장음표시 사용
1쪽
CONTINENTUR CHRISTIANAE METHODI,
Ad Philosophiam generatis, mox Platonicam. deinde Ari
Ad Humanam Historiam. Ad Delim profihll sive Ethnicam cum sacra collatari Ad Artem Oratoriam conscribendi Epistolas cum Ap
De Miscellaneis quibusdam Scriptoribus .
2쪽
POLONIAE, SUECIAE, GOT HIAE, Vandaliae Regi:
Antonius Possessinus Societatis IESU.
Equissimum, Rex Serenissime, fuit, ut priore Op ris huius parte Summo Pontifici dicata, secundam Maiestati Vestrae inscriberem . illam Patri Sanctistimo, in qua de Diuinis rebus actum est. Hanc de alijs disciplinis, ac de Humana Historia, Regi, quem tamquam filium unice diligit . ., Sic enim utraque prodit suo tuta praesidio, tractanda libentius ab omnibus, atque a subditis V. Maiestatis,in
cuius Regnis, uti&antea Romae, sua coepit incrementa. Sane rei multo antea conceptae, ac delineari Gregorius XII l. aeternae memoriae Pontifex ,.. Maximus, & Serenissimus Ioannes Tertius Rex Maiestatis Vestrae Parens stimulos addiderant, ut partum in commune bonum attentarem. Nam impulsus. cum simul conuenissent, ut tenera V. Maiestatis ςtas optimis institutis imbueretur ι ac vero pietatem, & verarum scienciam rerum a Septentrions
per haereses filisse pridem ablegatam ipsis oculis vidissem, non potui non permoveri ad hanc, quantumuis arduam, prouinciam suscipiendam, tum haec scribendi, tum una cum fratribus meis dispellendi inde tenebras, quo mittebamur. Nimirum in primis, ut in unius adolescentis Regij, Loc est, V. Matellatis pectore plantaretur, quod prisagiebat animus fore, ut breui ad alias quoque Prouincias palmites latinianeesset extensurum i Sic igitur rofutatis Dauidis Chytrςi erroribus,qui Regna illa pluribus h restim horis infecerat , eoq. Opere dedicato Parenti Maiestatis Velire iam huius pars in eius nomine apparet, erga quam cum plurima Diuinae prouidentiae argumenta vidimus, tum eadem certo perstiadent, neminem frustra pro fide Catholica laboraturum, ubi Maiestas Vestra est regnatura. Primum illud, quod maternam duxi toriginem e lagellone, qui Christianam fidem in Poloniae Regno sic excitauit, ut eandem quoque ipse- Ch liliau mmct populos suos Princeps tantus docere non ei ubesceret. Paternam uelis ' εμψ'' ab eo Rege, in cuius familia BB. Brigitta,& eius filia Catharina extitissent. Secundum Quod collapsis Septentrionis rebus, vi q. olim Episcopis, S A 2 Sacer
3쪽
in , ii in Sacerdotibus omnibus inde eiectis, Deus tamen Serenissimam Catharinam si RU Maiestatis Vestrae Matrem,cum Parente, tum Magno Finlandiae Dace, coii- iunxerit,ne ipso potissimumauxiliante omnino lucerna fidei, iugeq. sacrificium Daemonibus, &Haereticis tremendum,extingueretur.
Tertium. Quadrienni j cuitqdia, in qua Sereni stimus Parens immorito detentus, genuit in vinculis Maiestatem V. Qiuturam videlicet aliquando impietatis vincula, diiugum illud excussuram, quo tot innocentes populi grauissime premebantur. Neque enim grauius eo iugo subditis pote--1. rateste; quam cum non paleae selum, quod fixerat cum Israelitis Pharao , sed S: triticum, hoc est, Sanctissima Eucharillia, quae faciebat virgines, ac monastetia seruabat, populis adimebatur, caelestisq. itineris ducibus, hoc ell, Sacerdotibus extinctis, aut amandatis, omnis veritatis semita crat obstructa. Quartum, ac quidem multiplex Diuinae prouidentiae argumentum Quod nata Maiestate Velim, secuta est liberatio Serenissimi Parentis, Eu vel stirihi, ctio ad Regnum, Depressio hostium, ac, quod caput suit, seria in illo Relistho itas u gionis Vc cogitatio, dissicillimorum q. nexuum prudens dissolutio,ac tandem ad immobilem Sedis Apostolicae petram nobilis legatio . Os enim D mini per summum eius sacerdotem sibi consulendum esse potius, quam per neleso quos a fide auersos in summo Religionis negotio sapientissime statuit . Ex quo faetiim est, ut cum deinceps seipsium Catholico Sacerdoti per totius anteactae vitae confessionem expiasset, sancte poli ceretur , numquam se animo Caluinianis , aut Lutherinis erroribus adhaesurum. Videlicet, ista pietatis semina puero adhuc illi Deus ipse indiderat Quae& in frugem maturiorem eduxit traiectio in Angliam; ubi incidens in C tillum Alexandrinum Ioannis Apostoli, & Euangesulae sextum caput in terpretantem , filius eli sibi coepisse sordescere scripta, quaecunque ab H lreticis Sueciam, Gothiam, Finlandiam inundaram: Id quod fecit, ut iplendidissima Ecclesiae lumina,Patres ipsos veteres curaret sua in Regna inuehi, eos distribui, illorum doctrinam e suggestibus interdum, vel ab ipsis fidei hostibus afferri; adolescentes ad Academias duntaxat Cathcilicas, aut adeo M,)ἡ, x ij ad ipsa Pontificia Seminaria mitti; instaurari Templa: Aras excitari ; su- - .2. , blatum argenteum B. Brigittς loculum, restitui; Sanctimoniales Vestenen- ae argumeta. ses iuuari, atque a Catholicis Sacerdotibus communiri ; Sancti Erici Rogis ossa per eosdem insepulchrum honorificentissimum inferri; in demortuς autem Reginς Matris funere, publica in Concione testimonium ferri, eam Catholice, ac sancte vixisse,obiisse verbin fide Romanae Ecclesiae,extra quam nulla ellet salus. Sic inquam Rex ille. At & ingens erga Maicitatem Vestram fuit Diuinae indicium prouidenti . Quod dum Stephanus Poloniae Rex captis de Mosco arcibus ter
Regni Pol, tium victor esse pergebat; utcrque Rex, nimirum Ioannes Tertius, & Ste
hii bu, Id phanus Primus, spatia Regnorum ampliora, Liuoniam l. Vestrς Maiesta- ti parabant, in quibus seipsam paulo post exerceret, gratis limiq. erga Deum animi,
4쪽
s animi, reuocandis ad antiquam pietatem populis, signa praeberet. sed &
eodem tempore in Suecia U. Maiestati Divinitus sapientia infundebatur, qua & gemitus pro fide Catholica edebat,& Sacrameta Catholico ritu accipere nitebatur: cumci; antea puer Gregorio XIII. Pontifici Maximo innocentissumam per litteras, quas primas omnium scripsit, obedientiam detu- Iisset, audebat pro Christo pati; dum eos, qui errores aduersus Catholicam Religionem spargebant, audire detrectaret, fallacemq. illam Sanctissimae Eucharisti sub utraque specie Laacis porrectionem auersaretur, quoniam a Spiritu Domini haud proficisti intelligebat. Et vero isti recordamur, qu verba Proceribus amissionem Regnorum, si pergeret esse Catholica, minitantibus respondit , satius esse inquiens, terrena, quam Oelestia Regna deperde re i atque addens, sise Deo, si rueret etiam Mundus, fidem omino presituram. Quae vox non adolescente Pi incipe, sed maturisiimo Rege digna, cςlos p
netrauit, atque inde contexuit eas, quas iam cernimus, capiti V. Maiestatis coronas imponi. Quippe, o Rex optime, Deus fidelis est remunerator,qui se vinci a creatura sita non sinit, ac cuius, quod stultum misera bomines opina rur, si pientius est, quo . infirmum putantii olentius est omnibus hominibus. E ce autem, cui moriente Serenis ima Matre, pris dia Catholicς tutandς Religionis defutura timebantur, continuo Deus adfuit, qui nurnquam recta volentibus in necessariis deest. Eam enim Parenti Regi mentem iniecit, ut ει Catholicos Sacerdotes nostros retineret apud Maiestatem Uestram, ac
Templum exstruetet in Arce Stocholmiensi ab omni h res impollutum,&denique ab omnibus iurari in Maiestatis Vestrae futura Regna curaret. Quinetiam adhuc in oculis Domini parum hoc fuit. Cum enim Rex Stephanus ex hae vita decesiisset, euocata Maiestas Vestra ad Poloniae ReFnum, trai Cit maria, inq. ipsam Cracouiae Regiam non tam veniens, quam a Custodibus Angelis inuecta , Regni habenas moderari cςpit intrepide. Eaq. tum prior cura fuit restituendae Catholicae Religionis: Rebellibus autem capite pleris, qui Catholicos Riga expulerant Sacerdotes, hosce in Templa, & in Pristinam possessionem asseruerit. Nec vero hic Diuina liberalitas substitit. Quem enim decreuerat Christi Vicarium in Terris adlegere Cardinalem tunc, nunc Clementem Octauum Pontificem Maximum ad eam missi ut rebus Polonici Regni compositis, monitisq. sanctisiimis relictis, meliore loco adesset Maiestata Vestrae, quam Parens ipse fuerat secundum carnem; consilio aute,atque assiduis apud Deum precibus,& quibuscumq; alijs rebus in tanta rerum Christianarum perturbatione quantum Posset, adiuuaret. Congressum sane illu faustissimu fore intelleximus, cum sereno caelo, postmeridiem, splendidissimum utriusque capiti sydus extra Cracouiam omicuit, quod quidem ad speranda e caelo maiora subsidia omne s impulit. Addita vero est non ita multo postea ex Austriaca, &Bauarica familia Virgo pudicissima V. Maiestatis uxor, spesci. prolis, non tam facta, quam effecta
est. Cum ecce denuo inuitatur ad Paterna Regna capessenda, ut viribus in Terris aucta, augeat & ipsi numerum animarum apud Deum, vicemq. Db
Bibl. Selectae Sectio Secunda. A 3 uinae
litteras pro obedientia mittit.
vox digna Christiano principe.
qnomodo ad Polonis regnumpetu netit. Clem. VIII. adhue Cardinalis in Poloniam legatus profectuscit.
5쪽
ς uinae Bonitati rependat, immarcescibiles postea, & omnibus gemmis diatiores coronas recitura, si in hoc potissimum incubuerit, qui Regum d bet esse scopus ipsis limus. . Quae cum ita sint, A n ne ego cuiquam alij magis, quam Maiestati Rhanc laborum meorum part addicere poteram Erit, erit, spero, Ser 3nissime Rex, cum haec & inter summas occupationes illam aliquando leuent, faciteri. administrandi modos e sapientissimis collectos suggerant; ac vero etiam vies alicui sint ijs, qui tum in Polonia, Limania, & Russa eY- coluntur, tum in remotioribus suis Regnis cxoptant, ut Vpsalis reuiuiscat vhta ἡX' Academia. Quς quondam Pontificiis legibus, ad Bononiensis formam ginstituta, dum in Catholica Religione stabat, inorebat in studijs,quς illa ab- '' eunte, prorsus euanuerunt. Vtinam Rex, avitum decus familiarum suarum Proceres illi respiciant, postquam summa Dei miseratione Regem sunt assecuti, qui priora Sancti Erici Regis vestigia insistit. Deus autem Dominus, per quem Reges regnant, faciat Maiestatem Vestram in gentem magnam, ac demum, ubi diu legitime fidam, in hoc Mundo, redemptis Filiι sui san- Pine animabus operam nauauerat, coronet aeternum in C lis. ROMAE. Kal. Iulii. M. D. XCIll. UL:
6쪽
LIBRI DUODECIMI.si VI EST DE PHILOSOPHIA.
HILO SOPHIAE tradenda ratio eo magis est necesa
ria, quod cum ad quarumcunque rerum in quisitionem maximo sit adiumento ,s recte tractetur, tumin variis
errorum ambagibus ingenia distinet, si per deuia ducam tur . De ea igitur, qua vera sit, primo gene Iim, mox de Platoni O, demum de Peripatetica, deque Aristotelis interpretibus. siua in omni Philo hia sint, unde illa praesidium accipiat, acturus , pra fandum bis mihi esse exis aui, quod Augustinus Valerius cardinat s Verona,dum Nobilis, Nobil tali Uenera, mandante Repulsica Phialosophiam profiteretur, atate quidem ille tunc iunior, sed iamsapientia maturus, atque ad pietatem una cum fientiis iungendam natus, ita striptum reliquit. Si veritatis si uitὼ sudis, si indagatores pulcherrimarum re rum humus, cur nobis non debet esse iucundum, ea qua a Phil phiad dicimus, sacrorum librorum testimonio, et sanctissimorum hominum rationibus, oe auctoritate confirmare Z siuias quid repugnet uera*massentia Theologia, quid potes esse tam necessarium, quam illud*sem cognsere, re abis explicare, ne diutius in errore maneant P Sed nos miseros nobis ipsi ulte nimium tribuentes,pudet philosephantes, rationibus, qua injacris literis sunt, uti, non esse perturbandas scientias diacimus; studium eorum,qui id faciunt, aliquando irridemus, quasinos iuuet errare, et labi, admirantes nonnullorum hominum acutas sint entias. An inutile potest esse cum praeceptis de moribus Platonis, xeno phontis, Aristotelis, Plutarchi, ciceronis, conferre ea, qua Salomon,
Paulus, Basibus in Ethicis, Ambrosius in Ebris de Officiis, Thomas mustis in libris , oe sancti Fimi abi muti homines tradiderunt 2 se A
psumus, non utile putamus, metallorum, stirpium, animatium aliquam cognitionem petere e sacris uteris, quarum tauctoritate seraso,
resis sententia aut confirmetur, aut resedatur Z tantum abest ut noras pauci,
Libro de mtione Phil sophandi.
7쪽
pauci, qui pillo phantur hac sudia coniungant, ut lad num putent
Philosopho non defendere Mundum esse ingenitum, animos mortales, Deum Non curare res humanas. siuodsi quis rationibus a philosophis illis quidem sumptis, Iedvberius ab optimis viris Theologis explicatis,
peruersas eorum senteolias conetur euellere ocibcet admirabiles Philo-
hirident. dicunt se esse Philos bos veritatem philosephicam se defendere , non lucere sacra miscere profanis, Philogophis cum Theologis non esse disputandum. O ignobile,mmiserabile philosinia studium, si
eo eruditimur ad impias sententias defendendus homines , si di cunt
Theologiam vera marum tentiarum matrem, es veram recte Inteligendi, et beate umendi magistram contemnere t Haec ille. His igitur certi mu rationibus nixi, ex optimis quibusque tum antiquis, tum recentioribus a 'paratum hune coΠcin tumus , qua qui que ad verissimam rerum curiitionem qua anima perscitur, inof
fenso pede decurrat. Tulector perlege, ac trucquid veri,bomque in ea reperies, i domne Deo tribue.
8쪽
si VI EST DE PHILOSOPHIA. TRACTATIO PRIMA
Num Philosephia studium re=ciendum sis ob incertas Philosiophorum sententias, propter quai plerique a Guma quoque Veritate recesserunt. Cap. I. Ntequam ad eos descendam,qui lumina Philosophis habentur, Pla rto apud multos, Aristoteles apud plurimos, quamuis trandia dum esset initio de Philosophia nomine, ac Definitione, mox de eius obiecto, unde origo, partitio,ac methodus sequuntur, quoniam tamen ipso Philosophis numine, notu est, intelligi sapientis studisi, qua rerum ueritatem contemplamur, & intelligimus, reliqua vero non ita multo post, partim hac, partim sequentibus tractationibus prssertim cum de Aristotele asemus proprium habitura sint locum: iccirco uestigandum videtur in primis, Philosophia ne omnind reijcienda sit,quod animi quorun1, dam hebetes, aut desides, ut Lutherus quoque ineunte hoc seculo, & cius generis alij putarunt esse iaciendum; cum etiam non desuerint,qui pietatis aeto, ac propter incertas eorum,qui Philosophi dicti sunt opiniones consultius esse iudicarint ab hisce sti - , α, dijs abstinere, perquς plerosque de Diuitis ueritatis orbita st pe cernerent turpiter, P. ιυι iatque impie deflectere . Accedit magnς auctoritatis uti & doctrins uirorum sen- id , sutentia, qua scriptum reliquerunt, non cuiusuis esse dignoscere, plus ne emolumenti, uianae, ac di- an detrimenti Christianis attulerint Gentilium liters, atque hoc ipsum, de quo agimus, Philosophis studium . At quidquid horum sit,facile sanE euincitur,quod hominem rationis participem, nisi ratiocinationem ad res perquirendas adhibeat, ne hominem quidem, sed stipi-Ε tem iure censeas. Sin rerum veritatem partiendo, finiendo, argumentando seduluseruat, ipsam tandem assequitur, ut & postea reliquis eandem commode suadeatarrores ableget, utilisque Christians Rei p. multis nominibus fiat. Porro ex antiquis Patribus suere, qui collegerunt argumenta,quibus ericitur, Philosophiam necessariam esse ad Gentiles edocendos, ad refellendos Sophistis, ad deIectationem, & admirationem excitandam,ad auditores alliciendos. cum mentem; I. ut docet B.Thomas Philosophia illuminet, ad inflammandum animum, Se ad aeteris norum amorem ex fluxis rebus traducendum,quod de se testatus est Augustinus lecto eo Ciceronis libro, qui Hortensius erat inscriptus, quo Philosophis lavdcs contin
bantur. Itaque de scimus suisse Moysem eruditum in omni sapientia Aegyptiorum,
9쪽
& sicuti arcnam maris notitiam rerum Salomni Diti initus traditam 4 Apostolum Aetiam Philosophicit rationibus usum cum in omni scientia ita exhibuerit, ut omnes Christo lucrifaceret: lo Philosophiae operam nauasse Didymum, Iustinum,Ori-venem, qui a Pantaeno, & ab Heracla didicit: Gregorios item duos, Nazimazenum, S Nisseu uni, Balilium, ut mittam ceteros Latinos Patres, totamque Theologorum scholain, qui vita, & domina,ut & side suere praestantissimi.
Q iorum latia auctoritas tanta est, ut neminem non cogat ad credendum, recte ea esse iii telligenda,quae ves i. ominus asserens,omnes quotquot ante me uenerunt,lue. runt si ires, & latrota , vel Apostolus, quique eum consecuti sunt, aduersus Philo platia:n uisi sunt pronuntiasse. Nam Apostolus, cum monet cauendum esse, ne quis nos decipiat per inanem Philosophiam, eam explodit, quae salsiis commentis inm-tatur: quam ideo nouam deceptionem, & falsii nominis scientiam uocat,quod omen B
lito Philosophis Oolia i ae hominibus imponit. Et Tertullianus, is et multus sit Philosophis ii,sectandis, neces statem tamen vere Philosophiae alicubi nion strat. Itaque ait: Quid adeo simile Philosophus,& Christianus Graecis discipulus, & caeli
Famulis ociator, Se viri Vestorum;& se totum operator Rerum aedifica rur, & d structor Amicus,& inimici' erroris Velitatis; interpolator,& integrator Furator eius, S custos Et diserte alibi eminciat. haereses a Philosophia subornaci, hoc est quadantcnus ornari,& instrui, Philosophos uero esse Haereticorum Patriarchas S. decorum ingenijs omnes animari haereses,qui mimich affectent ueritatem, ac de certis certa praeiudicen t ad artis suae propriae gloriam,quos propterea gloriae solius, & et quentiae libidinosos appellat, qui si quid inscripturis offenderunt digestum, pro instituto curiositatis ad propria verterunt, cima & de una via obliquos multos, cineX- iatricabiles tramites sciderint. Itaque, quid cait caeco duci inniteris QEt cuin uitia que de Laertius proprio libro fulius narrauit Pythagorae, Platonis, Aristoteli , Diooenis,& aliorum enumerat, ut cum Christiana conserat disciplina, eiectos non immerito fuisse Philosephos autumat a Thebanis, Spartiatis, & Argivis. Quae, inquam, licet Tertulli arvis zelo Catholicae veritatis dixerit, quodque suo siculo uideret inprimis per Philosophos fieri, ut impietas foueretur, Christianique tanto a. ccius ad compedes, & equulcos raperentur, se ipsum tamen interpretatus est. Nam i cistendit, Philosophiam habuisse libertatem ingeni j,& medicinam necessitatem artificii ad extendendos de anima retracta iis: ubi late qu runtur incerta latius di putaratur prelumpta. Eaedem inquit) materis apud hqreticos,& Philosophos volutantuni idem retractatus implicantur. Et alio loco: Nos quoque ait rhetoricari prouocant DHaeretici, sicut & philosophari. Ceterii Rhetores, Poetae, Comici, & Satyrici Philosophos momorderunt, quod homines sapientis praeceptis instructi,icues se praebeant, ineptos, assentatoreS, me daces, administros scelerum. Homines inquit Pacuuius) ignava opera, Philosophasententia. Vide autem lector Aristophanem Comicum, Aristidem, & Lucianum, Sophistas; & Timonem, qui Syllos composuit, & Iuuenalem Satyra integra aduer sus Philosophos. Ac tamen cum hse ita dixerint, ij in mores , dc errores, plus quam in Philosophiam ipsam dentes acuebant. Iustinus autem Philosophus, & Martyr, etsi aduersus Aristotelem, Philosophol-que scripsit, quos& lares, & impostores nominat, unde & Crescentis Philosophi Cynici opera tandem extinctus est, s pe tamen eximie de Philosophia locutus,ostea Edit, quantum inde ad perfidos refutandos pr si dij acceperit. Nec quoniam Hieronymus Philosophum animal gloris, & venale mancipium rumorum uocauerit, & aduersus Philosophos omnes sanista illa libertate , fidenter seripserit,similiaque interdum alij dixerint Patres, alio reserenda sunt,quam ad id, supra attigimus, cum & Philosophiam ipsi met auidissime hauserint,qita factum est, ut eruditione multiplici referserint sua scripta, hqressesque , & inanes Philosophos Ho ipsorum gladio iugulauerint; Hexaemeron uero, hoc est opus sex dierum,ac ri
liquas Diuitas Scripturi partes augustissust sint interpretati.
10쪽
rarum, quae sent, siue erealium entium generali considcrattone, arpartitione, Phi. losephiae item partitionem cemi posse, quae expcit, Vinci o quadam nus eis innotescat, qui recte ni in Philosi reus γιιnformandi. Cap. II.
Ain eum perutilis Philosophia sit, ex obiecto autem natura tota cognitionis sua matur facile ex hoc perspecto natura Philosophiae,atque diuiso constabit,quanη tum quidem modo satis sit: nam ex methodo Aristotelica planius postea liqueb: ' Et obiectum quidem id dicimus,circa quod unaquaeque facultas versatur. Cuin autem sapientis studium , hoc est Philosophia, in id incumbat, ut rerum omnium ueritate cognita, mentem perficiat, fit, ut quidquid sub reale ens cuius propriε est Veritas cadit, id ipsius Philosophiar obieetiam sic: pro entis autem partitione Philosophi, quoque diuidatur. Cum autem ens reale dicimus i speculatiuum intelligi
ratis, Ze activum, quae Graeci θεορητικόν, dc πρα ψικον vocarunt. Ad activum autem,
sectilium quoque resertu e Hinc Philosophia duplex, nimirum primo Speculativa, quae ita'propter se qum stir, ut solain intellectus habeat contemplationem , ac praeterea niful mira intellectum, haecque propria philosophia esis Deinde Praetica, quam non tantum propter se ipsam,&cognitionem intellectiis uolumus, verum etiam propteruliqiuid extra intellectum: Hocque aut sola electio est, S actio voluntatis, qua prci prio nomine uocatur electio, vel alicuius potentis exterioris operatio; qua artes omanes eoristituuntur, quae proprio nomine uocantur factiones, quoniam ex materia exter a efficiunt opus. Ad eam uero Ethica, Oeconomica, Politica spectant, quippe qu, circa Hectiones, & actiones voluntatis occupantur. Sic Philomphia praeti ea,& ipsa diuiditur,ne iapE in activam, qui est Moralis, de saciniam, quq reliquas artes comprehendit, quibus operationes exteriores perficiuntur. Nequeuero Logicam dicimus Philosophiae partem, sed organum,quoniam neque hoe onus,entis, reale obiectum est Philosophiae, sed organicum respectum tis rei, quod qui leni proprium intellectus,de adeo Philosophiae obiectum est, ut diximux . Ceterum, ut liqueat hoc initio, quid entium realium nomine intelligatur, sciendum est.
Quidquid sub sensum, aut cognitionem cadit, substantiam esse, vel accidens. substantia est id, quod est per se, non in alio tanquam in subiecto, in quam reci-
ipiuntur, quq ei inlis rent, accidentia. Ad sibilantia rursum quod attinet,altera increata est, altera creata. Increatali, dicimus sempiternam, de immortalem, quαue cum extra Omnia accidentia sit, mutatio nis omnis, S: alterationis est expers: videlicet unitas ipsius mi , qtii omnium creator est, Se caiisa omnis essentiae, quem item sub genere substantis non comprehendimus. Creata vero substantia est, quae in incorpoream, de corpoream diuiditur. Incorporea, qualis est Angeli, vel spiritus, uel item animae intelligentis. Corporea diuidi. tur in simplicem te mixtam. Simplex est,quae caelorum est,& elementorum. Mixta est,aut persectE ex quattuor elementis, aut impersectE. Persecte quidem , vel habet solum esse, uel item cum essentia uitam. Ad primam pertinent lapides,gemnit, ut trum,cadauera,excisa,& arida ligna metalla, de alia huiusmodi. At, quae praeterea uitam habent, ratione persectionis uitae distinguuntur ut alia vivant uita plantae,alia etiam sentiant, reliqua inici ligant. ImpersebE mixta corpo. rea substantia apparet in ina pressionibus aeris,qu conspiciuntur ex impersecta, et mentorum quattuor mixtione,uel igni is, vel aquear, vel aeret. Humana igitur mens sudat in harum omnium rerum ueritate eruenda, δc adeo inis primis in perquirendis instrumentis,quibus eas rectius,& facilius consequatur. Adhse autem uires eas,& sacultates a Deo accepit, de quibus aliquid mox dicemus.
Aceldens autem id est, quod potest abesse ab substantia,& huic subiectet adesse sal
ua re,cui inlisret. Itaque oc accidens vere,& propriE est,quat onus inlister, nisi cogitatione sola seorsum consideretur, idque nouem predicamentis continetur. Omniv autem accidentium, aliud separabile est, aliud inseparabit aliud commis. ne, aliud