Opuscula theologicomoralia ad usum Tyronum elucubrata, et in quotidianis prælectionibus a p. Dominico Viva ... suis auditoribus tradita in palæstra collegii Neapolitani ejusdem societatis, cupientibus, atque instantibus Theologiæ candidatis in lucem

2쪽

QUAESTIONUM

Quae in hoc Tertio opusculo continentur,

De Beneficiis Ecclesiasticis,

Ubi plurima de SIMONIA.

De Dotibus in Beneficiario requisitis. 2A . r. qaomplex μ Beneficium ρ Unde ejus

institutio, origoE Aia. ART. Ir. Utrum im datus Censura incapax sit Beneficii

A . t tr. De irreguiaritate , ct Hiis impedimentis inhabilirantibus ad Beneficia. . t ART. Iv. De viaetate , or Ordine in fingulis Beneficiis re

ART. v. De Scientia, o Probitate Beneficiarii. rs

ri . I. An Benaficiarii μν domini fructuum ad congruam fusentationem neeessarioram 22MT. II. maenam dieatur congrua Beneficiarii susentaria QT. III. - senesciarias fit dominas etiam fructuum

qui congrua suseMationi superfluum a S

3쪽

MT. xv. I Monam Beneficiarii, or quando Laiei σν Lter obligentur ad eleemosynam de super is Ioui

-T. v. Utrum etiam jure naturali obligentur Mne*iarii expendere superflua in usus pios Α vi. An etiam Beneficiari, Religiosi sint domini omnia um fructuum Beneficii t qs. QUAE S TIO . III. De Oneribus Beneficiariorum, ac praesertim de Residem

ART. r. An risores iure divino ad Residentiam obligem

'ART. et r. miae dinosueris Ius Canonicum in ordine adrisorum residemiam Α . III. De paenis non Residentium. yς ART. rv. Συό--- re tuendi fructus a non Residem-ART. v. - Beneficiarii non habenses curam Animarum a residentiam obli mar . 6a-T. UI- De onere Beneficiariorum Horas recisa M. MART. vir. De Habitu, or Tonsera Beneficiariorum.

De Iure patronatus, de EIectione ad Beneficia , de Poe 1lulatione . Eollatione , Inmmone, & Confirmatione . TI

ART. r. Auid, se quotvlex At , o quid ferat russare

4쪽

au AESTIO V. De Simonia ad rem Beneficiariam spectante d univcism ea sit Et per quid constituatur . 8a

ART. r. Simonum . . ibid.ART. II. Num donatio gratuita rei temporalis pro obtrinendo spirituali Simoniam cintimare gaART. III. - donatio conditionata rei temporalis pro sos rituali, aut e conversio , fit simoniaca ART. Iv. An contractus reciprocus , quo te orate datur

pro spirituali , At smoniacus 88

De multiplici Simonia, ac de ejus malitia. 93

A . s. De Simonia Mentali , Conmentionati , O Reati. inae ART. II. De Simonia ruris naturalis, o Ecclesiastici. DART. II r. Num Simonia non solum virtuti retigionis, sed etiam justitia adversetur ror ART. iv. Num detur in Simonia materia parvitas exem sns a mora an ros

QUAESTIO VIL

De Simoniae materia, quae sit aut spiritualis secundum se.

aut spirituali annexa. ART. I. De Simonia materia , qua β secundum se spiria tualis. ibid.ART. Ir. De Simonia materia, qua si temporale anne η

spirituam. ν

5쪽

De Simonia Iuris naturalis in re Beneficiaria

QUAESTIO ULTIMA.

De Poesiis Simoniacbrum. 3TART. r. mando m acta Simoniace sint invalida ibid.

De Simonia Iuris Ecclesiastici in re Beneficiaria. ra3

ΑRT. I. momodo omne pactum in re Eeneficiaria jure E - - cissi ico prohibeatur , adeo ut imbabat Simoniam libid. ART. II. Maenam permutatis Beneficiorum fit. Simoηiaca

Α . III. mandonam Beneficiorum resignatio Au Simoniacap

ART. Iv. An transactis in re Beneficiana set a Simonia ι n. bὸ immuniit ΣΑ . v. redemptio vexationis in re Beneficiaria ρι Si moniaca PA . vi. sit licita emptio interces nis pro Beneficio ob

6쪽

OPUSCULUM

De Beneficiis Ecclesiasticis,

Ubi plurima de SIMONIA.

Ractationem aggredimur innumeris tricis implexam , ae plurimis refertam quaestionibus , ad Scholasticam, ad Moralem , ad Canonisticam spectantibus ἰ ut pro4nde si in iis omnibus pro merito immorandum esset in hujusce anni praelectionibus, oporteret immensum pelagus intra angustos sinus concludere . Quare ut in hac re suus doctrinae, &eruditioni detur locus, missis levioribus , quae apud Summistas facili , negotio perquiri possunt , nonnullas ex praecipuis Quaestionibus Theologic Morali sinui, & Canonistica methodo , ac non pernici calamo discutiemus . Et primo quidem pervestigabimus dotes requi stas in Beneficiario . Deinde ad trutinam revocabimuS , quae sp ctant ad fructus Beneficii, inquirendo , Num Beneficiarii fiat domuni , an sol una administratores talium fructuum , ita ut teneantur inpios usus erogare, quae superfluunt congruae sustentationi Necnon uaenam si congrua Beneficiariorum sustentatio P Et quando Benectarii , quando vero Laici mortaliter peccent non elargiendo pam peribus stipem Θ Tertio loco agemus de oneribus Benenciariorum;

sed praesertim de onere residendi in loco Beneficii ad praestandum personaliter servitium Ecclesiae debitum ; id quippe multum ad pra-xim, & eruditionem conteri. Quarto nonnulla speciatim scitu digna inquiremus de Jurepatronatus . Denique in spatiosum disceptati di campum ingrediemur , agendo fuse de Simonia , praesertim in Re Beneficiaria; in ea quippe multum Theologi desudant ad dignoscendum , quidnam solum h)eculative persaepe liceat citra labem Simo niae , dum occasione rei spiritualis aliquid temporale erogatur, quintamcn id liceat practice . Sit itaque

Tom. LII.

A QUAE

7쪽

De dotibus in Beneficiario requisitis.

PErstringemus paucis, Quid, & quomplex sit Beneficium p Unde eius In

stitutio , & Origo Z Deinde examinabimus dotes proprias Beneficiari rum cum enim ex Sacris Canonibus , praesertim ex Cap. Is erui de Prahendis iis ε dignis, & benemeritis Bencficia Ecclesiastica confercnda sint . plura debent concurrcre ad hanc dignitatem constituendam ; Praesertim carentia Ce surae , Irregularitatis , & cujus,is alicrius Canonici impedimenti . legitimus thorus, conveniens aetas, habilitas corporis , morum probitas . sciantia debiata, ordo, seu Clericatus, intcntio perseverandi in illo. & ascendendi ad simperiorem , atque his allinia ; ideo de singulis hic agendum , ac primo qui dem . Num innodatus Censura sit Beneficii capax p Deinde agemus de Irregularitate, & aliis impedimentis inhabilitantibus ad Beneficia; Tum de AEt te, & Ordine singulis Buneficiis proprio; Ac postiemo de Scientia , & Pr bitate in Beneficiario requisita.

ARTICULUS PRIMUS. Quid , & quotuplex sit Beneficium ρUnde ejus Institutio,& origo. I. Beneficium quid sit ν Et an Pralatu ra Regularis pia Beneficium pII. Pensis Clericatis sn quo differat a

Beneficio , etiam in ratrone perpe

tuitatis ρ

III. uuid in dubio num Beneficium sis

Regulare, an Seculare ρIV. Beneficia duplicia quanam sint , σquonam semplicia ρV. Praestimonia nunc temporis sunt Be- nescia presse dieta. VI. Unde Astiiutio , ct origo Benesia

ciorum promanarunt ρ

I. T Enescium Ecclesiasticum est I jus perpetuum percipiendi

fructus ex bonis Ecclesiae propicr OLficium Spirituale authoritate Ecclesiae conliitutum; ut colligitur ex cap. Relati m de Praeben. Quare duo oportet in Beneficio considerare: Alterum eth jus ossicii, seu potestas, ac obligatio exercendi iunctioncm spirnualem, V. ministrandi Sacramenta, recitandi Oras, celcb andi, &c.; & hoc est omnino spirituale, nec dicitur Beneficium . nisi tantum sendamentaliter , eo quod in radix, & causa BeneficiLAlterum eli jus percipiendi ccrtos reis ditiis ex bonis hccius iasticis; & hoe est proprie Beneficium, quod praesertim in Canonicatibus dici sol ct Prinbenda; quamvis aliquando minus Pr prie sub nomine Beneficii utriinaque smgnificari soleat, jus scilicet ollicii , &Praebendae. Hinc sequitur Episcopatum, V. g. non esse proprie Beneficium, sed

ollicium, scu potestatem excrcendi minnera Episcopatia . cui anticetitur Bene Gcium tamquam stipendium Umcii: Ge-ncralatum etiam, Provincialatum , &alia Regularium ossicia, ac dignatates neque sic in rigore Beneficia: Qtii quid sit, an poenae latae in Extrav. de Simon. aducinis obtincntes simoniace Bcneficia Incitarantur etiam ab Obt iaciatibus simoniaco quodcumque hi

jusnodi munus spiritualis regiminiS ,

Diuitiaco by Corale

8쪽

uid, o quotvlex sit Beneficium t 3

etiamsi carentis Prqbenda . Quod

communius allirmant cum Suar. , Filluc. contra AZor. , & Bonac. apud Dian. Par. q. tr. q. res I . Ex qua

quaestione pendet alia conssimilis, An incurrat excommunicationem, qui est mediator in simoniaca electione ad Praelaturam aliquam Religionis λII. Qtioniam autem Pensio Clerie,

iis c quae est jus percipiendi mictus

ex seleno Beneficio, cui annectitur innus recitationis ossicii B. V. re vera non est Beneficium, ex uuamvrs de Praebendis In 6. ut proinde excom

municatus, qui est incapax Beneficii, probabiliter non sit incapax pensioui

Vasq. , apud Dian. Ioc. cit res ss. Lueo Doctores, ut distinguant jus Beneficii a jure Pensionis, docent, primum jus esse perpetuum , non Vero secundum. Variant tamen in explicam da illa perpetuitate , & dubium oritur, quia Perpetuum in jure reputatur, quod sine causa auferri non potest,

ut notat Sanch. l. 7. cap. 29., cum au

tem neque jus beneficii , neque juspensionis sine causa auferri poisit, Ddeo utrumque videtur este pcrpetuum. Quare communius Canonilis, Oc The

logi distinguunt duas perpetuitates in Beneficio: Prima est, qua Beneficium Perpetuatur in persona provisa ; &quamvis talis perpetuitas requiratur in Beneficio unde Beneficia manualia, seu quae ad nutum auferri pollunt, ut quaciam Cappellaniae sic fit datae, VLcariatus Episcopi, Superioratus Regulares non simi ex Palao rigorose Beneficia , nec potes aliquis titulo talis Beneficii suscis re sacros Ordines j ea tamen convcnit etiam Pensioni, quae sine causa auferri non potest. Secunda est, qua perpetuatur Beneficium in se ipsis, quod mortuo Beneficiato exigit, ut alteri conseratur; & hoc soli Beneficio convenit ; cum Pensio mortuo Pensionario non exigat alteri conferri; unde Pensio dicitiir extingui . Benefi

cium vero vacare.

III. Porro multifex est Beneficium; videlicet seculare , quod pro secularubus, Regulare , quod pro Regularibus

institutum est, ut sent quaedim Paroeciae, Prioratus, dc Canonicatus Regulares habentes Praebendam; unde sine dispensatione Pontificis nec iaculare Regulari, nec Beneficium regulare seculari conferri potet , ex cap. Cum de Beneficio, de Praebendis in 6. In dubio tamen praesumitur Beneficium esse seculare, nisi aliud probetur, vel ex sui prima inllitutione . vel per poli iii nem pacificam quadraginta annorum, quo tempore completur legitima praescraptio adversius Ecclesiam. Iv. Dividuntur etiam Beneficia in duplicia, & simplicia. Dicuntur duplicia, quae praee minentiam aliquam, asministrationem, vel jurisdictionian hae bene ς inter qliae alia dicuntur Majora, ut Papatiis, Cardinatatus, Episcopatus; Alia Media, ut reliquae Dignitates, Personatus, &officia; & alia dicuntur a solute Duplicia, ut Beneficia Parochi lia, seu Curata. Dignitates dicuntur , quae praeemurientiam habent cum iurisdietione in

foro externo , ut Archidiaconatus . Praepositura, Decanatus, & Abbatiae. tam secuta S, quam regulareS; ne non Prioratus claustrales. Personatus

vero dicuntur, quae solum habent prae- eminentiam spiritatalem sine jurisdicti ne . & honorificum locum habent in Ecclesia, in processionibus, &c., ut Cantoriae, dc similes: Qtiamvis ex Sylvestro in quibusdam Ecclesiis Dignitates, & Beneficia Curata vocentur etiam Personatus. Dicuntur ossicia, quae administrationem tantum habent, ut est Officium Thesaurarii Ecclesiae, seu Sacristae, Primicerii, qui Diaconis prae- est. Archipresbbeteri. qui PreSbycero rum curam habet . illorum consessi nes audiendo, Cultodis e c., de quia

9쪽

η Articulus II.

bus omnibus standum est consilietudini loci. Demum Beneficia Curata dicun

tur . Suae curam habent anImarum, nec Dignitatem habent annexam, aut

jurisdictionem in foro externo. Omnia autem haec dicuntur Duplicia , quia praeter onus recitandi horas omnibus Beneficiis commune, habent etiam vel jurisdictionem in Hro externo circa Clericos, ut dignitates, vel praeembnentiam sine jurisdictione, ut Perseia1-tus, vel administrationem, ut ossicia, vel curam animarum, ut Parochialia.

V. Simplicia dicuntur , quae Qtum instituta Rint ad preces Deo perQbvendas. & ad Attalis servitium, ut Canonicatus etiam Ecclesiae Cath dralis ex Nav., S Leis Cappellaniae auctoritate Episcopi, aut Papae erectae,& Praestimonia, quae sent Beneficia promidiosis instituta, ut sita studia prosequi possint, quibus iam Pius V., ut

notat Palaus, addidit pensum horarum Canonicarum , unde quicquid olim silerint, nunc sent rigorose Beneficia. VI. Ruod attinet ad Institutionem,S Originem Beneficiorum, notandum findari ea nunc auctoritate PVae, Vel Episcopi, assignando reditus si iniciei tes ad sestentationem Beneficiarii: Ita tamen, ut qui vel sundum donat , in quo Ecclesia Beneficii aedificetur . vel Ecclesiam sitis expensis aedificat, aut dirutam reaedificat, vel dotem comgruam assignat, evadat Patronus tali SBeneficii, & jus habeat praesentandi perseium ab Episcopo inllimendani ad illud, ut conitae ex cap. Nobis de Iure parri; origo vero Beneficiorum ea suit . Grilliani vendere lebant praedia sua, eorumque pretia Apost iis osterre, ut per Diaconorum manuS singulis distribuerentiis , prout NO rebat , ut constat ex Actibus ApolloLDeinde magis expedire visum fuit, ut ipsemet praedia Ecclesiis donarentur ad Minittrorum in commune viventium suile aliouum: Ceil uue vero comminni Clericorum vita, & charitate re frigescente , proventus Ecclesiastici inquatuor partes dividi caeperunt, ut la betur in Concilio Romano II. quarum 'rinia erat pro mensa , seu pro Epi. copi sestentatione, secunda ad Ecclesiae fabricam deputata, tertia ad pa peres, & peregrinos crat dii tribuenda , quarta mensae Capitulari relicta. ut Clericis. & Canonicis pro singulorum meritis dispensiaretur; Ex qua poditionc tempore Sylvestri Papae erecta sunt Beneficia. Quia vero ciccessu temporis portio pauperibus debita confiisa est cum portione Beneficiatorum ,

ideo hac in re instituitur quaeilio . An Beneficiarii, & eadum est ratio de Pensionariis sint Domini fructuum

Beneficii, an vero Administratores.& Uiliarii tantum ρ ita ut reditus prinpriae sustentationi superfluos erogare teneantur ad alendos pauperes λ quod in secunda quaestione discutiem .

ARTICULUS II.

Utrum innodatus Censera incapax sit Beneficii p

obientum per illam non amittitur.

tiam Iudicis per excommunicationem amittantur t

municatus ; idque verum es etiam si quis suam censur.ιm gnoraret.

IV. Em noυi Beneficii collatio facta se

rit ante excommunicationem , ad

huc acceptatis est invalida V. Finis quippe legis attendendus magis , quam verba legis , qua de cause non raro lex pro uno cases di ponens censetur disponere de seliis similibus.

n. Non revalidatur per meram abs lutionem collatio Beneficii facta tem

pore excommunicationis .

10쪽

An sit rapax Reneficii Censuratas 3 s

VIL Exeomm meatio minor illicitam Hinc enim sequeretur . neque posse reddit, non invalidam Beneficii eoia percipere mictus aliunde provenientes, lationem ; Aut etiam Praesentati dc debitores non obligari ad solvennem, oe Electionem. dum creditori excommunicato . quia VIII. Suspensis ab meis non est inem .lutio debiti exigit communicatio- pax Benescii; quamvis non posse nem; quod tamen esse falsum, merio

illud valide alias conferre . to docet Lem. cap. 16. n. -79. Contra

M. Collatio novi Benesteii facta Suspem Medin. , & Sayr. putantes posse debis est irritanda . non irrisa. torem differre solutionem usque ad X. Interdictus non videtuν esse novi M- ab lutionem excommunicati. Directeneficii incapax. ' itaque dico, quod sicut non Prohibe-XI. Excommunicatus num Aut ineapax tur excommunicato communicare inest novi Beneficii , ita incapax α- caeteris rebus necessariis cum famuli

iam sit Pensionu δ & ministris, ita neque prohibetur in

XII. Num etiam exeommunicatus toin iis, quae pertinent ad exigendos se

teratus μι ad Beneficia inhabilis s debitos ex titulo justitiae. III. Dico secundo: Excommunicarus I. Ico primo. Excommunicarus est incapax novi Beneficii obtinenditi I non privatur Beneficiis am Ita in capit. Postulastis de Clerico emte cxcommunicationem obtentis . communicato.

Probatur, quia talis poena nulli bi reis Probarer, quia cum Beneficium de- Peritur impolita; imo cum capit. Pm tur propter officium Ecclesiastichiin , floralis de Appellarion. dicatur posse par est, ut incapax sit Beneficii, qui Excommunicarus erivari fructibus. & eer excommunicationem extra Eccle- proventibus Ecclesiasticis , ciare sup- fiam . seu communicationem fidelium ponitur non privari Beneficio. reperitur. Qiod verum est , ut notat II. An autem per cxcommunicatio- Con. disp. I . dub. s. etiamsi quis nem sine nova sententia privetur se, suam excommunicationem ignoret, velctibus Beneficii λ dubium est apud quia putat eam non incurrule, vel Doctores. Suar. disp. I 3. decens sect. quia putat se absolurum esse . Ratio a. Sc Tolet. aifirmant. quia in lauda- est. quia ignorantia quamvis excusareto capit. Pastoratis, dicunmr proven- possit a peccato. & poena illi conse res Ecclesiastici merito Bbtrahi illi, cui quente , non tamen reddit habilem ad Ecclesiae communio denegarur ; Uay, aliquem actum , ad quem aliquis est tamen de Beneficiis cap. 3. 8. dudi inhabilis: v. g. non valide contrahit Φ, Avita parte a. cap. 6. & Navari matrimonium , qui ignorat suum insenegant, quia ex verbis dicti canonis pedimentum dirimens. Ita communia solum colligitur posse rationabiliter se, ter contra Nav. putantem in casun

ctibus Beneficii excommunicatum pria stro unorantiam sici Vari , eo quod vari , sicut potest puniri aliis poenis inhabilitas ad Beneficium habeat p ad arbitrium judicis, non vero quod tius rationem poenae in Excommuni iis ipsis iacto ante sententiam Iudicis cαρ; unde ignorantia excusare potest

Privetur. amli poena et Ad eum modum quo Neque obstat excommunicatum ex Sanch. l. q. disp. 32. contra Lum. non posse cum fidelibus communica. ignorantia irregulatritis , quae . in γre, ac proinde nec percipere fiuctus ratiar ex delicto . excusat et, illa, suam-Beneficii, eo quod ista percepti rein vis feris inhabilitatem in ordines ;quirat communicationem cum aliis . quia scilicet rabet rationem poenae . ,