장음표시 사용
21쪽
quod omnia cinquiunt in v tranaque partem, nihil definit E aut dogmatich tradat in . Aconstantiam porro, de allegorias, atque chimaeras & portenta, adde etiam ironiam, quae ad docendum inepta sit; prolixitatem vero in disputando nimiam ferre non possitis in M, sunt. Notant porro errores, qui a disciplina Christianorum maxime discrepant,dinone in Phs centis, Alterum esse hominis ortum, rcditusque improborum ad corpora brutorum,u Rς, . - qu Lm mores imitentur; omnes item omnium hominum antinas vel ex aeternitate Plato in Ti- uel initio temporis suisse productas, nec ueras esse sormas asserentis, sed quamque eLrii bilis es. se in suo, Vt in naui gubernatorem:Originem autem Mundi licet aiunt agnouisse sit iste, in fidE visus, errasse tamen grauissimh, si Mundum ex elementis, quae ab omni sternitate coc in ii m flisci quodam motu agitata extitissent, quemadmodum scriptum reliquit in aliquor ' temporis initio lactum este voluerit. Quamobrem addunt, plerosque, qui eius do Alcinous in etrinam auidε imbibissent, de absurditate huius sententiae conuictos,ne luce quidem Bes itabui. Orthodoxae fidei illustratos, ad Aristotclis sententiam confugisse,nec vero dixisse a. cap in. Iiud Platonem, quam Aristoteles ea in re senserit: Videlicet, quod lisc Mundi Machina ex aeternitate condita intelligeretur, pr millam a Platone fuisse elementorum confusionem, quasi non ordinem temporis, sed natu N, & cogitationis, que partes pri res sunt toto, in ea labrica significauerit. Nec vero hic conquiescunt, vertim adhuc urgent,quamuis de uniuersa Dei Prouidentia angustius Plato disseruerit, in plerisq; tamen ueritati non solum Catholicae fidei, uerum etiam rationis naturalis fuisse aduersatum.Quod autem de productione Diuini Verbi attigit, male intellectum ex Diuinis literis sic in Tinasum ab eo suisse translatum, ut fons Arianorum merito haberi possit: quo eodem nomine B. Thomas Origenem appellat Platoni disciplin studiosissimum. Ex Platonica proinde disciplina derivatos esse errores in Iamblichum, Pro Celum, Porphyrium, & alios innumeros, & in ipsum adeo Augustinum Episcopum ia,'uli j senem, ac pex omnia doctissimum. is namque Enchiridii ad Laurentium capite quin
lib. xe ei. . quagesimo Octauo, disputans de natura Angelorum,chm dixisset uia bigere sese uim rus liba. de recte aliqui constituant ordines Angelorum, in quibus alios uocant Archangelos. γζου ab VE, Iios Dominationes, alios Potestates, alios Virtutes,&c. mox ita subdit: sed nec illud logiae studio quidem certum habeo, utrum ad eandem societatem pertineant Sol,& Luna,& cui ,-- si A Sydera, quamuis nonnullis lucida corpora esse,non cum sensu uel intclligentia uideantur. Hanc ergo dubitationem ἡ Platonieorum assertionibus animo Augus ini sine ulla tamen pertinacia inhaesisse,& eo fortassis tempore apud Philosophantium conueluicula iactatis, ortam asserunt. Quod quidem Platonicum dogma Diumet Scripture non consona quς nullatenus definiat Solem, Lunam, Stellas esse animalia, oratione ac selisib. more nostro, pr dita: multo minus esse creaturas Angelis pares; uel Angelorum cstui annumerandas: quin etiam corpora esse dumtaxat per se a Deo co, dita,qus emineant,& luceant in firmamento citi, ac lucem impertiant rebus hisce inserioribus,diemque a nocte secernant, & sint in signa,ac stata tempora, in dies,atque
in amios, ut nimirum anni partes,omniumque temporum uices ordinent,ac moderentur. Iam uea leguntur in Aristotele passim, qus non solum de Ideis, &eiusmodiaIijs,sed 3e de Reipub partibus&administratione, deque hominis fine, Platoni, tamquam cum ueritate pugnantia, Obijciuntur, quet quidem ad sexdecim capita retulit C H: D.. Chrysostomus Iauellus de quo post.
Guaenam pro riuione soleant responderi a quibusTam . Cap. II. T Platonem alii sic ab istis omnibus uindicare nituntur, ut oceanum qu υ --μia . que Philosophorum, sapientissimum,optimum, utilissimum, sanctissimum,
s ,- -2. Au stissimum,& Mosen Attice loquentein, Diuinum denique Philosopha
..... vocent. Certe eX Ethnicis Cicero, Plutarchus, de ex Theologis, Hieronymus, Au--. . . . et gustinu , Iustinu , Basilius,Gregorius, Clemens,& plerique omnes,su inmis eum Iavj. . U. . a. dibu aliquando extulerunt,quamuis postea, ut cap. o. monstrabimus, palinodiam cpcinerint. Et sanE D.Augustinus de eo scriptum reliquit: Sedinter aer rapulos Secratis
non immerito fui cm excialentissima gloria claruit, qui omnino ceIeros obscuraret rivo.
i cum esset Athenienses, honestia disies loco natus, o ingenio mirabili, oves scem discipulos
22쪽
De platonica Philosophia Iaib. XII.
et sis mago habebamur, atque doceba Nur : cst inde m et 'nam Parios 'odctos et I 'Ibrs earum sma celebrabatur, qui uia Daticae Philus Me tunc fluuist, audHIs Maer venturibus in ea Doctoribus, facillime comprehendit. Et quia ma strum Socialem singolaruerdidi bat, eum Aquentem ferem omnibus sermombus seras sciens e ramilia, V Nelais a. 0s dissicerat, vel ira quanta potuerat inteligentia oderat, cum illius lepore, se morassibus Et utarronibus temperauit. Daque cum studium sapienti a m actione, es conremtitiise versiur; unde pars eius et na activa, altera contemptativa dui potest : quarum MDua, ad agendam visam, iris ad mores in uendos perimet, contem IIua autem, ad conspIcreuis. B das Naturae eausas, se sincerissimam veritatem: Socrates m activa exorsiacisse memoratur, Ibagoras vero magis comem uuae, quibus potuit intelDientiae et tribus, miniisse. Praim de Plato utrumque iungens, Philosephiam perfecisse Luduar: quam in tres partes H tr
GIι : Unam moralem, qua maxime in actione versatum, Aheram naturalem, quae rerum v iuratium contemplar toni deputatur; Te Iium ratio lem, qua verum Hsicriminatur af o:
quae tires utrique, idest actioni, o contemptatum, sis necessaria,' max/me tamen contempla- tua perspectionem pia venaeuat et eritatis, Meo Me tripermis non est contra Mimaelum Do-m, qua imeliis ur omne studium sapientiae m actione, o contempla taxe consistere. Et liscquidem D. Augustinus. Quem alii sequentes non negant a Platope in utramque partem disputari, sed ita,ut neque incertum aliquid relinquat, nee vero id ubique faciat. Vt enim duo sunt rerum genera, & duplex disserendi character unicuique rerum g C neri accommodatus, ita apud eum, & rerum, & characteris accuratam esse distinctio nem .st De quibusdam igitur ab eo in utramque partem differt,eum natura ita sint co- parata; qualia sunt, quae in hanc vitam variό cadunt, & γιγνομ α appellat, quorum nequit ulla esse scientia . Sensus enim omnes tardos esse, inquit, ac proinde quae subiecta sunt sensibus, recte percipi non posse: acet si veritas oritur a sens bus,non spectare tamen iudicium i litus ad sensus. Mentem itaque esse iudicem, solamque idonea, i habeatur fides, quod sola perspicit id, quod semper est, simplex, uniusmodi, eodem modo tale, quale est . Quo in genere sunt notiones de Deinde animo,de felicitate, de altera vita, in qua διMMO Hτία hoe est iustum, vel rectum indictu, siue διαδιμασμὰς diiudicatio bonorum, & malorum habebitur. His de rebus aiunt) non disputat in utramque partem, sed vel ponit tanquam certa, & indubitata, vel ex suis principiis II probat, atque euincit άικεται τασο κ ἀμεταπτωτωs, hoc est inconcussis inconcusse satque adeo, veras & sempiternas conclusiones elicit. De illis autem έσειetois hoc in sensibilibus amat liberius disserere, ut accurato rerum, quae in aliquam disquisitioncm cadere possimi, examine, res veluti ad silicem collisa in lucem emergat:cuiusmodi seth sunt Ethica, & Politica, quae in communi vitae usu versantur,& vari E commutantur. Quod quidem rerum probabilium genus, elucere non possit, nisi utrinq; causae conserantur, ideoque in hoc rerum incertarum genere affirmandi, arroὀantiam vitandam, sugiendam temeritatem, quae a sapientia dissidet plurimum. Hec iere illi.
Malidi addant pro rinone . CV. PIL. Vin & alij Platonis fautores altius repetito sermone, inquiunt scire oportere nos, qui Christianam Catholicam Religionem suscepimus,& profitemur, ad 'philosophos non tamquam ad vetitatis Magistros ea enim solis sacris litteris est expressa) sed longe alia, diuersaque mente, ac cogitatione licet non semperrecth accedere. Nam cum homo Diuinae lucis, ac sulgoris appulsu illustratus,ac de integro reparatus est,duabus quasi personis sit indutus, quarum una diuina est,& cplesiis, altera, contra, humata a & caduca, & omni errorum; perturbation ulNqueg neri obnoxia,duo quoque prodita sunt disciplinarum genera, quae unicuique parti a plicentur. Ac ad eam quidem, quε diuina, & Ecelo delibata est, adhibetur genus il lud Doctrinae, quod Sacrarum litterarum monumentis mandatum, ipsius Diuina
fessus eii Aupust. sedece .ptum fuisse a Platone, quare eius docilitiam reiecit.
23쪽
pientiae principijs subnixum est, quodque perpetuam quandam animi constantiam , : A
& nullis temporum casibus sit bicctam Diumarum rerum contemplationem inducit.
Ad eam veto, quae humana est, & in casu posita, non illa quidem applicatur immodiralis, cuius quidem propter corruptionem non est capax; sed alia quaedam longe ii serior mortalis, quae& mobilis,& mutationi subiecta est,& a principiis Grum natu ralium emanauit. Quia enim hac in parte, licet homo restitutus sit, pauca tamen subsunt priscae vestigia fraudis, quae tentare Thetin ratibus, quae cingere muris oppidaquς iubeant telluri infindere sulcos; haec naturalis disciplina mortalium generi ad
hoc tributa est, ut perceptis primis naturae commen lationibus, ius beneficio artes habeat, quibus tum vitae praesidia, paratusque conquirere, tum locietates hominum, &communitates colere, ac retinere quibus quidem non minus quam aqua, & igni indi aemus valeat. Estque ea sola, eorum quidem iudicio, causa,cur post acceptam Re Aligionem, philosophandi tamen scientiam expetendam ducant. Versim aiunt) hic diligens adhibenda est cautio. Nam philosophantium non simplex quidem, ac unusenus reperitur, sed duplex. Sunt nonnulli, qui in cas tantum res cogitationes suas abij cientes, quae manibus teneri,ac tractari post unt , ad id solum se accommodant, quod in sensum oculorum cadit, & uulgi approbationem commouet, nihil sapientes umquam in principiis exquirendis, nec diuinum, nec magnificum, aut quod ad ipsam veritatem exacth limandam pertineat; Horum ratio ac disciplina tantam adfert rebus cladem, ac ruinam, ut nulla unquam pestis maior hominum uitam in serit. Nam non perspectis ipsis primis principijs naturalibus quae quidem haud alia
ratione,quam per rerum Diuinarum, , quibus ortus sui principatum ducit ni,contemplationem inuestigari queunt haud potest ulla ratione fieri, ut quae ab ijs profluunt, ac dependent, reliqua intelligantur,ac ad uitae utilitatem aliquam applicentiat. Sed hoc ei rationi posterum, ac consequens est,ut animus errore lapitis, de salsa sepientiae opinione inflatus, nunc Deo ipsi bellum inserat, Sc procurationem rerum humanarrum illi extorqueat; nunc in Republica gubernanda, non honestate ossicium, ita utilitate dirigat, & res a natura copulatas execrando errore diuellat. Alij sutit, nonnulli Philosophi quib. longe diuersa studia sunt proposita. Hi.n.ab oculorum cdsuetudine mentis aciem abducentes, non ad illam paruulam cynosuram sensuit cogitationes suas diligunt, sed ad clarissimos Septentriones, hoc est rationes, non ad tenue, scd I
tiore specie, mentis agitatione limatas, & ideo in omnes eas res,quae natuis obsci ri. tale occultantur,intrantes,sic se collocant, ut causam ex causa nectentes,non anta eo nquiescant, quam suo quodam itinere ad ultimam rerum omnium causam, a qua coit - tinuatione quadam, reliqua omnia stuunt, quique sola num cros omnes uetitatis habet peruenerint. Atque ab his quidem Philosophis magnas & immensas adipisci. mur in uita utilitates. Nam in primam semper causam inquirentes, & tantis uiam illam obstructam esse dissicultatibus, ut nulla ui humani ingenij superari possit inteIligentes eo uidelicet tandem deducuntur, ut lucem nobis ereptam, & quasi noctem quandam animis offusam agnoscan i, & quo uno caput humanae uitae tenetur, no ali ter quam solius Dei munere, ac beneficio, ad pristinam integritatem redire nos posse, profiteatur, ac doceant. Praeterea quoniam no in sensibus ueritatem quaerunt, sed ad ea sola,quae animi sunt,ac mentis, reuocat rationem, licet non ipsam primam, ueritatem tamen tantum multa inquisitione assequantur, quantum aὸ uitam modice, ac, sine scelere transigendam, donec lux maior astulgeat, sufficere possit. Quam ob rem eum altera illa Philosophia talis sit, ut in eam ne digitus quidem sit porrigedus, imo omni contetione uelis equisque quod dicitur sugicda, nam licet multa uideatur recth dicere,uertit tamen ad eX tremum omnia: haec cotra talis est,ut tamquam singulare Dei donum reputari, Se haberi debeat: nimirum quod de ad uitam istam tuendam, ac conseruandam si tributum,& quain diu his compagibus corporis inchisi sumus,ad exsuscitandum ad ueram Religionem, ac maiorem faciendum animum acco modatum.Sed iana reserat se unde egressa est oratio. Nam si uerum est Platonis Philosophiam eiusmodi esse, ut non cu priore, quς solo nomine philosophia cst,scd cum posteriore conueniat, nihil utiquo dubium erit,quin ad eius auctoritatem coierin nos - debea-
24쪽
De Platonica philosoph ia. Lib. XII. as
A debeamus. Et quidem cum alij plerique oes sic existiment ut omnem vitae beatitudinem in nobis sitam putent, si modo in ea exquirenda nos ipsos collocare, & animi nostri complicatam notionem euoluere velimus; solus Plato aiunt in ea perstat sententia, t mentem nostram,ae animam penitus Obscuratum dicat, & non nisi solius Dei,a quo Primum haustus, & arreptus est; munere, vera virtute, ac scientia imbui possedi sertis verbis contendat. Item cum alij solos sensus in rebus indagandis consulendos censeant,& in his tamquam in aqua sundamenta philosophiae ponenda ducant, Plato sic ubique praecipit,ut per ea sola,quae diuina sunt,& ab omni corporis coistagio segregata mente commeemus & ad unius primae causae cognitionem animum tamquam arcum liuentum habeamus. Sic quidem illi, at quam procul a uero quod quidem ad Platonis commendationem attinet intelligetur e capitibus sequentibus.
Ecquiade natone rectius sit sentiendum. Cap. IIII.
Vae igiti it citra omnem dubitationem dici,& a Chrissianis Doctoribus Meeti, ab Audi toribus vero fructuose percipi posse uidentur, si ad Platonem accesse.
Primo, Pythagoram,d cuius doctrina Socrates, Sc Plato hauserint multa, discipulusuisse Iudaei cuiusdam Nazarei: quod Iosephus libro contra Appionem ex Alexandro in libro de Symbolis Pythagoricis scribit. Ambrosius autem Py ili agoram genere suisse Hebretum,& Clemens Alexandrinus, suisse circumcisum, auctores sunt. Et lPlato, ipse non Obs Q, α μου, & φαινικίου vel α ορρήτου, idest Syrij,& Plisnicij uel arcani seu: reconditi meminit, Iudaeam uicinam Aegypto desgnans, a cuius nomine abstinebatiquhil ut Iudaeis reliquae gentes, sic ipsi gentibus erant odiost. Inde igitur tactum, ut
Socrates unius Dei notitiam hauserit, proque ea mortem oppetierit. Nam & Tertullianuς in Apologetico sic scriptum reliquit. .Propterea damnatus est oremus, quIa Deos destruebat. Plane tam,i emo, ueratas ossio eis, tamen cum sta xuenm tenuae Arhenum , o Me is in utores posea af enm, imaginem eius auream in templo eo Iocarint, restrassari natω testimemum Socratιυ ιδ circ. Et post quaedam O Apollinem inconsideraιum: Iupientia te omum reditat et viro, qui negabat Deos e. Haec Tertullianus.
Inde item effectium, ut Plato tam multa suis scriptis inseruerit quae quidem uideantur pietatem sapere, sed ideo magnis, & pluribus erroribus inspersa: quod de si dum erat in Aegypto, potuit cum ipsis quoque Iudaeis habere consuetudinein,qiii ex dispersio. ne quae ex transmigratione consequuta est, erant in ea regione frequentes, Diuitium tamen illum Codicem idiomate Grsco legere non potuit,qui post Alexandri tempus in Graecum sermonem, opera Ptolemaei Philadelphi Aegypti; Regis ab Alexandro secundi fuit ab Interpretibus septuaginta conuersus. Itaque errores cos ex Aegypt ijs exsuxinac licet inter illas Ethnicas tenebras uersaretur, mendaciaque potius aperuerit, quam liquidam ueritatem inspexerit, aut prohauerit, pleraque tamen uero similia innuisse. Quin Leo Castrius, qui Esaiam interpretatus est, E patribus haec de Platone adnotauit, ac scripsi,quae huc omnino interserenda sunt. Discite inquit Ambicisusa unde Plato haec sumpserit, eruditionis gratia in Aegyptum profectus, ut Moysis gesta, legis oracula, Prophetarum dicta cognoscerer, audiuit consolationem populi qui supra pcecati modum uidebatur suisse punitus,& hunc locum quadam adopertum dote verbo tu. in Dialogum transtulit, quem scripsit de uirtute. Adde tu, hunc Dialogu, quem Ambrosius de uirtute citat, esse decem, quos Plato conscripsit de Repti blica li. bros; quorum hoc est argumentum. Eum hominem infelicissimum esse,quem uulgus hominem felicissimum, & sortunatissimum appellat: qui alienus a virtute,& a Deo, habeatur sapientissimus, optimus abundet bonis omnibus, sit honoratissimus , imperet cunctis,uiuat diutissimὲ. fruatur voluptatibus, valeat scin per. Contra vero felicis sinum,& sortunatissimu esse, quem vulgus in selicem nominet,lii rum Dei amatorem, sectatorem virtutis,seliciore multo magis,quo magis habeatur impius,Orbetur bonis omni b. mala audiat apud omnes,omni b. sit odio, omnes omnia mala in illii conserat:
Bibl. Selectae Sectio Secunda. C quae
Aeeedenti, ad Platone, quaeram pri nno concipie
Pythagoras discipulus luddi & Iu
ritus . Metates unde unius Dei notitia hauserit. Tereul .in Λ- pol g. Diato unde
De transnngratione Iud otum in Aegyptum post transm
Argum. litat Platonis de Repudi
25쪽
quae ille ina perterito serat animo, nec a Deo, nec a virtute diuelli queat. Hoe totIus Aillius operis de Republica est argumentum, Cert E huic sentcntiae adstipulatur Eusebius Caesariensis , quemadmodum secundo libro scripsimus capite quintodecimo. Is enim docet ex Clemen te Alexandrino, Philosophos e sacris literis plura esse mutuatos: Et deerant multa in Codicibus Latinis Eusebii, quae antiquus Latinus interpres praeterierat. Ait ergo Eusebius, Platonem, locum illum capitis tertii Esaiae: LLgemus rusum, quia tauracis est nobis; paraphrasi quadam secundo de Republica libro,
expressisse, his verbis: Sic ergo ectus inlaus a Ius cedetur, a scietur tormentis, orbabatur ecutis, postremo omnia Minus, in crucem uigetur. Quae omnia ad uerbum describit
Eusebius d Clementis Alexandrini libro quinto Stromatum. Et verissimε ab his auctoribus hecesse dicta intelliget, qui in libris Platonis si aliquantum uersatus. Nam prς terquam quod multa huius rei signa deprehendet, quum Plato interim moneat, D ut qui de Deo scire uolet, adeat gentes barbaras, unde futurum ait,ut admiranda quidam discat: interim etiam ab eodem Platone audiet opus esse, ut Deus ueniat & starat nobis legem, Se alia huius notae plurima. Quare non solum illa, ex Esaia,& cx Salomonis Sapietia mutuatur,sed pene totius operis argumentum inde desumit.Quod miror inquit Leo Castrius viros sapientissimos Clementem Alexandrinum, de Eusebium Caesariensem non aduerti me. Nam tota illa Trasymachi disputatio cum S crate libro primo de Republica, habet illud argumentum capitis secundi Sapientiae di
Venite fruamur bonis, quae A I ' vino 'tiros, ct unguentis nos impleamus: coronemus nos 'sis: Vprimamus pauperem: non parcamus viduae e nee reuereamur canos r sis auum s
litudo nostra lex imsurae. Annon hanc partem tuetur Trasymachus libro primo de ciRepublica, & deinceps an non hoc est argumentum illius dil putationis contra ve- ro Socratis non est rursus illa parar Contumetia, o tormento interrogemus eam, τι stamus reuerentia eius,probemus parremia illius, morte turpissima renderimus eas Haec,inqua,
pars a Socrate defendenda suscepta est quum iustum quendam fingit,cui aufert hominum opinionem, ut nemo inquam illum opinetur iustum,qui alijs omnibus sit destitutus opibus, & hominum fauore,qui habeat omnia adueris,qui omnibus sit odio, tantum virtutibus excellat, habeatur impius, ut cruciatibus afficiatur. Et statim post haec subiungit Plato verba, quae citant Clemens Alexandrinus,& Eusebius Cssarietasis, quae supra sunt adscripta. Hanc partem tuentur Glaucon, & Socrates, illam pris rem Trasymachus, & Adiman ius.Quem enim nos habemus exemplum virtutum, Zebonorum omnium. ipsum iustum,Christum scilicet Dominum; talem unum aliquem o
fingit Plato, & tales sectatores penε illa dicit,quae Paulus: Lapidati sunt, secti sunt, occisione gladν occisi sunt: quod a Prophetis similia docebantur. Reperies etiam apud Platonem, tertio de Republica libro, sub finem, illud capitis tertij eiusdem Sapien
tiae: Tanquam aurum in uernace Hobauit electos ruminus, or quasiholocaUum accepit eos. Quae omnia tam multis verbis sum executus,ut appareat, Sapientiae librum,unde ostedo septuaginta viros fecisse paraphrasim,& Platonem multa mutuatum, Salomonis esse,& non scriptum a nescio quo, ut quidam arbitrantur, quanquam iam probationetes non eget quum post Hieronymum receptus sit ab Ecclesia, nec liceat cuiquam ea rem in dubium reuocare: Haec pene Castrius. O snem, ct collocationem Dialogorum Platonis prius esse coniiuxendam,quam quis ad eum versandum, o a scendum quatis sit, accesserit. E.
SAnE vero in Doctrina Platonis, qualis sit, agnoscenda, proderisis eius Dialogi
per propriarum materiarum seriem adhibitis cautioni b. legantur. Nam quς turbauit hactenus, aut deterruit aliquos a lectione Platonis, consula fuit Dialogorum dispositio,& lectio.Quin & vix aliquid profuit veterum illa partitio in nouc quadriloquia,qus singula quaternos Dialogos cotinebant,quoru Dioge. Laertius in vita Platonis mentione secit: minus ite prosuit altera distributio in triloquia, ad qua Aristophanes Gramat. atq; alij prisci accessere.Na ubi prima posuere,cui plesset Respu- . . blica,
26쪽
De platonica Philosophia. Lib. XII. et
blica,Timaeus, Critias. Secundam cui Sophi sta, Politicus, Cratylus. Tertiam in qua leges, Minoem, & Epinomidem statuebant. Quartam in qua Theaetetum, Euthyphronem,Desensionem. Quintam, in qua Critonem, Phaedonem, Epistolas. Reliqua colle. cta absque ordine adtexuerunt. Plus autem lucis attulere, qui dixerunt Diuisiones Dialogorum tres habere formas,ut aliae constituantur pro rerum subiectarum diuersitate: Aliae pro figuris ipsis, & formis orationis: aliae pro eorum, quibus cum sermo est , qualitate. Quae enim a rebus ducitur diuisio, ea sic habet r ut Dialogorum alijsiit Theorematici,qui quidem aut Physici sunt, aut Dialectici; alij practici, qui aut Ethici dicuntur, vel Politici. Et Physici quidem sunt, Parmenides siue de Ideisc Hiinpias maior, siue de Pulchro. Conuiuium siue de Amore. Phaedrus, siue de Pulchro. Sophista, siue de eo, quod est. Phaedosiue de Animo. Timaeus, siue de Natura. Diale elici vero . Theaetetus, sue de scientia. Sophista item, & Parmenides, Euthydemus, siue contentiosus. Gorgias, siue de rhetoriea. Io. siue de Iliade, vel de poetico charactere siue de poetarum exponendorum ratione. Cratylus, siue de recta nominum ratione. Prothagoras, siue Sophistae. Hipparchus, siue de lucri cupiditate. Amatores, siue de Philosophia.. Theages, siue de sapientia. Meno, siue de virtute . Alcibiades uterque, quorum alter de Virtute, alter de Natura humana. Euthyphro, vel de sanctitate. Philebus , siue de summo 'Bono. Lysis, vel de Amicibtia. Theaetetus, Hippias minor, siue de mendacio. Charmides, siue de teperantia, vel de modestia. Laches siue de Fortitudine. Clitopho, vel exhortatorius. Sed hic dialogus est nothus. Apologia Socratis. Crito, siue de e quod agendum est. Phaedo. Pol Llici denique. Minos siue de lege. Libri decem de Republica. Critias, siue Atlanticus. Politicus, sue de Regno. Menexenus, siue sunebris oratio. Libri duodeciai de legi,
At neque haec Dialogorum distinctio satis probatur:quam ob rem non desuere,qui sequente coniti tuerunt. Vt quas Metaphysici, quibus etiam de pietate Plato egerit, esset v. Euthyphro, Apologia Socratis, Crito, Phaedo. In Phaedone enim de AnimarIn Euthyphione autem de Deo disserit: quibus si quis Critonem,& Socratis Apol piam adiecerit,qui sanὸ sunt Dialogi morales, Platonis mente assequetur, resque irsas,de quibus disseruit,agnoscet,quippe qui unius quasi filo contexti continent accinsationem aduersus Socratem, atque huius defensionem, carcerc, mortem qua Vnluella eius doctrina consignata est. Videlicet hi Dialogi ipso in Philosophiae limine cuprNautiones adhibeantur, de quibus infra dicemus in quae senserit Plato de Deo, de
Anima de Iusto, exponunt,idque per utramque methodum, quam Graeci πειρατικί
dem Θοδ εια ta nos litigiolam di methodicam dicimus. Perlectis hisce Dialogis,Thrages, Amatores,& Theaetetus versari possint,quibus, cum de vera ut ille opinabatur Philosophia agatur, hauritur ea, quae a Platone tradita est, notitia philosophiae, quanquam neque omnino vera Philosophia fuit, quem ad modii dicendu est in P cautionibus,qus huic Tractationi Platonicae Philosophiae,suerunt omnino ad texendae. Atqui quonia verae Philosophis aduersatur Sophistica , quς sub specie veri salsitatem contegit, ideo Platonis Dialogi Sophista Euthyde mus, Protagoras, Hippias minor, legi mox possent. Quibus non tam se sus aiunt est existimandus, quam quod re ipsa designat,& exprimit profusos indicendo. pr poni tque garrientes, & in circuitu quemadmodum habet Diuina Scriptura) ambu
Sequuntur ad sermonem Dialogi spectantes. Cratylus, Gorgias, Io Deinde Ethici, atque Politici in tres classes distributi: in quarum prima continentur, qui pertinent ad generalem moralium Doctrinam, Philebus, Meno, Alcibiades primus. In secunda, qui ad peculiarem moralium expositionem, Alcibiades secundus, Charmides Lysis, Hipparchus. In tertia Politici. Menexenus, in quo ad Patriam di- Iigendam Hortatio. Politicus, Minos,in quoad libros Politicos traditur introdiictio. Libri de Republiea. Libri de legibus, liue de Legum latione duodecim. Epinoniis,qui& legum appendix dici potest, & summa, vel Philosophus. Bibl. Selectae Sectio Secunda . C a Physici
27쪽
Physici consequuntur,in quibus tamen & Metaphysicae Disquisitiones habentur AΤinatus siue de Natura , vel de Vniuersitate. Timius Locrus de Anima Mundi, de Natura. Dorice. Critias. Appendix Timaei de prisci Mundi historia. Parmenides.Couiuium. Phaedrus, idest de Pulchro. Hippias maior . Denique simi Epistolae . Ceterum qui Dialogi habentur pro nothis, hi possunt interlegi suo quisque loco,
eui libuerit. Nimirum Axiocus siue de morte, qui putatur esse Xenocratis. Dialogus
de Iusto, siue de Iustitia. Alius de Virtute an doceri possit. Demodocus,sive de consultando. Sisyphus siue de Deliberando. Eryxias, vel de Diuit ijs ; qui item inscribitur Erasi stratus. Cli topho vel hortatorius, qui tamen a Laertio non censetur inter
nothos. Denique Opuiculum,cui titulus, Definitiones,quod sane est nothum.
ID autem deinceps statuendum est,atque docendum Platonis Dialogorum alios esse sinplicium thematum, veluti quid Sophista, quid pulchrum, quid sanctiatas: alios esse facultatum, siue disciplinarum, veluti de naturae obscutitate,de Republaea administranda, de legibus. Nam quod attinet ad apologiae,&Critiae Dialogorum ordinem,nihil huc facit, quonia in Rhetorum magis,& Historicorum, quam Philosophorum legibus constare putantur.
. . Ratio igitur a Platone adhibita in simplicibus quaestionibus perpurgandis, haud absimilis est ab eorum, qui metalla sediunt, instituto, quemadmodum scit E sed non Oomnino vere vir doctus aliquando pronunciauit. Ut enim is primum omnium sciriam & sordes ab auro abstrahunt, deinde ipsa quoque metalla ab auro secernunt, ae denique hoc ab omnibus excrementis expurgant, ita ut excoctum purum putum
efficiatur, sic Plato aiunt) Disquisitionum suarum seminam tribus quasi gradibus ad
simplicis sinam cuiusque rei naturam redigere conatus est , falsas primo opiniones e- lacn , atque errores temere conceptos eripiens ei, quocum disputatio instituitur;
praesertim, si vel Sophista is sit, vel prauis opinionibus imbutus, quemadmodum cernitur in Euthyphrone, Hippia, primo de Republica, & eiusdem generis alijs: mox ad ipsius rei proposi tae indagationem ita accedit,ut si quid cognatum, sue propinquucum ea teneatur, exploret, ac, qua nota separari, & distingui ab eo possi t,perquirati Rem deinde sic perquisitam, Vel in plures species tamquam metalla diuidit, ac quo D- tandem in angulo ipsa lateat, inuenit: Quod quidem quomodo fieri possit, Politicus , Se Sophista, Dialogi docent. Vel ut exercitatione capta circa id quod in promptu est, quod recondita quadam in oratione versatur, sermonem transsere, cuius quidem exemplum extat in libris de Republica, ubi peracta disputatione de Iusto, quod in Ciuitate laqtiam re maiore versatur,transfertur disputatio ad iustitiam eam, quae in animo, ac mente inlidet. Quibus persectis, procedit ad id, quod tertium est , quodque quasi apicem inquisitioni imponit, ut ipsa per se res nuda tamquam ab omni contagio liberata constituatur. Positum est autem illud in histribus, Nomine scilicet, Ratione nominis, siue Definitione, ae Idea, siue specie, ac sunulachro rei, ex quibus quidem tribus nascitur quartum, quemadmodum auctor est Plato in epistolis) quod exterioris scientiae nomine continetur. Nam, quod interio- Erem scientiam parit, & in ipsis quasi medullis mentis inhaeret, id vero tam amplum, magnis cum, ac Diuinii messe in eo arbitrantur, ut reliqua omnia lucis suae fulgore perstringat . Ac parata quidem per eos, quos commemorauimus, tres gradus, quos ubique obseruat Plato, exteriore rei, veluti exempli gratia, pulchri scientia, sic deinde pergit ad interiorem, ut primum in iis,quae corporata sunt, & oculis cerni possunt, id quod inuenit pulchrum inquirat, deinde vero ad mores,i& ossicia transit, in quibus , quomodo in ijs pulchrum versetur, explorat: Hinc ad ea, quae sola mente, ac intelligentia percipi queant, sese conseri, ac quam pulchrae scien-
28쪽
De Platonica Philosoph ia. Lib. X H. as
A diaetati eonsiderat. Postrem Λ denique altius enitens ascendere quomodo in eo, quod
omnia quae caelo. ac terra conspiciuntur, continet, ac coercet, quodque cunctis causam praebens, a nullo causam accipiat, pulchrum ipsinn re periatur, quod id undique persectum, & nulla sui parte turpe, ac linperfectum sit, quaerit, estque hic Platonicae progressionis finis,in quo conquiescit. quae quidem progressio ab exiguas mitiis emergens, parua quidem primo cui quidam dixis mox sese attollit in auras, Ingrediturq; solo, & caput inter nubila,sed plerumque inter errores condit, vivet me loquar. Iam vero,quod attinet ad tradendas,& in ordinem redigendas lacultates, siue di. sciplinas, haec pauca dicenda sunt. Et proditae quidem sust a veteribus tres viae,quib. ear sermε comprehenduntur. Altera per analysim, cum proposito fine, veluti sanitate, exquiritur quid ad conseruandam, vel ad restituendam illam con ducat. Altera B per synthesim, cum traditis corporis humani principijs , paulatim ad artem medendi fit progressio. Tertia per definitionem , cum &analytica simul,& synthetica ratio permixta instituitur. Plato igitur analytica serE ratione utitur. Nam cuna sic se gerat, ut vestigando doceat, quod quidem duplicem exercitationis, & doctrinae fru-Aum afferret: si vera semper diceret nihil admodum necesse habuit, alijs tanquam magis ad tradendum, quam ad inueniendum assommodatis uti; Quamuis persaepe fiat ut omnes illae formae simul misceantur, & ad unam,ac eandem rem plenE,quantuille putauit, comprehendendam concurrant.
Ac non desuere,qui argumentis, quae Dialogis Platonis praefixere,ordinem,ac methodum aliquam indicatunt,quemadmodum Marsilius Fieiniis in omnes, Morzillus autem suis in Timaeum lucubrationi b. atq; nonnulli alii praestit Erc. Ceterum, hac me- C thodo Platonem usum suisse in tractandis rebus,haud inficias eo: sed, ut sit assecutus veritatem, cum in plerisque principijs errauerit, planissimE liquebit ijs qui Patres antiquos,Synodos, Divinum codicem,atque adeo veram Philosophiam cosuluerint:de quibus, quod nostro instituto, atque huic Apparatui quadret, non ita multo post erit dicendum. Tum enim,& nos scoriam, sordes,excrementa Platonica secernenda esse monstrabimus, ut purum putum verae philosophiae aurum incurrat in oculos Dictio, o firma, seu figurae ffendi m mune . p. - U ILDIcendi facultatem in Platone fuisse eximiai eum apud alios inulta ieiunita
sit, & sames orationis, negari non potest, quamobrem,& illud antiquitus in Graecia percrebuit, Musas si Graece loqui voluissent, unius Platonis ore suille locutas, nimirum si dictioni ipsius veritas omnino subiecta suisset suauitate,& maiestate, multum in animis legentium profecit. Hermogenes enim, non illum omnium quidem hominum, tam Barbarorum, quam Graec0tiun secundissimum esse pr.edicat, sed, quod longh augustius est, ipsum benedicendi characterem,ac sormam,
quam Ideam Plato vocare consueuit, in illius Dialogis versari ac relucere, multi I argumentis etiam atque etiam contendit. Quin ,& Epicharmus, ex quo Platonem non mediocre emolumentum accepisse scriptit Alcimus, quemadmodum Laertius refert sic serE diuinans Platonem fore imitatorem sui, ait: Vt autem ego puto, immo pro comperto habeo, mearum ad huc erit memoria rerum , meorumque sermonum, Ε eisque quispiam acceptis metro soluto, quo nunc constat, coloreque adiecto purpuram venustate verborum compone inuiditisque ipse alios facile superabit. Neque vero tantum uno in genere dicendi Plato eminuit, verum etiam in Omnibus. Et inconciso quidem, quod minutis quibusdam quasi punctis constans, syllabatimque procedens solis Philosephorum concertationibus est paratum . Extant Dia logi non pauci pereleganti arte conscripti. In eo uero scriptionis genere, quod tradendae Philosophiae idoneum est, ac tanquam torrens fertur, babemus Timaeum. Iasgura autem orationis, quae in Sophistarum spatijs celebratur,extant oratio Calliciis in Gorgia, Lysiae in Phaedro, Glauconis,& Adimanti in libris de Reipublica,M'cratis in Theaeteto, Phaedri, Pausaniae, Eriximachi, Aristolanis, Arathonis, Soc P
Bibi Selecte Sectio Secunda. - C a
29쪽
tis,& Alcibiadis, In conuiuio; Quibus omnibus quaedam quasi idea declamans dra Amonstratur. Porro in somnii diccndi, Se concionandi ut, qua uel caput civis priua tim defenditur, uel populus in alterutram partem impellitur, adsunt Apologia So. cratis , de Epitaphius; In eius item scriptione historiae serma proponitur in Critia. 1Quin do in epistolis familiaribus scribendis maxime praestitit, ne quid dicam de eo genere sermonum, quod in populari quadam ratione constitutum,uel ad facetam urbanitatem excitandam, uel ad humanitatem, de hominum studia complectenda, te nendaque pertinci; quocumque enim te uerteris,condita dictio illa est suis salibus, iocis, dicterijs, & alijs eiusdem generis. Accedit scrmonis, Scorationis diuersitas pro uarietate Dialogorum , quorum alii sunt Dramatici, m quibus personae, tanquam in theatrum inducuntur, quemadmodum Eutipho, Minos, & alii eiusmodi, in quibus uel concisa di utatio, uel eontinua re oratio, ut in Apologia, Athlantico,Timaeo, Menexeno , Alij sunt Exegetichia quisbus narrator aliquis inducitur, qui quid displitati in sit, vel aetiam ab alijs Ordine re, censet. Alij sunt mixti. Praeterea cum Orationum duo genera reperiantur, quo rum unum sim picae est, alterum in imitatione positum, Plato serE utitur posteriore, ua aduersus Plorarem, vel pro ipse deforma dicendi dicta unt :a quibusaeim . Cap. VIII.
SAn E uero neque omnis Platonis scriptionem comprobarunt, quippe quem diaxerint, eum longis sermonum ambagibus effundi, quae lectorem inutiliter re. morentur, Pro Um ia item, Se longiores in disputationibus circumdictiis,& d gressones importunas inserere. Sed quicquid respondeant, qui Platoni satientia tentes, cum in id incumbere, ut rei pmposite natura liquido innotescat, cum ceteroquin nimium concisa breuitas, uel concitata sestinatio,nouerca sit solidae eruditionis,negari non potest, quin squo sit stpe prolixior,ac mediocritas illa dicendi, temperatio: in
Iam quod allegoricam, Chimaericam, Portentosam, Ironicam,& ineptam ad dicendum, ac docendum Platonis suisse doctrinam aliqui obiecerint, respondent patroni Platonis, hune aliquando impensius, allegorijs suis te delectatum, sed cogitasse sabularum inuolucris rerum veritatem saepe contineri, in ipsis tamen allegorijs eandein sobriὸ esse inuestigandam. Ipsum illud vero allegoriarum nimium studium, in s- rarum, de Hippocentaurorum, speciem, turbam Gorgonum,& Pegasoria in , aliarum que rerum impossibilium multitudine, de absurditate quarundam prodigiosarum,earumque nimis curiosam disquisitionem, ab eo inurbanam, &male seriatam sapientiam vocari. Quippe inquiunt mos ille suerat veterum Philosophantium symbolis , siue inuolucris quibusdam veritatem repraesentare; quem morem sequutum esse Platonem, dum acceptam ab illis doctrinam tractat, quod cernitur in Symposio, de Plasdro. Quae quidem ratio dicendi voluptatem pariat, conciliet autem inuestiga tionem, res denique ipsas firmius memoriar infigat. Hoc vero denique obseruare Platonem, ut si quid similitudine adumbratum, asserar, primum testetur, se adhibiturum imaginem, siue fabulam, ut cum bona lectoris venia hoc ei liceat: Demum autem adhibeat imaginis explicationem, minime vero elim in rebus serijs iocari, ac in Sophistarum iasn ijs refutandis id facere, ut ridicula illorum inanitas ridiculis exceptionibus refellatur. Haec illi, sed quam recte, nemo non intelliget, qui serio seques
PAtonica eloquentia deceptos an quos Prares, ubi venenum in Hatrare Luns agnouerunt, a Miam cerinisse. Cap. IX.
SEd quis studuis E Platonis eloquentia, de formis dicendi percipi possir, antiqui Patres, qui illum mirificis extulerant laudibus, mox indicarunt, ubi latens inca venenum agnouere, quorum testimonia quoniam Ioan. Baptitur
30쪽
De platonica philosophia. Lib. XII. 3t
A crispus optimὸ collegit, ea hoc in capite interseri oper retium erit. sic autem ait:
Iam videas quam subito Patres mutata voluntate palinodiam recantauerint, utpote quos eosdem Platonica eloquentia satis diu praetentas aures habuisse puduerit, vequantus etiam poenitentis seruor illorum alios auersos, alios aduersos egerit, exco-Xundem apertis in Platonem, S: indignantibus verbis atque sentent ijs comprehen
ili vel manifestissim ξ quoat. Hinc enim in primis ille idem ipsius admirator Cle/ t. ι xym . mens cum Platonis, tum etiam Universam Graecoriim Philosophiam similem illumi nationi esse dixit, quaesit ex scirpo, quem homines accendunt lucem a Sole artificio sulfurantes. Hinc etiam magnus ille Origenes deceptori obloqui cspit, quem de alios Graecorum sapientes prae superbia similes medicis illis esse dixit,qui solis lautio τὸ - .ribus prospiciunt, neglecta Plebeorum multitudine:& cum idem alicubi aquas Aegys ptias exponeret, Platonem ipsum puerorum atque paruulorum deceptorem simul,& eau. v.
eosdem Philosophos appellauit. Hinc grauissimus ille Tertullianus, ut qui Platonem
iampridem adamaverat,demum haeresum penum factum esse, quin dolens exclamaret, facere non potuit, a cuius lectione se deceptum esse Iustinus Martyr tandem cos --λοῦ- queritur, quem Athanasius,&si de uno uero Deo cogitabundum uiderit, Idololatra H - - λ.
detegit, de in Pirsim cum Socrate descendentem hominis arte deformatam Dianam ea doraturum manifestat. Quorum spiritum tumidum de Platonieis Trinitarijs est sermoIa: humani appetitorem fauoris increpat Cyprianus. Sed & Zaitanus ille
Assyrius simul cum anilibus Pherecidis fabulis, & Pythagorae dogmatum haeredita- tar, etria successione, Platonicam illius imitationem risit eiusdemque superbam,insanamq; ρή-- loquacitatem reijciendam monuit. Et cum Hermeas magniloquum ei indem appelC let, an ipsum oneret quam honoret uerius ex eiusdem libri inscriptione fit manis stum. cuius sequaces tanquam ipsi magis credentes,Christo non acquiescentes, risu quamuis Sardonico deridet Arnobius. Cuius causa Aeneas GaZsus cognomento a. tr ae Platonicus,cum tanquam non ubique eadem dicentem illum reprehendat, in Athe- g, ... isnienses demum indignatur,qui tam fabulosa referenti, tam promptas aures porrex o serarint,quem ad ineptias de nugas deuolutum, sanctus pater Theophilus Patria retia An- tiochenus appellat. Cuius libros criminis sontem esse, atque semitem, & uirtutum omnium exterminiit monet Lactantius,acuius lectione uniuersam deceptionem tum
circa haerestin, tun circa eloquium Secund his accidisse animaduertit Epiphanius. c. Et in Platone innumerabilia esse, quae reprehendi possint, confitetur Elisebius; Que is Platonem Hieronymus stultum appellat. Et cum tot insulsa dogmata sitis dial0gis
D inseruisset, eundem terraceam, ac limosam aquam lucido ueterum prophetarum 1 On L . sti permiscuisse Theodoretus indignatur; Eius autem libros imperitiae sontes appellat L. αμ, Cyrillus,quem multa nugari solitum increpavit Chrysostomus,cilius facundiam, Sc I. Aristotelis artificium uelut Aegyptias plagas in Ecclesiam Dei irrepsisse aegerrima o. etulit Naaianaenus; Nee praeterit me ad hoc veluti in Platonemγ Coneilium San- --E-ctos Patres conupcare conantem a D. Augustino initium facere oportuisse, sed passus sum ipsum omnino exemplo praecurri, quipe qui ob recantationis modum Ouinibus simul esset anteferendus, hio enim in aureis illis Retractationum libris, o ingenuo homine & Philosopho, immo vero sancto heroe dignis omnem illam Platonis a se falso assertam sapientiam,doctrinam,diuinitatem, ubique suoruni operum decanta ς' 'A tam, ita recantauit, ut laudem ipsam, qua Platonem, vel Platonicos seu Academicos U. Ε Philosophos tantum extulerit quantum impios homines non oportuit non immerito sibi displicuisse dolens, atque poenitens confiteretur, praesertim quorum contra cretores magnos defendendam esse Cluistianam doctrinam an imaduet tisset. zu. οἱ . A . et fructi il Oilii A si isti iis . Euai vii det obit AI . εitio . Ibi m ums inter'etes qMnam, θ' quales. CV. X.
S Cio autem Marsilium Ficinum epistola duodecima primi Epistolariim Martim
libri laudasse Platonis Interpretes, Virum de quo quid sciitiendum sit, paullo post attingam .i At quoniam in iis,ac praesertim in Ethnicis,cautio perdiliges aditibenda est,ne, quod D. Gregorius Nazianzenus incinet de Nilone disserendi, cin