장음표시 사용
391쪽
A ad Caium, Fastis Consularibus: in Historia Herodiadisi in causa excidii Hierosolυ-mitans, quam potius Iacobi neci, quam morti Christo molino illatar tribuit lapsuseit, ut Hem in alijs nonnullis. .i VPlutarisas. Cap. XV.
P Lutarchus Cheronensis Traiani Principis moderator,ae denique Istriae Praese- πια πώ
eius, ut multa prudenter, atque ad mores spectantia scripsit, uno illo quod quidem maximum sui t) dolendus est,qubd inter Christianae veritatis radios, qui passim emicabant, Ethnicam unam Philosophiam sectatus, inde tantum monita deprompserit; quaedam item miscuerit, quae pietatem labefaciant. Sanh centum post annos, quam Christus Dominus passus est, vixit. At quod ad Historiam pertinet, sequor eorum sententiam , qui inter Graecos medium eum locant, ac dignum Princ, 1 rar spe bcriptorem faciLr,qui iudicium formet,& ad prudentiam ducat. Uitas autem Gre eorum, & Latinorum quinquaginta scripsit, orsus in Graecisa Theseo Athenarum nege,achniens mI'hilopaemene Duce Achaeorum, qui post bellum Antiochi Magni cum Romanis centum propemodum, & octoginta ante Christi natalem annos obii tr In Latinis vero a Romulo usque ad Galbam, & Othonem , Bellorum quidem caullas, inma, progressus,offensiones, victorias, non aliter quam bonus Imperator di- Iigenter explicuit. Si quid sabulosum interserit, addit vel bum illud, φάσι, hoc est aiunt nequis temerὸ credat.
Veruntamen,quod alibi subindicauimus,lidem illi,qui de Plutarcho ita iudicant, e --
non negant, anima duersione dignum esse,quod Grscos Principes cum Graecis, S: Romanos inter se bona fide comparauerit, Graecos vero cum Romanis non item l Id c β quod facile intelligi possit, in comparatione Demosthenis,ac Ciceronis, Catonis de Aristidis; Sylis, ac Lysandri; Marcelli, ac Pelopids. Interdum etiam in Roma- , .u ν ianorum antiquitate labitur: quod in homine Grsco,qui se linguam Latinam non satis antellexisse inusta Deino stlienis confitetur, mirum uideri non debet. Set ibit enim Gracchum equites cum Senatoribus rogatione Sempronia de iudiciis coniunxisset Ezrim. qua tamen adempta sunt iudicia Senatoribus,& ad Equites omnino translata viVel- lcius, Appianus, Asconius,Tacitus, & Florus confirmant. Itaque legem Liuiam probem pronia,& Gracchum pro Druso usurpauit. Simile est illud quod Romano iumdenario drachmam,librae minam aequauit in uita Fabii, & Antoni j. Id quod Budaeo praebuit errandi occasionem. Nam his sundamentis malὰ iactis, errores uarii conseo quilia: ur. Quod item in Catone Uticensi mutuam dare uxorem apud Romanos liaculisse tradit. Notant denique id quod cum de suis ciuibus ageret, sibi temperare non
potuerit,quin aduersus Herodotu καλωκΘείας scriberet, in quo nihil aeque repre Via. nisis,
hendat,atqtie scripta de Baeotis, de Chaeronaeis . Nec Canus tacuit dicens r Plutar- λ- αῖ-chiis alioqui uerax, in rebus Graecorum illustrandis , & caecutire , & fin ere uide
eterum cum in eorum uitis,quas scribit, pleraque, lance illa Ethnicae prudentiae 'dun taxat, pendat; que uero in Opii sculis de amore puerorum scripta sunt, explosio-rac & igne indigeant,nolim illum aestimari tanti, ut Salomonis sententiae, sed Se potissimum Christi Domini,atq; Apostolorum ducta cum Ethnici scriptoris dictis comparentur, aut si Deo placet post habeantur.
APpianus A lexandrinus, qui tempore Marci Aurelii Imperatoris vixit,& si in
Romanorum antiquitate saepε lapsus esse deprehendatur,unus ex omnibus Huloricis est , qui Romanorum Prouincias, Opes, exercitus, totiusque ImPcrii cescriptionem proponit . Magna uero historiae Appiani pars interiit Nam libri , iculus, de Macedonius desiderantur. Qus tamen farciri poterant opere Dio- Dis Cassii, nisi maior esset huius, quam illius iactura, tametsi Xiphilinus in Epit men, quae potuit, contulit. Porro de Appiano sic Suidas . Appianus Romanam scriptit historiam , quae Imperatoria dicitur. Ac tres eius primi libri ea conti-Bibl. Sele Sectio Secunda. Gg nent,
392쪽
nent, que Romani contra Italos , adhuc de Imperio & Pr ntipatu certanteς gesse- Arunt. Alia vetoqus Galli, de Afri in Italia, & egetunt, fle perpessi sunt: S sicubi quaepiam Italis pars, vel necessitate,uel insidiis, vel errore ad eos se transtulit, in Gallica,&Libyca historia reseruntur. Conscriptum ibi quoque eηtat, ut in Bellis Romanorum Civilibus, Italia in factiones divisa silerit Atque etiam res gestas aduersus Celtas hoc est Germanos Rheni accolas,& Galatas, hoc est Gallos, Si causas bellorum, & isde- i. . ra, vel violata, vel conseruata, & tumultus Celtatum vique ad Caium, quartus liber contioci. Si quid autem Cclis non suo nomine, sed vel aliquibus Italis opem iis rentes,vcl mercc de conducti gesserunt, id in eorum historiis refertur,ac tantum admonendi ergo illorum meminit Appianus . Scripsit Romanos libros s. Suidas . Atin
Sed&alia huc facere postunt, quς idem Vel serus in libris Boicarum rerum postreianao edidit. Vide autem,quae de Appiano Photius in sua Bibliotheca Graeca id quod in Elencho Gricorum historicorum inde excerpto ad calcem huius sectionis imstruusus Dion Casus. p. XVII.
Ion Cassius ε Byihinia, Vibe Nicaea, oriundus, Aproniani filius, te iterum
Consul sub Alexandro Seucro Pi incipe historiam annorum 98 i. ab Urbe codita ad Christi Domini annum 13 i. coia texuit, idque iussu Sciteri Iniper. P:x Octognita libris viginti quinque tanti uti luperlimi continentes seriem annotuin, h Iai. Improbus ait Gill .Gcnebrardus f e et tritur, quod Cicerom, Senec.e, C o, M- , uis, ranis que omnibus bonis fuerat 1λfensus. Cerre videtur ubique tutari patres Cssaris adue se θ' in ius Pompeium, di Antonii aduersus Ciceronem. Quin & ea, que in acie Marcoma, notum Diuinitus contigisse scimus, ipse Arnulpho AEgyptio tribuit; contra quam te stati sunt Tertullianus, ussebius, Urosius, Iustinus. Paulus Diaconus, A Marcus ipse Aurelius suis litteris ad Scuatum. San Euero quoniam vitam in gerenda Republica ' -- . Duin consumpsit, perque omnes honorum gradus bis ad Consulatum euectus, dein--a μἀ-- de Proco ut factus Prouincias cum laude adna inistrauit, bonarumque artium scientiam ad usum ad uinxit, Comitiorum autem,& Magistratuum Romanorum, ac publici Iuris disciplinam diligenter collegit Principumqtie relationcs in Deos si Deo placet 'rsiue ocθε mi traὸidi ti& ea que Tacitus imperii areana vocat, pene solus euulgauit, . multa affert, quae ad Romanae historiae normam ab olutiorem pertinent. At cum ea caution egendus est,quam C sar Card. Batonius in suis Annalibus Ecclesiasticis nota tat. praeclarὰ autem nobiscum actum est aiebat Sigonius) quod Ioan ius X iphilini Constantinopolitani Monachi Epitonae,ex quadraginta quattuor posterioribus Dionis libris consecta supersi, quς Vitas Ina peratori: in omnium continciis non modicuauxilium rebus cognoscendis prs stat. Porro Dionis Epiro me a Ioanne Xiphilino saeta sed tantum ea,qus ad iustoriam Caesaream speetat, γ edita est satis castigata, &uidem tum Grsca, tum Latina in Tomo Giscorum minorum historicorum , Anno I sso. Francoserti ad Maeniim . ad quos notae adiceiae sunt praeter pissationem ad
eum. Qus autem de Cassiapi Cocciani, siue de Coccii Dionis historia scribit sum malim Photius in sua Graeca Biliotheca, Vide ibidem apud illum
Herod anus Alexandrinus. p. XVIII.
HErodianus Alexandrinus Grammaticus , Appollonii etiam Grammatici
filius,& discipulus, libros cicio historiae Romanorum Principum sui temporis G sce c6secit ab obitu Marci Aureli ad Glardiani Minoris initium Imperatoiurii, singulotu actiones,& gesta diligenter,& certo ordine enumerat,cocionibus saxi det, sed breuibus; acumine,breuitate,& s.lentia tu frauitate Sallustio coparadus. si me
393쪽
si meliorum temporum res tanto ordine,&ea, quae tunc vigςbat, dicendi copia scripsisset, inter Gracos Historicos, qui Latina memoriar mandarunt, principem locum procul dubio obtinuisset. Vertit autem E Graeco in Latinum, hunc Historicum Angelus Politianus tanta felicitate,ut plerisqtie in locis aeqii et ipsum Herodian uiri Grice scribentem ;. Quae vero licentius uertis te alicubi existimata lutu, hic duo tantum attingam . praeter alia plura. Quod igitur Herodianus de Marco loquens dicit t
se Philosophia uiator, ac mansierudinis. cum vertendum suisset. Marcust qui Phil Asiam sbi. o mansuetudinem Vindi is, sitie erebar. potest enim quispiain, qtii aliquid sibi vindicat,id iure facere. quam ob rem προσποιεῖν ibi non simulare, sed vindicare designat. B Eodem h. ἀποσιδο δεταie, in αφυλακτως ο Αντωνινος ο ιν ρίθη. Polit.De improuis Antoninus nummὰ defensis recubuu.cum planius dicendum suisset. Ioninum minimἰ as,is des um uerasse, cum de di ρ ei. iud enim ἀφυλάκτως sonat absque cus odibus, vel remotis custodibus. Et vero custodes erant Germani equites, quibus Antoninus meruto fidem habebat; quique tune illum minime circunsteterant, sed simili, atque Acinus illud fuereconspicati omnem ad perseq uendum intersectorcm, eo ment lonem, Scceleritatem adbibuerunt, & quidem tantam, ut missilibus consederent. Quin & post mortem illius amoris sui indicia ostenderunt. Vides Lector e paucis iniuriam, siue notam,& Germanis equitibus,& Herodiano, de Marco in 'inpem posteritatem posse inuri, nisi rectissime vertiones fiant. Lege, quae in Examine de hac ipsa versione, ante Herodianum. & in Notis ad eum extant C in fine Francosuriensis editionis Historicoruin minorum Grscorum cum suis versio.
Ioannes Monachus Conis antinopolitanus ordinis, seu similiae sacrae sed iam col
lapse, S. Basilii, cognomento Zonaras, qui olim Byzantii magnus Drungarius Bigiae, seu excubiaruna, as P se secretari iis Imperatoris Alexis . & Ioannis C i inenorii in fuit, histori m) vniuxtiam Graech scripsit a Mundi primordio usque ad obi. tum Alexij Comneni Constantii iopolitant Imperatoris. Iud Orum quidem,& sacra historiam priore tomu mundi initio usqucad excidium Hierolblymitamina. SecunD do autem.tomo ab V rbe condata usque ad Constantinum Magnum,Gesia,terra,ma- I rique. Tertio denique ea,qus in Oriente sunt acta a Constantino Magno viqite ad annum Domini centesimum desimum septi iniim supra millesimum est persecutus. Is scriptit GraecE. Versus autem est Latine. Vixit sub Alexio Comneno Imperatore Const/ntinopolitano,quo sempore Galli syriam,ac Palaestinam subegere post annuDomini millestinum, ac nonagesimum. Cum autem rerum seculi esset perissus; Magistratusque in Palatio gessisset Imperatoti atque in solitudinem see IsisIet,agnominatus est monachus. Tum vero rogatu amicorum, uti de maiorum suorum iussu, Historiam,quam diximus,e scripsit. Quin etiam Oecumenica septem Concilia,&Fparchica multa per Graeciain una cum Carthaginiensibus collegit: quibus Epist las nonnull8s antiquorum Sanctorum Patrum canonicas,iatque eorundem dogmatan Catholin m illa adiunxit ad Eccleii e constitutionem utilia, quae Se breuibus quibusdain in mentarijs explicuit humo Graecus atque ut modestὰ de illo inquit I armes ini intinus Heduus, ac Parisiorum in Univcrsitate professor in plerasque non setis Eoinnys Laums aequus. Porro ipse Ioannes Quintinus octoginta quinque Canones Apostolorum a Zonara collectos in Latinum uertit, atque cum Hilariano exemplari, quod in Regia Philippi Catholici Bibliotheca extat, contulit, que admodum licet videre.ad caleem lustoris rerum in Oriente gestarum, qus edita sui tanno i 337. Franco furti ad Moenum una cum eadem Historia uniueria. Vide au-.tem 'lus in Appara tu Sacro scripsimus de his octoginta quinque Canonibus Aposto. lorum, in verbo, lemens Romanus, de in uerbo, Apostolorum Canones . Ceterum Bibl. Selectae Sectio Secunda. Gil a Carolus
394쪽
3 s et Antonii Posse uini' Caroliis Sigonius hane. quae praesertim ante Constantini gesta seripta ab illo fuit ineptE, ac parum diligenter elaboratam de Latinis rebus loquebatur iudicauit. Sed
a Constantino deinceps Imper. utilem, at quod ea diligenter enarret, quae meliores non habent scriptores. At Zonaram fuisse Schi limaticum, nemini, qui eum attent Elegerit, erit dubitandum,ut etiam Gilbertus Genebrardus Scripserit, scidum Poemat et Zonarae aculeatissima de spiritus S. Processione, S: alia aduersus Latinos composita, in Latinum uerteret, criminationes illas consulto omisisse. Nicephorus. Cap. X X. DE Nicephoro autem Callisto, optandum est, ut in Apparatu nostro Sacro ubi proprius est librorum Ecclesiasticorum locus, iudicium no talia nostrum, quam cordati cuiusque perlegatur. Sanh Gennadii Constantinopolitani At rchiepricopi Apolo ia pro Synodo Florentina,qualis ille suerit, nempe Schismaticus de Lattius insensus, ostei dit.
A0 3 ic is Chalcocondula eandem historiam perduxit usq; ad tempus ByZana
tii a Turcis capta cui appcndicem adtexi curauit Sigismundus Ferabendius , in qua orditur ab Amurat he de quo non ita Hare Laonicus Chalcocondy. lue adca quae inter Christianos, Turcas, & Persas nostro tempore acta sunt a Quamuis Minadous historiam postea Persici belli ulterius extendit,quemadmodum dixi, ubi de Persicis rebus cst actum.
NIcetas Choniates Grscanici res Imperii, orsus a Ioanne Comneno Alexii Filio ad Vrbem captam, liue ad Balduinum Flandrum, quem Viri docti dignunotitia purumque, Se remi in ingenium si aliud ab illo a uo, esse agnoscular. bylum qu :dem eius operosum, ac sapientem Poetas, & Homerum latrem,& nam tionem ipsam distinctam, eo impositam sine uanitate, sine ineptiis, brcuem, quod satis sit,& fidam; Crebra, fle opportuna monitar Iudicia non libera solum, sed lana, ubi de religione non agit 1 Nam & ipsum suisse schismaticum eius produnt monumenta.
ephorus Gregoras . Cap. X X LII.
NIcephorus Gregoras historiam Nicetae Choniatae, & filum narrationis eius
excepit, at non laudem. Scripsit enim ab Urbe capta res ad Andronici Pa-lsologi posterioris mortem: sed nequaquam pati eastigatione,aut industria, de uita a plura traxit sui aeui. Superfluit,aut evagatur:& tes, orationesque propius miscet, indecore, immo pergit iustus Lipsius) isepth , iudicia tamen eius crebra,&plerianque recta, caussa eventuum curiose posts, pietas inculcata,& multa opportunε ad primam illam caussam, idest Deum, relegata . Providentiam asserit. Sed tamen cautissime legendus tum ubi agit de fato, tu in quod dissidia in sacris recitans , non equus est iudex. porrδ vi de caput sequens .
Ioannes Camacatenus. Cap. x XIIII.
Ioannes Cantacuetenus vir no solum illustris, sed pene regius nobilitate, Virtute, diuit ijs,auctoritate, qua administrauit Imperiumidemum pietate, qui secesserit, e Mundo, ut caelestibus rebus monachus vacaret, quamuis seculum illud obuolatum Schismate integram fidei Catholicae lucem non admitteret, scripsit pro Christiana fide aduersus Mahometanos, atq; Iudsos, Diale frica potius qua suis oratione: De rebus aute ab Andronico Palarologo iuniore Imp. Coia stantinopolitano,&a se gestis libros quattuor *ncero,& historico, at proinde laxiore stylo:& haec quidem omnia Graeco idiomate, elega tiore utiq; quam illa serebant tempora, quod Epriscis Graecis quos verseuerar,nitorem hauserat. Porro quattuor his Libris res gesta, sib Andron incoauo,&nepote, ae sub CantacuZeno filiorum nepotis tutore, atq; Imperatore ira rantur: ut Primo libro contineantur dissensio, bellaqi inter Andronicos; Aecundo', Minoris Andioni et Imperium; Tertio, Bellum Cantacuzeni cum obtrectatoribus, Sce hostibus;
395쪽
A hostibus: Postremo eiusdem Victoria triumphiqi, ac deniq; Acta inter Ioannem Palaeologum legitimum heredem, atq; Andronici siti Genitoris succetarem, socerumq; Cantaculenum, & eiusdem filium Mattheuiit, cum quibus disiidia ei intercesserunt Hre uero gesta fuisse a salii is non iae anno I 3 al. ad annum plus minus quinquagesimum nonum, ni initum, unde quadraginta annis, aut circiter, Iacobus Pont anus ninstrae Societatis qui primus hos libros E Bauarica Bibliotheca Latio egregie donatos,ὸ Sartorij typographia Inmisiadicias euulgauit, sapienter subducit, quemadmodum item huius Auctoris genus, atq: familiam , uxorem, liberos, nepotes, honores, d ctrinam, mores, diuitias, elogia, diligenter, ac breuiter operis initio est persecutus, non parcens Operae, quin Volumen uniuersum de Notis illustrauerit, de locos aliquot parum sanos per textis in ipso contextu animaduersionibus explanauerit. Quas quid dem Animaduertiones eiusdem Pontani rogatis, Iacobus Cret serus, Societatis nostri Theologus eximius conscripsit. Ceteris,cum pleraq; ex hoc Auctore Ioanne CantacuZeno commoda, de prudentia consilia peti possunt, ita quaenam fides Nicephoro Grego is lii storico, cui proximὸ succedit, ac cuius narrationes no omnino tamen cotinuat, habenda sis, ponit Ob oculos. Vitia enim illius, atq; mendacia obseruans, de
historica clarius, veriusq; contexens, de Gregora inter alia,sC scribit: Imperatorem L. rix vero Cantacu num postqua Usium per se deprimere,atque euertere non potuit, Paraologorum Imp. bellum mutuum pro argumento sumens, r Rarram ι oramia rerum gestarum, ρομν- graIIa correpta veratale,ac totis vrribus,et elut in fabula commmiscenda mentrens, dera ale ordine ad bellum, quod mura memoria contra Cantacuqenum excitarum eis , rogressus, tum aba complura cramIm dat, securua es,cades, rucidationes, ν' populariones, o quacua C que Romanis ter id beltam Luctuosa inciderunt, Eua rbens : tum os amorem dominamae, Impenabsque si .cu'dinem malorum illorum nullam duxisse rationem, VH mat. Illud autem Cantatua enum potis imum vellicat cor eos et rit, quod memitur, eum adhuc et ruente Andronico Neu Romam longe ametent imum, cum M assequi non posset, ad monachos in monte Atho,out viri Mancti,sta Deo a Vati; futurorum praejensionem habere 3uHeabantur, prefctum esse se an ad Ie Romanum Imperaune peruenturum esset, perconIasu
rum ..Haec Cam acueteirils,cum primo historiam illam sub alieno nomine evulgasset. Scio autem scriptorem hunc haud prorsus ab ea culpa abesse, cuius historidi eorum temporum arguuntur nempE schismatis sed tamen ut eiusmodi fuerit, quod est summoperὸ vituperandum certe erga Beatamina in Virginem praecipuo cultu serebatur, Ze cum Clemente VI. Pont. Max de Synodo habenda, deque concordia Ecclesiarum D statuenda,& sed ut o dc reverentissimὸ egit,cum quo etiam laborauit,ne malὸ audiret I propter Barbaros, hoc est Turcas in auxilium accersitos, vastatamque bello cituli pr uinciarn,cun etiam una cum eodem Pont. Maximo arma aduersus infideles pro gloria Crucis Christi conii uigore cupiuisset: sed raro videris haereticis, aut schismaticis membris Dominum IESUM uti ad finiri sarciendam Ecclesiam
T de istis quos hii te xxv. Capiti prefiximus,ldem,quod ad schisma pertinet, dicendum est. Extant loci rerum memorabilium E Codice Augustanae Rςipublicae carie confecto, δc mutilo, per singulos libros excerpti, unde liquido con illa ex quinto.& Octauo potissimum libro,quam Sancte Romane Ecclesiae Catholia insensus suetit Pachymelius. Uide adiuncta ad Gregoram Latinum. Eodem morbo alios laborasse cernitur, ut sapienter Iacobus noster scripsisse cedi atur, eum dixerit, per illa tempora tam non suis te monachum, aut scriptorem a Romana Ecclesia non alienissimum in Grseia, quam hodie dissicile est pseudopraeconem inueniri Catholicum in Prouinciis, quq Lutheri, Caluina, & aliorum ueneno sue
i Bibl. S electi Sectio Secunda.
396쪽
Zυmor non unus fuit: alter quidem de quo agendum ent hoc loco, Graecus mPonio
graphus Ethnicus, qui cum Lisoria sua multa aduersus Comianimam Magnum Imp. inspersisel , arguitur a Paulo Dracono, ab Euaeris , a Nicephora, ab Eu Mo,atque ab alus tanquam calumniator, o mianus . Sed aduersus Euagrium, Nicephorum Callistum, & alios tanquam Zosimi criminatores Leunc latus Apologiam ait sus eli pro more haereticorum scribere t Quae impudenter, ne dicam, impi E, Ethnicum Scriptorem tutatur aduersus Christianos. SanE Photius in sua Bibliotheca de hoc eodem Zosimo: Religionem inquit paganam' simus sequitur: o in pluribus aduersus pios multoties latrat. Et infra de eodem, & Eunapio simili ante illum Scriptore. Dιxeris autem aliquis hunc non Ararasse LIIonam, sta Eunapianam ides ingrae, parum breuuare duntaxat ab altera Hsserentem: parum quod Zosimus, non vir e, Simeonem conuuys prosi indar. Ceterum propemodum taetru eat in Dri a pras rimis Princ/pum pIorum criminaItonibus. Haec Photius. Ceterum I in Leuncta ij Seripta inter primae classis scriptores fuere in Romano Indice omnino pio scripta, vi postea neque legenda,nec recudenda siit ipsius Apologia. Vide Apparatum nostrum sacrum, in verbo, Zosimus . Alij autem Zosimi suete pietate insignes, nequis hosce eum illo altero comisceat, de vere insontes criminetur. Cerae in monasserto PalaeI morum Dit Paulus Diaconus
Ecclesiae Neapolitanae initio Uitae S. Maris Aegyptiacs in Vitis Patrum libro primo
fuit et re quidam ustae, moribus, o verbis ornatus , quι ab Vsis cunasulis monanticu eLI acti. bus diligenter mii ructus, or conuersationibus veraciter educatus,nomine Zosimus Eus GMWImeI cognominatione nominis Zosima ilium duere Zommam, cui inter dogmatrem detrahebatur ut putetur Haereticus . Nam hic abus, ct ille alius . multa emm inter utrosque is disseremta, licetinum habuerim vocasulum. Haec Paulus Diaconus.
Fuit & Zosimus mari r Antiochis,cuius natalis simul,& Drusi, & Theodori celebratur xix. Kal.Ianuarias: Deinde item alius,qui Philippis in Macedonia martyrium subi jt xv. Kal.Ianuarias . P terea adhuc alius martyr Nicaes xiiij Κal Ianuarias. At in Kalendatio Breuiarij veteris metropolitanae Ecclesiς Capua ne plus centum abhinc annis editi mentio fit die xiii Kal. Nouembris, S. Losimi Episcopi, & Consessoris, cuius anniuersarius dies celebrabatur. Ceterum Zosimus ille de quo agere nos hoc loco diximus, scripsit tempore Arcadii Se Honorij Impp. pro Iuliano Apostata contra Constantium Impet. Quare Euagrius Scholasticus air, Zosimum histinam quorundam femorum, qua post mortem Cari consecuta sunt,et sque ad Arcadum o Honoνium I p. pertexuisse. Qui autem Histori corum illorum ueterum desensionem pro Constat itino legere uoluerint de Crispi fi- iij,& de Licini,nepotis caede deque Iustralibus purgationibus abeo propterea susceptiaeκ Sopatri Philosophi consilio , qui tum Plotini schois praeerate Deinde etiam de infando vectigali chirsargyro vocato, quod Anastasius imp. posea sustulit, uia deant Eusebium Caesariensem in fine chronici, Anno Domini 3 29. Sozomenum lib. primo,capi te quinto. Cassiodorum t ripa rtitae historis libro primo, capite sexto. Euagrium lib. 1.cap. I.& sequentibus. Nicephorum Callistum lib. 7 histor. EccIesiasticae cap. 3 1. quo loco de baptismo Conlianti m Magni Romae celebrato resutat Arianos,qui confinxerunt illum Nicomedis a suis esse baptizatum, simulque Grscos, sive Ethnicos accusat, qui per sycophantiam,& calumniam Constantino crimina intulere, quasi ob caedem Crispis iij Christianam susceperit fidem. At de Chrysargyro vectigali Euagrius cap.3,.se' o. libri tertii agit. Ae Theodotus Balsamo in No.macanone, de Matth us Monachus de Gennadius Patriarcha Costantinopolitanus,& Greciali j auctores, & in vita Sylvestri cuincunt baptismum Constantini Romae' suisse habitum .LAtqui quoniam deinceps imagno Ecclesiae bono Annales Ecclesiasti ei Cs iaris Baron ij Cardinalis prodierunt in lucem, tertius eorum tomus, quo de C. stantino potissimum agitur, Zosmi, & aliorum mendacia non semel redarguit.
Extat porro Zosimi historia Grece inscripta in Bibliotheca Vaticana.
397쪽
Ior,ndus Gothas Episcopus. Cap. X TVII ornandus Gothus Episcopus omnium temporum Ghronicon potius, quam historiam stlipsit ab orbe conditio ad Iustiniani Imperatoris tempora, Stylus barbarus est, verum historia utilis, quod multa ab ijs omissa persequatur. P ROCOPIV S. Cap. XXVIII. PRocopius Rhetor Caesariensis E Palaestina oriundus, Iustiniani temporibus vi. xit; Bellisari, pr stantissimi Ducis a secretis, omnibus eiusdem expeditionibus quae muliae fuerunt,interfuit,bellorum Gothici, Italici tribus, Persei duobus, Vandalici totidem libris historias optima fide Grech conscriptas nobis reliquit, diligens in scribenda historia, verum mediocri stylo,ae plane naturali dictione,quae Asiaticae propior est, quam Atticae: ipse enim Asiaticus fuit, ac cociones,l: epistolas quasdam breues interposuit, haud prorsus in eo genere ineptas. APthias. p. XXIX.
AGathias Scholasticus Smyrnaeus quinque libris res Iustiniani Principis, eiusque Ducum Bellisarij, & Narsetis in Italia, Africa, Perside, & apud Byraatium gestas tost Procopium conscrips t stylo tenui, & crebris interpositi
nibus, consuis . Verum utilis est , qudd ea persequutus sit, quae meliores Scriptorea non habent. I dem autem Agathias, ut habet Suidas, Laetica quoque seripsit, & Byzantina,praeter libet los quos tum metro, tum soluta oratione conscripsit, quae ipse de sui temporis Poetis collegit Floruit, Iustiniano Imp. Vetunt amen Agathias errasse conuincitur in Narsete, cuius Regni exordium secudum statutam ab eo Chronologiam perperam incidere videtur in annum Domini ducentesiinum nonagesimum,cum constet ex Vopisco in Probo,sub Probo ante vixisse,& saliena utq; ad decimum octauum annum Diocletiani vitam perduxisse. Verum Min eo corrigendus est, dum de Sapore iuniore agens ait vigesimoquarto anno Regni sui accepistea Ioviniano tunc creato Imperatore oblatam Nisibin Ciuitatem, quod contigit anno Domini trecentesimo sexagesimotertio: Qua ratione dicendum esset, inchoatum esse Regnum Saporis anno Domini trecentesimo trigesimonono, bimanio post obitum Constantini, quod quidem abserdissimum est, eum constet eum vixisse etiani sub Constantino. Baron. Card. .3. Annal. sub anno D. 3oy. Marcelli autem Papae VI.
7- xxx. DE Suida, quae obseruauimus, quoniam pleraque sperunt ad Historiam Eeει-siasticam, ea videnda sunt in Apparatu nostro Sacro, in Verbo, Suidas, inc ius quoque versione ab homine haeretico lacta, notatu iunt, quae digna notata sunt visa.
398쪽
nitus interijssent: quae idem Latini quasi peruulgata negligenter omiseruuli quod st- α rhomnibus historicis contigisse videtur, ut, quae vulgo cognita sunt Reipublics insu tuta, praetermittant; quasi exteris aeque, ac ciuibus nota. vel etiam immutabilia sord
Ceteri, hac in re salsus no est,qui desiderauit in nostri temporis historici ut DB-: nysium sita proponerent ad imitandum,qui singulas historiae utilitates ubique colli iam M-- gens, ania ducta,saeia,consilia ad bene institutae ciuitatis sormam reuocauit. Habe nnis autem ipsius libri decimii, & undecimum male versum . Res porro gestas antes ac post urbem conditam usque ad bellum Taren tinum, & Regis Pyrrhi aggressus est: sed in his quae extant maiore enim parte carcinus Paucis annis post 1 a. tabulas finnem scribendi iacit. Vixit Octauio Augusto Romae
Diodorus ex Aegyrio, siue Argyrio Siciliae emi tate, Siculus appellatus,quem
Plinius inter Greecos ait desiisse nugari: Iustinus Martyr celeberrimu Graecorum historicis rum; Eusebius autem Pamphili illustrem virum appella runt : tot ras triginta annos in condenda Bibliotheca se insumpsisse, & magnam Eu.roya', atque Asiae parteio magnis cum aerumnis, atque periculis peragrasse testatue , adminiculis duobus ad rem absoluendam usus, tum tractandi incommune bonii h lus argui nenti cupiditate: tum omnium rerum, quae huc tacere poterant, copiam Rc inae ctia cutus; quam ille Triumuiris in Rempublicam laeuienti b. diu incoluim, quippe. quae adeo super alias omnes emineret,ut eius potentia usqi ad extremos Orbis tur
Et li vero Bibliothecae Historicae titulus presertur operi huic Diodori, alii tamen nume o plurali ea in Bibliothccas vocarunt. Eusebius, inquit, . τάρβιβλάεικας ὐπὶ τραπον οMοῦκαταγαγων, bl stinus Martyr ο ταs βιβλιοΘηκας ἴλτεμών. Et alii quidem Hiliorici unius gentis,aut urbis, aut Principis gesta sere tractauerant,cum Diodorus maius opus aggressi is est, quo res omnes eo&m t inpore gestas, vel in remotissi inis orbis partibus, quasi in una, eademque tabula sub unum aspectunt posuit Ex Herodoto igitur, Ctesia Thucydide, Xenophonte, Theopompo Ephoro, Phi- Iisto, Callis hene, lima m& aliis, raditerea item ε Romanis monumentis historiatii libris quadraginta usque ad Iulium C sarem complexus Bibliothecam inserimit. Quinque prioribus libris,quosi gius Florentinus Interpres,& alij in sex distribi ierunt , ex ultima sibi tognitae uetustatis memoria originem Mundi,antiqilitates Aegyptia , Cra eas, Libycas, atq; aliarum gentium res gestas summatim repetens . Ex quadraginta tamen eius libras nois solium posteriores uiginti lacrumetiam quin que illi,qui inter quintum atque rindecimum erant, seculi luperioris innaria, uel potius laniina Prouidentia interierunt. Fragmenta duntaxat quaedam ex illis posterioribus libris excerpta prodietunt in lueeui una cum Graeca ipsius editione nouissima. Primus autε liber diuisus fuerat in duas siue sectiones, seu partes: quod notatur is literias, τι ,α δελι 'quavis antea τμνυα πρότερον tua opus erat no fuerit scriptis. Quae res seci tori Volaterranus,& alij, sexto Diodori libro, qui non extat, tribuerint, quae in quinto habentiir; uersu, em autem eorum quin quo librorum, quos sex num rauit Interpres, qui eam edidit haud bonam,ceteris praebuiste ansam errandi certum
est. Ubi enim Diodorus posteriorem libri partem inchoat,ille initium libri secundi facit:Vbi deinde secundum ille librum auspicatiir, ipse tertium inde credit incipere. Ceteriam qui aliqua ex uerὸ historici huius texto libro legere cupit, uideat Eusebij librum secundum Euangelicae Praeparationis. Ncque uero quoniam omnium librorum Diodori una fuit inscriptio Hisbiri Biblio
399쪽
A. Bibliotheeae, propterea eodcm singulorum extitit. Quintum enim, quod in eo de In sulis egit, Di τιατικήν βιβλον hoc est, suiarum librum inscripsit. Quae cautio fuerit. ne, si quis in alios inciderit Auctores, qui νησιατικίω Si 3λον cHeiu,tum esse de numero librorum Historicae Bibliotliecae inficietur. Atqui Diodorus ipse, quidquid suis libris continebatur, particulatim exposuit, cahic inquit. Ex libris nostra sprimi quidem complectunIur res M te Troram hesis tempora gestas, z ea,quae Masulus Iradita de eo seculo fuerunt,atque horum Ires posverustres Graecas se re complec Iunore Undecim autem sequenIibus a T/ ofano bello Vmuer statam rerum geIta' k-mia, ..rum usque ad Alexandri morum, memoriae proiimus; In Is qui supersunt viginu Inbus reliqua omnia gesta coEocauimus usque ad murum besti Romanu adverses citias exorti. Haec ill .
B De temporis autem longitudine, quod toto suo complectitur opere, paulo post ipse scribens ait, se id quidem tempus, quod bellum Troianum antecessu, certo sparto non δε-s ire, sed a Traiano bello sol dorum Atheniensem se που nonagima annos usque ad Herac aram reduum Isatuerer ab hoc autem usque ad primam Olympiadem Irecentos vigintrom a Lacedaemomoram Ee bus tempora comulans. Postremo a prima Olympiade, isque ad Celtici belli mutum quo Νam Disonam clausitI RepungenIos triginIa annos . Adeo, ut uniuerium opus, spatium annorum mille centum triginta octo complectatu etiam tempore rerum ante Troianum bellum gestarum excepto
Porro Diodotus, licet uniuersalem historiam temporibus,, annis distinxit,duo ris Dis.... tamen obstant, quae non integram chronologiae rationem suppeditent. Alterum quod desiderantur ii libri, in quibus eam expresserat. Alierum, quod modo VUπων hoc .... C est Archontum, modo Consulum, interdum virorumque simul nomina sectis apud eum,quam apud alios scripta inneniuntur. Quin etiam, quod ad temporum notationem attinet, peculiare illi est non solum Archontum, & Consulum,uerum etiam virorum Illustrium nominibus ea signare. Interdum etiam tempus,quod describit,es se id ait, a quo hic, vel ille suam sit orsus historiam,simul & tempus, in quo ea desinat significans. Stylus. autem non adeo fluens,aut placidus,atque Herodoti . Sed vicissim neque n;.a. Herodotus nee I nucydides,neque Xenophon uniuersalem chasmodi historiam scri- ει 1. ιιι.pserunt. Fieri eni in vix possit, quin ij, qui tantam moliuntur molem,cum in varios Auctores incidunt, e quibus colligunt permulta, variationem aliquam concipiant. Certe dum in texendas res incumbunt, vix tantam verborum curam habere pollunt. D Id vero Scriptoti huic proprium est, ut sapienter pleraque interserat, quibus Pro mi rein auidentiam Dei, iustitiamque demonstret, dum 1 cogitatione fortunae homines au cat,subnaque et Izdicit institutum,sortis alicuius viri morte narrata laudes eius ad te xere. Modum interim tam inlaudationibus,quam vituperationibus tenet:ac non pauca intcriinicet Diuinae historiae nostrae vestigia, quam si nouisset, clariora potuisset
. Haec cum ita sint, Ioannes Ludovicus Uiues vir alioqii in doctus,& prudens,de Dio .., a. m. Oro ita scribit: Diodorus Siculas ab munda tone, quae sub Orage fuit, Rege Moriae ad i tempora, hoe eis ad C. Caesarem Dina ον- hsariam dedacis, quem Plinius nescio qua deca se duat premis apud Graecos desupe nugari, eum mhil sit eo nugacius. Nissosn quod nullum operi seuo illaece Osism, aut magni cum tirulum indidem, sed inscri erit tantum ME MIaehecumiar Haec. 1lleia At neque credendum est , Diodorum, qui tanto studio connixus est, ut Eistor mitexerer,voluisse comminisci mendacia, licet ἀρπα λψιας illas antiquassabiit itastaec irabar, aut quas antiqui tabulas putabant: in quibus tamen quaedam vera latebant ab Ethnicis exi stimata salsa qualia de Moyse,cum alij, tum Hecataeus,& Aloe in det Polyhistor arbitrati sunt:quemadmodum item quae de diluuio rosus, Hieronymus Aegyptius, Mnaseas Abydenus scripta reliquerunt, quae, ut somnia delirantium esse Ethnici putarunt. Quod autem ad res Romanas attinet, eas minus diligent crest peisecutus. Porro cum Diodori Bibliotheeς aliqui Dytim Creten , 5: Daretem Phrnium adtexuerint, non est cur his Scriptori b. fides habeatur, id quod capite quadragesimo tertio sectionis tertis huius operis planius persecuti sumus.
400쪽
A ad Caium, Fastis Consularibus: in Historia Herodiadisi in Causa excidii Hierosol mitans, quam potius Iacobi neci,quam morti Christo Domino illatae tribuit. lapii sest, ut item in alijs nonnullis. V
P Lutarchus Cheronensis Traiani Principis moderator, ac denique Istriae Praes
reus, ut multa prudenter, atque ad mores spectantia i ripsit, uno illo quod quidem maximum sitit dolendus est, quod inter Christianae veritatis radios, qui passim emicabant, Ethnicam unam Philosophiam seditatus, inde tantum monita deprompserit: quaedam item miscuerit, quae pietatem labefaciant. Sanh centum post annos,quam Christus Dominus passus est,uixit. At quod ad Historiam pertinet,sequor eorum sententiam, qui inter Graecos medium eum locant, ac dignum Principe Scriptorem factili, qui iudicium formet, de ad prudentiam ducat. Vitas autem Grecorum, de Latinorum quinquaginta scripsit, orsus in Graecisa Theseo At lienatum Rege,ac finiet sin Philopaemene Duce Achaeorum, qui post bellum Antiochi Magna cum Romanis centum propemodum, dc octoginta ante Christi natalem annos Obiit: In Latinis vero a Romulo usque ad Galbam, S: Othonem, Bellorum quidem caussas, initia, progressus,offensiones, victorias, non aliter quam bonus Imperator diligenter explicuit. Si quid fabulosum interserit, addit vel bum illud, φασι, hoc est aiunt nequis temerEcredat. Ueruntamen, quod alibi subindicauimus,lidein illi,qui de Plutarcho ita iudicant, non negant, animaduersione dignum esse,quod Grscos Principes cum Graecis,& Romanos inter se bona fide comparauerit, Graecos vero cum Romanis non item r)Id quod facile intelligi possit, in comparatione Demosthenis,ac Ciceronis, Catonis,l Hrillidis; Sylis, ac Lysandri; Marcelli, ae Pelopidς. Interdum etiam in Rama. norum antiquitate labitur: quod in homine GKco, qui se linguam Latinam non satis intellex me in uita Demosthenis confitetur, mirum uideri non debet. Scribit enim Gracchum equites cum Senatoribus rogatione Sempronia de iudiciis coniunxisse: qua tamen adempta sunt iudicia Senatoribus, S: ad Equites omnino translata, ut Uelleius, Appianus, Asconius,Tacitus, & Florus confirmant. Itaque legem Liuialia probem pronia,S: Gracchum pro Druso usurpauit. Simile est illud quod Romanorum denario drachmam,librae minam aequauit in uita Fabii,d: Antonij. Id quod Budaeo praebuit errandi occasionem. Nam his fundamentis malὰ iactis, errores uarii conse-D qitim: ur. Quod item in Catone Uticensi mutuam dare uxorem apud Romanosi, cuisse tradit. Notant denique id quod cum de suis ciuibus ageret,sbi temperare non potuerit, lulta aduersus Herodotu περι κακοηΘειας scriberet, in quo nihil aeque reprehendat atque scripta de Beotis, S Chaeronaeis . Nec Canus tacuit dicens: Pluta chus alioqui uerax, tu rebus Graecorum illustrandis , de caecutire, de fili ere uide tur interdum. ΔCcterum cum in eorum uitis,quas scribit, pleraque, lance illa Ethnicae prudentiardian taxat, pendat; que uero in opusculis de amore puerorum scripta sunt, explosio ii ,δe igne indigeant,nolim illum aestimari tanti, ut Salomonis sententiae, sed Se potissi inum Christi Domini,atq; Apostolorum dicta cum Ethnici scriptoris dictis com
parentur, aut si Deo placeto post habeantur.
APpianus A lexandrinus, qui tempore Marci Aurelii Imperatoris vixit,& si in
Romanorum antiquitate saepElapsus esse deprehendatur, unus ex omnibus Historicis est , qui Romanorum Prouincias, opes, exercitus, totiusque Iinycm cescriptionem proponit. Magna uero historiae Appiani pars interiit Nam libri 31culus, de Macedonius desiderantur. Qiis tamen farciri poterant opere Di nis Ealsis, nili maior esset huius, quam illius iaetiara, tametsi Xiphilinus in Epitomen, quae potuit, contulit. Porr , de Appiano sic Suadas . Appianus Romanam scriptit historiam , quae Imperatoria dicitur. Ac tres eius prtini libri ea conti-