장음표시 사용
2쪽
In Sanctiore Consilio Administro , Supremorum Tribunalium ct Consistorii Praesidi , rerum Eeclesiastiearum &Feudalium Directori atque Academiarum Curatori
NO diu mastumque, VIR ILLUSTRISSIME, conquiraaeda mihi erunt
causa, qua me impulerint, at exiguum hune ingenii fetum , venerati ais erga TE mea testem, sub Id minisTUI auspicio in pubsicam prodire voluerim. Quodsi enim κινοι virtute σ meritis in res justi pretio astimare atque in aliorum exempti publicis eoaemendMe esagiis solenne s: cerιe TU Aia usive sam , maxime autem literariam Rempau. merita partamque inde guriam taeere , piaculum , dignis vero eaneelebrare Iaadibas , 'dignam grata mente obsequium erit. Nostro certe Iempore magno decori ac ornamento est , si Regum Principumque aulas Viri summa eradisione, vinate, impigroque studio ac vigilantia illustres exornam, at non modo Resp cioitis sed etiam litteraria atqui Musa maxime deiisgaudere sibique insigniter Irinulari possint. At vero, quo vehementiva iliad optandum eis, eo profecto rarias ae infrequentius tam perfecti est omnitas numeria absoluti consi ieiuntur miri. Num at rem, uti est, ingenue incam , non exiguaa quidem doctrina ab udantia tetensique prastantia eo pias oram mrorum superit numeram, at, probe subducto calculo, plures eorum ita sunt comparati, ut veleam inani illa re hodienamferme epidemio moria, nimio sui commodi stadio, Iaborent, Oet ob miniam timiditatem ad Atisitatem paucam promovendam non eordari satis at ue idoneiδει. mad quidem inficiandum , Iatitare adhue in a Iis Principare Viros animi non minat eandore sideίque integritate insigηer, quam salutis pώHica amansissimos, sed bis Iape sapius tueris
acumen , doctrina vis ct apta vivendi est res administrandi ratio deficit. Dantur denique, qui haere omnia natara rectaque institutionis bona possident, ideoque ceteris antecellerent, nisiid vitii haberent, at in commoda quirae, suam Otiost voluptaribuι vitam transigere, quam adsiduis curia cy continuo labora corporis
animique vires desassare mallens. cuum itaq4e TU. VIR ILLUSTRISSLIUE, rarismis in gni cyprefecti Regii Ministri characteribuι abandesplendea ea mag- TE venerari omnique honoris calta prosequi nonsubditissum, verum etiam eruditit, cst qui promum patrocinia. ac favorem desideram, camenis. Di siligod by Coos '
3쪽
εντο ante am- - auu-, ad Dan istudiata memiP-ῆRegis πψνἰ tuenda eaufa voeatar eram, excellantes TUAS animi dotes aque asἐneomparaubitem in philosophi.isscientiam: essem p. im λι-ri mibi datum fuit, TE Maria adhae σω re σ venerari ea pi; idque eam etiam ob eausam , quod non solam rara modum exempis, rerum uinurasiam do trina ae plasica ac me die is rationalis insigni admodum amore ipse teneris, sed ear quoque, qui is Academ sis, quo um TU Optimus Curato. es, solid. ct eximii quid in instruenda juventu e Dastam, singularilrorsu favore fover, ammas, cir quibuscunq- ρο- ter rebus studia illorum promoves . Protade , cum gratiam cst benevalentiam Tuam tum eo tum savi meus charissimus Med. nos ord. a mustis auιne annis abande experti simus, nasius omniso dabisaii , fore, ut, qaeem ingrae. ac bene-feiorum memoris animi tesseram sab ILLUSTRISSIMI NUMINIS TUPand eis pmduco tenuem hunc Lia em, serena fronte exeipias. Quod simi spe certa firmioreque auguror . isa nihil magis in votis habeo, Pam ωι benignissimus cst pra potens rerum omnium amoderatoν DEUS δειndinem TUM sintegratia. ibatamque diutisime sustentet, pr Mutismi dolea animi in dies augeat , sala berrimis in salutem pubI. redundantibus conmis TUIS elementisme adsit, gemaem ae T AM ILLUSTRLSSLMAM ad finem reraian coUervet orna id mam Hala d. HIIL Calend. Maii MDCCX m
tione dei P F. Paeso rimas Manuelli Inquisione , net Libro inti tollato p Frideriei m amfi Cossiarii OFuscula Medica Practica nota v esset cos 'alc una contro la Santa Fede cattollea , & parimente per Attestato dei Segretario Nostro, niente contro Preneipi, & hinni Costumi , concedemo Licenaa a Sebastiano Cotiti Sta arme, ehe possi esser stam pato, offervando
gT ordini in materia di Stampe, & presentando te folite copae alle Pubbliche Librati e di Venetia , & di Padoa
4쪽
PEtuta me saepius maiorem in modimi Vir egregius & de utilitate publiea
movenda eximie meritus Dnur Vick, celebris nostiae Ae ademiae Bibliopola, ut ipsi selectiorum mearum,quae aegrius nune haberi possum t& valde desiderantur, exer- eitationum iteratam editionem concederem,quum olim Nobili Leydensum Biblio Pollae Haachio tres Decades diisertationum , quae ad valetudinem tuendam maxime Pertinent,reeudendaes permiserim, neque minus ante decennium insigni viro D. Bumaholomaeo , industrio Ulmensium bliopolae duas earundem decades, quas inter eminent, quae de saluberrimis aquarum mineralium viribus agunt . in lueem publieam denuo producendas eoncesserim. Nolus igitur honestis μι ne desideriis deesse sed potius omni modo satis Leere . Placuit vero ex ingenti dissertationum, quae per quadraginta de ultra annot me Praeside ductore & directore habitae sunt, apparatu Scuuineso, eaz potissimum seligere, quae ad artem nostram ei reum specte dc cum bonis aegrotum rebus exercendamiaciunt longeque utiliiIuna themata complectuntur λ. uas non modo revidi se eorrexi, sed & optimis obser Wationibus ac cautionibus adiectis hine inde auri & illustrMi se eertissima spe fretuτ, Bre , ut , Pr, artem eum, prudentia exercere sibi pro osuerum, fructum inde percipiant insignit simum . Ego sane non potiam, quin hoc loco ingenue profitear se me, postquam perdimidium saeculi & ultra artem exercendo & docendo innumerabiles in curaudis morbis: errores ac nocivos lapso animadverti, nihil malve mordique habuisse, quam ut pro virili di nulla unquam praetermissa oecasione medendi ieientiam in meliorem. ordinem redisere Heiusque furis amenta firmiora reddere,allaborarem. Equidem sepulcherrimae illae,quae & medicum o ant & ad ipsam artem egregie saei in t latentit. cujus generis sunt accuratior & euriosior per solertiorem anatomen eo oris humani notitia, intima rerum naturalium per egregia & varia experimenta, phyllea , chymiaea, Ac mechanica investigatio, itemque ara Darmacesilaoc mica, nosti o tempore ad summum prope evectae fastigium eon*iciuntur se nihilominus praecipuae iliae, quae ' primas in arte tenent partes longe praestantissimae, quales sunt vera ge rationalis pa- vhologia ac therapia non satis me uitammulto minus omnibus numeris ablatutae habentur. Quodsi enim iis, qui in Academiis cursu medieo absolutinartis opus adgredi parati sunt, vel jam dudum artem exercuerunt, morbi hi toria,ut eam resolvendo verum morbi genium , originem& eausas demonstrare' remedia iis removendis idonea invenire debeant,oiartur, nihil quod experientiae respondeat se vel cum naturae ordine conveniat,. exercitatus medicus depra n det. Quandocunque' eadem morbuhistoria aliis, qui ad inediein amitacienda magi existimantur idonei, traditur, dieii vix potest. quanta circa singula, tum ratione musae morbi ,inditiorum curandi ae remeatorum, tum ratione iudicia de morbi eventu dissensio obsergetur ac discrepantia, quae in dies sere,quod dolendum est,non minutauimadvertitur,siquandoduo uel tres. medici ad lectum vocantur, adeo ut non vulgus solum , sed eruditi etiam nihil exinde firmi, arihil certi in arte salutifera esse judicandi ausam & occasione marripiant.. Cu ius certe miserabilis status causam, siquis paulo pensi eulatius scrutari velit,. vix inve-σ ni et aliam, quam quod non adeo firmo di stabili mothorum scientia, quae pathologi m
nomine venit,& cui, uni vera therapia, superstructa est, fundamento nitatur. Equi
dem philosophia corporis humani vivi &sani, quae physiologia dicitur, per intompa rabile illud eirculi sanguinis inventum ti per tot egregiae experimenta phylico e inani ea ita persem cereulta est, ut nihil feraeamplius in ira desiderari videatur iastaldimidium sere saeculi efflavid, antequam disinum,illud circuitus languiniet inven nuia Eatholosa zaionalem reddendam introductum fuit . Prollant quidem. oestro,
5쪽
tempore a eelebribus hine indeViris eonscrip rt pathologit seu theorit morborum me. diet,quae ab iis,quibus in verba iWare magistri solenne est, mutnim laudantur & supra
modum ae suis absolutae numeris efferuntur , quae tamen si paulo accuratius eonsideramus, magna ex parte mancas & imperfectas conspicimus; siquidem nee perspicuas virium & imbeeillitatis eorporis humani, nee veras moriendi necessitatis causas repe.' rite ibi licet : de morborum epidemiorum,qui multum medentibus lacessunt negotii, origine altum est si sentium humorum intemperies & virulentae qualitates propemodum relesantur deoneretionum in vasis, quae poIyporum nomine veniunt & immedicabiles morbos producunt, nulla fit mentio de mirabili nervosarum partium consensu, sine cuius notitia vix ae ne vix quidem symptomata explicari possunt , ibi plane non agitur: eorruptio partium sphaceiosa, quae plerumque mortis tam acutis quam chronicis passionibus supervenientis causam constituit, habetur rarilsim ardo.
ctrina de pulsibus, magnae in iudicio de eventu morbi serendo utilitatis, ibi neglecta aut penitus omissa animadvertitur, & si ad rationalem actionum eorporis nostri priis
tern at uralium explicationem respicimus, oparationes animae cum ea usis phy si co-mechanicis & actiones morales eum physicis mirum quantum invicem confunduntur .
Dantur adhuc alii doctissimorum & Celebrium Uirorum pathologiei libri, in quibus
plus materiarum morbi flearum, quam motuum vitiosorum habetur ratio; quand- quidem diversissimae intemperiei pro stabiliendis morborum musis adducuntur huis mores,eum tamen ex motuum inaequalitate & vitio sive errore in loeis, dum ex unoloeo ad alienum humorum fit tranulus, praecipua symptomatum in morbis ratio deduci debeat. Perversam vera theoriam minus rectam medendi methodum sequi, res in se est perspicua . Quod vero tam maera usque eo facie incesserit pathologiae scientia,non Ila,me iudice, subest eausa quam quod, qui eiusmodi libros luci exposuerunt, mediet falsis magis opinionibus & hypothesibus imbuti quam sumetenti historiarum morbi
apparatu instructi eosdem eonscripserunt, eum tamen lassiciens observationum elini- earum ad paratus & exact a historiarum euiusdam morbi quoad omnes circumstantias delineatio & notitia praecipuum & verum tum pathologiae tum thera piae rationalis sit fundamentum. Nam diligenter adnotatae eiusmodi morborum historiae eonvenienti meditationi aeeuratioraque strutinio subiectae non modo verum morbi g Nium, originem & eausas, tam antecedentes quam proximas, perspicuas reddunt,v rum etiam proprium euiusvis individui habitum, vires,consuetudines, quorum omnium eonsideratio maximum ad ferendum de morbi eventu & remediorum operatione judicium affert momentum, optime indieant & detegunt ; & quemadmodum ex antecedente morbi notitia pro caula naturi aegrotantis & temporum morbi differentia,diversus remediorum observatur effectus: ita ex diligenter adnotatis eiusmodi morborum relationibus, ad pleniorem remediorum quoad vires notitiam pervenLri optime posse eensendum est. Deinceps,ex diligenti historiarum morbi consider tione is quie herrimus nascitur fructus, ut distamus, non multis & variis magno pretio parati sed paucis selectis,iisque saeile probabilibus, dimeticis magis, quam pha
maceuticis, clementioribus,quam valentioribus,simplicibus,quam compositis,dom sicis,quam exoticis convenienti tempore,ordine, & dos usurpatis, graves admodum& rebelles afflictiones sanari posse quam optime.Tum quoque id benefleti plens mo
Drum historiae afferunt, ut acres medentum dissensiones de eerto medicamentorum in morbis effectu, partibus ad experientiam provocant ibus,egregie possint componi, quum vix melior,vix praestantior via detur e ratio de medicamentis q uibus virtutibus,Vemne an falsis emineant, iudieandi, quam per intimiorem historiarum morbi cognitionem. Qitae cum ita sint,ut ex obseruationum aeeuratiori studio deseriptarum inopia & defectu tardus admodum segnisque artis salutaris hue usque fuerit progre aus, sperare bono omine licet, ex meliori earumdem descriptione & apparatu maius in
6쪽
ni Urertiusque pathologiae futurum esset rementum. Etenim, eum Daucissmἰ Medicorum unt, qua in morbis, iisque maxune chronicis curandis. ad historiam moe&eueum stantias, aut individui aesraismis naturam coeno isendam respiciunt profecto, ut plurimi in eeteris medietnae partibus satis versati viri empiriee artem exereeant. Id quod vel ex eo liquido constare arbitror, quod nihil sere magis soletin ε-habeant, ac innumeram uno morbo medicamenta praescribere , praeseriola faeni ut mutare, & alita subinde formulis aegrotantem obruere, quarum ingredientia Ii oui e paulo intuetur euratius, non tam ex simplicibus & usu satis ereniti saeuam ex miris m
aneptis veterum compositionibus ea con Iecta inveniet ς- - .-NAE MI Iις IHI MI ICEL. cI u experientiae credere fas est e ρ
tum ratumve habemus, vix quiequam, praeter erebram remediorum mutatione G in perspieiendis mori orum eaulis Medici arguere ignorantiam .' hae quippe ut dilurimuaeon multiplices sed simplaees tam multa tamque varia ut removeant hava desid-rant. Vero enim verior est rNula illa praelieae quo medicamentum simplieius o est melius,quia indieationi minis satisfacit, di, quod experientia edocti scribimus,zan. to minone it simplicium in Ormula numerus,tanto medicamento Operatur notentii atque feli eius. Si taenam an omnibus,quos edit effectibus si plex tura est: Λin medendo si licitate quadam gaudet. Multo vero magis empiricam praen exeriacent si, qui posthabita non minus morbi hi itaria, quam ne Electa planae vitae uiniisque ratione spretisque simplicioribus, morborum,praecipue chronicorum, eurationes variis specificis,ex auro & mineralibus paratis, metallorum sulphuribus aliis ue oh.mieis moliuntur, aut qui nimium paucis universalibus excretiones naturales tantum
promoventibus T rum contumaciam oppugnari posse sibi & aliis persuadent' qua perversa medendi methodo vel multum a grotantibus damni inserunt aut si minus se te obsum, pariam tamen profieiunt. -- vnta aut,li mi-Quum itaque a multis retro annis magna illa,quae artis nostrae sue osm- L . ..cretardarunt Impeditnenta & eommunes in praxi medica errores animadverti ni mihi potius suit, quam ut omnibus ingenii nervis ex magno & sussi eienti hisoriarum morbi & veritatum lacti apparatu ata studium medicum perficerem ut esseerta diundata rata'ne i tram agnos sumtus,tollendis morbora caussa pia nata media Metici invenire, lnventa pro grotantiu ac circumstantiar uia varietate dextreapplieare &se commodis mortalium inservire tuto&recte possint. De uua methcido,mmo & seopo rem medicam tractandi praesentes, quam in lucem nune e rectis emit tridissertationes, testiuaonium perhibere possunt plenissimum quarum lieo uentem lectionem crebruumque meditationem & imitationem non possum non omnia bus,quibus caute & em egester sanare volupe est,commendare quam met e. primo omnium diligens & at tentus lector,quid natura ouidve are in medendo valeat, adeoq; de utriusque ἐffectu convictus optime cavebit ne aut eo uaria naturae moliatur ut ne forsan, quod naturae tribuendum est, id artis opus existi mei. Dein,quum maximum medendi momentum in eo potissimum comineatur ut Meemones, status,periodosoc declinationes recte quis adverter: &eerto ordine, tempore dosi &continuato usu morbo remediis Oecurrere serat iterum Tmno in opere hoe perlegendo industrius artis indagator habebit, quem ducem eliet, quem tuto sequatur. Sed quid iuvaret omnis derecte applicandis prudenter ueontinuandis remediis instructio, nisi scite simul liceat, quaenam adplicare remedia ex usu sit, quibusque tuto subinde fidere possimus. Ad quod diiudicandum se ut solertior meditamentorum quoad vires exploratio multum affert momenti: ita nec hui stolis deesse voluimus , sed remediorum .irilites tam a priori, 'uam a posteriori seu effectu cognoscendas monstravimus, ex his vero effectibus peculiarem aegrotantium turam deducendam ostendimus. Perii uel huc quoque specialis 'medicamentorum
7쪽
ouorrendam simplicissimorum ratione operandi modi & ipsius ηus tracta tis, quo reis. spiciunt maxime, quae de medicina simplicissima, media,motu, aquae potu, de aquΡrum mineralium, de lactis.de seri lactis, de manuae in medendo usu,nec non de mediis eamentis ex diversi generis salibus depromptu a unt,qui rus intentus rerum medie rum scrutator optime addiscere eoterit,simplicillima.haaece remedia in multis iisque gravissimis morbistinandis plurima alia effectu longe superare. Quas denique infine adieci dissertationes variam remediorum inepte adhibitorum noxam palam faciunt ita ut alieno periculo sapere aliorumque errores vitare facillimum ut . Ultimo loco & hoc utilissimum monitum in animum revocandum omnibus , qui circumspecte artem exercere capiunt, commendo, medendi artem non tam facilem . ut vulgo putatur, rem esse. sed iudiciosissimam & ssicillimam, quin imo,ab imperiis si auando tractatur, periculi plenissimam, quod iam olim antiquissimus artis nostra arens Hippocrates in aphorismo LMct. 1. Optime agnovit , dum expertentiam Narem,judicium dissicile, experimentum nouosum adserua oemam arti per eada exot a u. Quod vero ex dissicillimis haee nostra diseiplina sit non aliam operue licet causam, quam quod tanta non modonior ruin&causarum laedentium, sed &naturarum L corporum humanorum rarition virium , imbeeillitatas, sensibilitatis, structurae & idiosvncraliae detur diversitan ita prorsus, ut pro varietate corporum non modo fimenta& med immema, sed Meaut morbifiet δε ipsa venena plane diversos & dissidentes enectus producant.Quam arduum vetost, singula haeece accurata investagare & certum de investigatis ιudiscium ferre, perspicatioribus viris dijudicand um relinquo.
OPUSCULO RURI SEU DISSERT.ATIONUM.
I. De nravitaeo ortis scaria in mederi. o. I. 1L D. rasa fimplici ma natura me .dendi methodo . .
plicatione in tempore. 33. IV. De prudenti medicamentorum cen
. tinuatione. U. De vera medicameator u morbιs υιr
VI. De cognoscenda corporιs humani n/tura ex essectu remediorum. 7'.
ma, mois, inedia, alua pom. φ . VIII. De mirabili lactis asinini an meis dendo UM. 1O7. IX. De saluberrima seri latiis virtate. I a IX. De conuubis aquarum minerat. cum Acte longe saluberrim. . .
I. De salium mediorum excellente in me dendo virtute. - ΙΦ8
II. Desiae medicinali Carolinar. I 63. III. De manna ejusque proantissmo immedicina MD. . Ui'IU. De recto eorticis chinae usu in febr/bus intermittentibue. I 89. V. De purgantibus f tioribas ex prara medica merito ejiciendis . 2 3. VI. De medicina emetica o purgansens iram veneno. 2O VII. De imprudente medieatione musis rum inorbor. O mretis causa . 226. VIII. De remediorum benignorum ab umsuo' noxa. 2 P. IX. De ves antium re fonticulorum Gr-- pecto in medicina usu. 26 X. De erroribus vulgar;bus circa Uuns
8쪽
lansuenti eorpori succurrunt, de insensas vitae aegritudines& molestias tolloni: alter est matura, quae a veneranda antiquitate non inepte morborum medicus salut
tur: alter est artifex, qui solerti ratio. ne causas morborum scrutatus , iisdem accommodata op it auxilia. Horum vero summus & princeps est ipsa natura,ciuam ars humanaque ratio Mimitari , se adiuvare debet ; siquidem sine natura idest sine corporis viribus ars nihil plane praestare potest. Ubi enim haee delicit , ubi languet, ubi plane intermittit suas
actiones , artis Omne opus eessat. Felix itaque ille existimatur medicus, qui sub natura favore & energia operatur ,& hae duee suas molitur curationes . .Quin ipsa natura sola & destituta externa medici ope, graves saepe tollit aegritudines, praesidiis ac ii astrumentis communita praestantissimis . Sicut contra & plures dantur morbi, in quibus natu- .ra sola parum valet, sed manu & ope artificis adiuvari cupit, quo quidem in. casu ac artis praestantia & artihcis ingenium cognoscitur. sunt etiam nonnul- la affectuum genera, quae conjunctum naturae & artis postulant ossicium, ubi natura quidem medetur, sed eum dissicultate , cum xempore. Quam in rem more sito pυlcre effatur CELSUS I. a. cap. I part. 89. Potes morbus, inquit,
qui per se finem habiturus es , Atias ,
adlabito auxilio tolii, ut quam piri num bona valetudo contingat , o ne morbus ,
ροι remanet, ratam exasperetur. Natu-
'rae igitur & artis effectum & Nus in m denuo eognoscere& recte distinguere , non minima sapientiae pars est. Et quemadmodum in rebus spiritualibus, quae ad salutem animae pertinent, ardua res est, naturae & gratiae limites atque fines disternere s ita certe in medietna haud facile negotium est, naturae vim &. artis sive remediorum effectus atque limites invicem distinguere. Quam quidem in rem quotidie peceatur , etiam ab ipsis medicis, dum quod tribuere debent naiaturae, artis opus esse existimant, quibus dum sibi blandiuntur, non levis in e plorandis medicamentorum viribus e ror committitur. Non alienum itaque erit , hoc eximium in medicina arguis naen tuni paulo majori studio agitare ae- curatiusque excutere. 2. Naturae & artis in medendo effectus in conspectum daturi, ut tam arti quam naturae sua constet laus, primum omnium utile erit , ex veteriimmonumentis, quid illi hac de re iudieaverint, proponere. Utrique tam naturae quam arti suas assignarunt laudes .
Aperte HIPPOC. L. VI. Epid. νουν a
inquit , Φώσεις iaet M' , Naturae morbo
rum medici , quod libro de arte fusius explicate Natura, inquit, ipsa biperse non ex consito motiones ad aftiones obeundas inυcnis, a nullo quidem edocta, A eitra.
9쪽
oraque Histinam ea, quς con niunt, egere. Et alibi Lib. Diae taliate prodi itidem gravissime et Ars medica , inquit, ab eo good molestum es, diserat , o id,
ex quo suis Hrorat, auferendo , sanita
re novit. Artis vero praestantiam in
nando Lib. de Arte p. 24. in fine hisce depraedicat Quando matura oum D Texerenense dimictit a medicina necess-
ioacta indemnis dimittat sive excernat,namsimulata mansisat merinubus, gussint 1acienda . Neque minus pulchre discrimen effectus artis & naturae GALENUS L de Constit. Artis cap. 2I. 'histe adstrui ' Sunt alia natars , alia' metiris negata o conressa . Naturr9uidem impossibile es, ita os confractum,
tit ejus partes a natiυa sede abrarrent , membrumque informis Iit, corrigere
confirmare, quod medicis phsbiis es :quemadmodum m luxatum medieus reponere potoi, natura non potes . Contra
saxum ulcus earne replere natura potest,
' . medicus non potes , scuti ex semicociis
axi crudis aliqvita concoquere : sed in his medicus naturs sumtizatur . 3. Equidem naturam meditum euecorporis nostri , uno ore fere omnes profitentur, attamen quid per naturam intelligatur, nondum plenus adhuc inter medicos reperitur consensus. Sique ullum vocabulum variis patet explicationibus, certe hoe 'ipsum est. Uerum enim vero cum vocabula in se nihil reale habeant, sed tantum notae ac signa
sint rerum, non alienum lare putamus,
omnis ambiguitatis & eonfusionis evitandae causa quid per naturam velimus intellectum , breviter succincteque explicare. Primum vero monendum est, vocabulum naturae confundendum non
esse cum ipsa anima tam sensitiva quam
rationali. Saepius has voces inter se miscent autoris; cum tamen distinctae res sint, quae denot-tur naturae & animae utriusque vocabulori Minc etiam neee se
est , quodvis gaudere suo sibi proprio
charactere . Deprehendimus nempe in Korpore animantium δc maxime in hidi
man ,, amones, quae solo motu per ciuntur, ubi eorpora inter se mutuis viribus motricibus & innatis agunt , aquarum virium Uuallinis seu aequali risu', vi ac robore', actione& premone quies, ab inaequali vero, loci vel situs mutatio dependet . Ubi igitur eorpus agit , & corpus patitur , & haee invicem inrer se giriis suu .agunt , . arminui m inter se viribus ruis agunt , iure actio dieitur naturalis di hynca , rEhenistioribus mechanica, ita necessaria. Nam necessarius semper sequi debet effectui
certam corporum inter se actionem . Quam necessitatem effectuu ex necessariis causis nascentem rurnam immobilemna V legem recentiores nominarunt .
Naturae vero x inde vide in Misetrahere originem,' quoniam vi ista nitiatrix activa, extenso a Deo in regis 3chi. sita est, quo sensu etiam Aristomes finit naturam principium motus & qui tis. Qui motus aut quies inest, substat& inhaeret per se, & non per accidens,
adeoque naturam habent illa eorpora quae motu aut quiete gaudent nativa aprineipio ipsis absoluste immanente, non adventitia vel ab externis rebus arcessista . Actio itaque naturalis in corpore humano hare celebratur, quae absolvitur operatione δe eoncursu solo eorporum .
Ita sanguinis & humorum circuitus , digestio, secretio , evererio, motus fi-hrarum intestinorum & aliorum canalium peristesticus a causis necessariis fluunt, sine concursu ordinario alterius substantiae vel virtutis, & 'hujus gratia dicitur actio naturalis mechantea g. Sunt vero in Torporibus animanistium aliae actiones & motus, qui nona solavi & mutuo contactu eorporum pr 'fieistuntur , sed sublimiori virtute instructi eo ora vel eorum partes in m
tum excitant. Ita e. g. certa impresso ab objecto ex terno agente in animanistibus suscepta, certasiem idea, peree 'ptio, eogitatio, quaevmnis extensionis re indolis corporeae Yxpers est, potentiam 'habet eorpus animantis, vel eer. Ras ejus partes ad motum, certo Sradu,
proportione , successu , duratione ,
10쪽
De ruture O artis e cuia in medendo
certumque in finem e citandi . Cuiual pira. animatum sit elis domitillum &quidem rei testes sunt animi adsed ux , tensus materiam ratine attonita submita
qui universi corporis partes & nonnullas nistrent ..,Hane excellentem virautem, ex iis peculiariter agitare ac conmollere mentem rationalem animam, raditam
solent Confirmat id etiam vehemensidivinae imaginit, spiriti- -'ideae certae impressio, quae quod incer- recepto se voeabulo & Theologi &ta corporis membra pro indole sua agat , Philosophi appellantia res est notissima. Ita fastidiueibi vilati- 4. Rebus ire se distinctis sie distincte cuius rei, ubi de eadem cogites, vem propositis , iudiearct iami promtum ditriculum ad vomitum concitat; firmior expeditum est , pet naturam quae RPulchrae mulieris cantemplatio, ad ve mia cill consideratu , & quae corpus cierem genita lex pariex stimulat; apem eum adfectum sanat, tum intefrumtentia cibx grati, partes, quae digestis-xconservat atque tuemi, nunt me interunt praesident, contrahit, ipsisque vig iligi. mentem seu animam rationalem . rem, mutum ae succum solyendis cibi si de udi ex sente distimux ,. neque eonvenientem subministrat Sola porro animam sis dictam. lensitivam eosdem imaginatione alvum moveri, corpus fur motus qui incoreore aecidunt, ve i5- dote digeri posse , experientia demo inceret vel moderari .. Quamvis non negeat strat Ipse timor labem a quodam mox mus hanc ipsam in eorpus. habere mainbo v. g a variolis, pestilenUR,. epitiina isnam k ut last docuimus, potestatem,. ipsum morbum promte in.. corpore iis Pervertendis.& turbandis motibus nais producit. Vehemens& subita impressi ituralibus, quorsum & pertinent vitaleruin gravidis quos. mirificos. characteresim natura itaque humana, quae seeu sistibias. inducere .idoneλst,. vulgo no, dum tappocratem est omnis sermoni stium. Quae euncta elarissime astemunt, 'seu ratiocinationis in. medieinx fund sublimiorem, omnisque euenis indolix mentum , nihil aliud intelligimus expertem adhuc uirtutem inhaere e mi quam mirabile illiud ipsiuse pons nostraimantium & maxime hominis corpori. artificium, cuius autor summus artifex hus, quae anima lalee appellari, &qui- est DEUS, cuius sapientiam immensa aridem sensitiva. Inde, omnis actio, quaeisimilix naturae opus repraesentat . Esse- ab ea prorii scitur animalis nominMur L senim meritoexistimatur aequalis supcujus generis sunt motus voluntarii , causae .. Haec naturae definitio omnium animi pathemata, α omnes motus qui antiquissuna .. A Platone venuste voca sequuntur se nius, desideria appeti- tur naIura ars divina in materiλ.. Et
tus. Asclepiades, teste CEL. AURELIA-s. Reperiuntur adhue aliae actionexi No. L..de acutis morbis, iam. olim nam. non in omibus animantibus ,. sed in. s ituram nihil. aliud indi quam, eorpus. &lo homine ,. tibi nullius concursus corpΟ- ejus. motum asseveravit .. Haud igitur tum fit, nullus motus, nulla actio eo simmerito, quaeritur , in quonami ius. rundem. subsequitur, videlket idearum. summi artificii ratio de indoles eonti- sive improssionum, quae objectorum ex- neatur. Quod quidem pauet nox expliternorum causa fiunt ,. abstractio, eolficaturos eonfidimus , si demonstram ,. latio , eomparatio, ,. eon o, eum i sim admirabili illa. eoondinatione m terna notitia ,: judicio Ze ii rtate agem tuum, quos ipsius eorporis partes intedidi, unde nascitur ratio,. veritas ,. quae se locatae ex sedc suae natura suscitant. ,. dc alterius mentem eonvincere, instrue, quiquid omnes nobilissimum. in. finem reque apta est & ualetqvae iusti Zc in-itendunt,. naturae vim. positam esse.. Ne- iustL internam cognitionem 3e senium que enim ullius. est artifex ,. eui. noni impossideria Haec nullis mechanicis legibus. opere ,. quod molitur,. finis. proposiruia adstricta hae eum corpore nullum ha, si nullux porro. eis, Qui, non. Omnex
xt in uertium, nisi quod tantum cor l Pansa machinae omniaque instrumentat