장음표시 사용
21쪽
quae differentia sit inter tonum majorem & minorem, quam schi sina nominamus, vel ctiam inter tonum maiorem & semitonium maius, quae continet semitonium minus cum schismate, ut scili cet harum fractionum auxilio idem tonus major quodammodo mobilis fiat, & duorum munere fungi possit; quod facile videtur in figuris jam appositis hic, ubi totiusoctavae spatium . montis in circulum volvimus eo 'suom g t idem modo, quo in ultima figura superioris tractatus. Et quidem in utraque
--α88 ex his figuris singula im
- tervalla unum gradum designant praeter,duo nempe
cestive relerantur, unde fit,ut non posisimus primo in s-gura priori per gradus a 288 ad 4os ascendere, nisi medium terminum quodammodo tremulum emittamus
ita ut si 283 respiciat, Videatur esse 8 o. si vero os tunc videatur esse ψ86., ut scilicet
am minorem essiciat atque tam exigua est differentia inter 8o α
22쪽
36, ut illius termini, qui ab utroque constituitur, mobilitas non perceptibili ditanantia auditum feriis. Deinde in secunda figura eodem pactonon possumus a termino. So ad 3 24 per gradus ascendere, nisi etiam medium termi-minum ita efferamus, ut si respiciat 48 o sit 3I si 3 24 sit o s, ut cum utroque ditonum iniciat, sed quia inter 38 & os tanta differentia est,ut nulla vox ex illis ita possit temperari quin si consonet cum uno ex extremis, maxime cum alio illam appareat disis are,idcirco alia via quaerenda est, qua omnium optime . si non omnino tale incommodum tollere, saltem minuere possimus, quae non alia est,quam illa quae in superiorifigura reperitur, nimirum per usum sibismatis; hoc si pacto velimus incedere per terminum o 3, removebimus terminum G uno schismate,ut sit 86 non amplius 48 o. si vero incedam pel 33 atatam termi . num D α erit 3 locos a atque itidistabit tertia minore a 3 84. Ex quibus patet omnia spatia per quae commodissime una vox solitaria potest moveri, in prima figura contineri: cum enim incommodum secundae figurae correctum est,tunc illa a prima figura non differt, ut facile est agnoscere. Patet secundo ex dictis illum tonorum ordinem,quem practici manum vocant omnes modos quibus gradus ordinari possunt continere, illos enim in duobus figuris praecedentibus contineri supra probatum est,atqui illa manus practicorum omnes terminos utriusque figurae superioris continet, ut facile videre est in sc-quenti figura, in qua manum illam practicorum volvimus in circulum , ut ad figuras superiores melius posset referrie ad hujus tamen intelligentiam notandum est, illam incipere a termino F, ubi - idcirco numerum maximum adhibuimus, ut pateret illum terminum omnium esse gravissimum, probatur autem ita esse debere ex eo, quod 1 duobus tantum locis totius octavae divisiones
possimus inchoare, ita scilicet ut in illa vel primo loco duo toni
ponantur, & post unum semitonium 3. toni consequenteS ultimo loco, vel contra ut 3. toni primo loco ponantur & duo tantum ultimo, atqui terminus F illa duὀ loca simul repraesentat, si enim ab illo per b incedamus, duo tantum sunt toni primo loco, si vero per o erunt tres. Ergo.
23쪽
Jam igitur patet primo ex hac figura & ex secunda superiori
quinque tantummodo spatia in tota octava contineri, per quae vox naturaliter procedat, hoc est sine ulla fractione & mobili termino, qui arte inveniendus fuit ut ulterius progrederetur, unis de factum est ut illa quinque intervalla naturali voci tribueren- 'tur,& sex tantum voces inventae sint ad illa explicanda nempe, ut, re, A. Patet a', ab ut ad re semper csse 'Onum minorem, re ad mi i
semper tonum majorem, a mi ad se semper semitonium maius, semper tonum majorem, ac denique a sol ad la tonum iminorem. P tet a duo tantum esse posse genera vocis artificialis, nem-
24쪽
scilicet spatium inter Α&C, quod voce nat rali non dividitur, potis tantum dividi duobus modis, ita scilicet ut semitonium ponatur primo loco vel secundo. Patet quare in illis vocibus artificialibus iterum notae, re, mi,s, sol, la, repetantur; cum enim verbi gratia ab A ad b ascindimus, cum non aliae sint otae quae semitonium majus significent quam mi&6, inde sequitur in Α ponendum esse mi, inb autemfi, & ita in aliis locis ordine est dicendum. Neque meris alias pOtius notas filisse inveniendas: illae enim sugent superfluae cum eadem intervalla designassent, quae ab illis myis designanturin voce naturali; praeterea incommode; quia tanta notarum multitudo -valde turbasset Musicos, tam in biusica describenda, quam in ca
Patet denique quomodo fiant mutationes atruria vocead alterans nempe petri: t rr-- s duabus, bu&communes: praeterea
has voces distare quinta ab invicem, atque vocem b mollis omnium esse gravissimam, quia incipit a termino F, quem primum esse supra probavimus; atque ideo vocatur b mollis, quia scilicet quo tonus est gravior co mollior & remissior est: minori enim opus est spiritu ad illum emittendum ut supra notavimus, vox a tem naturalis mcdia cst & esse debet, neque enim naturalis recte diceretur si ad illam experimendam ultra modum Vocem oporteret elevare vel deprimere, denique Vox ty.'quadrati appellatur, quia acutissima est & b molli opposita, praeterea etiam, quia dividit octavam in tritonum & iam quintam, ideoque minus suavis est quam , molle. Sed objiciet forte aliquis hanc manum non susticere ut omnes graduum mutationes in se contineat, sicut enim inissa ostenditur quomodo nobis liberum sita voce naturali vel adb molle vel ad 4 deflectere, ita deberent etiam in ea alii utrimque ordines adhiberi , quales in sequenti figura positi sunt, ut nobis eodem modo liberum soret 1 b molli vel ad vocem naturalem vel ad alteram partem deflectere, & ita a quod eonfirmatur ex cO,.quod practici saepe utuntur talibus intervallis, quae explicant vel per dicesim vel per b molle, quod ideo removent a sede propria. .
Sed respondeo hoc pacto fore progressum in infinitum, in illa
25쪽
- autem manu debuisse tantum unius cantilenae inutationes expriami : atqui illos intra tres ordines contineri demonstratur ex eo. quod in uno quoque Ordine sex tantum termini contineantur, quorum duo mutantur dum fit mutatio ad laquentem ordinem,& ita in illo remanent tantum termini cx iis qui crant in priori . quod si rursum ad tertium ordinem fiat transitus, duo iterum gradus ex ' praecedentibus mutabuntur, & ita remanebunt tantum duo ex iis qui erant in priori ordine, qui denique tollerentur in quarto ordine, si ad illum usque fieret progressio, ut patet in Ggura : unde evidentissitatum est non fore tunc candem canta nam quae fuisset initio,cum nullus in ca terminus idem remaneat: quod autem additur de usu dioeston, dico illas non constituere integros ordines ut b molle velo , sed in uno solo termino consistere , qu- elevantum, Opinor, semitonio minore, reliquis omnibus cantilenae terminis immutatis, quod quomodo & quare fiat jam satis non memini, ut possim explicare, neque item quare dum una duntaxat nota supra , ia, elevatur, illi b molle solet affigi , quae ex praxi facile deduci posse existimo, si graduum, in quiabus illa adhibentur,& vocum, quae cum illis consonantias cminint,numcri subducantiar. resque est, opinor, digna mcditatione.
Denique hic posset objici 6. voces, ut, re, sol, v. esse su-
26쪽
perfluas, & quatuor sufficere, cum tria duntaxat sint diversa intervalla , quo pacto certe Musicam cantari posse non nego. Sed quia magna differentia est inter terminos acutum & gravem, gravisque sit longe praecipuus, ut supra notatum est, idcirco maius& commodius est diversiis notis uti quam iisdem versus, tam partem-VersuS gravem.
33 48o vel sisHic autem locus exigit ut horum graduum praxim explice mus , quomodo ex illis partes Musicae sint constitutae, & qua ra
tione Musica ordinaria a practicis composita ad iam diua reduca
27쪽
r C o p E N D I u Mitit .& cons antiae omnes aliaque ejus intervalla calculo subduci militat. Quod ut fiat, sciendum cst practicos Musticam describere intra quinque lineas, quibus etiam aliae adduntur, ii cantilenae toni latius extendamur, has autem lineas duobus gradibus ab invicem distare, ideoque inter duos ex illa semper unam aliam subis. audiri. quae brevitatis & commoditatis causa omittitur'; cum autem omnes illae lineae aequaliter distent ab invicem, spatia autem inaequalia significent , idcirco duo signa inventa sunt b & D , quorum unum in ea chorda apponitur, quς terminum B D la mi re- pr sentat :pHterca quia una cantilena sispe thultis partibus constat, quae partes separatim describuntur, nondum ex illis figuris b&η agnoscitur, quaenam harum partium fit superior vel inferior; idcirco alia tria signa inventa sunt,): G. , quorum ordinem iam supra probavimus: quae omnia ut magis pateant sequentem figuram subjicio, in qua omnes chordas expressimus & illas minus Vel magis ab invicem removimus, pro ut minora vel majora spatia designant, ut etiam ad oculum pateat consonantiarum proin portio ; praeter duplicem hanc figuram fecimus ut pateat differentia intermo; iacquc anim possunt cantilcnae , quae per unum cani debent, per aliud ctiam scribi, nisi horum omnes toni quarta vel quinta a propria sede removeantur, ita scilicet ut ubi stat te minus F ui,se, ibi ponatur Csol, ut, se. Ulterius non progredimur, hi enim videntur esse debere teris mini, cum tres octavas dividant, intra quas omnes consonantias contineri supra diximus, mihique suffragatur usus practicorum, vix unquam enim hoc spatium excedunt.
28쪽
Horum autem numerorum usius est exacte iendum qua- Iem inter se proportione' lubeant sinaulae notae. quglam quae nomnibus unius cantilenae Partibuscicontinentur: se
atque hujus sonus gravissilitum terminum F repraesentet, ej iidem nervi partes go. edent sonum termini G, & siqcqnsequenter 'Atque hi .. quatia partjum gradus 'Ordinavimus. ut pateat quantu distare deb rab in Ami ι non quod uepe aliis in locis claves ): n & G non apponantur, qu6d fit iuxta varietatem duum quae decurruntur ab unaquaque parte. Sed quia hic modus videtur essc maxime naturalis : dc est frequentissimul. 3Hic autem numeros tantum adhibuimus in chordi, naturait bus, & quamdiu a sede propria non removentur, si 'Aem diceses'
in quibusdam notis inveniantur, vel baut in quae illas a sede pro 'pria removeant, tum illae aliis numeris sunt explicandae, quorum quantitas ab algis notis aliarum partium , cum quibus tu suodissiceses consonantiam emiunt, est desumenda. '
De Dissonantiis. Uaelibet intervalla, praeter illa de quibus jam loquiiti su - Iiae appell)ntur, scd de his tantum agem vis
Itimus, quae necessario 'in jam cxplicato tonorum ψrdine invertiuntur, adeo ut illae in Canti lenis non possint non adhiberi. Haruni tria sunt genera, q4aedam cnim ex solis gradibus ge-
29쪽
nerantur & Octava, Miae ex differentia quae est inter tonum majorem & minorem , quam schisma vocavimus, aliae denique ex disserentia quae est inter tonum majorem & semitonium majus. In primo genere continentur septimae & nons vel decimae sexist; quae sunt tantum 'n'pae compositae, ut ipse nonae nihil aliud sunt quam gr'd'cq Ositi ex Octava . septimae autem msiduum Octavae a qua unus aliquis gradus est ablatus , unde patet tres esse diversas nonas & tres timas, quia tria sunt graduum genera, hae
ma ex maiori, secunda ex minori, ad quarum dissinctionem unam maximam nominavimus: septimae contra duae sunt minores ob eandem rationem, ideoque unam minimam vocavimus. Has autem in sonis successive emissis vitari non posse inter diuersas partes est clarissimum, sed unaeret etiam forte aliquis, quare non aeque in voce successiva ejusdem partis debeant admitti quemadmodum gradum, cum quasdam ea illis minoribus etiam numeris explicari appareat quam ipsi gradus, unde videntur audia tui sed gratiores, cuius dubii solutio pendet ex eo, quod supra notavimus, vocem quo acutior est eo majori indigere spiritu ut emittatur, atque ideo gradus inventos esse ut medii sint inter terminos consonantiarum, atque per illos facilius a gravi unius consonantiae termino ad acutum ascendamus, Vel contra, quod idem praestari non posse a septimis vel nonis patet ex eo. quod harum termini magis inter se distent, quam termini Consonantiarum, Ddeoque cum majori inaequalitate contentionis deberent emitti. In secundo genere ditanantiarum consistunt tertia minor &quinta uno schismate deficientes. . Item quarta di sexta major Ono schismate auctae cum enim necessario sit unus terminus mois bilis per intervallum schismatis, in tota graduum serie vitari non potest quin ex eo tales dissonantiae in relatione, id est in voce successive emissari diversis vocibus .existant: plures autem inde nonoriri
30쪽
oriri quam iam dicta, inductione potest nobin;--em in in
Tertia mimor desectisa - - - ,
duim si i ic Dad J3a , Isa ι ' Atque hi numeri tam magni sunt, ut per se talia intervalla to-larari posse non videantur, sed quia, ut ante notavimus, 'Hguum est schismatis intervallum ut vix auribus munή ςmi ,1 deo illae ex coninnantiis quamam sunt*roximae L suavitat a mutuantur : neque enim consonantiarum termini ita consistunt in indivisibili, ut si unus ex illis aliquantulum immutetur, statim Omnis consonantiae suavitas pereat, atque haec ratio ignium pote, ut hujus generis ditanantiae etiam in ejusdem partis mce succe vi admittantur loco consonantiarum e quibus exeunt. Tertium genus dissonantiarum constituunt tritonus & Lusa quinta, in hac enim pro tono majore habetur semitonium majus, in tritono contra: atque his numeris explicantur. MI