장음표시 사용
271쪽
Cup. XVIII. De Alfeci. arthritic0- rheum. 263
naeum morbi arthritici populariter vagantis, qui speciali aeris vitio tribuendus videtur a). Per siccitates etiam arthritides fieri, Hippocrates monuit b). Diaetam ad morbos arthriticos producendOS maxime ConseIre , nemo est qui nesciat.
Abusus vini , veneris: nimia ciborum Copia & ingurgitatioindeque nascentes CruditateS : exercitia immodica: frigus improvide sub aestuante Corpore SUSCeptum : Somnus loco humido uliginoso , aliaque tu genus multa, arthriticas asse ei tones nullo negotio procleant. Animi pathemata, iram praesertim & terrorem subitum , arthritica mala exCitare & fovere, communi usu intelligimu ' . . I. Arthritis acuta-universalis hiS Sese prodit pii Oenomenis. Rigor hominem prehendit, deinde febris SatiS Vehemens, se quitur alicujus vel plurium articulorum dolor. Si unus tantum articulus doleat, simul intumescit & inflammatur, post alius subinde articulus idem patitur, ut SUCCESSive CreSCendo, Omnes ferme corporis articulationeS eo modo laedantur, ita tamen, ut si morbus ex pedibus incipiat, ad Claviculas terminetur, Contra. Neque omittendum , dum alibi itis haec per omnes ferme articulos succesive decurrit, priorem relinquet e, aliumque sibi succedentem invadere , doneC OmneS serme pervadat articulos. Somnus interea non Omnino defcit: quamquam se bris sit acuta , sitis tamen pati Ca, aut nulla. AEger ad motum prorsus impotens, & ad ea, quae Osseruntur, non male se habet. Quatuordecim diebus hiC morbus abSolvitur, neque multum alit discriminis, si recte tractetur. Sudor ab initiis ple-Tumque accedens aegritudinem hanC prorsus tollit. Coxa Latinis, Graecis rachias, ea ossa Comprehendit, quae abdominis pelvim componunt, qua intestinum rectum & ve Sica continentur. Cum hic ossa ilei, pectinis , ischii , & sa-Crum mutuis nexibus Cohaereant , facile arthriticis doloribus afficiuntur , pars praesertim postica , quae fluxiones ex spi nati medulla facile recipit. Ergo in hoc morbo dolor altius ad summum natem , interdum in magno ejus articulo desi-gi-
272쪽
gitur , inde in femur , suram , & extremum pedem sese e. tendit ; ipsum vero Crus modo Calidum , modo frigidum est, atque interdum eas partes tumor Cum Calore & rubore prehendit. Non raro CirCa inguina dolor increscit , & urinae difficultatem lacessita vesica parit. Morbus hiC modo ex se incipit, saepe post longum morbum , inclinata in COXam materia , gignitur. Vere atque aestate partim : hieme & autumno multum molestus. Sane in hoc morbo dolores intolerabiles sunt, ante quadragesimum diem raro solvuntur. Dum vero dolor lumbos coxamque deserens ad inferiores verti tur partes , Sperare bene licet: Sin Contra ad Superiora perveniat , rem difficilem esse testatur. Id mali genus scorbuticos , hypocondriorum morbis affectos , CachectiCOS , Constitutionibus pluviosis invadere solet, bonis aegri rebus, si perita manu tractetur. Contra Si res imperite agatur , hydrops,
Claudicatio , atque in longissimum tempus morbi protractio
Podagra autem pedes infestat, ingeritque tormentum vel maleolis, vel plantae, praecipueque policis articulo. Igitur in his partibus tumor , rubor, Calor , pulsansque dolor eSt, ad ,Suppurationem minime vergens. At pedes debiliores fiunt, &
emaCresCunt. Podagrici dolores , sicut ischias , reverti facile Con Sueverunt, atque vere& autumno potissimum agitantur. Si error non Committitur, intra quadraginta dies paroxis mus Sol-Vitur, qui dum proxime accedit, per aliquot dies hominem satigat malum anxietate, in appetentia, febricula, aliisque id genus incommodis, quae podromi sunt venturae podagrae, ipsa autem jam praesente facile evanescunt. Podagra homines insestat laxa Corporis constitutione & habitu praeditos, sed simul ignea quadam vi pollentes, tum maxime Cum Crapulae, otio, veneri nimium indulgent, atque a parentibus labem Contraxerint. Diuturnus est hic morbus & ferme insanabilis, utpote omnia remedia hactenus inventa respuit. Cumque divites &. potentes homines plerumque invadat, inde omnium irrisor Lucianus occasionem arripuit, dialogum de hoc ina' lo Constituendi, quem inscribit tragopodagram, ubi vis & potestas hujus aegritudinis adeo extollitur , ut Principes & R
ges ei subjici teneantur. Lectu digna est tragopodagra Lu-
273쪽
Cap. XVIIL De Ag ecl. arthritico rheum. 26 s
ciani, tum ob alia , cum maxime , ut pateat, ab ejus temporibus usque ad nostra saecula id malum sub eisdem phoe- nomenis procedere, & omni remediorum generi resistere. A thritica affectio , praeter jam citatos , alios etiam articulos, imo & fero omnes occupare potest. Sunt qui varia nomina pro variis articulis hoc morbo prehensis novissimo invenerunt a) , sed tamquam non necessaria omittimus , Chm Curationis modus idem sit in omnibus. Id notare expedit, in pectore juxta costarum articulationes etiam arthritidem fieri,& quidem frequenter seu post alios morbos , seu Sub aquilonia aeris Constitutione , quod serio advertendum , quia id parum Considerare Medicos video, dum dolores fetis morbis& causis tribuere solent. Arthritidis acutae curatio, ut caeterarum inflammationum, Simplex omnino esse debet. Venae sectio sub initiis instituenda , quae identidem repeti potest pro morbi vehementia, neCtamen multum sanguinis singulis vicibus extrahendum. Interea aqua simplex, Cui nitrum purum immixtum Sit, pro potu Sumenda, atque oleum amygdalarum dulcium in jusculis propinandum. Exterius conserunt lintea aqua malvarum , Semper vivi majoris , florum sambuci intincta. Possunt etiam potiones fieri ex absorbentibus & temperantibus , ut in aliis inflammationibus diximus. Fugienda omnino purgantia , &calida quaevis medicamenta. Sudor diaphoreticis non est solicitandus , nam praeterquamquod hoc mediCamentorum genus Sanguinem exagitat, neque aliter quam calefaciendo &irritando naturam ad violentos sudores provoCat, id etiam in
commodi habent, ut humores ad affectas partes nimio imp tu ducant. Sudor ergo hic congruit, qui vi naturae, victo jam
morbo , Suscitatur. Syrupus vulgo antirheumaticus , ex ligno sancto , fassaseas, radiCe Chinae , Smilacis asperae ComposituS , Summe noxius est, humores enim inflammat & adurit, atque arthriticum morbum in ardentem febrem facile mutat.
274쪽
:66 Lib. IIL De Morbis infimi ventris.
vehementia doloris amicti ea postulent, satius enim est Consolationibus animum reVocare , quam fetis medicaminum viribus homines imponere , aut praepostera remediorum applicatione malum ex se benignum ἡ in maliguum di forte immedicabile convertere. Igitur si dolor nimium urget, aeger in semicupio Collocandus, aut vena Secta morbus leniendus. Confert etiam, urgente malo, emulsio ex amygdalis Cum Semine papaveris albi ad drachmam unam , aut ejus Syrupo ad semiunciam. Ad narcotica medicamenta ex opio parata non, nisi in summo dolore deveniendum , atque Sub eo Casu parva dosi praescribenda. Ergo Cum dolor non nimis urget, praescribendum sub initiis est oleum lini recentissime extraC- tum ad uncias duas, & identidem repetendum , doneC alvus libere fluat, aut saltim mollis reddatur. Post haec laC asin, . num matutinis horis Sumendum per plures dies, aut ejus loco syrupus de mucilaginibus , vel de althaea Fernelii. His, aut similibus medicamentis adjuvandus est aeger, ut quadragesimum diem per transeat, qui enim citius quam morbi in-
doles exposcit ex Continua mediCamentorum applicatione sanari voluerunt, in deteriorem statum sunt Conversi. Exterius multa pro hoC malo laudantur, ut longum nimis foret ea enumerare , Sed magnam partem infida eSse, observatione
cognovimus. Emplastrum ischiadicum adducit Fullerus, quod magnis laudibus quidam extollunt, sed penes eos sit fides. Igitur quies , diaeta , malorum tolerantia , & temporis cursus , praecipua sunt hujus aegritudinis remedia. Haec ipsa, quae modo diximus de dolore ischiadico , de podagra intelligenda Sunt, quam nemo mortalium hactenus Sanavit , pluresque fuerunt ex malo alioquin tuto ob improvidam Curationem letho commissi. Omnis ergo utriusque doloris Curatio in praeservatione consistit, quam moderatissima diaeta, abstinentia vini & veneris , laetis asinini usu Singulis annis ad aequinoctia , esu carnium qilam minimo , unice Cora Sequi Posse, & prudentum , & medicorum consiliis abunde Constat.
275쪽
Senibus arthritide fiunt, Sc. Q Arthritidis nomine , ut jam vidimus, intellexit Hippocrates dolores artuum, qui fiunt in nervis, tendinibus , de membranis prope articulos subjacentibas, ut ejus sententiae de arthritide ad Neotericorum rheumatismum transferri debeant, nOSque, ejus, omniumque veterum mediCinae principium mentem sequentes, sub arthritidis nomine etiam vulgo nominatum rheumatismum intelligimus. Vidimus quidem atque accurata diligentia examinavimus quod Ballonius. Riverius 'aliique Μedici Galli primum , deinde Homnanus:& Sydenhamius de rheumatismo scripsere nihilque effatu dignum proponunt, quo affectio haec a veterum arthritide distinguatur. Optandum enim esset, ut ex citatis auctoribus aliqui paulo attentis Hippocratis opera investigassent,ut inde intelligerent, hodiernum rheumatismum a veteri arthritide non magis quam ovum ab ovo distare. Quod dicitur, rheumatismum musculosas inter articulos occupare partes, Satis non est ad eas affectiones distinguendas, cum dolor non musculosam Carnem, sed musculorum tendineS, ne VOS , membranasque adjacentes occupare soleat, atque Si res
serio examinetur, in femore idem intellige de cruribus. brachiis , Caeterisque artubus ) circa ejus medium, ubi Carnosa substantia visitur, sub ea proculdubio latent musculorum tendines inservientium motui ossi semoris . aut tibiae, in quibus residet dolor qui assectio est partium nerVOSarum. Non igitur in iis diutius immoramur , quippe musculorum fabricam & connexum rite callentibus notiSSima Sunt. Quod ad Hippocratis textum attinet, non senes modo , sed& juvenes arthritidi proclives sunt quoties articuli vehementius agitati Calefiunt, aut ob suppresam aliquam eva-
276쪽
Lib. IIL De Morbis in fimi ventris.
cuationem inflammantur. Hinc senes ob articulorum debi litatem arthritidi rheumaticae, hoc est, ex humorum fluxu nascenti, juvenes artbritidi primariae proniores sunt.
In siccitatibus arthritides fiunt, So. a .
Raro fieri arthritides a frigiditate, communi observatione notum est, etsi enim a frigore improvide suscepto quod de- Cepisse Galenum opinor morbum hunc inter frigidos num rantem interdum nascatur , inflammationem inen sequi, ut in aliis morbis contingit, ob constipationem impeditamque transpirationem , planum est. Hinc Petrus Salius ischiadem abile fieri verh monstravit b). A siccitate etiam fieri, hoC est, a consumptione glutinosae humiditatis qua malefiunt artic li , tendines , es nervosae partes, idem auctor perspicue patefacit cyS re in constitutionibus temporum siccis , arefactis Partibus nervosis articulorum: in convalescentibus a morbis longis , consumpto nativo partium humido : in multum vehementerque exercitatis dissipato partium nervosarum glutine arthritides fieri, quotidie videmus. Discimus hinc , id arthritidis. genus non evacuationibus , ut vulgo fit, Sed analepticis jusculis , humectantibus , balneationibus, aquae frigidae copiosa exhibitione, recta tamen methodo praescriptae, esse debellandum. Ego inquit Salius) ejus sum sen-υtentiae, ut in tanta articulorum exsiccatione Omne evacu 'ationis genus noxium aC suspectum sit, dictante hoc ratione, videlicet evacuationes omnes , & praecipue validas non utantum pravas & non naturales, sed etiam naturales humi
Duibus febres longae , his tubercula ad articulos, aut dolores
277쪽
Cap. XVIII De Alfeci. arthritico-rheum. 269
Luibus tubercula ad articulos, aut dolores ex febribus longis sunt , hi pluribus utuntur cibis a).
Duo maxime notanda hiC asseruntur. Primum, post longas febres dolores fieri & tumores in articulis. Alterum, id frequenter Contingere iis, qui plurimo utuntur Cibo. Non modo post longas , sed ex acutis etiam sebribus per modum Crisis apparent dolores in artubus, qui saepe salutares, interdum noxii esse consuevere. Igitur Medicus , dum ex acutis febribus videt dolere femora, Crura , braChia, aliasque partes
Corporis extremas , accurate Consideret , num tota morbi
materia ad artus ejecta sit; si enim prorsus expulsa fuerit, etsi ipsi multum doleant, salus spectanda ; Sin minus , Contra. Plerumque fit ex vero inquit Alpinus) ut hi, qui do-υloribus scrurum , pedum , genuum, COXendiCum, &C. jura dicantur, in recidivam recidant, quod neutiquam male Dria illa ad crura, vel ad aliam quampiam ignobilem pro virusa totam Causam morbificam adimat; si vero illis co- rapiosae copulentur vacuationes , judicium totum perficietur: Noportet vero partes illas , si debeant ad febrem juvare, ve-Nhementer atque diu dolore b). Discant hinc Medici, non
Statim ad eos doleres tollendos accedere , importuna enim mediCamentorum farragine humorem noxium ex artubus ad interiora revocant summo aegrotantium discrimine. Si febres nimium longae fuerint, viresque validae, absCessus fiunt ad articulos criseos modo, dum Continuae sint & Constantes , aut erraticae; at si fuerint intermittentes , non tam abs- Cessus quam dolores Circa articulos nascuntur. Vidi non semel , post tertianas , & quartanas , Crurum , & braChiorum dolores ferme intolerabiles , quibus deficientibus febres iterum ingravesCebant. Oportet ergo in iis Casibus partes dolentes decocto emolliente fovere, & aegrum, ad sustinendum malum per aliquod tempus , inducere , siC enim fiet, ut se- breS
278쪽
bres hujusmodi penitus eradicentur. Videnda quae attulimus hac de re in illus crationibus ad Hippocratis Prognostica a .
Sed praetereundum hic minime Censemus, quasdam eSSe aegritudines longas , in quibus occulta febris nec pulsu Cognita materiam morbosam ad articulos pellit, & artuum dolores Creat. Viros hypoCondriaCos, scorbuticos, meminas hystericas , virgines pallentes , homines studiis & lacubrationibus nimium deditos agnovi, qui reipsa febricitantes, explorato pulsu febre Carere videbantur, sed, post vitam valetudinariam molestiis & aerumnis plenam, in articulares mO bos, febre demum Conspicua erumpente, incidisse vidi. Optime Ballonius, inquit: νγ Alterum genus Corporum ab ista
Dassectione corripi solitorum est eorum, quibam reapse aegro artant, maxime vero morbo longo, Sed qui jam est desiturus, Daut falsa & praecipite Crisi videtur solvi, cum tamen Su-υ perSit neC extinguatur . . . Potissimum vero huic objectara sunt morbo corpora illa , quae sebribus synochis putribus o Corripi Solent... Nec enim manifesta labris est, sed Con-υ CluSa quodammodo. . . Nescio autem quomodo a febreis immunes videantur, nec enim febrire videntur, saltem υ febre quae sub Sensum Cadat . . . Quod autem ista Corpo-Bra biliosa & melancholica febricitent suo modo suaque sera bre, id declarat quod perpetuo sere doleant, & levi dera Causa... Et etiam dum Valent . pulsus Celeriores & seeoquentiores habent. . . Ut intelligamus , quosdam sebre preis hendi manifesta & Cognitu facili, alios occulta qui febri reri non videntur , quae non tam pulsu Se prodant, quam acri--monia Caloris in totum Corpus lassi & tale genus homi-Dnum facile in tabicas affectiones cadit b) is Quod ad pluriis mos cibos attinet, ut in textu Hippocratis dicitur , nihil est quod hic immoremur , Cum satis notum sit, ingluviem, Crapulam, venerem , uti plurium morborum . ita arthriticarum affectionum, & sorte insanabilium esse somitem. Videndus utique Seneca, qui hanc hominum intemperantiam acu-
279쪽
Cap. XVIII. De Affect . arthritico-rheum. 27 I
& vere pluribus locis carpit. V. Ubi sentire coeperunt , sanguis mittendus est. Id enim inter initia Statim factum , saepe annuam, nonnumquam perpetuam valetudinem bonam praestat a). Qui rheumatismum ab arthritide distinguunt hac lege tenentur, ut in arthritide parce, in rheumatismo Copiose sanguis Sit extrahendus , ea enim est, ut ipsi Munt, hujus morbi conditio , ut ex multis venae sectionibus non modo aegri non laedantur , sed neque vires , ut in aliis affectionibus , imbecillae fiant b . Sed falli hos homines, ex ficta distinctione arthritidis & rheumatismi, patet; ac liCet sanguinis miSSionem in arthritide , ut plurimum , prodesse lateamur , tamen
nimiam evacuationem Contra naturae institutum eSSe, VireS-que ubivis labefactare, fidis observationibus edocemur. Melius Carolus Piso, qui optima de arthritide praecepta tradit, venae sectionem , affirmat, ad praecavenda haec mala , si non prorsus tollenda , multum prodesse C . Qui ergo arthriticis doloribus corripi solent, si uti modica venae sectione levantur , id remedii genus nimium exercent, in membrorum impotentiam, hydropem, aut tabem devenisse, animadvertimus.
Ego certe persuasissimus sum, d jugi S saepe iterata experientia edoctus, catharsim omnem, tam per lenientia , quam per fortiora medicamenta , qualia pro more articulis expurgandis destinantur , plurimum nocere sive in paroxiSmo ad minue r-dam materiam peccantem, sive in fire ad dissipandas morbi reliquias, sive inperfecta intermissione Srecta valetudine ut Tenturo paroxismo occurratur, purgatio in usum revocetur My
280쪽
α et IV De Morbis infimi ventris.
Purgationem malam esse in rheumatismo , jam pridem monuit Ballonius sa), atque in arthriticis affectionibus purgationes laedere tum agitando, tum Calefaciendo, tum den, que irritando , experientia Compertum est, ut mireris , Ri- verium , qui ex hepate Calido rheumaticum morbum deducit , purgationem instituere, ad eum Curandum ἰ ex granis viginti mercurii secties sublimati Cum granis decem scamonii, vel resinae jalapae b). Fuit hic homo in sanguine mittendo , & purgando audacissimus, nullusque sermh morbus est, in quo utrumque remedium non praesCribat, quod Hippocratis & celebriorum Medicorum doctrinae adversari, imo &ipsi naturae , a Catharticis saepissime abhorrenti, quivis intelligit. Caveant ergo tirones , ne hujusmodi medicamentum a Riverio praescriptum recipiant , quin potius Syden hamii, veri naturae scrutatoris, Vestigia premant. Idem quod de purgantibus inquit Syden hamius , extendit ad sudores , quos in hoC malo medicamentis excitare velle, Certo officere Cerni tur: unde aureum statuit monitum, Hippocratis verba: Cocta non cruda sunt medicanda C) , aeque in sudoribus provocandis , ac in alvo subducenda locum habere d . Videant hinc, quam longe a vero absint, qui in his doloribus syrupum, quem vocant antirheumaticum ex ligno guajaco , aliisque hujusmodi, audacter praescribunt, cum nihil aliud efficiant, quam Corpus CalelaCere, viscera inflammare, & aegros ad acutos morbos disponere : quod me nonnumquam vidisse In mini.
Est S aliud Umploma non perinde crebrum, quod tamen aliquoties ipse vidi , metastasis scilicet materiae peccantis in pulmonum iobos , Sc. e . Arthritici morbi, cujuscumque demum conditionis illisuerint, in alios morbos tacillimo mutantur, quas muta