장음표시 사용
11쪽
P. Virgilius Maro, Mantuanus, parentibus modicis fuit ac praecipue patre, quem quidam
opificem gulum, plures Magi ' cuiuSdam viatoris mercenarium, OX Ob induStriam generum tradiderunt, egregieque Substantia Silvi Cοemendi et pibu Curandi auxisse regulam et Natus est Gn. Pompei Magno et M. Licinio CraSSo primum coSS. iduum Octobrium die in pago, qui Andes dicitur et abest a Mantua non procul Praegnan cum mater somniavit enixam e laureum ramum, quem contacta ' terra coaluiSSe et eXcrevisse illico in spoei ominaturae arboris refertaeque varii pomis et loribuS, a Sequente luce cum marito rus pro
pinquum petens ex itinere devertit atque in Subiecta soSSa partu levata ' est. Ferunt insaniatem, ut sit editus, neque vagiSSe et ade miti vultu sui SSe, ut haud dubiam Spem prosperioris geniturae iam tum daret, et acceSSit aliud praeSagium. Siquidem virga populea more regionis in puerperiis eodem statim loco depacta ita brevi Valuit tempore, ut multo ante satas populos adaequavisset, quae arbor Virgilii ex eo dicta atque etiam conSecrata Si summa gravidarum ac fetarum religione, et SuScipientium ibi et Solventium vota Initia aetatis Cremons e tusque ad virilem togam, quam XVII anno natali suo accepit iSdem illis consulibus itorum duobus, quibus erat natus, evenitque, ut eo ipS die Lucretius poeta decederet. Sed Virgilius Cremona Mediolanum et inde paulo post tranSit in urbem Corpore et Statura fuit grandis, aquilo ' colore, facie rusticana, valetudine Varia, nam plerumque a Stomacho et a faucibus ac dolore capitis laborabat, Sanguinem etiam Saepe reiecit cibi vinique minimi, ' libidinis in pueros pronioris, ' quorum maxime dilexit Cebetem et AleXandrum, quem secunda bucolicorum ecloga Alexim appellat, donatum ibi ab Sinio Pollione, utrumque non ineruditum Cebetem vero et poetam. Vulgatum S conSueSS ' eum et cum Plotia Gleria, sed Asconius Pedianus adfirmat, ipsam poStea maiorem natu narrare Solitam, invitatum quidem a Vario ad
communionem Sui, verum perlinaci SSi me recuSaSSe. Cetera Sane vitae et re et anun tam
proba fuisse ' constat, ut Neapoli Parthenias vulgo appellatu Sit, ac Si quando Romae,
quo rarissime commeabat, viSeretur in publico Sectanti demonStrantisque se suffugere soli tus i' in proximum tectum. Bona vero cuiu Silam exulanti offerente Augusto non sustinuit accipere. Possedit prope centie SeStertium ex liberalitatibus amicorum habuitque domum Esquiliis iuxta hortos MaecenatiS, quamquam SeceSS Campaniae Siciliaeque plurimum uteretur. Parentes iam grandis amisit, ex quibus Palem captum culi et duo fratres germanos, Silonem impuberem, Flaccum iam adultum, cuius Xitum Subboinine Daphnidis deplet Inter cetera studia medicinae quoque ac maxime mathematicae operam dedit; egit et causam apud iudice unam omnino nec ampliu quam Semel, nam et in Sermone tardiSSimum ac paene indoelo
'LEa vita est quae ad Donatum auctorem refertur et a Burmanno vol. I. p. L XIV. aliisque edita est. I Sic in cod. legitur, non Maeli. 2 Fοnnulla verba hic excidisse videntur. Cf. Burmanni edit a In eod. legitur contracta. In codice est leviata. 5 In codice legitiir: aquili colore 6 In eodi eo: minime et scriptum est in codice pronior his quοrum rel. 8 In codice consuisse. In codice: tam proba constat. Is Solitus deest in codice II Palem in codice legitur non patrem.
12쪽
similem suisse Melissus radidit. Poeticam puer adhuc auspicatus in Balistant, ludi magiSirum, ob infamiam latrocinioruin coopei tum lapidibus, distichon fecit:
' Monte sub hoc lapidum tegitur Balista sepultus; . Nocte die tutum carpe viator iter.
Deinde catalecton et Priapeia et epigrammata et diras, item cirim' et culice in cum esset annorum XVI, cuius materia tali eSt pastor fatigatus aeStu cum Sub arbore condormiSSel, et Serpens ad illum proreperet e palude, culex provolavit atque inter duo tempora aculeum fixit pastor At ille continuo culicem attrivit et serpentem interemit ac Sepulchrum culicis
Parve culex, pecudum custos tibi tale merenti Funeris officium vitae pro munere reddit.
Scripsit eliam Aetnam, de un ambigitur Mox cum re Romana inchoaSSet, os enSUS materia ad bucolicum V transiit, maxime ut Asinium Pollionem, Alphenum Varum et Cornelium Gallum celebraret, quia in diStributione agrorum, qui OS Phillipensem victoriam veteranis triumvirorum iussu trans Podum dividebantur, indemnem e praeSlitissent. Deinde georgica ''ulodidit in honorem Maecenalis, qui sibi mediocriter adhuc nolo opem tuli SSet adverSu veterani cuin Silam violentiam, a quo in altercatione litis paulum abfuit, quin occideretur. NoviS- sitne Aeneidem inchoavit, argum ei, tum varium ac multiplex et quasi amborum ouieri carminum qu in Star, praeterea nominibu ac rebia Graeci LatiniSque commune et in quo, quod minime studebat, Romanae Simul urbis et AuguSli origo conlineretur. Cum georgica Scriberet, traditur cotidie meditatos mane plurimos versu dictare Solitia ac per totum diem retractando ad pauciSSimo redigere, non abSurde carmen e more urSae parere dicens et lambendo demum es singere Aeneida proSa prius oratione sormatam digestamque in i libros particulatim coinponere instituit prout liberet quidque et nihil in or dinem arripiens, ut ne quid impetum moraretur, quaedam imperseeta tranSniiSit, ab leviSSiniis verbis vetuli siilsit, quae per iocum pro tibialibus interponi aiebat ad Su Stinendum opus, donec Olidae columnae ad venirent. Bucolica triennio georgica VII, Aeneida I perfecit anniS. Bucolica eo SucceSSuedidit, ut in cena si quoque per antoi PS crebro pronuntiarentur Georgica mVerSO OSt Actiacam ' victoriam Augusto Atellae reficiendarum ' saucium causa coiiunoranti per continuunt quatriduum legit, SuScipiente Maecenate legendi vicem, quotiens interpellaretur ipse vocis osten Sione. Pronuntiabat autem cum Suavitale, cum lenociniis his, et Seneca tradidit, Iulium Montanum poetam Solitum dicere, involaturum se Virgilio quaedam, Si et vocem poSSet et os et hypocris in eoSdem eniti versus, ipS pronuntiante, bene Sonare, Sine illo inanes PSSe muto Sque Aeneido vixiluin coeptae tanta extitit fama, ut Sextu Propertius non dubi laverit Sic praedicuere:
cedite, Romani scriptores, cedite Graii. Nescio quid maius nascitur Iliade.
Angu Stus vero, nam sorte expeditione Cantabrica aberat, Supplicibus atque etiam minacibus per iocum littoris ossis ollabat, ' ut ibi de Aeneide, ut ipSiu verba Sunt, vel prima carminis hypographis vel quodlibet colon mitteret, cui pinen multo poSt persectaque demum
materia re omnino libro recitavit, Secundum, quartum, Sextum, Sed hunc notabili Octaviae adsectione, quae, cum recitationi interesSet, ad illo de filio Suo versus Tu Marcelluseris, defecisse fertur atque aegre socillata est. Recitavit et pluribuS, Sed neque frequenter et ea sere, de quibus ambigebat, quo magi iudicium hominum experiretur. Erotem, librarium et Tiberium eius, exactae iam senectutis, tradunt referre Solitum, ali quando eis in in recitando uos dimidiato vel Sia complesse ex tempore, nam cum hactenus haberet Misenum Aeο-lidem, diecisse quo non praestantior alter item huic aere ciere viros, simili calore laetatum Subiunxi SSe Martemque accendere cantu, Statim sile Sibi imperasSP, ut utrumque voluinini adScriberet Anno aetatis quinquagesimo Secundo inpositurus Aeneidi
13쪽
summam manum ' Statuit in Graeciam . et in Asiam Secedere triennioque continuo nihilaniplius quam emendare, ut reliqua vita tantum philo Sophia vacaret Sed cuin in essus iter Athenis occurrisset Augusto ab oriente Roma in revertenti deStinaretque non abSistere atque etiasin una redire, dum Megara, vicinia in oppidum, serventi SSini Sole cognovit, languorem nactu est eumque non intermiSSa navigatione auxit, ita ut gravior aliquanto Brundisium
appelleret, ubi diebus paucis obit XI. Κal Octobr. n. FeStio, ou. Lucretio coss. Ossa eius Neapolim translata sunt tumuloque condita, qui est via Puteolana intra lapidem secundum, in quo distichon fecit tale:
Mantua nae genuit, Calabri rapuere, tenet nunc Parthenope, cecini pascua, rura, duceS.
eredes fecit ex dimidia parte ' Valerium Proculum, fratrem alio ni re, e quarta AuguStum, ex duodecima Maecenatem, ex reliqua L. Valerium et Plotium Tuccam, qui eius Aeneidem Vipost obitum iussu Caesaris emendarunt, de qua re Sulpicii Carthaginien Si extant huius modi verSuS:
Iusserat 22 haec rapidis abolerina carmina animis
Virgilius, Phrygium quae cecinere ducem. ueea vetat Variusque, simul tu maxime Caesar, Non sinis et Latiae consulis hi, toriae. Infelix gemino cecidit prope Pergamon igni, Et paene est alio Troia cremata rogo.Egerat cum Vario, priusquam Italia decederet, ut Si quid ibi accidisset, Aeneida combureret, et is facturum se pernegarat igitur in extrema valetudine S Sidue crinia desidet hvit crema turus ipse, verum nemine offerente nihil quidem nominatim de ea cavit, ceterum eidem Vario ac simul Tuccae Scripta Sua Sub ea conditione legavit, ne quid ederent, quod non a se editum esset. Edidit autem auctore Augusto Variu sed Sumniatim emendata, ut qui versus etiam imperfectos, Si qui erant, reliquerit, quo multi moX Supplere conati non perinde valuerunt ob dissicultatem, quod omnia sere apud eum hemistichia A absoluto perfectoque sensu, praeter illud quem tibi Troia. NiSus grammaticus audiSSe Se a Senioribus fiebat, Varium duorum librorum ordinem commuta Sse et qui nunc Secundus sit j in tertium locum transtulisse, etiam primi libri correxiSSe principium his versibus demptis:
Ille ego qui silvas gracili modulatus avena Carmine et egressus Silvicvicina coegi, Ut quamvis avido parerent arva Olon', Gratum opus agricolis, at nunc horrentia Martis
Obtrectatores Virgilio nunquam defuerunt, nec mirum, nam nec IIo mero quidem Protalis bucolicis in nominatus quidam Scrip Sit antibucolica ' dua modo eclogas, Sed insulsissime uoce 'δήσασ, quarum prioris initium est:
Tityre, si toga calda tibi est, quo tegmine sagi 2
Dic mihi Damoeta, cuium pecus, anne Latinum Non verum Aegonis nostri, Sic rure loquuntur.
Alius recitante eo ex georgici S nudii S ara, Sere nudus, subiecit et habebis frigora, febrem. Est et adverSu Aeneida liber Carvilii ' Pictoris titulo Aeneo mastix M. Vipsanius a Maecenate eum Stippo Si tum appellabat novae κακοξ λιασ*' repertorem, non lumidae nec exilis, Sed ex communibus verbi atque ideo ' talentis. erennius tantum vitia eius, Perilius '' Faustus furta contraxit. Sunt et ou. Octaviani' ' homoeoteleuton octo
Is Iu codice suinina in anu. 2d Codex ex dimidiam partem. 2l Codex Vere eri di m. 22 In eo dicen Liri eam t. 23 Cod ex habet a b odiet e. In codice a inui e nisi sal illi. 2S IIo vitio sum est Burinania. Scripsit qui tum secundus erat. 26 Ilaec vitiose in rodice tali modo scripta sunt: hue ulicis numina toris quidam repsitnnii bucolica. 2 In codice carbili. EG In eodice: ea cogelie 2 i codex habet adeo. D Codex perellius. I codex sunt et quae octaviani hi in aeo th et evito n.
14쪽
volumina quos et unde versus transtulerit continenlia. '' Asconius Pedianus libro, quem Pontra obtrectatores Virgilii Scripsit, pauca admodum biecta ei proponit eaque circa historiam fere, et quod pleraque ab IIo mero Sumpsisset, sed hoc ipSum crimen sic defendere assuetum ait Cur non illi ' quoque eadem furta templarent Verum intellecturos, facilius SSemerculi clavam, quam IIomero versum Subripere. Et tamen destinasse decedere, ut omnia ad Satietatem malevolorum decideret. ouoniam de auctore summatim diximus, de ipso carmine iam dicendum est, quod bisariam tractari solet, id est ante pus et in ipso opere Ante opus, TituluS, cauSa, intentio; tituluS, in quo quaeritur, cuiuS Sit, causa, unde ortum sit et quare hoc potissimum ibi ad Scribendum poeta praeSum pSerit, intentio in qua cognoscitur, quod efficere conetur poeta. In pSO opere Sane tria expectantur, numerus, ordo, explanatio. Ouamvis igitur ulla ipευό- επιγραφooc, id St falsa inscriptione sub alieno nomine sint prolata, ut Thyestes tragoedia huiuS poetae, quam Varius ' suo nomine edidit, et alia huiusmodi, tamen bucolica liquido Virgilii esse minime dubitandum est, praesertim cum ipse poeta, tanquam hoc metuenS, principium uiu carminis et in alio carmine suum esse testatur Sic dicendo:
carmina qui lusi pastoriani audaxque ivxenta, Tityre, te patulae cecini sub tegmine fagi.
Bucolica autem et diei et recte dici, vel hoc iudici probasse sussecerat, quod eodem nomine
apud Theocritum cenSeantur, verum ratio quoque demonStranda est. Tria genera paStorum Sunt,
quae dignitatem in bucolicis habent, quo rium minimi'β Sunt, qui αἰπολοι dicuntur a Graecis, a nobi caprarii paulo honoratiore qui ou λονομοι ποιμενεc, id est piliones, dicuntur; honoratissimi et maximi βουκολοι, quos bubulcos dicimus. Unde igitur magis decuit pastorali carmini nomen imponi, niSi ab eo gradu, qui fere apud pastores excellentissimus invenitur qcausa dupliciter inspici solet, ab origine carminis et a voluntate Scribentis Originem autem hucolici carminis alii ob aliam causam ferunt. Sunt enim etiam, qui a Lacedaemonii paStoribus Dianae primum carmen hoc redditum dicant, cum eidem deae per bellum, quod toti Graeciae illo tempore Persae inserebant, exhiberi per virgines de more non posset. Alii ab Oreste circa Siciliam vago id genus carminis Dianae redditum loquuntur, et redditum per ipsum et paStores, quo tempore de Scythia Taurica cum Sorore profugerat, subrepto numiniS simulacro et celato in fasce lignorum, unde FaScelinam Dianam perhibent nuncupatam, apud cuius ara OreSte per Sacerdotem eiuSdem numini Iphigeniam, Sororem suam, a parricidiosuerat expiatus alii Apollini νομίω, pastorali Scilicet deo, qua tempestate Admeto veSpaverat; '' alii Libero, Nympharum et Satyrorum et id genus numinum principi, i quibus placet ruSlicum carmen alii Mercurio, Daphnidi patri, paStorum omnium principis et apud Theocritum et spud hunc ipsum poetam alii in honorem Panos Scribi putant, peculiariter pastoralis dei, et item Sileni Silvani atque Faunorum ouae cum ' omnia dicantur, illud erit probabiliSSimum, bucolicum carmen originem ducere a priSci temporibus, quibus vita paStoralis exercitata eratJ, et ideo velut aurei Saeculi Speciem in huiusmodi personarum simplicitate cognoSci, et merito Virgilium, proceSSurum ad alia carmina, non aliunde coepisse, niSi ab ea vita, quae prima in terris fuit; nam poStea rura culta et ad postremum pro cullis et feracibus terris bella suscepta ouod videtur Virgiliu in ip So ordine operum suorum voluissem onStrare, cum paStore primo, deinde agricolas canit et ad ulti naum bellatores. Restat, ut, quae cauSa voluntatem attulerit poetae bucolica potiSSimum conScribendi, considerare debeamuS. Aut enim dulcedine carminis Theocriti ad imitationem eius illectus est, aut ordinem temporum Secutus Si circa vitam humanam, quod Supra diximuS, aut cum re modi Sint elocutionum, quo χαρακτῆρα Graeci vocant, ' Oc, qui tenuiS, μεσοc, qui moderatus, δρόc, qui validus intellegitur, credibile erit, Virgilium, qui omni genere praevaleret, bucolica ad primum modum, georgica ad Secundum, Aeneida ' ad tertiunt voluisSe conferre, et non ideo potius
32 Codex continent. a Codex: nonnulli ad Codex Varus. S codex minima re In codice paraverat. at Codex habet principio. 38 codex quaecunque oma ab Cod. : e ne id am.
15쪽
bucolica Scripsit, ut in eiusmodi poemate, quod vagis varium et paulo liberius ' est, quam cetera, facultatem haberet captandae Caesaris indulgentiae repetendique agri, quem amiSerat ob hanc causam. Occiso in curia die III iduum Martiarurn G. Caesare, cum Augustum Caesarem paene puerum Sibi Veteranio non abnuense Senatu, ducem conSlituissent, exorto civili bello Cremonenses cum ceteris eiu S dem studii adversario AuguSti CaeSaris adiuveruiit; unde factum St, ut, cum vietor AuguStu in eorum agro veteranos deduci iussisset, non Sufficiente
agro CremonenSium, Mantuani quoque, in quibus erat etiam poeta Virgilius, maximam partem simium Suorum perdidissent eo, quod vicini Cremonensibus fuerant si Sed Virgilius merito carminum retia et amicitia quorundam potentium centurioni Arrio cum obSistere auSuS,SSet, ille Statim, ut mileS, ad gladium manum admovit . cumque Se in sugam proripui SSet poeta, non prius sini perSequendi suit, quam se in pluvium Virgilius coniecisset atque in alteram ripam enatavi SSet Sed poStea per Maecenatem reta per triumviros agris dividendis Varum, Pollionem et Cornelium Gallum, sama carminum commendatu Augusto et agro recepit et deinceps imperatoris familiari amore eis ruitus est Intentio librio quam σκοπόν Graeci vocant, in imitatione Theocriti poetae constituitur, qui Siculus atque SyracuSanus fuit, et Stinlentio etiam in laude Caesaris et principium ceterorum, per quo in Sede Sua atque agrOS rediit unde essectus sinisque carmini et delectationem et utilitatem Secundum praecepta consedit. Jae Guaeri olet, cur non ulli a quam belοga ScripSerit,' quod nequaquam mirum videbitur ei qui eonSideraverit, e varietatem cenarum 2Storalium ultra hunc numerum non potuisse proferri praeSertim cum pSe poeta circum Spectior Theocrito, ut ipsa res indicat, videatur metuere, ne illa ecloga, quae Pollioni Scribitur, minus ruStica iudicetur, cum id ipsum praestruxit dicens: Sicelides Mu Sae, paulo maiora canamus, et idem similiter insiliis duabus Deit Illud tenendum esse praedicimus in bucolicis Virgilii, meque nuSquam, neque ubique sigurate aliquid dici, hoc est per allegoriam. Vix enim propter laudem Caesaris et amisso agro haec Virgilio conceduntur, cum Theocritus Simpliciter conscripserit, quem hic noSter conatur imitari Sequitur id, quod in ipso carmine tractari solet, id est numerus, ordo, eXplanatio. Numeria eclogBrum manifeStu PSt, nam decem Sunt, ex quibus proprie bucolicae Septem eSSe creduntur, quod ex his excipiantur Pollio, Silenus et Gallus. Prima igitur continet conqueStionem publicam, privatam gratulationem de agro et dicitur Tityrus secunda amorem pueri et dicitur AleXiS; tertia certamen pastorum et dicitur Palaemon; quarta genethliacum et dicitur Polliο; quinta 'ιταφιον et dicitur Daphnis sexta μεταμορφωσιν ' et dieitur Varus vel Silenus Septima delectationem pastorum et dicitur Corydon octava amoreS ' diverSorum SeXuum et dicitur Damon et pharmaceutria; non proprium poetae conqueStionem de amiSSo agro et dicitur Moeris; decima desiderium Galli circa o
lymnium Cytheridem et dicitur Gallus , ouod ad ordinem Spectat, illud scire debemus, in
prima sntum et in ultima ecloga poetam volui SSe ordinem PServare, quando in altera prin-eipium constituerit, ut in georgici ait Tityre, te patulae cecini sub tegmine sagi, in altera ostenderit sinem, quippe cum dicat in X tremum hunc Arethusa mihi concede laborem Verum inter ipSa ecloga naturalem consertumque ordinem nullum eSSe, certissimum AESto et Si iunio qui dicant, initium bucolici carminis non Tityre esse, sed Prima Syracusi dignata est ludere versu Superest explanatio, quam in ordinem degeremus, cum praediXerimuS illud inprimi tenendum PSSe bucolicum earmen usque adeo ab heroico charactere diStareo ut verSu quoque huiuS cprminis Sua quaSdam caeSura habeant et suis leuibus distinguantur ' Nam cum tribu hi probetur metrum, caesura, canSione, modificatione, ' non erit bucolicii vel SuS, niSi in qu et primus pes partem rationis absolverit, et tertiit trochaeus fuerite et quartu pe dactylu magiS, quam Spondeus partem orationis terminaverit; quintumet Sextus e cum integri dictionibus fuerint, quod a Theo-
θ In eodice poemate magis varium quod et paulo liberius il scriptum est perfecit,
sed prima Illatia punctis appositis deleta et con supra scriptum est In codice te itur: μεταμορφωσισ.
16쪽
erito saepe servatum, tamen ' Virgiliu victus operis dissicultate neglexit, in solo principio, incertum industria sive caSu, bucolico verSi poSilo nam Tityre dactylus partem orationis absolvit, Tityre, tu patulae recubans tertium trochaeum circa praepoSilionem quamvis de composila dictione concluSit Tityre, tu patulae recubans sub tegmine fagi quartum Spondeum pro dactylo. Cum partem orationis exhibuit tegmine fagi, integrum comma perfecit, breuiuM rei diligentiam licet in Theocriti multis versibus admirari.
Publius Vergilius Maro, genere Mantuanus, dignitate eques Romanus, natu idibuS Octobribus i Gn Pompeio, M. Crasso coss. ut primum se contulit Romam, ' Studuit apud Epidium ratorem cum caeSare AuguSto, unde, cum omnibus Mantuanis agri 'Lauserentur,e squod Antonianis partibus saxiSSent, huic Soli concessit memoria condiscipulatus, ut et ipSepoeta testatur in bucolicis dicendo Deus nobis haec otia fecit. In quibus ingenium Suum expertuS St, favorem quoque CaeSaris emeruit, ac deinde georgica conScripSit, et in his corroborat ingenio eiuS, Aeneida conscripsit, cui sinem non potuit imponere raptu usatis et ideo inveniuntur apud eum versus non peracti, quibus non supervixit ad replendum. Vixit annos II, amicitia usus imperatori AuguSi et aliorum omplurium probatiSSimorum
Vs dy senos itineο, quia iuxta Mincium. Vs. o. mi insuesct rctres, id Si alienam terram minu quam Suam amant ex hoc enim intellegitur, ' Virgilium ' non propria in poSSeSSionem recepiSSe. Insitelia digna. Templestiunt, ' id Strabortiva facere. - elus, praegnanteS, etiam partu liberatas, A id est anticipatio, quia fetae post latum dicuntur. Vs. i. Nec est nicini, id Si quia aliens oves tui non mi Scentur, a quibu morbos transducere poSSint. - Nec molia dicini, quia Iunt in bono. - Confusi liae lens, quia ex converSatione pecorum hominibu innascitur. Vs. 3. Et fontes Siacros, pro deabuS, Nymphis. - Et fontes sti ros, id est habitacula Nympharum quia omnibus qui praeSident' ideo habitacula earum ' dicuntur. Fri itis, quia aestivo tempore frigii Sit Sub umbra. - rictus Piacum, id St nemorοSum. Frictius OPσCrim, utrum pro paci lociS, nemoribu S, an pro valde frigidis, ' incertum est PliabiS, capieS. s. d. vino tibi quae semPer id est ab erundule ' vicinorum Saepe dum remotus
habites quae Semper deSSe Solent.
s. b. II 6lcteis. ybla mons in Sicilia, vel locu in Attica, ubi me optimum noscitur. AUuENTI Us dicit Sed tamen LNILI Us dicit civitatem iSpaniae. - Πyblaeis Pi-hus, id est aptum est hoc loco Ilyblaeis apibu Salicti florem depaScere. ybla autem mons est in Sicilia, ubi optimum mel sit rorem 'INOrein, florem aptum. - iasim depaScere. - Scilicii, Salictum a Saliendo, id
6 In codice hoc ordine verba sunt scripta fuerinta theocrito saepe servatum quod tamen virgilius cet. di In eodice Octobris, ut in codice Bernensi l6T, a nae in Analectoriani Bernensium a ticula III. littera ae significato legitur Octobribus. 8 In codicibus legitur lio inae. ' In eodice agre, ut recti in agri in eo sic invenitur. 5s Non tota haec vita in codice legitur, sed tantum usque ad verba agre aufe Beliqua pilas ex codire , ut integra haec ita datur, quae nonditan typis XScripta esse videtur. Ilaec est constans scriptura in codice 2 In codice legitur Virgilius 3 Ilaec in eodice est constans scriptiua. In codice libertas. In cod. praesedunt. 6 In cod. qitorii in I In cod. frigidum. In cod. Sit s Sic in cod. Id liae in codice leguntur. II Ilaec diversa in Virgilii
17쪽
VS. 6. Suese de ei somnum, hoc est, dum leviter susurrantes apes audieris ad iuSomnum inlicieris. - ni e Sepi '' Suadebit; hic provocat rusticum ad delicias, quas. Amat. - surro Animal, quod de apibus a Scitur, vel nomen avi S. VS. T. Fron utor, rusticia vel animal, quod de floribus nascitur. Tria tamen genera frondstorum sunt. Frondator, qui si bores amputat, et qui a frondibus manipulos I acit hiemis tempore ad pastum pecoriani et qui in pnibus vili soli avellit, quo ardor Solis uvam
reddat maturiorem. S. S. Aec Omcn inferect cum haec ita agantur. Aec omen inferect id eStinter haec, dum SUSurros pium et eant antem frondatorem audieri S non ceSSabunt palumbeStibi vel turtures gemere istae enim oves proprie pro cantu gemitu habent. NαNCOC, Sono vociS. - ΠNCcte dicuntur, quia rauca 3 Sonant. Tuccilrct, quas diligis. - Η CNTO, de quibus tibi cura est, quae te delectant. - Uulum hes vulgo tecOS VOCant. S. s. Aec semere, canere. proprie de turture gemere dicitur, ut PLAUTUS ait. VS. o. creS, Veloce3. - Aul l c Cerctos est sensuSilae ante rerum mutabiti Irnatura,
Tibin DSSimu CaeSari obliviSci, qui nobis bona haec contulit. Dicit autem Virgilius haec sub specie Tityii.
's. 6l Uretia maris i Destituens, id est Subductis aquis in sicco demittent. )TS. 62. Ante Pererrulis et cetera; hi Persa et Germanos mutuos a sinibus Sui Sexulare Pererrialis, errore consuSiS. Amborum. Amborum de Persis et Germanis dicit. Emia pro exules vel CaeSar. VS. 63. Atis Arurim, quia duce Caesare Germanis et Persis victis milites eius Ararim biberunt. - rur, uni en Germaniae, tamen alii dicunt umen Galliae in Rhodanum tens. Purthus colonus Parthiae Germαni pro habitatore. - Tybrim Tygris luinen Armeniae et Parthiae in Persicum sinu in uens Aut Ar irim Purthus et reliqua Tityrus, qui vult 'udiversissima inter se loca ignisi re dicit priu Parthum ex Arare potaturum, Germanum ex Tygride, quam sibi oblivionem futuram non diviSi agri Caesari beneficio. IUNILius PLA-GRitis dicit. s. a. Illitis, Iulii CaeSariS. Lubutur, Separetur, oblivioni tradatur Pectore, nostra cogitatione.
s. 5. At nos hinc cilii et cetera Vult hic diversa inter e loca significare, id est: nos, qui patris pellimur, alii ad Africam, alii Scythium, alii ad Britaniam ibimus. - Sitienses Afros, quia Africa Sicca St. Afros, in Africam, in qua aqua rara, ideo et ferarum generosa est Ihinins exilio. Afros. Synecdoche ' Asro pro Libya dicit, quae aquae indigenS' est.
Vs. 66. Creto Octaeen Cretam albam terram dicit. Nam Oaxes fluvius Mesopotamiae est, non Cretae. Rapidum cretae diXit, quia raptim currit et ex velocitate rapiens terram album turbulentus efficitur, et ideo Cretae dixit. - victim, lutosum. PHi LosTHENEs ait Apollinis et Antalse silium hunc Oaxen '' in Creta oppidum condidisse, et Oaxen ' suo nomine nominavisse. Aliter Octaeeu, fluviis Scythiae creteum colorem habens, et in Creta non eSt, Sed cretacei colori PS aqua. s. T. Dieisos, quia oli in ritnnnia orbi tetrarum sui iuncta, vel quia inter se et
Vs. S. En linquum, liliquvndi . Post, adverbium temporis, Significat diu. - Entinqti m et reliqua, erit intillus nil tempta S dum line patriae et pauperis ligurii congestum super cespite culinen OS aliquanto niano rurSum videbo, quae utique mea regna vocodilecta mihi rura, in quibu natu Sum.
12 In coit . . l l Sic in cod. non se pes I ) In codice inanipulo. S codex habet raucam. 6 Cod. et eri t. I EDd. dimittent. 18 Adiiciendum esse videtur dicit. Is Cod. iiube. Eo cod. isi necdoche e. 2l Cod. in degina. 22 Cod. o age n. n cod. oren, et paulo post xen. 2 codex habet cretenci.
18쪽
Vs. s. usuri, pro ii; tugurium aedificium a legendo dictum, id est casa paSloralis. Ces'ite. Cespes terra cum propria herba revulSa, vel ceSpe fundamentum domunculae. Culmen, ideo dicitur, quia culmo tegitur, id est stipula hine resilia, ubi dominatu Sum. Vs To. Post liqvot ristias, OS aliquot annos more ruSlico per Segete annos computat, quia ruStici per ari Sta anno adnumerant eorum enim physica in paleis et meSSibus est. - Post liquot ristias. Pro annis aestatis Ilic tropus metalepsis ' ab eo, quod praecedit, quod equitur StendenS; quia per aristas grana, per grana anni Signifiea tiSunt. s. s. Impius miles, Augustus, qui contra Antonium arma portavit Miles Ilio Octavianum Virgilius laesit, ' Sed veritatem secutus est. Inbitis, quia bella civilia deSiderat. Impius epitheton est militis eo, quod vincendo pietatem praetermittit. - Dum mile portando arma et vincendo alios nocet impius '' dicitur. Ilaec Meliboeus iratus dicit, quod milites dividentes, vel quod bella civilia facientes eSSent. IXOriali Sunt nova rura, quae per SingulOS
s. 22. in quo, ecce ubi , Nos sepetes, quae mihi sunt in Mantua. Vs. 23. Procluruit, porro produxit in alienos agro sex agri propriiS. En quis, ecce quibuS. Vs. d. Insere Sem et ipsum imperat Piros, arboris genuS. Pone indierat agris . . . Insere Se ipsum hortatur, sive hoc dolentis dicit assectu, quia nihil profuit illi hoc fecisse, quando excludebatur a propria poSSeSSione. Vs ib. Feliae, quamdiu et ego felix fui. Felix, in finibus vestris Ilic videt pastor se '' non habere, quod Tityrus habet Feliae quando habitastis in sinibus vestris Otisn-cliam, aliquvndo. Vs. 26. Aοn ecto, id est, post haec non vos pascentes videbo, Sed in antro cubabo.POsthoe, post hoc Viridi, pro parva herba in se. Vs TZ Dumosci, spinosa encere, quia capra cum pascitur in SpinoSa pendet. Vs. 28. tarmin nullia cctniam, quia tristis Si Sua poSSeSSione carenS, et non licet triStem canere Sua carentem. 'bVs Ps. fisum. Ilerba est lactis habundantiam ' Suggerens Cytisum, genus fruticis, vel herba in Cytis civitate quaeque inter campos et Silva nascitur Amiarm hominibus dixit, ceterum pecori dulces sunt Amorias hominibus non capris. Vs. I. Milio, matura Niliabοmα Allegorice 'ae pro Suavitate carminum dixit. Vs. 82. sicinecte mala. Pressi, mulcti vel caSei. Vs 83. Et tim summet Procul Noctem per hoc Supervenisse dicit Citim in stimαns, coena paStorum ad veSperum. Vs. d. mioresque sunt, duplicantur, augentur. Muioresque ccidunt, id est vergente ad occasum Sole umbrae montium creScunt Umbriae, nox imminet.
Ηaec ecloga in honorem Asinii Pollionis scripta est. - Ηaec ecloga sic habetur quasi in Sicilia, ut mille meae Siculis errant in mοntibus agnae. aec ecloga in agro canitur, ut nunc etiam pecude umbra et frigora captant. In hac ecloga poeta solus loquitur, loc est ad Sidue veniebat, ibi haec incondita solus iactabat udi Cod. metalem sis. si codex habet laesi s. 22 In cod. deest impius 28 Deest in eod. vocabulum se. 2I Cod. carenti re Sic semper in oe codice scribitur. Porro legitur laeti at Ilocvocabulum fere semper alligoricae vel allegorice seribitur. I codex habet: solus et ei tantae id est amoris.
19쪽
id est amores pueri Sub Alexis nomine in hac ecloga tria intellegenda sunt; primo vetus pastor historialiter, quem Theocritu SeripSit in amorem pueri arSiSSe Secundo Virgilius alle gorice in puerum Asinii Pollionis, ut Sinio placuiSSet, qui tranSpadanam provinciam rectebat tertio Virgilius Octavianum superbum et allegorice adolatur, 3 ut ab eo honoratus fuisset. Alexander fuit servus Asinii Pollionis hunc Virgilius, rogatu ad prandium, cum vidisset in ministerio omnium pulcherrimum, dilexit eumque i dono accepit. Nam Virgilius dicitur tres
pueros habuisse in tali amore CaeSarem quidam, ut diXi, formoSum peribus et gloria aedi piunt; alii puerum Caesaris, quem Si laudaSSet gratam rem caeSari fecisset. Tribus modis in hac ecloga amor persuadetur, primo divitiiS, ut mille meae et reliqua, Secundo forma, non ego Daphnim et reliqua, tertio voce, ut imitabere Pana canendo et reliqua.Ηaec ecloga proprie bucolico carmen. Vs. I. Possor Corydon Aleaeim. Pastor introducitur aman puerum. Per Corydonem hic Virgilius, per Alexim Alexander puer intellegitur, quem ei ASinius Pollio donaverat. Corydon, de nomine avis, quae corydalus dicitur, nominavit. Carydalis A avis dulce canens. Ardebat, impatienter diligebat, laudabat, ardenter amabat Aleaein, puerum Sine responso ac superbum. unc autem dilexit quo et Pollio pro formae decore delectabatur, qui eo tempore transpadanam ' partem Italiae tenebat et agris praeerat dividendis.
s. 2. Delicias comini, id est domini Pollionis, quem ille prius ' dilexerat puer enim dilectus ei eius deliciae dicuntur. Allegorice putatur Virgilius de se hoc et Caesare dicere. - Deliescis domini, silium Caesaris vel delicius omini, puer dilectus deliciae diei tur Asinii, vel pastor de se dicit. - Nec quid Nec Spem potiundi ' habebat, quia puer
Vs. . Tun sum, tantummodo nec enim eum diligebat, quod non credendum. - -hrosia Ciacumin caret coniunctione.
Vs. d. In condito, verba insanientis, incomposita, Subit dicta, agreStia, insanientia. Vs. nescibos, incassum fundebat. - Iitaini, inepto 'ae. Inciri, nihil sibi procurans
Vs. 6. Obrudelis, quia mortem sibi praeStabat Caesar. - crudelis, inexorabilis qui noli flecteris meis scriptis et non das ' ereptos agros. - Nihil me e mina curas Sive ad puerum, Sive ad Caesarem dicit. Vs T. Imri me, Secundum contemptum. Vs 8. Nunc elicim eclides et cetera. Vocat per a delicia puerum, vel omnia inrequie esse dicit praeter Se quem amor requieScere non inebat. - Umbrias et 'moria. on aprica loca aestate, quaSi dixiSSet veni ad me. i. ProVocat puerum per has delicias. Vs. s. Virides, quia in viridibus fiunt. - cicerios genu SerpentiS. Vs. o. Thestylis nomen est ruSticanae mulieris, quae messoribuS aestu fatigatis di versa genera herbarum contunden pulmentarium faciebat. - Thestyli8, concubina Corydonis quae cum testis miniStrabat ivi O, serventi Fessis, ardore soli vehementer fatigatis. Vs. II. Alliet, Ius Serpylltim, herba vel cepae. Olliu a Pyllumque et reliqua, quasi diceret, non debueras haec tam bona pulmentaria deSerere vel reSpuere lentis in bonis odoribuS. Vs. 2. rati verum. Vs. 3. Sole sub ordenti potest et de amore capi. - Cicossis Cicadae vermes,
qui cuculum fugant cantando in lignis; similiter istos cervi expellunt. Vs. a. Tristes iras, quia tristem me faciunt. Omiaryllidis trias, allegorice Romuleas iras significavit. - Alii Amaryllidos Graece, Amaryllidi Latine. - Nonne fuit solitis, id est, melius mihi fuerat Amaryllidos, amicae meae, ira perferre et Superbe me fastidientis. qui codex adolari a codex habet C eum dono accepit. codex cor Idalis S codex transpadani. 6 codex pius. Codex potiandi. 83 Codex inopto. In cod. et prondas.is codex habetes facti dilant em.
20쪽
id est melius mihi fuerat Menalcam puerum amare. oc quidam Virgilium de Antonio putant dicere. s. s6. Ovanidis ille nicter oui Antonius Aegyptios et Aethiopes in bello habuit. Niper, sive de Menalca, Sive de Antonio. 'elidus, sive Alexim, Sive Caesarem accipi endum esse dicunti Otitim eis tu candidiis, quia Caesar ra cum Romanis et Gallis ad bellum veniebat. Vs IT. O Drmose iter. Si ad puerum dicit non te eleves de formae pulchritudine,
si ad CaeSarem non te elevet SucceSSu rerum, quia Saepe mutantur proSpera. - imitim, non debet te praeSen rerum SucceSSus immitem facere, aeque enim rerum laeta conditioJ
VS. 8. Lolistria, flores papaverum G Ciniet violae purpureae. visurirct, floreS sunt candidi, qui de arboribus decidunt. hccini nictro, violae purpureae, quae de omnium nigrescunt Alara, quia Sui 3 Sunt ' Lectuntur, pro leguntur. 3 3Vs. Is Di ectus, contemptus, quia dispicis et contemni ingenium meum. Vs. o. Pecoris ieei, albae ves. Alii sic distingunt pecoris nivei, quia antiqui lanam albam admodum diligebant. - Pecoris ni rei, allegorice motri vel carminum. Παθνη- stans, ostendit abundantiam ingenii ui, plurimi enim incitantur ad amorem voce, forma,
divitiis. Vs. I. Mille, innumerabiles. Asncte, quia spes gregis magis in illis est. Mille meae Siculis, quia in bucolicis Theocritum, poetam Siculum, imitatus est. Asncte, verSuS 33
bucolicorum. Vs. 22. Lao mihi non desis. Nunquam carmina desunt. - On effiat si Ortim,
quia id omni tempore habet '' Per hoc paStor puerum provocat. Vs. d. mPhion, Iovis et Antiopae filius mPhion Thebanus, Musae ' studiosuS, omnibus notus, qui et Dircaeus de fonte Dircae, qui est Thebis in Boeotia, cuius cantu lyrae
Thebanorum muri SurrexiSSe dicuntur, et cithara sic cecinisi dicitur, ut monte et Saxa advocaret Vult autem hoc dicere: sicut ille lapides movebat cantu, sic te moveam carmine meo. - Dircaetis, a Dircae fonte appellatus. In Aelcteo, in Thessaliae provincia. In clueo Aracintho, in Attico Aracintho sed Aracinthus mons est Boeotiae vel Arcadiae, unde mirum, cur eum Actaeum dixerit Sed melius Actaeum nemoroSum accipimuS. Vs. b. Nec Stim ite inDrmis, ingenium meum cognovi. Per me. Ne diceret ei: in quo Speculo te vidisti, cum sit rusticus. In litore nidi, sunt enim in litoribus sontes aquae dulcis, ' In lifοre, id est in margine aquae. ouredo Ploci ni rentis stiret mctre. Ilio totum properate, ' id St, mare pro aqua poSuit. s. 26. Allegorice dum Placidum, quando tranquillitas rerum fuit, et omnium rerum Status eSSet quietus More pro aqua, totum pro parte. On es Dyhnim. Dicit non metuo, ut tuo iudicio mihi Daphnis, quamvis pulcher sit, praeseratur. Allegorice hoc dicit, non time Pollionem, quamvis meliu carmen texere possit. - On es Dyhnim, pulchri tudinem eius. Daphnis rex pastorum pulcherrimus. AOn ecto vhnim, nobilem poetam, cuiu ingenium non timeο, te iudicante. Daphnis filius Apollinis et pamathis. Vs. T. An octo. Imaginem philosophi dicunt binam esse, voluntariam et imaginariam, voluntariam per temet ipSum, imaginariam per alium . - Fulicit te. VS. 28. Irinfum, magnum Libeias, delectet. Sordida rura, quae Sordida exiSlimaS.
Vs. s. utimiles, sub terra utimiles, quas humiles reris Casias, quae mapalia dicuntur. - Fictere CerPOS, venari, id St Sagittare cervos vel palos gere, qui ramosi sunt
II Ilaec et omnia etiam infra uncis luctusa verba destini in codice. 32 In codice C a P a C in.ia Cod ausu IH Sic in cod scribitur, ut intellegitur et similia. IS Cod. versibus 16 Codex: habere. II Cod. musa ab Codex habet dulces Is Cod. pro parate. 'Io In codice cura.