Medicina practica - liber secundus

발행: 1630년

분량: 557페이지

출처: archive.org

분류: 약학

521쪽

sol Lib. D. Pari. IV cap. In

hus internis inclusi continentur , inesse scribit. Sunt & odoramenta valde utilia: cum via non Ionga ad cor tendant, viresque valde reficiant. . Foli melisis o mi caryopb ati an . S. sis conti c. citri, fant. citrini ca opb. an. 3., croci. g.ambris.vj.mosch. g.iv. Ligentur in nodulo , & irrorentur a q. cinam. & rosar vel balsama ex enumeratis modo oleis olfacienda naribus illinantur, Tandem in hac palpitationis cordis specie , quae a flatibus prouenit, opera danda, ut materia flatuum distrahatur, & proptera clysteres purgantes & resoluentes gatus saepius inliciantur. curatio pespital onsi cordis ab humore.

h. s. Si palpitatio cordis ab aqua in pericardio contenta

palpita- originem habeat ea evacuanda & absumenda,ac cor robo-pioais randum est.

eordis ab Nonnulli hic etia, vena sectionem praecipiunt,sed ma-ψumore. Ieo Tantum enim abest , ut venaesectio eam evacuet,ut po-VmUe- tiusa augendam faciat, calore debilitato. Quidam purgantibus humores aquosos utuntur , verum P et' et caussam antecedentem & humores serosos in corpore, at et .a aquam augere possunt, talia evacuant: ipsam vero aquam .s,. in ca uia cordiu contentam euacuare non valent. Itaque essicacissima hic sunt medicamenta aquam illam absumentia & discutientia tam interna, quam externa. Astiam Inter interna utilia sunt constol. alchermes, spec. Hambrae, kn peri- dia moschi, aromat. rofati, theriaca, Mithridat. O alia cordia- cardio lia calidiora, uti decoct. ligni grauaci,sars varisi. salsas m css'

discutie- corticibus citri.

riss iram Extra vero utile est, panem calentem a surno regioni 'μ' cordis applicare, item spongiam vel linteum triplicatram 3 'n' decoisto vel aqua aliqua cordiali discutiendi & exsiccandi vim habente madidum.

, an. R.j.sbugloss.citri,an. .f.F. Sacculus ex syndone rubro, qui vino albo irroretur,& cordis regioni applicetur. Simul odorata medicamenta cordialia,naribus admoueantur, Ucibis a in is ceantur.

522쪽

De Cordis palpitatione. so'

Nonnulli vesicatoria cordis regioni applicantiquae quo- resecatommodo e cordis capsula per spatium thoracis in cauitatem, ris. in musculos & cutem aquam attrahere possint,nou video.Quae vero ex humoribus e ventre inseriore transmissis Cura oritur cordis palpitatio, eandem sere curationem habet, =A p -- quam ea, quae ex flatibus prouenit.Et omnino si palpitatio Acordis per consensum fiat,praecipua curationis ratio est,ut huis. Dpars affecta,quae eam communicat, diligenter curetur. .-Itaque primo uniuersales corporis purgationes institue do i a dae,de vel vena aperienda,vel humores vitiosi expurgandi, mi Isin vel utrumque agendum pro humoris peccantis & membri Puet

materiam suppeditantis natura & ratione. Humores etiam tu. ad cor ruentes reuellendi. Hercules Saxonia hoc Elect. comendat,ad humorem tam pituitosum , quam melancholiacum in hypochondriaca affectione,& cordis palpitatione.

V. . Melus, o mi, buglos horrag. hetonici agrimon. pulegis an . m. i. coratc. citri, A. sem. citri, j. caryoph Z. civ mom. ligni aloes, inacis. an. 3. j. DL sen. esect. H. epithymi, polypod. q. an. g. iv. mirobalan. chebul. citrin. an. g. i.

passu l. evucleat. n. i. Aromata ligentur in nodulo, & omnia bulliant, in s. q. aquae ad dimidiae partis consumptionem, vel quod Commodius est , dimidium saltem aquae,quae alias ad coquendum sumi solet, affundatur,& in vase clauso in Balnho per

triduum macerentur,exprimantur & clarificentur. Hinc adde purum. prun.n.j.ciEam. el. SI acch. alb. q.f.

Coquantur ad iustam consistentiam , vel potius sacch rum susscienter inspissatum addatur. Ad materiam reuellendam in diuturnis & frequentibus Cautergaeordis paleitationibus cauteria & vesicatoria,vel brachiis; S vel si materia a capite defluat et cruribus,si palpitatio codi mieri dis sit per essentiam,aut a partibus inferioribus ad cortransmittatur, utilia sunt. De vesicatoriis tamen hoc monet Mercurialis,ne cantha- Caulaea,

rides Vsurpentur ; cum vim maligna & cordi aduersam habeant,sed potius ranuculus,fiamula Iouis,sinapi,& similia.

Hinc cor roborandum medicamentis modo enumera-Cor eo

inrer ea in primis lapide Beroanmargaritis, lapidib. '' β' pretiosis

523쪽

lio Lib. II. Part. III. Cap. IV.

pretiosis. Et quidem in materia frigida,theriaca praesertim extra adhibitam, valde commendat Mercurialis,narratque Maximilianum Imperatorem , cui palpitatio cordis fami liaris erat, sibi' retulisse, se nullum remedium theriaca melius inuenisse. Nonnulli quadrupedum & auium corda, ut cerui, bouis, porci, turturis commendant, & praesertim assa peculiari proprietate prodesse docent. Hinc haec aqua additis medicamentis cordialibus destillari potest. D. Cor cerui vel bouis, N. j. melus. m. j. Dr. cordial. m.

Affundatur Gini,q. f. ac destillentur. Aliae duae descriptae exstant in Institui. lib. s. pari. 3. sem 3. c. s. p. 13sa. lEfficaciores fiunt aquae, si maschi, ambrae, an. A. g. . in alembico suspendantur.

Mercatus hanc commendat. C. Corda turturum N. ij. ceruorum , vel bouis N. iij. ω- opb . galangae, an . 3. ij. f. macu. Hr. bvloss. borrag. an.

p. j. rorismar. p. h. Affundatur vini q.s. Stent per nocte, postea destillentur. Efficax est & elixir cordiale in Institui. - ad. p. 3is.pr positum. Vt& haec aqua r Nor. borrag. rorismar. rad. bugloss. an. g. iv. croci, gh

Vini q. f. Stent in infusione per dies r . postea destillentur.Dosis ab S g ad J j. cum J.ij.vini aIbi gener.vel malva tici in caussa frigidarin caussa calida cum aqua borraginis, vel propinetur hoc vinum.

f. f. anthos 3. . meliis. m. j. Affundantur mini ath. n. xviij. Plura talia vide apud

Rondelet. l. r. f. I . Iohan. Lang. lib. 3. epist. ratio palpitationis coinis a reliquis

caussis, euratio si a vermibus in capsula eius palpitatio cordis fiat, ver palpita- mes interficiendi, ut supra de vermibus in capsula cordi'

524쪽

De virium imbecillitate. si I

renitis dictum. Ad eosdem autem enecandos, & lapis Devii . exoar adhibetur. si a spirituum defectu fit palpitatio,curatur spiritus reficientibus & corroborantibus, inter quae in primis,si modi abus id patitur, utile est vinum odoratum, & aquae ac spiritus cordiales,quorum hactenus faeti est mentio. a stiiri Quae ex calore nimio & in febribus accidit cordis palpi- tuum

ratio , tollitur medicamentis calorem febrilem temperan- dosectu, tibus , &iis , quae supcra de intemperie, cordis calida pro- a calor posita sunt. nimio Diata. M . Victus ratio a medicamentis non discrepet. Aer sit phrus & alteretur cordialibus compositis, prout causis ratio id posts lat. Eodem modo cibus & potus sese habeat, qui caussae aduersetur, cor vero roboret. Si caussa sit se gida , flatus crassi, materia melancholica, cibo attenuante,& calefaciente opus est , & propterea cibi condiantur aromatibus, Maliis cordialibus calidis. Vinum sit tenue, odoratuae, & ad dulcedinem vergens, vel cereuitia clara& desecuta , qui potus herbis & aromatibus conuenienti bus condiri possunt. In caussa calida cibi condiantur ac tosis cordialibus, ut succo citri, limonum, arantiorum,

granatorum , acetosae, ribes.

Potus sit aqua hordei cum succis iisdem & eorum sy- rupis , aut cereuisid tenuis. In spirituum defectu nihil ut lius vino odorato, quod subito spiritus reficit. Animi &corporis motus nimij,vigiliae, exercitia nimia, Venus praecipue , ira , tristitia, aliaeque animi perturbationes vite

CAPUT V.

De virium imbecillitage. T in palpitatione cordis eius pulsatio deprauatur:

ita quandoque accidit, ut eodem modo eius & art riarum motus imminuatur et quod malum vulgo virium

525쪽

str. Lib. II. Pari. IV. Cap. V.

imbecillitas ; Germanis SchvMachbeit, appellatur. Etsi ea nim virium nomine etiam aliae funistiones intelligantu= tamen praecipue vitales actiones per eas accipiuntur; lapropterea hoc loco de ea agere placet. Itaque virium dese ctus & imbecillitas dicitur,cum Vires vitales atque cordis& arteriarum praecipue laeduntur. Adest quidem & tum motus impotentia, sed differt ea ab ea motus impotemtia, quae, libri I. para. r. cap. et fuit explicata,quod illa, viribus' actionibus cordis talais,neruoso genere in prumis affecto,accidit;haec vero potissimum corde laeso & spiritibus deficientibus ortum habet, unde labes illa etiam Diumali facultati communicatur, dum spiritus vitales , animalium materia,non sufficienter generantur, nec calidum, natiuum omnium partium influente calore, & spirituum vitalium influxu satis fouetur. Hinc in hac virium imbecillitate uniuersum corpus actiones suas dissiculter perficit,& aegre etiam mouetur,partibus non resolutis,ut in motus impotentia,sed languidis,& conquassatis. Arteriarum quoque modus,seu pulsatio tunc etiam imminuitur,nec eae, ut solent,& debent dilatantur,fitq; pulsus,vel paruus,vel languidus, vel tardus,vel rarus, vel intermittens, vel obscurus,

aut miurus,aut formicans,aut vermiculans,prout imbeciblitas haec maior,vel minor est. Eodem modo,ut arteriarum

motus, ita & cordis motus sese habet. Estque haec virium imbecillitas maxima paulo ante mortem in agone dicto.

Causse. Imbeeillitas autem haec ortum habet a spirituum & calidi in nati, seuiubstantiae spirituosae, a quo vita & robur partium dependet,defectu. Spiritus autem hic insitus cum foueatur a spiritu vitali, in sinistro cordis ventriculo genseto , M per arterias in uniuersum corpus diffuso, qui inde

influens spiritus dicituri si primo spiritus ille vitalis non: satis copiose, & recte a corde in partes omnes influat, insitum etiam, atque hinc omnes totius corporis vires debi

litari necesse est. Qua ratione autem l& quibus de causet sis spiritus vitales deficere possint, capite sequenti dice tur ; scilicet, quod vel non generantur, vel quod genera ti dissipantur, aut suffocantur. Quae caussae omnes etiam

526쪽

De virium imbecillitate. s I 3

hic locum habere potant, nisi quod in lupothymia& syncope spiritus vitales pene toti &subito deficiunt f in vitium vero imbecillitate pauciores, quam debebant, partia

bus communicantur. .

Deinde cum spiritus instus non soIdm influente foueri debeat , sed etiam humido primigenio, quod appellatur, cui insideat, tanquam pabulo indigeat, si humidum istud deficiat & imminuatur,etiam spiritum instum debilitari,& vires labefactari necesse est. Tertio si etiam ipsa spirituosa partium substantia, seu

spiritus insitus , vel calor innatus dictus imminuitur in toto,virium in toto corpore imbecillitas sequitur. Accidit autem hoc ab iisdem caussis, quae spiritum influentem di sipare,vel suffocare possunt, quae capite sequenti proponentur. Fit nimirum cum humidi primigenia, tum caloris insiti, seu, ut utrumque uno nomine complectamur, calidi insiti imminutio a nimia Venere, se ruminis, aliis euacuationibus, quae spiritus dissipant, dolore nimio ; animi affectibus,& praecipue timore & moestitia diuturna ; mo bis acutis, & longis, in primis febribus , quae & cordis& omnium corporis partium humidum primigenium exhauriunt , & calidum natiuum dissipant; calore , re estu externo ; labore & exercitio nimio; frigore nimio, ut & otio , quo calor nativus quasi suffocatur & torpidus redditur; humoribus vitiosis, qui per totum corpus di funduntur , & calidum natiuum opprimunt, unde insoliata virium debilitas imminentium morborum signum esse solet; venenis tandem & venenatis qualitatibus, quae codidi & calido natiuo tota substantia aduersa sunt.

Signa Diagnostica.

Ipsum malum per se patet,segrique de virium omnium flais debilitate conqueruntur. Caussae vero ex iis qVae praecessi runt,uel adsunt, cognoscuntur, & cap. seq. etiam explicabuntur. Prognosticum.

Quid autem periculi portendat, id omne ex caussarum Pregno-

grauitate,vel leuitate aestimandum. Prout enim caussa, uae

virium debilitatem inducit, grauior, vel leuior est et ita

etiam

527쪽

si Lib. II. Pari. IV. Cap. V.

etiam virium imbecillitas plus vel minus periculi porten

dith

Iudicationes.

Curatio in duobus consistit, primo ut caussie, si adhue adsint , tollantur, nimirum si evacuatio aliqua nimia sit supprimatur ; si a dolore spiritus dissipentur, ut is lenia tur, & mitigetur ; si ab animi affectu nimio , ut ei modus adhibeatur ; si morbus vel febris adsit, curetur ; si immineat , humores vitiosi expurgentur ; si ex otio calor torpeat, corpus exerceatur ; si a qualitate maligna calor destruatur , ea expugnetur: Secundo ut calidum insitum &spiritus vitales influentes conseruentur.

curatim

a ratione autem caussae istae tollendae sint, aliunde &ex sequenti quoque capite patet. Quapropter saltem hic, qua ratione calidum insitum & spiritus influentes conse uari, instaurari & augeri possint, dicemus : etsi etiam si pra, ae intemperiebis O morbis cordis, hac de re dictum sit, quod ibi videri, & huc transferri potest. In medicamentis tamen exhibendis ad caussas simul respiciendum, nedum spiritus reficere volumus, caussam augeamuS. Ideoque in imbecillitate virium a febre acuta, vel hectica cal facientia , & exsiccantia non conueniunt, sed temperata exhibenda. Vtilia autem hic sunt in primis medicamenta cordialia supra proposita, e quibus pro caussae ratione conuenientia eligantur. Ideoque hic composita quaedam saltem prο- ponemus; e quibus cuilibet morbo commoda eligi poterunt. In primis vero gratum odorem spirantia spiritus rhficiunt , ac roborant , atque hinc vinum odoro plenum spiritus valde recreat s praecipue si aliorum odoratorum vi impraegnetur, qualia sunt moschus, ambra, ciuamomumdica opblii, Biaci crocis,gedoaria, cortices citri, gnum istoesi fantalum, si rax, ladanum, rosae, violia,lauendula, rosmarinuuii Pica narili, melissa, ruta, Divia , in c. Vtile etiam est acetum,

Praecipue ex maluatico,& in primis rosis, d. lilior conualetlium ruta,pulegio, succo rubi Idaei impraegnatum. Aqua

528쪽

De virium imbecillisau. sis

Aquar odorifera cordia tu , pro natuγ, calidioribis. F. caponem, abscinde caput & pedes , exenteretur , ac Aqua pinguedo remoueatur. Incidatur minutim &iaffundatur cordialis, Aq.buglossae,corajc.citrhoorrag. cichori , acetosae, rosar.an.canth. pro Mus orsaechad. Arabic.chamaemel. Romani, horrag. bulosiae. an.M.j. Pec. aromat. rosati, diatriolis antal. cinamom. acutis. an. fantali citricli odorifer , J.j omo/.estri recent. N. iv.

Incidantur incidenda minutim , fiatque destillatio secundum artem:Datur ad placitum sumentis ab uncia semis

Aquam instaurans dicta. Aqua T. I se capi cordis bovis vel cerui simul perfecte cocti, instau-

aliud, ut dictum, dissectum in partey unum vel duo , rad. galangae,sol. melissa, an. g j. cinamomi f WJaphilet 3 Hi seis. corian ri, o mi or. rostr. rusrs abiosa, bulos utriusque an.' j. croci R. rasurae C. C. eborn an. 3 s. Misce ; eliciat: aqua. . ZQuae per se datur, vel caeteris commixta. Aqua odorisera pretiosa. 2 .Flcris ustr.conua M.t j. rasai rubr. t. M vj. Iucndulae,

Tusis re incisis minutim, ac repositis in cantharum magnum,affunde mini maluatici de aq. rosar. t. ania canth. ij. digerantur: ad triduum , quotidie ter agitando : dehinc fiat destillatio igne lenti & in capitello vel rostro ponatur ambri moschi ana 3. f. cum syndone rubr. detur imbecillo vel natura vel vi morbi cochleare unum saepe,& humectentur in hoc destillato lintea pura , quae admoueantur cordi, temporibus,pulsibus ac naribus Aqua vitae odorifera pro naruris frigidioribus

529쪽

jx6 Lib. Is Pari. IV. Cap. V.

Pulveri sentur crasso modo,fiatque infusio ad oetiduum dehinc fiat colatura citra expressionem , & adde mibaeo . domor. g. . Misce , datur pro Vice cochleare unum: ro horat stomaclium, epar, splenem, re cor, renibus etiam ist. expellenda serositate vires addit: potest mane , ac, sero

- viridiae incidantum, arida vero in puluerem redigantuli. solique exponantur per . vel si . dies : Deinde desiillenturum lento igne in vase dupsici. Praeparanda est haec aqua tempore aestiuo : datur intra corpus extra lea pulsi is 3c nares humectentur : potest etiam' manibus irrorandis ac lauandis adhiberi. . im rulebi ct potioueS. amfoctruthermes, A. M ulu. diama . frit 3. f. or. de aceto scites, Ia. de papauere, S. iij. Cum aq. rosar. bugitis einamomi, Fiat potio Laec & in doloribus hominem prosternentibus utilis, aucta praesertim os. papauerint quantitate. Alia , qttae ct in veneno sumpta conueniet. D. Confera. de maciei 3. g. SI 'Acetos citri, g, j. aqv. sca et bios. melus an . q.s. Fiat potio.

Rotulae Manus Christi& diamargariti frigidi sint in frequenti usu , vel rotulte: & morsuli supra uis huiu3 cap. p. propositi. Vel paretur talis missura.

. Puhι. soch. Opetim. q. v. Humectetur probe cum aqua cinamomi optima,quo nosset

nihil fluidum reddatur saccharum, cui adde aliquot gVtrae spirito tirioli pro acetoditate manifesta s ulterius admisce

Probe

530쪽

De virium imbecillitate. . SIT

Probe inuicem miscendo detur cum cochleari arge leo ad placitum.

Electuarilam confortans.

T. Obs rosam rubr. borrag. bulo T. tunicis,m lisse,ari. g. i. pec. elecI. resumptiuisi. g. cortic. citri condit. s. H. rad. condit. eryngii, salpri , an. i. g. confeci. alhermes,3. ij. spir. rosar. essentiae citri, an. 3. f. ol. ciuamo . gutt. n. Cum br. f. borrag. Fiat elect. Externa quoque antea proposita pulsibus, cordi & ndiribus applicenturo Diata. aeger nutriatur alimentis, quae bonum & multum se cum praebent,ac facile concoquuntur ; eaque in quantitate parua ,sed sepe exhibeantur , potissimum senibus,& quie morbo conualescunt, aut ex magnis euacuationibus vires perdiderunt. Et si vis coquendi sit debilior , ut crassio res cibos. concoquere non possit, dentur iura instaurantia in Institui, is s. pari.I eam; . cap. n. propositia. Praecipue Vinum odoratum,quale est Rhenanum & Necaricum,& panis alia mica eo madida vires vatae instaurat, cui pro morbo exigente succus citri , vel granatorum, vel cimile

quid addi potest. C A P V V I. De Apollamia SD cope.

Vando oue vero accidit, Vt . arteriarum motuS fere r . , rm: Qi tollatiir : Quod malum,pro ut varios gradus minoris & maioris ratione differentes habet ita etiam variiS nomis si orate.nibus ex imitur. mmmm letue est animi deliquium, & Am rasa& Mn.' Um gr uius 3 humore i grauissimum. Quae si eo vl-que deueniat, ut in toto corpore pulsatio aboleatur, C A Z -

ά ripvitae nominatur , quae proximus ad . mortem gradus est. Differret autem a Ataetra)ν vel , patet .i ,

eo , quod Hippocrates, T. apborism. 8.scribit: A tuberculi ius, .Rk i intror

SEARCH

MENU NAVIGATION