장음표시 사용
21쪽
poribus sui fuisse incurium, quin majori adhuc solertia inquisiverit m indolem A naturam rerum, a quibus vel bene vel male corpus humanum fuit adse ctum, ubi proinde admodum proclive est judicare: ab his primos homines provide abstinuisse, ibis vere stimmo studio eosdem fuisse sectatos: Qua demum ratione uberrimam nacti sunt occasionem colli-
tingere corpori humano tales aegritudines, quae non magis a causis eXternis & quidem violentioribus inseruntur, & iis quidem talibus. quae raro ita impetuose grassantur,adeoque rarius quoque nocent: Si quidem leviores illae causae externae, eaeque communiorer ex se ipsis parum valerent ad aegritudines inferendas; Sed numerosissimi potius morbi omnium primo & prima. rio in motu se se eXererent, qui quc magis ellent repentini & funesti, eo et iam magis immediate & eminenter nocerent. Ex quibus omnibus tanden magnum illud & hactenus veluti intelmedicos inauditum deducit παραδοξον consectarium: Raris mas esseqFau cissimas causas, quae varias covors fumano aegritudines paleant immittendiata
22쪽
colligendi varias observationes Variosque rerum successus per experimenta
adornandi, unde prima medicinae incunabula petenda esse, oppido liquet. g. V. Qiaemadmodum autem omnia inventa nova initio solent esse g rudiora minusque culta: Ita similia
adeo hominem in summa in partium qua
fluidarum qua solidarum, utpote valde tenerarum cs ad dissolutionem pronarum . proclivitate constitutum, rarissime tamen aegrotare. In cuius admirandi phaenomeni rationes curiosius inquisivit Di fert. de mechanismo motusprogrestri an ibidemque ostendit, totum mysterium consstere in motu circulatorio sanguinis, tanquam actu quodam mechanico, quo proclivitas ista ad corruptionem sermentativo - putredinosam feliciter avertitur.
O Ita primam bombardam, quam Bartholdus
Schliparietius, monachus invenit, structura admodum simplicem.& rudem fuisse, curiosis adhuc hodie ostendi solet in Camera Rariorum Dresdensi, ubi in hunc usque diem asservatur. Et cui ignotum est, formam di structuram hae Deumaticae, quam eidem concilia in
23쪽
etiam habuisse fata artem salutiseram, dubium esse nequit. Unde adfirmare
ausim, primam medicinam mere tan
tum diaeteticam & h) chirurgicam
vit Itastris Bolei Anglus,imo,quam pOstea magis adhuc correxit celebris Lugdunensium Mechanicus Moschen-hrore ius, nuper Viventium rebus exemtus, multis modis non solum differre . a Gueris lana Otto enim Sueris: ius gru-xiosus & eruditus Magdeburgensurii Consul, merito primus Antitae pneumaticae inventor habetur) sed& Murmia. na, cuius iconismos in Collegio suo Curioso exhibuit. Idem sentiendum est de Thermometris, quae multo simplicioris strueturae deprehenduntur apud Robertum Audium, nostra vero tempora ad longe majorem persectionem eadem deduxerunt. Taceo plura alia temporum priscorum inventa, quae sequioribus magis magisq; perpolita sunt. Chirurgiam ipsa medicina interna longe suisse antiquiorem, pluribus probavimus in Disput. nostra de mutilo media cinae corpore resarciendo per chirurgiam cs pharmaciam postsiminio revocandas ANNO I7O9. Halae Magdeburgicae habita S. S. q. S. 6. & 7. Primum enim ob sim-
24쪽
fuisse: Paulo ante enim assertum est, victum, quo primi orbis terrarum incolae utebantur, fuisse simplicissimum, nec pravis cupiditatibus tantopere indutiisse, ade Sue ab effectibus morbosiis internis vixisse immunes: Quare neglectis medicamentis internis, solis operationibus chirurgicis, quippe quibus in hac vita, tot tantisque aerumnis casibusque insperatis, Vulnerationes partium haud raro inducentibus, exposita, commode carere non poterant. Et hanc fuisse quoque non infimam rationem longaevitatis Patriarcharum, qui dc ante & post diluvium ViXerunt, a vero haud est absimile, suppositis nempe iis, quae aliunde nobis nota esse scimus.
citatem victus, quo fruebantur primi homines, morbis internis non laborabant, ac proinde etiam medieitia interna non indigebant: Chirurgia vero aeque facile carere non poterant, quod vita humana multis casibus inopinis, laesiones membrorum inducentibus, siuexposita. Deinde pleriq; qui antiquitus medicinam exercuisse dicuntur,uti fuere Chiron centaurus, Aesculvius ejuν-
25쪽
f. VI. Accedit, quod primi homines diligenter observaverint, a quihus rebus vel bene vel male se se habuerint M qui certiS tentabantur affectibus: Unde in similibus morbis illas prosequi, has vero evitare summo studio adnite-hantur. Unde etiam Babyloniis, genti antiquissimae, in more positum erat, uti ex ci Herodoto discimus, aegrotos suos in vias publicas exponere, & a praetereuntibus sciscitari, num vel ipsi similem morbum fuerint experti, vel alios eodem laborare viderint, qui proinde ipsis sua dabant consilia, exponentes simul, a quibus rebus vel prosperos vel infaustos observaverint successus: Quod . idemque silii, Machaon σ Podalirius &ix ob peritiam suam chirurgicam, quam int persanandis vulneribus, ulceribus aliis- que affectibus externis sibi acquisiverant, qaudantur, & contra medicinae interius administratae pauca aut nul-Ia occurrunt vestigia. Accessita denique, chirurgiam tanquam sensui propio- rem, etiam cognitu faciliorem ac proinde inventu priorem e3titisse. i Libr. l. C. I27.
26쪽
idem fecisse etiam Aegyptios & antiquos Lusitanos, k Strabo testis est. Atque haec fuit omnium antiquissima morbos dc indagandi di curandi ratio. s. VII. Unde manisestum est, una cum primis hominibus simul quoque saluberrimam medendi artem sua cepisse primordia: l) Quamvis enim forte cogitari tempus4possit, in quo non B a ' fuerint
Lib. 3. & I6. .uod corpus humanum non solummo-o in statu integritatis suae sarium t clumque conservetur, sed & ab insultibus morbosis defendatur ac vindicetur , id praestat partim principium ejusdem agens internum Naturam plerique adpellant in actibus vitalibus secretoriis & excretoriis ejusdem incolumitati perpetuo invigilando, partim influ-
Nu causarum externarum, potissimum aeris, aquae, alimentorum &c. utpote
quarum diversa indole & sani sumus& aegrotamus: Quia multa corpori humano vere utilia ac salutaria sunt, quibus & in statu sanitatis conservatur,&, si morboso quodam assectu tentari incipiat, a damnis & periculis suis sponte i. e. nulla medicatione extrin-
27쪽
animalium mactatorum penitus abstinuisse primos homines, summe mihi videtur probabile. g. IV.
a summa illa, ad quam propendet, ad corruptibilitatem proclivitate provide
Praeservatur, maxime obest. Qua in sententia nobiscum est mercetanus in Diaei. pag. Jay. Eandem longaevitatis causam agnoscit etiam Prosper Alpinus de Med. Aeraptior. L. I. p. 23. Ob eandem quoque rationem Brachmanes, Indiae populos longissimae fuisse aetatis, scit quod carnibus de vino abstinerent tissimum est. Ita etiam Dicaearch. Porphyr. Libr.X. scriptum nobis reliquit, quod Saturni seculo longaevi fuerint homines, quia carnes respuebant, sponte ex terra nascentibus contenti. Idem de simplicitate victus veterum inter alios testatur scriptor profanus Ovidius
Metam. l. F. At vetus ista aetas, cui fecimux aurea nomen, etibus arboreis quas humus educat hecis Torrunata fuit, nec posivit ORA CRUORE.
De Aegyptiis pariter, quod animalia . bruta non mactaverint, res est certissima ; Id quod vel inde constat, quia pleraque animalia DEORUM loco co-Iuerunt, qua de causa etiam ridentur.
. a Iuvenali Satyr. XV. initi Mis l
28쪽
g. IV. Ideoque summa veluti necessitate urgen e compulsi fuere primi homines ad inquirendam medicinam, cum humani corporis machina non solum ratione partium fibros so-lidescentium variis ac fere momentaneis alte
ratio nescit, Volusi Bithynice, qualia demens
seraptus portenta colatZ Crocodilon adorat
Pars haec,ilia pavet saturam serpentibusuimme. Haec enim est ratio, quare Israelitae. Aegyptiis fuerint abominationi; Non quod fuerint pastores : Ipsimet enim greges aluere: Sed quod pecudes, DEOS Aegyptiorum occiderent, mactarent atque comederent,sicuti etiam adnotavitMorelliusSpec.Ret mmar. P. 29. Neque vero tantum carnibus abstinebant pri' mines,sed etiam potu simplicissimi uae sitim restinguebant, uti Cluui eodatur in Pantb. latast.
La. c. a. expresse testatur,qui Patriarchas
usque ad tempora Noachi, quibus de- mum usus vinorum innotuit, idio aquae potu usos fuisse, admodum verisimile existimat. Alii alias hujusce longae- vitatiS causas non minus probabiles adserunt, quas inter hic quoque locum suum inveniunt, quas nuperri-
29쪽
rationibus, a variis causis externis vio
lentis inductis sit exposita, sed&sanguis reliquiq; succi admodum corruptibiles
atq; adeo peregrinarum orgasticarum scommotionum in se suscipiendarum ca- paces sint. Adeo ut f miraculo proximum sit, quare homines nec plu- ribus nec frequentioribus laborent mor
me ab Excell. D. Ho anno,mmae Fri-dericianae Prosessore dignissimo, adductas esse recordamur in dissertationa demethodo vitam Io am acquirendi, quam tamen L n. Iacobus judiciosus alioquin rerum physicarum ac medi-Carum arbiter, acri stylo haud ita pridem perstrinxit in Republica literaria crepublique defleures I7o8. IGem quoqu rgumentum paulo i ost maonastvli in state & arsumentorum pondere pri cutus est in Academia Wittebergens Cl. Bergerus, dia putatione de vita longa, quae legi mere
0 Primus universum medicorum ordinem ea de re monuit Exced. D. Mahnus, cum Hippocrates& omnes fere reliqui medici cum ipso unanimiter conqueran- tur, totum hominem ίuniversos homines
30쪽
bosis adfectibus, qua de re evolvi meretur Excest. D. M absit disputatio de infrequentia morborum personali. Simul quom hic perpendendum est,quod, cum omnia reliqua animantium genera intensissimo flagrare videamus desiderio se se conservandi, eumque in finem sedulo evitandi omnia ea, quae ipsis noxia sunt, ct e contra prosequendi, quae huic conservationi quocunq; modo inservire possunt, vix appareat credibile, solum hominem usque adeo primis mundi temporibus
a nativitate) morbum esse. Interim non citra rationem cum ipso hica Terimus, videri nobis rem istam miraculo sere proXimam, corpus scit. animale, e mixtione summe corruptibili compositum , & insuper inter media corruptionis organa constitutum, ipso corruptionis actu non solum non facile laedi, sed etiam quam diutissime sartum tectumque conservari, i. e. singulos homines per totam vitam suam rarissime aegrotare, rarissime omnium contingere singulis hominibus multos morbos, simul varios,quique nihil aut parum inter se habeant commune, ac denique minime omnium obis