장음표시 사용
191쪽
tum quae amatura condita sunt: erlicere autem nequit metallicam substantiam quod forte idem contingit in vitro, extrahitur enim liquor hujusmodi ex lapidibus illum continentibus Purum tamen aliquando metallum repertum es.se infodinis testantur. Quid enim prohibet, separationem terreae substantiae quam facit ars, sponte aliquando fieri a
naturame eueriaione igitur me tallorum in communi hec dicta sinu.
Divisio autem eorum summa est in liquabilia ducti
lia Linuabilia ut Plumbum, RSs, Aurum, caetera, ferro excepto Eo usir siquabile ponitur, licet excessu ignis liquetur cujus cautam attulimus seed ductile est, unde leponitur inter me talla, cibin a tro quotliquabilia ponantur inter siccoraq. Meteo, cap. c. inod Tard abile tantum
est,non ductile inter metalla stannum reperitur Ductile' autem non fusileG0lumrterruim. Ductilia 1 muli fusilia, caetera metalla. mnia autem humidiori materia constare necesse est. Non enim in igne funditur nisi humidum a frigore congelatum: nec malleo ducitur nisi molle hoc autem
ad humicium pertinet. Sed merito quis dubitabit, pro pter quid non omne liquabile etiam diictilie sit& e converso cuutraq; attectio ab humiclitate fiat ' Dicendum est liquabilia esse , quae potentia humida sunt, sed actu sicca,ut glacies. At duotilia sunt quae actu aliqua ex parte sunt humida, non omnino humida, aut sicca. Nam neque aqua ductilis est, neque lapis, sed utraque frangibilia sunt. Vitrum igitur &glacies liquabidaquidem , quia humiditarem habent a filia ore congelatam cis non ductilia, quoa actu omnino siccaiunt Argentum autem virum fragile est ut aqua, ideo Mmetalla, quibusjungitur reddiΞtiagilia rademessicit Sta nummam si riaumilceatur, aut Amento, fractionem in 1 fert.
192쪽
fert. Ductilia autem sunt caetera metalla, quia in coagulati
ne non ex toto reddita sunt sicca ted mollities quaedam magis S minus relicta est. Ideo ferrum ouo durius est eo minus describe, ut patet, quando in Chalybem convertitur petitexatas lusiones,si prςsertim in succis quibusdam astrinissentibus extinguatur fragile enim redditur, neque ductile fit,nisi igne mollificetur. Quomodo autem sub hac divisi
ne contineantur omnia corpora metallica, tam venae me taulorum, quamquae*b ipsis egrediuntur ut Scoriae, quae similemnariaramhabent,ut vitrum, superius explicatum est. Omma enimnaec do nantem habent vaporosim exhalationem, ideo Inter ductilia sunt aut fusilia Metallorum autem species quidam septem ponunt secundu numerum Planetarum, a quibus exortus princiyia ducicreduntur Vnda Chimici nominibus Planetarum singula appellant,ascribentes Saturno Plumbum: Iovi Stannum Marti Ferrum Soli Aurum Lunae Argentum Veneri Es Mercurio argentum vivum. Imitati Hatonicos, ut Ficinus testatur in Critiar sed quibusdam mutatis. Nam Iovi Electrum tradunt: Marti Iri, Ferrum: Mercurio Stannum: eximunt autem a gentum vivum e numero metallorum. Alii sex tantum esse metalla duo perfecta aurum argentum, quatuor imperfecta, quorum duo dura sunt, Ferrum& hs duo mollia lumbum &ritannum Argentum vivum non adhuc me tallum esse sed in quodcuna mutari posse,si congeletur. At hoc opus,hic labor est. Poniturenim ab Aristotele incoagulabile. O uod si hoc verti nequeat in metalla,quorum' tatur esse materia multo minus ipsa metalla in vicem tranc mutari possunt,nisi riatur1n materiam utriusq; commmnem. Oportet igitur tam metalla,quam argentum vivum resolvere in vaporosi x salationam, ex qua facta sunt&fumosam uniuscujusqu ti Erum At id impossibile esse ipsimet hii aestat ent ur. Quod enim natura calore caelesti sublimatape Una terrae, non potest artifex calore ignisi in vasis exiguis imitari. Ideo quidam ex iis
193쪽
ex iis aliam rationem excogitarunt, ut ex Metallis jam natura conditis elicerent id quod perfectum est in ipsis Putant autem in omnibus contineri aurum, argentum, ted latere ob impuritatem admistam in metassis imperfectis Vt igitur hanc eliciant Ecde commisto separent, medicamentum componunt, quod profectum super illa infusione, id praestet. Qupniam vero attractio non fit nisi inter similia, ideo innuunt obscuris tamen verbis, ut selent medicamenis
tum id fieri ex auro ad extrahendum aura,& ex argento ad argentum. At vero experti ea in sua crassatieminus penetrare in profundum eorum quibus commiscentur, varia adhibent artificia ad attentiandum, partim coquetes cum argento vivo, cujus nariaraest pervaderein profundum metallorum,partim cum aquis acutis exsati , aluminibus,variissingeniis lapidem constituereprofitentur rubrum aut albu, futibilem ut cera, ingressivum in metalla& tandem purgativum ab omni impuritate id quod inest in ipsis, auri aut argenti colorem adciendo, pondus, caeteras conditiones perfectorum. Verum etsi reperiantur aliquando in fodinis
metalla sta cujuscunque generis, nontamen post eorum separationem qua artificio fit in fornacibus, remanere se per alterius mistionem verisimile est. Hocenim esset secundum Anaxagorae opinionem putare in unoquoque caetera inesse&nullum dari simprexcorpus separatum inanis igitur est eorum labor, qui tentant extrahere aurum re argentum ex iis eorpbribus,in qui5us fior est Delusi autem sunt variis eorum pigmentis, quJ5us aliqua ex parte veluti palliantes imperiectorum metam , putant se extraxisse ab iis aurumvi argentum. Sed cum in eorum protundo materia adsit combultibilis disimpura nequaquam tollerare possuntquod nq; examen,aut igne lacrum,aut per succos acutos erodenteseorum rubstantiam. Sed nostrum non est eorum ineptias redarguere. Ideo institutum persequamuri Illud contemplatione dignum est, omnia metalla quamvis ex vaporosa extula ne constent, pondere tamen vincere omnia
194쪽
omnia corpora, tam lapides quam terram ipsim omnium gravissimam. Nam fulis metallis omnia alia supernatant,ue
aquae oleum aut lignum. Quod argento vivo maxime contingit nam illi etiam omnia reliqua metalla supernatant excepto auro Auset admirationem ejus natura aerea,ponitur enim ab Aristotele inter ea, quae plus aeris habent, .Meteo.cap. 8. nam facillime evolat in fumum quod signi ficat,id maxime ex exhalatione constares ideo Chimista
inter spiritus connumerant. An corpora tenuia dc humidae
in unum angustum magis compingi posIunt quam crassa
5e sicca3sicca enim non invicem glutinantur in unum cras- fi vero difficilius penetrant in angustum. Quando autem multa materia gravis in unum compingitur , gravis redditur, quam ubi pauca tanta enim est gravitas , quanta est materia, ut tanta est albo, quanta est superficies. At me tallorum materia cum vaporosa sit,utrunq; possidet, tenuis enim est, humida Pater autem experimento. Nam autum graviffimum onmmuru, simul & tenuissimarum pariatium duci enim potest in bracteas adeo tenues, ut evolent
in auram. Nec mirum vaporem utpote aereum levem esse, gravitatem autem acquirere in metalloru generatione ampliorem quam aqua: nam ab exhalatione sicca alteratus conis
ditiones terrae acquirit, graviorq; fit ipsa terra, quia humiditatem actu retinet, qua ductibilitas orituri tenuissima tum est partium.Talis est humiditas metal lica omnium gravissima, non adhaerens tangenti, nec madefaciens ut aquarnulli alii similis: non enim aqua est neque ex aqua,sed erat potentia aqua antequam metallum fieret. Ideo bene a Me dicis omnia Metallica terrae species appellantur, etia ipsum argentum vivum & omnia vim exuccandi habent. SeAjam singula explicemus exorientes a perfectioribus ultimo quae ab illis egredium ,Perquiremus.
195쪽
AVrum caeteris metallis praelatum non ob colorem fi
vum, quia clarior in argento videtur, longius fulget nec pondere, aut facilitate materiae, quia in utroq; viniscitur a Plumbo, ut Plinius putat. At contrarium apparet, si utraque projiciantur in argentum vivum Plumbum enirn supernatat, aurum selum mergitur, gravissimum igitur omnium. Sed pesectionis signu est quia solum inter metalla ui igne nihil deperdit . durante materia etiam in incendiis, rogisque. Quinimo quo saepius arsit,proficit ad bonitatem.
Praeterea quia usu minimum qu atteritur, cum aliis Metallis lineae producantur Ec manus sordescant decidua mat Iia. Hinc anuli aurei,cum primum e ferro instituti fuissenta Prometheo,tantum in signum vinculissed postea successe :runt aurei insisnum bellicae virtutis apud Romanos , aut etiam dignitatis gratia publice dabantur iis, qui legati ituri essent aci exteras nationes. Nullum praeterea aliud latius dilatatur, aut numerosius dividitur una cnim uncia in s ptuagenas inuinquagenas, plure' bracteas quaternum
utroq; digitoru sparguntur apud Plinium sed hodie drachma quinquagenas sex digitorum facit apud Aromatarios. Ideo legendum puto apud Plinium Septingentas quin- qu senas. Apud Pictores autem triplo numerosiores,
tandem tenuimmas ejus bracteas argento substrato eo usi dilatant, ut color tantum non substantia videatur remanea, quibus inaurant aes, ferru,ligna,marmora Ducitur quoq;
eadem ratione in filum tenuistimum,quod stamini circumia ductum ser se sine stamine texitur. Accedit substantiae incorruptibilitas: lum enim nullam contrahit rubiginem, nec squalorem , adeo ut contra salis aceti succos rerum domitores constans perduret. Id autenrcontingit tantum in auro purissimo, nam impurum floret quidem sed caeruisleum amaenissimum Vna tantum res est, quae venenim
196쪽
do ipsim eorrumpere videtur: hoe est argentsi vivum: nam quamprimum illud tetigerit, permeat intus, frangiti tam demin pulverem convertit,nulla auri specie apparente. Sed in igne resurgit pulchrius quam prius. Haec igitur indicia
sunt nobilitatis substantiae,ut merito praeciosissimum habeatur. Rus autem vena,unde excoquitur varia est: nam vel in fluminum arenis reperitur, quod genus perfuctiu est, cursu ipso tritu perpolit unquorum numero Padus est Italiae in montibus enim abradi ejus micas tenuissimas una cum lapillis creditur aut exhalationes subterraneae in ipso cursu aquarum purgatae, lapilli'ue haerentes in aurum comvertuntur. Aliud genus effoditur puteis aliquando summa
tellure inventum inhaerer autem glareae marmoreae in Huspinia at in Oriente Sapphiro,quem lapidem Laetuli vocati diximus: m Thebaico, aliisque gemmis Tertia ratio est excavatis montibus cuniculis pen magna spatia actis ad lucernarum lumina Vena enim propria an fibris saxorum continetur praecipue ubi Silex fuerit, duriores enim Iapides amat Testatur Albertus eandem auri fibram visam per Sili cem transeunrem, degenerasse in argentum cum ad aliud genus lapidis mollioris rariorisoue pervenisset. Ex quosolligit magnam vim tbcoinesi e augeneranda metalla, eum ex eadem materia diversia corpora ob id fiant. An tenvior erahalatio, quae in aurum convertitur, exhalat facilius Meva nescit in lapiderariori tirassior autem caeteris metallis propria non penetrat in lapides densiores 'Quamvis autem excoqui venam oporteat,ut perfectum aurum cliciatur, reperiri tameni adunt in metallis perfectum, quod igne non Ggeat Factum quoque aliquando aurum ex auripigmento in Syria pictoribus etata, sed tam parva quantitate, ut majus enet ditendium Auro omni argentum inesse testantur
vario pondere, alibi dena , alibi nona, alibi octava parte. Cui quinta pars es- Electrum appellatum est, cui maxima authoritas apud antiquos de quia claruas splendet quam argentum ad lucernatum lumina: S quia nativum venena de-
197쪽
L Is RTIU S. 3 praehendit: nam in calicibissis currunt arcus caelestibus similes cum igneo stridore. QMd vero aurum purum est de ab omni argento separatum obryzum appellatur, quod igne depramen litur,si rubeat colore quo ignis. Cum enim igniturvi funditur, rubedinem fulgentem,ignis modo acquirit. Dinicillime quoq; accenditur. Est de alterum sine
igne purum, quod Apyron appellatur, quale Arabicum esse
traditur caetera argentota Graecis leuca appellata. In me
dicinis usurpantur auri bracteae, quae folia appellantur, ad cordis palprratrones caetera ς ejus imbecillitates priesertim ab atra bile ortas nam Arabes vim laeti fieandri si tribuunt.
Sua enim sergiditaterepellita cordepravas fluxsones. Sicci tale autem ac substantia incorruptibili tuetur,ne putrescat. Chimici promittunt ejus solutionem, ut poculentum fiatieui vires tribuunt adversus omnem morbu reficere omnes corporis imbecillitates Sci uventute conservaret cumia lmen aurum ostensum sit a nullo solvi,preiterquam ab argenisto vivo,quod venenum est. UmVas aute ponatur in aquis acutis, quas auri dices parant ad separandum aurum ab aria gento:nori ramen in liquorem solvituri tantum dividitur in
partes insensibiles, quae iterum siccatis aquis latinari pos. sunt in pristinum corpus Tanto igitur minus silvetur ab aliis aquis quae vim erodendi non habent. At ejus pulvisc
Ius ab omni aliena substantia ablutus, utpote renuistimus,ex
quocunq; liquore assumi potest quomodo potabilis redditur. Qui vero putans uria Selixando qualitatem auream Liusculus communicare snanem operam moliuntur. At ex illinctioine ejus forte aliqua virtus imprimi possit in liquori .ebus, sed ea potius ex igne erit, quam ex auro. . Cauterium tradunt ex auro ignito tactum, non excitare bullas, ulcus citius adcicatricem perduci Plinius experimentum quoddam probabile affert Iuber aurum torrefieri cum salis gruis
moltiplici pondete dc rursus cum duabus salis portionibus, At una lapidis Schisti: ita enim virus tradit rebus una crema tus in fictili vase ipsum purum: incoi ruptum utitur aurem reliquo
198쪽
reliquo cinere eum aqua acrinenasi fistulas Hamo
rhoidas,atque alia. Aurum pollere tradit contra maleficia
applicatum, inesse tamen ipsi superlato in malu ficam.
ARgenti paulo infirmior est natura,nam in igne aliquid
deperdit,licet modicum Adia Sulphure comburitur,si illi fuso admisceatur. Et super vapores acutoru expuit suam
rubiginem,dissiculter tamen, quae caerulei colori se Itamae ni pictoribus charior caeruleo ultramarino dicto Lineas autem ducit ex se nigras,ideo marius inficit. Dilatatur mala leo in amplam latitudinem, sed minusquam aurum, cauta
durius est 5 crassius. Eodem quoque levius est, Plumbornam sussim illis supernarat olei modo,quibus rationibus discedit ab auri perfectione,sed caeteris longe praestat. Nam splendorevi candore omnia vincit. Dilataturi texitur ut aurum,aliaque opera ex eo similiter fiunt. Vena, unde excoquitur, non niti in puteis reperitur nulla sui spe, ut Plinius stribit, nullis enim intillis lacer,ut aurum. Nam terra est alia russa, alia cineracea, sed hoc in Hispania. Alibi enim lucentibus scintinnis reperitur , ut in Germania tradunt rein Etruria vidimus Seravitiae Laudant autem se res eam,cui minutilumae sunt scintillae. Item quae in lapide cando, Plumbo reperitur , aut quae soluta est in luperficie terrae,sed haec minus splendet,quam reliqua: Non laudant in lapide duriori, aut ubi Pyrites aureus mistus est, sterilior enim reperitur. Vbi Pyrites candidior, rarior & minutior, majorem spem praebet. Albertus Magnus optimum argentum nasci tradit molle subcterra, spisi pultes, quod tamea eri expositum siccaturri congelatur, funditurque in optimum argentum, sed huic admistum est argentum vivum. Minium quoque,cujus vomica est argentum vivum, excoqui inargentum testatur Plinius Reperituri carbunculo similis:quod gemis Minii Vitruvius 4nthracem vocat.Tr
199쪽
LIBER TERTIUS. Ipsdunt in Germania repertas esse infodinis argcti massas, quae
ope ignis non indigeant quarum una gloriatur Dux Saxo niae, ea forma gehita ut promen ejus usus sit. Quemadmodum autem cum auro ut plurimum conjunctu est argen 'tum , sic cum argento Esi Plumbum,aut argentumvivum.Non potest autem excoqui argentum,nisi cum Plumbo aut vena Plumbi: nam ejus auxilio purgatur. Odor ex argentifodinis omnibus animalibus noxius est, praesertimeanibus ut testatur Plinius Arabes etiam argentum assumunt in medicamenta Laudant enim ejus sic obem ad cordis palpitationem facultate scilicet retrigeranditi siccandi.
AES imitaturcolore quidem aurit, si enim eius rubedo
modice diluatur, aurichalcum fit auro simillimum. Subitantia autem tractibili infusionis tarditate argentum, expectat enim ignitionem antequam fundatur. Differt au tem ab utrisque, quia ignium examen non tolerat, sed h6mburitur universum,unde significatur multum continere e halationis combustibilis, nam prae caeteris odorem&riam
mam sulphuream reddit. Praeterca madefactum facillime contrallit suam rubiginem, quae AEruso dicitur colore virudi,quod imperfectana mistionem significat exhalationis adustae cum vaporosa: humore enim non solvitur, nisi quod ustionem passum est. Eo Chimistae facile adulterant aurum Margentum. Tingitur enim aggento vivo, aut arsenico,
aut idco in speciem argenti irEcipue addita aliqua potatione argenti: Cinua autem in speciem auri, quod Aurichalaum vocant,vulgo Ottouae irassit Plinius etiam a n tura fieri aurichalcum, quod ob praecipua bonitatem admi rationem obtinuit, sed postea desiit. Et raditur aes multituo. cis,sed non eadem bonitate. Quondam prunatum obtinuit
200쪽
multabui praelata sunt partim adominis metallorum appellata, ut Salustianum,Livianum, Marianum partim ad co, ut Cordubens quae naturalia erant. Alia laudata sunt ex artificio officinarum , ut Corinthium, quod in ejus urbis connagratione repertum est a sertuna mistum , postea ab artificibus imitatum,omnium nobilissimum propter coim rem. Quoddam enimargenteum videtur,quoddam aureum, quocuam Iocinoris imaginem imitatur, unde Hepati-Σon appellatum est Alias laudatum fuit AEgineticum MDeliacum, ex loco ubi erant ejus ossicinae Milturae quoque ejus diversae repertae sunt ad diversios usus, undevi reris cognomina multa. Nam quoddam Coronarium appellatum
est, quia dilatatum in tenuissimas laminasin felle tinctum speciem auri prebet in Coronis histrionum cujus exemplo hodie appellare possemus id quodvulgo appellatur Orolaril- Io, dornatum solum in usu. Aliud Caldarium, duod tantum fusile, sed malleo non extensibitri quoniam frangitur. Aliud ollarium,quia Ollae ex eo fierent: Aliud statuarium:
aliq4 Formale,quod ex mistura eum colorem contrahebat, quem Graecanicum vocant. Praecipue autem Stannum Eriadiviscent,ubi opera fusoria fiunt,sic enim facilius decurrit,& facilius recipit signa quam mistionem hodie appellamus Bronzo, ideo nullum malleo extensibile ob Stanni mistionem,quod fractionem praestat. In praecio hoc fuit quondam ob statuas, signa vasa, candelabra, templorum valvas,ac limina: quorum exempla hodie Florentiae videri poΩ sunt intemplo S. Ioannis Baptistae: Pisis in AEde Episcopali. Similis mistura hodie expetitur ad tormenta bellica, quas Bombardas vocant oc ad Tintinnabula, quas Campanas appellant. Quod autem in igne ab omnibus vitiis pu 'gatum est, Regulare appellatur. Aera extersa rubiginem
.celerius contrahunt, quam neglecta, nisi oleo perungantur: servari autem ea optime tradunt in pice liquida, qua sorte abducta sunt Emblemata illa Imperatorum, quae adhuc tot annis condita intra terram, eruuntur illaeta Excoquitur