Sanctæ Inquisitionis hispanicæ artes aliquot detectæ, ac palam traductæ. Exempla aliquot, praeterea quæ suo quæque loco in ipso opere sparsa sunt, seorsum reposita, in quibus easdem inquisitorias artes veluti in tabulis quibusdam in ipso porrò exerci

141쪽

morte conciuerat, prinis ac inter ipsas sordes & pedorem demum obiit diem, dicere quoq; erat solitus, quaacunq; libuerit mi domine me praecipite trahe, neq* istorum manibus me tradas oro. Namqῖ modus quo tractari solent qui ibi nuciuntur,is est,ut perpetua quaedam tortura quam carcer dici potius mereatur. - Prim5,locum,qui priuatus singulis carcer est angusti a,pedore di si inferne est,hi

3 miditate sepulchrum, quam viliorum cata

rem rectius dixeris: ii stuperne, ob nimiuaestiuo tempore calorem fornaci esse persimiliorem. In singulis istoru sepulchroru ut plurimum, in foecundis praesertim capiti et ris, cum ergastullarum copia captorii multi titudine superatur bini aut terni vinctico. hci solent, quibus ad somno concedendum iacentibus, praeter pedalem fortassis, qui . excrementorum cedit matulae, & frigidae, cantharo ad extinguendam sitim, nullus amplius superest in sepulchro locus. Quudies est, praeter eam quae per soramen po-

mo arantio minus, oblongam ve senestel- lam digito non latiorem super ne miseros inuisit, liberaliore luce frui non licet. Sunt

sine ampliora aliquato quaedam ergastula.

142쪽

IN ISITIONIS HISPANI AEatqui ea haud paruo costant,ac tum quide hiis modo inseruiui, de quoru religione nohabetur existimatio omnino mala. Sunt et

nt pote me iacentem hominem uix recipiunt, unde, O ibi coniiciatur,haud exeunt nisi dira tabo ipse

coocuuium generarum dignitatem meritum sepius uero iuxta Inquis

storis ipsi aut custodis demum carceri es odium uel amicitiam distetisdi consueuerunt. Aub bacteum deloco.

Victus ratio loci prorius rationem le- quitur. Diuites vincti per amplas pensim- nes Sancto officio Aluunt,personae vilicti ratione habita pro ipsius Sancti officii a bitratu. Ex ea pensione triginta dipondia auedis vulgo vocant, 37. constituunt vationem Germanicam. octo cum dimidio, Gallicum solidum Io. Brabanticum Muserum ad singulorum dierum expe sis omneis vincto cedunt, quod si lautius velit helluari, licebit quidem, sed ex suo Neq3 ea indulgetia cum vinctis cuiuscuqῖ ditionis agi splet,sed cum illis tantu quorum ex asse praedam Inquisitores non sp rant, quod ob levicula quaedam capti sint.

143쪽

ARTES ALIQa QT DETECTAE tornium damnandos ex ipsa eorum delatione agnouerunt, nequaquam adeo laute viii re permittulpane atro & a qua breui,etias fueritar ditissimi, eos alenteS, neq3 extra ordinarium aliquem quacunq3 in resump- tum facere illis permittentes,certi tantun-

dem ex fiscalis praeda decessum iri sibi, quo

cum ipsis egerint liberalius. OS vero ceperint pauperes atq3 adeo tenui fortuna, ut quo in carcere sese alant, non suppetat, victum habent arege ipso constitutum,dimidii scilicet numi argentei dimidium reis alem vocant,Germanicam bationem, hoc est, solidos Gallicos duos continentem diis bus singulis:atq3 ex ea tatula pecunia eptori victus dispensiator illis est) ac fulloni,& si quos praeterea habuerint ad comunia vitae subsidia necessarios semptus, solutau est. Praetere hoc ipsum vinctoru regiu di- mensem, seu potius stipe,ad eos ipsos quibus est costitutum,non peruenit nisi per coplures neq3 eas satis fidas manus cori tuatul Oceptoris primu ,sic quaestore credo miscat eum scilicet qui asseruata apud se fiscale pecunia in usus postea exponit atq3 hoc mu

144쪽

ctus siue anonae, qui pecuniam dubia sei perfide expendit. Tertio quoqui:qui escas parat,postrema demum decumatio est custodis carceris, qui ex peculiari suo munere easdem inter vinctos diuidit. Istud vero

adeo acurate recensuimus , quonia omnes

isti vivunt, habentq3 certos suos prouentus ex modico illo vinctorum regio stipe, qui per istarum harpyarum aduncas manus derivatus, nisi a singulis plusquam decumatus, ad vinctorum manuS non perue

niti In hac enim schola cum magistri tum ministria primo usq; ad postreinu omnes auaritiae,imo rapinae, studet. Quod si qua-do accidat ex singulari dono Dei ex ipsis quempiam misericordia tangi erga vinctorum miserias, quas & vel ex ipsa humanitate,officio aliquo subleuare constituat, piaculum hoc fuerit in Sancta officina longe grauissimum, idemq; citra verbera & sa guinem omnino inexpiabile. Constitutus fuit paucis ab hinc annis Fli'ali in custodem arcis Trianae, qui Inquisitorius est carcer,vir quida haud omni- auariolatri. melitatis Sanctae officinae leges in pectus

145쪽

t manu alioqui neq; prouectae ad huc aetatis. Petro a Herrera illi erat non men . Is qua potcrat humanitate in suo munere prosequebatur vinctos, sed clam, ac dissimulanter,Inquisitoriae barbariet noignarus. Contigit, ut in foecundas promisiacuism capturis solet accidere, ut inter alios vinctos custodiae suae dei ndatos, haberet probam quandam matronam cum duabus filiabus, quae druersis in carceribus degentes, se invicem videndi ac mutuo in tanta calamitate cohortandi magno desyderio tenebantur. Ergo custodem illum obsecrant , ut eas vel ad quadrantem horae esse simul pateretur, tantisper videlicet dum se mutuo complectuntur. Ite, qua erat ii manitate , misericordia commotus effecit ut ad dimidium horae simul essent , colloquerenturq3,ac posteaqua maternis affectibus nonnihil indulserunt,in suuquam'; e gastulum, prout antea erant, reducit. Et psis postea paucis aliquot diebs, quum eaedem acerrime torquerentur, custos ver tus nequa erga eas absq; Inquisitoris iussu simul colloquendi ad dimidium hora: su

146쪽

IN a VISITIONIS HISPANI cm iis Proderent, metu correptus adit Sanctum tribunal, fatetur vltro piaculum, precatur veniam, impendentem sibi ex facto poenianteuertere consessione sua stulte credens. Ad domini Inquisitores, quorum instit tum est ab omni prorsus humanitatea 'horrere, adeo graue crimen factum illud iudicarunt, ut eum e vestigio in ergastulum quoddam trahi iusserint, in quo ex sium matum saeuitia qua cum ipso est actum, rium animi aegritudine inde concepta,atra bili redundante in furorem incidit: nem propterea eius furor & infirmitas eum-a i

grauiore mulcta liberarunt: siquidem post

annum in diro carcere exactum in trium-

phale illud spectaculum eductum lutea voste insignitum & resti ad collum latronum more alligato, ad duceta verbera per urbis vicos & plateas primum serenda, deinde ad sex annos ad transtra damnauere. Insequenti autem a triumpho die quum ab a ce Trianna flagellandus consueta solenniatate veheretur, corripit miserum homia inem furor alternis horis eum misere co I ipere consuetus,qui ex asello,quo ad igno hminiam vehebatur,se deiiciens,in Algua- i

147쪽

D ab eodem ense haud dubie occidissetanisi e circumueniente turba continuo comprehensius asello rursuS imponeretur,eoq3

accuratius obligato ad repetenda flagra rediretur. Acceptis ,aam ab eo ducentis flagris, iusserunt domini Inquisitores, va quando in ipsorum Alguaailium immo- deste se gessisset,quatuor ad transtra anni F. sex prioribus adderentur, adeo solent paα

ires fidei benefacta ac pietatem,aut etiani humanitatem saeuitia summa compensam, uev vel insanire apud eos licet. Hunc arcis custodem alter praeces rat Gasparus BennauidiuS nomine , po tentosae auaritiae actauitiae homo, qua do eo peruenerat nequitiae ut miseris vinisciis male coctas ac toties decumatas eiacas bona parte defraudaret, surtumq3 I x annae diuederet haud magno pretio: eam

praeterea pecuniolam quae ob purgata vines siorum indusia sulloni debebat cedere, i solidum auerteret , neglecta ad complur j I dies illa qualicunq3 munditie vinctorum, deceptisq; ipsis tum Inquisitore tum quo, stor recipicntibus eam animaduerte quae se tum eorum in suis officiis peragedis ne

gbyuω tu custodis illius summa perfidia

148쪽

pecuniam in rationes abipso Custode ac si in vinctorum usus,in quos deputata fuerat, singulis septimanis expederetur. Neq3 di ficile alioqui erat in rei veritate perquire da non admodum laborantes decipere. Si forte vinctus quispiam intollerabili ini via lacessitus conquerebatur, mussitabat, hiscebatue, saeuo homini & omni hum in itate exuto remedium in promptu erat. Educitum videlicet ex eo carcere eiusmodi vinctum in profunda quapia cisterna aqua vacuam maZmorram vocant) detrudebat, ibiq; eum per dies aliquot detinebat Blu, nihil ad cubandum ne stramen quidem cedens, victus vero illius adeo solebat esse corruptus , ut non saluti aut sustinendae a saltem vitae,sed morbo potius corrumpendae aptior videretur: atqῖ id omne inconsultis prorsiis ipsis Inquisitoribus, quorum tamen iussum apud victum fraudulentet ac maligne obtendebat. Si quisquam summa ista iniuria per eum astectis que nurus apud inquisitores ipsum precabatur neq3 enim, ut supra dictum est , per at tum

licet) ut audientiam tibi dari postularet, callidus homo in caput suum fabam cudi facile ςomectatas simulabat sc pclij se,nςq3

149쪽

. Es ALIQror DETECTAE, rixit eius petitioni tum esse locum, atq; eiusmodi confictis responsis detinebat miserutri hominem in prosundo illo puteo ad duo i decim aut quindecim dies, plus minusu e, quousq; demum existimabat irae di taustiae suae satisfactum. Dein eductum inde Uest tuebat pristino carceri, illi persuadens, humanitati atqῖ operae suae, qui eius commi- stratus apud dominos suis precibus pro

i illo intercessisset, illud beneficii esse tribuit endum. Summa . Furta ipsius ac iniuriae quibus vinctos alioqui satis miseros aia; sciebat, fuere eiusmodi, ut qui eum apud Inquisitores serio accusarent viri alicuius apud eos ipsos authoritatis porro non de-: suerint. Itaq3 vincitur, ac compluxium sy- l cophantiarum peractus reus dominorum i tamen Inquisitorum clemetiam in ipso tu i dicio est expertus,eum pro sacro sancti coel poris sui membro fideliter agnoscentium sententiam tulit, haud qualem alter, quil ei suffectus matre cum taliabus colloquii atq; affectus gratia ad horaedimidium una coniunxit, etsi ob patrata ac comprobatat scelera,quae alter postea ob pietatem tulit,l scire meruisset. Sed quid lectorem rem

l tamur Z in inintrate spectaculum egredi

150쪽

sum ceream candelam manu ferentem iiii exilium quinq3 annorum ab urbe mi tu ni: de quando assiis etiam sistram expetunt, ea pecunia mulctari iubent, quae ex officia mercede a Sancto tribunali foret a cepturus : atqi ita demum satisfactum p tius illis est, qui eum accusauerant, quam voluntati ipsorum in eiusmodi flagitia in membris sivis deprehensa animaduerte

Is idem impius carceris custos habuit

in sua familia, dum eo munere in arce fui, ageretur,famulam quandam aetate prouecti . Orem quae obseruata vinctorum afflictione iex nequitia ac barbarie heri sui, fame & squalore pene inmorabili laborantium, commi erais :tione permota ms enim ab Euangelica pietate abis aborrebat eos pro carceram foribus ustoquebatur, it: eor labatur, ars prout poterat , hortabatur ad toti

kratiam iniectis sepe subtus fores cibis pro tenuibri lde debilibus conditionis suae viribus μ' fer tubus iobstquia q-s pia coniungens. Ais eius foenuis nae virilis pietas eo erat spectatior, quo, 'i' eum nihil haberet de suo unde erga vinctos e Christi tam esset liberalis, ab impio fure hero scilicet escarum quos ipse a vinctis :&ratus fuerat bonam rursus partem fura- ι