장음표시 사용
12쪽
QUI SAECULIS NUII. ET XVIII. FLORUERUNT,
ratentur licet multi eximia laude , quod
res philosophicas nostra hac, et parentum majorumque aetate Latinis carminitas comprehendere adlaborarunt, ex iis tamen neminem extitisse puto, qui se satis elVanter versari potuisse judicasset in evovendis miris Newtoni iuventis, quae quod ex reconditioribus pbsicae et matbesis font bus manarum, et novitate O prestantia prima fuerunt, respuere videntur orna'
13쪽
menta poeseos . Unus tamen inventus est homo, qui se adduci passus est ad rem difficillimam tentandam, cujus caussa cum dies noctesque vigilaret, ea in lucem protulit , quae famom ingenii superarunt. Puantae porro facultatis fuit, universam
motuum doctrinam, quam mechanicam voeant, Xeplerianas leges, tam varios, et tam impeditos lunae cursus, atque alia
hujusmodo plura, quae a gravitatis vi promonant, illa item, quae lucis et coiniorum naturam continent, accurate eleganterque enunciare, atque versibus expolire t Recusare quidem videntur Musae, quae debeatissimi fastidii esse dicuntur, horridiores quasdam loquendi formulas, quae ita sunt propriae cujusdam disciplinae, ut qui eas secus serret, violatae philolophiae reus haberetur . Nihilo tamen mi nus si quis tanta polleat arte, ut asse ra nitide, severiora jucunde , jejuva plene , obscura perspicue explicet, utrique muneri et poetae et philosophi eum satisfecisse arbitrabor. Hujus artis exempla
14쪽
3 illustria sane dedit Benedictus Stadius, quo
docente, vires centripeta et centrifuga, duplicatae et triplicatae rationes, areae temporibus proportionales, divisum spatium per tempus ad dimetiendam velocitatem, atque his similia eo ornantur cultu , ut oenustas atque jucunditas, nihil doctrinae detrahat, quin immo , quae obscuriora sunt, magis magisque nitescant .
Ille per extentum funem mihi posse videtur Ire poeta co
qui postquam extitit divinus prope homo, a quo primum accepimus, quibus viribus
haec mundi universitas c6ntineatura, regatur usque gubernetur , et a quo didicimus disseillimis naturam inuestigandi artibus illam etiam adjungere, cujus ipse fuerat auctθr et inventor, Infinitorum scilicet, uti loquimur, disciplinam, qua nihiὶ humana mens majus, nihil praeclarius, nihil Α Ω
15쪽
ad res regnostendas opportuuius , tantam et tam reconditam rerum materiem legentium animis sic proposuit, ut haberent, quo instruerentur, quoque oblectarentur.
Nemo haec te melius novit, Cardinalis amplissime, qui ab ineunte adolescentia his studiis mirifice deditus Disti, a quibus eriebritatem hominum obtinere potuis ses , nisi illa potiora judicasses, quae mores instruunt, vitam Christianam re-
guut, et Ecclesiae serviunt. Sed revocate paullisper ab severiorum rerum me dilatione atque occupatione, ut me ieeutem audias de laudibus illius ipsius uiri, eui semper haesisti in medullis, quique
Musarum imperium protulit adeo, ut nu D res sit tauta atque recondita, quae illis subjecta non esse videatur. RenoUa, si libet, etiam lectionem carminum, quibus universam recentiorem philosophiam tradidit ; nam magis magisque admiraberis infinitam naturae Auctoris sapientiam, qui idei, eo indidisse varias constantesque cor paribus vires potestatesque videtar, uὐ eum
16쪽
facilius agnoueremus, utque ab tanti Artificis notitia, quemadmodum admonuit Poeta noster in extremo operis libro, tuque ipse omnis praeclarae virtutis exemplar praestas, disceremus ei
et nosmet submittere, nostraque , tantum Hunc eolere atque olli purum contradere pectus et
Vale, Cardiualis auelissime, meque , quem tibi longo annorum intervallo obstrictum habes , ac munusculum . meam sic amploclere , ut omnes intelligant hoc beavolen
tiori minime posuisse ferri. Pisis Kal. Januarii MocccI.
18쪽
scribendum suscipimus, ne Anti vari, quae est Albaniae civitas, ob frequentes aC Crudeles Turcarum incursiones geCundas fortunas amittere, et in adversis sinu ullo reme dio atque allevamento Permanere Cogerentur , patrios lares saeculo XV. deseruere, fe-demque I agusti posuere. Ex iis homines ornati,himi prodierunt, qui honestatis et dignitatis magnam cupiditatem habentes tum Privatis, tum publicis rebas Consuluerunt. Pater ipsius Petrus Franciscus pollebat au-Ctoritate apud universum populum ; satis enim erat litteris instructus, sapienter de
Republica judicabat, in quam bene adeo
19쪽
erat animatus, nullum ut unquam onus eius caussa recusaverit. Duxerat ille uxorem Annam Ulacchiam, prudentem et Castissimam faeminam , ex qua octo suscepit liberos, tres seminini sexus, quinque autem masculini, quornm natu maximus fuit Benedictus inluCem editus an . MDCCXIV. VI I. Kal. N vombris. Erat in pnem Summa gracilitas Corporis, .neque multum ingenio valere videbatur, prope ut doSperaret pater posse illum assequi, quod et perpaucis et minime obscutis litteris continebatur. Sed repente, cum filium, quam prae ceteris diligebat propter indolem virtutis, Suavissimosque m res , Per se privatim instituendum suscepi aut eo ipso tempore, quo Jesultarum publicas scholas si equentabat, tanta vis ingenii , tantusque ardor pristinae aetatis incommoda sarciendi nam maternis studiis robustior evaserat) in illo apparuit, facile ut intelligerctur brevi ipsum omnes condisci-Pulos superaturum. Diem non intermittebat ullum, quo stilum non exerceret; pangebat autem Latina carmina, quae honore digna serebantur vel ab iis qui in hoc scriptionis genere diu multumque so ercuerant:
20쪽
rum scriptorum elegantiam, quos diurna nocturnaque manu Verεare Solebat. Ut ex si
diis philosophiae scribendi facultas crescearet, per Aliquot menses audivit Francisc, num hominem, cuius ob discessam Ragusio
ipse sibi Consuluit, maximam mentis Coueentionem, maximosque labores serens, i tam ut nosceret Cartesianam Philosophiam, quae tum magno in honore erat, utque sui, oidia sibi compararet utrilisque geometriact, synteticae videlicet et analyticae , necnon astronomiae, quibus omnem acCurate fundatam et extructam disciplinam facile esset perdiscere . Post id omne studium atque ingenium contulit ad illas facultates, quas diu, nas dicimus; Ecclesiae enim militare, eiquα totis viribus servire deliberavit. Erat gae paet libenter cum iis, qui earumdem laudum participes esse avebant, quique et monendo et Communicando sese invicem adiuvabant Solitus hos domi suae congregare iis maxime temporibus, quae ceteri tribuebant aut .aleae, aut conviviis, aut aliis huiusmodi
voluptatibus, et vel ipsi requieti animi eb Corporis, haud ae*re paruit ornatilliini Se'