장음표시 사용
191쪽
Ibrorum, quae nostro seculo Quaesitori fidei commis afuit,censuram .frequenti studio lautam consessu exercuere olim Doctores, & Magistri Gymnasii. Etenim Nicolai Quarti Pontificis edicto die xxv I I I Augusti anni MCCLX XXI X Reati primum Venetis officium Inquisitionis, quale adhuc perdurat ,.concessum fuit. Antiquae approbationis formula extat in fine Chronici
Bolandini sub annum Christi M CC LXI l vulgati digna , quae ad vetustatis memoriam hic integra describatiir: Perlectus est hic liber se recitatus coram infrasicriptis Doctoribus o Maeseris, praestente etiam botii tare Laudabiti Laetiariorum se Scholamium tibis alium artium de Studio rata Dino . Erant tunc temporis Regentes in Padua viri venerariis, Magister Agnus,
Magister Ioannes, Magister Trericinus in Lyca providus indigator o Doctor. Magister Euandrius, Magister Morandus , Minster Zunta, Magister Dominicus, Magister Paduanus, Magister Luchesius in Grammatica se Rhesoraca vigiles se utius professores. Sui ad hoc congregatipraedictum Librum, or opus , e Chronicon, sua Magistrali auctoritate laudaverunt, Vprobaverunt , o autenticaverunt selemniter in claustro S. I rham in Pa dua , currente anno Domini miliesimo ducentesimo siexagesimo si cundo, indictione quinta, die irrtiadecima intrante mi e Aprili. Nostra memoria Octavius Livellus Patavinus Eques D vi Marci Institutionum primatius Professor stipendio Florenorum centum annuo libros edendos recensebat auctoruta te publica , ut Observaret ea, quae ad Principum negocia spectant. Quod munus postea Gymnasii Moderatores ad Secretarium suum transtulerunt, cujus fide ipsi omnes libros subsignant. De
192쪽
IVrisconsultorum inter alios professores notabilis est antiquitas. Quum etenim ex Legibus XII Tabularum, aliisque juribus omnia negocia definiri non possent, & litigantes varie illorum sensum in suas quisque partes trali
rent , de si de rata e s prudentium interpretatio, quorum auctoritate disputatio sors sopiretur, Pomponio auctore. Id etiam Pata vii fictum credimus, ubi antiquissimum eorumdem , I. C. Collegium ex ipsius Statutis cum Gymnasii primordiis viguisse occipinus. Creabantur autem Iuris Doctores a Principibus, vel ab iis quibus Princeps tale munus demandabat. Sed ut Studiosorum peritia multorum judicio certius explanaretur; quod unius CXamini erat creditum , id duorum, aut tritim pluriumve Doctorum judicio permittebatur. Quae ratio deinde ad Prosessorum publico docentium Universitatem bono consilio translata fuit, ad eorum locorum incrcmenta, in quibus Gymnasia, vel Principum indulgentia, vel diu tui na temporum serie excolendis civium & advenarum ingemis fuere instituta. Auctoritatem quippe pronunciandi Doctores,anno M C C X X II Gymnasilo Bononiensi Patavium transmisso, Federici Imperatoris privilegio invaluisse constat. Quod ne per tot tantasq. Italiae clades aliquo pacto instingeretur, prudenti consilio idipsum anno M L. E LXII Vibani Summi Pontificis auctoritate stabilitum suit, ad hanc Doctorum petitionem
193쪽
i a Iae. Phil. Toma fini Commentar.
riam concedere. Atque ita penes Collegium, & ipsos Proasessores publicos, atque Universitatem Gymnasii cum Episcopo studiosos juvenes in utroque jure examinandi, laureaque ornandi, ac docendi facultas, in Doctores novos pariter translata, longa temporum consuetudine , privilegioque Summi Pontificis roborata permansit . Quam annis quadraginta inviolate observatam , post bellorum & c, vitatis Patavinar calamitates, anno M CCC XLII Cleamens UI iterum ampliori forma munivit. Invaluit ab eo tempore ex professoribus publicis, qui ius civile,& canonicum in Gymnasio docebant, Collegium I. C. Quod in statuis eiusdem habemus initio suisse constitutum ex duodecim Doctoribus, inter quos plutes advenae, de tres vel quatuor Patavini, nempe ROlandus de Plavola, Corraeus Sala, ct Hieremias de Montagno na. Qui numerus Iurisconsultorum duodenarius anno M CCC XLIX Prio. re Iacobo Sancta Cruce ad vigesimum processit,temporisq. progressit ad vigesimum quintum, admitss aliis civibus Patavinis I. C. praeter Gymnasii Professores publicos, ac demum anno M CCC L X XXII ad quosvis nobiles Uenetos, ac Patavinos Iurisconsultos jus illud traductum fuit. Ideoque Collegio adhuc & Universicati communia sunt, sceptrum, sigillum, ministri ; imo prisca consuetudine candidatus primum se Rectori Gymnasii, vel Prorectori sistit, qui& examini adest, sed & coram Episcopo veluti Gymnasii Cancellario professionem fidei edit, additis in pu iactorum
recitatione hisce verbis: in praesentia Forenti imi Gymnasii Patavini Canceliarii decentissimi dec. Aucto proinde civium numero Collegium tandem ab Vniversitate segregatum
sancivit exteros etiam primae Sed is Professores, Prioris, Numerarii, Syndici, aut Contradictoris munere non posse perfungi , nec D. Francisci Xenodochio cum alias X II praeesse .
Hoc modo sensim iactum, quod praeter quosdam Principales Gymnasii Professores e Nobilioribus civibus, Viris Cla-
194쪽
rissimis sermatum sit Collegium, qui Urbem nos ram, &Gymnasium ipsum exornant: quorum etiam totius Orbis Principes in gravioribus negotiis, in c otroversiis dirimendis consilia expetunt, quae passim in lucem prolata, ac probata hodie leguntur. Nostra aetate Prosessores Iuris tum civilis, tum canonici indulgentius in Collegium introducuntur. Non abs re suturum censeo, si formulam privilegii Doctoralis utriusque iuris vetustam, hic apponam, ut curiosis constet, quid a recentiori differat, quod omnium manibus
Vetus in Iure Civili Laureae i. testimonium. '
IN CHRISTI NOMINE AMEN . I versis se -gulis praesentes sit eras, e praesens publicum instrumentum inopeoIuris Stephanus de Carraria Dei, ct Apostolicae Sedis gratia Ecclesiae Paduanensis, bonorumque o Iurium eiusdem inopiari ualibus se temporalibus administrator, Rector se Guurnator ac huius almae Umuestatis Studii Paduam Canceliarius aegri simus Salutcm in eo , qui ιst omnium bona salus. uia bonorum laborum gloriosus est fructus o virtutum praemia bene merita exigere iustitia convenit elargiri, ideo cum alias egregii Viri D.Bartholomaeus de Saticeto de Bononia, o Petrus deis rotis de Padua Iuris Civilis Doctores eximii in praesentia Oas stentia Rewν.Virorum D.D. Laurentis de Polonia Vicerectoris Voramontanorum, se Mattho de Tervisio Rectoris Citramon tanorum Scholarium , pluriumque aliorum Doctorum, o Sch larium tum Canonici,tum Civilis, se altar m facultatum Ac Vn
versitatis nudi upradicti, in Paduam a Iudio Iunc re fidentium, prout moris est, in eodem Studio fieri. Virum nobilem o prudemum D. ntinum Dandulo sitivis nobilis es egregii militis D.Go- nardi Danduo de Veneriis, qus in diversarum Civitatum, o po
195쪽
tissime Patavii Studiis in Iuris Civilis scientia annis pluribus in sudavit, dignum ad recipiendum honores, quitaste debentur inse
stentibus Studio Palamis coram Ven.Viro D.Nicolao de Porturum ris Doctore Rectore se Canonico Psibis S. Fidentia de Me dinopis anae Diaeresis in spiritualibus Vicario nos,o Generalipraesentarunt, requirentes ab eoiam ut eundem re Faminum Danduo de Venetiis tamquam virum scientia'θ' ωcrarum expiraum ad subfundum prisarum examen elim scientiae Iuris Civilis ad amittere dignaretur. Irae quirim D. Nicolaus , icarius supra
ctus,tunc Vsium D.Fantinum Dan Ap 'r Doctoris omnes utriusque Iuris, tunc in praefato Studio Padu o residenres privatim coram se examinare fuit diligens r . Et quia ιν amine eiusmodi legendo, repetenaeo, respondendo, ac dubia solvendo , ita vere sese scienter se habuit, quod fuiι per eo em Doctores unanimiter Cr concorditer i orum nemine discrepante istico approbaruae osis ciens reputatus ad subeundum alterum examen, quodpubli cum nuncupatur, ct ad recipiendum in praefata Iuris Civilis scientia, nomen, honorem, se ruulum Doctoratus in sicionita se pradicti Iuris Civilis, ipsium D.Fantinum Danduo de Venetiis, fraefatus D. Nicolaus Vicarius seupradictus dignum se idoneu,
reputans ad recipicndum nomen, honorem es titulum Doctoratus
in scrintia supra icta, annuente praefato D tephano Administratore se Cancillario praelibato, se Mi qui etiam et ices tunc serebat
supcν hoc competente, tam ex antiqua ct approbata consueturine Studit praelibati, quam ex vigore privilegiorum silicis recordati nis D. Vrbani Papae: uarii, ct D. Clementis I apa Sexti, coram praesutis Dominis Ri ctoribus Doctoribus, ct Scholaribus uiri que Iuris, ct aliorum nobilium per senarum, multitudine copiosa, idem D. Fantino Dandulo de Ventitis facultatem sementiam impcrintus fisit subeundi in praefato diuio in Apr. icta Iuris Ciet ilis
silotia examen quodpubsicum nuncuparures postea recipiendi iij rodem momento honorem es titulum Doctoratus in scientia praelibata quandocumque volucrit. A unc vero praedicta Vniversitaspraefatorum DD.IIctorum: octorumg.et Scholarium utrius
196쪽
. De Gymnasio Patavino LAI. 1 s
que Iuris Studii Paduani more solito coogregara , prasintibus etiam ibidem Doctoribus, Scholaribus, ct Magistris, artium ,
ratium, aliarum Icientiarum, ac Praelatorum, or Civium Lu dabili comitiva coram nobis in Ecclesia Cathedrati ad ipsius Do mini Famini Dandulo de Vaenetiis examcn Iuris Cirrutis , quod publicum nuncupatur,obser a isque omibus selemnitatibus,quae in huiusimodi artibus requiruntur , receptisque remmontis om
nium Doctorum utriusque Iuris Airim usustentium, ipsorum ne mine discrepante, quo ipsi Dominus Faminus Dandulo de Verue riis examinatus , .ct ut flent publice approbarus, i de uni fatis Dominis Bartholomaeo de cicero de Bonoma, or Petro de ALvaretis de Padua Doctoribus se promotoribus uis, erat bonus,id nos , o su sciens Canonori, o dignus, or bene meritus adreci prandum Doctoratus officium,es Magistri dignuate es bonarum morum decor. ipsius scientiam, or literarum peritia in ipso mores
laudabiles di corabant ; Vsum D. Fantinum Danduo is Vene tus examinatum, O ut 'adicitur publice aurobatum,auctoris
re pr.elibata Nobis Stephano administratori or Canc Vario praeli bato , ut permittitur concessa es attributa scimus es creamus Do ctorem es Magistrum in praefata Iuris Civitis acultare, conceden res eidem in victa silenita nomen,honorem,s titulum Doctoratus se Magistri dignitatem, tribuentes insuper i tamquam benemerito legendi. repetendi di utanai,terminant, glossauri,interpretandi , ocholas regendi, Baccalaureos constituendi, se omnia alia sescula faciendi or exercendi Paduae or ubique locorum,or Ieria rarum, quae ad Doctores Iuris Civilis noscuntur quomodolibet periis re inpraesita Iuris Civilis sapientia, plenam se liberam posmstatem se a praefatis Dominis Bartholomaeo de Salice Io de Bononia , re Petro de Avaroris de Padua, Doctorabsuis praesentem licentiam petendi, or recipiendi Insignia Docuratus in scientia memorata.
Tuibus omnibus idem D. Faminus Danduti de Venetiis in plena concione Dominorum praefatorum Rectorum, o Scholarium qum rumlibet facultatum coram nobis per suprascriptos Dominos Bartholomaeum de Saluero, o Petrum de in rotis pro se ipsorum
197쪽
1 6 Iac. Phil. Tomasini Commentar.
nominibus investitus fuit. In quorum testimonium praesentes lyteras in formam publicam, per Magistrum Corastum infra siri.
pium, or eius Collegam infra scriptism feri se scribi mannuis, nemique licii sigilli avensione muniri. 3 L,
Datum est actum Padua m maiora Ecclesia Paduana in praesemita se as sentia Inclitorum Dominorum Francisci Tenis, Iacobi Vbertini, o Marsilis de Carraria filiorum Illustrissimi Principis, Magnifici or Excelsi D.D. Francisci de Carraria Paduae M. In millesimo quadrigentesimo primo, Indictione nona, die . . . octauo mensis Augusti. 'clientibus Generos Viris nobilibus se esse ii militibus Dominis Carao de Viscomuibus de Mediolano, Gus Lmo Glla Scala honorabili Pot sate Civitatis Paduae, Pha bo dilia
Torre de Mediolano,Francisio de Buῆaccarams a e Padua, Veneribili P. Domino Andrea de Carrinia Abbate Monasterii S Uginae de Padua, D.Hieron mo de Florentia 'rore S. Maria de Porciliis de Padua Decretorum Doctore,ac nobilitas ct wregiis viris D.Bene dicto Sorantio, Carolo Zeno, ancisco Cornaras, or Zaccaria Tri visano iuris utri que Doctore de Venetiis, ac Reuerendis Viris Dominis Fratribus Iacobo de Confortis de Padua ordinis Praedi catorum Laurentio de Civi aD MEuni ordinis Minorum in Sac. TLologia Magistris,egregiisq. viris Baldissera de Padua, o Iora ne de Lauri nitis de Padua ambobus Arrium, et Medicinae Doctor bus, necnon provisis,et dissertis viris D.Paulo de Portvruario Catanonico Concordiensi, Ludovico suo nobilis,et egregii militis D.MLchaelis de Ranata, Romundo filio nobilis viri Deodata de Civi rate Austriae omnibus tribus ult. ocholaribus in oturio Paduae, tam in iure Canonico, quam Civilmi Vlti oque honorandis viris D. Presbitero Petro se S. Iacobo Mansionarim, o Jacrista mai ris Icclesiae Paduae, D. Presbytero Praeposito Ecclesie o. Andreae de Padua,et Nicolao q. Ioannis de Iustinopoli Paduae habitante in comtrata S. Mariae de Vantio intra Portam Collega mio vis mecam
rogato, testibus ad haec specialiter convocatis halatis, or rogatis, o aliis, Ure.
198쪽
Vetus Iuris Canonici Laureae Privilegium . Cap. LII I. VNiversi o sngusti praesinter Literas, sive privilegium,si
publicum instrumentum infecturis Stephanus de Carra ria Dei, o Apostolicae Sedis gratia iuspiris obus, or temporalibus Ecclem Paduanae bonorumque,et iurium ciusdem Administra ror, bernator, Rector, salutem es Anceram in Domino esuri
Eoninum laborumgloriosius e ructus ut vinutum praemia smnemerita exigente iustitia ινι antur. Sane per venerabiles, o honorabitis viros, Dominos Lectores, Doctorι s, ct Universitatem rausique Iuris in Paduano Sivio residenses praesentato nobis υιrendo in Christo Patre, ac Domino I homa de Lia iis Dei, o Apostolicae Sedis gratia I piscopo Veglense, tunc Iuris Canonici selinita Studio laudabiliter insud te, ac requisito ra nobis per eosdem Rectores, Doctores, o Vniversitatem eundem D. Thomam scopum Veglensem praedictum ad subcundum examen priva tum in scii nua Iuras praedicti, o Asor 't inventus idoneus tunc promovcndum in eodem Iure ad honorem Doctoratus, O M. Isterii admittere d. boremus. Nos νι quis ione huiusmodi tibenter, O tiberaliter annuentes prae tum D I homam Episcopum Gglon sem a Doctoribus V. I. in Paduano Studio risi LAIIbus coram nolis obfr sis di bitis, et consuctis solemnitatibus examinari insidientia Iuris Canonici fecimus diligonio, es quare in examinatione praedictas gendose petendo reisonae naeos scioremsi hani fuit a Doctoribus V. I supraictis ni mine discri Zante communiIEν, et concorditer approbarus, nosque postmodum Iab. undi examcupublicum, et recipiendi honorem Doctoratus, Magisterii, it Cath drae Magistratis, cidem D. Thomae fiscopo Vιgh nsi praedioIo exi.
gentibus virtutum suarum meritis, et Iuris ordine tibi ram coώ-
spmas Iackliarem; σξs hoc servatis aliis omnibus se annis
199쪽
1 3 Iuc Phil. Tomafini Commentar.
ibus, quae in huiusmodi negotio fieri ae bent, et consue runt i, Studio Paduano,receptoque test monio Vsiorum Doctorum. i quidem D. Thoms Oscopus Vesens praedictus, in r.efato Studio laudabiliser, et hon est gesserat, et bonorum morum icor i us
entiam, et literarum peritiam tu Ipsio mores laudabiles decora bat eidem examinato , et μι ρr.ediximus a robato, sub viro, scientia et virtute Spectabiti D. Francisio de Zaburialis I. V. Docto re eximio, aucIoritate nobis in hoc competente tam ex antiqua,
et approbata consuetudine Studii Paduani, quam ex vigore pri ULIegiorum filicis recordationis D. Vrbani Papa Euarri. et Sancris fini in Chri sto Patris, o Domini Nostri D. Comen is Dia in a Pro- et identia Papae dexti honorem Magisterii, Docuratus,es Magistralis Cathedrae concedoniis Isti legendi disi utant,se terminandi inscientia praefati Iur. M. et omnia alia ubique terrarum fucis F, quae ad Iur. Can. Magistros, sive Doctores quoquomodo pertinere
nossuntur plenam,et liberam Icnore praesintium tribuimus, et con cedimus flacultatem. In quorum omnium t stimonium. ac sidem
pleniorem has praesentes peras, sive privilegium, seu pusticum instruam nium per Notarium nostrum infrascriptum feri, ei scribi mandavimus. t nostrae administrationis prae istae sigilli appensio
Datum, se actum Paduae in Ecclesia Cathedrali anno millesimo trecentesimo nonales o fptimo, Indiar. v. die Imrcurii, i v. men sis Aprilis, praesentibus Reuerendo in Christo Patre, es Domino, D. Nicolao Dei, et Apostolicae Sedisgraua Episcopo Corbattiense,
Venerando in Christo Patre, et Domino, D. Ioavne de Vbaldinis Dei gratia Abbate Monasterii S. Maria de Prata a Paduanae Diur-cesis, Vener.mdo in Christo Patre, D. Patre Abbate Monasterii de Vangatura ambobus studentibus in Iur. n. a praesens in a tudio Paduano , D. Magistro de Confortis de Padua bacrae Theologiae prossore eximio. ei Magistro Iacobo de Zancitinis de Padua. eteiis omissis brevitatis causa.
200쪽
D 9 De Gymnasio Patavino Lib. I. De Collegio Iudicum, γ ocatorum. Cap. LIV. IVrisperiti Longobardorum tempore Iudices dicebantur,
ita eos qui ius dicebant, vel interpretabantur, aut instruis menta contractuum concipiebant, at quoniam non omnium erat iudicare, ex Iurisperitis nonnulli clientibus patrocinabantur qui & Advocati appellabantur ab oratoribus diversi, quandoquidem causas agebant, S ideo patroni vocantur. Advocati jus sugebant, ac pos modum Causidicorum in numerum sunt recepti.
In Urbe Patavina antiquissimum fuisse hoc Collegium usque ad haec nostra tempora certa fama est, immo Matriculae quae I. C. nomina per vicos Civitatis exposita exhibent, judicio quorumdam non vulgari existunantur sitisse Colleoli Iud cum , & Advocatorum, non autem Collegii Iurisconsultorum publice docentium. Distincta nempe olim erant quemadmodum & hodie Advocatorum, & I. C. Collegia . Hi enim jus privatim, & publice tradunt. Illorum vero quidam causas auscultabant sedendo, litesque civium componebant . Alii eas tractabant, & hi advocati, illi judices, omnesque per vicos Urbis suum jus exercebant, suisque naei s bus Magistratuum titulo, quorum vestigia adhuc supersunt in Foro in cancellis, qui erant XII cum suis tabellionibus pro actis causarum &sententiis in tabulis referendis.
De Collegio Philosophorum, ac Ire dicorum . CV. L Q
PHi Iosophorum, ac Medicorum Coi Iegium, non secus
ac Iurisconsultorum cum ipso fere Gynmasio Patavino originem traxisse perhibetur. Ex Xo nempe Philosophiae L a ac