장음표시 사용
211쪽
ex sono,quem Aeri communicat admistum: Tinnitus enim non in molli&flexibilico orent, sed in duro &quadan- tenus rigido,ut uno ictu pius aer verberetur.Idem praestat&Stibium Molibdoides, nam & ipsa sua hi ditate Aeris flexibilitatem contemperant. Affertur ex Germania quoddam genus argenteo splendore adeo fragile, ut vitrum videatur:compositum ex squamis quadratis ad similitudinem Pyritis: Ideo quidam arcassitam argenteam vocant, sed facillime funditur Admistent id Stanno Anglico,ut liquo factum facilius decurrat. Tradunt ex faecibus argenti vivi haberi. Stannum dissicile rubiginem contresul,quae candia da est: appellatur Album Hispaniae: hodie Biasa Alexandrina qua mulieres libentius utuntur, quam cerussa plumbo. Si uratur, vertitur in cinerem candidum, qui conflari iterum in Stantium vix potest sed in substantiam vitream colore lacteo , quo fictilia illinunt, ut in igne crusta vitreal candida obducantur. Vasa e stanno post aurum argentum caeteris praeferuntur quia rubigine minus faedantur rideo ex eo Aera illinuntur.In medicinis Serapio vim tribuit siccandi, refrigerandi: in potu remedio est scorpionis ictui in tenuissimum pulverem tritum. Reperiri in suis fodinis si ustulis trium aut quinque drachmarum.
A gentum vivum opposito modo discedere videtur
natura metallorum , ac Stannum, ferrum, nam
illa ob siccitatem aut illiquabilia sunt, aut fiasilia. Hoc obhumiditatem astu inexistentem neque liquabile dici potest. quia liquidum est per se enim fluit ut aqua, quod caetera metalla in isne tantum fusa id patiuntur: neq; ductile,rramgitur enim in guttulas minimas ideo Edimetalla quibusJunis tu tragiua reddit,etiam plumbum, aurum quod efficere nequitipsum stannum: nam ejus ariditas quae stactionem
212쪽
nem affert,ab eorumhumiditate temperatur QDd autem
humiditas argenti vivi metallica stipatat: nam cum omni- bus commiscetur avidissime augem combibitur ab auro de
argento,deinde a plumbo&sanno: difficilius adhaeret E i ei, difficillime ferro. hi staramalgama vocant quodcunque metallum cum argento vivo solutum,quod ad simi- Iituainem pultis redditur,quale Albertus sponte aliquando reperiri tradit in metallis argenti. Vnde significatur vaporosam exhalationem in argento vivo minime congelatam ea facilius penetrare, quae similem naturam habent dominantem: oo similitudinem enim fit attractiovi adhaesio AE ii igiturvi ferro difficili commiscetur quia magis terrestria sunt impuram autem esse ejus substantiam patet,nam al-
bedinem habAlvidam ad plumia accedentem: S cum
tractatur,nigredinem multam reddaquit Quoniam autem in igne facillime evolat cum tota substantia ignificatur exhalationem continere non ustam, sed ustibilem haec enim attollit vaporosam non comburiter autem,quia uniformiter cum aquea humiditate dominante commista est, quae ab ustione defendit. Ideo aeream esse ejus naturam tradit Aristoteles, atq; ob id incoagulabilem . Meteo cap. 8. Cum autem hujusmodi sit ejus natura, cur pondere vincat alia omnia praeter aurum,alibi explicatu est. Plinius duo ejus genera tacit, unum appellat argentum vivum, alterum Hydrargyro' id est, arsentum aqueum. De argento vivo in quit Invenis auri&argenti lapis est,cujus vomica liquoris aeterni argentum vivum a2pellatur venenum rerum omnium, exedit ac perrumpit vasa permanans tabe dira O mnia ei innatant praeteraurum ad unum ad se trahit deo :optime purgat caeteras ejus sordes expuens erebro jactatu invasis fictilibus: ita vitiis abjectis ut&ipsum ab auro distedat, in pelles subactas effunditur, perque eas sudoris vice deflues
purum relinquit aurum. Ergori cum 2Era inaurantur, sub litum bracteis pertinacissime retinet, qui usus, Hydrargyro adulteratur. Et alias argentum Vivum non largum inventum
213쪽
LIBER TERTIVS. tum est: ejus lapis etiam in argentum excoquitur. De Hydrargyro autem inquit inventum esse ex Minio secundatio in vicem argenti vivi fieri autem duobus modis. Eneis mortariis pistillisque trito Minio ex aceto aut patinis ficti libus impositum terrea concha, calyce coopertum argilla su- per illita deinde sub patinis accensum tollibus contimio igni atque ita calycis sudore deters, qui fit argenti colore dc aquae liquore. Idem guttis dividi facilis Si lubrico hu-
more confluere quod cum venenum esse conveniat,ut Minium, temerarium ejus usum esse Vult in Medicina: praeterquam ad sanguinem sistendum,illitum capitivi ventri,dum ne quid praetereat in visceravi vulnus attingat Argentum solum eo inaurari cum&in Erasimili modo duci debeat.
Haec Plinius Dioscorides sub HIdrargyro Graece appellato utrunque accipit non enim disterre videntur nisi origine. Inquit enim quoddam fieri ex Minio igne attollante fuliginem quae calyci superposito insidens refrigerata vertitur in Hydrargyron. Inveniri etiam in tectis guttatim ubi a gentum conflatur Alios esse qui tradiderint per se in me tallis inveniri Galenus novit tantum id quod artificio paratur. Hodie ex Germania habetur Foditur ejus vena in monte Hydria prope Goritiam, lapis est frastilis ad rubedinem tendens ponderosus instar Hsta, minutis guttis ara' genti vivi splendens unde etiim spon emanatat aliquando ejus rivuli dum asotatibus er tur Lamem appellant Cinnabrium nativum migni etiam tradunt in lapideshbalbido livescente, aut simili Caici. Extrahunt autem aris gentumvivum igne super fictilia venam continentia, ut per
eorum oscula descendat in sublecta vasa sub humo condita, rimis oprime clausis, Aiunt ex iace quae remansit fieri Iapudem fusibilem,quam Marcassi tam argenteam cicant, colo
re argenti,dequo diximus in stanno Vidi per se argentum
vivum Pisis inter saxa dum fundamenta vetera excararentur. Testantur praecipue provenire in locis uliginosis,ubi
nebulae quaedam cras ante Solis ortum attolluntur in V
214쪽
te, sed ob gravitatem non altius arbores ejus loci&si vi
reant, frusiseras tamen non esse: ac tardius germinare his signis artifices loca scrutari, ubi proveniat argentum vivum. Haec significant ejus materiam esse admodum vaporosam fumosam vero adeo exigua ut non sufficiat ad ejus coagulatione Hus evaporatio perniciosa est, adeo ut fossores quanquam vesicis ori applicitis caveant, brevi tamen intereant, aut Phthisi aut Asthmate, aut Palpitatione cordis,aut Paralysi Dioscorides tribuit argento vivo enecandi vim ,
nam potuerodit interna suo pondere. Et Galenus idem recenset inter Deleteria toto genere I Simpl. 9. quae sunt erodentia, quamvis testetur alibi nunquam se vidisse e)us experimentum. Sed hic controversae apud recentiores asserentes,non genere Deleterium esse,sed la quantitare frigidum enim & humidum statuunt in quarto gradu, Boob id
putrefacere extincto colore innato Afferunt experimenta:
quendam se tuito bibisse argentum vivum in magna copia, qui cogelatus paulo mox interiit,repertum sanguinem congelatum prope cor. Propinari praeterea sine noxa pondere scrupuli unius aegre parturientibus ultimo remedio Sum qui infantibus exhibeant magnitudine duorum granorum Milii ad vermes necandos citra ullam molestiam. Paulus
usi gineta testatur, combustum in cinerem redactum aquibusdam misceri cum abis speciebus, ac propinari Colicis &Iliosis. Quod autem Dioscorides inquit: suo pondere corro.
dere interanea Avicenna minime confirmat. Praeparatur hodie cum aqua acuta coctum,donec in cinerem redigatur, qui siccatus in igne colorem rubicundum contrahit, Praecipitatum vocant:Quod imponitur uIceribus putridis praecipue pudendi ex morbo Gallicomam exterit & siccat sine ve hementi morsu. Exhibetur quoque intus ad trahendos humores crassos, Melancholicos vice lapidis Armeni , sed praecipue in morbo Gallico videtur enim argentum vivum luem illam delero movet per superior 5 inferiora. ea
satius est more lapidis Armeni diutius abluere cum aqua simplici,
215쪽
LIBER TERTIUS. 193 simplici, postea cum rosacea,ultimis pulverem exsiccatum
vino irrigare aut succo citoniorum audecto Gummi Arabico hujus hoc modo praeparati exhibent fana quatuor, aut quinquevies' ad duodecim cum Mastiches scrupulo unovi bachari rosice drachmis duabus post assumpionem ferculi. Alii nobilius faciunt, Aurum solventes in argento vivo, simul coquentes m oleo sulphuris, postea per se, donec pulvis croceus fiat, cujus exhibent pondus denarii Veneticum oleo Amygdalarum dulcium: purgat enim omnes humores
sine noxa Nam aurum corrigite in nocumeta,uzDioscori
des testatutiexhibens auri scobem tenuissimam ad epotum argentum vivum singulari praesidio. Quod autem per sublimationem praeparatur cum sale Armeniaco, ascendente in igne utriusq; substantiari congelata in similitudine saccha
ti,quod vulgis Sublimatum Vocant, Venenum est acerrimuexedens utuntur tamen eo mulieres temperato cum Cerussa ad faciem dealbandam. Ipsum autem argentum vivum cum saliva,aut axungia cominutum ut non appareant ejus guttae, quod extinctum vocant, illitum pediculos&lendes enecat scabiem malignam sanat & ulcera prava, nam, hementer repellit Lyccat. Sed mirum, perunctis exaria gento vivo cum axungia, brachiorum crurum articulis, confluere magnam vim pituitae ad os, unde totum corpus expurgetur in morbo Gallico quo remedio dolores sanantur diuturni,&ulcera exsi cantur sed aliquando lingua ex confluxu pituitae adeo intumescit, ut contineri in orei
queati& processu temporis ut plurimum incidunt aegrotantes in prava distillationes, anhelationes, cordis palputationes. Sed ut ambiguitates sol vantur circa ejus temperamentiim ortas, animadvertendum est argentum vivum
quamdiu in sui natura est, frigidum esse, nec multu differer a Plumbo, repellit enim influentes humores, illitum capiti di ventri, sistit sanguinem, ut Plinius testatur. Vnde non mirum si haustum in magna quantitate calorem innatsi extinguat: us vapor paralysim ia convulsionem faciat neris
216쪽
. Is D E M ET A LLI cIs vis enim inimicum est fruidum. lautem in exigua qua
titate sumatur,ut acalore animalis duci possit ad ac tumilam non frigidum esse,sed vehementer caua εἴ putrefaciens: tunc enim corrodit interanea adjuvante pondere ut facit Lithargyrus potus. Eadem enim Symplomata parit apud Dioscoridem. um tamen Lithargyri temperamentum eX-terius applicare, Symmetrum ponatura Galeno. non enim exterius ducitur adactum ut interius. Pondus autem eoru adjuvat ad impressionem inserendam. Quanquam facilius elabatur argentum vivum, quia lubricum est,icleo sine noxa aliquando sumitur, quia cito destendit Differunt autem utraque a Plumbo, quia hoc nec intus nec extra vim corrodendi acquirit pilae enim Plumbeae multisannis intra corpus latitare postlint pondere suo paulatim destendentes absque dolore aut erosione. At Lithargyrus cum substantia constet plumbea, ob praeparationem Mustionem vim erodendi acquisivit interius tantum Argentum autem vivum vel absque praeparatione interius erodit: Nam ob substatiae tenuitatem de ream naturam facilius duci potest ad a-inim. Si autem PraParetur,ut fiatyraec itatum , jamdcexterius erodit: omnium autem maxime bublimatum.Gr- cacaliditatem igitur&frigiditatem, hocpactojudicandum videtur argentum vivum Circa passivas autem qualitates qui ponunt humidum esse,decepti qualitate sensibili liquida
non animadvertunt omnia metallica naturae humanae applicata sicca esse,ut seperius explicatum est, ex Galeno. Quod autem multam pituitam ducat per os,contingit, quia natura ejus evaporauilis caput petens , liquefacit cerebri humiditatem, quae ad palatum descendit aliquando prolabitur ad alvum ' Sed haec amplius quam ex instituto nostro dicta sunt.
217쪽
E licatis metallis reliqua absolvamus, quae ab ipsis
egrediuntur inaedam eorum oriunturin fornacibus, in quibus venae excoquuntur, aut ipsa metalla perficiuntur: quaedam extra Extra fiunt rubigines de quibus primo lo. codicendum est. Hae sunt veluti metallorum pulicdines&serdes quaedam. Patiuntur autem id cum manent in loco humido,aut cum suspenduntur super vapores acutorum,ut cx aceto Efflorescunt autem quaedam magis,quaedam minus. Solum aurum purissimum nullam sentit rubiginem rimpurum vero Sesargentosum, atque argentum ipsum tardissimo tempore florent. Est eorum rubigo caerulei coloris,&amaenissimi, quam pictores praeserunt caeruleo ultram rino. Putandum est ejus vires easdem esse cum caeruleo, quod ponte infodinis reperitur ex vena eorum emanans.
Ex aere autem emorescit Erugo , quoe vulgo viride aeris appellatur. Apud antiquos plures habet differentias. Quaedam enim Rasilis appellatur, quia deraditur ex ipis Arre, aut ex lapide aes continente in Cypriis metallis, quem Plinius Chalcitim vocat, unde aes coquitur. Hoc genus Ion Xyston Graece dicitur. Alia Erugo colecta,id est,uermi-
eularis , quia ad similitudinem vermiculorum coacta esset, quae aut arto quadam ex aere fiebat, aut ex lapide Erario, ex quo Es conflatur, sponte habetur, quam fossilam Sc lectam appellant.Tertium est etiam genus Eruginis,Staterna appellata, Chryseculia, seu aurificum aerugo, quaesta quo rutam ad aurum glutinandum, inc Rus locum hodie successit Borax Quo autem facilius Es floreret,super vapores aceti acerrimi collocabant vas Eneum, aut laminas ne ac elum attingerentvi vas es et optime obstresciti m. De cimo enim quoque die colligitur aerugo quae deraditur. Aut
easdem laminas in vinaceis acestentibus condunt, aut stoisbem aeris: ejusdem lenullsimias bracteas aceto perfundunt,
218쪽
omnibus enim his modis aerugo nascitur rasi lis. At scolecta majore apparatu perficitur teritur enim acetum album inmortatio pistilloq; aeris Cyprii, donec crassescat, additurq; portio aluminis &salis, aut nitri, teriturque in Sole aestivo sub cane, donec Erugirus colorem contrahat&concrescat in speciem vermiculorum.Quidam addunt duas partes urinae veteris E efficaciorem essiciunt, colorisque melioris. Sinterna eodem modo perficitur, sed pro aceto urinam im- suberis terunt addito nitro, Cypria aerugine, ut testatur linius. Adulteratur Frugo rasilis pumice admisto aut marmore,aut atramento sutorio Illa attritu digiti madefa cti aut dentium deprςhenduntur:atramentum autem sisto. rium igne, rubescit enim aut papiro galla madefacto, nam contactu atramenti nigrescit visu quoque maligne viret. Scolecta quoque adulteratur rasili improba addito gummidi formatis vermiculis,quod in totum damnatur. Omnibus praefertur Scolecta fossilis, secundo loco Rasilis, tertio Scolecta arte parata Santerna quiparatur Rasili. Habent facultates aetas combusti, sed emcaciores: acres enim sunt, digerunt, mordent, liquant carnem non modo tenellam feci&duram. Cum cerato cicatricem inducunt tandem , ulceribus putridis de fistuIis maxime accommodantur. Hodie tantum Rasilis inusti est alia vero genera non amplius parantur: Vritur donec colorem favillae acquirat, ut Plinius inquit vel subcineritia fiat ut Dioscorides.
FErrugo,id est,rubigo ferri rusia est aut crocea ad sustum
vergens, a Chimicis crocum ferri vocatur, quo&infe-o ores utuntur ad colorem croceum. Paratur eodem modo,
quo Erugo rasilis sed praestantior ex Scobe in aceto aceriarimo , ut in patinis supermineat acerum quatuor digitis. Nam flos ejus ascendit olei modo ad superficiem instar telae Aracie colore croceo,quod per intervalla colligitur si
219쪽
eatur. Facultatem habet siccandi astringendi. Ea dies. tur Achilles sanasse Telephum pingitur enim eam decutuens gladio. Sistit profluviasteminarum admota, sed potu praestat ne concipiant, ut testatur Dioscorides. Illinitur praeterea Erysipelatis ex aceto&eruptionibus pustularum,&ad multa alia. Recentiores stribunt propinari pondere scrupulorum quinque cui vino calido adversus antiquas Hepatisi Lienis obstructiones sed sumpta in multa quantitate vomitum provocarevi ducere ad necem, cujus remedium inquiune esse aquam, in qua Magnes maduerit, aut ejus pulverem ex aqua propinatum reprimere enim ejus vim Sc vomitum sistere Tutius autem me puto,non scrupulos quinque exhibere, sed scrupuli dimidium, cujus character aliquando decipit,cum idem sit cum numero quin
rio. Alii non rubiginem assumunt, sed ipsius ferri scobem,
quam praeparatione convertunt in rubiginem, hoc modo.
Eligunt puram Chalybis stobem ab*ue ulla admixtione
aut AEris, aut Plumbi, aut vitri, nam nax in potu lethalia sunt eum irrorant aceto in vase mundo,operculo superposito nam post dies septem invenitur colorei ubiginis,postea siccanti terunt. Sunt qui abluant cum aquam aceto, eam percolantes' dimittunt sub dio , donec putrescat, deinde iterum abluunt cum aqua dulci, siccatam reporiunt: hoc enim pacto aufertur Lubigo per ablutionesvideo-bes purgata assumitur absque pericul Q. Datur Ictericis,coris pus inpinguat.
re candido, paratur simili modo ut 2Erugo, laminis super vaporem aceti appensis sed hic materia quae solvitur, defluit in acetum, aut etiam deraditur inde aceto transfu . vi colato, crassamentum siccatum teritur describratur rQbd non exii,sterum teriturin cribratur, reperiturque donec
220쪽
praestantius est, eligiturq; pro medicamentis oculorum se quentia pro ratione discedunt a bonitate. Inde aceto acri
iubacta dividuntur in pastillos, qui in Sole a statis siccantur rita enim Cerussa candida fit Metrio. Dd si hyeme,
rare oporteat, supra furnos,balnea , auctornaces peragendum est,ut calore perficiatur Levissima tantum ex omnibus adcandorem foeminarum adhibetur. Torretur autem uno modo in fictili novo cotinue movendo, donec cinereucolorem traxerit. Alio modo in patinis ferulacea rude vetasando,donec colorem Sandarachae acquirat, quam quidam Sandycem vocant, ut Dioscorides inquir. Apud Plinium usta casu reperta est incendio Pyrari Cerussa in Orcis cremata, oua Nicias Pictor primus usus est optima nunc Asiaticanabetur, quae turpurea appellatur Fit, cremato Sile marmorosei restincto aceto sine usta non fiunt umbra Eandem paulo inferius videtur Sandarachar adulterinam vocare,qui es t ex Certissa no in fornace cocta: color debet esse flammeus. Haec si rorreatur aequa portione rubrica admista Sandycem facit nec sunt alii colores maj
xis ponderis. Et inter factitio estri Syrteum, quo Minium adulteratur fit autem Sinopideri Sandycemistis. Haec Plinius. At pigmentorum commissiones, nomina ab antiquis usurpata non pertinent ad nos. Hodie Sandycem,idest, Cerussam ullam eo usque ut colorem rubentem acquiserit,
vulgo inium vocant, facultate longe diversum a Minio antiquorum, quod Cinnabrium hodie vocatur ut alibi eriplicatum est Cerussis facultates refrigerandi, oceluden
di,ideo a Caleno inter Emplastica numeratur quae autemper ustionem transiit in Sandycem, tantum reddita est tenuior, sed nondum excalfaciens usiurpatur a medicis frequenti usu ad reprimendas fluxiones ex ulceribus partibus contusis illita ex cerato, quod unguentum album vocant. Ex Sandyce autem paratur ceratum ad cicatricem in