ErycI Puteani Suada Attica, sive Orationum selectarum syntagma. Item Palaestra bonae mentis, prorsus innovata. Operum omnium

391쪽

ORAτIo , XIII. 3os est, sine quibus esse Academia noritapotest . Sed novem lovis filiae, quasi

in ori temporum squalore involutae, induere pristinae lignitatis ornamentanon potuere,aversum quibus aevum pellicerent. Ergo florent studia, ad quae Concurrunt indigenae tantun

aut finitimi: studia, quae in suis quaeq; fidibus gens inveniat. Sed quid est ρnon nostra tantun ,sed aliena quoquς florere iuventute Lovanium debet: non Belgas tantum, sed orbem uni versum erudire. In Scholus nostris, nisi Gallus, Germanus, Sarmata, Ibcrus,Italus sedeat,adhuc soli 'do erit;

pisi discant quidquid usquam est hominum,tueri nomen suum Academia

non potest. Fulgens illud Rectoris Magnifici sceptrum , & purpureum

insigne,' roliquamq; pompam quanti censes 'non haec unius provinciae aut populi ma)estas esst: stipari universa Europa debet,ut in una & Academica purpura summumPonxificem,Caesarem, Regem , Principem revereare.

392쪽

3ro ERYCI Pu TE Aut mentur bonae Litterς,nemo non concurret.Etenim hoc studiorumgenere nobilissimi quique eliciuntur;&peregrinari solentiquos aut generis splencior, aut honesta sciendi cupiditas e citat. Lucri doctr1nam ibi fere quis. que discit, ubi & praemia exspectat: sed cum supra fortunam se indolis nobilitas erexit, etiam irta extremiS,& sej unctis mari terris BONAM MENTEM quaeret. Iam Virorum, Principum filii Litterarum has elegantias investigant, ut Eloquentiam Historiamque discant,& amoena er ditione viam sibi ad Ethicae Politi Caeque templa aperiant. Hinc Christianae totius Nobilitatis vestigiis Italia premitur, Gallia pererratur ; quasi priscae eruditionis aliquae utrobiq; reliquiae sint,& in ipsis ruderibus aC monumentis imago saltem spiret sanguinis docorisq; Romani. id dicam pin ipsa hac urbe Galliam,hisce moenio bus , velut Alpibus cinctam Italiam habebimus, si PALAEsTRA M. Lit te floreant,&Roma hic erit: erudiatio vigeat, & ad veterem illam --quentiam

393쪽

quentiam civitas resurget. Haec instituti mei ratio est, ut exercere Iuventutem non possim, nisi de urbe & Α- cademia bene merear: nec promovere Eloquentiam, nisi ut discentium numerus augeatur. Novum ac vicinum Batavorum Athenaeum , quid tantopere auxit ornavitque ' Illices hae Litterae : quae insigniter evectae, a novo nuc Atlante, DANIELE HEIN-s Io, sustentantur. Sed & Mediolanum, urbs maxima, toties rinnis suis aucta, nunc tandem ad felicitatis fastigium uno Musarum domicilio sura rexit, postquam in Litteris Illustrissiamus ac Reverendissimus Cardinalis

nit,quod maximae urbis gloriae posset addi. O Litterarum, non aedificium dicam, sed miraculum i quod Orbis totius,& Antiquitatis thetiuri videntur adornare. O Virum,seculi non ornamentum dicam, sed nument a quo tantum exspectare beneficium aeternitas ingeniorum potuit. Sed nos si optimi Antistitis .vestigia sequimur, quid ni & prosectum aliquem spere-V mus

394쪽

mus 3 Aliquis hic quoque BoRRO.A E V s erit: aliquis Patrocinium PD. laestrae suscipiet: &cum primum pambescentibus dhuc alis 1e B o N LEMENTIs Fama tollet,ingeniorumque auspicia quaedam explicabit scire Litterat nemo volet, ignorare Lovanium nemo poterit &huc tandem velut ad portum se recipient Litterarum amatores, qui tempesta te quadam seculi ubique fere Iactantur. Alios quoque spes boni victurit nominis trahet,cum pulchrum put bunt, in BONAE MENTIs Gymna sto, tanquam in theatro versari, & a doctis omnibus consFci. Nam si'elinguae facundo conatu volet in note

scere: publicus dicendi Campus aper. tus erit : sive stili ; pangere poterit quod exacto quoque Solis curriculo edatur. In hunc quippe finem secumda mensis cujusque hebdomade Recitationes institutae,ut & illae,si tamen digniς inveniantur multorum oculis, Famae quotannis mantissam constituant. Et quantam, Bone Deus,e lau

dabili hac scribendi cons tudine lu-

395쪽

ORAT Ilo' XIII. sucem juventus colliget I Studiorum specimina producent Discipuli εἶ sed

nomen Doctores imul omnes invenient. , Mirabuntiir proseisto exteri, non minus immortalitatis,quam erum

ditionis hic negotium geri: nec tam prolixam Scholae felicitatem intellia gent,in qua qui discunt,etiam Famam

non vano stili tirocinio audent provocare. Tanquam ινοπαδηδρο MAOmnes insuxuanx, Promethei quandam facem pervices accipient,&lucebui. Sed egregio praeibunt exemplo Honorarii , in hunc quoque numerum,

distincto ordine, partim scripti, partim adscribendi 1 homines stilo indu striaque prompti: & florebit BONAE

ME N aea a hoc agmen, etiam iis, qui non aderunt. Rempublicam aliquam censete hanc P Α L-s T R A.hs ; sed Litterariam.Extram nia,atque toto adeo terrarum orbe quaerendi cives, ut potentiam augeas. qui nasci nonis

potuerunt liberi, selent adoptari. stimabimus ingenia, exi es quae non fecimus ; quid moliamur, absentium dc adscriptoriun virtus eruditio ,-

396쪽

res indicabunt. Paratus profecto non unus, dare nomen, ut extendat quΟ-que 3 immittere lumen, ut recipiat;

ibi promere ingenii sui censum ', ubi pretium exspeliat. Sed Serenis . favor PRINCIPIs mox frequentiam iaciet; ut Phoebus diem: & tali lumine felices se putabunt, quicumque litteras

tractant.

Signa igitur B o N AE ME N T I snemo non sequetur e scribet mittetque quotannis quod e PALAEsTRA prodeat; & Solem adorabit, ut diem mereatur. Sic ubi nec erit PALAE-s T R. Λ, nominabitur ι & erit tamen, ubicumque terrarum doctis facem pectoribus inclyti Patrocinii aeternitas sulaiciet. Quid otiam/Visent quandoque hanc BONAE ME N-ΤIs arcem tam strenui bellatores, hanc tironum cohortem,illi emeriti;& ut quanti optime militiae nostrae consulant, praestantissimos undequaque submittent juvenum qui exerceantur. Ab isto flore celebritas pendet Academiae f& ut a foecunda legete laudare agrum selemus; ita Lova

397쪽

ORATIO XIII. 3rs

nium extollent exteri,ubi pari unumquemque gradu proficere in optimis animadvertent artibus, dc simul , inclarescere. Fallor, an in his subselliis Jam sedet, qui, nisi P ALAE s T R A esset,

Lovanium fortassis nunquam cogitassentZMultorum sane adventum velox Fama praenuntiat mox adetur,

qui partem putabunt eruditionis, in hac urbe didicisse. Parate hospitia cives , instruite

domos & alibi ruinas instaurate: contubernia vestra P ALAEs TRABONAE MENTIs implebit. Conspexistis quandoque& aluistis m liorem orbis Juventutem, Minervae velut exercitum aliquem; & quam multae alibi urbes non caperent se quentiam,hae Scholae capiebant. Numerate florentis pridem Academiae populum,provinciarum omnium flo-Aem ; XIV. imo xv. millia invenietis. Belli furor dissipavit tam nobile & Copiosum agmen Cum Litterae omnes

fugerent: sed si quies faveat,& Mui

rum iterum amoenitatem severiores artes induant, novo concursu multu

398쪽

tudo coalesceti orum humanarum istae vices sunt; nec Fortunam novit, qui vel in adversis constantem albistratur. Pro suo quisl munere Urbem yc Ac demiam cogitabit: ego,ut honnestissimo exemplo exteram juventutem excitem ; nostram, ut dixi, Reipub.-Principi conabor reddere. Iis potissimum studiis togae s giq; fulciri decus, quibus Humanitas nomen dedit, illustria tot Romanorum Graecorum. exempla docuerui: sed an scienda haec ipsa , si Litteras nesciasmondum ab omni Antiquitate mores seculi recesserunt: nee tam beati mortales naseimur, ut carere illustrium rerum & ingeniorum m moria debeamus. Si naturam interro, gas,nunc etiam homines sunt,quibus

cum vivis :1i rationem,nunc etiam Cives,quibus cum agis: At IN TER H M IN E s, IN T E R CIV E s EMI NER E cPALAEsTRA BONAE MENTIs secianimum suggerit,quo explere virtutis munia audeas ν tum ingenium, quo eruditionem , eloquentiam , s

Pientiam capessax;tibi, R ublicae utilis

399쪽

utilis sis. Quippe haec veri hominis civisque ossicia sunt,ut quae factu optima, loqui ac praecipere quς dictu pulcherrima , facere pari promptitudine pos simus. Et quam multa in communi vitae usu sunt, quae sine Litterarum Cognitione noli habenturi quam multa in Litteris,quorum pulcherrimum u-ssem a sola Exercitatione speres t ML nuta despicio, ne infra indolem saanet nobilissima haec iuventus occupetur Quae Principis dignitate vicino tangunt gradu, si insin uem saltem, laudε apud magnos PALAEs TR Ahaec iuveniat. Itaque tutissimam gubernandi formam prudenti sermone quis ape rici, nisi regum & populorum Historia dicentis consiliu instruxeriti Quis in seditione aliqua repentina ad Concordiam civium militumq; animos reducet, nisi essicaci exemplorum praesi. dio fulta oratio, fluctibus illis concutatae multitudinis se audebit commi teretQuis Principis sui persenamd coro satis habitu Legatus reprςsenter, nisi culta ac nitida Suadae pompa m data vestierit Z Etiam epistolarum a

' curato

400쪽

Curato nexu maximaru rerum digni- tas constat: &in hunc praecipue m

ximi solent honores confluere,qui stilo quam felicissime utitur : qui in aula agit,quod in A cademia tanqua puerile imperitissimi aliqui fastidiunt. PALAESTRA Certe non pudendam censebit operam, etiam quae epistolae impenditur, cum &continuu stili commercium cunctis praescribat. COM . MERCIUM EPISTOLARE INSTIT V V N ΤΟ. Audesne scire,qui cum maximo fructu eruditus sis f promptu ad omne argumentum scriptionis compara obsequium;&hoc age, ut intelligi possis, cum non audiris: ut venuste transmittas secreta animi, & sermone etiam sine voce formes . . PraecipuUS

hodie Eloquentiae usus ad Opistolam traductus est: : & haec fere una, quidquid publice privatimque gerisur, gubernat. Pacis arma, & militiae consiliusquis Stilum voset, necessitatem eX- presserit.Vnde si foru ingressus fueris, re tribunalia excusseris ι si Curiam&Senatum lustraveris; putes hoc unum utrobiq; negotium en scribere.In castris