장음표시 사용
251쪽
rem in hora mortis effugere velis, si saIutem δε- Iigis tuam,si beatὸ mori concupKeis, surge alacris ad publica reconciliationis officiat hoc Angeli. de Coelorum foribus intuentes. cupidi expectant;
hoc Deus ipse ardenter anhelat et unus daemontio caversatur,unusc5tra nititur,dcc. Expectabct, ut videam virum Deo,& Angelis eius,an daemUni obsequi Christianus malit. o millies felix, qui prior accessierit, ut tanta Christi cor voluptate assi ei ait Ela quid ulterius moraris,generosa Ari--ma,&d. Iam surgit,jam Venit. Ecc. Vivat Iesus Author pacis, & concordiae Rex: ululet, ae frendeat in invidia sua Diabolus, &c. Accede, fili , accede vetus Christi assecla. o quam invideo sorti tuae Quam beatam mortem obibis i Da, ut nomine Iesu amplectar te; sic &ule amplexabitur te in hora mortis tuae, Ece.
Atechesis, Graecum nomen, idem apud nos sonat,ae Rerum Sacrarum doctrinam , non per literas traditam , sed vivae vocis ministerio .auribus commissam. Hinc Catechizare, quod est viva voee docere,atque instruerel& Catechum eis ni dicebantur ii, qui ad hunc modum Sacris Myωὲetiis initiaban turω' Multiplex esse potest Materia, circa quam vero satur Catechesis multa enim habemus , quae tam necessitate medii, tum necessitate praecepti sunt credenda, multa,quae facienda sunt. - Forma itidem , seu methodus Catechi Mnda multiplex est pro multiplicitate materiae Cate chelaos. Nos vero duplicem Catechizandi mσ-
252쪽
nodis cap. IV. f. I. Radu in hὲe tradimus, alterum, qui Pueris convenit, di hunc Catechismum parvum appellamus; alterum, quo Populus a suggestu publice instruitur. N hunc Catechismum grandiorem dicimus . De
C Atechesis haec habet pro materia, prima, de
praecipua Fidei rudimenta; docentur enim pueri modum signandi se Cruee, Orationem Dominicam, Salutationem Angelicam, Symbolum Fidei, dcc. Item agit de Christiani nomine, ac Signo Crucis, per quod christianus dignoscitur; deSas ct imi mae Trinitatis mysterio, de Incarnatione, dc morte Cisristi, de Corona Gloriae Iustis reposi . ta; de poena vero aeterna iniustis paratamam, ut ais Apost. Accedentem ad Deum oportet' credere quod Deus sit , dc quod remunerator sit. Quae Ο-mnia exponenda sunt quantum ad potiora, dc magis necessaria capita, prout puerorum captus tulerit Demum traditur modus confitendi, & acee dendi ad Sacram Communionem ι in quo etiam aetatis ratio habenda em alia enim maturi consi. iii viros,alia blevis intelligentiae pueros decant. Formam vero , sive modum Catechizandi in .hoc genere, facile per se noverit, vel mediocri prudentia instructus Cat hista . Erudiendi sunt Pueri, rudes, dc captu exiguo ; idcircδ modus erit planus,& facilis,sermo simplex, Se familiaris,dω mestico colloquio quam simillimus. Non desiae percontatiunculae cum brevibus respousionibus, ad modum dialogi i εc cum pueros ipse Catechiel sta interrogat, laudet bene respondentes,mORaat, dc dulcitet instinat errantes. Excitet timidos, & .
253쪽
r 'pendis cap. IV. l. rLpudibundos proposito aliquo praemiolor aemulationem ingerat tardis,& inertibus. Curet dem bis omnibus iis modis, ac mediis liti, quae puerili atta es instituendae proficua ,suaserit Prudentiam quasi necessaria Charitas accesserit ; nihil erit, quos in hoc opere tam utili , tam necessario, tamque Deo accepto desideretur. Quod utinam frequens haberetur hodie fib Ecelesiast icis, nec splendidioribus concionandi formis plerique se dederent pNon im essent tot parvuli, qui quaerentes Panem, non haberent, qui frangeret ess.
De Catechismo Grandiori. g. I I.
D instructionem Populi, ut diximus, secunda haec species Catecheseos adhibetur . Eius Materia multiplex esse potest ; agi enim solet dei Praeceptis tum Dei,tum Eeclesiae; De Christianae Religionis mysteriis de Sacramentis Evangelicis, de Virtutibus, & vitiis,&c. Nos tantum ad Prae. cepta Divina, & Ecclesiastica eam restringimus i lhaee enim sunt , quae doceri Populus tempore Nissionum frequentius solet. Formam igitur,& Methodum Catechizandi in hac materia proponimus, quae talis a P. Amadeo Baiocensi in suo Paulo Ecclesiast. praescribitu I.
a Proponitur Praecepti substantia. x Distinguuntur Species Praecepti,di Partes. 3 Stabilitur Praecepti obligatio.
- Examinatur usos, e Praxis. ε. s Clauditur Epilogo. - as'
- Ne ex abrupto Catechesis haec ine hoetur, prae mitti potest breue aliquod Exordium, sive Introductio, quae praeparandis animis inserviae. Desu. -
254쪽
mitur autem, vel a compendiosa praeeepti pridie explieati repetitione , subtexendo praedictis dicendatu et a necessitate tractandi Praeceptum , de quo aggredimur; vel ab utilitate , quam affert Praecepti explicandi intelligentia; vel tandem ab aliquo aliquo motivo, quod provido Catechinae videbitur idoneum. Substantia Praecepti , hoc est quid sit res prae cepta proponitur,eamque exponimus, Legem n5 obscure, aut contorte, sed esare. synterὸ, dc fideliter declarando; in quo juvant prae caeteris aliis Io 4 cis Definitio. Notatio nominis, Descriptio, &c. 3 ,pecies Praecepti, hoc est , partes in praecept conte uiae distinguuntur. V. G. Si agatur de hono te Parentibus exhibendo i designari oportet Perissonas,si ve Status, quibus talis honor debetur, ut sunt, Parentes. Episcopi,& Pastores , Magistratus, Domini,&c. item quid jubentur filii praestare Parentibus, nempe Amorem, Reverentiam , dc Sub.
sdium ε4 Praecepti obligatio ostenditur ex iis moti vis, di rationibus, quae obligationem inducunt. Deinde qualis sit haec obligatio, sub moriali ne,an subveniali: praeterea casus, in quibus graviter, se
leviter violetur Praeceptura . . s Examinabitur usus , & Praxis explicati Prae. aepti,hoc est docebimus modum Praecepti ex .cendi, propositis mediis ad id eonducentibus ι Ioquo etiam exeusationes, dc dissicultates,quae contra observantiam Praecepti adduci possunt, rem censentur,& tamquam frivolae refutantur,. . 6 Adhibetur Epilogus, qui duo efficiat r. breo viter,& summatim recenseat, quidquid in tota Catechesi fusius dictum est , ut aud tarum rerum memoria instauretur. x. Brevem moralitatem subtexat, omnesque ad plenam praecepti observantia horretur, δέ suadeat.Iuvat etia summope
255쪽
xe novo aliquo, ec idoneo exemplo Catechesian claudere; illud enim est,qiiod plebem rudem magis afficit, magisque ad Praeceptum servandum exstimula d. Hircusque de sorma tractandae doctrinae in hoc secundo genere Catecheseos. breviter modo monendus est Catechissa , ut si fructuosam Populo uam instructionem velit, tria haec meminerit. 2 Unde doceat. a Ad quid doceat. 3 Quos doceat. I Docet ui a Pulpito, non e Cathedra, in Ecclesia, non.in G, innasio ; quapropter subtiles quae dam minutiae , inutilesque Schola siti eorum di Reptationes prorsus negligantur ν nec nisi necessaria , εc quae frequentius ire Populo accidere solent, explicentur. a Docetur ad Populi institutionem , non ad proprii ingenii, scientiaeque ostentationent ideo curandum, ut bis x potius fiat alienae ignorantiae tenebris,quam propriae lucis,hoc est laudis, quae
tenebras aeternae confusionis inducri, manifesta iso quaeratur.' 3 Docentur denique ineruditi, & rudes; idcirco pro suo captu instruendi sunt; nec plura, quam eorum indigentiae , statui ,& conditioni et Bn veniant, attingi oportet. Non omnia , quaestitu digna sunt sciri a rudibus decet; imo utilius quandoque est, si nesciant 3 ne peream notitiam adi-ium sibi faciant ad peccata , quae non no Verunt. Hanc utilissimam doctrinam, a probo hujusce metatis Viro, Animarum directore peritissimo, saepe
commemoratam,& Consessariis enixe commendatam, semper in suis instractionibus ob ocu os habeat Catechista. -
256쪽
'De Sylo, ae Elocmione catecheseos
S Tylus Grandioris Catechizandi Armae debee
esse simplex , dc familiaris i verba usitata , propria, bc perspicua. Ee quoniam aequalis, 3c idem semper docendi modus taedium ereat Auditor bus; curet Catechista non solum doeere , verum etiam delectare, quod fiet 1 Si Figuris ad docendi Genus idoneis uratur, quales sunt occupatios Subiectio, Communicatio, Sustentatio, Concessio. Distributio, &e. Si res salibus, de leporibus conditas intermisceat; Si demum Exemplis, Similitudinibus, dc Symbolis, quae Intellectui non modo, sed&Memoriae sunt adiumento, uam illustret,
Methodus Recitandi Rosarium- '
Uperest ad eoronidem huiusce opusculi, ut' - . Methodum db publice in 'E Iesia tecitando notario delineemus.Congregato ad id in Ecclesia Populo, postquam in suggestu, sivὸ aliquo edi. tiori loco Ecclesiasta se locaverit,dc Ctucis signis se muniermper brevem Introductionem praemi tat ad Animos praeparandos, Ec devotionis spiri
Introductio fieri poterit hoe modo ι- I. Amplificetur talis Devotionis exerritium ivel quod prae caeteris Virgini sit acceptum ; vel quod utilius sit Animabus nostris , dc est cacius ad Divina beneficia promerenda; sive quod omni aius pliis praestantius;per hoc enim ipsiusmet si a- brie,
257쪽
eta nendis Ol. 3. . brielis . Virginem salutantis, personam agimuν,
2. Exaggeretvir attentio, Sc devotio, in primisque puritas nὶ emis , quae decet loquentem sum Uirgine Puritatis Matre, hoc enim significo Me,ideli ci sinc Vae, a peccatis scilicer .. quae sunt verae maseriae , Sc vera mala, cur vacuum habere, si digne purissimam Dei Genitricem salu Dare , eique nos,quo licet, modo consor mare velimus. Quod si publico olim Nero indixit, ut sum Martis nomen im in undis meretricum labiis non Proferretur; quauto magis cavendum,ne purissio mum Matiar nomen foedae mentis cogitatu, immundique oris p colatione commacule rur. ,. 3. Monitus fiat Auditor, atque hortetur, uxpraevio doloris actu conscientiam mundet; ita namque & gratum Virgini munus exhibuerit, ampla gratiarum dona in praestiti obsequii vicem ab ea receperit .. - . Nox ad explanationem Mysterii deveniatur.
N Explanatione Mysteriorum teneatur haec
Primum summa , & caput My sterii brevitex proponatur: Inde per Narrationem historiae suissus explicetur: Eruatur in fine ex aliquo ipsius Mysterii loco Virtus aliqua,ad quam imitandam hortemur Auditores, auxilio demum Uirginis, quae in ea virtute excelluit, ad hoc invocato. Sit Exemplum de primo Mysterio ex Gaudio-ss. P natur Masterium. Primum hoc Myste-
258쪽
rium vironem ,ab Ange Io salutatam,nobis exhibet meditandam. Explicarur historia. Sola' do mi, curis vacua, de orat ni intenta erat virogo, coni Gabriel Angelus missis est a Deo, ut Diis vinum verbum ex eius castissimis Visceribus mortalem formam agi mpturum nunciaret. Ad Angeli salutationem , & verba , conturbata est virgo; putabat enim absque suae Virginitatis detrimento nequaquam polle id fieri . Ast ubi iti-tellexit ab Angelo, hanc esse Det voluntatem, lur' integrum virginitatis fio te una cum foecundae Matiern ratis fructu servasset ; protinuet addidit: Fiat mihi secundum vel bum tuum; Et Verbum earo factum est. Eνuitur virtus imitanda . in Discamus hinc Divinae numquam volu rati contra Meere;ne in iis quidem, quae impossibi lia videntur factu; sed semper, de in omnibus Divinum beneplaciturn sequamur, eique nostram mancipemus voluntatem: Quod ut facillius assequi liciat. Invocatio Metinis 3 virginis opem devotissi inε imploremus, dicentes. Pater noster, dic.
B Ecitationem Rosarii e laudat alicuius inaudIti Exempli, sed Miraeuli narratio; ut per hoc vehementius erga Dei Matrem assiciatur Populus,& per beneficia Clientibus suis a virgine collata, excitatior fiat ad hoe tam praeclarum , scfructuosum exercitium prosequendum . Sed antequam exordiamur narrationem, opus est aliqua brevi introductione, seu insinuatione, quae de sumi potest, Vel a vi,& virtute, quam habet hoc devotionis genus obstring endi Virginem , ut ex Oretpto nobH a Filio quidquid orantes petimus ἔ '
259쪽
Appendis cap. IN. Vel ab ala eritate, qua uobis adest quacumquain necessitate clamantibus .
Vel a firmo aeternae salutis pignore, quod per quotidianum hoc exercitium polliceri nobis possumus, juxta illo a Bernardi: 'Nedum di iis . sed imp Fbile es, damaari istum , qui B. HrPssem co
Uela potenti armatura , qua contra hostiles incursus per hoe pii obsequii genus munimur, BG de diabolo triumphamus: , Uel tandem ab aliquo alio motivo ex iis, qua innumera fere pio ora ori devotio ipsa sugges
ulua autem praeeieteris aptius, Zc Arti magis. consonum fuerit, si ex visceribus ipsiusmet Exempli,& rei narrandae talis introductio eruatur, ho modo: Videatur primum in quo consistat vis miraculi , & auxilii genus a Uirgine praestiti; dc ad
hoc, veluti finem, sive thema per narrationem exempli,seu miraculi comprobandum , introductionem nobis paremus per aliquem ex iis fonti bus, quos paulo ante expressimus, vel supra com . memoravimus , cum de Sermone Verba fecimus. Sit exemplum de quodam pio viro, ab irruptione Daemonum in exti ema suae vitae hora per Virginis, praesentiam liberato. Aditum tibi feceris ad narrationem ita: Multa, quis nesciat &dura sun te ertamina, quae,dum vivimus, a diabolo sustine-nriis; pugnat enim in nos alsidue fallaci temporalium rerum specie, mellita terrenorum honorum esca, voluptariis nostrae carnis irritamentis, quae Omnia ut superentur, o quanto labore opus est, quanto Divinar Gratiae subsidiol Plura tamen, dolonge duriora sunt, quibus nos morituros impetit Hunc enim venit cum magna ira , videns quod
modicum tempus sibi restat; ideoque quidquid Masidiarum,& virium sibi est, totum in nos effun-
260쪽
3 agere mi Itur. In quanto igitur periculo tune veris .cabimur' Quam facile erit hosti sue eum bere . corpore languoribus prostrato , viribus morbo attritis, mente variis phantasma ibus distracta lSed forti animo e sto: Si Maria tibi in Patronam e legeris, eique Angelicarum Salutationum rosas quotidie obtuleris; vires & praesidium ad abigendos daemones in illo extrem certamine tibi non deerunt. Ipsa veniet, ipsa tibi iactiterit, & Velini Sol nebulas, ingruentes inimicorum turmas praesentia sua fugaverit, uti accidit devoto cuidam viro, cui Us exemplum narrare aggredior. Et statim narrationem incipias, quae iis virtutibus lo- Teat, quas narrationi necessarias diximus in a. Par te Rhetoricae.