Vitae diui Aurelii Augustini Hipponensis episcopi et ecclesiae doctoris eximii, ex operibus eius concinnatae, rerumque ab eo gestarum et scriptarum libri quatuor. In quibus historiae ecclesiasticae Africanae, Manichaeorum item, Donatistarum, Arianoru

621쪽

ΛVG. VLTIMUS. CONTRA HAERET. LABOR.

Euenit autem ut circa idem tempus Quodvultdeus, Diaconus Carthaginensis , iteratis litteris ac precibus ab Augustino posceret breue aliquod scriptum de Haeresibus, quae ab initio praedicati Euangelii ad narc usque tempora exstitissent i, his inter alia verbis Augu-ltinum compellans : Vidco quam onerosi existam meliora cogitanti, Odissonenti maiora sancto seni. O querelas co)ρον u siumnenti. Sed per Christam Dominum rogo, quι te participem Sapientia sua sine inuidia esse soncessit, ut hanc gratiam dones intactu Ecclesiis, qui re agnosiis sapientibin atquι insep

tibus debitorem ; merito ac iure dIcturus: Videte quoniam non nubi si h laboram, sed omnibus exquirenιibus veritatem. Quodvultd. Di I. I.

ad August. tom. 6. Ad has litteras respondens Augustinus, nulla de occupationibus suis facta mentione, tantum difficultatem operis postulati excusat: & Quodvultdeum ad Philastri j & Epiphanil quorum hic Cypri Episcopus, ille Brixiensis, de Haeresibus uterque

scripserant libros remittit. Augustin. Epist. I. ad Quod- νultd.

Verum hanc excusationem non admittens Quodvultdeus, aliis litteris quod prius rogauerat urget; easque linit in haec verba: damobrem ad peculiare patroι inium pietatis tua confugio, o voce mca, sed νmuersa-Iι desiderio,paratum ad msricordiam sacrosanctum pietatu pectin appello: β- questratis saporibuι peregrinu, panem Astum quem nostra prouincia solet habere praιipuum J ι at si etiam mantia conditum, sero pallanιι ct famem patienti non deneges

Hac Quodvultdei instantia atque indefessa importunitate permotus Augustinus, coeperat animo agitare quomodo Quodvultdeo satisfaceret: quod tamen reapse efficere non potuit, talibus i ut ipse ait in curis superuenientibus impeditus, a quibus omnino dissimulare non posset. Epιss. a. ad Quodvulid. Erant autem , ut ibidem testatur, libri Iuliani quinque, ex octo, quos supra retulimus: quorum tunc quarto respondore se coepisse commemorat. Aciditque, quod huc proprie facit: Quando id ei so explicauero , quintoque respondero; ii tres non superuenerint, dispono si Deus vo crit & quae poscis inciperer simul agens utrumque S hoc scilicet, di illud de retractatione opusculorum nostrorum , nocturnis& diurnis temporibus in

singula distributis. ibid. Cum autem Librum de Haeresibus, quem hic certis conditionibus Quodvultdeo promittit, postmodum scribere aggressus sit , apparet. Hhhh a eum

622쪽

61 LIB. IV. CAP. X.

eum quinque Iuliani libros aliis totidem refutasset quamquam ex his duo tantum eicitant, nuper a Claudio Menardo Andium Propraetore inuenti, hicique redditi: reliqui tres vel omnino perierunt, vel cum puluere & blattis alicubi etiamnunt luctantur.

s. VI.

Lacinia. contra Librorum D. Augustini aduertasius Iulianum, obtrectatorem.

V Erum quidem est, duos hosce posterioris. Augustini contra Iulianum operis Libros in dubium ab iis vocari. qui noua si ι rum Doctorum opinione delectati, veterom deseruerunt. dc scriptis suis persecuti sunt: sed tamen conuincuntur, inprimis certi Iuna faciestyli & sermovis Augustini, di perpetua conmantas cum reliquis doctrinae sententia. Et ideo maioris audaciae & temeritatis ne quid amplius dicam in reus est Logicus quidam , neque enim fas cst eiuscemodi homines Theologos appellare qui nuper in Academicis si holis , inter Augustinum & Iulianum iudicis assumpta persona, ut rivique obiectiones& responsiones ex primo libro operi Lamperfecti, de quo agimus, dialogi in modum longo discursu foras eduxit: N ollendere voluit ad singulas earum, ob tales di tales rationes, Iuliano non sati,secisse Augurii num. Ex illi modicere voluisse , regulas argumentandi Dialecticorum, Augustinum quem tam diu ante Dialecticum Donati tu , propter acrimoniam diuerendi & concludendi, appellauerant in aut ignorasse, aut aetatis iam & afinorum auctu, obliuioni tradidisse et ut ideo LOgicus hic ostendere. debuerit vitium in quod impegit. & errantem reducere in viam. .am & aliquando responsionem Diui Aunissint, potuiste a Iuliano aduersus respondentem retorqueri, acute scilicet obseruauit. Quare miror , quod cum Iuliano cuius tanti inge. nium facit non comparauerit Auguilinum pistillo, imo dixerit ellepistillo obtusiorem. ι. 2. Oper. ιmp. pnesertim cum de ipse Iulianus

alibi docere voluerit uti nunc Logicus facit ) quomodo ii aut

a Dialecticis syllogismi. l. mol. Iul. c. I. vii Diuilired by Corale

623쪽

AVG. VLΤIMUS CONTRA HAERET. LABOR. 61ς

Vti enim Pelagiam omnes in acumine disputandi iuxta Aristote- lis methodum, mirifice sibi plauserunt; ita re Iulianus: adeo utrum omnium prius inquireret rationem, cui deinde si posset aucto--2 γTitatem, etiam diuinam, adaptaret: si non posset ; eandem omitteret./ Hinc & Apostolum alicubi dicit iuturum fuisse perturbatae mentis,si quidquam loqueretur contra rationes apertissimas a se prolatas. l. 2. V. imp.c. rib. de alibi ita loquitur: Clim igitur liquido clareat, hanc si nam & veram esse sententiam, quam primo loco ratio, deinde Scripturarum muniuit auctoritas. l. i .coni. Iul.c. . Praeterea: Ubi verborum

communitas ingerit quaestionem:adhibeatur regula rationis: ad cuius lualitatem,quae putabantur deflexisse, tendantur. l. I Ver. in . Contra quae & similia inquit Augustinus: Quae tibi argumenta succurrent quae Aristotelis Categoriae, quibus ut in nos velut arti sexdi sputator insilias, videri appeti s eli ma tu, l. r. coni. Iul.c. . Et alibi: V bi est acumen tuum,quo tibi videris Categorias Aristotelicas assecutus,& etiam Dialecticae artis astutiam' t. 3 .con1.Iul. c. r. Et rursum : Vides' nempe quImdialcctice nihil dixeris,& nulla quide culpa Dialecticae disciplinae,tu quantum a tramite eius exorb taucris' Videris illius a se is verbis ad hoc uti,ut eis inflatus attonitos facias imperitos,volendo videri essu, quod non es.Quod etsi esses; ad eum modum quo ista disputanda sunt, nihil esses. Sed plane nunc & ineptus & imperitus,tunc autem ineptus artifex estes:& tamen Dialecticorum quasi iaculis oneratus acutis,indortamen procedis,& iaetas plumbeos pugiones. eod. ι. c. 7. miriquc: Ideone , inquit Augustinus , quia intellectu difficile est quod dicitur, contra Ecclesiam Matrem vestram, ratiunculis vestris, quasi paricidalibus pugiunculis, debetis armarii l. 6. coni. Iul. c. 7. Vt enim paulo post sequitur: Si vis vivere, noli amare sapientiam verbi,

qua euacuatur crux Christi. eod. i. c. H.

Vt interim Logicus faceret quod crabrones solem, infixo auolare aculeo: neque impingeret in Caelestini Papae sanctissimi doctissimioue de Augustino testimonium,quod recitat Prospcr libro contra Collatorem extrem his verbis: Augustinum sancta recorda ironis virum, pro Pila sua atque pro meritis, in nostra simper commisione habuιmas. nec unqnam hunc

sinistra sistitionis saltem ruinar asper . quem tanta scientia olim fuisse meminimus, vi inter Magistros optimos, Giam a meis siemper praedetisoribus haberintur. Vt in hunc, inquam, lapidem angularem non impingeret, Celestium Pelagi j armigerum imitatus, ita denique declamationem con- Hhhh s clusit, Diuisaeo by Cooste

624쪽

6is LIB. IV. CAP. X. clusit, ut assirmare quidem nollet, Iulianum in ea disputatione victois rem euasiste; sed demonstrare solummodo , quam sint insuffcientes , intricatae,& obscurae D. Augustini responsones. Siquidem de ipse Celestius,ut supra memorauimus, cum apud Zo mum Papam a doctrinae faeculentia purgare net obrepsissct,

stnt. Iul. c. I a.

Verumtamen interrogo,quid duo haec interst: vicisse Iulianum, &insum cienter respondisse Augustinum. Quorsum enim ductore Augustino triumphauit de Pelagianis Ecclesia , si eorum Achilli Iuliano aut non fati, fecit,aut ambigue solummodo respondit' debuit nimirupoli tot summos Pontifices, ut mox demonstrabimus , & doctissimos Episcopos, imb post orbis terrarum consensum, nouus aliquis repente emcrgere,qui diceret Augustinum cum id alios fugisset obiectioni- 'bustuliani, non nisi intricatas solutiones & ambiguas reposuisser ob

quas perinde etiamnum constet robur earundem obiection um pudice

tanto viro, qui plus operae posuit torta ite in Aristotelicis,quam Euangelicis & Apostolicis litteris, Quid aliud aduersus Augustinum dicere Donati e potuerunt, ea l-lidissimi licet,ut supra vidimus, Pragmatici,quam cum essent deuicti

prastratique, neq; agere ex ratione ultra possent inerta eum pro certis excogitaremon permittere logentes quae vera lunt credere, sed facere ut altius dubia suspicentur, uti narrauimus i. c. 8. q.6. Hos enim, tametsi taceamus imitari modernos Augustini obtrectatores,palam est. Videant idcirco, ne fides iterum poeticas suas contra eossiem Prosper exacuat , occinatque sicuti in Collatorem olim :

Contra Augustinum narratur svere quidam Scriptor. quem dudum liuor adusiit edax rauι caput obsivras contectum utcumque cauernis Tollere humo, misierum pexpulit anguiculam. Aut hanc fruge tira aquo νei pauere Britanm, aut huic Campano gramine corda lument. Qua concepta foure, promat et qua parturit, edate Seu vetere armatur dogmate, siue nouo. In quo umque sinus stirarum rorqueaς orbes, Et fallax multa contegat arti caput;

Currentem attritos seuper aspidas O.Basilis MDeιlmare benιm Vstra non poterit. 3. VIII.

le vellet, ita Iuerat praeratus: ut ii qua cloctrinae integritatis Apostolicae remedio ranaretur. Vi

625쪽

AVG. VLTIMUS CONTRA HERET. LABOR. si

s. VII Aliotam Pontificum de Augustino ei que

Doctrina testimonia, s elogia.

ET quamquam memorato nunc C stellini Papae de Diuo Augustino testimonio, satis ei scriptisque illius omnibus sit cautum,quod

N ipse Prosper obseruauit, dum ait: Per hunc νιrum CVestinum) intra Galliaι istis-ipsis quι sancta memoria Ariastini scripsa reprehendui, maleloquentia est adιmpta libertas: quando consultantium actione siuscepta, oe librorum qui errantibus distiscebant putate laudata , quid oporteret de eorum auctoritate sentiri, sancto mans auιι cloquio; non grauabimur attamen post sequentium aliquot Pontificum & Conciliorum praeclara inrtyremata repetere: ut quisque videat quanta sit temeritas & impudentia eorum, qui audent aduersus antiquos Magistros insolenter insurgere. Eapropter Caelestium excipiat Ioannes II. Anno Christi, s3 i. ad Pontificatum assumptus, qui quod de prs cessoribus suis, Innocentio, LoZymo,& Bonifacio, Caelestinus dixerat idem de Cadestino & aliis qui huc usque suerant , amrmauit Epistola s. ad Senatores, his verbis: Sanctus Augustinis, cuιin doctrinain secundum Pracessarum meorum saluta, Romana sequitur cir seruaι Eulesia , in libro undeι imo, &c. Ita Ioannes. Greportus Magnus di ipse Ecclesiae Romanae Doctor ac Pontifex, floruitque Anno salutis 39o. de seqq. rogatus ab Innocentio in Africa alicubi Episcopo, ut Expositionem tuam in Iob, transmittere vellet in Africam;non recusauit quidem quod flagitabat Innocentius, sed ait: Si deIuloso cupitis pabulo saginari, beatι Augustini patrιotae. νε siri opuscula ligite , ct ad comparationem similaginis id , nosIrum furfurem non quaeratis. Distolarum l. s. Diss. 37.

Α quibus Lanc Gregorii Magni verbis non procul abludit , quod Taioni Episcopo Cssar-augustano Romam profecto ad eiusdem Diui Gregorij accersenda Moralia in Hispaniam, in nocturna visione dictum cst. Historiam refert Garsias Loyasa, ex perantiquo codice manu-scripto, in notis ad Concilium Vl I. Toletanum. Cum enim ad impetrandum tanto citius quod desiderabat, Episcopus Taio inter

oratio. Diuitiaco by Gorale

626쪽

sis LIB. IV. CAP. X.

orationes pernoctaret in Ecclesia sancti Petri Romae: visaque Praesulum multitudine, qui templum augustiori serma & ordine quam humana iit, erant ingressi; quorum uno deinde didicit, quo loco reis perturus esset, quod tam pie desiderabat interrogasset, u in tam sancta multitudine pariter adesset sapiens Augustinus, cuius nimiram opusculis, non aliter atque Diui Gregorii, fuerat a puero delectatus; id accepit responsum: Vιν ille clarissimus , ct Omnium exspectatione gratissimus augustinus quem queris, altior a nobis eum continet Io . Is Taio, Concilio Vl II. Toletano subicripssit, quod temporibus Martini Papae I. habitum est AnnO6 3. Idem Concilium Toletanum VIII. praebuit etiam luculentum

Augustino testimonium, dum ait, cap. r. De incauto iuramen o : νιν quoque sanctissimm a Iussinαι, Hingationis acumine cautin, inueniendi arte practyum, asserendi copia prostans, eloquentia flore νenustas, μηonae fractu saecundis, hec in au narrat affatibus: Duo sunt emnmὸ genera um/aιιoram, in quibin magna culpa est. Sed temen non est De culpa , cum aut iocamar, auι pro misericordia mentimur. Haee ibi.

Accedit Concilium Oecumenicum Florentium sess r. habita

Anno I 39. his verbis: Beatas Augastinus praclarissimus Docto Latino-νam, quem socia Quinta Synodus recepi , qui ct pyastantisii s vpellatur, tumultis sivis libris liquia3 asserit, Spiritum sanctum ex Patre o Filis procedere.

Da Florentiam.

Et quoniam citatur a Florentino Quinta Synodus Constantinopolitana I cuius auctoritate ad conuincendos Grecos , Florentinum speciatim uti voluisse. visum est no abs re fuerit cius verba proferre, quae sic habent, Confessione sue Collatione prima in litteris si istiniani imperatoris r Maidquid autem non consonat istis. vel a quacumque yersoua siriptum inuensatus, contra ea qua de νω εad fisse a sancta quatuor Concii ιυ, Nι νηο ex his defintra sunt; hoc tamquam alicarum omnlia pieta in extaramur. Sequimur autem in omnibus, sanctos Patres θDoctores sancta Dei Ecilsa, id es Athanasiimm, Hilarrum , Basilium , Grego-rimm Theologum . Gregorium Misenum , Ambrosum, Theophilum, Id nnem Constantinopolitanum, Cyrillum, AvGusTINvΜ. Proculum, Le-em: Oemnia qua abba de Fue racta, ct ad condemnationem haeretueram constr rao exposita sunt, suscipimus. Ita sumta Srnodus Anno 13y. .

627쪽

AVG. VLTIMUS CONTRA HAERET. LABOR. 61y

pi receperat; ita damnauit quaecumque eum h reticis aliisque, Iulianus Celanensis, de quo antea egimus, docuerat conscripserato ue, ut patet ex decreto Gelasi, quod incipit: Post Propheticas, &c. prout

exstat Tomo 2. Conciliorum parte prima in Editione Binii.

Post Gregorium I. cui Concilioru ex occasione testimonia subiunximus) sequitur Adrianus I. Pctri in Cathedra anno 7 a. successor. Is ait epistola prima ad Constantium & Irenem , exstatque Septimae Synodi actione secundar Isint o beatas durumnus , praecipuus Pater 2 optimus Doctor, in Ava admonationum sermonibas ait: Quid est imago Dei, nisi vult in Dei, in quo signatin ess papulus Scio praeter saec plurium,qui post secuti sunt aliorum Pontificum, Q de Augustino praeclara testimonia & elogia produci in medium ; sed

quoniam nullo authentico volumine ea reperimus, noluimus cum

exscriptoribus exscribere: ne quandoquidem haec fumciant) absurdum aliquid aut absonum quod ficri posset adseramus. Haec enim non ex aliqua Pan negyri, aut emendicatis Breuibus deprompta sunt, sed ex ipso pectoris Sanctorum Pontificum scrinio: ut perinde nequeant adscititiae alicuius .facundiae titulo cleuari. Quapropter ad C slestini Pontificis , operum diui Augustini aut rimi,aut primos inter Censoris, redeo : & quandoquidem unica so-um aut altera hinc pagella distet;interrogo cu Prospero: Contra istam

cutissmiam laudationis tubam: contra istam sacratibnmitestimoni' dignitatem, audet quisqua maligna interpretationis murmur emittere, ct perspicua sincerissimast, sententia, nubem obliqva ambiguitatis obtendere: ut scilicet quia in epi- sola Papa,librorum, pro quibus actam est, non expressis est titulus; hinc eos appareat non probaIos Maneat plane, maneat illa conditio , νι horum librorum nouitia repudiata νideatur; II in eadem caussa, eiusdem viri dissintit antiqui-1M: O νt inutile, aut ιncongruum iuduetur, quod ab his qua contra Pelagianos

condidit, dissonans inuenitur. l. coni. Collat rim cap. 2O.

Etenim de hac Cidestini epistola, e qua diui Augustini elogium

citauimus, agens Photius in Bibliotheca, inquit: Scripsit quoque C s-lestinus ad viscuos Galliarum de fide sancti Augustini. Et Vincentius Lirinensis aduersus haereses ultimo capite, plurimum eandem laudans, testatur tanti ponderis esse, ut ad omnes haereses euertend)s sussicere possit. Uιde Bapomum Anno q3I. num I 86. O siere Si quis interim hisce non obstantibus,& iudicio C slestini,& aliorum quos adduximus Pontificum ac Conciliorum,cupiat procaciter

I i i i obluctari;

628쪽

62O LIB. IV. CAP. X. iobluctari;quid ampliu ossumus, quam cum Prospero versus iterum

occinere' ut si pharmacis non possit, instar amentis carmine curetur; dicamusque: Quidam doctiloqui libros senis Augustini Carpere , ct aduersum condere fertur opus. Vsque adeone bonum ingenium , O facundia dιues

ostentare artem non aliter potuit, In noua prostratas acies nisi bella cieret: imputq. exti ictu hostibia arma daret Hac pugna, ιmenror, mors est tua: te styliu isti Conficit, O verbu perderu φρ tuu. Dumque doces quantum valeat mens libera , monstras Velle tuum tib:met sufficere, Pt pereaε. Uerte graium , fuge perniciem , stratosque rebelles Oru Apostolai DImine νbιque ride. Nec te mutata d endi nomine credas: Si pastorem ouium ladere νυ lupus es.

Nequeo tamen omittere eam praefationem Clementis VIII. quam commonitorio suo quod ex Augustino desumptum, tradidit Congregationi de auxiliis nunc a patae adiunxit: quandoquidem ad con- trouersias finiendas quae nuper seruere coeperunt) plurimum momenti allatura sit. Est vero talis r iamuis nemini nili Dco, rationem res dere debeam mearum actionum; dicam tamen impraesentiarum rationes, propter quas astringere statui totam hanc disputationem, ad normam doctrinae S. Augustini de Gratia. Prima eli: quod si teste B. Prospero, sere initio libri conta Collatorem, viginti annorum spatio acies Ecclesiae ita dimicauit pro Gratia contra Pelagianos, ut tandem Augustino duce vicerit; oportet e iam ut in caussa simili, eundem ducem agnoscamus & sequamur. Secunda eli: quod idem Sanctus nihil videtur praetermisiste eorum , quae ad praesentes controuersias pertinent: quandoquidem , si agitur de necessitate Gratiae, eam describit dicens; esse necesse ut nos . pramcniat, comitetur, & sequatur: si de vi, asserit vires cssicacissimas praebere voluntati: si deestectu,testatur facere de nolente volentem: si de modo, asserit Deum id facere omnipotentissima facilitate. Denique sic dis Ioluit obiectiones, ut doceat Liberum Arbitrium non tantum bene cum illa Gratia quam defendit, cohaerere, sed etiam fieri . liberius,

629쪽

AvG. VLTIMUS CONTRA HAERET. LABOR. 6ra

liberius, quando ab illa suerit liberatum.

Tertia tandem ratio est: quod multi Pontifices Praedecetares nostri, Doctrinae S. Augustini de Gratia tam acres lacrint assertores & vindices, ut quasi haereditario iure eam in Ecclesia relinqui voluerint, aequum non est, ut patiar, illam hac quassi haereditate privari. Ita Clem U III. sapientissimia Ecclesia Antistes.

s. VIII. Augustium scribit librum de Harsibus, ad

EX iis quae supra narrauimus , apparet tres reliquos ex octo Iuliani libris aut ab Alipio non fuisse transmissos, aut ad Augustinum nondum peruenisse, cum lillos interea expcctans ad scribendum de Haeres bus, ut Quodvultduo satisfaceret, se accinxit. Agitauerat id iam pridem animo Augustinus, sed operis difficultate deter ritus partim ob innumerorum voluminum & ingentium ad id necessariam lectione,praefat l.de Hars. partim quod ipsum omnino. Quid si Haeresis, definire difficillimum iudicaret. Epist. ad uuodvultdeum Jomist. Donec de auxilio diuino non desperans, & Quodvultdei nomine quali omine admonitus, id nunc sub ipsum vitae finem aggressus est. Quod cius vorbis operae pretium est intelligere.

Quod pctis, inquit, saeptisme atque instantissime,sancte fili Quodvult- deus, ut de Haeresibus aliquid scribam, dignum lectione cupientium dogmata deuitare contraria fidei Christianae, & Christiani nominis obumbratione fallentia: scias me olim longe antequam peteres facere cogitasse, atque futile facturum, nisi diligenter considerans quale suantumque id esset, ultra vires meas esse sentirem. Sed quoniam fateor nullum mihi, ut te, institisse poscendo; in ipsa tamen m lesta instantia tua etiam tuum nomen attendi, N dixi: Aggrediar, &

stanter ad supremum usque spiritum, quidquid boni agimus vel valemus, in Gratiae diuinae auxilium rcfcrendum duxerit: cum dixisset se hoc opus aggredi, ut tantae rui difficultas ministerio linguae suae aut

630쪽

6 12 L I B. IV. CAP. XI. Ostendatur tantummodo, aut Deo etiam plenius adiuuante tollatur; subdit illico: Quod utrum dum peto, dum quaero, dum pulso, sim

fortasse accepturus, ignoro: scio me tamen nec potiturum, nec quaesiturum,nec pullaturum quantum sat est; nisi & hunc aflectum muncrediuinae inspirationis acccpero im. Statuerat autem hoc quidquid erat duobus Libris complecti,quorum primum qui est de Haeresibus quae post Christi ascensum contra cius doctrinam extiterunt iam absolutum ad Quodvultdcum milit. lib. de Har sin fine alterum quo,quid faciat Haereticum,tractare constituerati morte interueniente absoluere non potuit. Brin δε

Hi libri, cum praeteritis contra Iuli anum, duobusque ad Prosperum S Hilarium. non memorantur in opere Retractationum quod scripti post illud, nihilum continerent, quod auctorem suum , futurosque lectores merito potu i flet Ofindere. Merito, inquam; quia Semipelagiani, genus inimicum gratiae Dei, humanique arbitrii priaec nes, & ob id Augustino aduersarii, quod Catholicum erat, a suo sensu detortum inuidiosissime traduxerunt: ut ex Prospcro patet, cuius exstant libri omnino quatuor, aduersus calumniatores doctrinae beati Auguilini de Gratia Dei, in Appendice Tom. VII.

C A P V T XI. AFRICAE EXCIDIUM . ET MORS

s. LAfrica per Barbaros Vastatio,reserente Possidio.

Anno D mi facio, uti diximus, a Vandalis superato; summa dies, & ine- D luctabile tempus Africae incubuit. Quantam enim longe lateque stragem Vandali ediderint; non aliis quam Possidii verbis,qui intemfuit,