장음표시 사용
221쪽
Minio. Sed hausta Cerussa, lethalis est: nam oecIudendo&refrigerando, vias spirituum intercludit,siccando exasperat. Fortet aliquid calidae facultatis concipit, ut Lithargyrus simili enim substantia constat: Plinius vene num hoc Lithargyro comparat linguam aridam reddit,
alia symptomata a Dioscoride, Nicandro, Avicenna tra dita. Oolias Cerus noxas verendae sunt aquae perfistulas plumbeas transeuntes,aut detentae in vasis non stanno sed Plumbo majori ex parte illitis: nam ex iis Cerussa emanae adeo ut aliquando aquam pernoctantem turbulentam reddat. Q etiam ex instrumentis Plumbeis distillantur,aquae non carent aliqua suspitione, praesertim quae acres aut acidae sunt,quanquam defaecari facile possunt ob erussae gravitatem. Stannum ouo minus Plumbi habuerit admistum, eo
difficilius floret. diximus id album Hispaniae vocari, candidius Cerussa Plumbea Alii Biaccam Nexandrinam vocant mulieribus notam & pictoribus.
EX durioribus metallis nempe AEre, ac ferro, cum post
ignitionem malleo percutiuntur, aut cum eXtinguuntur in aqua decidit squama, utpote pars quaedam insuperficie exusta, quae abstedita corpor Id non patitur aurum argentum ob naturam incombustibilem nec mollia ut Plumbum&Stannum , nam quod ab iis abscedit in igne nequaquam arescit, sed corium quoddam mollius praesefert. At duriora corpora&magis terrestria non solum in igne, sed etiam vetustate exsiccata scabrosi redduntur, ac veluti leproa, ideo si percutiantur, aut etiam flectantur, reddunt squamam quandam friabilem, pulverulentam. Haec in Ere duorum generum est. nassos aeris appellatur, altera siluama, Graece Lepis in ferro autem squama tan
222쪽
fornacibus delabitur in receptacular ibique aspersa aqua, obrepentinam congelationem expuitur ramentum quodda. qui flos appellatur, a quibusdam Psegma,id est, immunditia veterum clavorum Optimus est sciabilis, in attritu futi vestens, milii instar numerosius, brevis, gravis modice splendens,gustu astringentei qui stobem Eris non participet, qua adulteratur, ed facile depraehenditur, dentilaus dilat ta scobe. Plinius Psegma vocat fit inquit, in Frariis ossi- cinis jam liquato AEre, percocto, additis etiamnum carbonibus, paulatimq; accensis, ac repente vehementiores, tu expuitur aeris palea quaedam selum, quo excipiatur,stratum esse debet facile disternitur a Diphryge qua nam supernatari quama apud Diost OIidem duorum generum est Quaedam ex Cypriis metallis habetur, quae melior est, dicta Helitis, id est, clavaris altera ex AEre albo, tenuis ecinfirma quae improbatur. Seligitur crana ruffa,i quae acet, persa contrahat Eruginem. Plinius squamam a
fore Eris distinguens inquit sed de Eris flos medicinae
utilis est fit Aere fuse, in alias fornaces translato , ubi
flatu crebriores excutiuntur veluti mili squamae, quas vocant florem cadunt autem cum panes Aeris aqua refrigerantur,rubentque. Similiter ex eis fit, quam vocant Lepida,&sic adulieratur flos, ut squam veneat pro eo Est autem squama haec decussa vi clavis per quos panes aerei ferru' minantur,in Cypriis maxime ossicinis omnia. Differentia haec est: quod squama excutitur ictibus iisdem panibus, flos cadit sponto Animadvertendum vero est circa verbum H litis,quod a clavis denominatum est Clavos Cyprios apud Palladium significare Aes Cyprium,forte quia ex eo clavi
Optimi fierent quibus navium compagem colligabant:Drrci enim clavi citius rubigine abimuntur in aqua expetabanis
tur autem ad aes ustum coficiendum hujusmodi clavi usu attriti,magis quam aliud genus aeris. Simili modo flos aeris ex veteribus clavis ferruminatis in panes colligebatur &squama
223쪽
quocunque aere veteri,id est, collectaneo ε cx usu coempto, ut Plinius inquit, fieri possunt hoc enim attritu domitum & consuetudine nitoris mansuefactum condimentum est aeris novi. Non igitur necesse est florem Aerisis squamam petere ex fornacibus, in quibus novum aes cpnficitur, sed in quibuscunque officinis, in quibus aes collectaneurria conflatur,4 malleis dilatatur,dummodo aes admistionei non habeat Plumbi,aut stanni, aut Cadmiae, quae rubedinem aeris aut inalbedinem , aut in aureum colorem tranc
nautant. Improbatur enim a Dioscoride squama maereas bo, significans Helitim ex rubro haberi, sive novum, sive collectaneum sit, quale Cyprium est,ir hodie in Germania nascitur,multisque aliis locis. Flos quoque candidus reperitur,quem Dioscorides laudat ad aurium gravitatos Illud praeterea notandum Milii similitudinem in flore aeris intelis: non degranis, sed squamulis illi, ut Plinius scribit. Idcirco flos aeris a squama tenuitate tantum, &4rivitate distinguitur. Squama enim crassiorcstilatior. Faculta ites autem eaedem, nam astringunt, extenuant erodunt.
Sed flos tenuiorum partium eliquam aes ustum, squama, ut Galemis testatur. Praeterea tam flos quam squama vim purgandi habetmam flos pondere quatuor obolorum datus extralait humorem crassum sed squama ex aqua mulsa aut in Catapotio aquam trahit lavatur autem diligenter, ut docet Dioscorides Hodie haec omnia a medicis despiciun tur, sola aerugine utentibus, ideo & multis utilitatibus privantur, quas tum flos, tum squam praestant in ulceribus reum tamen in officinis utraque habeantur , in quibus vasa aenea conficiuntur vendunt autem artifices tam florem
quam squamam figulis ad viridem colorem fictilibus prae standum sed animadvertendum,apud aerarios artifices desis plex genus squamae oriri, unum quod sponte abscedit, eum aesigrutum extinguunt in aqua frigida, alterum cum post
224쪽
quam refrigeratum est, letibus dilatant. Contra autem in his accidit, quam quod scribit Diostorides. Dd enim sponte abscedit in aquam,crallius est&latius quod autem ictibus dec utitur, longo, tenuius est instar siquamularum mi.
iii , quo quidem experientia ducti ulcera pudendi exegentia absque ullo morsi lanant longe 'licius quam fraecipitato: omnia vero haec iter conflari possunt in aes.
EX serro, Chalybe squama decussa a Dioscoride si
moma appellari videtur. Inquit enim: Squamae Stomomatis virtus eadem est, quae squamae Eris,lavatur simili modo, reconditur, sed ad movendam alvi dejectionem inessicacior est. Sic quoque Plinius accipit verbum Stomoisma, cum inquit Squamae est alterum genus subtilius, ex summa stilicet lanugine decussiim,quod vocant Stomomae nec dubium est ab alio metallo haberi, quam sit aes,cum dicat Dioscorides eandem vim habere cum squama aeris. Si Ditur nullum aliud squamam gignit, quam serrum,prosecto dicendum est hoc genus squamae ex terro esse. At Galenus s. Simpl. verbum stomoma non pro quam accipit sed pro Chalybe, quae acies Latinis dieitur, inquiens: squama alia est aeris, medicamen utilissimum, alia ferrii Stomomatis. Et paulo inferius majorem obtinet astrictionem squama ferri, hac etiam majorem Stomomatis quamobrem ad contumacia ulcera meliores sent, quam se uama aeris. Ex quibus manifestum est,Stomoma apud ipsum significare aciem Dioscorides forte squamam ferri appellavit Stomoma, quia praeferretur ex Chalybe,ex quo mucrones fiunt ut Helitis ex aere clavorum.
225쪽
IN fornacibus autem,in quibus metalla excoquuntur,priis
mogignuntur scoriae, quae veluti recrementa sunt venae quae excoquitur,vulgo Loppas vocant. Plinius inquit Quae e Catino jactatur spurcitia in omni metallo, vocatur Scoria. Supernatat haec metallo olei modo , tenax uenta,quandiu fusa est, frigefacta autem congelatur, fragilisque reddi
tur ut vitrum. Dum vero aliouid retinet humoris metallici, gavis est. At superato per ignem omni humore, levis redituretc liquidior, de pura: cmus humiditas ob viscositatem non evaporat, nec comburitur, quia quodcunque combustibile erat , in igne evanit, remansit autem ouaedam humiditas fusionem praestans Ideo inservit artincibus ad venas agrestiores fundendas radmiscent enim tritam, ut cum ea citius fundantur defendit etiam metallum ab igne ne extenuetur in vapores innatans enim metallo, fit veluti operculum,quod praesui densitate nihil transmittit, ut vitrea vasa faciunt. Sunt varii coloris, nulli tamen translucidae. Ex aeredi ferro plerunque nigrae de serdidae, spongiosaeque, sed cum in igne magis purgatae fuerint, quae ex aere nascitur, rubedinem acquirit, appellaturque Disaryges quae ex serro,caerulei coloris evadit. Ex Plumbo Lutea ex argento varia. Hae solae recipiuntur a Medicis. De Scoria aeris inquit Dioscorides lavatur ut aes ustumi eandem vim habet, sed imbecilliorem. De Diphryge autem appellato, quia bis coctum sit, tria genera inquat esse. Vnumtolsile,quod ex luto quodam fit in Cypro sola, eruto ex specu hoc in Sole siccari, dein sarmentis uri. Iterum veluti sedimctums faecem aeris perfecti, in veniri sublato aere post refrigerationem infundo fornacis adhaerens , astringenti gustui sapo te aeris Tertium fieri ex Pyrite cremato permultos dies in camino ut calx,donec colorem rubricae conis
226쪽
traxeritiquod reponunt. Praeterea quosdam esse, qui tr dant ex solo lapide de quo aes perficitur, Diphrygem haberi in hunc modum. Torreri eum in areolis,mox in scrobes
translatum percoqui peroram earum ferruminariambitu, quo detracto Diphrygem esse, quod superest. Praese tu quod saporem aeris reddit, aeruginisque astringens vehementer linguam siccans quod nequaquam inest in oechra usta, quae pro Diphryge venditur, sim habet astringendi & purgandii extergendi ideo cohibet excrescentia, & ulcera lerpentia, & maligna sanat. Galenus testatur se vidisse Diphrygem projectum a Metallicis tanquam rem inutilem in medicina tamen multas utilitates praestantem rvalde enim siccat,&modice mordet Plinius eadem ferme habet quae Dioscorides. me secundo autem genere, quod ipse tertio loco numerat, inquit fieri in fornacibus aris is de subsidente differentia est quidem,quod aes ipsum in catino defluit, coria extra fornaces, Flos supernatat, Diphryges remanet. Alius modus subjungitur ex aliorum sententia In fornacibus globos lapidis , qui coquantur, serruminari, circa hunc aes fervere, ipsum vero non percoqui nisi translatum in alias fornaces, & csic modum quendam materiar. Id quod excocto supersit, Diphryga vocat. Hodiὰ fusores metallorum alio modo utuntur: Cum enim venam fundunt, ne quid in fornace remaneat illiquatum, admi stent venam plumbi aut plumbum ipsum scorias, quae fa cilem fusionem praestent cumque universa materialiquata fuerit, egressa in catinum, auferunt supernatantem Scortam,quae prius refrigerata coit, crustis per vices absceden tibus,donec subsidens metallum appareat quamvis alii a tantorificium, ut prius exeat metallum quam Scoria Huajus praeterea metalli pars superior, quae aeris est prius coagulatur, quam inferior,quae est pars plumbosa S argentea, aut aurea, si iis vena participaverit. . Auferunt igitur crustam superiorem, quae prius coagulatur, deinde alteram, atque
227쪽
alteram, donec totum aes separatum fuerit ab inseriori m Lallo Vtrunq; genus metalli imperfectum adhuc esto rude ac frangibile. Ideo secundis tornacibus indigent ut percoquaturin invicem separentur alienigena. Esigitur illud rude, si suspicentur continere adhuc aliquid argenti, aut
auri, iterum cum plumbo,aut vena plumbi fundunt, seDarantes crustas ut prius: Plumbum erum abluit secum ducit aurum&argentum.' Cum igitur sufficienter ablutum existimant, ut plumbi reliquias extrahant, ignem tempera-- tum adhibent,quo plumbum inexistes fundatur, deicendate Es autem nequaqEam sic enim redditur veluti lapis spongiosus, qui in sua tornace fusus percoctus, in aes purgatum vertitur: cujus Scoria Diphryges est,purgatio quam quae in primis fornacibus exiit, colore rubro similis repetatur&in caeteris fusionibus aeris, sed in minore quantitate: hanc officinae vendunt figulis Raminam appellantes, magis ponderosiam quam squama& flos. Quamvis autem Scocia
Metallo supernatet, egreuo tamen priu metallo, remanet scoria infundo inhaerens ob viscositatem. Nam idem con tingere testatur Aristoteles . Meteo.cap.6.ferro fuso,substadet enim, inquit, in inferiori parte Scoria De Scoria igitur aeris, Diphryge haec sufficiant.
EX ferro scoria largior habetur , quam ex aere, terr strius enim est, impurius Abscedit autem non solum a vena fusa in fornacibus, sedi ab ipsemet ferro
acie, cum in igne mollificantur, quod non accidit aeri, nisi enim fundatur, scoriam non gignit, eamque si fundatur a modum modicam sed refrigeratione multam reddit quamamri florem,magis quam terrum. At serrum fusum,cum fit acies muliam gignit scoriam,ideo metalli diminutio instagnis successit,ut Aristoteles testatur. Purgatior autem est
228쪽
ex acie haec enim eaeruleum colorem contrahit, qualem MLquando videmus in mucronibus exoptima acie,prius quam fuerint abstersi. Dioscorides hinc vim tribiliteandem,quae rubigini, sed imbecilliorem sopitulari potam ex aceto mulso aciversus Aconitum Galenus inquit Scoria omnis admodum resiccat,potissimum ferri. iquidem ad Laevorem redigens ipsam ex aceto quam acerrimo, posteaque dequm quens,ad aures, quae longojam tempore pure fluxerunt, ea utor,medicamento maxime exsiccatorio,adeo ut mirentur qui praeparantem me videnta ante rei periculum, fidem non habent,aures tale posse ferre medicamentum Arabes laudant in potu ad stomachum di lutum & ad fluxum uri. naei menstruorum. Vnde recipitur in consecrtione Tri pherae minorisvi in altera apud Rasim de Scoria ferri, quam idem jubet praeparari fundendo in aceto per septem dies, postea torreri. Alii per quinque dies nutriunt aceto acerri mo, singulis diebus innovando acetum postea torreiaciunt super laminam fericam ignitam,deinde terunt in pulverem tenuissimum.QMd medicamentum longe tutius est,quam rubigo ferri,aut ejusdem scobes praeparata, qua hodie utuntur cumissastoria.
EX argente habetur scoria,tantum dum a vena sua puris gatur,nam purgatum si fundatur, nullum emittit recrementum,ideo non est sine storia Plumbi,cum non excoquatur sine Plumbo: Haec privatim Helcysina appellata est, quia ejus substantia tenax visci modo trahitur, dum fuse est, vitro similis , coloren ricante,sed in fracturis splendorem quendam aureum prae se fert aliquando variis coloribus caeruleo,ac viridi constat Dioscorides inquit vim Molybdaenae haberes, addi emplastris fustis ad cicatricem obducem dam,as bringit enim: extrahit.
229쪽
P Lumbi Scoria distata eae te iis,quia minime lapidosa est, sed lenta obmollitiem metalli, non fragilis ut reliquae ideo contumax fiangi traditur a Dioscoride. Inquit enim: optimam esse,quae Cerussam repraesentat, lenta, fractu coritumax&quae plumbi nitul habet,adlutebam colorem sic densvi quadam vitri similitudine,id est, splendore quodam vitri Eadem potest,quae plumbum ustum,sed magis astringit lavatur autem diverse modo ouam caeterae Scoriae. Nam eum facile ob mollitiem, eius substantia solvatur in aqua, toties abluitur,donec Scoria ablumatur, reddit autem in aqua colorem luteum, siniturque ut desidat ejus crassamentum,quod astula aqua digeritur inpastillos. Non habetur pura,cum eXcoquitur vena cum caeteris metallis Gignitur in qualibet fusione Plumbi instar corii nigri, aut ciner ei, sed nisi amplius percoquatur, non contrahit colorem luteisum splend.ntem.
AD scoriam plumbi reduci posse videtur puma argenti,Graece Lithargyros: oritur enim ex plumbo in se nace diutius percocto, donec convertatur in substantiam quandam olei modo liquidam, quae frigefacta concrescit intimilitudiuem spumae Abargento autem nomc habet, quia oritur dum argent purgatur in secundis fornacibus,quamis vis & sine argeto fieri possit ex solo plumbo,aut vena plumis bi,ut Dioscorides tradit. Cum enim sine plumbo argentum purgati non possit dum servet missura, plumbum paulatim vi ignis extenuatum levitatem acquirit argento supernatas. cum prius eidem ob naturalem gravitatem subsuleret: Fit igitur veluti Scoria, quaejactatur ad latera, undὸ attinees exitum paranti appellant autem Ghettam vulgo,oua utunis tur figuli cum arena vitri, aut cum cinere stanni aci crustam Dd vitream
230쪽
kitream fictilibus in Jucendam Fusionem enim facilem pre stat eorporibus. Diostrides tria genera facit. Qt aam, inquit gignitur ex arena plumbaria in fornacibus , donec perfecte uratur Altera ex argento,tertia ex Plumbo in tertur Attica, seiunda Hispaniensis has sequitur quae fit Puteolis, Baiis, in Campaniari Sicilia: nam plurima in his locis gigniture plumbeis laminis flagrantibus. Qua flavo colore splendet,Chrysitis appellatur omnium optima: Qtiae in Sicilia Argyritis: Quae ex argento Calabritis. Haec Dioscorides Plinius tria genera hoc modo distinguit Optima,quam Chrysitim vocant, secunda quam Argyritim, tertia quam Molybditim S plerunque omnes hi colores in eisdemi bulis invcniuntur Chrylitis ex ipsa vena fit Argyritis ex argento , Molybditis plumbi ipsius futura, quae fit Puteolis.
Omnis autem fit excocta sua materia, ex superiori Catino defluens in inferiorem, ex eo sublata veruculis serreis,atque in ipsa flama convolvitur veruculo, ut ut modici temporis.
Est auteta, ut ex nomine ipse intelligi potest,ferventis, futurae materiae 1puma: Distat a Scocia, quo potest spuma distare a farce Alterum purgantis se materiae,alterum purgarae vitium est. Haec Plinius Hodie duo tantum genera faciunt colore distincta aureum argenteum Putant aureum ex aliqua mistione aeris fieri,quod ab argento secernitur cum plumbo Argenteum,cum totum plumbum ab argento separatur Hoc cadidius est,ad cinereum vergens,primum, luti ex squamis compactum videtur lucentibus colore flavor alterum minutioribus scintillis constat colore magis diluto, utrumque ponderosum unde iterum conflari plumbum possit,ut ex Cetussa, Scoria de Plumbo usto. Vim haber, ut Dioscorides tradit astringendi, molliendi explet cavarreprimit excrescentia in carne ad cicatricem ducit refrigerat&occludit. Praeparatur autem ustioneis lotione, qua dealbatur Galenus inquit Desiccat veluti omnia alia metallica,lapidea,terrenaqueanedicamenta sed omnium moderatustime&secundum alias tum qualitates, tum faculta