera, sed quidem ut Scriba legis depingitur a Ge- maristae quidem hunc eundem cum Mardochaeo faciunt ut Abar ne ex Thalmude tr. Megilla cap. I. pag. I s. notat. Verum haec sententia minus erit probabilis , si constet eundem jam sub Ali uero Meqo pers,

rum rege floruisse , vel tunc potius ad maturam senectutem pervenisse , quem proin non credimus aetatem suam porrexusse ad templi secundi consummationem. 3. Fatendum tamen Gemaristas alios Malachiam in catalogo virorum Synagogae hoc suo nomine recensere, ataque eundem a Mardochae o Enrcli, nec non Haggaeo aracharia distincte numerare quod etiam faciunt Glossatorad librum intria via Fol. I s. I. Mai in praef. operis Iad Chazeca, inbarbanes in praefatione

3. 3. Unde Epiphanius illam , quam recenset, traditionem acceperit, quae monet hunc nostrum vatem

Malachiam in oppido Zophi, in tribu Zabulon fuisse

natum, nescio equidem. Si vera esset, tunc forte Ζ bulonita fuit ex parentibus ortus , qui reddita per Cyrum redeundi potestate ad pristinam possessionem re dierunt, prout antiquum subdola sectilegium suam clamque portionem attribuerat. g. 4.

29쪽

g. . Suffcit nobis , quod scriptor noster se hoc ipso

opere comprobaverit ex linguae, qua scripsit, puritate virum Hebraeum , ex orthodoxa fidei professione sincerum religionis Iudaicae cultorem, ac defensorem prodit enim ut legis Mosaicae commendator maximus Mai. : . nec non aberrantium sacerdotum, Levitarum reformator rigidissimus , qui omnes ad pietatem Deoque dignam lagis observantiam revocavit seri, caeterum quo ad doctrinam spei una cum omnibus patribus .prophetis adventum Messiae cum repurgatione filiorum Levi, & piorum ab impiis discretione exspes ansi& nominis Dei magnitudinem gentibus notincandam sperans unde fore praedixit, quod quilibet ad solem justitia confugicns sub alis ejus medicinam mentis inveniret, caeteri vero eum spernentes misere perstent. f. s. Imo hunc nostrum , virum pium orthodoxum, inter contribules suos egisse prophetam , qui tanquam a Deo missus oblatum tibi oraculum conscripsit is cum ecclesia Iudaica sui temporis communicavit, ipsum non solum libri argumentum , verum esam ejus in canonem librorum . . susceptio evincit non enim fieri potuit ut sustiperetur hoc opus nisi intercedente ejusdem traditione , aut ut hoc modo admitteretur, nisi ejus scriptor Propheta esset agnitus in populo , de vulgo cosnitus, ut Legatus Dei quamvis enim hodie viri Dei familiamin vitae genus ignoremus, nihilominus necesse fuit, ut ea res se olim aliter habueris praesertimeo tempore, quo viri Synagosae magnae hoc agebant, ut

in libris genuinis cognoscendis ab alii akernendis, omnem adhiberent diligentiam : quod sine inquisition e scriptorum, amis rationem agendi fieri haud p

30쪽

s INTRO DICTIO

III. Tempus libri editi. S. I. TUdaei omnes uno ore assi animiachiam ML

v seu canonem librorum propheticorum , ut scriptorum ultimum , obsignasse , nihil dubitantes , quin resuscitato e cineribus templo secundo post Haggaeum Zachariam prophetico suo munere defunctus tuerit, cum Persarum monarchia iam aliquamdiu imperium ombis tenuerat. Haec si cum Josepho conferamus , qui usque ad Omaxerxem Xerxis successorem , prophetas scripsisse ait a caetera aurem scripta , ab Artaxerxe usque ad suum tempus edita vim simili haberi side ae priora , eo quod non fuerit certa prophetarum successis , a firmat contra Appionem libr. I. sequitur tempus eduri hujus libri spectare ad tempus Artaxerxis Longimmis , qui Xerxem in imperio secutus est; a quo cessasse donum Propheticum apud Judaeos jam olim in conte erat. Mortuus autem est Artaxerxes Longimanus ann. a . ante arram Christi vulgarem , quot proinde annos alachias quoque tempora Christi ad minimum an

tevertit.

f. a. Quicquid sit de illa Joseph annotationes, hoc saltem constat, codicem hunc propheticum jam extitisse , quando viri Synagoga magnae codices duodecim prophetarum minorum , ne parvitate negligantur , in unum redegerunt volumen unde Iesus Sprach Gel. 9:13. etiam xii prophetas jungit a inter quos noster est ultimus. Cumque eos omnes supponat jam

tum mortuos , oportet, ut ante monarchiam tertiam

quae Syromacedonum erat mortuus jam fuerit noster, opus