장음표시 사용
261쪽
dena nandum putant I i: quς distinctio cum non sit a lege parvi momenti censetur; quoniam,ut vulgo dicitur, ubi lex non distinguit nec nos distinguere debemus. Vel denique Expen. sae debentur ratione victoriae in causi, ia. Victus enim victori in expensas condemnatur i3, nisi probabilem litigandi
caussam habeat, per quam ab expensis excusatur i . Quae autem sit ea caussa Iudicis arbitrio relinquitur , sed communiter probabilis esse censetur, si quis aliquatenus & semiplene intentionem suam probet is, si communem Iurisperitorum opinionem pro se habeat , vel sit tem responsa sive consilia. quorundam clarissimorum doctorum I 6,Si varii; sint iurisperitorum opiniones de ea quaestione Iuris, in qua victus su cumbit i . Si victus habeat probabilem ignorantiam, vel e rorem ex eo quod alteri successit, veluti si debitum petat ex instrumento invento in arca paterna, cui satisfactum esse ipse probabiliter ignoravit, sed adversarius postea probavit 18, si actor studio defendendi & conservandi honoris sui, quem adversarius temerd laesisse videtur, litem instituit 19, Si actor agat ex aliqua scriptura, cossus praesumptione excusatur a temeritate ro; si non plus petitum sit, quam debebatur ratione Praesertim partis 2 i. Non tamen justa litigandi caussa liberat
ab expensis promissis .in instrumento. 22. unde in instrumento utilitar apponitur pactum de reficiendis expensiis: quo
apposito si judex absolvit ab expensis intelligitur sensisse de
judicialibus, non de conventionalibus, quae nihilominus peti possunt 23. Ut autem variis ex caussis debentur expensae, sic quoque diversis actionibus petuntur: iure & in factum actio. ne, ideoque ctiam finito negotio peti possunt: quae vero debentur ratione victoriae totius caussae, ossici udicis petunturedi decernuntur neque post latam sententiam peti possunt a Iudex enim debet in sententia definitiva pronuntiare de ex. pensis litis, victum in eas condemnando, vel eas compensian do, & nisi pronuntiet non potest amplius de illis cognoscere,. neque Iudicaren etsi nonnulli putant expensas non petitas
posse adhuc decerni abudice ipso latae senten tiae die, s Iusta di
262쪽
i s r AusONἔI Por unevidens eausia id exigat as: Quod usus fori non recepit. Imo si Iudex expensas a parte in libello petitas & debitas omittat, eas victori de suo refundere tenetur, ut qui litem suam fecit 16. Sed si a parte non fuerint petitae, Iudex non leuetur de illis pronuntiare: poterit tamen ex ossicio suo si voluerit de expensis post litem contestatam factis judicare: de iis vero
quae ante litem contestatam factae sunt, ossicium suum minime impartit, cum ea,quae fiunt ante litis contestationem,
non pertineant ad ossicium iudicis, sed jure actionis & libello
oblato peti debeant a et praeterquam si debeantur expensae ratione contumaciae , in qu s contumax non comparens in ju. dicio ante libelli oblationem condemnatur 28. Porro expensae, quae a judice aestimandae,& victori resiandendae sunt,debent esse moderate nec siarie, lolite,& quς facts fuerunt in litis instructione & prosecutione, in honorariis advocatorum di procuratorum, intestium vel instrumentorum productione, α similibus ap: in quarum aestimatione non eodem modo in omnibus tribunalibus proceditum in nonnullis ita observatur: Victor in Iudicio expensarum designationem, sive, ut vulgo Vocant, declarationem exhibet ;victus citatur ut illam accipiat, di diminuat, si velit: tunc declaratio cum diminutionibus. tr
ditur judici,qui deinde expensas secundum forensem usum &negotii qualitatem ex quo di bono taxat & moderatur,& p stremo pronuntiat. In aliis longe diversi ratio est, in quibus nullae omnino Diminutiones fiunt, sed victor tradit declarationem expensarum : citatur victus, m Iudex taxat expensas, & postea super sic taxatis victori per interlocutoriam
juramentum deseri,quo expensae probentur: illoque recepto, de expensarum taxatione profert sententiam 3 o. Quanquam interdum remittitur iuramentum & creditur traditae declarationi, quando scilicet expensae modicae sunt, utpote intra viginti store nos, dc victor homo fide dignus 3I nonnunquam praeter Iuramentum quoque exiguntur probationes, ubi expensae sunt graves,& modum excedunt 3 a. r xatio autem --
pensarum fieri etiam potest ι si pars petat a Iudice, a quo appellatri m
263쪽
pellatum est pendente appellatione: quia taxatio censetur pars sententiae, &qusdem declaratio potius quam innovatio 33: & pronuntiari debet in auditorio, seu loco ubi jus reddi solet 3 , parte ad hoc citata; ut si laesum se sentiat, possit appellare 3 3. Quod quidem semper licet, quando taxatio mo
dum excedit, alias minime 36; dicerta caussa excessus & grasam inis in appellatione nominatim exprimenda est; alioquin non reciperetur appellatio 37: cum non facile soleat I
dex ad quem provocatum est rescindere primi judicis laetationem. Su spendit tamen taxatio executionem, quando sit post. desinitivam 38.
264쪽
Dco Executione . . EX L e u et i o est rei iudicatae ad effectum perductio, quae
fit a Judice ordinario, penes quem est Iurisdictio ac im perium , saltem mixtum, I. Nam solus judea ordinarius , potest exsequi sententiam, sive ipse eam dixerit, sive delega tus, si ve arbiter: quorum neuter habet oecutionem sententiae suae a, nisi sit delegatus Pontificis aut principis 3. Et Iu- .dex appellationis sententiam primam quam confirmavit, recte exsequitur . agiturque ex sententia confirmante, non ex . confirmata, tam in criminali quam civili caussa : licet prior judex quoque possit exequi sententiam confirmantem, ubi imploratur ipsius ossicium s. Fieri autom debet Executio ea larma, quam sententia praescribit, scilicet super re petita S ad Iudicata, veluti si adjudicata est possessio, eadem quoque ex se quenda erit, non loco ellus pignora capienda 6. Ac in actio ne quidem reali, si intra legittimum tempus appellatum, non sit, statim mandatur Sententia executioni, & res cum fructibus restituitur , Sed si possessior neget in praesenti se restituere posse, & sine frustratione& dolo videtur tempus restituendi caussa petere, indulgendum est ei; ut tamen delitis a stima-itione caveat cum fidein glare, si intra tempus quod ci datum iest, non restituisset 7. In personali vero actione datur Seri- . tentia executione post elapsos menses quatuor a die condem nationis, vel si interposita sit appellatio, a die confirmationis sententiae S: sic tamen ut liberum Iudici hoc quadrimestre tempus vel prorogare,vel artare,pro cauM qualitate & qua titate, vel personarum obsequio, aut contumacia 9: ut si alimenta alicui constituenda sint, vel minori viginti quinque annis subveniendum, Iudex sententiam suam intra statutum rempus poterit exsequi. Rurssis si minor dies tempore legit- timo statutus sit, potest illum prorogare, & replere ex lege quod sententiae deest io. Praeterea fit Executio in victum occondem
265쪽
DE ORD. de V sv IVDIC. L It. III. iii condemnatum, non in alium tertium in iudicio non nomi.
natum ii: nisi sit rei controversae posscsor, ad quem postes sio lite pendente vel sinita pervenit ia; vel fide iussor deIudicato 1 olvendo, in cuyus bonis statim fieri potest executio ex ea sententia, qua condemnatus est is, pro quo fideJussit, si idem non est ibi vendo: secus est in sid uilare, qui intervenit alterius contractus servandi caussa; contra quem nova actione oportet expetiri a 3. In procuratorem fit executio si absque mandato se liti obtulit, oc est solvendo i , vel aliqua sua culpa aut contumacia damnatus est is . Sed si obtulit se liti, nec est solvendo i6; aut si cum mandato Domini judicium accepit. & sine dolo aut contumacia sua in eo vetiatus est, sententia in dominum mandatur executioni, etiamsi in procuratorem lata sit: quod idem obtinet in tutore, curatore, syndico, di aliis omnibus qui alieno nomine agunt 17: praeterquam
quod fit executio ex pen sasum contra tutorem, dc non contra
pupillum, si tutor non habui ustam litigandi caussam, dc
propterea fuit condemnatus in expensas I 3; dc contra prCcu-zatorem, ubi condemnatio expensarum facta est ob delictum prccuratoris, ut puta falsitatem vel quia aliquid fecit ad quod non habuit mandatum 19. Denim fit Executio in bona condemnati servato hoc ordine, ut primo capiantur moventia dc animalia, ita tamen ut semper initium fiat a minus pretiosis, dc ab iis quae commodius diitrahi postitit , deinde si illa non simiant, aut nulla sint, res immobiles; ium perveniatur ad nomina, iura, & pignora zo: postremo his omnibus desicientibus ad debitoris apprehensionem deveniatur Hui nisi bonis cedat, in carcerem ducitur a I. Non tamen Executio dirigi
potest in instrumenta culturae, artis, aut operae condemnati,
si quando alia bona liabet quibusIudicatum solvi possit. Itaque non capiuntur nisi in Licse tum aliorum bonorum servi, box es, aratra, aliive instrumenta rusticorum, nec equi,arma,
dc stipendia militum, nec libri studiosorum, nec secures, serrae, incudes operariorum az: itemque nec fructus, reditus, de commoditates bonorum studalium , oc beneficiorum eccle-
266쪽
m L V s N I I POp M a fasticorum 23. Caeterum si res in qua executio facienda est in alaetius jurisdictione sitast, Victor debet requirere a)udice latae sententiae literas requisitorias, uti vocant, ad Iudicem ejus Ioci, ut sententiam exsequatur in bona condemnati, quae
ipsius burisdictioni su*ecta sunt. Alioquin executio per judicem alterius jurisdictionis facta absque huyusmodi literis
requisitoriis judicis latae sententiae, nullius erit momenti a squoniam nemo in alieno judicio, nisi legitti me requisitus, se ingerere potest aut debet, prascrtim iudex,qui ossicium suum
nisi postulatum anapartire nequit 2 I
267쪽
I p aDIT sententiqeremtio multis di diversis modis 1 Primo, si sententia non sit liquida, si ve tota, sive in paratem; quia Executio neqnit fieri super rebus dubiis & incer. iis, veluti debito illiquido, haereditate indivisa, aut aliare communi I Ideo in executione nova liquidatione & proabatione opus est, in qua summarie proceditur absque libello di litis contestatione, propositis a victore articulis probatoriis z. Secundo, si a sententia fuit legit timEappellatum,& pendet appellatio 3. Tertio, si in integrum restitutio est postulata sine praesumptione doli aut malitiae . Quarto, si a sententia fidit supplicatum P & victor non praestitit debitam cautionem detestituendo, si contingat ipsum in causa supplicationis suscumbere f. Quinto, si lxecutio fiat, super re non petita, nee in sententia compraehensa, sed super alia re. tunc enim tertius Ius suum in rem illam summarie ostendens .executionem impedire potest 6. Sexto, si ea utor capiat rem litigiosam, ci cindemnatus habet alia bona. quae sine controversia capi post ni 7.Septimo, si tempus quadrimestre a lege concessum ad solve dum, vel aliud ab udice datum nondum sit elapsum S. Octavo, si executor non observet legi trimu ex inquendi modum & orddinem lege, vel statuto receptum, sed violenter agat: ob quod
potest illi licite te sisti: quia Iuris executio inlluriam continere non debet in Nono, si post siententiam opponatur& probetur ea ceptio habens vim impediendi effectum sententiis, qua lis est cxceptio TR ARsAeTIONI s antequam sententiae in rem Iudicata transierit factς Io, vel etiam postquam iransierit facts , si judicatum esse negetur, vel id merito ignorari possito , s ouu TIO IS postquam sententia in rem Iudicatam tranti erit facts Ia,COMνaN sATTO N I s quando debitum est liquidum, . i. cum per sen tentiam est liquidatum Ia, vel cum
condemnatus id liquidum ege plene probat I . Alioquin Iis a. Illiquidi
268쪽
illi uidi enm liquido nulla est compensatio P et I I s o ssocia et I , quae excepito in judicio onusa ad impediendaci
executionem competit venditori condemnato ad rem tradendam xs: sicut contra emptori condemnato ad solvendum, competit exceptio R E I NON TRADITAE. Nam ante solutum pretium & rem plene traditam, non potest fieti eae cutio i6. S. C. M A Ca. DO N I AN I & VELLEIAN I, filio familias mutuam pecuniam accipientibus atque mulieri. bus pro alio quovis modo intercedentibus, competens r7.CxDENDA RuM ACTIO Nu M, quae competit uni ex
pluribus fide)u ssoribus insolidum couvento Ig. CassIo. Nis Boso Ru M, sive ante se a tentiam factae, sive post: quia hoc miserabile beneficium semper impedit executionem I9; nisi in fraudem creditorum alienasset vel occultasset bona sua, ut non possint reperirieto, vel esset solvendo 2I, vel
sponte cessisset non urgentibus creditoribus za, FALsi-TATI τ INsTRu ME NTO Ru MVel testium, quorum praetextu sententia lata est a I. NuLLITATI s SE NYaNT ι a, cum nullitas ita manifesta sit ut probatione non egeat,
vel si egeat, prchari statim posset. Alioquin si requirat alti rem indaginem, exsequitur iudex prius rem judicatam, &postea de nulli talis exceptione cognoscit et . Nam Executor sententiae de exceptionibus Nullitatis, salsitatis, & similibus principalis caussae merita concernentibus Sc ad impugnandam sententiam in executione oppositis, non eognoscit, neque pronuntiat: sedeas ad iudicem, qui sententiam dixit, dil*tiendas dc decernendas remittit as: de illis verti exceptioni-.bus quae non oppugnant sententiam, sed solam executionem impugnant & impediunt, qualis est exceptio transectionis, compensationis, & id genus aliae, cogn/ scere atque
pronuntiare potest a6. Celtarum Executor facti de nulla prorsus exceptione cognitionem & definitionem habet, quia nudi facti executor est: sicut nec Iudex ordinarius, qui ab alio Judic , vel ordinario, vel de legato requisitus, sententiam ab
eo latam executioni in udat, de ipsius sentcntiaeJustitia aut iniqui-- .
269쪽
nE ORD. di v s v IVDI Q LI, I r I. issiniquitate cognoscit: quoniam non cognitio, sed nuda ex e cutio ei mandata est 27.
Murisdictione. 'Foto competenti. Persona legittima. Iudice.
De legatis de subdelegatis. Albit is de Albitiatoribus. Adsetatibus. Selibis. s. innaritoribus. Viatoributi caeterisque judi
minorum. c. Curat te bonorum. 17. Consortibus ejusdem litis. 13. Advocatis Is. Proculatoribus. 2 . Mandato piocuratorio. xl. Acto: x Negotiorum gestore. xx.
270쪽
DRocessu Iudisi., Citationibus.
Ciratione vel bali in pellanam. Citatione ad domum Citatione in scriptis dilatona , & Praecinp
Citatione test. Citatione per edictum. Anestatione Sc Sequimatione. Compariti αContumacia. Primo decie . Secundo decreto. Libello.
bellorum usulis libellorum. Editione libelli, aliorumque actorum. Dilationibus. retiis. Exceptionibus. Eaceptionibus dilato iis. Peremptotiis exceptionibus Iuris. Exceptionibus petempto in lacu. Excutionibus anomalis. Repit Maoni. s.
sitisdatione. Reconventione. Interventione. . oris laudatione live dominatione. Lilis contestatione. Iuramento calumni Positionibus. Responsionibus. Probationibus. Atticulis probatoriis. Interrogatoriis. Testibus. Citatione di iuramento teritum. . Examinatione Sc professione testium. δProductione Sc examinatione testium ad perpetuam rei memmiam. '. Publicatione testium, . 4 Confutationesve reprobatione testiam. M.
Iureiurando. Iuramenio necessano. Iuramento in litem. . Concausione causis.
Apostolis. Inhibitique. . - - a laturum testitutione advenias lenten-ς Ementia. O Nussitatibus sententurum. Appellationibus. tiam. a. Supplicatione adversus lententiam v. Deci ratione ει Reiormatione sententia . a. Expensis luiam caussa iactis. F. Executione. . ae. Impedimentis oecutionis.