Camilli Plautii Paezonis ... Commentaria ad rub. De verborum obligationib

21쪽

In uerum placuit,pondia dum pulcbra sub eis P I

F eruenti potuit durum perferre iuuentus istassivi ut placidis aetas longaeua quiescat, Nec gemat ipsa dies muli lapsos tardusenectus, Quam me misee iuuatim 'iam secere coronam , Florιbus inscrtum uarib auros Napaex, c tibi perpetram nomens dccuss reponit, 4 Diras per ora virum voluit uirtus tu bono s nox libι tigna tuis meritus p ima res QOCHumani me quoinuere PLAUTI, i I, Emot sunt, quois alijs crant in annis, uiri Ten Z sui carmine praedicare possim saxo non ci melior, peritiors f γ '

Neo certe uicto elegantiorem l. Nec certe inuenio breuniorem, in Hinc te non minus, ac in amare cogor.

Ei stri id potest,nec Mn quam Expleri mi animus potest maneo, mitis P ANam mores lapidi tui,σ lepores Vetus nobilita decora vultus. Form atque ingemm,eru itiobNec non Cyprobe , feris rara,

22쪽

HOC OPUS IN OCTO LIBRO;

diuisiim est,& breuiter conti net in i .i sir scriptas conclusiones Primus libor conti net in si ascripta. To T V S enim pertinet, ad obligarisus naturale me iuristen. er quae qualisve lint timon strui, erdemuti regia tractat. IProoemium explicatur, quo redditur ratio quare aussor in studeat rebus nouisa cap. r. De obligationibus naturalibus agitur. eap 2.

Et an fides data, semper fecundum stoicum seueritate 'It impleηD,an uero benignius agendum sit, et intera dum mitius,interdum si uerius ex qualitate Cr ex a b rictauobligationis πpromistorus, cap 2. cois opinio Docturum super hoc explicatur, cap. αAurboris sententia ab his discrepans recensitur. c ,3. Iustent. duplex est auter tamen disceretitur primaeulim a secundo,quam senserint Docto. cap. . De manu regia agitur, super qua, o super clausula MAEritate inigem,quidsentiunt doct. tractatur. cap. s. Aulborissententia omnino diuersa explicatur, cap. 6.er siequent. Populus Romanus quo iure uteretur ab initio, eruitsou

De pacti nudi Otacitate secundum iustentium.

caput 8. . . . .

Reselluntur ea quae circa bscdeducta fiunt a Doctori caput

23쪽

INDE πEt de equitate quod uarios beat gradus emacitatis.e. q. De remedio quod i egentium uigebat ad exigendam deas bitum. cap. IO. Acti quod esset iuregm.inuenta, defenditur. cap. II. Libet Secundus continet infrascript s De obligatione Pactinus, fecundum iura curionica, Tin foro conficientis, Lib.2. Pactum nudum an puris actionem secundum ius canica. rconcluditur quod non eod. p. I. c.i. depact. quo debeat intcssio. cap.2.c.qualiter de puct quo debeat intelligi. cap. 3.cusius multi,in quibus pacta nuda non fiunt esculu.eup. 3 De peccato eius qui Idem pacto nudo datum, non seruat, cap. q. concluditur non peccare,eum qui pactum nudum non ser

uati cap. 4.

An graue sit fidem furere. distincte s σ quid in fora eo

scientiae λ concluditur quod non. cap. 6.Lsutuas.f. de acqui rer.dom.quam procedat, cap. 7De pudoris,er uerecundiae obligatione, mansit uerecundum non soluere ex pacto nudo promistum s concludiatur quod non,σ tollantur oblecta. cap. S.

Et ostenditur magis esse uerecundum ei qui sine actione petit quod non debetur,quam promistori,qvi nonsoluti in scaciter debitum, cap. s.

24쪽

Liber Tettius continet infrascripta. De pacto nudo,o in curia mercator u hodie sit esco. c.3. Cr De stituto quod procedatur ex aequitate' cap. s. De oblig tione contructuum innominatorum an statinanuficatur obligatio naturalism qualis. cap. a De poenitentiam iuregentium licita et in contrussitas

innominatis. cap. 3.

concluditur quod H, er tolluntur obiecta, cap. q. Et ibi multa de bona fide,er benigna interpretatione, Crquod bonum er aequum consistat in moderatione non autem in rigidominflexo, cap. 4 Et quando dicatur causa non sequuta. cap. 4. De implemento quod fit ex interualloin vocatur rei inuteruentus,m an uestiat contruchιm innominatum exalateruallo concluditur quod non icet Docto.tentant contrarim. cap. 3. . Liber quartus De conuentione, lib. q. conuentionis uerbum,quam late pateat, cap. .

conuentio in instrumento prostipulatione stiti quod

Limitationes ad regulam supras . cap. . Abe limitationes. cap.-

Liber quintus. - a

25쪽

Prem lanis uerbumquam Iute pateat. capa. Prodisio in instrumento an fignificet stipulationcm. e. Σ. Et quid inscriptura priuata s dic idem canue: Nec potest probari contrarium. cap. q. Idem est etiam is promasione dotis incertae. cap. s. ' L. c.se dot.promis uomodo procedat, cup. 6. Disterentia inter dotem constitutum,π' constituendam. caput 6, Limitatur conclasto de promistioneaup.7. .' i. . D

Ventilatur drilinitio pactiae . MConsiensius in pacto an tacitus fusciat cap. 7.

Et an contemporaneus requiratur,quem nostrates iacto. fmustaneum uocant. cap. 6. Et quid de promisione facta praesenti, G' lucenti .cap.6 concordantvτ opimoncs. p. 7. Donatio facta praefientcer tacenti non uult cap. 8.Ll tibi. c.loc. quomodo procedataeap. 6. m.1 6. . Et lo. 8aeq.lo.n .i6.

Liber septimus. De pollicitatione. Pacitatio quidsit, quid digerat a pacto. cap. r. Pollicitatio cui fieri positi,σan priuato cap. r. Absenti acta pollicitatis,an acceptata tristat in pactu

26쪽

Epistola ad decuriones transtrusa an pactum eontineat, uel pollicitationem post praesentationemaap. 3Pollicitatio corum decemviris anseri debeat s sφ. c. . Pol titutio priuato fucta an puriat naturalem obligatio

contrarium desentituricap. 6.

Pollicitatio piae casse facta an pariat obligati εἰ cap.

An saltem acceptata pariat naturalem cap. S. Pollicitatio Reip. facta non purit naturae .capVerius est,qu)d k.cap 9. me. s. Pollicitatio obligatiori ad quid.σ pMs obliget, cap.Mquando . Ela ιβ ob causam. cap. Io, Et quid O milicitatione ne causa. cap. II. . ' Liber octauus. . EDe constituto.lib. S.

constitutum quid β π quale debitum requiratur, ut aper eo constitutum factum sit Gycax. p. ticoncluditur oportere quod debitum ' 4 cax, alioqui 'constitutum non obligat,licet docto contra setiataed. IDebitum ex legis dist olludne sola, sosit i constituta deduci Z concluditur quod φας. a. constituti uerba an debeant habere relationem exprefa ad praecedoes debitum Z concluditur quod 'φ. cap. 3.

contrarium tenent doct.quoru argumeta resieratur, si

Rutis,quare constitutum pacto nudo factum efficax est, quae ceran eas quod ex geminatione consensim rasultet maior deliberatio an alia,cap. s. Pactum nudum geminutum an regulariter paria actio, c

27쪽

concluditur quod non, cap. 6. P rii l ia scontrarium tenent Dino. quorum fundamentu restriciatur,er tolluntur,π sientctia avtboris defendituri e et Iconstitutum an sit contractus nominatus, quod sic.cap. 8. 'ipriuilegia constitutae pecuniae enumerantur, cap.9. . Alia priuilegia constituta pecuniae rece Venturi cap. io, λσ- caetera quod debitum lico debet praecedere Item ex interuasto debet fieri con titutum. Item uera A, bis executiuis feri oportet, Io.Cribi quomodo procedat tex. vi I tibi.c.loc .nu.I Aliud priuilegium constitutae pecu maestarcetquod bd- H

- . n. . ii

28쪽

CAMILLI PLAUTII

IURIS CONSULTI

COMMENTARIORVM

De verborum obligation.

De obligationibus Iuri entium,&de manu Regia. Caput primum. ERBOR v M obligationis laudes, er

Exordiri alte interdum non uitiosum. Cr4. Veritus prae omnibus rebus colenda. nume. y 6.er'. veritas opinioni multorum praeualet. m. s.

Labeo multa innovare instituit fiducia doctrinae. m. . opinioni communi praeualet opinio unius melius Anda

male iudicanti poena proposita.nu. Io. Iudicans contra communem Iacit litem iram.ro. . Fuait quando opinio contra communem est melioribus rationibus inmita. f. Camissi ι R

29쪽

Ad Rub. De Perb.obl. Lib. Lrallit clud udo secundum opinionem fui praeceptoris tu

dummodo sit celeber doctor.is. mic*tyris opimo etiam fusa, ex contra communem excuset discipulum ABndicatu. i 2.

ATERIAM verborum obli, gationum nemo est qui non pleno Ore commendet, ac summis laudibus extollat. Inoee

caeteros autem Ranh.Cumaria tractatum hunc scitu notatu

que dignissim turi arbitratur, eumque esse qui subtili tatis pondere utilitatis ubertate oer alios superet . qui in Pὸ,qui contra qui cuilibet ad necti applicarique possit, re omnibus conuentionibus adiaci . Nullus est enim contractus, nulla est conuentio, quae non tristipulationem deduci possitit.i. conuentiones. In eo asi stipulatus.F.de ri .l.i.F.de noua. Quod etiam hoc loco tradit Iasqui deinde subncit latam esse huiusce contractus frequentationem, Vt eta generali consuetudine tabellion s,contractus omnes de quibus instrumentum conficitur,in stipulatio nem deducantur, tpose in solidiore firmiorem:

contraistum .iuxta tradita per Bart.in.l. 3.propes.st. de cond.Ob catis. Huncias prae ceteris omnibu' firmissim um esse contractum..trad. Cyn.ina.si eSpretio.C.si certum petatur. ...

CAmplius scribi t Bestiti prope fin.hoc loco, in traestatu isto contineri contractuum omnium mate: triani t , deo i qui hui uste tractatus materiam re 24 callueri iure merito IuriscGsulto optimus pos

30쪽

sitis. Iuri et de manu Raeta. 3

sit appellari. Quod etiam refert hoc loco Iaccol u. in princ Tiath omnes uno ore materiam hanc uerborum obligationum,&Vtilitatis,oc frequentationis ratione,in caelum extollunt.

3 Alacri igitur animo,auditores charissimi,accingamur omnes ad studia,& operam demus sedulo, ut in ea proficiamus doctrina, quae Oc insignes I risicosultos nos eflectura est,re nobis opeS multaS,. Oc honores magnos est allatura. Doctores,'idelicet Bal.Nouet.& Soc.&Moder- gemino,Vt dicitur,ab ovo, Oc ab origine mundi Nxordiuntur,contra Horatia praeCeptum,eum dam a natis,qui Troianum bellum geminetexorditur ab otio. Quod institutum,Vt pote nihil,aut parum. ad rem pertinens,im probat hoc Ioeo Crotain princi 5c Hiero.Butiget.& omittit Bulgarini M. Malii nonnulli. 4 GEgo,tametsi is sum,qui non facile soleam pro .

posita matexta digredi, aut ad rem impertinentia aduehere,& inculcare: tamen,quia lisc,qus a receqoxibus tractantur, sunt principia quaedam artiS nostrae,a quorum ignoxatione, atque inscitia, aue falsa tradi tione,propemod una infiniti, & maximi errores gignuntur,re profluunt,& raro, aut nunuin lectionibus ordinariis eorum tractandorum locus detur,ea non esse omittenda duxi. Nec mihi vitio datum iri existimo, q, rem tractauerim, cu ius inscitia atque ignoratio magnorum errψrum tenebras nobis asserre possit:&in m ultis maximisque rebus decipi,ac falsa opinione duci,nos cogat.

s .E. Pergam igitur: oc aliorum vestigia sequutus, principia artis nostrae in hunc locum, ab alijs coningesta ita tractabo,Vt quoad per me fieri poterit, iniciaeyxis erroris oc inicitiae lumen aliquod