장음표시 사용
421쪽
Sergius Galba,apud Dionem, Suetonium, Plu tarchum In Vitis, Sextum Aurelium, AVictorem, Egnatium. Otho apud Dionem, Suetonium, Sextum Aurelium Victorem, Egnatium. Aulus Vitellius apud Dionem,Suetonium, Sextum Aurelium Victorem, Egnatiu. Vespasianus apud Dionem, Suetonium, Sextum Aurelium Uustorem, B. Antoninum Florentinum, Egnatium.
Titus Uespasianus,apud Dionem, Suetonium, Plutarchum in Vitis,Sextum Aure. tium Victorem, Egnatium. Atqui Iosephus, ubi agit de expugnatione Hierosolymae, quiue alude excidio Hierosolymitano scripserunt, huc pertinent. Domitianus apud Dionem, Suetonium,Sextum Aurelium Victorem, Egnatium: Quin de C. Plinius lib. io.epist.& Statius lib. . Sylvarum quaedam de via Domitia. na, Ae de quibusdam eius epistolis. 3Nerua, siue Cocceius Netua. Apud Dionem, Sextu in Aurelium Vtistorem,Georgium Merulam. Vlpius Traianus, apud Dionem, apud C. Plinium , Caecilium in Panegirico eiusdem, apud Plinium lib. I o.epist. Sextum Aurelium Victorem, Plu tarchum, Egnatiii. Atqui & TZetzes de Traiano egit, de de Istro ponte miti to. At huc pertinent quae de
Dacicarum historiarum Scriptoribus,ac de c olumna Traiana, quae adhuc Romae α- etat, scripta sunt.
Aelius Adrianus, apud Dionem, Aelium Spartianum, Sextum Aurelium Victorem, B. Antoninum tit. 7. cap. 3. Georgium Merulam, Egnatium . Sed de Deletes de
Ad ciano urbe Aelia, de Sarapio in Panegyrico Adriani, oc Gellius, de Caelius, de Crinitus, & eiusmodi reliqui pleraque. CL. Aelius Uerus apud Aelium Spartianum ; Et uero hic a Traiano adoptatus , dc Caesar ab eo dictus, non sui t tamen Imperator. M. Aurelius Antoninus Pius Philosophus apud Dionem, Herodianum, Iulium Capitolinum, Sextum Aurelium Victorem; Sed & Caelius, de Crinitus varia uariis in locis, Ne Antonius Gueuara epist. lua 3 7. pulchre nonnulla de eo. Verus Imp. apud Iulium Capitolinum. Avidius cassius apud Volcatium Gallicanum. Commodus Antoninus apud Dionem, Hςtodianum, AElium Lampridium, Se tum Aurelium Victorem, Egnatium. At Commodi, ac Fuluiae historiam, Caelius, &quaedam TZetetes, Sc Crinitus. Helvius Pertinax apud Dionem, apud Herodianum. Iulium Capitolinum, Sex. Dium Aurelium Victorem, Egnatium. Didius Iulianus apud Dionem, Herodianum, AElium Spartianum, Sextum Aurelium Victorem, Egnat Ium. Septimius Seuerus, apud Dionem, Herodianum, Alium Spartianum,Sextum matelium Uictorem, de Egnatium . Foscennius Niger apud AElium Spartianum. Clodius Albinus apud Iulium Capitolinum . Antonius Caracalla, apud Dionem, Herodianum, Elium Spartianum,Sextum Aurelium Victorem ,&Egnatium. 'Antonius Geta, apud AElium Spartianum.
Opilius Macrinus, apud Dionem Herodianum, Iulium Capitolinum,Sextum Au Eretium Victorem,& Egnatium. Antoninus Diadumenus, apud Alium Lampridium.. Antonius Heliogabalus, apud Dionem, . Herodianum, Elium Lampridium, AElium Spartianum, Egnatium; Quin & Caelius,&Crinitus pleraque. Alexander Seuerus,apud Dionem, Herodianum, Elium Lampridium, Sextum Aurelium Victorem, de Egnatium .
Maximi duci apud Herodianum, Iulium Capitolinum, Sextum Aurelium Viet
rem, Egnatium, B. Antoninum Florentinum tit.7.cap. 6.&tit. 8. cap. z.
Maximinus Iunior, apud Iulium Capitolinum.
422쪽
A Gordiani tres, apud Iulium Capitolinia,Sextum Aurelium Victorem, Se Egnati u. Gordianus Iunior, apud Herodianum , Iulium Capitolinum, Sextum Aurelium Victorem, de Egnatium. Maximus qui de Papienus & Balbinus, apud Herodianum, Iulium Capitolinum, Pomponium Laetum, Ac Egnatium. Plii lippi, apud Sextum Aurelium Uictorem,' Pomponium Laetum, Je Egnatium.
Marcus,& Seuerus Hostilianus Imperatores apud Pomponium Laetum .
Decius, apud Sextum Aurelium Vietorem Pomponium Laetum, Egnatium, B. An
toniniim Florentinum,tit. 7.cap. 6. .
Vcrius Gallus, Se Volusianus Imperatores, apud Sextum Aurelium Uictorem, Pomponium Laetum, Sc Egnatium. B AE milianus apud Pomponium Laetum .& Egnatium . Licinius Valerianus apud Trebestium Pollionem . Sextum Aurelium Victorem,
Pomponium Laetum, Egnatium, B. Antoninum Florcntinum, tit.7.cap.7.
Valerianus iunior, apud Trebellium Pollionem . Gallienus apud Trebellium Pollionem,Sextum Aurelium Victorem, Pomponium tum, & Egnatium . Soloninus Gallienus apud Trebellium Pollionem. Triginta Tyranni Gallieni tempore exorti apud Trebellium Pollionem. Claudius apud Trobcllium Pollionem,Sextum Aurelium Victorem, Pomponium Laetum, & Egnatium. Quintilius apud Sextum Aurelium Victorem, & Egnatium .
C Aureliantiu apud Flauium Vopiscum, Sextum Aurelium Uictorem, Pomponium Laetum, & Egnatium. νΤacitus apud Flauium Vopiscum, Sextum Aurelium Victorem, Pomponium Laetum. & Egnatium.
Florianus apud Fla*um Vopiscum, Sextum Aurelium Uictorem, & Egnatium. Probus apud Flauium Voriscum, Sextum Aurelium Victorem, Pomponium Lae tum de Egnatium.
Firmus, Saturninus, Proculus, de Bonosus apud Flauium I opiscum. Carus apud Flauium. Sextum Aurelium Victorem, fle Egnatium. Numerianus apud Flauium Vopiscum,*Pomponium Laetum. Cariniis apud Flavium Vopiscum, Se Pomponium Laetum. D Diocletianus, 3e Maximianus Imperatores, apud Sextum Aurelium Victorem, Pomponium Laetum, de Egnatium . AConstantilis Chlorus, de Galerius Maximinus Imperatores apud Sextum Rute- Iium Uictorem, Pomponium Laetum , Se Egnatium. Seuerus, 3e Maximianus Imperatores apud Egnatium . Licinius, de Constantinus Imperatores apud Pomponium Laetum, Sc Egnatium. Constantinus,Constans, de Constantilis Imperatores apud Sextum Aurelium Victorem. Pomponium Laetum, de Egnatium . . Iulianus apud Sextum Aurelium Victorem, Ammianum Marcellinum, de Egna-
Iovinianus qui & Iovianus apud Pomponium Laetum, Ammianum Marcelli-
Valentinianus, Se Ualens apud Sextum Aurelium Victorem, Pomponium L. tum, Ammianum Marcellinum, de Egnatium. Gratianus apud Sextum Aurelium Victorem , apud Ammianum Marcellinum,
Theodosius apud Sextum Aurelium Uictorem, Pomponium Laetum, de Egnatiuis Arcadius, de Honorius apud Egnatium. Theodosius iunior apud Pomponium Laetum, de Egnatium. Valcntinianus Tertius apud Pomponium Laetum, & Egnatium . Flauius Valerius Martianus apud Pomponium Letum, bc Egnatium.
423쪽
Flauius Valerius Leo apud Pomponium Lartum ,&Egnatium. As Leo Iunior apud Egnatium . DFlauius Valerius Zeno, apud Pomponium Laetum,& Egnatium. vi I. Flauius Valerius Anastatius apud Pomponium Lartum, de Egnatium . Flauius Valerius Iustinus apud Pomponium Laetum . . um. Flauius Valerius Iustinianus apud Pomponium Laetum,& Egnatium . ilqFlauius Valerius Iustinus secundus apud Pomponium Laetum,& Fgnatium .i De laudib.autem Iustini Minoris agit carmine Chorippus Africanusi Agit item
de morte Iustiniant,editus autem cit hic anno II 8 q. An tuerpiae . , . Taberius,apud Pomponium Laetum,&Egnatium. IMauricius apud Pomponium Laetum,& Egnatium . . iuri l Phocas apud Po imponium Laetum,& Egnatiun . li H . . - Λ llHeraclius apud Pomponium L tum,& Egnatium. Li l Ceteri autem Imperatores,apud talum Egna iurii habentur. 1 - 4 Ioannis vero Cuspiniani liber inscriptus imperarorum,& Caesarum vitae cum ima finibus ad viva in effigiem expressis,quandiu emendatus, non prodierit vari; en interiores in eo inspersi sunt) a sancta Apostolica sede,prohibitus est, ut&alibi diximusa Vide autem supra, ubi de vitis Graecorum Impcratorum. Ceterum Caroli Magni gella, & vitam, Turpinus, Eguinardus, Acciaiolus, diro priores illi tale quidem Caroli Magni, tetri ius autem anno I 9 o. res critati reliquerunt, B. item Antoninus Florentinus tit. Iq. cap q.& tu. I 6. capit. . Paulus Aemili uia uti,& Ferronius eadem lingua Latina, sed de Ranciscus Belle restus Gallice . Lotharius Imperator apud B. Antoninum Florentinum tit. I .cap. 3. IA COtho primus apud Viricli indum. iii QOtho secundus apud B. Antoninum Florentinum . . bi t. M T
Henricus Quartus apud eundem. , in De hoc item Bernardus Corbiensis Monachus. Conradus Tettius Imperator apud B. Antoninum Florentinum tu. LI. eap. 8.Fridericus primus apud Othonem Frisngei eua,& Radeuicum Frisingensem , ac
p. Antoninum Florentinum sis. t T. cap. 6.
Henricus Quintus apud B. Antoninum Florentinum tit. I7.capit. 6. DS. Henricus I mperator apud Adclboldiim. Fridericus Secundus apud B. Antoninum Florentinum ti P. I s. p. II. Sigis bundus apud Ioannem Boccatium. Fridericus Tertius,vel de rebus sub eo gestis apud Aneam Sylvium. Maκimilianus, &Caresus Quintus, Vide ubi de rerum Austriacatum Historicis egimus insta. . . t Pleraque ver5 interdum Flavius Blondus suis Decadibuς, Caroliis Sigonius libris de Regno Italiae,ac de Occidentis Imperio; Paulus Iouius de elogijs, & libro de vitis diuersorum Principum de varijs Imperatoribus,& Hieronymus Rubeus libris D. hi, storiarum Rauennatum intexu runt. Quin & Franco furti ad M num anno IIs Iaeciti sunt tomi quattuor ueterum scriptorum, qui Cssarum,& Imperatorum Germanico Lrum res per al; quot saecula gestas literis mandaruntiij autem sunt Ioannes Turpinus, Luit pradus, Vultichindus, Rosemius, Dithmarus, Robortus Monachus, Guterus Poeta de expeditione Friderici in Italiam, Richardus. Vetumtamen his recto intelligendis admodum proderit lectio Roberti Card. Bellar minij, qui libriim ut diximus ali, bi) edidit de translatione Impet ij ad Germanos. Huc quoque iacit Ihesaurus Principuin hac mate in Europa viventium a Michaelo ET Zingero Austriaco editus Coloniet Agripping i yy I .cum Paralipomenis eiusdcm alterum in librum congellis , qui prodii t in lucem anno I Istr. quemadmodum stipra indicauimus capite undecinio sectio nis primae .
424쪽
Hue item quadan tenus facere possunt, qui de varijs Rebiispubl. Impp. Regum, &
aliorum Gellis, ac Dictis scriptere, quales sunt p ter alios,quorum in hoc lib. nuininimus Ludovici Dominici historia de Dictis,& Gestis notabilibus xariorum Princia sum, & hominum priuatorum. apud Gabrielem Iolitum, Venetijs. M D LX VI I. talicὸ. Franciscus Sansouinus de Regnorum,ac Rerum publicarum antiquarum, & recentium ad in inistraticine,apud Melchioris Sessae haeredes. 1167. Venet ijs, Italice. Petri Messe S tua variae lectionis, cui quartam partem addidit Franciscus San Dinus apud Georgium Caballum. Is 66. Venet ijs,ltatice. i Et Ioannis Taicagnois integrior historia, in qua Iaborauit Caesar Campapus irra-gna cum laude, quae nouillime Venet ijs recuditur .i i
. . C ritius quem hic ponimus ob antiquius argumentum rerum,de quibus scrip sit probus est, legitimusq; historiciis,si quisquam fuit. in ira ut resid testatair Lipsius in sermone eius facilitas, in narrationibus te se a strictus idem, &profluens; iubtilis, & clarus; sine cura ulla accuratus . Verus ut iudici js, argutus ua,.sentent ijs, in orationibus mirificὰ facundus . Quod sit varium magis argumentum ha huisset; sime dubio variae prudentiae eximium magis specimen praebuisseti Sed Alexander quid cait idem Lipsius nisi belles caret initio quolQii intianus Stoastippicuit . . Ceterum de Alexandro Magno scripsere Arrianus, ct alis,praecipuε vero qui de Asiae rebus antiquis setipserunt. At & Suidas meminit Varronis historici, qui Epi.
tomen scripserit rerum Alexandri. i l . I. HCaius Sal Itius Crispus. CV. V I.
C. Sallustius Crispus, qui Cae saris Dictatoris, Pompei Magni,& M.Tulli j Cice.
ronis cula,quo grauissi uias inimicitiali ercuit, trinpore vaXli,nobis totus periit, quod ad libro S historiarum attineti quas rerum ac temporum suorum scripsit. Iis enim S. Augustinus in libris de ciuitate Dei usus est. Iugurtha, Catilina, &conciones eius specimen suerunt. mirandus magis ait Lipsius quam iud canris. Brfurs inquit Sigonius sed minon ea breuuare comprehendens, γωIcἡ0s Durius, CT antiquIs arare. M. et meνbis Romana primus m hisona appellatus a Martiali Icum Thucydide inter Grseos a G ia Quintiliano collatus: reprehensus tamen a Pollione Asinio tanquam nimis antiqua. sta ι. --rius,atque E Catonis Originibus v rba mutuatus e Trogo autem Pompeio minus est se probatus,quod nimis longis,atque directis orationibus usus sitaeque ac Thucydides. Sed quidquid hi duo dixerint,cerid dignissimus suit Historicus. Qui cum saepissim Eprodierit,denique Antuer piae oditus eii emendatus ex fide veterum codicum, fragmetis centum auditis,additis petri Ciacconij Notis, de columnae Rostratae expositione, apud Plantinianam Typographiam. ann. 26 2. .. r Caius Iulius Cisr. Cap. VII.
At Iulij Caesaris qui suit secundus post Syllam Dictator de bello Gallico se
ptim de ciuili tres Commetarii extant, quos Plutarchus ἐzηαΦιδας, Strabo rectius υπομνημί δευματα vocavit. In quibus aut ede bcllo Gallico agitur, una --,--
cum octauo libro A. Hirtii,qui septena alijs Caesaris adiunctus cst, nouenta ij contine. tui historia,quo Caesar bella gessit in Galliis. Post Caesaris Commentarios tres adhuc h. n. V. z. sint libri A. Hirtii. Vnus de bello Alexandrino. Alter de bello Africano . Tertius de tiea πιών. bello Hispaniens. De historici huius vi, elegantia, & ceteris dotibus multa dici possent . Sigonius cli . rad amicum scribens genus orationis elegans in Caesare agnouisset, adiecit iisc vel ba. Me ob nimiam di entiam odiosum . Probabat maxime in eo perspicuitatem,ac singu-Bibl. Selectae Sectio Secunda. Ii latum
425쪽
larum rerum, temporum, locorum,consiliorum, atque actionum explicationem. 1Mitto quae Quintilianus lib. io.& i 2.Tacitus in Dialogo de orationibus. Plutat. chus in Cesaris Vita. Plinius lib. i.& s. Epi stolarum, eodem line de genere scribendi, aut dicendi testati sunt. Sane vero magni iudicii Vir, idemque summus imperator e Xercituum, Stephanus Bathoreus Rex Polonis dii de historicis colloqueremur, inibi
haec de Caesaris Commentarijs verba protulit. Cum Casurem lego,viator mihi cernerei ummet agentem, quae sc fit,non illum auIem Fribentem, quae erat . Cautio, δερν monitio de Esis Caesaris Commentarys. Cap. VIII.
Aesar igitur et si quod Hirtius scripsit) non pWbuit, sed priripuit, materiam scribendi aliis, eiusq; stylus sit castus,& veritatis plenus,ac rebus, quibus intersuerat, pra fuit: tribuit tamen tantium fortunae ac diligentur, ut ab alterutra,aut ab utraque omnia pendere putari possit ab eo, cui liquidior veritatis lux haud Billuxit: cum, si ille sapuisset, deque eo sui siet questum, ecquid esset fortuna, conscissus opinon fuisset, aut eam nihil esse, aut Prouidentia Dei regi omnia, eiusque iustitia tribui cui q. suum; quod sanὰ in Diuinis h i stori i s patet apertissim E;quodq.ex Constantini Magni oratione ostendimus. Taceo quo stimulo in susceptis bellis permotus, in numerabilium hominum caedes secit, ut denique, & ipse interficeretur,u sempitelanum pro fluxa gloria sibi compararet interitum. Itaque cum est ijs animi dot bus si quis alius unquam Ethnicus Imperator polleret, iudicio, diligentia, vigilantia, . cut ait Cicero) horribili, ac vero summa sortitudine omnes sui temporis Romam anteisset: nos intelligebat tamen ,ea ostinia sic iustissimda Deo permittit, atque disponi, ut denique Diuinae sapientiae, pro suo captu, esset instrument uni ad complananda meliori Dictatori viam; ignorans venturum paulo post Cliristum, qui Mundo paci cto, pacem alteram interiorem in hominum mentes inferret;&Romanam illam sedem transferret denique ad Piscatorem,utque ad Christianum Pontificatum. 'A j. Haec vero qui ad C saris lectionem, ex Orosio,& S. Augustini libris de civit. Dei'. - e. adhibuerit, S: Cius vitam a Plutarcho scriptam cum Caroli Magni vita contulerit, sic, se . e. vi gesta,& bella cum bellis &gestis, victorias cum v lictoriis, trophaea cum tropheis,& templis diuino cultui dicatis, mortem cum morte, reliquias posteritatis, clim 'i' quiis,gloriam illam fluxam cum perenni gloria Caroli Magni componat, habebit celletiores in inserem Notas, quam quas adhu e praestantia in eum ingenia edideriit. si1 Itor editio, or interpretatio Caesaris, unde,inet Anrm prodri : Deinde se cautio de
QVς autem E multis ad manus nostras venit editio,& interpretatio locorum di ficilium C saris,& Hirtii Comnientariorum ea sim, qi.e prini b I.ugdlua1 pi diit si tamen Lugduni nam typi, papyrus,& alia,que mox annotabimus, sapiunt Genetiam anno huius seculi septuagesimo quarto, in octava parte selia GaIlici,cum Icli liis Francisci Hotomanni, Fuluit Ursini Romani, Aldi Manutii Pauli REt primo in hac editione se offerunt praefatio Hotomani, delude figurae pontis a Caesare ad Rhenum extructi Bisontis, Alcis, Uri murorum Gallic im, Alesis,&operum ad ipsius oppugnationem, Aggeris,& Loric , Liliorum, idest stipitum, de lal rum,ac cipporum,Turris ad Massiliam,& expugnationis; pisterea obseruatio et iis dode aliquot rei bellics instrumentis: Deinceps capita uniuscuiusque libri. Postremo Notae in omnes Commentarios: At post Notas in octauiam librum inrerieret est capars Itinerarii,quod aliqui vocant Antonini,quae ad Galliam pertinet, idia utque I
gum, ac principum Gallorum,Germanorum,& Britannorum, Barbarorum nutritici, literarum ordine ab Hotomano collecta.
Et quidem quoniam lis note hominis suerunt a Catholica fide alieni. atque ades inter iis reticos prime classis ab Ecclesia prohibiti, ideo non sine Ecclesis peritiis su D geniis sunt,ceterum prs fati ocius nescio quid latentis habet, quo obliquὰ Clui si sat sin.. Ponti ficat si carpit: Videlicet, qui admirari diuitias sapientiς Dei debebat,qua laetii in p. est, ut pes piscatoris calcaret colla Ethnicorii imperat Oili, & iugo Christi subdcret, V is contra,indolet, populu orbis Dominil, victorein,& triumphat Ore,omnesq; sese G
426쪽
tium exterarum Reges, trarchas, Dynastas sibi seruire cogentem, nune sub unius hominis dominatum subactum esse ut idem inquitonii serii main suis polleris eius. dem seruitutis haereditatem reliquisse. At secus Esaias, S. Augi illi lius Orositis,& alij, rectissimE hic intelligunt, quod infirmum ero Deti florentius fisse omnibus hominibus;& potestatem diuinitus institutam vigere maximό in eius succetaribus,quibus Christus Dominus claues Regnic testis, & oues litas pascendas tradidit . Eiusnodi est itein illud in Hotomani Notis capite quarto tu librum sextum C saris,ubi cum haec verba ex Tacito attulissiet; Non aliunde aduersus et a Fimas gentes fronobis Traltus,quam quid in commune non consulunt: Ad per ρε incipes Dombus,cr, durtrahunIur: Da dum gus pugnantiet niuersiisncuntur. Daque cum diuturnis c uitibus letb1Gam ιηier se consita su es i. Caesar hanc occupanda Gama occasionem summis. Statim Hotomannus, siue aliquis Geneuens s Caluinianus in farctor,adiecit haec blasphema. Ei has easdem artes quι ma a bestiae simulacrum appellatus eis, Budiose retinuit. Cum aute in Hotomanus interdum citet alios suos labores, sicut capite undecimo
libri primi Caesaris Commentariorum facit, lectorem mittens ad disputationem suadescudis,cap. peniti t.qua egit de Diuinationibus & sacrilegiis,videndum est, ne quid sit eiusmodi,quod ubi de I uris prudentia egimus,cum de illo tum de aliis Lectore monuimus. Quamquam ut Omnia eius scripta proscripta sunt,aboleti omnino debent. Porro eidein editioni adiuncta sunt Fuluit Vrsini Romani primo fragmenta aliarum rerum ad Caesarem quidem, sed non omnium csicut mox Ostendemus pertinentium, varijs eius epistolis, quae sunt inter samiliares, & eas quas ad Atticum Cicero scripsit; Deinde Fragmenta Orationum eiusdem C. Iulii Cesaris: Fiagmenta Anticato' ' nis, Librorum de Analogia, Apophthegmatum,Auspiciorii in, Poematum, Dicto tum. Mox sequuntur eiusdem Pulvii Ursini emendationes in eundem Caesarem ,& ali quid Hirtij ex Vaticano,& alijs vetustioribus codicibus.
Denique scholia Aldi Manutii Paulli F. Post Aldi scholia est Iocuplex index Latino Gallicus,Galliae populorum, urbium,
fluuiorum montium. Deinde nomina Ciuitatum,cum interpretatione Gerinanica,& propria, hoc est index Latino Germanicus. Denique nomina urbium quarundam , S locorum Hispania ,Hispanicis vocabulis relata.
Postea Commentariolus Aldi Manuti j Paulli F. de Gallia diuisi e. Ad exciemum veterum Galliae locorum populorum, urbium, montium, ac flum 'rum Alphabetica descriptio, sed quae sapit scholia) auctore Raymundo Martiano.
ScripIstres a*,qui ad Caesaris commentarios recte Intelligendos, atque ad et .m adhibendos magnopere conferunt. Cap. X. Enet ijs autem Caesaris Commentaris Italich vers, sunt editi una cum deli' neationibus, siue ichnographijs Palladij,anno is s. in quarta parte solij. Ferraris vero in Italia primo, mox & Venetiis emendatior ac quidem non semel prodiit Iiber Italicus hae inscriptione . ancauus de vera dis p a, or arte militari in Iulν Caseras Commentaria redacIa adet sum mititarem. Quo libro B ancatius interiora militaris disciplinae persequitur, & antiquam C saris cum nostra sic confert ut lucem non exiguam asserat ijs, qui plus rerum milita. a. ----uriuna quam verborum in por legendo C sare curam habere velint V.
Eodem pertinere aliquatenus possunt qiis Gulielmus Bellayus vir in Gallia prima ἡδεrius,quiq; Francisco Rege Priminarinis,literis, nobilitate excelluit, scripta reliquit eo in libro;que primo Parisijs Michael Vasco sanus anno is 3 3. edidit Gallice, hac inscriptione: Indruc Dones besticae Bbris mose, Fronimi, eges, Cornatianico astorum bo- 'I . nar se auri rarum excerptae. Gali iee sic. Inseruios sur is sic de laguerre es tracte Zes mires ze. . . de Polyhe, Frontin f egere, Cornaon,or mxsautres bans aucteuνs. isi 9 ubi M chia- - . - .itellia affert der b. militaribus loquentem, id expungendum est,ob eas causa'. uas insta de illo diximus.Cu aute initio eius libri Bellayus disputat , nil liceat Christianis
Bibl. Selects Sectio Secunda. Ii a bella
427쪽
bella gerere: piὸ, ac si pienter monet ensem in perfidos unanim leonsensu esse sitingendum potius, quam ut sanguis Christianus inuicem sundatur. - P Si quis vero Pauli Aemylij historiam de vitis Gallorum Regum,eum saris Com
rat,a εὐ-- m nrari, coniunxerit, cum ad notitiam, locorun personarum, rerum, tum certE ad
. pietatem maximὰ proderit. Iam cum Iucundus Budaeus, Cardanus Buteo,Turnibus,3e alii de ratione pontis, quem Caesar Dcit,ad B lienuni transeundum,aliqua scripserint; ea quidem ad eius sa-bricam percipiendam facere postent , nisi quod non omnino rem assecuti putantur ab iis,qua pollertia res in Caesarem Notas accurat ε scripserunt. Iulius autem Caesar Scaliger exercit. 3 29. eundem pontem planius exponit vir acris ingenii; quam expositio.
uem huc subiecimus, sed pollea planius,&accuratius Iustus Lipsius,de quibus sequen
ti capite. caesaris Pens. CF. X I.
M Aesaris pontem miror aifaduersus Cardanum Scaliger quibus verbis lucu': st lentius,aut purius, aut ornatius pingere te posse persuad bas. De tuo nam. - que nihil affers praeter figuram , quae quam sit miserε, & intellecta , &e pressa,vix dici queati satis enim se ipsa in prodit . sed illa additio praeclara. Ucrba
Caesaris sunt. Tigna bina sessuipedasis paulum M imo praeicuta, d mensi ad astitudinem fluminis, interualis pedum duorum mire Riungebat. Cardam verba haec.Tignabisna squipedali cras udine longi udine tanta, vi in imo fluminis sixa,quae superficiem at- 'rangant, duorum pedum mureaias et irinque Iunge. Quam verborum appendicem haud optimam aikrre serinam, Je quantitatem materiae ad pontem faciendum palam e si . CNam quanta erunt tigna, si non superent fluminis superficiem aut super quo coli rucs Quomodo fibulatae trabes super strata materia urgentem fiuiiij vim sustinc bunt si sublica ruin capita non extent. Quomodo immiseris inter duo tigna trahi s3 At tu in tua figura pingebas ita,ut tignis superina ponerentur. Illa te sesellerunt, cum dicerent, dimensa ad altitudinem suminis. At hoc volebat ille ut & infigerentur,& extarent,ne breuiorem magnitudinem ita operiret aqua ut non posscnt,quantum opus exig rct, superesse;Tu vero secabas ad superficiem. Oblecro te, saltem iii picti ira tua Abulas ostende mihi. Ioannes lucundiis ciuis noster,nobili genere prognatus, qui Maximi- De υ-ώι liani iussu cum Hieronymo Dominio Norico sortissimo,ac sanctissimo viro inter ivro 'cinii rudimenta me utriusque I iteraturae disciplinis imbuit,vir suit in philosophia P ripatetica non ignobilis,Scoticae sectae summus Theologus,in Mathematicis nul li secundus, in optice,atque architectura facith princeps. Mequcis tamen neque Aldua
cum tota Academia sua, quid fibula esset haec, assequi potuere; & res est alioqui, ut mihi quidem videtur, non admodum masni momenti ad intelligendum. Est enim fi-
- ula corpus durum,oblongum, quod ingreditur in foramen aliquod ad quippiam cohibendum,ne laxetur,aut prolabatur, quasi findat illud ,quod perfora . Tadis acus ae xea,vel aurea v test apud Poetam,quq in annulo transuersa transadigit corristia adcincturas. Item ligna talea, pro rei modo parua,magnave quem clim alijs in partibus indita, tum in extantibus extra parietcs, tignorum capitib. prorsum infixa,muros ipsos arcet, ne diducti proruant. Talis rotarum quoque modiolos, ne dilabantur, cohibet axis extremitatibus Eimpacta. Quis enim nescit fibuis morsum,a Poeta dici Quis a Gracis v ρων , propterea quod transfigat 3 Quis a Catone parari confibulas ad comprimendas arbores torcularis Atalli magni viri pro fibulis interpens ira trabib.
suppotucrc.Tu vero quam nobis affers
subtilitatem p An tandem putemus abs
428쪽
A te illius Pontis repetitam deseriptionem, ut cum Caesare dicendi puritate certa res Igitur plusquam Latine sic locutus es. Hic pons Pabilis est omnique onerast y ciens, nec eo Hundas. At intererat tuae subtilitatis ostendere tam decantatae firmitatis ratio nem . Ea est in robore, ac mutuo responsu fibularum. Nam cum ex aduerso ligno. rum summa fastigia prona sint, necesse est fibularum exteriorum demissionem ab in seriori longiore distantia tignorum prohiberi; interior autem fibula praestat id, ut ne tigna magis inclinent mutuo nutu, atq: ita decumbant trabes. B. Tigna prona in loco, A. ubi est si bula Trabs. C. quae est in tractu A A. non poterit descendere in tractum D D. est enim maius interuallum. Et iam uellem docuisses nos, quid sint disclusae fibulae. si nescis nesciunt enim alii quoque disclutae erant quia altera interior, altera exterior,ut pro se utraque ab altera disclusis, alteram uicissim discludcret, ne interior B extrorsum,exterior introrsum prodiret, mutuo obiectu inter se prohibebant, itaque nec obsistere tigna cedendo poterant, propter extortorem, neque prorsum inclinari,& coire propter interiorem, reuinctae uero erant ιn contrariam part cm, ut tolum Opus magis cohereret. Id ec Scaliger. Ceterum descriptionem limus Ponti Iuliani ad R henum adhuc clarius ac firmius exposuit Iustus Lipsius Dialogo U. lib. secundi Poliorceticωn siue de machinis, &e. qui omnino lugendus est. Nam de in reliquis Dialogis librorum illorum quinque magna lux tum reliquis historicis,tum Caesari potissimum intelligendis affertur. R eliqua uero quae ad G illit is ro, sero timcias'; pernoscendas conducunt, suo sunt loco, ubi genera tini de Galliae H i si Oricis, siue Geograptiis egimus infra.
C A T Opimo illa a Fuluio Ursino in suis C sarianis fragmentas hinc inde colleo ctis haud dudum incerta, ct in Bibliothecae nostrae seuctae atque in Appara tus huius nostri superiores editiones derivata nimirum non omnino integre ait in aduersa) minus uidetur esse probabilis; quippe quae possit probatorum Historicorum auctriritate facile resutari. Eaesti Ciceronis quaedam uel ba, quibus miri-scE Caelatis eloquentia commendatur , dicta esse de Dictatore Caelii tessirinde altero Cssare re uera sunt dicta . Verba autem sunt liuiusmodi . . noster De Caesar ' c..', ὰνω πο-r no am 7γandro rationem attulit orationis, o docendi genus ιnduxis prope singula. CV re ' Iduis uis quam res praetra hunc Tragicas pene comin, tristes remisse, sesteras hilare orensis Icenica uena uald tractame . Quae uerba Fulvius minus caute examinans,qus de Caesare Catuli fratre affirmata sunt,de alio Caesare dicta putauit. Rationes autem, D cur illum erras e putemus. hae set E sunt. Priaraum quidem, si Cicerone ipso iudice u-tainur,dubium non est quin nobis subito adiudicanda lis sit. Etenim hunc C. Caesarein eodem quo M. Antonius & L. Crassus tempore floruerunt, uiguisse, tradit his uerbi, in t ruto . Amouius maximo expetebatur, facilis m causis recipiendis erat fau/Hossor messus, si iamen recipiebat. horum qui neutrum habuni csnfugiebat ad PL. Num fere, avi ad Caesarem . Porro A itonium, & Crassum multis annis Ciceronis eloquentia antecessisse uel ex eo patet, quod eo anno Crassus est mortuus, quo Cicero nulla etiam dicta causa agebat aetatis annum decimum sextum, Antonius bello ciuili prius occisus est, quam Cicero eausas in foro dixerit, ut tum ex tertio libro de Oratore, tu in ex Bruto satis constat. Si eram Ciceronem Caesar ille,de quo loquimur,antecessit, proculdubio CpE sarem etiam Dictatorent Cicerone sex annis,septemve minorem p rsiuit aetate: ex quo sequitur Ciceronem de alio Cesare quam de Dictatore esse loquutum. Ceterum,qus sparsim .ac diuersis locis de hoc C sare tradidit, ea nos omnia colligentes ponemus Ob oculos, quo res clarius elucescae. Primum autem huius Cesaris uidetiir fuisse maxima laus in eo posita , ut omnes orationes suas iucundissimo facetiarum sale condiret. Id Cicero his verbis aistinat in Bruto. diuitate, o facetus C. Iulius L.F. o sive- Gordo,cr aequaMus Iris omnIbus praestuat,orator frau numme ιlle qui e uehemensistane. mo unJuam urbanitate,nemo lepore, nemosuauitate condi uor. R u rsus lib. 1.de Oriciis Marcum silium instituens e sor, inquit, Oratro L. Crasi nec minus aceta; sed bene loquem H de Catulis opInso non minor. Sale uero , c facetiys Caesar Casuo parris farer uicit
Bibl. Selectae Sectio Secunda. I i 3 omnes.
429쪽
omnes. & in libro eodem in serius . Erat in L. Crasso,o in L. Philippo mulius lepos, ma- Aut eIIam . magi que de ludus ria in C. Caesere L. Figis. Item libro quinto Tusculanarum quaestionum ; C. Caesaritu quo mihi videtur sisse specimen humaniratis, satis, hau talis, leporis. Hinc M. Antonius libro secundo de Oratore; Hoc, o in uobis anima uenirciri to. est C rr, o COIIa : quorum alier inusitatum quidem nosns Oratoribus leporemq' dam, se talem, altero acutis mum, o fibuls mum dicenae genus es confustius. Hinc
denique M. Tullius libro secundo de Oratore de facet ijs bene longam disputat ionem ei, vi licimini facetissimo demandauit. Eum scripsis Ie Tragoedias est auctor in Bruto, quod etiam tris verbis confirmat Asconius, quae minus vere ab Ursino in alium Caesareui lictorquentur. C. Caesaν ιnter primos temporas iis oraIores, Tragicus foeta
nus admodum habitus es. Quibus ex verbis pater, quid sibi velit illud, αν 17 μ m ares praeter hunc Tragicas tene comice, tri,fes remisse, seueras hilare, cum enim hic Caesar facultae, sales suis omnibus lucubrationibus admisceret hinc Tragica comice, tristia rem sse orensia scenica uenustate tractauu ..Asconium autem hunc Cssatem indicarc voluisso, quae sequntur verba declarant; subdit enim eum a C. Marij, satellitibus risu Occitum,quod profecto in Dictatorem Caesarem conuenire non potest. Iam vero M. Tullius, quem ab admirabili quodam lepore dicendi maxime commendauerat quem in secundo de Oratore induxerat de facetiis sacci isti in E disputantem quem verbis illis in tertio de oratore tanquam a Grasso proscctis luminis laudibus eXOrnauerata tunc bello ciuili Mariano obtruncatum dolens, haec in prooemio tertij de Oratore post recens tum Antonii, Cras sque calum habet maxima animi commiser tione coniuncta. Neque vero longe ab eo C. Antonio scilicet de quo supra vciba socerat) C.Dίν caput hos Iu Hetrusci stetere proditum cum L. Iuly faiis caprae tacuit. Haec .
ibi deplorans omnium,quos in Dialogo loquentes inducciat, mistrum casum3 qui p- cpe qui haud inulto post tempore squieme pelle belli ciuilis occubuissent. Cum ergo constet Caesarem eum de quo agit in libris de Oratore Cic. bello Mariano ciuili occisum esse,quae potcst esse dubitatio, quin sit a Cesare Dictatore diuersus,qui post bellum primuin ciuile, v*: ad secundum per inulta lustra vitam seliciter propagauitZ Neque vcro aut unus Cic. Caesarem illum bcllo Mariano occisum esse, aut ille semel aD firmat . Elide eodem Caesare tunc oppresso in Bruto satis locuples testimonium.
Occiderat inquit Cic. SulpittVs Ilis anno, Iresque proximo INum GaIum oratores erant crudeί -e ιnter ED, . t arulus M. Antonius, C. tius. Eadcin habet lib. s. Tuscillanar 'm quaestionum, dum ait: Cinnaces .e Iur Consutis Cn. Octauν ρ-GH caput russit P. CrasI, L. Caesaris nobili ramorum iam num, M. Antony omnium eloquemis/m quos ego auieram, C. Cesaris,in quo mi videsursuisseespecimen humanitatis, satis suauitalis,leporis.
H.rc Ciccro, quibus optime congruunt, qus scriptores alii suis historiis posteritatis
nazmoriae com mcndarunt, inter quos primus numeratur Appianus, qui bellum ciuile anter Syllam,& Marium uininio odio, inax linaque potcntia gessum, prosecuitis, haec habet lib. 1 o. Heli. Ciu. CIahus Cr L. Iustus farres, in foro comprehens iugulantur, L. PIaererea Florii, lib. 3. his uerbis huic C. c aetatis in orti ad stipitiatur iis laudi Consulis ca-Iπι pro rostris exponitur; Anzonir Conjularιs In Ma=ιν in .s mos se C. Caesar, se Fimbraa n senatibus Amrexm suarum I acidantur, Lituana denique Epitona 8 o. haec modo dicta confirmat . Cinna, inquit, cr Manutio bim receΠι sunt, qu/ et elus cUIam, eam caedibusto rapinu vadar I. Cn. Octauio Cos occiso omnibus aduers panis nolitibus
Irre Idaetra, nIer quos M. Auromo eloquenΠssimo et ire, o C. Caesare, quorum capita in restris Uposita sunt. Haec ibi. Cum ergo ex superius dictis & ex alijs,quae addi possent, facile constet C. Caesarem, de quo sunt illa verba tertii de Oratore, suisse eundem, qui a Cicerone cit inductus tu Dialogo illum enim praesentem Crassi prs sentis Cicero designat verbis illis, ius suo loco posui in iis hunc autem pateat Ciceronis, & aliorum, quos citauit is auctoritate bello ciuili a Marianis militibus interscctium, plane efficitur duos esse constituendCs C lares,de quorum primo non de Dictatore, verba Ciceronis illa sint dicta.
430쪽
Titus Uuius, o eius ed uiones, atque interpreIes. GR. XIII.
Iius Liuius priore Decade C DLX. armos ab U. C. Altera uero decade M a
stema XVIII. quasi serio ad historiam aggrederetur, reliquis decem,Sc centum libris I sta. annos compitastitur. Nam ab Urbe condita ad Neronis Drusi obitum,qui tui t annus Urbis septingentesimus duodecimus, libros centum quadraginta latitoriarum conscripsit, e quibus triginta quinque tantum extant eorum quae ante Pyrrhum,& bellis Punico secundo, Philippico, Antiocheno, & Perseo sunt gella. Vixit Augusti temporibus, in quibus historiae est finis. Porro nullo propemodii tempore populus Romanus a belliscoquieuit. Quin etiam multo plura geB sta sunt ab exactis ab Urbe Regibus usque ad Appium Caecuin, quam inde ad Caesarem. Sed id factum, quod veterum commentarios, qui nascente Imperio paucili florente innumerabiles ex titerunt,in unum quasi corpus cooptauit. Cum autem Incos incideret, qui rectius scripserant, ij se totum addixit, ut liquet in Punico bello, cuius historiam ad verbum de Polybio transtulisse videtur. Ceterum magnitudine, ac maiesta te ceteros ameit. Dissus.s ille inquit Lipsius placidus in concumbus maxime,
Iatis omnino, qualem Fabius des sit, qui eum magnopeνe commendat, Or eam Herodoto, 3n conc/onibus t serum, comparat, eviscendum fueras iisdens τι Ciceronti imitatorem. Pisaumitas re obtecta ab Asimo: Idest, ni aure, sermonu quaedam flere erantias,nec tam in eterbis,quam Ibo toto. Nos quoque inquit idcm Lipsius Iupinum eum alibi, aut fragraeum,1mmo cr τα-ολογον agnos mus, δενιuaturi luenter tamen in exseripiores hanc culpam. Iu-
tot eventuum, cir exemplorum. At Princeps Caius Iamquam uerbo m, Cr neragentem
Et quidem alijs quoq; visus est Liuius nimis religiosε, vel superstitiosὸ scripsisse: t,ων Nihil enim frequentius,quam boves locutos, scipiones arsisse, statuas sudasse, quod pluuio caelo frequenter accidit, Deum Annibali apparuisse, Insantem semestrem triumphum clamasse, Vt Polybius eiusmodi scriptores Tragoedos appellarii. Chian. quam Polybius de religionibus nesariE scripsit . Certe uero negandum non est, quin Liuius aliquanto copiosior in laudibus alienis fuerit. Cum enim P. Sempronium ei uibus omnibus antetulisset in quo reliquis iniuria fieri videtur omnibus humanis a natura,sortunaque boni congestis instructum suisse tradit: Nec eo contentus singur, la copiose amplificat a generis splendore, opibus, eloquentia, serma,aetate animi magnitudine disciplina militari. Furium uero Camillum in cflum usque i Africanum supra caelum tollit, ut mirum uideri non debeat, si Augustus Pompeianum appelli Liuit; quod in Pompeio laudando satietatem explere non potuisset; At in reprehensionibus parcus est, & grauis. Et si uero editus est Liuius anno I s 78. Francoserti ad Ms num,clina adiunctis, sue opiis culis, siue Interpretibus: Sciendum est tamen Simonem Grynaeum Cilium secundum Curionem,& Ioannem Vel curionem inter Auctores primae classis Indicis librorum a Sancta Sede Apostolica prohibitorum connumerari. Porro reliquorum Auctorum,qui una cum T. Liuio editi sunt, haec sunt nomina. Bartholomaeus Martianus de origine Urbis Romae. x Messala Columus ad Octavianum Augustum, in quo Romana historia ab exordio quam breu issime delcri bitur. Sexti Rusti viri Consularis de historia Romanorum breuis libellus. Tabula Concionum,atque Orationum omnium T. Liuij uelut generis diuisionem in species complectentes,ad communem quandam omnium generum scribendi,dicea
L. Flori epito me in singulos T. Livii libros Chronologia noua in T. Livii historiam accommodata ad Tabulas Capitolinas Verrii Flacci . Fiancisci Robortelli Utinensis de conuenientia supputationis Liuiant Adnotationes