장음표시 사용
31쪽
quia congrua fistentatio beneficiati mmnia illius onera comprehendit . inter quae sunt alimenta spurii , ad quae iste habet jus . Neoue obitat , posse huic oneri satisfieri bonis Patrimoni libus . Nam si potest beneficiarius d
nationes moderatas ex fiuctibus beneficii facere , & congruam sit stentati nem dare . consanguaneis indigentibus ex iisdem fiuctibus, quantumvis abun det Patrimonialibus bonis, cur non P terit similiter dare spurio alimenta
Communior tamen sententia cum Αχor. , Filiivc., NaV., Bonac. punct. a. num. IS. docet, tunc solum posse beneficiarium dare ex fiuctibus Beneficii Filio spurio alimenta jure naturae debita , & Filiae spuriae dotem , t quae
succedit in locum alimentorum quando aliunde ea suppeditare non potest; Palaus ipse fatetur, hoc esse in pruri consisendum. Ratio est, quia comgrua iustentatio beneficiati sert jus ad
satisfaciendum oneribus, quae sent jurata statum Clericalem; Unus autem alendi spurium non est juxta, sed comtra statum Clericalem; ergo non spectant fuctus beneficii ad illud , nisi tantum conditionate, videlicet si Spurius indigeat; qui tamen non indiget, si Pater potest ex Patrimonialibus ibium alere . Unde patet disparitas inter donationes moderatas, aut alimenta consanguineorum indigentium , &alimenta Spurii ; Issa enim sunt juxta flatum Clericalem , unde ex stiliabus beneficii dari Pollunt, quantumvis beneficiarius Patrimonialibus abundet. IV. Hic distiirsiis conformis est doctrinae communi, quam tradit Sarach.
dub- 43.; dum quaerit . An possit beneficiatus ex fructibus benencii Qlve.
re debita contracta ob actiones pec' caminosas λ Communiter enim Doct
res negant id posse , si habeat patrimonialia, posse vero, si non habeat. Ratio est eadem, quia debita contracta ob actiones peccaminosas sunt comis niculus II. ltra, non iuxta statum Clericalem ; edigo ad illa solvenda non debentur bonna heneficii ab lute. sed condition te . si scilicet aliis careat. Er ratio radicalis hujus cst. quia quando debitor est limpotens ad selvendum, censetur
indigens et ergo stinus. qui expenduntur ad solvendum ea debita a benefi- ociario carente Patrimonialibus, videmtur dari loco Eleemosynae.
V. Dubitatur sicundo, An persenae illustres , quae habent dignitatem E elesiasticam parem altori vilis conditionis . possint pro congrua sustent tione sumere tactus beneficii ampli res λ Negat Lorca disp. qP., quia cum
fiuctus beneficii sint stipendium dignitatis Ecclesiasticae, consequenter applicandi sunt ad sustentandam illam dugnitatem . non vero nobilitatem personae. Haec tamen doctrina communiter rejicitur, ubi persona careat patria monialibus requisitis ad congruam si1-
stentationem suae nobilitatis 1 quia cilicet tunc reputatur indigens . Qirare
sicut fiuctus beneficii applicari possunt ad sublevandam similem indigentiam alterius , a sortiori ad sublevandam propriam. Didicultas itaque procedit, An possit uti fiuctibus beneficii ad propriam nobilitatem sustentandam , e
1amsi habeat patrimonialia λ In quo sensit id negat Sancti. diib. ar. cum Molin. , Nav. , & aliis, quia sunt se,ctus destinati ad vivendum juxta quam litatem beneficii , non per nae , nisi haec indigeat. Alfirmat tamen probabilius Lam. cap. 3. & Huri. a. a. disp. 16o. sect. 6. Ratio est , quia nobilitas per nae auget tu aestimatione morali ipsam dignitatem Ecclesiallicam ς um de stipendium debet servare menturam ex illa, cum debeat servare mensuram ex dignitate , ut fatentur Adversarii . Nec Molin. distentie , si attente leg tur; Nam disp. I s. dicit, illud incrementum sultcntationis posse sumi ex
reditibus beneficii , si nobilitas perso
32쪽
De Congrua Sustentatione Beneficiariorum. 27
nae sit utilis Ecclesiae , ut sane regulariter est utilis . Et confirmatur, quia in can. de Multa de Praebend. Innoc.
III. dicit , dispensari posse a Sede Α- potalica cum valde nobilibus in duplicitate beneficii : ergo ut inserunt LVm. , & Κon. dub. II. siipponit
Pontisex , posse personas valde nobiles silmere plures stuctus pro sit a s stentatione , quam possent alii ; ali quin mutilis ellet haec dispensatio . Illud tamen certum est, sit stentationem ab hujusmodi hcneficiario non esse G- mendam, sicut sumeretur a pure Lai- eo ejusdem nobilitatis , quia sustentatio in statu Ecclesiastico dcbet esse moderata , cum minuatur potius nimio Iuxu dignitas Ecclesiastica, quam augeatur .
UI. Quod diiximus de perisna valde nobili , dici etiam debet de notabiliter docta, ut iidem Doctores consequenter docent ex laudato cap. de A stilla de malena. Ratio est, quia cNiam nimia literatura auget in aestim, tione morali dignitatem Ecclesiasticam ;unde I. ad Timoth. I. dicitur, bene praesunt Presbytera, duplici honore , id est munerum largitione , ut exponit Hic ronym. in cap. I s. Matrii. )d Ini habeantur , maxime qui laboranein verbo, or doctrina. Idem etiam dicendum, si beneficiatus ejusdem dignitatis , v. gr. Episcopus , habeat ampliores reditus . quam alius Epist pus ; poterit enim pro sua sustentati ne ampliores seu S siimere, qiuam a joritas etiam redituum reddit dignitatem aestimabiliorem, ut idem Laym.fiise expendit loco citato , & divites
cogendi non sunt vivere pauperum cubo, ex cap. Non cogatur dist. I. VH. Dubitatur ultimo, An congruassistentatio beneficiarii comprehendat non solum quae ad praesentem dignitatem . sed etiam quae ad altiorem ita. tum, S dignitatem requiruntur, quin obligetur ea in pauperes, aut in alios pios usiis dii tribuere e Ratio dubii est. quia hinc sequeretur rarissime dari stutius superfilios pro Eleemosynis, quia
omnia requirerentur ad statum majorem acquirendum. Vasq. de Eleem .syniS cap. q. , quamvis id concedat de Laicis . negat tamen de beneficiatis .
LOrca negat de utrisque ; Et quidem jure merito; falsissima etiam est. & ab
Innoc. XI. damnata prop. I s. dicens: Vix in Saecularibus invenses , etiam in
Regibus, superfluum statui; ct ita vis
aliquis tenerur ad Eleem 'nam, qua do tenetur tantum ex super o statui .
Nihilominus distinguendum puto cum Cajeci. & Cord. apud Dian. Pare. I. tria. 8. resol. ao. . '& inspiciendum num altior dignitas, quae speratur, sit eroxima , & probabiliter futura . an sit remota & utrum requisita ad altiorem dignitatem proxime assequendam habeantur aliunde, quam ex b nis beneficii. & solum requirantur insectus beneficii , iit ad illam assiimptus
VIII Dico itaque primo: Benefici tus non potest applicare fructus beneficii supersitos statui ad acquirendam dignitatem altiorem . non solum si ea sit remota , quod est certum , aliter nunquam teneretur ad Eleemosynas ;sed etiam si sit proxima . Ratio est , quia acquisitio dignitatis altioris non ertinet ad congruam sustentationematus praesentis, ut patet ; ergo cum beneficiarius teneatur ad usus pios e pendere quicquid sit perest de sustentatione congrua praesenti statui, juxta praeceptum Tridentini sess 23. cap. I. non potest fiuctus beneficii applicare ad acquirendam dignitatem altiorem. Iamvis probabiliter & mox assequen
IX. Dico secundo . Laici, qui non habent hoc onus Ecclesiasticorum . expendendi scilicet in usiis pios qui quid est superfluum statui praesenti . sed solum obligaatur ad aliquas Ele mosy- Diqilirco by Corale
33쪽
mos nas , possint applicare quicquid est Riperfluum statui praesenti ad acquirendas dia litates majores proxime , dc probabiliter assequendas. Ita Κon. disp. 27. de Charit. dub. 8. . & juxta hanc lententiam interpretandus est Va'. laudatus. Ratio est, quia bona Laicorum sunt propria, non Ecclesiae, uti sunt bona benenciariorum, quibus
dantur cum onere erogandi superfluum pauperibus et ergo si non urgeat extrema , aut gravis necessitas proxumi . non sunt privandi Laici dignitate altiori proxime obtinenda, ut subveniant pauperibus in necessitatibus communibus ; hoc enim esset grave d mnum divitum , & modica utilitas pamperum Unde non videtur poste hoc praecipi a Virtute Misericordiae.
X. Dico tertio. Beneficiatus quamvis non pollit superflua statui praesenti expendere ad acquirendam autiorem dignitatem , pomst tamen ea reservare ad confruam sustentationem
dignitatis majoris proxime, & probabiliter iiiturae. si ad illam aliunde, &independenter a fructibus beneficii sit promovendus ; Aliud enim est uti itii.
rebus, ut promoveatur, quod beneficiario non licet ; aliud .cro reservare illos, ne promotus indigeat; quod vudetur licere. Ratio est, tum quia D ctores cum Nav. Opusculo de Redit. qu. I. concedunt poste beneficiarium reservare studius ad necessitates de proximo probabiliter futuras I ritudinis.
Steriliratis, Litis, &c. ergo etiam ad necessitates status altioris mox futuri;
Tum etiam quia ad similem indige tiam alterius promovendi applicari possent illi inicius titulo Eleemosynae; ergo a sertiori ad propriam: Tum d mum a priori, quia ad congruam sisestimationem status praesentis spectat non ilum non indigere de praesenti, sed neque exponi proximo, α probabili periculo indigentiae; cum praesertim
status proximo , μ probabiliter
rus reputetur moraliter praesens.
XI. Hinc. sequitur primo . requiri ut haec indigentia probabiliter vide,
tur esse necessaria ad statum majorem mox acquirendum , nec sit benefici
rius tunc habiturus probabilem spem prospiciendi aliunde iis necessitatibus;
aliter non rcputabitur absollite indugens . Secundo requiri, ut necessitas non sit remota; unde Sancla dub. 3 8. cum Nauar. negat posse Beneficiarium reservare stuctus ad nccessitates rem taS , v. Fr. ad dotem neptis nondum
natae ; ag vivendum in aetate decrepira, quae longe distat, Sc.
An Beneficiarius sit Dominus etiam fructuum , qui con ruae sustemtationi supcrmiunt i I. Fructus, qui eo rua sustentationi beneficiarii supersuum, videntur non possie citra furtum pauperibus denegari .
II. Sed probabilius n=n datur ad id obtigatio ex iustitia.
III. Aliter non irritarentur in iure B nesciariorum Testamenta. IV. Nec efer .abdum testamentum , bi daretur testandi consuetudo . V. Praxis Ecelsa raras habenιιι Ren fletarii donationes id consermat.
n. Fructus supersui ex Ecclesia pracepto in Uus pios expendendi. VII. Largo modo dic tur Raptor l, qui id neglig nt. HIIL Peccam graviter . qui aliser de bis
fructibus dis nune, sed ad restim
tionem non tenentur ; scut nes a cipientes. IX. Immo accipientes neque ex prace
'o sericordia, aut Religionis i nentur illos in pios usus expend
34쪽
De Fructuas sustentatiam Saraesuis. a9L TI Ee est praecipua. quaestionis I 1 praesentis iunicaetas; cum
iam fructus congruae sustentationi si, perflui non dentur in itipendiuin beneficiario , non poterit hic est e tu ruin dominus . nisi ex liberali don, tione sibi facta . quae tamen non videtur asserenda ; Sicuti enim si Titio
dantur centum , ut ea in peregrinationem insumat, & quod iii perest det peribus, non acquirit absolute d minium omnium centum , sed ex j stitia tenetur dare pauperibus , quod superest post peregrinationem ; aliter
milituere te tur danti, tanquam da, tum ob causam, cavsa non subsecura, ut notavit Paludanus: Ita cum dentur
beneficiario fructus beneficii seb on re expendendi in usiis pios , quod comgruae iustentationi seperfuit . videturule ex justitia ad id obligari, nec po
se ad libitum tanquam dominus de sinpe rnuis disponere. Unde potius videtur esse administrator, & dispensator, si spe cteniux sacri Canoncs . & Comcilia . praesertim Tridentinum praecupiens , ne ex illis consanguinei dite tur, sed ut alantur pauperes . & DLvinus cultus promoveatur . Istae enim limitationes non commiuod domino,
qui potest uti rc pro libito. Praeterea actus testandi ost actus dominii . &tameia in Reiatum de Te am. reiditur irritum testamentum beneficiati iactum de reditibus beneficii. excupiendo tantum minutiora , quae scit,cea gratitudiniS cauta, v. gr. famuli
testamento relinquuntur. Demum tam
Ionga tructuum collatio in dominium
non videtur consentanea moderationi
status Ecclesiastici: praesertim quia a te beneficiorum in tionem , quam do Ecclesiastici in communi vivebant, dabatur quarta pars Pauperibus, qu postea inclusa est in donis Benefici rum; Ut propterea sacri Canones vinccnt istam patrimonium pauperum . xcs Dei, Patrimonium Christi , Pretium peccatorum, vota Fidelium ; Sebeneficiarii in cap. Res Ecclesia 12. q.
non dantes patineribus dicuntur Raptores in cap. indinam s dist. a. Ut de D. Bern. epist r. ad Canonicum Lugdunensem est. siricquid prauer ne ceriarium I victum . O vesitum de
altari retines, tuum non es, rapinas.
sacrariinm est. Non essent autem Raptores, si est ni Domini. Qiaproptellcelebris est sententia nNans . beneficiarios esse dominos fructuiun comoruae sustentationi superfluorum . quam Nari tract. a. de redit. dicit esse pene omnium Canonistarum. & Major in q. dist. a qu. 6- ait, neminem v qtie ad siin tempora contrarium d cuive . illamque tenent alii apud La cap. 3. qui quamvis doceat . beneiaci riuin esse dominum omnium rediis tuum , etiana sit perfluorum, adhuc putat ex justitia teneri ad erogandos s perfluos in usiis pios. II. Opposita tanκn sententia docensita esse dominos portionis superfluae, ut
no teneantur illam erogare pauperibus
ex justista, sed solium ex lege obligant: ad actum Misericordiae , ve, Religionis se est con rinior sacris Canoni f.
praxi Ecclesiae , ct rationi ; eamquo
III. Primo quissem ess eonsor ocjuri Canonico; quod colligitur ex ipsa prohibi one testandi adducta ab A
versariis pro sua sententia o Si enius beneficiarii in jure non reputarentu rdomini fluctuum, non invalidarcntur peculiari constitutione illoriun test menta γ quandoquidem juro naturae:
fitilletu invalida ex defectu dominii
Non est autem novum domino prohiberi a lege aliquem usum rei inae oua ut actus vi prohibitionis sit irritus ,
35쪽
αο - aestio II. Aniculus III. in de facta impuberi prohibetur , &simul irritatur actiis tellandi; & fidei-eommissario alienatio rei fideico missae. Quare dominium definitur quidem esse ius ad omnem usum ; Sed additur, qui non sit lege prohibitus,& invalidus.
IV. Neque dicas, jus canonicum non irritare , sed declarare irritum tellamentum beneficiarii ex defectu dominit . Nam sic deberet etiam declarare irritas donationes factas a benefici, rio in vita Sc non causa mortiS, quasimen reputat validas, si factae sint certis diebus ante mortem, ut conflat ex praxi. Λdde ex Lest cap. I num. U.
Iqd ubi praevalet consuetudo testami in beneficiatis , valitum est teis
mentumi quod tamen non valeret, si esset invalidum ex defectu dominu ;quia consuetudo potoli quidem abrogare legem humanam. non tamen jus naturale , contra quod esset translatio
dominii iacta per donationem a non habente dominium rei donatae ; ergo
jus canonicum non declarat testamentum beneficiarii invalidum , sed illud invalidat: Et finis irritationis est , ne beneficiarii nimis avide congresent invita pecunias ex fructibus beneficii, illos a pauperibus subtrahendo, ut pos sint de illis per ultimam voluntatem disponere pro libito . Accedit . quod
ex Tridentino sessi a 3. cap. I. non residentes, & non recitantes ollicium in poenam non fiunt domini, nec faciunt mictus beneficii suos : ergo sublata tali culpa, ct poena, stipponuntur dom,
ni . . V. Praeterea ea cst praxis Ecclesiae, ut non rescindantur donationes inter vivos factae a beneficiatis, quantiimvis amplissimae , nec impediantur exequutiones, nec obligentur donatarii ad restitutionem; ut deberent ex ollicio tacere Praelati, sit tales donationes factae Usent a non dominis is damnum ira
perum: Sicut de facto impediunt Praelati donationes sectas vi testamenti a beneficiariis, quia sint irritae. Nec est credibile, quod si beneficiarii non ecsent domini strictuum stiperfuorum , illud Pontifex non declarallet , sicut in
cap. Fraternit. de Donationibus Alexander III. declaravit , eosdem non esse dominos fundi beneficii: ergo nostra sententia est conformior etiam praxi Ecclesiae. VI. Demum congruit rationi; qilia univeisim quaecumque dantur , Praesi muntur dari cum translatione domi nii , quamvis excedant summam labori correspondentem, nisi conflet oppomtum ; non conflat autem fiuctus Ben
ficii superfluos dari sine translatione
dominii: Talis enim translatio vel impediretur , quia res data est debita alteri ex justitia, videlicet pauperibus ves quia dantes, videlicet laici funda tes beneficia, noluerunt dare dominium fructuum, sed selam administrationen r Neutrum autem obstat; Non primum ; nam licet quarta pars bon rum Ecclesiasticorum, quae ante institutionem, beneficiorum dabatur pam peribus . videatur confusa cum porti ne beneficiatorum . non per hoc trans it ad beneficiatos sine dominio. alae
cum obligatione ex justitia dandi illam pauperibus; Nam sicut illa quarta pars
ante erectionem beneficiorum non serat debita pauperibus ex justitia, sed
ex sericordia Ecclesiae , ut notat Becan. tract. de justici cap. 3. qu. 6. ita non censetur transisse ad beneficia
rios cum onere jultitiae, sed solius sericordiae. Quod efficaciter confirmartur, quia si deberentur pauperibus ex jusfilia, non possent expendi in alios usius pios ipsis invitis, ut patet; quod tamen adversarii non admittunt. Neque obstat secundum, quia Iaici fundantes beneficia principaliter, de absolute det derunt illa bona Deor unde Trid. sest.
I. cap. I. dicit, beneficia esse res
Dei. cui data sunt a laicisaberaliter,
36쪽
ne obligatione subveniendi Paveribus. Fh
de sine ullo pacto p quoniam autem Deum non haiam is in commercio vusibili , illius voluntas innotescit nobis selum per Ecclesiam . cui Deus potin statem amplissimam dedit praescribendi Clericis iisum talium ii uctuum, Pr ut expedire judicaverit et Ecclesia a tem praecipit quidem, ut ex superfluas
exerceantur opera misericordiae, aut
religionis, noluit tamen ad id obligare Clericos ex justitia , ut ex citatis iuribus , dc praxi Ecclesiae satis coimilata
VII. Neoue obstat, quod in sacris Canonibus beneficiarii non dantes talaemosynam vocentur Raptores; D minus autem non rapiat, quod suum est . Nam etiam laici non dantes DIeemosynana de superfluis dicuntur a D. Hieron. , & aliis PΡ. aliena rapere . Id tamen dicitur per examerati nem; cum enim ex misericordia obibsentur laici ad Eleemo*nas , & strutius beneficiarii, ideo Eleemostna G. citur paupcribus debita, quamvis largo modo sit debita, & non ex jusmria ς unde etiam largo modo dicitur raptor, qui Eleemosiam sic debitam
non erogat: Et in eadem larga signuficatione beneficiariorum bona dicum tur in jure patrimonia pauperum . &illorum domini dicuntur dispensatores, quasi sit alienum, quod debetur alteri ex lege misericordiae . Vm. Ex dictis sequitur primo, beneficiarios non impendentes superflua in iisias pios peccare quidem graviter contra legem obligantem ad actum misericordiae, vel Religionis, sicut etiam peccant alii eodem modo bona
recipientes, neutros tamen ad restit
tionem obligari , cum non peccent peccato injultitiae. IX. Sequitur secundo, recipientes a beneficiariis hujusmodi bolia neque obligari politia praecepto Misericordiae, vel Religionis ad applicanda illa in
siis pios i quandoquidem hujusmodi praeceptum immediate afficis selos beruneficiarios , ut notat Less. cap. Is. D
AI Si enim quando debitor ex iustutia donat aliquid Titio cum praejud cio Creditorum . quibus non est integre stavendo , Titius donat his nota tenetur illud reddere Credi oribus d nantis , juxta probabilem sententiam Molinae disp., & Navarri s licet contra communiorem in quia utitur j xe suo accipiendo rem donatam , quam vis per accidens sequatur creditoribus donantis damnum, ad quod ipse nublatenus induxit donantem; A fortiori id verum erit in mi nostro. in quo obligatio beneficiarii donantis non est
ex iustitia, sed ex misericordia ARTICULUS IV. Quandonam Beneficiarii , & quando Laici graviter oblisentur ad Ue mosiniam de seperfluis statui νL. Strictim ad id obingantur beneficiarii. quam ratici. H. Grine oblisentur ad subveniendu pauperi in extrema necessuate de
seper ii statui; Et probabiti s do
LII. Non ines Laico obligatio destrueia, di proprium statum ad succurre
dum extreme indigenti. IV. Immo nιc Mnesciario. V. Tenetur vero etiam Laicus illi sere.
rrere cum aliquo , quamvis non
cum gravi detrimento proprii sa
VI. Sed quamvis Laicus non teneatur' ingentem pec iam erogare extro me indigenti ' tenetur tamen sapo Beneficiariuι non modicam pecunia am conferre .
VIT. Si nexessitas proximi μι valde gravis, ct extrema, etiam Late cus tenetur Alii succurrere de neces sariis flami, cum leUi tamen , ηενν cum magno suo detrimento.
37쪽
gravis, sed non quo extrema, s netur etiam Laisus de superfluissa ui ilis succurrere. IX. AT Beneficiarias strictius obligatur ad maiorem summam impendem
X. Num detur gravis obligario su --rendi proximo de seversuis , m hic
satum, e quo decidit. Neverra ΘXI. Non vacat Iemali culpa nonsitum de nunquam elargienda stipe pauperibas in necessatibus communia
XII. Tenentur Beneficiarii in usus pios erogare quicquid est comisa 'semtationisverse m ; vide icet de framctibus Beneficii. Sed quota pars in Eleemosynam est distribuenda p ct quota .par/ es notabilis , si diser βuatur in usus profanos RI. Uamvis Beneficiarius site ' minus omnium fiuctuum beneficii: in ostendimus, nec Obligetur ex justitia ad expendendos stiperfluos in alimentis pauperum , nihilominus certum est, strictilis ex lege miserico diae ad id obligari beneficiarios, quam laicos, ut constat ex sacris canonib. ex Trid. , ex natura , & persectione si, tus Ecclesiastici praesertim si beneficiarius sit Pastor) ac demum ex nat ea ipsorum bonorum, quae Deo dicam tur . Haec tamen strictior obligatio ita apud omnes est ceria, ut tamen in casu particulari dubium saepe sit apud Doctores, quomodo magis benefici, rius , quam lai S obligetur; ideo eraminabimus utriusque obligationem adsiccurrendum proximo, tam in extrema, S gravi, quam in communi necessitate pauperum. DIcitur autem necessitas extrema, quando quis indiget necessariis naturae, seu vitae , non solum quia nisi succurratur statim mcrie. thir, sed cum quadam latitudine ; nam
quando quis, nisi succurratur, gra, Pulus IV.
vem. aut diuturnum morbum. ammirseriam incidet, decidendo a suo stam .is ut cogarur cum ignominia mendicare , laborare , &c. dicimr etiam habere necessitatem extremam, vel, ut alii loquunmr, quasi extremam; Praestat enun aliquando mori , quam viatam hujusinodi miserabilem ducere , juxta illud Eccles 3o. Melior est mors.
quam vita amara . Dicitur necessitas
gravis, quando desunt necessaria juxta decentiam, de conditionem status, mne quibus aut a stam deciditur . sed sine muna miseria, aut aegre, & cum magna disti Itate status conservarur . Dicitur necessitas communis , quam communiter habent, qui ostiatim mei dicant , & quibus facile consulitur amisericordia fidelium. II. Porro principium generale . recommune tam laicis, quam benefici, riis est, utrosque sub mortali Obligari ad succurrendum proximo is extrema necessitate constituto ex superfluis st tui. Ratio est , quia neque ex Put proximi potest dari necemias major. quam extrema, neque ex parte diu, rum potest dari incommodum minus.
quam expendere sit perflua statui ; e go si in aliquo casti lex Charitatis, &Misericordiae habet vim obligandi graviter , dicendum est habere vim in
tali casur dummodo tamen necessitas extrema proximi non sit in poenam justam ; nam si v. g. damnetur aliquis ad pereundum lame, non teneris illi Panem osterre, eo quod praevaleat b num Reipublicae, cui expedit, ut reus
puniatur, ut notat Navar. ex cap. Non
suferenda a . qu. 3. Quod autem lex misericordiae per se obliget sub gravi. constat tum ex ScripturiS, nam I. IOm. s. dicitur. uui viderit fratrem suum necessitatem habere. O clauseris miscerasea ab eo. , quomodo Charitas Dei erit cum itior Et I. ad Thnoth. est. Diviaribus bulus seculi praecipe, facile tribu re. Tum cae ς . P ce, ubi dicitur,
38쪽
De olligat1one Fubveniendi Pauperibus.
passendo hominem servare ρο- uras ; fi non flavisti , occidisti. An m-lcm talis obligatio non solum sit ex Charitate. & Misericordia, sed etiam ex justitia , ita ut vere homicidium
committat, qui pauperem in extrema necessitate non paesicis p communius negant apud Dian. Part. 3. tract. 8.resoL 1. contra Nav., C et. & alios. quorum sententia si vera esset, sequeretur dari obligationem resarcietidi damna sequuta ex omissione eleemosynae debitae: v. g. si scrvus fame m riatur , posset dominus exisere pretium ab eo, qui panem non obtulit, perinis de ac si fui flet homicida. Utrum vero teneamur succurrere extreme indiget ii non selum mutuando . sed dc d nando ea , quibus indiget τὸ comm
nius aflirmant cum Suar. , Valent. . Granad. contra Tolet. . & Nav., tum quia contra charitatem videtur esse in extrema necessitate imponere Onus renitutionis, quando ex dispositione ii turae omnia sitnt communia ; tum etiam quia concedendo pauperi usiim ejus rei, quae unico una confirmitur, natim perit ejus dominium ; unde qui concedit necessiaria extreme indigenti, nullum jus habet reservandi dominium in posterum ; Certum tamen est ex uar. , quod si possumus extreme indigenti stibvenire commodando tantum
V. g. equum, non tenemur equum d nare .
III. Dubitatur nunc primo, An κ-neamur succurrere proximo in extrema necessitate constituto non solum ex
Iliperfluis, sed etiam ex necessariis ad natum p Quae disticultas duas habet Partes . eo quod aliqua sint necessaria. De status destruariir, aliqua, ne dimi. Duatur. Ratio autem inirmandi hanc obligationem est, quia vita proximi est majus bonum . quam proprius status. ergo ad vitandum dispendium vi at proximi obligat ordo charitatis ad dispem iuum status ; sicut obligamur conte
m. m. mirere vitam propriam corporis ad vitandam aeternam damnationem proximi. eo quod haec sit majus malum. Dicendum tamen primo. ad succumrendum proximo in extrema necessitate constituto non dari obligationem destruendi proprium statum. Ita communiter cum Suar. , Valenti apud Dian. l. c. res T. Probatur . qiua mnusquisque magis obligatur ad vitam propriam , dc filiorum servandam . quam proximi extranei; Sed pro vita
propria tuenda nemo tenetur propriaum statum destruere , ut communiter docent; ergo neque pro vita extranei. Et ratio a priori est, quia quamvis vuta sit majus bonum . quam status, nemo tamen tenetur ad conservandum
majus bonum temporale facere iacturam minoris boni cum maxima, &moraliter insuperabili dissicultate: Sic vita hominis et majus bonum, quam
fama , nemo tamen tenetur perdere famam ad salvandam vitam ; Sicut nec tenetur tolerare semonem brachia ad vitam conservandam ; Conservatio Gnim boni finiti non obligat nisi adponenda media communia, non vero extraordinaria , quae continent mor
lem aliquam ininossibilitatem ; quia haec in morali aestimatione. & quoad Reipublicae utilitatem Pejora fiunt , quam ipsa mors e saepe enim praeeligunthonunes mori , 'uam ess e miseros;& ad bonum Reipublicae magis com ducit decens status divitum , quam vita pauperis . Nec valet paritas in
contrarium adducta; nam vita. & f Ius miniae est aeterna, pro qua tu e trema necessitate , sive propria, sive proximi. bonum quodcunaque temporale conterimendum est . eo quod in comparatione aeterni boni non retineant bona temporalia rationabiliter
extraordinariam, dc siimmam dissicubtatem in sua jactura. IV. Haec Conclusio aeque procedit
de laicis .c de beneficianis , qui ne
39쪽
que tenentur ad proprii status destri,ctionem, ut subveniant extreme indigenti; destructio enim status etiam in
beneficiariis retinet eandem moralem
impossibilitatem . Imo si beneficiariussit Episcopus, vel alius Pastor, minus ad id obligabitur , quia magis pertinet ad bonum publicum, ne persona publica de sito statu totaliter decidat,
quam ne persona privata pereat . Notandum tamen , ea dici pertinere ad statum beneficiarii, quae requiruntur ad cjus congruam sustentationem. quia haec tantum sunt stipendiuin dignita. tis, & aequivalent patrimonialibus, sive laicalibus bonis; quae autem super- sua sunt ad construam sustentationem, non dicuntur ad statum beneficiarii
V. Dico secundo. Tam laico, quam beneficiario inest obligatio siuccurrendi proximo extreme Indigenti cum D liquo , sed non cum gravi detrimento status . Ita Suar. disp. 7. de Cla, rici sere q. , ubi censet, obligari homunes ad aliquam necessitatem stibeumdam in tali casu; dc Coninch disp. a 7. num. I 3 . ubi obligat ad non ita commode vivendum.
Probatur ex praejacto principio, quia pati aliquod detrimentum status, non
censetur medium extraordinarium ino.
raliter impossibile ; Secus vero pati
H. Dico tertio . Ex superfluis si, tui non tenetur laicus ingentem vim pecuniae insumere ad shccurrendum i digentiae extremae pauperis v. g. ut notant Conlach. & Palatis apud Dian. loco cit. J non tenetur tria . vel qua tuor millia aureorum expenderc pro redimenda pauperis vita ἰ imo ex SancheE . & iam. neque obligatur ad succurrendum aegroto exquilitas , &extraordinarias medicinas otierin , dc medicum longe distantcm advocarc
Ratio est ex eodem principio , quia etiam haec sunt media extraordinaria ψιiculus IV. continentia disticultatem moraliter i superabilem ; nec id expedit ad bonum Reipublicae , nisi sorte necessitas
extrema esset multorum , puta si fomes valida opprimat Provinciam; truncenim ad illam sublevandam teneretur quilibet citam necessaria statui erog, re ; cum praevaleat bonum publicum
privato. Beneficiarius tamen , quia tenetur
stiperflua statui in ullis pios crogare:
non patitur magnam disticultatem impendendo magnam vim pecuniae ad shblevandam cxtremam indigentiam
persenae privatae . & ideo ad id tenetur ; quando tamen non expediret ad bonum publicum eam erogare ad la levandam indigentiam minus gravem lurium ; magis enim ad bonum pulicum spectat mi se riam plurium tollere , quam vitam unius privati co
VII. Dubitatur secundo, An tene mur pariter succurrere proximo ita gravi necessitate constituto ex necessariis, aut ex superfluis ad statum v.g.
si proximus in necessitate siit aut Esuo statu decidendi, aut cum magno' labore, & dii ficultate illum conservandi, nisi illi succurras r Conveniunt D ctores , neminem ad id obligari cum detrimento gravi proprii status, quia in pari casii praevalet necessitas propria. Dillicultas itaque selum est. An ad id teneamur. quando possumuS cumnqllo, aut cum levi proprii status detrimento Prima sententia est Valentiae , Co dubae, & aliorum apud Dian. Ioc. citarcsol. I . putantium , non solum sepe
flua , sed etiam necessaria statui er ganda esse in hac proximi necessitate; quia charitas Chrilliana obligat ad sublavandam notabilem proximi miseriam , si absque magno incommodosii blevari possit; non enim est vera: λ-micitia , quae patitur amicum insignincccssitate opprimi, & illi non subve
40쪽
De obligarione subveniendi Pauperibus. 3s
nit, ne leve damnum patiatur. Secunda sententia est Thomae Sanch. lib. I. Consillioriam cap. s. dub. S. Ledesinae, Soti, & aliorum cum D. Thom. in .dit . I s. docentium , teneri de sepe suis tantum ad statun , non de ne
cessariis; quia unusiquisque habet jus, ut ita vivat, siciat decet statum situm :nec debet ab illo deturbari , nisi ad
sublevandana proximi necessitatem eratremam . inod conitat a posteriori,
quia sic plurimi sapientes, & timorati sentiunt, & operantur ; unde fit ad summum , hujusinodi legem esse du-hiam , atque adeo non habere vim
obligandi , saltem sub gravi . Tertia
sententia Rosellae , quam probabilem putavit Bonac. disp. s. qu. q. punct. 6. docet, ne de superfluis quidem statui
ad id teneri, quia nemo tenetur plus velle , aut procur e sibi , aut alteri, quam quod necesi arium eli ad vitam
Distentandam ; atque adeo nemo tenetur eleemosynas elargiri, nisi in extrema proximi necessitate. Haec tamen
sententia ex Hurtado est improbabilis, ct quamvis illam docuerit Dian. pari.
a. tract. 2. resOI 26. illam tamen retractavit parte S. tract. 8. resol. ΙΑ.
Dico primo. Si nomine gravis necessitatis veniat necessitas proximi quasi extrema, seu indigentia, ne cadat de statu sitio, ita ut cogatur facere aliquod vile, v. g. si sit nobilis, servire, laborare, &c. certe tenetur 'uti
Iibet tam beneficiarius , quam laicus
succurrere proximo etiam de necessariis ad proprium statum; cum levi tamen, non cum magno detrimento iulius ; ut constat ex dictis de extrema' necessitate proximi, cui haec compa ratur; servire enim, & mcndicaret,
mini nobili est gravis miseria in prim' dentium alliniatione, & aliquibus es
pejor morte ; unde Lorca a. a. scct. 3. indigentiam istam vocat extremam; S ses lib. a. cap. I a. num.7 I. ubi di- xit , licitum esse iii gravi neccssitate
fibrari quae propositio absolute prolata damnata est ab Innoc. x r. addidit
ea verba , Per gravem necessitatem in telligo non quovis modo gravem , sed valde eravem . Et ratio est, quia talis inὀigentia comparatur eXtremae ,
cum dicatur Eccles 3o. Melior est mors,
cluam vita amara . Propterea per ca
lumniam, & summam injuriam carpi tur a Montestio in literis Provinciutibus Lessius , perinde ac thesim istam a Pontifice proscriptam docuerit , ut in expolitione illius thesis annotaviis mus in Trutina thesium damnatarum. VIII. Dico secundo. Si nomine nocessitatis gravis veniat indigcntia proximi, ne minus digne , & opulenter vivat, quam deceat suum statum, non tenemur illi succurrere de necessariis ad proprium statum ; tenemur vero desuperfluis . Ratio est, quia non omnis desectus dignitatis, si non cogat ad vulia , rcputatur ab lute miseria , ita ut ad illam si1blevandam de necessariis ad proprium statum charitas se habeat praeceptive, sed selum silasive . Quod vero teneamur de superfluis subvenire, constat, quia quilibet tenetur gravem proximi iniseriam de pessi re, si. potest linc fravi incommodo K atqui dare quoa est superfluum , non est grave incommodum; ergo de superfluis si, tui succurrere pauperibus graviter indigentibus tenemur sub mortali; aliter quomodo diceremur diligere prox, mum non verbis tantum, sed opere,& veritate 3IX. Dico tertio. Ex superfluis statui
sicut non tenetur laicus ingentem pecuniam expendere ad sublevandam n cessitatem proximi extremam , a QNtiori neque ad gravem ; cum ea sint media extraordinaria maximam dilim cultatem continentia : Contra Iero beneficiarius tenetur majorum si immam de superfluis expendere , quam laicus ad gravem proximi neces litate ni tot tendam, ut patet, eo quod minus dis