De fungo articulari dissertatio ...

111쪽

credo tamen, eos occurrere PDSse, qValis casus si mihi occurrerit, amputationem facere haud dubitabo. b) si unum vel plura magna Discera Simul assecla sint. Ita haud raro accidit, ut da serasia scrophulosa, cui fungus Orium debuerit, affectionem viscerum abdominis vel pulmonum simul asserat; quod si ita sit, sinputationem non solum nulli usui esse, sed etiam

destructioni illorum viscerum faventem, mortem accelerare necesse erit. Nihilominus vero bene notandum est, quousqVe ea Viscera an

secta sint, nec semper amputatio rejicienda est, quia aeger vel tussi etiam continua vel mala digestione laborat; nam ea parte, in qVa morbus primariam habet sedem, cultro oblata et simul iis, quae assectioni viscerum faveant, ab argro remotis, illa mala nonnunqVana qVidem Cessare, ipse experientia edoctus sum c) si fungus articularis incommodiS COm-Plicatus sit, ut in vilio cuidam constitutio nati corporis debeantur Dol CGNSGm, ut in ulum morbum promoverit, in cilias partes CD PO 'iS Vim Sit rara exercero indicent - id quod tamen reguliae, jam sub b) dictae, summa pro Parie congruit. Do serasia Serophiilosa

112쪽

manifesta saepe , proh dolori amputationem prohibet, quanquam etiam ad gradum, quo ea da scrasia morbum assigit, solicite respiciendum est; non omnis tumor scrophulosus neComne malum serophulosum simul praesens operationem prohibebit. Agrorum trium, in quibus ob fungum genu amputationem femoris institui, jam supra mentionem feci. Unus ex illis iussi habituali, uterque alius tumoribus scrophulosis

Iaborabat; omnes vero sanati sunt et proximis post sanationem annis, quibus valetudinem eorum noscere mihi contigit, bene habuerunt. Praeter complicationes jam dictas, ut facile liquet, etiam debilitas major, qVain qVddaegrum OPerationis sequelas perserre sinat, ad amputationem prohibendam valebit - id quod paucis verbis infra commemorabo. Etiam de opportuno tempore amputationis instituendae varii scriptores dissentiunt '),

113쪽

alii operationem maturam, priusquam malum majorem vim in 101um organismum eXercuerit, nec vires aegri admodum fractae fuerint, fieri jubentes, alii vero eam ad summum morbi

fastigium, viribus aegri iam perlanguidis, Pro

Autores illustrissimi, e. g. Bell, B ter. S. Cooper, usque ad ultimum morbi stadium disserendam eam suadent, et quia tum nullum sit periculum, ne membrum, qVOd Salvum esse potuisset, auseratur, et quia experientia jam antiquitatis medicos edocuerit, statum debilita

iis qVendam prospero successui gra Viorum ope rationum, imprimis amputationum, aptiorem esse, quam ubi aeger viribus nondum fractis gaudeat; nimirum in illo casu reactio non fortior erit , quam qVae ad Fuppurationem L nam movendam et ad Vulnus sanandum opus sit, in hoc vero casu justo Veli ementior erit, ita ut febrem inflammatoriam gravem et inflammationem viscerum saepius funestam facile efficiat. Ea sententia, qVanqvam qVidem Vul-

114쪽

garis est, facile nos in errorem ducere poterii, nec freqVenter accidere credo, ut vires aegro rum integriores sint, qVam quae Spem Sueces sus Prosperi foveant. Amputatio in malis acviis, quae eam flagitant, e. g. in contusionibus gravissimis, vulneribus selopetariis et ita pluribus, ut recentioribus Constat, longe majorem spem successus praebet, qVam si in chronicis morbis instituitur; quin etiam chirurgi recentiores, omnium imprimis experientissimus Lar-rey, stimicienter probarunt, in vulneribus sciο- petariis amputationem, quo tempestivius fiat, eo saepius successum habere, et contra, ubi usque ad suppurationem et febrem hecticam differatur, frequentissime funestam esse. Non negabimus, febrem inflammatoriam, operatio

nes graviores SeqVeniem, eO Vehementiorem

esse, qVO magis Vigeani aegri, in quibus sacitae sint; propria quidem experientia me ita edo cuit, quum scilicet in aegris, de quibus supra jam dixi, in quibus amputati0nem senio ris institui et qui longa in ergastulo custo dia sat debilitati fuerunt, sanationem Sine graviori febri consensuali sequi viderim; ex alia vero parte robustos homines amputationem extremitatis cujusdam facillime perserre saepius

115쪽

vidi, nec dubito, quin inflammatio consensualis

viscerum, cui amputati tam freqVenter succum burii, haud metuenda sit, nisi viscera jam ante Operationem minus valuerint. Denique ubi destingo articuli sermo est, quum jam diu, prius

qVam s in ptomata vere liectica accedunt, alia signa, morbum sanari nequire, indicare sole

ani, Vix periculum erit, ne peritus chirurgus membrum, quod adhuc conservari possit, cui tro auferat Quam ob rem cum Russet ), Rust φ) et Lissranc in eo omnino consentio, quod amputatio usque ad vires valde fractas non disserenda, semper vero mox insiti uenda . sit, ubi malum tolli haud posse certo praedi cere valemus; nisi ita secerimus, viribus aegri ad suppurationem bonam efficiendam non sus scientibus, saepius fore credo, ut aeger, suppii ratione ichorosa oria, ulceribus fistulosis sol malis, ipsoque osse carie affecto, denique he tice moriatur. - IFuerunt, qui labia Vulneris, amputatione facia, uniri noluerint, ut Suppu'

116쪽

ratio larga assectionem viscerum aliarumve paritum averteret. Quod ita exspectatur, dubito num successerit-haud sane credendum mihi videtur; semper vero ulcus magnum SeqVetur, quod scrophulosam indolem facile induit, sinuositates fistulasque format et largam assert suppurationem, quae Vires aegri semper magis

ter coalitus labiorum vulneris adeoque sanatio quam celerrima ex mea sententia semper Praeserenda erit. -- Rust applicationem fonticuli Post amputationem Suadet φ), e quo autem, ubi Periculum est, ne morbus recidat vel aliae paries assiciantur, ex meo lividem arbitrio haud magnum auxilium exspectandum est. Loco amputationis resectio extremitu tum articularium ossium proposita fuit, quiae qVidem operatio longe saepius in articulatione

cubiti si una in genu facta est, et quam Pauli, chirurgus urbis Liversi ol, in genu primus

instituit in nauia, quem tumore albo sCropliti

117쪽

loso laborasse dicit'; spatio unius anni iam bene sanatus e8t, ut omnia Ossicia, quae na ticorum sunt, Praestare facile posset Θ). Post'

Srme nec non plures eandem operationem SM- Pius, ut resertur, ob tumorem album genu instituerunt. Quum vero, ut VulnuS sauetur, maxima partium mollium, articulationes Cin gentium, pars cultro inlaeta relinquatur necesse sit, eaeque partes, ut supra monStravi

mus , praecipue asiniciae sint; resectio in fungo articulari facienda nunquam esse videtur. Syme quidem, hujus operationis studiosissimus, qVieam in articulatione cubiti cum optimo successu saepe instituit, partes molles, etiamsi suppuratione, ulceribus sistulosis aliisve assectionibus laboraverint, Paucis tamen Post DP

rationem diebus statum integrum et natura leni recuperare contendit '); Omnibus vero,

118쪽

qui qValemcunqae certam quandam medendi vel olierandi methodum vindicant, proprium est, ut eam laudibus iusto majoribus tollant. Iorbi articulationum chronici, in quibus Parii, Crainpion '), Syme, Roux resectionem commendant, tumores albi ab iisdem vulgo nominantur; sed, quod jam in introductione monstrare conatus sum, Plerique scriptores idem nomen arthrocacen quoque significare voluerunt, in qVO morbo sane, Partibus mollibus graviter haud afflictis, resectio longe Potius indicata erit. In articulatione genu autem eadem operatio tam difficulter fiet et iam graVia, Perniciosa et saepe funesta habebit incommoda, qVae Vulneri magno, laesioni majorum nervorum et Vasorum sanguiserorum, et suppurationi gravi nec non diuturnae, neCeSSario sequenti, Omnino debentur, ita ut aio Puta 1io femoris eidem sena Per Praeferenda sit. Quin etiam si optimum illa Operatio habuerit

SucceSSum, membrum Servatum non solum

nulli usui, sed etiam incommodo crit, quia

119쪽

semur cum crure Vix unqVam iam arcte connectitur, ut aeger hoc membro vii Possit. Quatenus resectio in arthrocace cubiti amputationi humeri praeferenda sit, non hic locus est explicandi. In tertio morbi stadio si quid amputatio

nem prohibet, vel etiam si aeger operationem recusat, tantummodo cura palliativa nobis re Stat, qVa ratione praeter medicamina, qVae universalis aegroti valetudo poscit, et narcoti cis internis et aut iisdem externis, ubi dolores vehementes topici adsunt, aut emollientibus externis, ubi absCessus in partibus mollibus, 'arii culum cingentibus, formari coeperunt, nos uti oportet. Utrum abscessus, ita formati, artis Ope aperiendi sint, necne, variae sit

setacei ope aperiantur, suadent; hic simul ad dit, contingere sorsan posse, ut Selaceo Per totam articulationem perducto, non solum secretio ichoris in formationem puris boni mu-

120쪽

teinr adeoque ulcera denique sanentur, sed - etiam articulares Ossium extremitates, quae se-

iaceo irritatae callum deposuerint, invicem inter se concrescant et veram anchylusin fomment - Vae Vero 8Pe8 Omnino vana mihi

videtur. E contraria Parie BOyer abscessus, ut sponto rumPantur', aut sibi relinqui aut, si dolores vehementiores aliud Poscant, modo Parva Punctura, ne aeri ad abscessum aditus

Pateat, aperiri jubet'). Cum eo, licet medi

cos aeris ad abscessus liberum aditum justo magis Olim metuisse Puiem, eaPrοPter ConSentio, quod omnem irritationem iunioris, qVanium fieri Poterit, evitandam esse credam. Igitur, nonnisi ubi dolores aegri adeo levari credo, abscessus aPeriri volo et deinde, si, sPecillo Per ulcera sinuosa vel fistulosa inducto, ossa cariosa rePeriantur, remedia vulgaria topica ad exsoliationem Promovendam adhiberi. Sem- Per vero, si in tertio morbi stadio amputationem fieri haud fas est, vel etiam si haud conceditur,