De fungo articulari dissertatio ...

91쪽

In ierito morbi stadio partes assectae jam adeo sunt destructae, ut nulla spes restet aut morbi sanandi aut continui ejusdem progres-

sus impedietuli. Unicum remedium, qVO Vita; Pgri servari possit, amputatio est senioris, quae qui dein etiam so se sine fructu sit, o gro hectistam moriem occumbente. Tum sectione cadaveris instituta vel tubercula pulmonum vel intumescentia glandularum mesenterii in venitur '), quo magis, originem fungi artici laris esse scrophulosain, ConCludere fas est. Si vero anatomide pati Ologicae, recentiore tempore imprimis sorentis, et verae inter sum gum articuli et arthrocacen distinctionis, exinde ductost, rationem habemus, Spurandum est, si re, ut Prognosis minus ambigua sat et ipsa medela magis prosperum trahat iuC-

92쪽

C a p. IX.

De fungo articulari curando.

Ji orbum, etiamsi a laesione externa OrtuS Sit,

nunqVam vel saltem rarissime plane localem esse, sed do serasia qualicunque, fere Semper Ser Phulosa, vulgo conjunctum eSSe, Semper tenere debemus. Quapropter maximi erit ino' menti, ut, priusquam curam mali topici adeamus, Valetudinem universalem aegri accuratis Simo examini subjiciamus. Ita morbus. Cum affectione organorum respirationis Vel Vi,ce' rum abdominis sostpe conjunctus est, cujus complicationis ratio praecipua habeatur Sem' per necesse erit. Lissi anc experientia sua duce arctissimam inter articulationes extremitatum inferiorum et viscera abdominis s3mpathiam existere credit, quapropter, ubi aeger assec'tione Organorum abdominis simul laboret, ne hoc malum augeatur, non solum omni fungi genu vel pedis sanandi tentamine interdicit, sed etiam, ubi tale infaustum lentamen fac tum fuerit, aegro suadet, ut multum ambulet, quo morbus irritatiune articuli iterum Prorum-

93쪽

pat ); ipse vexo fungus articuli tam gravisci Perniciosus est, ut tale consilium medicum sine dubio haud oporteat sequi. Caeterum experientia probatum est, in hoc morbo, ut in aliis malis scrophulosis, viscera pectoris et abdOminis saepe simul assecta esse, eanaque compli cationem ad morbum curandum, imprimis quod infra monstrabitur, ad decernendum, utrum amputatio indicata sit necne, multum

valere.

Igitur cura et universali valetudini aegroti et locali malo, quo laborat', apta Sit, siVe, ut aliis verbis utar, et universalis sit et topica. Cura univcrsialis ad valetudinem aegri universalem Componenda est - itaque vulgo anti scrophulosa erit - adeo tamen, ut ei Stadii morbi et ipsius modi atque gradus, qVO aeger morbo vexetur, certam habeamus rationem. - Hanc Vero partem curae in hacce monographia omittere haud dubitantes ad curtim localem jam converiemur. Quod a natur a et causa proxima morbi, de qVa supra diximus, sequitur, inflammatio specifica Par-

94쪽

iiuin mollium, quae articulum cingunt formant v e, Primum impugnanda, deinde se si lae jusdem removendae sunt, quod ita sit, ut massapi arternaturalis deposita, absorptione aucta, iterum suscipiatur. Utrique huic indicationi Varia medicamina respondere poterunt, et ius ungo, ut in omnibus aliis morbis; electio me di Caminum a variis singularibus conditionibus pendebit, qVapropter scriptoribus, qui unam curandi methodum in omnibus casibus Commendent, e. g. Scotto assentiri haud pos

sumus.

Perfecta membri affecti quies in toto

morbi decursu maximi semper erit momenti, quum omnis motus inflammationem augeat et

morbum in pirius mutet. Ubi vero, inflam. maiione sublata, rigiditas membri relicta est, aeger ad completam anchylosin avertendam recte faciet, si, quatenus sine aCCedente do Iore fieri poterit, membrum movebit; ex qVO

95쪽

autem aeger dolorem articuli perceperit, ab omni motu desistere mox debebit, ne inflammatio iterum Oriatur. Caeterum cura localis pro stadio morbi etiam variat. In primo stadio, ubi signa in summatoria pr0 valent, cura antiphlogistica

esse debet. Sanguinis missiones universales raro commodae 8unt, nisi fungus ab insani matione magis acuta, nondum sublata, originem ducit; hirudines vero in primo stadio

summo usui sunt, earumque Pro aetate aegri, pro habitu corporis, pro causis occasionalibus, pro vehementia symptomatum morbi, varius numerus variis vicibus applicandus est. Adi petitam hirudinum applicationem indican

dam dolor et sensibilitas articuli praecipui erit momenti, qVippe quum inter signa localia illud

imprimis inflammationem adesse monstret votuero applicandae sint, a singularibus conditio nibus pendet; omnino haud nimis paucae adhibendae sunt; octo vel duodecim ad ultiori plerumque sufficient, et in primo stadio sae se tertio quoque vel quarto die aliquoties npplicari eas oportet. Russet, ne Vires aegri nimis debilitarentur, ut minor Potius ti umerus

96쪽

Heli Brodie , in fungo aliisque morbis inflammatoriis articulationum scarificationes hirudinibus praeferunt. Ita Beli commendat, ut Ope cucurbitarum in utroque patellae latere applicatarum saltem Octo vel decem uncias sanguinis emittantur; credit enim, hirudines, quae gravem intumescentiam, alia remedia localia diutius excludentem, saepe producant, non admitti deberi; et Brodie scarificationes, qVae celeriorem et eX sua experientia ideo quo 1Ve benigniorem missionem sanguinis em-ciant, hirudinibus praesert. Cucurbitas in ta- ilibus casibus nec ipse unquam adhibui nec adhibitas vidi, et persuasum mihi habeo, eas,

97쪽

jorem irritationem topicam adserant, hirudini Mis Dosiponendas Se. In primo qVqqVe stadio, si inflammatio topica, praesertim a Causa externa orta, mani festa est, praeier locales missiones sanguinis fomenta frigida applicanda sunt, ut ex aqVafrigida aceto mixta, aqua saturnina, fomentis Schmuckeri aliisque; si vero inflammatio jam ab initio morbi magis occulta et chronica est, Vel ubi inflammatio magis acuta illis remediis jam sedata est, inunctiones mercuriales aptissimae sine dubio erunt. Eas imprimis Heli, qui ta

men usum missionum sanguinis localium et vesicatoriorum Pluries applicaiorum praecedere vult, meritis laudibus tollit I). Linimento tam miti, ut drachmae duae sine salivatione accedente ter quotidie adhibeantur, utitur, et inunctio nem diu continuatam maxime Commendat, ita, ut saltem tota hora pro singulis inunctionibus adhibeatur. Alii de fructibus earum invia tionum a Beli dissentiunt. Ita credit Ποyer, utilitatem earum tantummodo longae frictioni deberi, et usum meri olei olivarum Pro ung-

98쪽

vonto mercuriali SVadei δ). Rtisset sese nullum auxit ma ex intinctione hydrargyri vidisse ait, eamque si de Se fert sententiam, ut origo scropitulosa fungi articularis usum illius haud admittat'; ea vero Sententia experientiae vulgari contraria est, qVippe quum hydrargyrum, adeo adhibitum, ut organismum non graviter assiciat, in malis scrophulosis, imprimis insana maioriae indolis, saepe maximo usui sit. Etiam, quum fungus a substantia praeternaturali per inflammationem specificam deposita pendet, ab hydrargyro, uiΡ0te medicamine ad abhorptio nem augendam validissimo, fructus utilissimos

exspectare fas est. Inflammatione prorsus sublata et morbo

non amplius increscente, iodine praecipue apium est Τ), qVod etiam Vim Systema iis absorbentis magnopere augeat. Ita vel ipso io

dine vel hali hydriodico cum axungia ad unguentum mixto 3β cum Itis) utimur, cu

99쪽

jus circiter drachma in toto ambitu genu bis terve in singulos dies inungitur; ipse tale unguentum in nonnullis casibus cum fructu ad

hibitum vidi. Ubi remedia dicta frustra jam adhibita

sunt et fungus nihilo minus in secundum stadium pervenit, una cum internis reme diis fortissimis resolventibus, in qVibus praeSCri bendis ad vires et ad universalem Valetudinem aegr0ti semper etiam respiciendum PSt, i Cmedia externa adhibenda sunt, quae absorptioni massae praeternaturalis jam depositae saveant et ulteriorem secretionem morbosam cohibe ant. Inter remedia, quibus talis vis illest, epi spastica externa primum nocum tenent, qui dxi cutis augenda activ talem morboSam Par tium pio fundiorii in prorsus tollere vel saltem minuere valent. Ita imprimis vesicatoria Commemorare Volumus, quae sere omnes modici adversus sungum articuli commendant. Eis Vario quoque modo uii possumus, aut, ut i in primis nusset vult fl), emplastro vesicatorio amplo, totum tumorem legente, ita adhibito, ut Suppuratio sequens unguento qVOdam irri-

100쪽

1aute, e. g. ungVenio Cantharidum vel cerato sabinae, sustineatur; aut ut Latta et S. Coo-

dimidiae tumoris parti alternis vicibus imponuntur; aut deniqVe, ut apud nos est Consuetudo, parvis Vesicatoriis utimur, ita ut iii imo

unum in utroque tumoris Iatere applicemus, tum, suppuratione cessanie, alterum utrique lateri imponamus et ita porro, adeo ut Omnia circum ipsum tumorem orbem esticiant. Sine dubio nil interest, utram eorum appli candorum methodum Praeferre velimus; nota tu autem dignum credo, Vesicatoria, si nostro more adhibeantur, non nimis parva esse debere. Indoles atque vehementia morbi et es-fectus, quem Vesicatoria in eum praebebunt, indicabit, quamdiu in usu eorum PerseVera dum sit; semper Vero ad fructum exoptatum praestandum usus diuturnus opus eSt, nec, ubi haud cito auxilium ferunt, ab usu eorum de Sistere nos oportet, quum nonnisi continua inflammatione et secretione praeternaturali cutis